Dr. Krelage in Wageningen
geëerd
DIRECTEUR VAN DE H.I.M. VOOR HET
Annie Woud uit Zuid-Afrika terug
Gewetensvraag
Wegens uitstekende diensten
den tuinbouw bewezen"
TRIBUNAAL
Kooper van Joodsche eigendommen
Bloembollen onder bestraling
Zangeres als
ambassadrice
Kleur en vorm worden erfelijk gewijzigd
Ontvluchte S.S.-er ter
dood veroordeeld
AGENDA
Schoolvoetbaltournooi
afd. Haarlem KNVB
Resultaat van jaren
van arbeid
Andriessen antwoordt
Weiter
Maandblad voor Middelbare
scholen
DINSDAG 11 MAART 1947
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
Veel werk verzet
STRIJD TEGEN HET
WATER
Militairen helpen de reiniging
Fotowedstrijd
Aanbesteding
S.S..ers staan [terecht
lïPI -
STILLE OMGANG
K. A. B.
UITSPRAKEN VAN HET
TRIBUNAAL
IJS IS SLECHT
K.C. „Kennemerland"
50-jarig jubileum mej.
Adèle Dreef
Uitreiking bon- en textiel-
kaarten
HARDARREN
„Een van die grootste''
OVERVEEN
Stille Omgang
r
Wapperom veroordeeld
TWEEDE KAMER KOMT
WEER BIJEEN
WEGEN NOG VERRE
VAN GOED
GEDRUKTE MARKT
99
De gevolgen van den oorlog zijn in het zwaar geteisterde Wageningen nog
duidelijk merkbaar Maar al mogen dan talrijke gebouwen nog op restau
ratie wachten, de Landbouwhoogescbool, parel der Nedèrlandsche universi
teiten s.aat er forseh en welgebouwd als uiting van moderne architectuur. En
de sneeuwbrel op het voorplein was eenieder gisteren vergeten, toen hij in de
fraaie halt de geuren opsnoof van hyacinthen en lelietjes der dalen'en zjjn oogen
liet genieten van kleurrijke bolbloemen in allerlei variëteiten, freesia's, tulpen en
narcissen De hoogesehool stond in het teeken van de bloembollencultuur en
di heer E. H. Krelage, pionier en man van reputatie over de geheele wereld, was
de bruigom!
In de groote, gerestaureerde aula
klonk orgelmuziek toen om kwart
over twee de rector-magnificus, de
senaat, professoren, het bestuur van
het studentencorps en de familie Kre
lage ir.èt den promovendus door het
middenpad naar voren schreden. Op de
eerste rijen hadden o. a. plaats genomen
ir. W. P. v. d. Plassche, secretaris
generaal en lr. Staf. directeur-generaal
van den Landbouw, mr. Th. Wesstra
namens het gemeentebestuur van Haar
lem, mr. W. M. Paardekooper Overman,
Officier van Justitie namens de Haar-
lemsche rechterlijke macht, de heeren
J. J. Swens en jhr. dr. J. C. Mollerus
namens de Kamer van Koophandel,
kantoor Haarlem, dr. A. J. Verhage en
H. J. Voors, resp. voorzitter en secre
taris van de Alg. Ver. voor Bloembollen
cultuur. bestuursleden van de Kon. Mij.
voor Land- en Tuinbouw en verschil
lende neven-organisaties.
Daar de Universiteit haar 29sten Diës
vierde, sprak de rector-magnificus,
prof. C. H. Edelman, een rede uit, waar
aan voorafgegaan was het aanbieden
van een nieuwe ambtsketen door den
president van het studentencorps, D. Los.
Na een korte pauze beklom de pro
motor van den heer Krelage, prof. dr.
E. van Slogteren, het spreekgestoelte.
Hij deelde mede, dat de Senaat,
gebruik makend van zijn recht. 9
December 1946 besloten had het
doctoraat te verleenen aam Ernst
Krelage, wegens de uitstekende
diensten den Nederlandse hen tuin
bouw bewezen.
Het is moeilijk in het kort een beeld
te geven van de verdiensten, zoo ging
prof. v. Slogteren voort. Meer dan 100
jaar is de naam Krelage verbonden
met de bloembollencultuur; de groot
vader van den promovendus was reeds
in 1811 een vooraanstaande figuur op
dit terrein, zijn vader zette met groote
drijfkracht het werk voort en gij hebt
de laatste 50 jaren door uw groote
gaven en werkkracht de reputatie van
den bloembol doen groeien. Gij groeide
op te midden der cultuur, waarvoor gij
uw csherp verstand en inzicht ten volle
gaf; alle moeilijkheden wist ge te over
winnen en met eere mag men u leider
van de cultuur noemen. Gij waart geen
gemakkelijk man, noch voor uw mede
werkers, noch voor uw tegenstanders,
noch voor uzelf.
Een ontzaglijke hoeveelheid werk hebt
ge verzet, waardoor de bloembollen een
van de belangrijkste agrarische export
producten werden. Honderdduizenden
bezoekers hebben genoten van de groote
bloembollententoonstellingen, in bijna
alle landen van Europa verzocht men
u in de j .r. zitting te nemen, uw repu
tatie kent men zoowel in Londen als
Berlijn San Francisco als Madrid Als
voorzitter der Algemeene Vereeniging
hebt gij 61 vergaderingen geleid, nadat
ge eerst een gedegen inleiding gehou
den had. Uw open oog voor wetenschap
pelijk onderzoek heb ik bijzonder ge
waardeerd, aldus ging spr. voort, en
bewondering dient hier nog eens te
worden uitgesproken voor uw technische
kennis en de ziektenbestrijding.
Instrumentaria verwijderen ons van de
levende plant, maar een ervaren man
als u ziet onmiddellijk of een plant
gezond of ziek is, beter dan een pas ge
promoveerde plantendokter. Pioniers
werk heeft Krelage verricht wat het
winnen van nieuwe variëteiten aan
gaat, nieuwe bronnen en rassen wist gij
door moeizamen en geduldigen arbeid te
verkrijgen en zijn voorbeeld werkte in
spireerend voor de vakgenooten. De
geschiedenis der cultuur heeft u be
schreven, ging spr. voort, met als be
kroning het boek „Drie honderd Jaar
bloembollenexport". Hooge onderschei
dingen uit alle landen zijn u geworden
en nog is uw wonderlijke activiteit niet
geluwd, zoodat wij hopen, dat u den
verdienden doctorstitel nog lange jaren
In gezondheid zult mogen dragen.
Prof. v. Slogteren overhandigde daar
na met een handdruk de doctorsbul.
De rector-magnificus sprak een korten
gelukwensch uit, waarna de receptie in
de hal begon. Honderden handen heeft
dr. Krelage daar gedrukt en het was
hem aan te zien, dat hij onder den
indruk was van deze hartelijke en ge
meende hulde.
Dooi en regen hebben op verschillende
punten in de buitenwijken meren ver
oorzaakt, die het verkeer ernstig belem
meren. Particulieren met, goeden burger
zin hebben zich beijverd de putten voor
hun huizen vrij te maken en waar noodig
met zout te ontdooien. Als ieder zijn
plicht doet, Is 't leed vlug geleden. De Gem.
Reiniging is met al haar beschikbare per
soneel den slag tegen de overstrooming
begonnen. De Waarderweg en ande
re verbindingswegen zijn onberijdbaar.
Dank zij de militaire autoriteiten hoopt
rrien hier ook spoedig een beteren toe
stand te verkrijgen.
De ter gelegenheid van het 700-jarig
bestaan uitgeschreven foto-wedstrijd,
heeft tengevolge van een onvoldoend
aantal deelnemers, geen doorgang kun
nen vinden. Alle ingezonden werken
kunnen met Ingang van 15 Maart bij
kunsthandel Leffelaar hoek groote
Markt, worden teruggehaald.
De bouw van vijf woningen aan de
Adriaan Loosjesstraat is gegund aan het
aannemersbedrijf Joh. Seijsener te Hil-
legom voor de som van ƒ43.658 (uitvoe
ring in steenen vloeren).
Hedenmorgen stond voor het Bijzonder
Gerechtshof te Amsterdam terecht J. v.
d. P. uit Haarlem, die Maart 1944 bij de
Waffen S.S. in dienst was getreden. Er
werd 10 jaar tegen hem geëischt. P. S.
uit Heemstede, die zich in 1942 bij de
S.S. aansloot hoorde 15 jaar tegen zich
eischen. Tegen E. S. uit Vijfhuizen, die
in 1941 bij het Vrijwilligers legioen Ne
derland dienstgenomen had, requireerde
de procureur-fiscaal 4 jaar. evenals tegen
W. B. uit Haarlem, ex-Landstormer.
Prof. dr. E. van Slogteren overhandigt als promotor den doktersbul aan
den eere-voorzitter der Vereeniging voor Bloembollencultuur, den zoo juist
tot doctor honoris causa gepromoveerden heer E. H. Krelage
Het genootschap van den Stillen Om
gang, afdeeling Haarlem, houdt Donder -
dag a.s. acht uur in het gebouw St. Bavo
zijn jaarvergadering, waar aan de orde
komt: jaarverslagen secretaris en pen
ningmeester, bespreking bedevaart, toe
spraak van den directeur pastoor G
Jongejan. verkiezing bestuursleden. Al
tredend zijn de heeren Neelissen. San
ders en Spierings. De heer Spierings stelt
zich niet meer herkiesbaar.
Woensdag as. acht uur houdt de
Kath. Arbeidersbeweging in het gebouw
St Bavo een bijeenkomst voor de kring-
besturen. Enkele actueele vraagstukken
zullen behandeld moeien worden.
Het vermogen van dr. G W. Hijlkema,
voormalig keuringsarts van het G.A3 te
Haarlem, werd tot e«n bedrag van
f20.000 verbeurd verklaard. De zaak tegen
P Altena, procuratiehouder van de N-V.
Plaatwalserl; van de Hoogovens te iJmui-
den, la voor hooren van nieuwe getui
gen, aangehouden.
Mej. Faddegom te Bennebroek werd
door het Haarlemsch Tribunaal in vrij
heid gesteld.
Daar het stoomgemaal „Rijnland" ln
Spaamdam in werking is gesteld, is ons
van de zijde van de politie bericht, dat
het ijs in het Spa-me en alle grachten
onbetrouwbaar is geworden. Tevens wij
zen wfj er op, dat iedereen verplicht is
de sneeuw voor zijn woning te verwij
deren
De b erenarts L. J. Kas hieid dezer
dagen in Brinkmann een lezing voor de
kynologenciub „Kennemerland". Voorde
pauze behandelde spr. de ontwikkeling
der diergeneeskunde in den loop de»
eeuwen, na de pauze het verband tus-
schen ziekten van mensch en dier, waar
bij -ele onjuiste opvattingen aangaande
besmettelijkheid van dierziekten voor
den mensch werden rechtgezet. Maandag
17 Me art 8 uur beantwoordt dokter Kas
vragen, welke uiterlijk 14 Maart schrif
telij x moeten zijn binne. gekomen bij het
secretariaat, Vosmaerstraat 49.
H. W. P. E. Schönhuth, directeur
en eigenaar van de vroegere Han
del- en Industrie Maatschappij,
heeft voor de Eerste Kamer van
het Haarlemsche Tribunaal terecht
gestaan, daar hij tijdens de bezet
ting als liquidateur van drie Jood
sche firma's was opgetreden. Om
zijn geld te beleggen, hgd S. o. a.
vijf huizen, die het eigendom van
Joden waren, gekocht.
Reeds in 1933 had S., die van Duit-
sche afkomst was, zich bij de N.S.B.
aangesloten. Benigen tijd was beschul
digde begunstigend lid van de Ger-
maansche S.S. geweest, maar daar hij
heelemaal niet van de rassenpolitiek
hield, waar de geheele Germaansche
S.S. om draaide, bedankte hij al spoe
dig voor het lidmaatschap. Wel is S.
altijd lid van de Nederlandsch-Duitsche
Kultuurkamer geweest. Wanneer hij er
niet buiten kon, bracht verdachte den
Houzee-groet, zijn zakenbrieven eiudigde
hij meestal met „Heil Hitier", wat. S.
een heel gewone zaak vond. Zijn bedrijf,
dat vooral verf en olie produceerde,
leverde 70 pCt. van de producten aan
de Wehrmacht, 20 pCt. aan de vitale
bedrijven en 10 pCt. aan de fabrieken.
Toen de president aan S. vroeg, waar
om hij lid van de Handelskammer der
Niederlanden was geworden, antwoord
de hij, dat hij dat voor zijn zaak wel
moest doen. Pogingen van een Duit-
sche firma om hem over te halen ca-
mouflageverf voor de Wehrmacht te
Onder enorme belangstelling, cayeaux
van leerlingen en oud-leerlingen hqr
dacJit mej. Adèle Dreef Zondag haar
50-Jarlg Jubileum als piano- en zang
paedagoge. Een oud-leerlin sprak daarbij
eenige toepasselijke woorden. Speciaal
voor haar gecomponeerde composities van
Frans van Doorn, een 16-jarlgen veelbe-
lovenden leerling, werden ten gehoore ge
bracht.
Morgen, Woensdag, zijn 't restant van de
letter E en de letter F aan de beurt voor
het afhalen van nieuwe bonkaarten. Te
Bloemendaal van 912.30 en van 24 de
letters W t.m Z. In Heemsetde van 9-12.30
HeenHon en van 24 uur restant van de
letter H De uitreiking voor Spaamdam is
van 912 uur voor de letters O t.m. D en
van 24 uur V t.m. Z.
De uitslagen van den wedstrijd ln hard
arren welke te Spaamdam gehouden
werd zijn als volgt:
1 Alouez, berijder en eigenaar J de
Vlieger; 2 Gonnie D. berijder J. Ham,
eigenaar J. de Vlieger; 3 Absurtus, be
rijder Wagenaar. eigenaar van Dijk: 4
Zola, eigenaar en berijder Schouten
te Halfweg.
De uitslagen van hardarren met boe
renpaarden luiden als volgt:
1 van der Anken; 2 mej. van de Broek;
3 T. de Mol; 4 L. Warmerdam.
fabriceeren, zijn op niets uitgeloopen.
Een afdeeling van het Rijkscommissa
riaat te Den Haag heeft S. tijdens de
Duitsche bezetting als liquidateur over
drie Joodsche firma's aangesteld, welke
firma's olieproducten fabriceerden en
verhandelden.
Omstreeks Dollen Dinsdag vluchtte
Schönhuth met zijn gezin en 30.000
aan contanten naar Duitschland. Na
de bevrijding waagde hij zich echter
weer op Nederlandsch gebied, doch
werd geïnterneerd. De uitspraak in deze
zaak is 24 Maart.
Terwijl ln ons land concerten wor
den afgelast, daar voor de muzen
geen kolen beschikbaar kunnen wor
den gesteld, en het Concertgebouw
orkest in Engeland met verkleumde
vingers strijkt en blaast, zingt onze
befaamde alt-zangeres Annie Woud
in Zuid-Afrika voor een eivolle zaal
zelfs op het podium zitter luiste
raars in een hitte van 113 gr. Nu
is ze, na meer dan 40 uitvoeringen
gegeven en ware triomfen in Kaap
stad, Johannesburg en Pretoria be
leefd te hebben, in haar eigen home
te Heemstede terug .ekeerd.
„Vijf maanden weldadige zon en lucht
als champagne, thans kou, sneeuw en
slijk," zei mevrouw Woud, deels zingend
in majeur en deels in mineur, toen we
haar een bezoek brachten. „U kunt zich
misschien wel voorstellen, dat het niet
eenvoudig was, om hier weer te acclima-
tiseeren. Maar ik vind het prettig weer
thuis te zijn, want al Heb ik veel succes
in Zuid-Afrika gehad en daar een tijd
meegemaakt, die tot den mooisten van
mijn leven behoort, toch verlangde ik
terug naar mijn eigen land, dat me zoo
bijzonder lief is om zijn menschen en
zijn cultuur. En van die liefde, welke
versterkt is door den oorlog, word je je
in het buitenland nog meer bewust,"
sprak Annie Woud.
Dit is een van de voornaamste rede
nen, dat zij een haar in Afrika aangebo
den contract voor vijf jaar afsloeg, want
zij meent een taak te hebben temidden
van haar eigen volk. Wel zal Annie Woud
tournée's door den vreemde maken, doch
zij wil zich niet binden. Op haar pro
gramma heeft zij reeds o.m. staan: een
bezoek aan Engeland in October van dit
jaar en over twee jaar weer een tocht
naar Afrika. Verder liet zij zich niet
over haar plannen uit, die wilde ze nog
geheim houden. Liever vertelde ze ons,
onder het genot van een kopje thee en
heusche Afrikaansche bonbons, van de
vijf maanden, die achter haar liggen,
van de overrompelende successen, maar
ook van de tegenslagen ln net begin.
Die waren er ook en dat verzweeg ze
met.
Mevrouw Woud immers ging in Octo
ber van het vorig jaar op weg naar het
warme Zuiden, geheel op eigen initiatief
en zonder steun van de regeering. Zij
heeft, in Kaapstad aangekomen zonder
een enkele sou, eerst als het ware moe
ten bedelen om op een concert of voor
de radio te mogen optreden, teneinde
met da verdiende kostbare ponden een
liederenavond te kunnen organiseeren,
hetgeen hoofdzakelijk haar bedoeling
was, ofschoon men daar dergelijke zang
recitals niet kende. En hoewel men zei,
dat de Zuid-Afrikaanders alleen van
opera- en operettezang hielden en een
impressario weigerde met haar in zee
te gaan. omdat zij geen aria uit „Tra-
viata" wilde zingen, bleef Annie Woud
haar Schubert. Brahms en Wolf trouw.
Eindelijk, na achttien dagen werd haar
een aanbieding gedaan. Of zij zes uit
voeringen voor de Afrikaansche en En-
gelsche radio in Kaapstad wilde geven?
Nu was het pleit gewonnen. Zij kreeg
vervolgens een uitnoodiging om voorden
Johannesburgerzender te zingen, tezamen
met orkest trad zij in concertzalen op,
gramofoonplaten werden opgenomen
en.... ze kon haar verlangde liederen-
avonden geven. Het enthousiasme van
het publiek, waaronder behalve vele
zwarten ook Europeanen, was zoo groot,
dat zij wel na leder lied had kunnen
bisseeren. De ontvangst was eenvoudig
overweldigend. Een Afrikaansche blad
schreef: „Hierdie sangeres kan gereken
word tot een van die grootste, wat Suid-
Afrika nog ooit öesoek heb en sy behoort
tot die begaafde kunstenaars waaraan
ons so'n groot behoefte het."
Het jonge land, dat vooral cultureel
nog opgebouwd moet worden, toont veel
interesse op allerlei gebied. Ook van de
ziide der jongeren bestond groote be
langstelling en dat frappeerde mevrouw
Woud zoo.
Het was in het Onze Lieve Vrouwe
Gasthuis te Amsterdam, dat dr. W. E. de
Mol 25 jaren geleden in de gelegenheid
werd gesteld bloembollen aan Röntgen-
bestraling bloot te stellen. De onderzoe
ker wilde nagaan, welke veranderingen
de bollen daarbij ondergingen De eerste
resultaten waren onbevredigend Een
juiste methodiek en techniek waren toen
nog niet in voldoende mate bekend.
Van 1928 af werden de proeven voort
gezet in het Wilhelmina Gasthuis. In
1937 ving de bestraling aan met behulp
eener installatie afgestaan door Philips,
in het laboratorium voor physiologische
chemie der Gemeentelijke Universiteit.
Ruimschoots kon nu "astgesteld worden,
welke veranderingen er ontitonden.
In 1929 bleek het den onderzoeker
duidelijk, dat kleur en vorm van hyacin
ten en tulpen gewijzigd konden worden
en wel zoo, dat die verandering bleef
voortbestaan by de vermeerdering der
bollen. De wüziging was dus erfelijk.
Dit hoogstbelangrijke feit gaf een
geheel nieuwe richting aan het on"
derzoek. Jaar op jaar werden weer
andere proeven gedaan. Met groote
volharding zette men het kweeken
der proefplanten voort, hetgeen mo
gelijk bleek, dank zij de hulp van een
der grootste en bekendste bloemboi-
lenbedrijven in Lisse. Ook tijdens den
oorlog toen de proeven vanwege de
bombardementen der Geallieerden
meermalen niet anders dan met ge
vaar te controleeren vielen.
En na is het 25 jaar na het eerste
begin. Het is os. gelokt meer dan 40
verschillende tnlpensoorten van kleur
en (of) vorm te veranderen.
Proefnemingen doen nieuwe proefne
mingen geboren worden. Met het voort
schreden der experimenten ryzen telkens
nieuwe vragen. Aangaande een dezer
vragen volgen hier eenige bijzonderheden.
De vraag, uitermate van gewicht voor de
praktijk, luidt: „Wanneer by een voor
aanstaande handelstulp de kleur blijvend
gewüzigd is door Röntgenbestraling, hoe
Op een diner, dat onze gezant dr. Ph.
Visser Annie Woud aanbood, noemde hij
onze zangeres „de beste Nederlandsche
ambassadrice in Zuid-Afrika", want heb
ben wy in andere landen behalve een
diplomatieke ook niet een cultureele
taak? Annie Woud is daar een waardige,
zij het niet officieele, representante van
ons Holland geweest.
Mevrouw Woud heeft in Afrika ook
twee concerten gegeven voor het Ned.
Roode Kruis, waarvan d< opbrengst be
stemd was voor het aanschaffen van
levensmiddelen en kleeren. die nu reeds
onderweg zyn naar Nederland
Maandag 17 Maart zal Annie Woud
weer voor het eerst in Haarlem optre
den en het is te hopen, dat het Haar
lemsche publiek haar de koude door een
warm onthaal zal doen vergeten.
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam heeft hedenmorgen den Haarlem-
schen S.S.-er P. H. S. bij verstek ter dood
veroordeeld. S. was een der drie S.S.-ers,
die in het begin van den hongerwinter
Haarlem en omgeving onveilig maakten.
Dit drietal plunderde onder bedreiging-
met vuurwapenen levensmiddelenwinkels
en boerderijen en ontzag zich zelfs niet
op St. Nicolaasavond een overval te doen
op het huis van een schilder te Heem
stede, bij wien de gereedliggende St. Ni-
colaaspakjes „door de Weermacht" in
beslag werden genomen. Later weTd S.
nog gevangenbewaarder in het Huis van
Bewaring aan de Weteringschans te
Amsterdam en portier in het S.D.-gebouw
aan de Euterpestraat. Reeds vóór zijn
zaak door het Bijzonder Hof kon worden
behandeld, heeft S. kans gezien zichzelf
in vrijheid te stellen. Op 25 Februari j.l.
werd tegen hem by verstek 18 jaar
geëischt.
De R. K. Bond van Handelaren in Melk
en Melkproducten houdt Woensdag ln hotel
„De Leeuwerik" haar bonds-jaarvergade-
rlng.
■De R. K. Gym. Ver. „Hercules" maakt
oekend, dat de oefenavonden voor de da
mes- en heeren-afdeeling weer worden
hervat en wel voor de dames Woensdag
avond 12 Maart, 8 uur, en heeren Vrijdag
avond 14 Maart, 8 uur. in de zaal aan de
Westergracht. De oefenavonden voor jon
gens en meisjes kunnen echter nog niet
doorgaan.
Het genootschap van den Stillen Omgang
zal Vrijdag kwart over acht in het gebouw
„Domi" een Jaarvergadering houden ter
bespreking van den Stillen Omgang,
die in den nacht van Zaterdag 22 op
Zondag 23 Maart a.s. gehouden zal worden.
zal deze „Röntgentulp" zich dan gedra
gen by vroegbloei?"
Als een oase temidden van sneeuw- en
ijsvlakten ligt te Hillegom het broeiproe-
venbedrijf. Daar is nu een keur van
bolgewassen tot vroegen bloei gebracht.
Kundige vaklieden bekijken dag aan dag
de nieuwigheden en stellen de waarde er
van vast. Nieuwe variëteiten, door zaden
verkregen of door knopmuteeren („ver-
loopen", zooals het met een kweekersterm
heet), dat is het plotseling ontstaan van
een andere kleur of gewijzigden vorm van
een doorgaans reeds lang in den handel
verkeerend gewas.
Thans, in Maart, staan de mannen der
praktijk ook stil by een derde categorie
van veredelingsproducten. In Hillegom ia
iets tentoongesteld van het langjarige
Röntgenbestralingsexperiment van dr. W.
E. de Mol, bioloog te Amsterdam.
Reeds eenige jaren zijn resp. 19 en 10
jaar voortgeteelde Röntgenmutaties op
hun broeicapaciteit beproefd.
Wat in de natuur zoo nu en dan
ontstaat (het plotseling door mutatie
optreden van een kleur- of vormver
andering), dat dwingt de onderzoeker
door zyn Röntgenbestraling doelbe
wust af- hte apparatuur wordt in
werking gesteld, de Röntgenstralen
treffen den bloembol met de jonge
spruit, in de moleculen der stoffen,
die uiteindeiyk de bloemkleur, de
loofbladtint of den vorm veroorzaken,
worden atomen of atoomgroepen uit
geworpen of verschoven, met het nu
bekende gevolg.
De leek heeft er geen flauw begrip
van, wat er aan arbeid voorafgegaan is,
aleer een tulpenvariëteit de buitenland-
sche markt veroverd heeft. Stand van het
gewas, kleur, vorm, houdbaarheid by
bloei, broeicapaciteit, sterkte van den
stengel, cultuureigenschappen, dit alles
is dan jaren lang beproefd. Nu komt
het „Röntgeplicht" een en ander nog wat
opklaren, de kleur o.a., er wordt nog wat
gepoiyst of bygewerkt Een soort „na-
veredeling" of „superveredelingvolgen
de op den geweldigen selectie-arbeid, die
voorafgegaan is. Zoo zal het ten minste
in vele gevallen wezen. In andere is het
verschil, opgetreden door de bestraling,
veel frappanter.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: Kameraad P (volw.). Cine-
ma-Palaee: Vijf bakens voor Cairo (14 J.).
Luxor: Alles op het ijs (alle leeft.), 2, 4.16,
7 en 9.15 u. Frans Hals: Drie Jantjes op
stap (14 j.), 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. City:
Blokkade (18 2.15. 4.30, 7 en 9.15 u.
Spaarne-Theater: Atlantic city (18 j.),
2.30, 7 en 9.15. Zond. 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
Apotheken; De avonddiensten wor
den tot 15 Maart waargenomen door:
Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg <39,
tel. 11596. Grijseels en v. Hees, L. Veer-
straat 19, tel. 11000. Frans-Halsapotheek,
Fr Halsplein 1, tel. 11180.
Zakenvervoer: Fa. Mathot, Gr. Houtstr.
39, tel. 11990 en Margriet, Turfmarkt 10
rd tel. 21400 (dag en nacht).
WOENSDAG 12 Maart:
Concertgebouw: Theo olof, viool, enLuc-
tor Ponse, plano, 8 u.
De Leeuwerik; „Haarlem" met lezing,
7.30 u.
JE Sj ÏS
Het is geen kleinigheid die 11.000.000
kg. bloembollen, die we naar En
geland kunnen exporteeren. In
dien onze buren aan den overkant van
de Noordzee betalen wat wij in den hon
gerwinter voor een kilo tulpenbollen be
taald hebben, dan gaat het om een be
drag van elf millioen gulden. Daar ech
ter met zeker is, dat de hoeveelheid ge
kocht is voor consumptie, lijkt me de
berekening wel wat hoog. De man, die
me onlangs verzekerde, dat hij nog wel
eens tulpen at, zooals wij wel eens haas
of florellen, omdat hij ze gebakken pi
kanter vindt dan gebakken aardappelen
of kroepoek, nemen we niet au sérieux,
het voorjaar moet hem parten spelen.
Neen wy eten geen bloembollen meer,
maar exporteeren ze over de geheele
wereld. Men zegt wel eens, dat een ban
ketbakker geen taartjes eet, waaruit zou
kunnen volgen, dat wij den bloembol niet
weten te waardeeren. Maar dat deze
conclusie onjuist is, hebben we Zater
dagmiddag kunnen constateeren. Gp
een der stadsbruggen stond een bloemen-
venter in de sneeuwjacht; hij bood snoe
zige vroege tulpen te koop aan en had
reen handen genoeg om zijn koopers te
helpen. Overigens geen wonder, want
zijn bij u ook niet alle kamerplanten
bevroren en ter ziele? Die paar frissche
tulpen maken alles goedVraag het
aan de heeren die er mee thuis kwamen!
De afd. Haariem heeft, indien 't weer
en de terreinomstandigheden dit toe
laten, het voornemen, in de a.s,
Paaschvacantie voor de zestiende maal
schoolwedstrijden te organiseeren. Het
is evenwel niet uitgesloten, dat de
schoolvoetbalcommissie zich gedwon
gen zal zien, de deelname sterk te be
perken.
Er zal worden gespeeld in vyf afdee-
lingen.
Afd. A. Bestemd voor leerlingen van
Middelbare en daarmede gelijk te stel
len scholen. De spelers moeten den leef
tijd van 16 jaar hebben bereikt en den
20-jarigen leeftijd niet overschreden
hebben. Afd. B. is bestemd voor leer
lingen, geboren in 1928 of later. Afd. C
is bestemd voor leerlingen, geboren in
1931 of later. Afd. D voor lagere klas
sen van UXi.O.-scholen, H. B. S., Ly
cea. Gymnasia, Nijverheidsscholen en
scholen met 7de en 8ste leerjaren De
leerlingen moeten geboren zijn in 1932
of later. Afd. E voor de. hoogste klas
sen der lagere scholen. De leerlingen
moeten deg 11-jarigen leeftijd hebben
bereikt en den 13-jarigen leeftijd niet
hebben overschreden. Katholieke scho
len spelen tot den eindstrijd in eigen
verband.
Aangezien de officieele circulaires pas
omstreeks den 16en Maart kunnen uit
gaan, verdient het aanbeveling, dat
hoofden van onderwijsinrichtingen reeds
nu schriftelük hun aanvrage voor toe
zending van een circulaire indienen, met
vermelding van het adres, waarnaar de
circulaire moet worden gezonden. Dit in
verband met het feit, dat vele scholen
gesloten zijn of in een andere scnool
gewerkt wordt.
Aanvragen voor Haarlem en Heem
stede te richten aan den heer W. P. J
Ente, van Nesstraat 39, Haarlem. Voor
IJmuiden en Santpoort aan den heer
G. Bremerkamp, Hagelingerweg 191
Santpoort. Voor Beverwijk en Velsen-N
aan den heer J. A. ten Napel, Stations
weg 55, Velsen. Voor Zandvoort aan
den heer H. Poots, Kostverlorenscraat
88, Zandvoort. Alle overige scholen
aan den heer W. P. J. Ente.
Scheidsrechters van de afd. Haarlem
en zy, die zich beschikbaar willen stel
len en zich geschikt achten voor het lei
den van enkele wedstrijden, mits zij
minstens achttien jaar oud zijn, wor
den verzocht zich schriftelijk te melden
bij den heer J. A. G. Krouwels, Jan van
Galenstraat 12. Haarlem. De mogelijk
heid is niet uitgesloten, dat ook op
Woensdagmiddagen m) de Paaschvacan
tie nog gespeeld zal moeten worden.
(Van een bijzonderen medewerker
Wat zoudt U doen, geachte le-zer.
indien U de gewetensvraag werd
voorgelegd: „werkt U harder of
minder hard dan voor den oorlog?" Zoudt
U daarop met een volmondig „ja" kunnen
antwoorden, of zoudt U moeten beken
nen, dat Uw inspanning die van voor den
oorlog nog niet evenaart, laat staao
overtreft?
De meening over de beantwoording van
deze vraag loopt volgens een kort gele
den gehouden onderzoek van het Neder
landsch Instituut voor de Publieke Opinie,
sterk uiteen. Daaruit bleek namelijk, dat
men over eigen prestaties nogal tevreden
was, doch over de prestaties van anderen
minder gunstig oordeelde. Dit behoeft
geen verwondering te wekken; de mensch
is nu eenmaal geneigd zichzelf en eigen
prestaties hooger aan te slaan. In cijfers
uitgedrukt gaf het onderzoek het vol
gende resultaat:
oordeel van
bedrijfsleiders
over geschool-
oordeel over den en onge
schoolden
zichzelf
Harder werken 32
Even hard 40
Minder hard 20
Geen oordeel 8
11 3 °!o
54 21
32 76
3
Naar wij vernemen Leeft de voorzitter
der Katholieke Volkspartij, de heer W. J.
Andriessen, geantwoord op den „open
brief" (d.d. 8 Maart j.l.) van den heer Chr.
J. I. M. Weiter, voorzitter van het voor-
loopig katholiek comité „Handhaving
Rijkseenheid."
In dit antwoord zegt de heer Andriessen
dat. °P initiatief van de partijleiding met
de heeren Weiter en Bajetto 31 Januari 1947
gesproken is over de actie van het voor-
loopig kath. comité, waarbij geconcludeerd
werd tot een nadere bespreking. Een pers
communiqué yan cc pirmtbestmtrsvergade-
ring van 8 Febr. 1947 keurde de actie on
der leiding van den heer Weiter af. Voorts
zegt de heer Andriessen, dat op initiatief
van de partijleiding met de heeren Weiter
en Bajetto een tweede bespreking plaats had
13 Febr. 1947. In deze bijeenkomst deelt
de heer Andriessen mede heeft hij den
heer Weiter geadviseerd zijn actie stop te
zetten en toegezegd, dat hem na terug
keer van prof. Romme de gelegenheid zou
worden geboden op een nader te bepalen
wijze zijn zienswijze bij het partijbestuur
voor te dragen en te verdedigen. De heer
Andriessen zegt dan, dat de heer Weiter
mededeelde, na raadpleging van anderen,
hierou antwoord te zullen geven.
Vervolgens deelt de heer Andriessen mede,
dat n.a.v. deze toezegging 26 Febr. J.l. een
antwoord van den heer Weiter binnen
kwam, waarin deze betoogde, dat zijn actie
niet onreglementair was en daarover het
oordeel der partljleicjng vraagt. In de ver
gadering van 28 Febr. J.l. maakte dit ant
woord een punt, van beraadslaging uit.
Hier bleek aldus de heer Andriessen
dat het voorlooplg kath. comité de bekende
advertentie reeds ter plaatsing aangeboden
had, in welke advertentie wordt gezegd, dat
de actie van dit comité wordt gevoerd met
inachtneming van het verband der K.V.P.
In zijn antwoord op den open brief van
den heer Weiter vervolgt de heer An
driessen dan: „Uit deze feiten blijkt dus,
dat u, na de bespreking van 13 Fe"bruari,
waarin u mij een antwoord op mijn voor
stel toezegde, dit doet ln een brief van 26
Februari, in welken brief u, namens het
comité, poogt te beredeneeren. dat de
actie een' reglementaire basis heeft, over
deze redeneering het oordeel van de par
tijleiding vraagt en tegelijkertijd een
advertentiecampagne begint, waarin u
stelt, dat de actie met Inachtneming van
het verband der K.V.P. gevoerd wordt.
In deze houding vond de dagelijksche
partijleiding aanleiding mij te verzoeken
een communiqué te verstrekken, waarin
ik gepoogd heb aan te todnen. dat uw
actie niet reglementair is. Ik blijf van
oordeel, dat ze dat metterdaad niet ls, een
opvatting welke door het partijbestuur
wordt onderschreven.
In uw „Open brief" valt u de door mij
gegeven motiveering dan ook niet aan. U
herhaalt eenvoudig wat u ook reeds in
uw brief van 26 Februari had gesteld.
„Ik blijf daar tegenover stellen, dat
dat noch letter, noch geest van art. 35
var. het partijreglement zich verdraagt
met het indienen van klachten door nl
comité's in feite nieuwe organen, weike
het partijreglement niet kent welke uw
comité, waar mogelijk, tracht op te rich
ten. Dit is het creëeren van een nieuwe
organisatie ln de partij, wat door een lei
ding, die zich haar verantwoordelijkheid
bewust is, niet mag worden getolereerd.
Dit is geen „machtswoord," door mij ge
sproken, doch eenvoudig uiting geven
aan gezonde organisatorische opvattingen,
waaraan mede het handhaven van de de
mocratische gedachte ln de partij ten
grondslag ligt Een juist hanteeren van
het, partijreglement geeft u en uw mede
standers-partijleden de gelegenheid aan
het partijbestuur ter kennis te brengen
wat er, naar uw en hun oordeel, omtrent
den gang van zaken in de party onjuist'
ls
„Ik moge u toch in gemoede vragen of.
objectief oordeelend, m 'een dergelijke
actie met een beroep op artikel 35 door
het partijbestuur kan worden berust. Naar
mijn meening is de vraag stellen, haar
tevens beantwoorden."
Tenslotte zegt de heer Andriessen nog,
dat dij met leedwezen tot het schrijven
van dit antwoord is overgegaan, 's Lands
moeilijkheden zyn groot, waarom alleen
eensgezinde krachtsinspanning van het
geheele volk den moeilijkheden het hoofd
kan bieden.
Het Bijzonder Gerechthof te 's-Gra-
venhage heeft uitspraak gedaan in de
zaak tegen den handelscorrespondent P.
Wapperom, uit 's-Gravenhage, tegen
wien de procureur-fiscaal 10 jaar met
aftrek en ontzetting uit de kiesrechten
voor het leven geëischt had. Aan Wap
perom was ten laste gelegd, dat hij ver
schillende leden van de illegale commu
nistische „Waarheid-groep" in Februar
1943 aan den S.D.'zou hebben verraden
Het Hof veroordeelde Wapperom tot
3 jaar Rijkswerkinrichting met aftrek
van voorarrest. Hem werden de kiesrech-
j ten voor 10 jaar ontnomen.
terwijl de eerste groep in tegenstelling
met het oordeel over eigen prestaties, op
de vraag: „Werken de meeste menschen -
hard of niet hard?" antwoordde:
69 de meeste menschen werken niet
hard.
18 zij werken wel hard.
13 geen oordeel.
Het blijkt dus, dat het publiek en de
bedrijfsleiders het eens zijn: er
wordt minder hard gewerkt. Voor
dengene, die in de gelegenheid is regel
matig te spreken zoowel met arbeiders
als met bedrijfsleiders, zal deze uitspraak
niet onverwacht komen, al gebiedt de
eerlijkheid te zeggen, dat sinds de be
vrijding een geweldige verandering ten
goede valt te bespeuren. Dit zal niet
het minst te danken zijn aan de zich
langzaam verbeterende levensomstandig
heden. Dit wil niet zeggen, dat onze
vroegere welvaart binnenkort weer be
reikt zal worden, want daarop behoeven
wij voorloopig niet te rekenen. Daarvoor
heeft de bezetter een te zwaren druk
uitgeoefend, onze gezondheid ondermijnd,
onze bedrijven en voorraden geplunderd.
Daarvoor hebben de oorlogsomstandighe
den teveel onze moraal aangetast. Want
het moge waar zijn, dat te weinig klee
ding, voedsel, en»., onze arbeidsprestaties
nadeelig beïnvloeden, onze geesteshou
ding speelt bij dit alles een belangrijke
rol.
Maar moet de wetenschap, dat onze
nationale rijkdom is aangetast, een re
den zijn om bij de pakken neer te gaan
zitten? Integendeel, het moet ons een
aansporing zijn om door grootere in
spanning weer óp het paard te komen
zitten. Waardoor is de arbeidersbewe
ging gegroeid? Waaraan hebben wij onze
sociale wetten te danken? Hoe heeft ons
kleine land zijn wereldnaam verworven?
Door activiteit en inspanning, gepaard
gaande aan een sterk verantwoordelijk
heidsgevoel. En wy meenen. dat juist
deze verantwoording, die ieder voor zijn
taak in de gemeenschap heeft, minder
zwaar gevoeld wordt.
He't onderzoek Van net mSWluuj; hééft"
zich ook uitgestrekt tot het te laat ko
men en het niet-ge-motiveerd verzuimen.
50 antwoordde: men komt vaker te
laat en 48 even veel. Niet-gemoti-
veerde verzuimen komen volgens het on
derzoek in 81% der bedrijven vaker voor
dan voor den oorlog en 17 even veel.
Dit zijn bedenkelijke cyfers, omdat
hieruit naar voren komt, dat niet slechts
onze materieele welvaart is verdwenen,
maar ook onze geestelijke rijkdom
De geschoolde arbeiders vormen in
ons land een goede kern. Het zyn onge-
twyfeld de jongere en ongeschoolde
werkkrachten, die dooi- de vyf oorlogs
jaren ontworteld zyn. Hier ligt dan een
groote taak voor de arbeidersbeweging
met haar goede kern en voor de jeugd
beweging. Juist onze jongeren moeten
worden geholpen, opdat birinenkort ook
zy behooren tot de groep, die inziet dat
alleen door het beste dat in ons is te
geven, ons land zich herstellen kan. En
daarmee dienen zy niet op de laatste
plaats zichzelf.
Naar aanleiding van het bericht over
een landelijk maandblad voor leerlingen
van H.B.S.-en, deelt men ons mede, dat
er binnenkort een maandblad zal verschij
nen voor de katholieke leerlingen van
middelbare scholen.
Het zal staan onder leiding van rector
N. Brandsma, moderator A. Lticer. drs. J-
Tans, mej. Klompé, 'drs. A. Wijffels:
redactie-secretaris: F. Visser, Mariahoek 12;
Utrecht. Het zal den naam „Doortocht
dragen en worden uitgegeven door „De
Toorts" te Heemstede.
Het ligt ill het voornemen, dat de
Tweede Kamer tegen Dinsdag 18 Maart
zal worden bijeengeroepen. Van de on
derwerpen, welke ln aanmerking komen
om behandeld te worden, noemen WÜ
de uitzending van dienstplichtigen, de
uitbreiding der Commissie-Generaal, de
pachtvoorziening, de instelling van een
ziekenfondsraad en de herziening ciet
bijzondere rechtspleging. Wellicht zal i®
deze zittingsperiode ook nog- de belas"
tingherziening worden behandeld.
Omtrent den toestand der wegen
deelt de K.N.A.C. mede, dat niet alleen
de afsluitdijk tengevolge
stuit"
dat
sneeuw niet begaanbaar is, maar
ditzelfde geldt voor de toegangswegen
tot den dijk. In de drieNoordelijke pr°__
vincies zijn de wegen zóó glad en Se"
vaarlijk, dat zy volmaakt onberijdbaar
zijn. Dat geldt ook voor den weg Am
sterdam-Uitgeest, zoodat men van
hoofdstad uit over Haarlem naar Alk"
maar dient te ryden. In het West®
Oosten en Zuiden des lands is de t0
stand verder goed, ofschoon men
verschillende wegen met diepe
rekening heeft te houden, waar01?„rl»
zich dikwijls groote gaten bevinden t
gevolge van het stuk vriezen der we»
AMSTERDAM, 10 Maart 1
De Amerikaansche afdeeling ter
stond vandaag ln het middelpunt u„r
langstelling nu voor de certificategCn
Amerikaansche waarden weer noteer )(1»p
mogen worde afgegeven. Vandaag
hoofdzakelijk nog bied-koersen. "^rti-
zien de affaire ln verband met G^gl»'
flcatie eerst over 1 a 2 dagen kan
nen.
