Offers zijn niet te hoog geweest
Gen. Robertson optimistisch over
West-Duitschland
Blanco mandaat van C.-G.
heeft zich gewroken
Duitsch generaal brengt verslag
uit in Washington
AMERIKAANSCHE KLOP OP DE DEUR
VAN OOST-AZIË
j
Slag in de Javazee herdacht
I
E
De Unie is geen voortzetting van
het Koninkrijk
I
EENZAAM
VERZET
„De slechtst ingelichte Duitsche militaire
attaché ter wereld
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1947
PAGINA 3
BUITEN LANDSCH OVERZICHT
Rusland kiest eieren voor zijn geld
Frankrijk en Polen
helpen elkaar
„Sloterdijk" te Rotterdam
Waar zijn onze
troepenschepen
LT. ADM. HELFRICH VOOR DE RADIO
Herdenking te Den Helder
99
99
DE HEER MOLENAAR IN DE EERSTE KAMER
KATH. ARBEIDERS
BEWEGING
Kader dag te Utrecht
Nieuwe leening van
Noord-Holland
MAXIMUMPRIJZEN VOOR
GROENTE
Soda op ran'tsoenbonnen
DE KOLENSLAG
Amhemsche Baileybrug loopt
nog geen gevaar
VIJF-MINUTEN-PREEKJES
Weer een baan naar Marken
D- eilanden in den Stillen Oceaan,
de brug van Amerika naar Azië,
zijn gedurende twee jaar een
twistappel geweest tusschen het opper-
~®Vel van de vloot, het Congres en het
"Ministerie van Buitenlandsche Zaken in
e Vereenigde Staten. Vloot en Congres
*aren voorstanders van eenvoudige an
imatie van deze voor de Amerikaan
se strategie zoo uiterst belangrijke, ver
winterde wereld; het State Department
i' deze onder voogdij laten stellen. De
°Plossing is een middenweg: dezer da-
®en is het Amerikaansche verzoek aan de
n O. om instelling van de voogdij in
W gegaan, maar het moet een bijzondere
"'oogdij worden.
Er is namelijk een U.N.O.-commissie
»oor voogdy, doch onder haar bevoegd
leden vallen slechts niet-strategische ge
iden. De Veiligheidsraad zelf heeft te
^slissen omtrent de voogdij over gebie-
®en die wèl van strategisch belang zijn.
®n volgens Amerika zijn inderdaad de
banden in den Pacific van zulk belang.
Zouden de Vereenigde Staten door den
Veiligheidsraad belast worden met de
v°ogdij, dan zou, volgens de bepalingen
van het Atlantisch Handvest, het gan-
'"he gebied daardoor automatisch aan
•tontröle en inspectie vanwege den Vei-
'Sheidsraad worden onttrokken. Amerika
?0U er dus heer en meester zijn, vloot-
luchtsteunpunten mogen aanleggen
caar hartelust, en de eenige beperking
van zijn macht zou zijn, dat mogelijker
wijs na afloop van den voogdijtermijn het
Bebied aan een andere voogd-mogend-
bsid werd toevertrouwd. Doch die kans
Is klein. Een ander voordeel is dat thans,
•Pdien de leden van den Veiligheidsraad
?een overeenstemming zouden bereiken,
"e eilanden in handen blijven van den
®taat die ze op het oogenblik bestuurt:
5 V.S., die ze moeizaam op de Japan-
Pafs, de vroegere mandaathouders, heb-
beti veroverd.
Het betreft hier de Marianen, de
Karolinen, de Oostelijk daarvan
gelegen Marshall-groep, en een
hhve 1500 grootere en kleinere eilanden,
JPet een totaal-bevolking van ongeveer
°'000 zielen. Wij hebben al eens eerder
Uiteengezet, waarom deze uiteengevallen
'e8plaat zoo gewichtig voor Amerika is:
°>hdat hier het militaire centrum ligt
Vanwaar uit, via de Philippijnen, gansch
yost-Azië kan worden beheerscht; en
yost-Azië is het voornaamste voorwerp
Vftn de buitenlandsche politiek der V.S.
literaard vormt Amerikaansch bezit
van genoemde eilanden een zekere be
ziging voor alle landen die belangen
jb het Verre Oosten hebben, en Enge
rd, Australië en Rusland hebben dan
bezwaren geopperd. Niet tegen Ame-
dkaansche voogdij: daar valt immers
Piet veel tegen te doen. Maar wel tegen
behandeling door den Veiligheidsraad.
War hun meening behoort deze kwestie
besproken te worden bij de opstelling
v»n het vredesverdrag met Japan, en in
Pill voor afstand der eilanden aan de
V-S. zouden dan wellicht andere voor
delen kunnen worden verkregen.
De gevaarlijkste tegenstander in
deze kwestie is voor Amerika de
Sovjet-Unie. zy immers hoopt ook
bp vestiging van macht in Oost-Azië en
beeft de meeste reden, ieder Ameri
kaansch opdringen in deze richting te
Wantrouwen. Men denke maar eens aan
Pe bedreiging die de speerpunt Alaska
"'eoeten, de militaire samenwerking tus
sen V.S. en Canada, de steunpuntenlijn
^herikaansch vastelandGroenland
galand, de versterking van Port Chur-
bbill in Noord-Canada en de verandering
v^n dat vooruitgeschoven punt in een
bol-basis, voor haar vormen.
Rusland heeft echter de* wijste partij
Sekozen. Het begrijpt dat de Vereenigde
Staten tóch nooit de eilanden zullen ver
laten en er ook rechtens niet toe ge
dwongen kunnen worden. Bovendien
heeft het zelf op ongeveer dezelfde wijze
Sachalin en de Koerilen (ten Noorden
en Noord-Oosten van Japan) in zijn be
zit en versterkt het deze eilanden met
fortificaties en kolonisten op groote
schaal. Het kiest nu maar eieren voor
zijn geld, stemt toe in Amerikaansche
voogdij en tracht uit die toestemming
tenminste voordeelen te putten inzake den
Duitschên vrede, die eerstdaags te Mos
kou in groote lijnen definitief geregeld
gaat worden.
Inmiddels beteekent de voogdij-van-
wege-den-Veiligheidsraad voor Amerika
een zeer belangrijke stap naar meester
schap over Oost-Azië, zeggenschap in
alle politieke en economische kwesties
van deze buurt. Het is de formeele goed
keuring van een toestand die practisch al
sinds den oorlog aanwezig was.
De Poolsche minister van Buiten
landsche Zaken, Modzelewski, heeft in
een verklaring tegenover de pers gezegd,
dat Prankrijk beloofd had, op de confe
rentie te Moskou, Polen te steunen wat
betreft de kwestie van zijn Westelijke
grenzen. Polen zou zich uitspreken voor
aansluiting van het Saargebi'ed bij
Prankrijk en voor het Fransche stand
punt ten aanzien van het Ruhrgebied.
Gisteravond liep in Hoek van Holland
het stoomschip ..Sloterdijk" met 53 ge
wonde en afgekeurde militairen uit Ned.
Indië binnen. De heeren C. Landzaad en
F. Oosterhof, resp. tweede voorzitter en pen
ningmeester van de NIWIN, afdeeling
Vlaardingen, begaven zich hier aan boord
om de militairen met bloemen te verwel
komen.
Circa kwart voor acht meerde de „Slo-
terdijk" aan de Llyodkade te Rotterdam.
Hedenmorgen werden de militairen gedebar-
keerd.
KOTA INXEN Rotterdam
pass. 28 Febr. Gibraltar.
-Batavia
vy-:-.-.
•samm
mmmms
De slag op de Javazee is te Den Helder met een eenvoudige doch,
indrukwekkende plechtigheid herdachtAam. den voet van het gedenk-
teeken „Voor hen die vielen" legde de marinecommandant van Den Helder,
kapt. ter zee I. W. Reynierse, een krans, waarna één minuut stilte in
acht werd genomen.
„De offers zijn niet tè hoog ge
weest. Doorman en de zijnen heb
ben niet voor niets hun leven ge
geven. Zü hebben het bewijs gele
verd van een hoogen moreelen Ne-
deriandschen moed die hen bezielde,
toen zij streden voor Koningin en
Vaderland, voor Indië en het Ko
ninkrijk, ten bate van de geallieer
de oorlogvoering en in het belang
van alle Nederlandsche onderdanen,
zoowel hier als overzee," aldus lui
tenant-admiraal Helfrich gisteren
avond voor de radio, toen hij den
slag in de Javazee herdacht.
Het is nu vijf jaar geleden, aldus de
admiraal, dat Doorman en de zijnen
op hooer bevel den slag in de Javazee
uitvochten, waar Nederliandsche, En-
gelsche, Australische en Amerikaan
sche zeestrijdkrachten onder Neder
landsche leiding den strijd aanbonden
tegen den overtnachtigen vijand. Bij
de herdenking van dit wapenfeit kwam
spr. voor den geest hetgeen hij vroeger
voor de radio over den oorlog in het
algemeen en over den strijd in Ned.-
Indië in het bijzonder zeide: in Decern-
De plaatsvervangende militaire gou
verneur van de Britsche zone, Lt.-
Generaal Sir Brian Robertson, heeft
verklaard, dat er „gegronde redenen
zijn om aan te nemen, dat wij den bo
dem bereikt hebben (in het Westelijk
deel van Duitschland) en dat er in de
lente een verbetering van den toestand
zal intreden."
Sir Robertson gaf een overzicht van de
ontwikkeling in de gecombineerde
Britsch-Amerikaansche zone van het
oogenblik af, dat groote verantwoorde
lijkheid in handen was gelegd van Duit-
sche bestuurders, d.i. 2 maanden gele
den. Steenkolen, de voedselvoorziening
en het vervoer noemde Sir Robertson de
drie noodzakelijke voorwaarden voor het
herstel van Duitschland. In het algemeen
was de voedselpositie bevredigender dan
ooit, sinds hij in Duitschland vertoefde.
In de havens kwamen voldoende hoe
veelheden levensmiddelen aan om de
huidige rantsoenen te handhaven. De
productie van steenkool blijft in stijgen
de lijn.
Volgens generaal Robertson ligt op het
oogenblik ïy, millioen ton steenkool bo-
van den grond op vervoer te wachten. De
spoorwegen zijn overbelast tengevolge
van het dichtvriezen der rivieren.
Over de economische samenwerking
tusschen de zones zeide hij het volgende
„Het verheugt me te kunnen mededee-
len, dat cJp beide geallieerde staven een
uitstekenden geest van samenwerking
vertoonen, die doet denken aan die van
de geallieerde hoofdkwartieren tijdens
den oorlog. Hier ontwikkelt zich een
van de schoonste voorbeelden van sa
menwerking tusschen geallieerde staven."
Bijen herstellen de orde De beste jaren voor de vrouw
Montgomery zegt zijn meening.
Heftige gevechten werden in het
Britsch-Indische Amritsar ge
leverd, toen een Mohammedaan
se processie door de stad trok en de
Kemoedenen van de andersdenkenden
r1 opschudding bracht. Vóórdat de poli-
in kon grijpen, waren verschillende
^ffeieele gebouwen al bestormd, vele
yüfen verbrijzeld en de Pakistan-vlag
an den vrijen Mohammedaans chen
kiat geheschen. Charges van de
"Eathi"-politie konden de rust niet
~}ei'stellen en acties van traangas-af
delingen evenmin. En toch werd de
hersteld. Een officier van de poli-
le ontdekte namelijk in een boom een
®fst met eenige nesten wilde bijen. Hij
^ioot er zijn revolver op leeg en wat
uoiitie en traangas niet hadden tot
land kunnen brengen, werd door eenige
^'zenden woedende bijen in een mini-
U£n van tijd klaar gespeeld.
n er gelegenheid van den honderd
je sten verjaardag van den uitvin
der van het telefoontoestel, Alex-
Graham Bell, is in Amerika een
bport uitgegeven, waarin de ontwik-
J'mg van de uitvinding behandeld
j^dt. Een van de vele wetenswaardig-
j.6deti, die vermeld worden, is, dat er
J1 totaal 51.5 millioen toestellen op de
aceld in gebruik zijn. Na San Francisco
l Stockholm de stad, waar in ver-
i'ding tot het aantal inwoners de
aansluitingen worden gevonden.
«teil.
York heeft met zijn 2.218.000 toe-
a 'en meer aansluitingen dan eenige
mere stad ter wereld. Om de bijna
lik rr"i"i°en telefoon-abonné's in Ame-
- a met elkaar te verbinden is meer
g ,n 180.000.000 K.M. kabel noodig. En-
Jhid bezit met bijna 4.000.000 aan-
knn en er driemaal zooveel als Rus-
Paraguay heeft met het Afri-
-ische Guinea het kleinste aantal.
A an de vele enquêtes, die in Ame-
rka worden gehouden, heeft een
V0p dames-tijdodhrift er een toege-
(te over de vraag: „welke jaren door
^hf>Vl'°UW als de beste worden be-
3o l'Wd". Aan den leeftijd tusschen
de ,:in 40 jaar werd door 39 pCt. van
f €'nemers de voorkeur gegeven. De
20 tot 30 wei'den door 25
het meest op prijs gesteld, daar
zij den tijd van „hofmakerijen, huwe
lijk en het begin van een volwassen
leeftijd" vormen. De leeftijd van 40 tot
50 werd door 21 pCt. boven een andere
verkozen; 8 en 5 pCt. kozen respectie
velijk de jaren tusschen 50 en 60 en
de kinderjaren. De vrouwen, die de
voorkeur gaven aan de jaren boven de
60 deden dit, omdat ze op dien leeftijd
„den juisten levensstijl" hadden gevon
den.
n de Londensche boekwinkels lag
gisteren voor het eerst de officieele
uitgave van Montgomery's visie op
den oorlog, „Normandy to the Baltic",
te koop.
Het boek heeft reeds een geschiedenis
achter den rug, want het werd onmid
dellijk nf de Duitsche capitulatie als
een officieel document geschreven en
onder de officieren van de 21ste groep
verdeeld. Sinds de eerste uitgave heeft
de schrijver volgens Engelsche com
mentaren niet een begaafd auteur als
Wavell, maar wel een nieuw bewijs
leverend, dat helder denken ook tot
helder schrijven leidt geen letter
aan het manuscript gewijzigd. Het
geeft dus geen antwoord op vele kwes
ties naar aanleiding van de tegen Mont
gomery geuite beschuldigingen. Ver
schillende generaals hebben het werk
gelezen en als hun meening te kennen
gegeven, dat iedere beetje verstandige
schooljongen van 10 jaar het kan be
grijpen.
en lezer van de „Daily Telegraph''
die volgens zijn brief in dit
blad er zelf een meteorologisch
instituutje op na houdt, heeft ontdekt,
dat koude winters dikwijls door warme
zomers gevolgd werden. Uit zijn statis
tieken van vele jaren haalt hij den
winter van 19391940 in herinnering,
bij ons beter bekend als de „mobilisatie-
winter", die gevolgd werd door een
zeer warmen zomer. Hitier heeft er zijn
voordeel mee gedaan tijdens zijn op-
marsch door Prankrijk ea later bij zijn
luchtaanvallen op Engeland. Op den
winter van 194142 vo gde eveneens
een mooie zomer, in tegenstelling met
andere jaren toen op kwakkelwinters
regenzomers volgden.
Luitenant-admiraal c. L. Helfrich:
„de offers zijn niet tè hoog geweest".
ber '42 in Londen, Oudejaarsavond '43
in Australië, Oudejaarsavond '44 in Co
lombo en 27 Februari '45 in Autsralië.
Als een roode draad loopt door al deze
redevoeringen heen de aanmoediging tot
doorzetten met alle kracht, die in ons
zat, ongeacht tegenvallers en ongeacht
de schrijnende herinneringen aan het
geen wij geofferd hadden. Uit al die
redevoeringen blijkt de hoop en het
rotsvaste vertrouwen, dat wij tenslotte
den oorlog zouden winnen en naar onze
door den vijand bezette gebieden zou
den terugkeeren.
Wij hebben den oorlog gewonnen en
wij zijn teruggekeerd, maarniet
geheel op de wijze, welke wij ons had
den voorgesteld, aldus de admiraal.
Spr. legde er den nadruk op, dat
hij in 1944 er op gewezen had, dat
in de nieuwe Nederlandsche wereld
slechts één gebod mag gelden: hard
werken tegen geringe belooning,
eendrachtig en met slechts één doel
voor oogen: het Koninkrijk in zijn
vollen omvang zijn oude roemvolle
plaats in de wereld te doen her
nemen.
Is de overwinning thans bevochten?
Is het nieuwe Koninkrijk op de puin
hopen van het oude opgebouwd? Wer
ken wij hard tegen geringe belooning?
Zijn wij eendrachtig? Hebben wij slechts
één doel voor oogen? Hebben de Geal
lieerden onze onverzettelijke wilskracht,
die ons roem bracht en onzen goeden
naam vestigde, ten volle gewaardeerd?
Bij Doorman en de zijnen was er
gelukkig geen aarzeling, toen het de
hoogste belangen van den Staat gold.
Bij hen slechts één gedachte, namelijk
waar te maken hetgeen zoo mooi be
schreven staat in het adelborstenlied:
Wordt nog eens in later dagen
Neerlands vlag ten strijd ontplooid
Stervend zullen wij haar schragen,
Maar die vlag verlaten, nooit!
Dat hebben Doorman en zijn man
nen gedaan. Eendrachtig jn vol, natio
naal bewustzijn, in hun trots Neder
lander te zijn, bléven zij bij die Neder
landsche vlag en gingen met haar ten
onder. Aan de waarde daarvan mag en
kan niemand twijfelen.
Dat feit moge een lichtend voorbeeld
zijn voor ons allen op onzen zwaren
weg naar het herstel. Een volk, dat
werkzaam, eendrachtig en welbewust
met dat voorbeeld voor oogen, dat feit
herdenkend, moedig vorwaarts gaat,
zal alle moeilijkheden en tegenslagen
overwinnen en zal eens weer de roem
rijke plaats hernemen, welke de historie
het gaf. Dat wij kracht, nationaal be
wustzijn en onverzettelijkheid mogen
putten uit dat voorbeeld door Doorman
en zijn mannen gegeven, dat is het doel
van deze herdenking en dat geeft aan
deze herdenking tevens haar onschat
bare moreele en nationale waarde.
Op het Havenplein te Den Helder is
de slag op de Javazee herdacht met het
leggen van een krans voor het monu-
Bij de voortzetting der beraadslagin
gen, Donderdag m de Eerste Kamer, over
de begrootinv voor Overz. Gebiedsdeelen,
zegt de heer STUFKBNS (P.v.d.A.) het
beleid der regeering met instemming te
volgen. De erkenning de facto der re
geering van de republiek is een man
moedig erkennen van de situatie. Spr.
verklaart ook dankbaar te zijn voor het
beleid der Commissie-generaal.
De inhoud der regeeringsverklaring
laat z.i. de mogelijkheid tot verder on
derhandelen open. Tot dusver heeft de
regeering zich gesteld op den weg af
wijking van het koloniale geweld en is
zij gegaan het pad van overweging, van
samenspreking. Naar sprekers inzicht
moet die weg tot het einde gevolgd
worden.
Spr. vraagt de regeering bewust rich
ting te geven aan de figuren, die straks
in Indië de nieuwe orde zullen moeten
helpen bouwen.
De heer KOEJEMANS (C. P. N.) gaat
na, wie de campagne tegen de onder -
teekening van het accoord aanvoeren.
Hij noemt oud-minister Weiter, voor
zitter van den Ondernemersraad. Ver
volgens noemt spr. den heer Gerbrandy
De oppositie zegt wel, dat er geen ko
loniale verhoudingen meer bestonden
voor 1941, maar spr. bestrijdt die be
wering. Hij merkt verder op. dat het
z.i. niet alleen is het ontwaken van het
Oosten, dat ertoe dwingt met Indonesië
tot overeenstemming te komen, ook de
internationale verhoudingen dwingen
daartoe, meent hij. De rede van den
heer Kerstens heeft spr. in zeer vele
opzichten gewaardeerd.
Spr. erkent, dat er een economische
ondergang dreigt; de schuld daarvan
dragen echter, meent spr., degenen, die
het sluiten van het accoord verhinderen.
Spr. verzekert de reactie, dat wanneer
een regeering zou willen trachten met
geweld het Indonesisch probleem op te
lossen, een beweging in het land zal
losbreken, waarbij vergeleken de Sep-
temberstaking maar kinderspel was. De
arbeidersklasse wil tot eiken prils vrede
met Indonesië.
De heer MOLENAAR (P. v. d. V.) re
leveert de besprekingen op de Hooge
Veluwe, waarmede hij wenscht vast te
leggen de geestesgesteldheid op een be
paald oogenblik. Er werd toen bijna een
accoord bereikt, dat echter afstuitte
op punten, die sedertdien geen moeilijk
heden meer opleveren. De toestand is
steeds slechter geworden. De regeering
en de C.-G. hebben de republiek meer
reliëf gegeven, dan ze verdiende. En de
regeering en de C.-G. hebben óf zich
vergaapt aan den schijn óf ze hebben
zich vergist in het spel der republikein-
sche leiders en de kracht van haar
eigen C—G-
De C.-G. vertrok met een blanco
mandaat en dat heeft zich gewro
ken.. In Nederland bleek, dat wat
in 17 punten geparafeerd was, niet
onderteekend kon worden. Toen
moest de regeering met de C.-G.
een uitweg zoeken met als resultaat
de toelichting der commissie en de
redevoeringen van den minister.
Spr. merkt op, dat hij ten aanzien van
de hervorming van den staatsvorm bin
nen het koninkrijk in zijn afzonderlij
ke nota ook het oog op de toekomst
heeft gericht.
Spr. is van oordeel, dat degenen, die
beweren, dat de Unie een voortzetting
van het Koninkrijk is, zich vergissen.
Tenslotte vraagt hij of de regeering bij
haar verder beleid den weg open wil hou
den voor een hervorming van het Ko
ninkrijk binnen het kader van de
Grondwet.
De heer DE ZWAAN (C.-H.) geeft te
kennen, dat het Nederlandsche volk en
het parlement recht erop hebben de
notulen der C.-G. te kennen.
Principieel bezwaar heeft spr. tegen
den weg. dien de regeering gegaan is
bij de schepping van de Commissie-Ge
neraal. De politiek der regeering ten
aanzien van Indië besprekend, verklaart
hij, dat zij verzaakt heeft aan haar ver.
antwoordelijkheid voor het gezag, dat
rust, orde en veiligheid voor de onder
danen diende veilig te stellen.
De minister van Overzeesche Ge
biedsdeelen, de heer JONKMAN, wien
daarop het woord verleend wordt, ver
zocht de sprekers in een volgende ver
gadering te mogen beantwoorden.
De voorzitter schorst daarop om
streeks vijf uur de vergadering tot he
denochtend elf uur.
Vijftigduizend Belgische krijgsgevangenen hebben Woensdag gepoogd de
regeeringsgebouwen in Brussel te bestormen. Met pantserwagens en
mitrailleurs werden de demonstrantenvan wie talrijke werden gewond,
teruggedreven. Deze foto geeft een karakteristiek beeld van de opgewonden
en schier revolutionnaire situatie rond de regeeringsgebouwen in de
Belgische hoofdstad.
Na een H. Mis, opgedragen door den
verbondsadviseur Mgr. G. van Schaik in
de kerk van den H. Martinus te Utrecht,
kwamen gisteren de bestuurders van de
Katholieke Arbeidersbeweging, die hun
werkkring vinden in het Aartsbisdom, op
een kaderdag te Utrecht bijeen. De ver
bondsvoorzitter, de heer A. C. de Bruyn,
belichtte voor hen uitvoerig de organisatie
van de K.A.B., zooals deze na den oorlog
gegroeid is, waarna de heer J. W. An-
driessen een inleiding hield over de idea
len der katholieke arbeiders. Mgr. van
Schaik wees de aanwezigen tijdens de zeer
levendige gedachtenwissellngen op hun
enorme verantwoordelijkheid in dezen tijd
Besloten werd deze kaderdagen regionaal
te herhalen. Aan het slot werd bovendien
medegedeeld, dat het ledental van de
K.A.B. de laatste weken zoodanig is ge
groeid, dat het zich op het oogenblik be
weegt rond de 250.000.
Hope Co.. .Nederl. Handel Mij., Am-
sterdamsche, Rotterdamsche en Twentsche
Bank en Lippmann Rosenthal Co.
Amsterdam stellen op 7 Maart 1947 de in
schrijving open tot den koers van 100 pCt.
op 3000 obligatiën der provincie Noord-
Holland van f 1000. De leening heeft een
looptijd van veertig jaar en draagt een
rente van 3 pCt. tot 1 April 1957, van wel
ken datum af 3^ pCt. rente wordt ver
goed.
Per Jaar moet een veertigste van het ge-
emitteerde bedrag worden afgelost, i.e.
f 75.000 Versterkte of algeheele aflossing is
niet toegestaan vóór 1 April 1952. De cou
pondata zijn 1 April en 1 October De stor
ting moet geschieden op 1 April 1947 in vrij
geld of door aanwending van de opbrengst
van effecten, verkocht na 26 Februari en
vóór 1 April 1947.
De opbrengst van de leening zal wor
den gebruikt ter bestrijding van de
kosten van uitbreidingswerken van het
Prov. Electriciteitsbedrijf.
De maximumprijzen voor groente zijn
thans vastgesteld. Hieronder volgen de
prijzen van eenige groentesoorten, be
rekend per kilo. De tusschen haakjes
geplaatste cijfers zijn de prijzen voor
schoongemaakte groente, eveneens per
kilo: Kroten I 18 cent, kroten II 15 cent,
kroten III 12 cent, gek. kroten I 31 cent,
gek kroten II 25 cent, roode kool 27
cent (37), gele kool 25 (35), witte kool
20 cent (27), uien 26 cent (36), witlof
65 cent, peen II 17 cent (26), peen III
15 cent (23), koolrapen 14 cent (23),
ramenas 14 cent.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat tot nader order op de rantsoen-
bonnen voor waschpoeder verkrijgbaar zal
zyn: 250 gram waschpoeder benevens 125
gram soda.
De Ned. Spoorwegen konden 14 Pebr.
een hoogtepunt, in het kolenvervoer mel
den, met een transport van 33 treinen
met 1437 beladen wagons. Woensdag 26
Februari werd dit record verbeterd en
tot op 35 treinen met 1503 beladen wa
gons gebracht. Bij een gemiddelde van
19 ton per wagon beteekent dit een ver
voer van ruim 28.500 ton steenkolen van
de mijnstreek naar de overige deelen
van Nederland.
1.1
Als het Ijs in den Rijn gaat kruien
loopt de Bailey-brug nabij Arnhem groot
gevaar. Zoover is het echter nog niet. Er
liepen tamelijk alarmeerende geruchten in
de laatste twee etmalen, veroorzaakt door
een grooten was van den Rijn in Duitsch
land: ook daar is het directe gevaar nu
weer geweken.
In Nederland lag het ijs op den Rijn
voor een groot gedeelte muurvast, o.a. bij
Arnhem, van Pannerden af tot op Heusden.
Er zijn ijsbrekers doende om zich rivier-
afwaarts te werken, maar zij ondervinden
natuurlijk moeilijkheden. Als zij tijdig Arn
hem bereiken, voordat het jjs gaat kruien,
zou het meeste gevaar geweken zijn. Re
den voor onmiddellijke ongerustheid ls
niet aanwezig, zoo deelde men ons van de
zijde van den Rijkswaterstaat mede.
ment „Voor hen die vielen'- Vóór dezie
kranslegging, waarbij een klein aantal
militaire en burgerlijke autoriteiten aan
wezig was, hield de commandant der
marine te Willemsoord, kapt. ter zee I.
W. Reinierse, een korte herdenkingsre
de, waarin hij de voorgeschiedenis, het
verloop en de gevolgen van den slag op
de Javazee schetste. Kapt. Reinierse
legde daarop, namens de Koninklijke
Marine, een krans aan den voet van
het monument
„Ieder kent hem, ieder hoort hem,
ieder leest hem." En aan de hand van
deze uitspraak over Henri de Greeve,
pr., schrijft A. Diepenbrock, pr., in zijn
voorwoord op het boek „Het jaar rond",
dat de vijf-minuten-preekjes, die vroeger
in de Katholieke Illustratie verschenen,
al heel wat goed werk gedaan hebben.
„Ze staan nu niet meer tusschen af
leidende foto's en verhalen, ze zijn nu
alléén, maar bij elkaar! God zegene
dezen kleinen kansel!"
Henri de Greeve heeft het werkje
opgedragen aan zijn medewerker Dick
Koomen, die in Dachau vermoord is. Op
eiken Zondag van het kerkelijk jaar
wordt het Epistel en Evangelie onder
de loupe genomen, becommentarieerd,
van frissche gedachten uit dezen tijd
voorzien. Daarom zal dit boekje, dat de
N.V. Drukkerij „De Spaarnestad" heeft
uitgegeven, in menige boekenkast een
eereplaatsje krijgen. De lezer kan dan
de preekjes rustig nalezen en op zich
laten inwerken: eiken avond één'.
Een Duitsch generaal, wiens anti-inva-
sie-advies door Hitier werd verworpen,
heeft de Westersche wereld aangespoord,
haar vrees voor de Sovjet-Unie te laten
varen.
Geen der Duitsche militairen, die nog
in leven zijn, kan de Russen beter ken
nen dan de 71-jarige gepensionneerde
cavalerie-generaal Ernst Koestmg, die
drie jaar geleden bevelhebber was van
400.000 Russische verraders in de Wehr-
macht.
„Het is dwaasheid" zoo zeide hij in
een interview met Associated Press
„te Wijven vasthouden aan de fout van
Hitler, die weigerde in te zien, dat Rus
land hartgrondig wenschte den vrede te
handhaven."
Koestring's kennis van Russische aan
gelegenheden was zoo grondig, dat de re
geering der Vereenigde Staten hem in
1945 voor 6 weken naar Washington liet
overbrengen om een geheim rapport op
te stellen.
Hij erkende, dat hij ip September 1940
vernam, dat Hitier een invasie van Rus-
Roman uit den
bezettingstijd
door Hans Verhoeven.
34)
Hij trad terug toen zij vlak bij hem
was en pakte haar beide handen. Zij
hing een oogenblik krachteloos op nem,
dan hijgde zij, voordat hij zijn verwon
dering over haar onverwacht bezoek
had kunnen uitspreken:
„Ga mee, dadelijk, ze komen je ha
lenVlug tochdoe je jas aan
en kom mee
Eén seconde was hij als verlamd. Zij
duwde hem de kamer in, gaf hem geen
gelegenheid vragen te stellen.
„Toe nou Maarten, ze kunnen elk
oogenblik hier zijn. Waar is je jas
trek aanhier, doe die das om
we hebben geen tijd meer om te pra
ten
Half versuft liet hij zich gezeggen. Zij
trok hem mee de trap af. Barend Maas
stond in de deuropening van de huis
kamer en bracht hen door het achter
huis naar buiten. Hij hing den jonge
man een tasch om, waarin hij proviand
en een hartversterking meevoerde als hij
ging visschen. In groote haast had hij
er een brood en een homp kaas in ge
stopt. De fiets stond klaar tegen d<»
schutting.
„Opschieten", haastte hij hen, „later
hoor ik wel wat er gebeurd is. Er is nu
geen tijd om te praten. Ga achter het
huis van den veldwachter om, Maarten
en dan het laantje door, tot je achter
de boerderij van Hofman komt. Daar
vandaan kunnen ze je van den weg af
niet meer zien".
„Dank je wel, Barend", zei Maarten
automatisch. „De groeten aan Aaltje".
„Ja ja ja", wenkte zijn hospes hem
weg.
Haastig volgden zij de aangegeven
route. De eerste paar honderd meter
viel er op het mulle zandpad niet aan
fietsen te denken, daarom liep Joop
met hem mee. Zij hield hem als een
kind bij een hand vast. De koude scheen
de nevelen uit zijn brein weg te vagen
en hij realiseerde zich thans met be
klemmende klaarheid, dat hij waar
schijnlijk voor zijn leven vluchtte. Doch
tegelijkertijd doorstroomde hem het
warme gevoel niet alleen te staan. Joop
had hem gered, Joop was bij hem. Hij
pakte haar hand steviger in de zijne
en voelde, dat haar spieren den druk
beantwoordden.
„Vanavond zal ik nog in Haarlem
Eien te komen", zei hij. „Daar vind ik
altijd een plaatsje bij Van Houten, je
weet wel, waar we een paar maanden
geleden nog iemand hebben onderge
bracht. Verder zal ik wel zien wat ik
doe".
„Heb je genoeg geld?"
„Voorloopig kan ik me wel redden
Misschien duurt het ook zoo lang niet
meer
„Ik hoop, dat je gelijk hebt". Zij keek
om, elk oogenblik verwachtend rumoer
in De Vergulde Hoed te hooren. Dat
bleef nochtans nog uit.
„Schrijf me via mijn zuster", zeiJooP
„Weet je het adres?" Zij noemde een
laan in Overveen en liet het hem her
halen. „Zoo gauw ik kan kom ik over,
dan zal er wel een mogelijkheid te vin
den zijn om elkaar te zien".
„Dat zou fijn zijn", dacht hij hardop.
Zij waren achter de boerderij gekomen.
Van deze plaats af kon hij over goed
berijdbare landwegen tot vlak voor Alk
maar komen. Zij bleven stilstaan, dicht
bijeen en hun geheele wezen scheen te
worden opgelost en vereenigd in één
langen blik. Zonder te spreken begrepen
zij elkaar; in dit oogenblik legden zij
den band voor hun leven.
Joop moest op haar lippen bijten om
zich goed te houden, doch zü kon niet
voorkomen, dat haar oogen zich met
tranen vulden. Door haar ontroerde
stem klonk een snik.
„Maarten.
Zij kon niet anders doen dan staren,
staren naar zijn gezicht, dat oneindig
teeder stond. Hij boog zich naar haar toe
en kuste haar. Toen, in het plotseling
besef van 't slechts gedeeltelijk bezworen
gevaar, wendde hy zich plotseling af en
greep het stuur van zijn fiets.
„Hoe zou je vader er nu over denken?"
vroeg hij quasi-luchtig.
Zij glimlachte door haar tranen heen.
„Ik denk, dat hy trotsch op je zal
zyn," zei ze heesch.
Hy stapte op en begon zijn tocht. De
komende tyd zou moeilijk zijn, doch hy
zou zich gedragen weten door het meisje,
dat op hem wachtte. Hoog boven zyn
hoofd zoemde een vliegtuig. Er zaten
vrienden in, soldaten der vryheid, zooals
hy.
„Hou je goed Joop!" riep hij.
Zij kon niet antwoorden, zag zyn schim
in de duisternis verdwijnen. Nog eenmaal
meende zy zijn hand in een zwaai als
laatsten groet te zien. Dan had de avond
hem verzwolgen.
Resoluut keerde zij zich om en wan
delde naar huis.
EINDE.
land tegen het volgend jaar voorbereid
de. Hij ontving zijn inlichtingen van ge
neraal Halder, den voomaamsten ont
werper der plannen van den generalen
staf.
„Ik had Hitier gewaarschuwd, dat de
tijdelijke tegenslag van het Roode Leger
in den Finschen winteroorlog geen juist
criterium was ter beoordeeling van zyn
kracht" merkte hy op. „Maar men
kon met Hitler niet redeneeren. Hij gaf
formeel te verstaan, dat de Duitsche
militaire attaché te Moskou dat was
ik de slechtst ingelichte van alle
Duitsche militaire attaché's ter wereld
was."
Na het uitbreken der vyandelijkheden
keerde Koestring naar het vaderland te
rug en ging tot 1943 op non-activiteit.
Toen kreeg hy plotseling opdracht zich
aan het hoofd van „vry willigere uit het
Oosten" te stellen. Na enkele maanden
werd hij echter weer ontslagen.
Koestring, die tydens zijn ambts
perioden te Moskou voor den oorlog
driemaal met Stalin persoonlyk heeft
gesproken, verklaarde, dat hy voor de
zen geen opvolger kon bedenken, die
hem zou kunnen evenaren, maar hy
voorspelde, dat generaal Andrei Zda-
nof de keuze der Sovjets zou zijn.
Er zijn door de geallieerden tegen
Koestring geen aanklachten ingediend
en hy verwacht binnenkort door een de-
nazificatiehof te München te worden
vrijgesproken van „militarisme."
Marken is weer per schaats bereik
baar. De traditioneele tocht over het ys
van de Gouwzee is weer mogelyk, nu de
Marker IJsclub met 100 vrywiUigers een
baan door de sneeuw van Monnikendam
naar Marken heeft geveegd. Monniken
dam is bereikbaar van Amsterdam met
de tram der Noord-Zuid-Hollandsch#
Tramwegmij.
NEDERL. kamer van koophandel
TE NEW VORK. in verband met de
oenemende belangstelling voor Nederland
bü de Amerikaansche banken en andere
firma's heeft de Nederl. Kamer van Koop
handel te New York op haar jaarvergade
ring besloten het maximum aantal leden
van het bestuur te brengen van 25 op 40
