N'
li
VOLK HEEFT RECHT OP
WAARHEID"
Critiek op financieele politiek
Effecten en bijouterieën uit het
geteisterde Arnhem verkocht
Nazi-activiteit nog steeds
een gevaar
I
I
SPINNEWEB VAN VERDRAGEN ROND
DEN DUITSCHEN VREDE
H
Onderhoud met den nieuwen minister
van Wederopbouw
RIJKSEENHEID
Zwaar vuurgevecht
te Medan
Arbeidsproductiviteit
dient opgevoerd
^/LoaOJlcL
Engeland en Frankrijk bundelen hun
acties als middenspelers
Zuinigheid dient uitgestrekt tot staats
huishouding
Bij de plundering van de Van Ranzow's bank
werd voor millioenen gestolen
Tegen verkeersovertredingen
op de heide
Na „staakt het vuren"
Groote brand in haven
van Rotterdam
Enkele millioenen
schade
KATHOLIEKEN VAN NEDERLAND
HANDHAVING van de DAADWERKELIJKE
RIJKSEENHEID!
MAANDAG 3 MAART 1947
PAGINA 3
BUITEN LANDSCH OVERZICHT
JAARVERSLAG ANISTERDAMSCHE BANK
Inundaties bij Soerabaja
zorgwekkend
ER WORDT WEER GESPAARD
iiÉiSÉ
y
(Wordt vervolgd)
DRAAGT de kleuren ORANJE-GROEN
u, aan den vooravond van de con
ferentie te Moskou, de mogend
heden zich zooveel mogelijk zui
veren van smetten op de onderlinge be-
^tócingen, teneinde de structuur van
Europa, die grootendeels door de rege-
"ng van den Duitsehen vrede wordt be
paald, niet alvast van te voren te ver
atoren en te bezwaren met vijandschap-
Pen en reserves, die eigenlijk niet ter
zake zijn, nu is er een algemeen ver-
tangen naar verdragen naar voren geko-
teen. Rusland en Engeland hebben het
verdrag van 1942 weer eens opgerakeld
probeeren het nieuwen vorm en in
houd te géven. Met Frankrijk beëindig
en de Britten eerst gisteren de bespre
kingen over 'n hernieuwing van de oude
Goede verstandhouding uit de Entente-
hagen. Polen en Pranschen hebben el
kaar gevonden in een vriendschapsac-
zoord, dat nog maar pas de voorlooper
h van een verder strekkende overeen
komst. En ook met Tsjechoslowakye be
spreken de Parijsche politici een verdrag
hat herstel der vroegere banden bedoelt.
Onderwerp en aanleiding van dezen
terdragslust is Duitschland. Men
*il zich vrienden maken om zijn plannen
ten aanzien van het overwonnen Reich
door zoo weinig mogelijk tegenstanders
Gedwarsboomd te zien. Er wordt in alle
Overeenkomsten op een of andere manier
Gesproken over afdoende maatregelen
tegen een nieuwe agressieve geestesge
steldheid en handelwijze, die zou kun-
Pen ontstaan in dat land, waarvan sinds
t885 vijfmaal een oorlog is uitgegaan.
Is men dan werkelijk zoo bang voor
een wedergeboorte van het Duitsche
militairisme met al zijn gevolgen? Tot
°P zekere hoogte: ja. Men begrijpt dat
he waarborgen die Versailles gaf, niet
Voldoende waren, zoodat 25 jaar later
tiet luguber spel zich kon herhalen. De
Waarborgen tegen Duitsche oorlogsnei-
Gingen moeten thans beter, wijzer, ster
ker zijn dan toen.
Grooter dan de vrees voor Duitschland
ts echter de vrees van de eene groep van
overwinnaars ten opzichte van de an
dere, in beide richtingen. Dat is de
oigenlijke ondergrond van de verdrag-
iagerij van dit oogenblik. Nu de sluit
steen in het Europeesche bouwsel aan-
Gebracht gaat worden, groepeert men
dch. En het is opmerkelijk dat Frank
rijk, ontegenzeglijk de kleinste van de
Grooten, in deze onderneming zoo'n be-
iangrijk aandeel heeft en de eenige van
he drie Westersche grooten is, die al
thans een weinig in de Russische in
vloedssfeer, n.l. in Polen en Tsjechoslo-
Wakije, weet binnen te komen.
Ongetwijfeld is daarop juist de om
standigheid, dat het de kleinste, dus
Plinst gevaarlijke, van de drie is, van
'Pvioed. Maar zeker niet minder be-
iangrijk is het feit dat Bidault en de
*Ünen van meet af aan niet geheel
Solidair met de Angelsaksers zijn ge-
Veest. Hun wenschen inzake Duitsch-
lacd staan tusschen die van de Russen
eenerzijds, Britten en Amerikanen
anderzijds. Zij nemen een minder ai-
Wijzende houding in tegenover het pro
bleem van den gebiedsafstand, willen
de*Duitsche economie sterker beknot
ten, zjjn niet zoo vergevensgezind als
de andere Westerlingen. Rekent men
hierbij nog de krachten van de traditie
tVroeger stond Frankrijk in hoog aan
een zoowel bij de Russen als bij de
tooien, de Tsjechen, kortom bij alle
staten van Oost- en Zuid-Oost-Euro-
Pa), dan wordt begrijpelijk dat' in het
Oosten de weerstanden tegen samen-
Werking met het Westen juist ten op
zichte van Frankrijk het minst hevig
tijn. Hetgeen voorloopig kan blijken uit
drie accoorden: het overigens wel een
Weinig verwaarloosde Fransch-Russi-
Sche, het nog-meer-belovende Fransch-
^oolsche en het op handen zijnde
Eransch-Tsjechoslowaaksche.
Niet toevallig zijn Rusland, dat
men zich in dezen wel achter
de Poolsche en Tsjechische
tehermen mag denken, en Frankrijk
heide vastelandmogendheden. Dat is
Mogendheden, wier machts- en belan-
Gencentrum op het Continent ligt. Zij
op een directe en strategischer ma-
h'er bij Duitschland geïnteresseerd,
dan de Angelsaksische zeemogendheden,
Wier belangen een sterker commer
cieel karakter dragen.
En hier springt een ander voordeel
Van de Fransche positie in het oog:
behalve vastelandmogendheid is Frank-
«jk
ook zeemogendheid, door zijn lig-
Ging aan den Oceaan en de Middel-
tehdsche Zee, en door zijn overzeesche
Gebiedsdeelen. Het is dus de aangewezen
terbinding tusschen Russen en Wes
terlingen. Dit valt samen met de En-
Geische behoefte om een middenplaats
tesschen Sovjet-Unie en Vereenigde
Staten in te nemen.
Eten ziet dan ook beide landen tak-
jtehe methodes volgen die op veel punten
ptet elkaar overeenkomen. Frankrijk is
tegelijk welwillend en gereserveerd tegen-
ter Engeland, waarmee het wel een
ci'drag heeft aangegaan, maar dan tegen
-ere voorwaarden, die Duitschland be-
treffen; en tegenover Rusland, waarmee
het wel in verdragsverhouding staat,
doch geen boezemvrienden is, en dat het
wel lichtelijk naar zich toe trekt door de
overeenkomsten met Polen en Tsjecho
slowakije, maar toch niet in het minst
ten koste van zichzelf bevoordeelt. Enge
land sloot met de Vereenigde Staten een
militair verdrag, maar volgens de letter
gaat dat niet erg ver; en het tracht
nieuw leven in te blazen aan het be
staande, maar vergeten verdrag met de
U. S. S. R., zonder evenwel zichzelf met
hart en ziel aan het Kremlin te verpan
den.
:t is niet meer dan natuurlijk dat
de twee spelers van dit middenspel,
die uit hoofde van hun positie
gemeenschappelijke belangen hebben,
hun acties combineeren. Even natuurlijk
is echter, dat ZÜ tevens voor elkaar op
hun hoede zijn, omdat zij, juist door die
gemeenschappelijke belangen, in elkaar
concurrenten moeten zien.
Deze dubbele verhouding, die een van
de kernpunten vormt van het gezamen
lijk leven der twee naties, is thans, na
heel lang aarzelen van de kleinste, dus
meest vreesachtige, van beide, min of
meer opgeklaard door het verdrag van
Duinkerken, dat de schaal naar den
vriendschappelyken kant heeft doen
doorslaan. Het ruimt sommige punten
van verschil uit den weg, gelijk wel uit
de berichten omtrent de voorbespre
kingen mag worden opgemaakt, en
bundelt daardoor de afzonderlijke
machtsstrevingen der verdragspartners
tot één geheel. Zonder twijfel zal men
dit te Moskou ervaren: de middenspe
lers zullen er tezamen sterker staan dan
elk van hen apart zou hebben gekund.
En dat is voor Europa van niet te on
derschatten beteekenis.
De zfcetinbaggermolen „KaJmoa", op
weg van Rotterdam naar Biiliton, be
vond zich Zaterdag te East Goodwin.
Daar heeft de sleepboot „Ganges" de
taak van de „Witte Zee" overgenomen.
Deze laatste sleepboot is te Maassluis
teruggekeerd.
...e.
Te Amersfoort is de 2de Divisie, wellce binnenkort naar Indonesië zal vertrekken, oj-
ficieel geformeerd. Deze divisie staat onder bevel van generaal-majoor W. J. K. Baaij.
In haar heden verschenen jaarverslag
zegt de directie van de Amsterdamsche Bank,-
dat ondanks het in 1946 voortgeschreden
herstel, de aan het economische leven van
ons land toegebrachte schade nog verre
van ingehaald is.
Na er op gewezen te hebhen, dat twee be
langrijke welvaartbronnen van ons land
zijn verdwenen: Duitschland en Indië,
schrijft de directie, dat de politieke on
zekerheid in Ned.-Indië er toe bijdraagt,
de economische reconstructie van ons land
te bemoeilijken. Het nieuwe kapitaal, dat.
voor den opbouw van Ned.-Indië benoo-
digd is, zal eerst dan kunnen worden
aangetrokken, wanneer aldaar hetgeen
nog geenszins het geval is wederom een
behoorlijke rehtsorde zal heerschen en
voor het bedrijfsleven in economisch, so
ciaal, monetair en fiscaal opzicht bevredi
gende bestaansvoorwaarden geschapen zul
len zijn.
De noodzaak tot zuinigheid teh
aanzien van de binnenlandsche con
sumptie geboden met het oog op on
zen uitvoer zal zich zeker niet in
de laatste plaats ook moeten uitstrek
ken tot de staatshuishouding.
Weliswaar sluit het gewone staatsbudget
ongeveer, maar dit bleek slechts bereikbaar
bij een schier ondraaglijk peil der belas-
Voor den Krijgsraad te Arnhem
hebben terecht gestaan twee gewe
zen Nederlandsehe tolken, die in de
dagen der bevrijding van Nederland
benoorden den Rijn diensten ver
richtten bij het 21ste Armee Corps
met name bij de South Wales Bor-
desres, die deel uitmaakten van de
geallieerde troepen, die Arnhem be
vrijdden. Zij zijn gemengd in het be
kende geval van plundering van de
Van Ranzow's bank te Arnhem, waar
een safe is bewerkt met springstof
en voor millioenen guldens aan bin
nen- en buitcnlandsche effecten is
weggenomen.
Allereerst stond terecht de 24-jarige
Nijmeegsche vertegenwoordiger A. G. W.
W., die een omstandig verhaal vertelde
over zijn ervaringen bij de South Wales
Borderes ten tijde van den 'opmarsch.
Na een nacht rust waagde men den
overtocht over de rivier en werd Arn
hem bezet. Daarbij is verdachte gewond
door een granaatscherf en teruggebracht
naar Duiven. Het regiment is doorge
trokken naar Velp en toen naar de
Grebbe. Daar zou W. zich weer bij dit
legeronderdeel hebben gevoegd en in
Veenendaal, waar W. in een huis lag,
zou het volgende gebeurd zijn: Op ver-
dachte's kamer kwam de Canadeesche
korporaal T. met een doos vol zilver en
een pakje effecten aan zijn bed en gaf
dat toen zonder meer aan verdachte.
Later heeft W. deze effecten met name
van de Hollandsehe, aan den notaris W.
in Nijmegen doen toekomen om te la
ten opsporen of deze effecten in Hol
land vermist wérden. Althans zoo schetst
verdachte de zaak.
„Het betrof hier maar een klein pakje
en een doosje", probeerde W. zich te
verontschuldigen. President: „Het ging
anders om een waarde van millioenen
guldens aan papier en in de doos zaten
o.m. brillonten, die ook heel wat waard
waren."
Via den 61-jarigen Amsterdamschen
makelaar I. de V. hebben de twee helers
van de geplunderde effecten een deel
van de waardepapieren in den zwarten
handel kunnen brengen. Tegenover hem
beweerden zij, dat het allemaal familie
stukken waren van menschen uit Gel
derland.
En geloofde u dat allemaal, werd
getuige gevraagd. Ja, zei de getuige, ik
heb bij herhaling gevraagd of het een
eerlijke zaak was. Trouwens alle aan-
koopen heb ik laten registreeren.
In een uitvoerig requisitoir heeft de
auditeur-militair, overste W. de Vries,
deze zaak een schandezaak genoemd,
zoowel locaal, nationaal als internatio
naal.
Een zucht van verlichting slaakte de
Arnhemsche bevolking, toen de bevrij
ding kwam, hoopvol ging zij naar huis
maar zij vond niet veel, want zij had
buiten den waard gerekend. Naast de
Duitschers hadden ook mannen met ge
allieerde uniformen zich aan inboedels
en alles wat waarde had vergrepen. In
alle hevigheid bleven de detonaties klin
ken van de springstoffen, welke ge
bruikt werden, om brandkasten, safes
e.d. te openen. Ook Nederlanders plun
derden in Arnhem.
Nadien stonden in Nederland
menschen gereed, om geld te beta
len, of op andere manieren plunde
raars van hun buit af te helpen.
Deze beide verdachten genoten een
voorbeeld aan de plundering van ge
allieerde militairen en zij zijn er
beter van geworden. W. nam, naast
effecten, zilver en bijouterieën in
ontvangst en V. effecten. Vele daar
van zijn naar het buitenland gegaan
langs clandestiene wegen en zoo
hebben zij op het gebied van devie
zen ook het Nederlandsehe belang
ten zeerste geschaad".
Spr. eischte tenslotte tegen beide
verdachten vier jaar gevangenisstraf
met aftrek en met bevel tot teruggave
van de goederen aan de rechthebben
den.
De krijgsraad te velde heeft W. schul
dig verklaard aan het ten geschenke
aannemen van effecten, waarvan hij
wist, dat zij van plundering afkomstig
waren, en aan het aannemen van bijou
terieën en zilver van een bondgenoot,
terwijl aangenomen kon worden, dat die
er op misdadige wijze was aangekomen.
Het vonnis werd bepaald op 2^ jaar
gevangenisstraf met aftrek. Ten aanzien
van V. nam de krijgsraad aan, dat hij
wist, dat de ten geschenke gekregen ef
fecten van misdrijf afkomstig waren. In
deze zaak luidde het vonnis 1% jaar
met aftrek.
tingen, alsmede door het onderbrengen van
een aantal over enkele jaren afloopende
posten bij den buitengewonen dienst. De
vlottende schuld heeft een omvang gekre
gen, die bijzonder ongewenscht is, terwijl
de door de Overheid gevolgde goedkoop-
geld-politiek de directie weinig bevorderlijk
schijnt voor het stimuleeren van den spaar
zin, welke nu meer dan ooit tot ontplooi
ing gébracht diende te worden.
Weinig gelukkig acht de directie de
voorgenomen heffingen. Door deze uiter
mate drastische en in menig opzicht uit
een oogpunt van billijkheid aanvechtbare
belastingen, kan eeri werkelijke saneering
van de overheidsfinanciën niet worden
bereikt.
Verhooging der arbeidsproductiviteit,
gepaard aan spaarzin en gepaste zci-
nigheid in de publieke huishouding,
vormt het middel dat tot duurzaam
welvaartsherstel kan leiden. Het hier
voor benoodigde ingrijpen van de Over
heid dient van dien aard te zijn, dat
zich een maximum van particulier ini
tiatief kan ontplooien. De overheids
maatregelen ten onzent zijn niet altijd
van dien aard geweest, dat dit doel
werd bereikt.
De Nederlandsehe militaire woordvoer
der te Batavia heeft vandaag over den
militairen toestand het volgende mede
gedeeld:
De inundaties in het gebied van
Soerabaja worden steeds zorgwek
kender. Indien de republikeinen een
bepaalde sluis op hun gebied zouden
openzetten, zon alles zich nog tijdig
ten goede kunnen keeren.
Ingevolge een overeenkomst hebben de
republikeinen gebied binnen de demar-
katielijn van Semarang ontruimd. Hierbij
werd de bevolking van dit gebied onder
dwang weggevoerd, zoodat de groote
oogst hier zal mislukken.
Te Medan ontstond een zwaar vuurge
vecht, waarbij de Nederlanders van artil
lerie gebruik maakten, nadat zwaar-ge-
wapende benden Nederlandsch gebied
waren binnengedrongen. De aanvallers
werden, met achterlaten van eenige doo-
den, verdreven. Twee Nederlandsehe
militairen werden hierbij gewond.
Zaterdag is te Willemstad het nieuwe
'K.L.M.-gebouw, waarvan de kosten on
geveer 1 millioen gulden bedroegen,
plechtig geopend
Aan het „Angelicum" te Rome slaagde
magna cum laude tot Doctor in de H.
Godgeleerdheid op proefschrift „Gods
tegenwoordigheid in de schepping" Pator
Josaphat Kobessen O.E.S.A.
(Van onzen Haagsc.hen redacteur)
„Elk volk heeft recht op de waarheid, ook al is deze somber. Ik zal
daarom zoodra ik mij heb ingewerkt en voorzoover het niet strijdig
is met de rechten der Staten Generaal telkens openhartig mededeeling
loen van den exacten stand van zaken en van de mogelijkheden ten
aanzien van den wederopbouw. Het zou zeer lichtvaardig zijn thans reeds
uitgewerkte plannen aan het volk voor te leggen, laat staan dat ik cijfers
zou kunnen noemen over de aantallen te bouwen woningen of wat dies
meer zij. Als ik cijfers noem, kan het volk er staat op maken dat zij
ook verwezenlijkt zullen worden, want ik zal ze niet noemen, voor ik met
absolute zekerheid weet dat de benoodigde materialen in Nederland
aanwezig zijn."
Aldus sprak de nieuwe minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting,
zijne excellentie L. Neher, toen wij Zaterdagmiddag in de hooge directie
kamer van het P. T. T.-gebouw aan de Kortenaerkade te Den Haag,
tegenover hem zaten.
Het was duidelijke en krachtige taal
van een energiek man, die het tot hem
gerichte verzoek, het zware departement
van wederopbouw te willen bezetten,
heeft aanvaard, omdat bij hem het be
lang van Nederland zwaarder weegt dan
de dingen die hij zelf graag zou doen.
De heer Neher liet ons niet misver
staan, dat het opgeven van de taak als
directeur-generaal van de P. T. T. <niet
van de positie) hem zeer zwaar was ge
vallen. De P. T. T. ligt hem na aan
het hart en daarom is de regeling ge
troffen, dat het staatsbedrijf tijdelijk
mee gaat naar het nieuwe departement,
zoodat hij als minister de algemeene
bedrijfsleiding en de personeelsleiding
kan blijven waarnemen. Overigens zal
de heer T. van Houwelingen, hoofddi
recteur post en plaatsvervangend direc
teur-generaal, hem als waarnemend di
recteur-generaal der P. T. T. vervan
gen.
Met waterstaat zijn ook een groot deel
der openbare werken naar het ministerie
van verkeer verhuisd, andere zijn geble
ven en ressorteeren nu onder minister
Neher Deze verklaarde uitdrukkelijk dat
de verdeeling der taken in volmaakte har
monie onderling is geschied. „Trouwens",
zo O zei hij, „de problemen die met water
staat, openbare werken en wederopbouw
samenhangen, grijpen zoo neer m elkaar,
dat het eigenlijk niet wel doenlijk is er
een etiket op te plakken."
Een andere vraag, die het publiek zeer
interesseert en die dus de heer Neher kreeg
te beantwoorden, was, of zijn benoeming
politiek gezien, van invloed zal zijn op
de samenstelling van het kabinet. „Zeer
beslist niet", heeft hjj daarop geantwoord
„Inderdaad ben ik lid van de Partij van
den Arbeid, doch niet daarom heeft de
ministerpresident zich tot mij gewend,
maar uitsluitend omdat hij meende dat
ik in staat zou zijn de voor mij bestemde
taak goed ten uitvoer te brengen. Het
belang van Nederland zal het eenige be
lang zijn, dat mij bij de uitoefening .Her
taak voor oogen zal staan."
Wij teekenen hierbij aan, dat louter
op de getallen gelet het politieke even
wicht in het kabinet door de benoeming
van een lid van de Party van den Arbeid,
verstoord schijnt te zijn. Immers, het om
vat nu vijf leden der K.V.P. tegen aes
leden van de Partij van den .Arbeid en
twee partijloozen (minister Van Kleffens
meegerekend). Men moet het echter zoo
zien, dat het nieuwe kabinets-lid in de
eerste plaats een vakminister Is, gekozen
omdat van hem verwacht mag worden dat
hij aan den wederopbouw de zakelijke
leiding zal weten te geven die deze zoozeer
van noode heeft en wiens lidmaatschap
van een politieke partij daarbij slechts
eenr zeer ondergeschikte rol speelt.
Kon minister Neher zijn plannen nog
niet in details ontvouwen, u-el gaf hij
ons als zijn overtuiging te kennen, dat
bij den wederopbouw de zorg voor woon
ruimte zal moeten domineeren, hetgeen
uiteraard niet beteekent, dat de werk
ruimte mag worden verwaarloosd. Trou
wens, in vele gevallen zullen beider be
langen gelijktijdig kunnen worden gediend,
als men door het schepipen van nieuwe
werkruimte woonruimte kan vry maken.
„Ik heb groot respect", aldus de nieu
we bewindsman, „voor hetgeen mijn voor
ganger dr. Ringers na den Duitsehen over
val heeft gecreëerd en ik weet bet hij na
j den oorlog zeer veel en belangrijk werk
verrichtte. Ik weet dat er niettemin veel
critiek ten aanzien van den wederopbouw
bestaat en heb o.a. kennis genomen van
hetgeen onlangs door de Vereeniging van
Nederlandsehe Gemeenten naar voren Is
gebracht."
Ik ben mij er van bewust, dat wij te
worstelen hebben met eenige elementen
die nog niet altijd ten volle worden on
derkend, doch die niettemin vaak hevig
met elkaar in botsing komen. Er is een
geweldige behoefte aan woonruimte,
maar het feit dat Nederland straatarm
is. is nog niet voldoende doorgedrongen.
Als gevolg van onze materiaalpositie zul
len wij roet onze voorzieningen nog ge-
ruimen tijd beneden de bestaande be
hoeften moeten blijven. Er is verder een
limiet aan de geschoolde arbeidskrach
ten, die in sommige deelen van het. land
den wederopbouw bemoeilijkt, ook al
zijn de materialen aanwezig. Deze moei
lijkheden zullen zich nog jarenlang
naar ik hoop in afnemende mate
voordoen.
In hoeverre het mogelijk zal zijn, van
een strak gecentraliseerd geheel naar
decentralisatie over te gaan, is nu nog
niet te zeggen, doch ik meen dat het
voldoende bekend is, dat ik de centrali-
seerende gedachte niet als de eenig juis
te erken. Ik heb een groot respect voor
de autonomie en zal bij het zoeken en
streven naar de oplossing der vraag
stukken, daarmee ernstig rekening hou
den.
Het is duidelijk, dat als er groote
schaarschte is aan materialen, waaraan
de uiterste behoefte bestaat, de distri
butie daarvan centraal geregeld zal
moeten worden. Hetzelfde geldt voor
richtlijnen en controle. Ik voel er echter
veel voor, overal waar mogelijk te
decentraliseeren en de verantwoordelijk
heden ook elders te leggen. Ik wil
gaarne zooveel mogelijk tegemoet komen
aan de klachten over de miskenning der
autonomie van provincies en gemeenten
en bnn meer zelfstandigheid inzake den
wederopbouw bezorgen."
Geen wonder, dat minister Neher, die
immers voorzitter is van de Initiatief
Commissie tot Opvoering der Arbeids-
productivitet, ten slotte als zijn meening
te kennen gaf, dat het opvoeren der
arbeidsproductiviteit, een van de essen
tialia is om tot wederopbouw te kunnen
komen.
Volgens voorloopige gegevens van
het C.B.S. hebben in Januari 1947
voor de eerste maal na de bevrijding
de inlagen bij alle spaarbanken de
terugbetalingen overtroffen en wel
met circa f760.000.
Dit gunstige resultaat is vooral
bereikt door het overschot by de bij
zondere spaarbanken, waar de inla
gen f 28,08 en de terugbetalingen
f21,65 millioen beliepen. Bij de Rijks
postspaarbank was de verhouding
nog ongunstig: de uitbetalingen be
droegen f 26,16 en de inlagen f20,49
millioen. j
De A. N. W. B. heeft zich tot den mi
nister van Justitie gewend met het ver
zoek een intensiever politie-toezicht op
onze groote wegen buiten de bebouwde
kom der gemeenten te doen instellen
opdat aan vele overtredingen, met na
me het ontoelaatbaar parkeeren op de
rijbaan, het permanent te veel links
houden, het gebruiken van de autowe
gen door bespannen wagens, handwa
gens, wielrijders, voetgangers en vee,
het voeren van een verblindende ver
lichting, het ontbreken of in onvol
doenden staat verkeeren van de ach
terlichten van de voertuigen, eindelijk
eens paal en perk zal worden gesteld.
Lenteboden. Op een boerderij bij Geldermalsen werden drie lammetjes geboren
2)
door HANS VERHOEVÉN
Sl de hal voert een trap naar de
koopvertrekken, de logeer- en de bad-
va'Per. Daar boven het zij uitsluitend
jte'neld om volledig te zijn, want het
dit verhaal niet in 't minst
"®vindt zich een zolder, die over het
'iGele huis loopt.
inrichting is ouderwets dege-
vfi' doch wij zullen daarover niet te
e 01 Praten. Ge onthoudt dat toch niet
8e zijt stellig niet bereid op pagina
"derci veertien terug te bladeren om
Geheugen op te frisschen omtrent de
ve a^s van den fauteuil met lichtelijk
ter ten zitting (er ligt een kussen op
bedekking van het slijtgat) in de
h6r van de huishoudster
Vj. 6 heer Barkhof is weduwnaar. Zijn
Vj,,Uv-' is enkele jaren geleden gestor-
lyj. ha een kinderloos gebleven huwe-
th „Van hij na een kwart eeuw. Thans,
^ih vijf en vijftigste levensjaar, leeft
hij zéér teruggetrokken, onderhoudt
bijna geen enkele relatie en heeft zijn
weinigis familieleden en kennissen vol
komen van zich vervreemd door zijn
onaangenaam, stug karakter.
Slechts twee menschen vormen hierop
een uitzondering: zijn vriend, de advo
caat K. R. A. Winnink en diens vrouw,
die het huis bewonen, dat schuin tegen
over het zijne aan den weg ligt. Zij
deelen, naast dezen afgelegen voorpost
van de beschaving, een groot deel van
zijn vrijen tijd.
Oogenschijnlijk hebben deze drie
menschen niets met elkaar gemeen.
Barkhof is norsch en grommerïg en
heeft het uiterlijk van een slecht gehu-
meurden zeeleeuw. Winnink daarentegen
gaat door voor een scherpzinnig en
geestig man, het volmaakte type van
den modernen gezelschapsmensch. Hij
is een tiental jaren jonger Jan zijn
overbuurman, evenals zijn vrouw Eva,
een frêle figuurtje met de teedere
schoonheid van Sèvres porcelein. zij
is reeds jaren hulpbehoevend: een on
geluk heeft haar verlamd, waardoor zij
is veroordeeld den dag door te brengen
op een speciaal voor haar gebouwden
gemakkelijk vervoerbaren divan.
Ondanks haar hopeloozen toestand,
bezit zij voldoende geesteskracht om,
althans uiterlijk, den schijn op te hou
den de ideale gastvrouw te zijn. Een
uurtje in gezelschap van dit echtpaar
doorgebracht, is een uurtje van hoog in
tellectueel genot, zooals inspecteur
Lankman spoedig zou ondervinden.
Welke band, welke overeenkomst be
staat ei dan tusschen de geschetste on
gelijksoortige grootheden? Het is de mu
ziek, waarvan zij alle drie hartstochte
lijke liefhebbers zijn. Niet als execu
tanten beleven zij gemeenschappelijk de
diepste weergave van hun zieleleven,
niet meer tenminste. Eva Winnink was
vóór haar huwelijk een bekend concert
zangeres, trok zich echter daarna uit
het openbaar muziekleven terug en ver
genoegde zich er mede op intieme avond
jes vrienden en bewonderaars in verruk
king te brengen over haar warme so
praan. Met bijna onbegrijpelijke reso
luutheid had zij meermalen verzoeken
om weer op te treden van de hand
gewezen. Na het ongeluk is zij nochtans
ten opzichte van haar kunst volkomen
passief geworden.
Daar zij niet in staat is een concert
te bezoeken, moet zij er zich mede te
vreden stellen de meesterwerken der mu
ziekliteratuur thuis te beluisteren. Win
nink heeft zich een kostbare pathéfoon
aangeschaft en heeft langzamerhand
een enorme collectie platen verzameld,
die, in albums geborgen, den geheelen
wand van de zitkamer in zijn huis in
beslag neemt.
Aldus genietend van de weergave der
beste orkesten en beroemdste zangers
en zangeressen van dezen tijd, wordt
menige avond in kalm genot doorge
bracht. De mannen rooken een sigaar
en verstoren slechts zeiden de wijdings
volle stemming. Het omwisselen van de
platen is zelfs een ritueel, dat door den
heer Winnink plechtig wordt verricht.
Eva ligt op haar rustbank en wordt op
den breeden vloed der klanken wegge
voerd naar een wereld, die hoog boven
de alledaagsche ligt. Mogelijk ook zijn
er momenten, waarin zij met eenige bit
terheid denkt aan wat had kunnen zijn,
wellicht doet het haar soms pijnlijk
aan door de stem van een oud-collega
te worden herinnerd aan eigen onver
vulde wenschdroomen, doch zij laat
dat haar omgeving nooit bemerken. On
danks haar hulpeloosheid weet zij sfeer
om zich heen te scheppen en zij kan
zoowel den vroolijken als den ernstigen
conversatie-toon vinden.
Haar man omringt haar met teedere
zorgen en het is dikwijls aandoenlijk te
zien hoe haar mooie oogen van dank
baarheid en stil geluk kunnen stralen,
wanneer hij haar een attentie heeft be
wezen. Ieder, die ooit getuige is ge
weest van de wijze, waarop dit echtpaar
met elkaar omgaat, zal moeten erken
nen een blik te hebben gekregen in een
uitstekende verhouding. En de intimi
kunnen zelfs verder gaan; zij weten, dat
de wederzijdsche genegenheid na het
ongeluk eerder is vergroot dan vermin
derd, zooals in dergelijke gevallen, ge
zien den leeftijd van Winnink en diens
vroegere reputatie een bon vivant te
zijn, een lang niet denkbeeldige moge
lijkheid zou zijn geweest.
Zoo leven de bewoners van Berkenrode
en Heiderust Winninks huis, dat
eenigszins aan een Engelsche bungalow
doet denken bij en met elkander,
elk op eigen wijze een zekere mate van
geluk puttend uit de oerbron aller kun
sten, de muziek.
De heer Barkhof gaat voor betrek
kelijk welgesteld door. Behalve zijn
pharmaceutischen groothandel exploiteert
hij een kleine fabriek van verbandmid
delen, die een goeden naam in het xand
geniet. Als uiterlijk teeken van welvaart
houdt hij een tamelijk grooten bedien
denstaf aan; de huishoudster, een keu
kenmeisje en een dag-hitje.
De eerste is een ongehuwd gebleven
juffrouw van onbestemden leeftijd. Mar
tha Klassen.
De Internationale Commissie voor het
bestudeeren van Europeesche vraagstuk
ken heeft Zondag een nieuw rapport ge
publiceerd over de ondergrondsche bewe
ging in Duitschland. Volgens dit rapport
ontsnappen nog steeds vele Duitschers
met vervalschte paspoorten via Zweden
en Italië naar Zuid-Afrika. Ondanks de
herhaalde tegenspraken is een groot deel
van het economische potentieel der nazi's
in het buitenland nog steeds niet aan
de geallieerden uitgeleverd. Argentinië
heeft definitief geweigerd Duitsche
activa aan de geallieerden te overhan
digen. Duitsche tegoeden in Zwitserland
zijn in de handen der Duitschers geble
ven, die kans hebben gezien naar Zwit
serland te ontsnappen, zelfs indien deze
activa tijdelijk geblokkeerd zijn.
De secretaris-generaal van de com
missie, dr. Robert Borel, verklaarde, dat
de inlichtingen, waarover de commissie
beschikt, afkomstig zijn van commissies
van staatslieden, technici en specialisten
over geheel Europa, en hy zeide in een
interview, dat zooals voor den vorigen
oorlog een vijfde colonne in vele landen
werkzaam is geweest, thans voorberei
dingen worden getroffen voor een even-
tueelen oorlog tegen de volksgezondheid.
Het verspreiden van epidemieën als diph-
therie en typhus, het vernielen van het
gewas en den veestapel door 't verspreiden
van mond- en klauwzeer, is zeer wel
mogelijk. Wij hebben een man geen
Duitscher die zich in de ondergrond
sche nazabeweging bevindt en die ons op
de hoogte heeft gebracht van de voorbe
reidingen, voor het vervaardigen van dit
geruischlooze geheime wapen. Volgens
dezen man is het mogelijk dat personen
De regeering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de week van 21 tot
en met 27 Februari de volgende ver
liezen zijn gerapporteerd:
Gesneuveld of overleden tengevolge
van oorlogshandelingen:
Koninklijke landmacht: soldaat J.
van Erven, van 1-11 R.I., afkomstig uit
Zwollerkarspel, gesneuveld 18-2-1947 te
Gekbrong.
Officier van gezondheid le klasse A.
Cornelius van 6 R.L, afkomstig uit
's-Gravenhage, overleden 21 Februari
1947 te Semarang ten gevolge van be
komen verwondingen door vijandelijke
actie.
Marechaussee 2e klasse T. van Dijk,
Kon, Marech. 7 Dec.div., afkomstig uit
Kampen, overleden 21 Februari te
Tjileungsir tengevolge van het loopen
op een landmijn.
Soldaat J. Hoving, van 1-1 R.I., af
komstig uit Borger, gesneuveld 26-2-1947
by Medan.
met parapluies en actentasschen bacil
len meevoeren en deze in poedervorm in
ondergrondsche treinen en andere ver
voermiddelen verspreiden." Borel geloof
de echter, dat veel van deze beweringen
bluf van den kant van de nazi's is. „Zij
zijn nog niet gereed, maar de omvang
van de ondergrondsche beweging in
Duitschland is ontzaglijk."
Loods S van de Stuwadoorsmaat
schappij „Quick Despatch" aan de
Merwehaven te Rotterdam is Zon
dagochtend vroeg tot den grond toe
afgebrand. De loods bevatte pas ge
loste en zelfs voor een deel nog niet
ingeklaarde goederen, bestemd voor
doorvoer naar het buitenland oa.
naar Tsjeehoslowakije en ook twee
complete scheepsmotoren voor de
K.P.M., die wel als verloren zullen
moeten worden beschouwd. Verder
bevonden zich onder de stukgoederen
balen papier, pakken tabak, in hout
verpakte artikelen en rubberbanden,
terwijl aan de Oostzijde tegen de
loods opgestapelde zakken palm pit
ten eveneens een prooi der vlam
men werden.
De brand is vermoedelijk door kort
sluiting ontstaan.
De brandweer was spoedig met drie
autospuiten, dne bluschbooten en een
gereedsehapwagen ter plaatse Om 12
uur in den middag was men er slechts
gedeeltelijk in geslaagd den brand te be
dwingen. Aan de Noordzijde bevond zich
nog een flinke vuurhaard, terwijl het op
verschillende plaatsen steeds weer op
vlamde. Tevens begonnen de tegen
de havenzijde der loods opgestapelde
balen katoen en beenderen te smeulen,
terwijl men met moeite vaten olie, die
zich aan de Noordzijde bevonden, wist
weg te rollen.
De totale schade wordt op enkele mil
lioenen geschat.
Zaterdag 14 en Zondag 15 Juni houdt
de Centrale Volksbank te Utrecht een
landelijk congres ter herdenking van
haar 25-jarig bestaan.
De regeering van de Sovjet-Unie heeft
er in toegestemd, dat boven het oor
spronkelijk toegestane aantal nog 16
Amerikaansche journalisten naar de
conferentie der Groote Vier te Moskou
komen.
Het „Voorloopig Katholiek Comité van Actie"
betuigen met het streven van genoemd comité:
roept U allen op adhaesie te
Het „Voorloopig Katholiek Comité van Actie" zal met alle wettige middelen
trachten dit doel te bereiken, met inachtneming van het verband der K.V.P
Het comité zal niet rusten voor bovengenoemd doel is bereikt.
Zendt Uw handteekening met duidelijken naam en volledig adres aan het Secreta
riaat, Daal en Bergschelaan 76, 's-Gravenhage. tel. S3.93.1S. met vermelding of
gij bereid zijt Uw daadwerkelijke medewerking aan het comité te verleenen en
op welke w-yzg.
Tenslotte het verzoek onze actie ook geldelijk te steunen.
Bankrekening: Bankierskantoor Truffino Co.. Veenkade 47 's-Gravenhage.
Postgirorekening: 's-Gravenhage 2567 Truffino Co.
Mocht U een postwisseltje willen zenden dan gaarne aan mejuffrouw J. E.
VAN RAVESTEIJN, Daal en Bergschelaan 76. 's-Gravenhage.
Het ..Voorloopig Katholiek Comité van Actie"
Voorzitter: CH. J. I. M. WELTER oud-minister van Koloniën
Vice-voorzitterM. L. F. BAJETTÓ luit.-generaal K.NIL b. d.
Secretaresse: J. E. VAN RAVESTEIJN
Adv.
4
