Ex-burgemeester van Bloemendaai
voor het Tribunaal
Er zijn nog 1300 molens in
ons land
DE ST. LIDUINAKERK AAN
DEN RIJKSSTRAATWEG
■f M
ijf/z*.--
VAN DE ESKIMO'S AFGEKEKEN
Geen herbouw woningen
aan de Kleverlaan
v:
Een huldiging om verlegen
onder te worden
f 60.000 subsidie van het rijk
Mgr. Van den Bronk reikt
Missiekruisen uit
In den strengsten winter een
zomersch menu
Hij wilde ons land een eervolle plaats doen
innemen in de nieuwe orde
Prachtige voorheelden van moderne
muurschilderkunst
TORENS ROND DE
OUDE ST. BAAF
v
Extra rantsoen tabak
op 7 Maart
„Beul van Amersfoort"
in cassatie
Doodvonnissen
voltrokken
AGENDA
Als bij een bominslag
MAANDAG 3 MAART 1947
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
Gedeputeerden keuren
raadsbesluit goed
Matthaus Passion
Koor Katholiek Haarlem
Cultureele avond K. A. B.
Kring Noord
R.K, Schaakclub „Het
witte paard"
Keurtum wedstrijden
Drie jaar voor Van Steensei,
gezegd v. d. Aa
Nieuwe bonnen
Jubileum
GOED AFGELOOPEN
Waar zijn onze
troepenscheoen
E.D.O. rijkelijk in de
bloemen gezet
Ongevallen
HEEMSTEDE
Terug van de Goudkust
ZANDVOORT
Druk bezoek aan Zandvoort
DR. STANLEY K. HORNBECK
Politieke onderhandelingen
met Frankrijk?
In Den Haag weet men nog
van niets
Missionarissen namen
afscheid
Mgr. Mutsaerts spreekt tot
onze militairen
Nieuwe kappers
tarieven
,Hc reken op aller loyale mede
werking en samenwerking-, want dit
zijn de eenige voorwaarden om Ne
derland een volwaardige en eer
voile plaats te doen innemen in de
nienwe orde", aldus sprak de ex-
burgemecster van Bloemenjdaal, J.
W. Zigeler, bij zijn installatie in 1941
tot een klein gehoor, dat op die
manier aan de weet kwam, welk
vieesch het in de kuip kreeg.
Naast vele kleine politieke pekel
zonden, o. a. organiseerde hij lezingen
voor gemeente-ambtenaren en gaf het
politiepersoneel opdracht voor de win
terhulp te collecteeren, werd hem ten
laste gelegd, dat hij deel genomen had
aan een lunch ter gelegenheid van het
afscheid van de Grüne Polizei, hoewel
hij zich haastte te verklaren, dat hij
dit niet als een bewijs van ingenomen
heid met den vijand zag. De voorzitter
van het Haarlems Tribunaal, die dezen
man hedenmorgen te beoordeelen kreeg,
vond, dat hij best had kunnen wei
geren.
Verdachte verklaarde ter zitting, dat
hij reeds in 1942 als sympaihiseerend
lid bedankt had, maar dit oleek toch
niet uit zijn handelwijze want ook had
hij een lijst samengesteld van studen
ten die voor „Arbeitseinsatz" in aan
merking kwamen. Tijdens zijn waar
nemend burgemeesterschap van Zand-
vcort werden door zoogenaamde
overcompleetheid verschillende amb
tenaren ontslagen en naar Duitschland
Ged. Staten van Noordholland hebben
op het bezwaarschrift van 38 vroegere
bewoners der Kleverlaan tegen het vast
gestelde uitbreidingsplan van de gemeente
Haarlem afwijzend beschikt. Zij hebben
namelijk geen termen gevonden aan het
bestreden uitbreidingsplan „Omgeving
Kleverlaan" de goedkeuring te onthou
den en wel om de volgende redenen, dat
namelijk is komen vast te staan, dat
door het onbebouwd laten van de ter
reinen, waarop eertijds de door de Duit-
schers gesloopte woningen stonden, een
belangrijke stedebouwkundige verbetering
wordt verkregen. Ged. Staten zijn voorts
van meening, dat het persoonlijk be-
iang van reclamanten voor het algemeen
belang moet wijken en nemen aan, als
gevolg van de toezegging van het ge
meentebes .uur dat tot spoedige uitvoe
ring van het uitbreidingsplan zal worden
overgegaan, dat hun financieeie belan
gen voldoende in het oog worden gehou
den. Wat het subsidiaire verzoek betreft,
zoo merken Ged. Staten op, de verplich
ting tot vergoeding van renteverlies gaat
Duiten him bevoegdheid.
Haar traditia getrouw hoopt de Chris
telijke Oratoriumvereeniging onder lei
ding van den heer George Robert ook
dit jaar weer Bach's Matthaus Passion
uit te voeren en wel 27 Maart, 3 April
en Goeden Vrijdag, 4 April.
Over het algemeen werken er dezelfde
sciisten aan mee als verleden jaar, n.l. Jo
Vincent, Annie Woud, Theodora Ver-
steegh, Han Le Fèvre, Lex Karsemeyer.
Willem Ravelli, Herm. Schey en Theo
Baylé. De begeleiding is dit jaar toever
trouwd aan de Haarlemsche Orkest Ver-
eeniging.
De C. O. V. heeft haar voornemen, dit
Jaar in de Gr. Kerk uit te voeren, wegens
de vele daaraan verbonden moeilijkheden
en wegens de te verwachten koude moeten
opgeven. Alle uitvoeringen zijn daarom in
de Gem. Concertzaal.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat
de gewone repetitie van het kooar he
denavond niet doorgaat, teneinde alle
leden in de gelegenheid te stellen de
plechtige Metten voor deken Van de
Wiel den diep betreurden moderator van
het koor, t>ij te wonen.
Dinsdagavond zet pater dr. Vogels zijn
voordracht over het onderwerp „Christe
lijk Humanisme" in het gebouw van de
K.A.J. Lingestraat voort.
Voorts verleent medewerking de heer
Jan Icas van Dijk met zijn vrienden, als
mede het ca. 50 man sterke zangkoor
St. Caecilia onder leiding van Jan Nib-
berlng. De avond begint precies acht uur
en is ca tien uur afgeloopen. Zoover
de plaatsruimte het toelaat, hebben ook
niet-leden toegang.
De uitslagen der onderlinge compe
titie-wedstrijden, gespeeld 26 Pebr. ji.
luiden:
le afdeeling: P. Fictoor- -B. Spoor 01,
J. P. de Lange—P. Stam 6—1, L. C.
StevensM. Vermeer lA. B Spoor—
F. Fictoor
2e afdeeling: B. H. GoedemansP.
Castemiller K. F Andringa—B.
Komen G. v. d. StoopC. A.
Wiltens 01, J. LippusTh. de Looze
1—0, Th. SchoorlJ. Hompus 01, W.
VosseH. v. d. Velde 01.
Ajs. Woensdag is de jaarvergadering.
Wegens belangrijke besprekingen wor
den alle leden dringend verzocht aan
wezig te zijn.
Naar wij vernemen zullen de vereeni-
gingswedstrijden "an het K.N.G.V. om
het kampioenschap keurturnen op Zon
dag 9 Maart in ieder geval doorgaan. De
zaal van het Gem. Concertgebouw zal
namelijk verwarmd worden.
In Maart zijn er bij den Gemeente-
Reinigingsdienst vier zilveren jubilaris
sen. 16 Maart viert D. van Dijk, bagger
man-beltwerker, Harmenjanstr. 49 zw.,
zijn 25-jarig dienstjubileum; op 13 Maart
N. J. v. d. Erf, tonnenwerker. Dr.
Schaepmanstraat 16; 22 Maart de voer
man C. van Roode, Oudeweg 61 en 24
Maart E. Klaster, Dr. Schaepmanstr. 10.
gestuurd. Voorts verleende hij zijn
medewerking, den „goeden" wethouder
Ouwehand te elimineeren, zoodat een
N.S.B.-wethouder deze plaats kon in
nemen, echter in overleg met den com
missaris van de provincie mr. Bakker.
De houding van Zigeler werd wel het
beste getypeerd door het ontslag van
een ambtenaar, die weigerde naar een
éénpansmaaltijd te gaan, welk ontslag
hij sanctionneerde. Ter sprake kwam
nog het feit, dat van gemeentewege
veel weermachtswerk in Bloemendaal
verricht werd, waarop gemeenteambte
naren van Publieke Werken toezicht
hielden. Beschuldigde kon niet ontken
nen, dat hij daarvoor aansprakelijk was.
De uitspraak is 17 Maart.
Hedenmorgen heeft het Haarlems
Tribunaal uitspraak gedaan in de zaak
tegen den 65-jarigen H. J. van Steensei,
gezegd v. d. Aa, gepensiormeerd luite
nant-kolonel en oud-commandant van
Haarlem, die lid was van de N.S.B.
De verdachte werd veroordeeld tot 3
jaar intemeering met aftrek van den
tijd, in voorarrest doorgebracht, namelijk
van 10 Mei 1945 tot 31 December 1946.
Voorts werd hij ontzet uit de beide kies
rechten en tevens werd hem verboden
een functie uit te oefenen bij de ge
wapende macht. Tot slot werd hij nog
met een bedrag van f 10.000beboet.
Morgen, Dinsdag 4 Maart, zullen in de
.Vleeschhal" te Haarlem levensmidde
lenkaarten, textiel- en brandstoffenfor-
mulieren worden uitgereikt voor de let
ters BA tot en met BEZ. Voor Heem-
tede-Bennebroek uitreiking nieuwe bon
kaarten, textielkaarten en aanvraagfor
mulieren voor brandstoffenkaarten
Dinsdag 4 Maart van 9 tot 12.30 uur
voor de letters BAKBEE.
Zaterdag was het 25 jaar geleden, dat
de heer G. H. Spruyt zijn schildersbedrijf
te Haarlem vestigde
Zaterdag werd bij K. P. in de Kam
perstraat de gasmeter gerepareerd. De
meter stond in de voorkamer, waar een
vrouw met haar zoons, resp. 12 en 17
jaar, sliep. Toen zij Zondagmorgen wak
ker werden, bespeurden zij een scherpe
gaslucht. De 12-jarige zoon had last van
hoofdpijn en duizeligheid, terwijl de
andere zich ook niet wel gevoelde. De
bovenbuurman, die lichtelijk bedwelmd
was. had zich reeds onder geneeskundige
behandeling gesteld. Bij nader onder
zoek van den gasmeter bleek, dat er bij
de laatste reparatie een lek was ont
staan.
KOTA BAROE Rotterdam-Bata-
via, pass. 2 Maart 0 u. Perim.
KOTA INTEN Rotterdam-Bata-
via, pass.2 Maart 1 u. Malta.
EDO's huldiging in De Leeuwerik. De aanvoerder van het eerste elftal, Schijvenaar,
bood het bestuur een foto aan, van den E.D.O.-speler Bas Timmerman, die in 1939
tijdens de promotie-wedstrijden op het veld is overleden.
Ter receptie bij het feestvierende E.D.
O. merkte iemand op, dat het voor het
bestuur was om verlegen onder te wor
den. En inderdaad, de fraaie geschen
ken, de schat van bloemen, welke het
geheele podium van „de Leeuwerik" be
dolf. de schoone bewoordingen welke de
onafgebroken rij van sprekers den jubi
laris toezwaaide, dit alles zal niet nage
laten hebben indruk te maken.
Men was uit alle richtingen Haar-
lem-waarts getogen om den vijftig
jarige zijn gelukwenschen te offreeren.
Dat E.D.O.'s plaats in de gelederen der
voetbalvereenigingen geen onbelangrijke
is, kwam hierbij op wel zeer treffende
wijze naar voren. Een aparte plaats is
het steeds geweest?, welke E.D.O. in het
vereenigingsleven heeft ingenomen. Dit
wist Haarlems burgervader op zoo fijne
wijze uit te teekenen. In de negentiger
jaren zochten de jongelieden zoo menig
maal hun vertier in herberg of achter
het kaartspel, maar gij hebt hen, aldus
de burgemeester, uit deze gelegenheden
vandaan gesleept. Onbesmet heeft E.D.
O. zijn blazoen een halve eeuw gedragen.
Ook bij monde van Karei Lotsy kreeg
men te hooren, dat E.D.O. in den loop
der jaren zulk voortreffelijk werk ver
richt heeft. Voor alles wat E.D.O. voor de
voetbalsport tot stand heeft gebracht
had Lotsy groote vereering. Zijn toe
spraak besluitende, kwalificeerde de
bondspraeses E.D.O. als „een school voor
het leven, een sieraad voor Haarlem, een
trots voor den K.N.V.B.".
Het was twee uur lang een komen en
gaan naar en van het E.D.O.-collegium,
en de taak van E.D.O.'s voorzitter, de
heer Luyken. was dezen middag waar
lijk niet te benijden. Dat Luyken op
eminente wijze den voorzittershamer weet
te hanteeren wist men reeds, maar met
zijn eloquente kwaliteiten konden we
bij deze gelegenheid dan toch ook eens
kennis maken. Namens de westelijke
eerste klassers overhandigde de heer
Koolhaas een Amerikaansche schrijfma
chine. Hij merkte hierbij op, dat E.D.O.'r
jubileum tot zelfs in de States was door
gedrongen! Onder de zeer talrijke aan
wezigen bewogen zich voorts Jan v. d
Berg, de heer v. d. Slik, voorzitter der
„Zwaluwen", de voorzitter van district
I: de heer Krüyver, afgevaardigden van
Feijenoord, Neptunus, Volewijckers, H
B.S., Blauw-Wit, Ajax, Hermes, K.F.C.
D.W.S., R.F.C., V.U.C., Gooi, Excelsior
enz. alsmede deputaties van vrijwel alle
Haarlemsche sportvereenigmgen
De groote feestavond in het Concert
gebouw vormde voor al wat E.D.O. was
het hoogtepunt van dezen gedenkwaardi-
gen dag. Het non-stop-programma, met
Jac. Stoffer's sextet, den clown Rexio, den
kunstrijder Fred. Johnson, 8 Jolly Boys
en tal van andere artisten, schonk de
rood-zwarte familie eenige uurtjes uit
stekend amusement, waarna het dans-
orkest Jan van Aken de E.D.O.-ers nog
geruimen tijd op den gladden vloer bij
een hifld.
Zaterdag reed op den Korten Zijlweg
in Overveen een fietser, die door een
auto werd gevolgd. De wagen wilde den
fietser passeeren en gaf een signaal,
waardoor de man blijkbaar is geschrok
ken, daar hij op den grond viel. De
auto kon niet meer stoppen en de man
werd aangereden. Hij is met inwendige
kneuzingen naar de St. Joannes de Deo
overgebracht.
Op den Vogelenzangscheweg zijn twee
kinderen, een van vier en een van zes
jaar, die daar aan het sleeën waren, voor
een rijdenden auto terecht gekomen. Of
schoon de chauffeur dadelijk trachtte te
stoppen, werd het zesjarig jongetje zoo
danig aangereden, dat hij met een her
senschudding in het ziekenhuis moest
worden opgenomen.
In het begin van deze maand zal na
een afwezigheid van 8 jaar pater Jos.
Couenberg 'I.M.A., pastoor te Capando
in het Vicariaat van de beneden-Volta
aan de Goudkust, naar het vaderland
tërngkeeren om eenige maanden wel
verdiende rust te genieten, pater Couen
berg, een geboren Heemstedenaar, is
sinds 1932 in de Missie werkzaam en
kwam in 1938 voor herstel van zijn
gezondheid in Nederland terug; de
lezers zullen zich ongetwijfeld nog wel
de interessante lezingen herinneren,
die hij toen in Heemstede heeft gehou
den.. 21 April 1939 vertrok hij weer naar
zijn Missie, waar hij werkzaam bleef
tot October 1946, toen hij te Kaapstad
in Zuid-Afrika in em ziekenhuis moest
worden opgenomen voor een operatie,
die goed geslaagd is.
Het getal der Nederlandsche
heiligen is, in zekeren zin, niet
groot; maar bepaald klein in
verhouding tot het aantal is het ge
bruik van hun namen door de Neder
landsche Katholieken. De traditie om
in jonggeborenen de namen van
grootouders en anderen te doen
voortleven is loffelijk en jn sommige
streken bestaat hiervoor zelfs een be
paalde rangorde, waardoor tante Jo
precies kan uitrekenen, dat zij moet
wachten tot de zevende spruit van
haar jongste zuster, voordat haar
naam een menschenleven lang verder
zal voortgedragen worden in de roem
ruchte familiegeschiedenis; en het
aantal Jannen, Pieten en Keezen in
sonunige families is zoo formidabel,
dat om verwarring te voorkomen Jan
van °ome Piet wordt onderscheiden
van Jan van tante Marie.
Revolutionnair is het streven van jon
ge ouders en dit brengt de noodige
moeilijkheden met grootse grootvaders
en peettantes mee, die moedig getrot
seerd worden om nieuwe namen aan
den familieschat toe te voegen. Bij „on-
kerkelijken" ontaardt dit nog al eens bij
gebrek aan grootere weldoeners van het
menschdom in het vernoemen naar aan
gebeden helden van 't witte doek of bil
jartkampioenen en als de wet hier niet
paal en perk stelde, zouden mogelijk
complete voetbalclubs met welluidende
namen een goede kans krijgen. In de
jonge Katholieke gezinnen is echter het
verheugend streven merkbaar, de bore-
lingskes te stellen onder bescherming
van onze vaderlandsche heiligen. Tegen
over afbraak in de traditie staat hier de
onmiskenbare verrijking van de familie
collectie met deze namen, terwijl de ge
schiedenis van onze kerstening en de
rijkdom van ons (middeleeuwsch) ge
loofsleven weer bewuster rondgedragen
worden in onze gedachten. Dat vroeger
ook onze vaderlandsche heiligennamen
veel werden gebruikt, moge blijken uit
de vele achternamen die hieruit zijn
ontstaan. Wij noemen Bauwens. Bauma
en Bavink uit Bavo en b.v. Hujjbens en
Huiberts uit Hubertus.
Onder deze vaderlandsche heiligen
zijn het slechts St. Bavo en St.
Liduïna. die naam hebben gege
ven aan kerken in onze stad. In Bloe
mendaal vinden wij Adalbertus ais be
schermer van de gestorvenen der paro
chie, verder naar het Noorden vele ma
len Willibrordus en zijn Gezellen; We-
renfried, Egbert, Lambertus, om er
eenigen te noemen.
Van den naam Liduïna vinden wij de
kerken hoofdzakelijk rondom de stad
van haar heldhaftig lijden, Schiedam
maar ook Haarlem wil bij zijn geloovi
gen de belangstelling en de leering van
deze groote Heilige levendig houden.
In Haar kerk aan den Rijksstraatweg
schilderde broeder Franqois Mes in groo
te gothisch omlijnde muurvlakken boven
de beide zijaltaren twee tafereelen uit
haar poëtisch rijke levensgeschiedenis.
Links het verhaal hoe Liduïna door de
Moeder Gods werd gekroond met een
krans bloemen, met de opdracht dezen
binnen zeven uren op Haar beeltenis in
de kerk te doen plaatsen. Haar biecht
vader voerde deze opdracht uit en be
klom hiertoe een ladder, die hij naar
aanwijzing van de zieke op het hoog
koor aantrof. Door een engel des hemels
werd de krans teruggebracht naar de
plaats vanwaar Liduïna dezen had ont
vangen. Aan de overzijde is uitgebeeld
een visioen, waarin de Man van Smar
ten aan Liduïna verschijnt.
De schilderingen werden tien en vijf
tien jaar geleden aangebracht en naar
ons oordeel staan wij hier voor het
beste voorbeeld van moderne muurschil
dering, dat wij in onze Haarlemsche
kerken kunnen aantreffen. De sterk
monumentale opvatting van broeder Mes
is van zeer goede kwaliteit. Zijn kleuren,
met groote beheersching van de techniek
in breede toetsen gestreken, zijn brillant
en toch vol spanning. Het onuitgespro-
kene in zijn vormgeving en vooral in de
vulling van den achtergrond laat ruim
te voor fantasie en wanneer men bij
verdere versiering terdege rekening
houdt met deze schilderingen, zal het
gebouw de goede sfeer krijgen, die het
door een te zeer voelbare soberheid-uit
nood mist. Deze kerk is van nature niet
sober. Zij vraagt om meer, zelfs de hoog
ste toren moet nog opgetrokken worden.
Het z.g. „Kruimelfonds" der parochia
nen heeft het mogelijk gemaakt, dat
een nieuw hoogaltaar geplaatst zal wor
den, zoodra de materialen verkrijgbaar
zijn.
In dit Godshuis heerscht een sterk
liturgisch leven, waardoor het H. Mis
offer een indrukwekkende plechtigheid
wordt van priester èn geloovigen en
waar zelfs het zingen van een speciale
iniet-gregoriaansche) Mis door koor en
geloovigen mogelijk is gebleken.
L. T.
r^v^«
De vereeniging „De Hollandsohe
Molen" hield haar jaarvergadering
te Amsterdam en uit het op deze
vergadering uitgebrachte omvang
rijke jaarverslag van de secretaresse
bleek, dat in de afgeloopen twee
jaar 33 molens konden worden her
steld, doch 10 gingen er verloren.
Er zijn nog 1300 molens in Neder
land. De steun van de overheid was
zeer groot: het Rijk gaf f 60.000
subsidie en verklaarde alle molens
tot monument, zoodat ze niet meer
willekeurig kunnen worden gewü
zigd of afgebroken.
Het werk is nu gedecentraliseerd door
de aanstelling van districts-inspecteurs
voor elke provincie. In Friesland heeft
de provincie een molen-commissie op
gericht. Er is voorts een molerrwet in
voorbereiding, die 1 Juli in werking
moet 'treden, want dan loopt de bepa
ling, dat molens monumenten zijn, af
fen worden de molens weer „vogelvrij".
Vooral de meubelmakers zijn zeer ge
brand op het prachtige hout der mo
lens. Het verslag oefende scherpe critiek
uit op de ondeskundigheid der Schade-
enquête-commissies eh het somde de
vele gevaren voor onze molens op: lage
el£ctratarieven, het combineeren van
Dolderbemaling, de „bijverdiensten" van
den molenaar, die uiteindelijk hoofd
zaak worden, de persoonlijke afkeer of
voorkeur van polderbestuursleden, de
reclame voor goedkooper werkende mo
toren Het bestuur had den indruk dat
in de omgeving van Leerdam het zonder
meer stilzetten van windmolens aan de
orde van den dag is. De polderbesturen
gaan steeds geheimzinniger te werk en
men hoort hun beslissing pas als het te
laat is. Overigens zitten de molenmakers
tot over de ooren in het werk en er zijn
goede vaklieden bijgekomen,
In Noordholland dreigen de kleine
weidemolens, die de eentonigheid van
het lage land weten te breken,
steeds meer te verdwijnen zonder
dat er een haan naar kraait, hoe
wel ook zij onder de monumenten-
verordening vallen. Ze worden tel
kens vervangen door ijzeren molens,
ofschoon thans een houten weide
Zondag bood Zandvoort weer een
levendigen aanblik. Duizenden waren 1
van elders gekomen, per trein, tram
auto en zelfs per rijwiel, om van het
wintersche strand te genieten. Om de
vloedlijn te bereiken moest men tiental
len meters over een meters-dik sneeuw
veld gaan. Door den ingetreden dooi bood
dit &een weerstand meer, hetgeen tal
rijke vermakelijke valpartijen veroor
zaakte. De café's maakten goede zaken.
Later op den middag vormde zich op het
tramstation een file van vertrekkende
bezoekers.
In de Pieterskerk te Utrecht ontving
hedenmiddag de scheidende ambassadeur
der Vereenigd'e Staten in ons land, dr.
Stanley K. Hornbeck, uit handen van prof.
dr. W. J. A. Kernkamp het eere-docto-
raat in de rechtswetenschappen van de
Rijksuniversiteit te Utrecht.
Naar het ANP verneemt zal een der
twee bonnen van de tabakskaart, die
Donderdag 7 Maart wordt aangewe
zen, recht geven op het koopen van
drie rantsooenen tabaksartikelen.
Inplaats van vier worden dus vijf
rantsoenen in de komende veertien-
daagsche periode verstrekt. De nieu
we bonnen zijn gewone keuzebonnen.
Men mag hieruit, volgens het ministe
rie van Economische Zaken, niet con-
cludeeren, dat in volgende perioden ver
hooging van dit rantsoen gehandhaafd
zal blijven. De aspecten op tabaksgebied
voor de tweede helft van Maart zijn nog
niet bekend.
molen is geconstrueerd, die de voor-
deelen van den ijzeren heeft. Voort
durend worden nog verbeteringen
voor de molens uitgevonden zooals
de fokwiek.
Ook uit het buitenland komen klach-
en over het verdwijnen van molens. Er
is nauw contact met België, Engeland
en Amerika, uit welk laatste land tal
rijke aanvragen om teekeningen binnen
komen, o.a. voor een molen in de stad
Holland bij haar honderd-jarig bestaan.
Deze aanvragen liepen echter steeds op
dood spoor als de vereeniging eenige
noodzakelijke vragen aan de aanvragers
stelde. In Engeland bestaat groote be
langstelling voor de bij ons toegepaste
wiekverbe tering.
Het ledental van de vereeniging be
draagt ruim 800.
De heer B. v. d. Veen Czn. uit Gro
ningen sprak tenslotte over: „De over
heidsbemoeiingen in den strijd voor
molenbehoud".
Formeel klopten de zaken bij den Bij
zonderen Raad van Cassatie hedenmor
gen uitstekend. Achter den naam van
Frans v. d. Laar op de rol van strafzaken
stond het gebruikelijke „gedetineerd"
vermeld en de twee parketwachters had
den der gewoonte getrouw hun plaats in
genomen op de stoelen naast-, de plaats,
waar de requirant pleegt te zitten; doch
de theorie klopte niet geheel en al met
de werkelijkheid: de „beul van Amers
foort" ontvluchtte voor de tweede maal,
eenige maanden geleden, uit de straf
gevangenis te Scheveningen en schitter1-
de bij de behandeling van zijn zaak door
afwezigheid.
Mr. L. v. d. Heuvel had zijn pleidooi
gebaseerd op de stelling, dat de grenzen
der redelijkheid bij v. d. Laar's hande
lingen als kampoudste niet overschreden
zijn en dat hem niet meer ten laste kan
worden gelegd, dan dat hij met krach
tige hand orde schiep in een chaotisch
kamp.
Een roin of meer sensationeel
einde bracht de zitting, toen de pro
cureur-fiscaal, prof. Langemeyer,
vroeg of mr. v. d. Heuvel erin zou
kunnen slagen v. d. Laar zoover te
krijgen, dat hij toch voor den Raad
ran Cassatie verscheen. Hy de
procureur-fiscaal zou dan zorgen,
dat hem binnen het gebouw van den
Hoogen Raad de vrijheid werd ge
garandeerd. Wat de P. R. A. buiten
het gebouw zou doen, daar kon
prof. Langemeyer natuurlijk geen
verantwoordelijkheid voor nemen.
Na raadskamer deelde de president
mr. Houbertsma mede. dat het toch
niet aangaat, een gevangene, die zich
wederrechtelijk de vrijheid heeft toe
geëigend, een vrijgeleide te geven, zoodat
het slotwoord was aan prof, Langemeyer,
die concludeerde tot verwerping ran het
beroep.
Namens den minister van Justitie
wordt bekend gemaakt, dat de dood
vonnissen tegen J. Boogaard en M.
A. Ridderhof, wier gratieverzoeken
werden afgewezen, Zaterdagmorgen
zijn voltrokken.
De Fransche minister van Buitenland-
sche Zaken, de heer Bidahlt, heeft in
de nationale vergadering, sprekende
over het Fransch-Britsche verdrag, zich
uitgelaten over eventueele politieke on
derhandelingen ook met Nederland De
indruk zou kunnen gewekt zijn, dat op
dit oogenblik zoodanige onderhandelin
gen reeds aan den gang zijn. In dit
verband kan men slechts zeggen, dat
naar bij informatie bleek men op
het Plein in Den Haag met belangstel
ling uit de pers vernotnen heeft, dat
Frankrijk tot zoodanige onderhandelin
gen blijkbaar wenscht te komen. Offi
cieel heeft men dienaangaande niets
vernomen.
BIOSCOPEN;
Rembrandt: Snip en Snap-revue, 2.30
en 8 u. (alle leeft.); Cinema-Palace: ut>
Spelbrekers (18 J.); Luxor: De Graaf van
Monte Christo (18 j.), 2, 4.15. 7 en O-1"
u.; Frans-Ilals: Aloma &f the South Seas.
2 4.30 7 en 9.15 u.; City: De zwarte spion
(18 j.), 2, 4.30. 7 en 9.15 u.; Spaanie-Thea
ter: schenders der wet (14 j.), 2.30, 7 c
9.15 u. Zond. 2. 4.15. 7 en 9-15 u.
^Apotheken: De avonddiensten worden
tot 8 Maart waargenomen d00^-
Fa. Duijm en Keur. Keizerstraat 6. telt»-
10378; Begemann en S'neltjes, Kruisweg 30,
tel. 10043: Marnix-apotheek, Marnixstraat
65, tel. 23525.
Ziekenvervoer: Fa. Mathot, Gr. Houtstr.
39. tel. 11990 en Margriet. Turfmarkt 10rd..
tel. 21400 (dag en nacht).
In het Missisehuis der Afrikaansche Mis
siën te Cadier en Keer zijn Zondagmiddag
missiekruisen uitgereikt aan tien paters
van deze congregatie, die binnenkort nes
hun missie aan de Goudkust van Afrik»
vertrekken. Het varen de paters P. Dericks
uit Rotterdam, Th. de Rooy en W
Rooy, beiden uit Haarjem, A. Suikerbuis
uit Utrecht, C. Ligtvoet uit Oisterwijk, J
Mulders uit Vlodrop, L. van Leeuw---
Brouwer uit Den Haag, W, Huisman uit
Joure, F. van Leeuwen uit Amsterdam eD
H. A. van Gastel uit Heer
Mgr. A. van den Bronk, de pasbenoemde
Bisschop co-adjutor van de Nijldelta
Afrika, verrichtte de uitrerking De plech
tigheid werd door alle confraters en stu
denten van het Missiehuis, familieleden
en vele belangstellenden bijgewoond Voor
het pontificaal afscheidslof namen de
priesters van het Missiehuis en de Bis"
schop afscheid van de missionarissen me»
een handdruk en den zrinnebeeldigen voet
kus, terwijl de schola van het Missiehui»
het gebruikelijke afscheidslied zong. Pater
Carolus Tesser O.F.M. hield een afscheids
toespraak, waarin hij de taak van den mis
sionaris schetste en hen in het voortdu
rend gebed van allen aanbeval. Tot be
sluit der plechtigheid celebreerde Mg",
van den B'ronk een pontificaal lof.
Mgr. W. Mutsaerts. bisschop van
's-Hertogenbosch, heeft Zondag een
pontificaal Lof opgedragen in de St.
Pieterskerk te Den Bosch. Katholiek
Thuisfront had dezen dienst in samen
werking met den Wereldomroep van
Radio Nederland gearrangeerd. Hij was
bestemd voor de ouders en verloofden
van soldaten in Indië. De Bisschop heeft
onze soldaten in een predikatie toe
gesproken.
De nieuwe taxieven voor de kappers
zijn vastgesteld. Bepalend voor het tarief
is de prijsklasse, waarin het bedrijf is
ingedeeld, en de grootte van de plaats
van vestiging. Op de tarieflijst, welke M
eiken salon duidelijk zichtbaar moet zijn
aangebracht, dient eveneens de prijs
klasse te worden vermeld. De thans
vastgestelde tarieven mogen in geen geval
worden overschreden, ook niet wanneer
voor den oorlog méér werd berekend
Ter oriëntatie meldt „Commentaar"
eenige tarieven voor plaatsen boven
10,000 inwoners.
Prijs- Prijs-
kl. 3 kl 4
Heerensalon:
Knippen
Scheren
Prijs-
kl. 2
f 0.45
f 0.20
0.55
0.25
0.65
0.3 0
Damessalon:
Onduleeren f 1.f 1.25 f 1.75
Wasschen en
watergolven f 1.25 f 1.60 f 2.-—
Permanenten f 5.f 6.f 8.-"
Cold-wave f 9.f 10.f 12.50
De enkele z.g. luxe zaken, welk i*1
prijsklasse 5 zijn ingedeeld, zijn niet aan
maximumprijzen gebonden.
Winkelend Roosendaal was Zater
dagmiddag rond half vijf getuige van
heL zonderlinge feit, dat een mili
taire truck een drie verdiepingen
hoog winkelpand aan de Molenstraat,
een van Roosendaals drukste winkel
straten, finaal in een ruïne herschiep.
De truck, een ieege 6-tonner, geraakts
aam het slippen en gleed tegen een hoek
steen van kunsthandel Werz. De gevol'
gen waren ruïneus. De kolom waarop
het bouwwerk steunde stortte omver. Al
spoedig bleek, dat het bouwwerk verloren
was. Toen de truck uit den voorgevel ge'
trokken werd, zakte het geheele pand
ais een kaartenhuisje in elkaar. Bom
inslag had winkelpand en bovenhuis nie{
erger kunnen vernietigen.
Tot Neerland's jongste industrie
ën behoort het uitzonderlijke
bedrijf, dat wel vaart bij omstan
digheden, welke den gewonen man
den laatsten tijd juist een zorg en
een ergernis zijn geweest, n.l. de
vorst en het krakeel In den groenten-
handel. Wij bedoelen het bedrijf,
waar de diepvriesgroenten worden
gefabriceerd, dat zoowel door vorst als
groenteschaarschte zijn afzetmoge
lijkheden zoo zag toenemen, dat bin
nen een maand het bordje „uitver
kocht" zal verschijnen; pas eind
April begint met de eerste versche
spinazie het werk dan opnieuw.
De diepvries-industrie is nog zeer jong
en dateert pas uit de laatste oorlogsjaren;
haar voorgeschiedenis is even romantisch
als vanzelfsprekend. Het zijn n.l. de Lap
pen en Eskimo's geweest en van wie
zou men op het gebied van vorst en
vriezen meer kunnen leeren? die ont
dekten dat zt) het vieesch dat zij wilden
bewaren, het best en het smakelijkst con
serveerden, wanneer zij het zoo diep en
zoo snel mogelijk invroren.
Amerikaansche industrieelen hebben
deze ervaring als eersten van de Eskimo s
afgekeken, uitgewerkt en toegepast voor
alle mogelijke soorten groenten en fruit,
zoo goed als vieesch visch en eieren en
daarmee een geheel nieuwe en veelbe
lovende Industrie in het leven geroepen,
dia ook elders en dus ook ln Nederland
navolging vond
Vóór den oorlog voorbereid werden tij
dens de bezetting de eerste fabrieken ge
sticht en op dit oogenblik is ons land een
zestal bedrijven rijk waar op vrij groote
schaal spinazie sperciebonnen rabarber,
komkommers, doperwten, stoofsla bloem.
kool en andijvie, om de voornaamste
groenten te noemen, alsmede aardbeien,
kersen peren appels (appelmoes) prui
men meloenen perziken bramen bosch
bessen en frambozen, voor wat het fruit
aangaat worden bevroren.
Het procédé is zeer eenvoudig. Eruit ot
groente worden met de hand schoonge
maakt machinaal gereinigd, voor zoover
groente betreft geblancheerd d.w.z. even
door een reservoir met heet water ge
haald om schadelijke elementen te doo-
dên snel afgekoeld verpakt en in groote
vriestunnels gebracht waar het product
uiterlijk binnen drie uur bij een tempera
tuur van 40° C tot ln de kern be
vriest. V
Het wordt dus niet o"m een klassiek
misverstand uit den weg te ruimen ir,
water tot ijs bevroren Het bevriest zelt
zonder water en doperwten worden dus
bevroren en geen ingevroren doperwten.
Dit werk gaat dag en nacht door, uiter
aard in den tijd. dat de groenten en het
fruit versch aan de markt komen. Van
daag, nu de verkoop haar hoogtepunt
heeft bereikt ligt de productie dus prac-
tiseh stil
De voordeelen, welke deze bewer
kingsmethode oplevert boven die van
het conserveeren in blik zijn tweeërlei
Op de eerste plaats behoudt het product
zijn geheele vitaminenrijkdom en boven
dien gaat van den oorspronkelijken
smaak zoo goed als niets verloren. De
nadeelen zijn eveneens tweeledig Aller
eerst is deze groente alleen houdbaai
in koelkasten en vrieshuizen waar de
detailhandel nog lang niet algemeen
over beschikt, hetgeen den verkoop be
moeilijkt en verder vraagt de bereid in -;
of zoo men wil de ontdooiing meer tij
dan bij blikgroenten Wat van deze
vóor. en nadeelen het zwaarst weeg'
kan men rustig aan de practijk over
laten Naar men ons mededeelde kar
door tusschenkomst van de fabrieken
zglf in den komenden herfst het be
zwaar van het gebrek aan koelcelie"
bij den detailhandel worden opgeheven,
wanneer deze althans wil medewerken
In de luttele Jaren van haar bestaa®
heeft deze jonge Industrie zich hier te
lande voorspoedig ontwikkeld De produ0*
tie welke het afgeloopen jaar werd be
reikt bedroeg ruim 8.000 ton. Daarvan
wordt ten hoogste een derde geëxporteerd
De rest Is uitsluitend bestemd voor af
binnenlandsche markt, welke uiteraar"
voor dit nieuwe product eerst moest gor
den veroverd. Dit werd vergemakkelijk
door den strengen en langdurigen winter-
die plotseling ook alle handelaren zond?,
koelkasten of -cellen inschakelde en ze1;,
straatverkoop mogelijk maakte. TensloU?
hielpen de moeilijkheden in den groenten-
handel tal van huisvrouwen noodgedwon
gen èn over het onwennige èn over
naar onzen smaak nogal hooge prii^at
been. Zoodat dezen winter voor het eer
in Nederland een hausse ln diepvrie
groente en -fruit is ontstaan
Wat de hooge prijzen betreft we'„f
dit product voor bescheiden beurzen
groote gezinnen practisch ontoereikb»
maken met het opvoeren van de PTL
ductie zullen deze vanzelf omlaag s"r]et
vooral wanneer de veilingprijzen 0 ,g
meer die abnormale hoogte bereiken
thans het geval is geweest. Mogeiojg
dat men in het komende jaar °°}L0o-
gehuwde vrouwen die nu in vril 6j,et
ten getale in de fabrieken voor e,
schoonmaken der groenten worden
bezigd vervangen kan door meisje»
thans nog naar men ons verzeke
voor dit werk bij lange na niet
schiktheid bezaten van haar aeb" a|a
sexegenooten Door mternatK' n.
samenwerking tusschen de produceert
de landen wil men in de t0?'„iing
bovendien een zoodanige werkvercte
in het leven roepen dat door u' ge
seling der producten de grootst 1
Hjke variatie wordt verkregen.
v»fl
Tenslotte ligt het m de bedoeling t0e-
de Nederlandsche bedrilven in h® ee°
komst evengoed vieesch en eieren a r0efl-
compleet dinertje met- aaróappelen
te vieesch jus en wat fruit toe ggtl113:
vriezen zoodat eerlang geld en ^jnter
diénende zelfs ln den strengsten
een zomersch menutje volledig
komt.
