URK HEEFT WEER AARDAPPELEN EN BRANDSTOF Egmond verheven tot zelfstandige priorij Het recht om te leven EEN STRIJDBIJL WORDT BEGRAVEN Deze week extra eet en vleesch D E' MI NIEUWE BONNEN Uitreiking schoenen bonnen Polen en Tsjechoslowakije waakzaam èn ietwat voorbarig Overstroomingen in West-Brabant Smokkelaffaire ontdekt Dom dr. Jac, Hayben eerste prior Woninghouwprogram 1947 VERJAARDAG VAN DE PAUSKRONING Receptie bij Mgr. Giobbe op de heide Melk binnenkort van den bon? Wat is één rantsoen tabak? DONDERDAG 13 MAART 1947 PAGINA 3 BUIT EN LAN DSC H OVERZICHT Radio Nederland IJsel bijna ijsvrij Agent sprong op rijdenden auto Noorsch Stoomschip gestrand Geen zekerheid omtrent verwezenlijking Engelsche film van John Baxter ÉlPfiiM V id (Wordt vervolgd) Roomboter wordt goedkooper S.S.-mannen gegrepen In het naoorlogsche tverdragennet heeft Polen een nieuwen draad ge sponnen. Na de verdragen met Rus land, Joegoslavië en Frankrijk is het thans ook met Tsjechoslowakije goede vrienden geworden, en wel voor een Periode van 20 jaren. Zooals alle ver dragen heeft ook het Poolsch-Tsjechi sche de waakzaamheid tegen iedere mogelijkheid van nieuwe Duitsche agres sie tot onderwerp. Zooals alle verdragen ook bedoelt het huidige meer dan al leen maar waakzaamheid. Dit blijkt uit dt agenda voor de besprekingen, die momenteel in Warschau worden ge voerd. Als een van de punten voor die agenda wordt namelijk genoemd „het gebruik van de Oder en van de Pool- sche havens, waaronder vo„ral Stettin, door Tsjechoslowakije. Op zijn minst schuilt hierachter eenige voorbarigheid. Noch de Oder noch Stettin is immers reeds definitief Poolsch bezit. Wel stonden de Russische bezetters van Oost-Duits rilland die rivier en die haven aan d? Poolsche broeders af, maar ter vredesconferentie zal juist dit een van de twistpunten uitmaken. Rusland en Frankrijk heb ben duidelijk gemaakt, de Poolsche eischen in dezen te ondersteunen, doch van de Angelsaksers kan juist het tegenovergestelde worden verwacht. Een der bedoelingen van het nieuwe ver-" drag is nu, van te voren dien Angel- saksischen tegenstand te oreken. En het aou ons zeer verwonderen als niet de Russen hier achier zaten. Want het sluitstuk in de eenheid van de Oost-Europeesche overwinnaars, dié reeds verbonden waren door overeen komsten van Rusland met Tsjecho slowakije, Polen en Joegoslavië, verder van Joegoslavië met Tsjechoslowakije en Polen, wordt juist gevormd door het Pas tot stand gekomen accoord. Deze week is te Warschau de eenheid van Oost-Europa, tot nu toe slechts in h.et Russische overwicht bestaand, formeel voltooid. En dit is ongetwijfeld van voordeel voor de Sovjet-Unie, die nu haar „verdedigingsgordel" stevig heeft dicht gemaakt. Dat heeft moeite gekost. Beide naties leven sinds den eersten wereldoorlog in onmin. Zij be twisten elkaar enkele stukken gronds in Silezië en het gewest Teschen, en op een oogenblik waarop de Duitsche dreiging aan de heele wereld duidelijk moest worden, in 1938 by de overeen komst van München, ontnam polen den Tsjechen gewapenderhand Teschen. Thans staat dit weer onder Tsjechisch beheer, terwijl Polen, met Russische toestemming, het voormalige Duitsche industriegebied van Silezië bestuurt. Het schijnt dat Tsjechoslowakije zijn aanspraken op Silezië wel wil laten vallen. In de afgeloopen week maakte het communistische deel van de Praag- sche pers tenminste toespelingen in cie richting. Wellicht zou dat dan gaan in ruil voor Poolschen afstand van ie aan spraken op Teschen, en zou op deze Wijze de jonge vriendschap in een geven-en-nemen starten. En dat is van groot belang voor de „gemeenschappelijke waakzaamheid''. Beide landen toch hebben al „hun" DuiLchers, bjj elkaar eenige millioenen, over hun grenzen gedreven, en men kan er zeker van zijn, dat er in Duitsch- land een diepe wrok tegen hen heerscht. Vereenigd in het stellen van deze daad, moeten Polen en Tsjechoslowakije nu ook vereenigd blijven in het afweren van de eventueele wraak. Het geruïneerde Warschau, tooneel van zooveel vernie ling, zooveel menschenjacht, zooveel plundering, ligt daar als een waarschu wing vcor Oost-Europa, hoe verschrik kelijk deze wraak zou zijn als zij niet zou kunnen worden voorkomen. bij de bruggenhoofden van de schipbrug' bij Deventer heeft zich een zware ijsdam vastgezet. Het gevaar dreigt, dat het water zal stijgen en een overstrooming veroorzaken De heeren Nolet, ds. Spelberg en Mad- 'en, directeur van de thans geliquideerde Stichting-Radio-Nederland in Overgangs tijd, hebben Woensdagavond in een bijzon dere bijeenkomst afscheid genomen De Larensche plitie heeft op verzoek van dr. P. R. A. te Hilversum aangehouden ze kere mevr. C. J.T. uit Den Haag, die ver dacht wordt van colloboratie. Haar echt genoot werd twee dagen e voren in Antiser um. gearresteerd. Het is vandaag op menig gezin en er dankbare stemming. Urk feest in heerscht een Het motor vrachtschip van de Gebr. Romkes, welk schip het leeuwendeel had in het bevaarbaar maken van het kanaal Urk-Emmeloord, is op Urk gearriveerd met een partijtje aard appelen. De aangevoerde hoeveel heid is echter lang niet voldoende voor alle Urker gezinnen, maar een gedeelte kan toch weer eens aard appelen eten. Dagenlang heeft men zich tevreden moeten stellen met meelspijzen of bruine boonen, waar van de prijs voor velen echter een beletsel was om deze eiken dag te eten. Ook is er een weinig brand stof aangevoerd, zoodat in sommi ge woningen vanavond voor het eerst sinds dagen de kachel zal branden. Door onophoudelijken aanvoer hoopt men het zoover te brengen, dat voor Zondag alle Urkers bij een warme kachel zitten en weer eens aardappelen op het menu kunnen plaatsen. Naar de secretaris van de bakkersver- eeniging ons mededeelt, waren reeds voorbereidingen getroffen voor een nooddistributie van brood, daar de voor raad meel nog maar zeer klein was. Er zal nu evenwel ook weer meel aan gevoerd kunnen worden, zoodat deze maatregel niet noodig is. Om te bekomen van alle doorgestane ontberingen krijgt de gelieele Urker bevolking deze week een extra rantsoen vet en vleesch. Het wachten is nu nog Op drinkwater, maar dit kan moeilijk in voldoende hoeveelheid worden aan gevoerd om in de behoeften te voorzien Eindelijk, na 16 dagen van isolement, hebben de marine-vliegtuigen weer vluchten naar Ameland gemaakt. Vier maal vlogen de toestellen heen en terug en brachten passagiers en post van en naar het eiland. Het postkantoortje kan deze enorme zending haast niet verwer ken en het zal wel drie dagen duren eer alle brieven besteld zijn. Booze verwachtingen ten spijt zakt het water in den IJsel, nadat het in de afgeloopen dagen aanvankelijk vrij sterk was gewassen. Dank zij dezen was brak de dikke ijslaag stuk en voerde de stroom de schotsen snel naar het IJselmeer af. Het eerste gunstige gevolg daarvan is geweest, dat men de circa twee maan den geleden wegens den ijsgang ver wijderde schipbrug, die bij Doesburg een belangrijke verbinding over den IJsel vormde voor alle verkeer van het Westen en midden van ons land naar den Achterhoek, weer over de rivier heeft kunnen leggen. Nadat de ijsbreker, die Maandag ochtend uit Weert vertrok, sluis 15 bij Nederweert was gepasseerd, werd een aanvang gemaakt, met het zwaar ste werk, namelijk het breken van het- ijs in de nabijheid van het onder deze sluis in het kruispunt der kanalen Noordervaart, kanaal Wessem- Nederweert en Zuid-Willemsvaart ge legen eiland. Dinsdag heeft de ijsbreker den geheelen dag in de omgeving van het eiland gewerkt, waarbij meter na meter gewonnen moest worden. Des avonds was circa 300 meter gebroken, waaruit blijkt, hoe dik het Ös hier was. Woensdagmorgen werd een begin ge maakt met het openbreken van het ha- naai Wessem-Nederweert. Hoewei ook hier het tis nog dik is, kon per dag toch meer voortgang worden gemaakt dan de voorafgaande dagen. De z.g. „Blauwe Sluis'" nabij Steen bergen kan het overtollige dooiwater niet geheel verwerken. Daardoor liepen diverse polders in het gebied van de ïhiet onder water. De toestand is echter niet critiek. De moeilijkheden zullen hoogstens een paar dagen duren, want zij werden voornamelijk door den on- gunstigen wind veroorzaakt. Voor den oogst 1947 behoeft men vooreerst nog niet te vreezen. Inmiddels drong in de onmiddellijke nabijheid van Roosendaal het water door tot in de „bewoonde wereld". In een drietal woningen stond gisteren het water tot 35 C-M- hoog boven de vloeren. De Roosendaalsche brandweer toog met de motorpomp aan het werk °m de be woners uit hun niet benijdenswaardige positie te verlossen. Men slaagde hierin volkomen. Wenscht U een vliegtuig?-„Von Clausewitz heeft afgedaan" Biddag in Duitschland Opstandigheid in het U.N.O.-gebouw De „New York Herald Tribune", het eenige niet-Europeesche dagblad, dat op het oogenblik in Europa (in Farijs) een aparte editie laat ver schijnen, heeft onder haar lezers door de krantenstaking in Parijs sinds eenige wfhen sterk toegenomen een enquête Uitgeschreven onder het motto: „Stelt u iielang in Amerika?" Op een lijst van bijna vijftig vragen, van de eerste of u bet hoofdartikel leest tot een andere, Welke uw belangstelling voor een reis baar Amerika toetst, komt er ook een i^or, die ondanks ïaar nuchterheid de blogelijkheden van een Amerikaansche Wereld opent. Zonder twijfel hebben de bpstellers van de lijst vergeten, dat zij ^ch tot een Europeesch publiek richt ten, toen zij op een verlanglijstje van ^nerikaansche producten als vijfde vnn "1 artikelen „een vliegtuig" opnamen. ®en auto, een radio, een pbonograaf en kbeken gaan het vliegtuig vooraf. Zondag zullen in alle Duitsche ker ken speciale gebeden worden ge houden voor het succes van de conferentie van Moskou. Re leiders van de protestantsche en katholieke kerken hebben in verklarin- g®h de hor uitgesproken, dat de mi- testers van de Groote Vier het eens teuden worden over de eenheid van Rbitschland en de Duitsohers tegemoet Ab'en treden „in een geest van ver stening en rechtvaardigheid". Niet alleen in, maar ook bij de UNO is niet alles pais en vreê. t Dat bleek weer een dezer dagen, eh 2000 man personeel op een massa- .Jcenkqmst het den secretaris-genera ai h_fgVe Tie lastig maakten. Me sprak t: Personeel toe, nadat er vele pro- 6 c» n waren gekomen over de on vol- salarissen en het jongste be- Yo t dat het personeel buiten' New 6oli niet lan£er den toeslag van zeven bain Per c"a§ zal ontvangen. In ver- tjJ me't de verlaging van de begroo- ban k°n L'e hij verklaarde het de Organisatie der Vereenigde en niet tegemoet komen aan eischen voor een onmiddellijke ïoons- verhooging. Het speet hem buitengewoon, daar hij genoeg had gevochten tegen de verlaging van, het budget. „Ik ben geen tyran," riep Lie met stemverhef fing tot het internationale gezelschap van 2000 man. „Indien jullie mij aan vallen, zullen jullie nooit slagen." uitschlands meest bekende schrij ver op strategisch gebied, Von Clausewitz, die in tien lijvige deeien de kunst van het oorlogvoeren beschreef, heeft in Rusland afgedaan: Stalin zelf heeft dit aan den Russischen historicus Razin, reeds vijftien jaar druk bezig aan een geschiedenis van de militaire kunst, in een brief mede gedeeld. Razin had Stalin gevraagd of de lof, door Lenin aan Clausewitz toe gezwaaid, nog altijd geldigheid heeft. Stalin achtte de vraag slecht gesteld en antwoordde, dat Lenin zich nooit als een specialist in militaire kwesties heeft beschouwd en zijn opmerkingen over Clausewitz niet alleen militaire punten raakten. Lenin interesseerde zich al leen voor kwesties, die zoowel op den oorlog als op de politiek betrekking hadden. Stalin vindt dat men in het belang van de huidige militaire weten schap niet alleen critiek moet uitoefe nen op Von Clausewitz. maar ook op Von Moltke, Von Schlieffen, Ludendorff, Keitel en andere Duitsche militaire theoretici. ..Het is geen toeval, dat Duitschland in de beide laatste oorlogen verslagen is. Het is een bewijs, dat de Duitsche theorieën niet kloppen. Wij, Russen, hebben altijd eerbied gehad voor het Duitsche militaire prestige, maar moe ten dit thans laten varen. Per slot van zaken hebben wij gewonnen. Clausewitz is voorbijgestreefd en het zou belache lijk zijn bij ,em nog in de leer te gaan." Aldus sprak generalissimus Stali-n. Dank zjj het stoutmoedig optreden van een Tilburgsch politieman, kon men een uitgebreide smokkelaffaire op het spoor komen. Maandagmorgen zagen twee politiemannen op den Rielscheweg te Tilburg een vrachtauto naderen uit de richting Riel. Deze wagen, die reeds eerder in Tilburg was opgemerkt, wekte hun wantrouwen en de eene agent, die zich op een bepaalden afstand van zijn collega bevond, gaf den bestuurder een teeken om te stoppen. Deze reed echter door en gaf ook geen gehoor aan de sommatie van den anderen agent. Doch bij het passeeren sprong de eerste agent op den laadbak van den auto en werkte zich naar de cabine, waar hij den chauf feur dwong te stoppen. Deze bleek te zijn F. v. d. L. uit Bussum en was ver gezeld van H. H. uit Tilburg en E. G. uit Bussum. Met den auto werd een zeer groote party koffie, tabak, elastiek, handdoeken en sigarettenpapier ver voerd. De bestuurder was niet in het bezit van de benoodigde papieren. Vast is komen te staan, dat het hier slechts een gedeelte betreft van een uitgebreide smokkelaffaire. Het complot is vertakt over verschillende deelen van het land. Binnenkort zijn meerdere arrestaties te verwachten. Het, Noorsche stoomschip „Hertha" groot 1380 bruto registerton. is in den nacht van Dinsdag op Woensdag op de Noordpunt van de Haaksgronden aan den grond geloopen. Terstond zijn sleepbooten. van de reederij Doeksen ter assistentie uitgevaren Het schip is nog niet vlot gekomen. Op den feestdag van den H. Gregorius den Groote, Benedictijnsch Paus, 12 Maart, is de St. Adelbertuspriorij van Egmond verheven tot een zelfstandige onafhankelijke priorij. Tot eersten prioi is benoemd de hoogeerw. pater Dom dr Jac. J. Huyben, geboren 3 Februari 1894 te Oosterhout, geprofest II Juli 1913 priester gewijd 15 Maart 1919. Om 3.30 uur vereenigden zich de mon niken van Egmond in de kapittelzaal. De hoogeerw. heer Abt van Oosterhout Dom Maximiliaan Mahler, gedelegeerd door den hoogeerw. heer Abt van Soles- mes Dom Germanus Cozien, superior ge neralis van de Congregatie van St. Pie- ter van Solesmes, las de officieele stuk ken uit Rome voor, waarbij de priorij tot zelfstandige, onafhankelijke priorij- werd verheven. Hierna volgde de be noeming van den eersten prior conven- tualis Dom Mahler hield een toespraak over den Benedictynschen geest en de Op vragen van het Tweede Kamer lid Steinmetz in verband met het woningbouwprogramma 1947 heeft de minister van Wederopbouw en Volks huisvesting o.m. geantwoord, dat de plannen voor 1947 een bouwvolume omvat gelijkstaande met 28.000 com plete woningen. In verband met de ernstige moeilijkheden ten aanzien van de materiaalvoorziening is thans nog niet met zekerheid te zeggen of het program kan worden verwezen- lUkt. Hoezeer de minister ook doordrongen is van de bestaande nooden op het ge bied van de volkshuisvesting, meent hij toch, dat het niet gewenscht zou zyn alle bouwmaterialen aan de volkshuis vesting ten goede te doen komen. Zoo zal bijvoorbeeld voor de Industrie, waar van de producten de zoo hachelijke de- viezenpositie van ons land kunnen ver sterken, een bepaald kwantum bouw materialen beschikbaar moeten blijven, de materiaalvoorziening voor de z.g. kre- peergevallen blijft ondertusschen steeds voorrang genieten. taak van de Benedictijnsche monniken en ongewoon eerlijke en bezielde film heeft John Baxter ge maakt in „Geef ons het recht om te leven", waarin hy een episode be handelt van de werkloosheidsgeschiede nis in Engeland. In het midden der handeling staan de lotgevallen van een arbeidersfamilie in Londen, in de gore wijken, waar de ar beiders bijeen wonen in hokken en waar hun dagen vol zijn van zorg en armoede. De werkloosheid beheerscht de levens van deze menschen, die weinig geluk en veel leed kennen en die toch niets an ders vragen dan het recht om te leven. De tendenz van film is allerminst een oplossing aan de hand te doen, die de werkloosheid kan beëindigen, doch te la ten zien tot welke verschrikkelijke so ciale en moreele toestanden de werkloos heid leiden kan. Hier derailleeren geheel of gedeelteiy'k enkele jeugdige lieden, die slachtoffer worden van de toestan den, waarin zij moeten leven, die ten prooi vallen aan minderwaardige bedoe lingen, dje breken met het ouderlijk huis, waar een diepe en troostelooze armoede heerscht. In de sloppen van de arbei derswijken, in de kleine en benauwde huizen staan ouders en kinderen tegen over elkaar. Het geluk, dat heel even voor de jeugd schijnt op te gaan, wordt telkens opnieuw vernietigd omdat de jonge menschen niet werken kunnen. En teneinde aan deze verschrikkingen een definitief halt toe te roepen, komt een fatsoenlijk meisje tot den meest ver nederenden stap, die een fatsoenlijk meisje doen kan, als zy zich op genade en ongenade, maar met een harde bit terheid, overgeeft aan een „redder uit den nood". Men zou deze film moeten afwijzen, indien zij ook maar een poging deed aar> de radeloosheid van deze menschen eerige „aanlokkeiykheid" toe te voegen. De film doet precies het tegengestelde; zij signaleert als het ware in iederen meter de funeste gevolgen van het feit, dat ieder voor zichzelf en geen voor een ander zfcrgt. Zij signaleert het kwaad als kwaad en verdedigt geen enkelen misstap, doch wijst de oorzaak aan van een kwaad, dat er niet behoefde te zijn. De film zou pessimistisch en uitzichtloos zijn, indien zij anders deed, nu is zij bij na bevrijdend, omdat zö iets voelbaar maakt van een groote schuld, die de menschheid tegenover zichzelf op zich heeft genomen. Nu en dan wordt de geschiedenis, die zich hier afspeelt, gekoppeld aan de ge schiedenis van de ontwikkeling der Labourparty in Engeland. Het gebeurt echter op natuuriyke en aannemelüke wyze, die een hinderiyken opzet uit den weg gaat. Wat Baxter in deze film met zijn KPe- lersmateriaal doet, is zeer verdienstelijk. Hy beheerscht het milieu en de men- schelijke figuren en al zou men hem iets te veel aan regelrechte dialoog kun nen verwijten, als geheel mag deze ffhu een büzondere prestatie worden ge noemd, die een belangryken inhoud zeer boeiend vertelt. Dbg. Hy wees op de groote rol, die Egmond in vroeger eeuwen vervuld heeft, vooral op cultureel gebied. Hy eindigde zijn toespraak met het afroepen van Gods zegen over het zelfstandig klooster. Met een Te Deum en plechtige Vespers werd de plechtigheid besloten. De nieuw benoemde prelaat heeft tot wapen een zilveren veld met rood kruis en vijf Jacobusschelpen en tot devies: Per Ipsum, cum Ipso, in Ipso. In Rome is een indult aangevraagd voor het oprichten van een noviciaat in de St. Adelbertuspriorij. Vrydag 21 Maart, veertiende eeuw feest van St. Benedictus. zal Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers de Pontificale Hoog mis opdragen in de St. Adelbertuspriorij Ter gelegenheid van den achtsten ver jaardag van de kroning van Z. H. Paus Pius XH hield de Pauseiyke Internun tius, Mgr. Pao'.o Giobbe, gistermiddag in het gebouw van de Intemunciatuur te Den Haag een receptie. Onder de talrijke geestelijke en we reldlijke autoriteiten, die hun gelukwen- schen kwamen aanbieden en de felicita- tieregisters teekenden, werden opgemerkt Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong, verge zeld van zyn vicaris-generaal Mgr. Huur- deman en zijn secretaris dr. Geerdinck, Mgr. Verhoeven, directeur van het R. K. Centraal Bureau voor Onderwijs en Op voeding, de deken van Den Haag, Mgr. van der Tuyn, oud-deken van Den Haag Mgr. witlox en pater Hyacinth Her mans. Voorts de ambassadeur* en leden der ambassades van Groot-Brittannië, Frankrijk, België, de Ver. Staten en Chi na, de gezanten en leden van de gezant schappen van Argentinië, Canada, Grie kenland, Italië, Noorwegen, Oostenrök, Portugal. Roemenië. Spanje. Tsjechoslo wakije, Turkye, Zweden en Zwitserland, de leden van het Nederlandsche kabinet dr. Beel, Drees, Fiéviz, Huysmans enmr. Jonkman, de vice-president van den Raad van State jhr. mr. Beelaerts van Blokland, de voorzitter der Tweede Ka mer mr. van Schaik, de oud-ministers dr. Deckers en ir. Bongaerts, de groot meester hon. van H. M. de Koningin, Juckema van Burmania baron Rangers van Warmenhuizen. luit.-gen. Van Voorst tot Voorst, prof. Romme en de heeren J. Boerrigter en P. Kerstens, resp. direc teur en hoofdredacteur van ,.De Tijd". Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat de distributiediensten van 17 Maart a.s. af op nader bekend te maken dagen aan hen, wier stamkaartnummer eindigt op 1, 8, 4 of 0, voor zoover zij sedert 1 April van het vorig jaar geen schoenenbon tegen inlevering van bon 614 van het inlegvel hebben ontvangen, een schoenenbon naar keuze van den aanvrager zullen verstrekken. De tweede distributiestamkaart met bijbehoorend in legvel moet overgelegd worden. De bonnen 612 en 614 zullen van het inlegvel verwij derd worden. Voorts zal na bovenvermelden datum aan kinderen geboren in de maand Maart van een der jaren 1932 t.m. 1946 een schoenenbon worden verstrekt van de soort en maat, welke overeenkomt met leeftijd en geslacht van het kind. Van het inlegvel zal bon 604 worden ver wijderd. Voor bezoekers van de Jaarbeurs, welke van 15 tot en met 24 April te Utrecht zal worden gehouden, zijn vyf extra treinen ingelegd. Het arbeidersgezin uit de film „Geef ons het recht om te leven" van John Baxter. door HANS VERHOEVEN „Goed zoo!" prees Lankman, „als je er nu nog een uit den tuin neemt, zyn we daarmee klaar." Molenaar was genoodzaakt een om weg door de keuken te maken, ten einde de tuindeuren onberoerd te laten. Mien, zat verslagen in een hoekje ge doken en beantwoordde zijn groet flauwtjes. Maar toen hij bij het pas seeren een toespeling maakte op de heerlijke koffie, die zij schonk, werd zij zich met een gevoel van schuld be wust de honneurs slecht te hebben waargenomen, zy ging direct aan het werk om de fout te herstellen en na verloop van eenigen tijd bemerkte zy, dat de afleiding haar goed deed. Even later keerde de fotograaf terug en werd vingerafdruk-man. Handig en ~nel bestoof hij alle vitale deelen van het vertrek, bracht een menigte prentjes aan het licht en legde deze op de plaat vast. Het eerst nam hy het bureau, opdat dr. Masselink zyn onderzoek zou kunnen beginnen. Vervolgens werkte hij systematisch alle plaatsen af, waar met eenige mogelijkheid afdrukken konden worden gevonden. Toen hij klaar was, vroeg hij den commissaris: „Nog iets van uw orders, mynheer?" „Ik geloof het niet. Is het wel, Lank man?" „Neen, voorloopig kunnen wy hem wel missen," meende deze. Molenaar pakte zyn spullen bij elkaar en verdween naar de voorkamer. Hij had zich er al mede verzoend dezen avond geen kaarten meer aan te raken en ging filosofisch zitten rooken. Inmiddels waren nog twee politie agenten, Kwobbel en Huibeduiker, op de fiets gearriveerd. Zij hadden van den commissaris opdracht ontvangen by het tuinhek en den achteruitgang post te vatten. Lankman riep ze thans bin nen om het lijk naar de slaapkamer te transporteeren, hetgeen met behulp van een door Mien verstrekte matras met de noodige vloeken en zuchten zyn beslag kreeg. De inspecteur volgde hen niet direct. De agenten waren de deur nog niet uit of hij vouwde zich dubbel onder t bu reau en stak een lucifer aan. De com missaris trok zijn wenkbrauwen vra gend op, aarzelde even op den drempel, doch sloot zich vervolgens toch aan bij de kleine processie, die naar boven ging. Lankman vond vrijwel onmiddellijk wat hij zocht. De cocosmat lag niet styf tegen den muur gedrukt; tusschen mat en plint was een smalle opening gebleven. Daar lag het fleschje, err, miniatuurfleschje, afgesloten door een miniatuur kurk je. Met zyn zakdoek pakte hy het kurkje beet en kroop onder de schrijftafel uit. Hij deponeer de het gevonden voorwerp in het pen- nendoosje en wendde zich vervolgens tot Ruigeflesch, die tot dusverre den tijd in gedwongen lediggang had doorge bracht en zwygend de verrichtingen van zijn chef had gevolgd. „Begin jy maai" vast het keuken meisje een verhoor af te nemen" zei hij. „En als je daarmee klaar bent, haai dan de huishoudster van den overkant, maar zorg er voor, dat ze in de keuken blijft. Noteer de voor naamste byzonderheden en wacht dan af, tot ik terug kom. Ik stuur direct Kwobbel en Huibeduiker weer naar be neden; zet ze voor en achter het huis op post en druk ze op het hart niemand door te laten.'' Met drie treden tegeiyk vloog hii de trap op en ging de slaapkamer binnen. Dr. Masselink was juist aan het werk getogen. Zonder den deskundige te storen, gaf hij de agenten op gedemp- ten toon order zich by Ruigeflesch te melden. Reeds eerder had Lankman den ex pert bezig gezien; dat was geweest bij de sectie op het ïyk van den ouden heer Postwat Thans was hij weder om in de. gelegenheid de rustige zeker heid te bewonderen, waarmede dr. Mas selink den doode onderzocht. De aman- delgeur was nog flauwtjes waarneem baar en na enkele minuten verklaarde de criminoloog het met den huisarts eens te zijn: de doodsoorzaak was ver giftiging door middel van blauwzuur. „Zooals u weet, heeren," wendde hy zich tot het zwygende auditorium, „zal het noodzakelijk zyn een schouwing te houden, doch dit voorloopig onderzoek heeft mij al voldoende duidelijk ge maakt, dat wij hier met een vergifti- gingsgeval te doen hebben. Alle ver schijnselen wijzen in die richting." „Kunt u met, eenige juistheid het tydstip van overiyden vaststellen?" vroeg Lankman. De expert keek van den vrager naar het bed. „Er is nog geen rlgór mortis Inge treden," zei hy. „Ik zou zeggen hij wuifde zijn hand heen en weer en maakte met zijn lippen een tuitje ..dat hy tusschen één en twee uur dood is." Lankman rekende vlug uit: „De dood moet dus zijn ingetreden tuschen kwart voor negen en kwart voor tien?" „Precies. Ik weet wel wat u wilt zeg gen „Inderdaad, dokter", viel de Inspec teur hem levendig in de rede, „in dit geval kunnen wij dus met uw hulp vrij nauwkeurig op het juiste tijdstip van zyn dood komen. Wij weten al, dat de huishoudster nog vóór kwart over negen bij den heer Winnink moet zijn geko men. Is het niet zoo?" wendde hy zich tot den advocaat, die zonder spreken de gebeurtenissen van het laatste half uur had gevolgd. „Juist", stemde deze in. „Het zal ver moedelijk niet veel later dan negen uur zijn geweest, want dokter Van Dijk was al voor half tien hier. Als Ik naga, dat ik direct na mijn komst hier heb ge beld....". „Prachtig! Wij mogen dus aannemen, dat de hulshoudster omstreeks negen uur de ontdekking deed. wy houden dan een kwartier over, binnen welken tijd de dood moet zijn ingetreden". Zie: Moord op een ouden heer. voor het tijdvak van 16 tun. 29 Maart 1947. BONKAARTEN KA, KB, KC 703 (strook 3) 651 brood 800 gr. brood 652 brood 400 gr. brood 651 boter 125 gr. boter 652 boter 125 gr. margarine of 100 gr. vet 653 boter 250 gr. margarine of 200 gr. vet 651 melk 4 liter melk 65—2, 653 melk 7 liter melk 651 vleesch 100 gr. vleesch 65—2 vleesch 400 gr. vleesch 651 algemeen 200 gr. kaas G5D reserve 1600 gr. brood 65—E reserve 200 gr. kaas 65K reserve 800 gr. brood BONKAARTEN KD, KE 703 (strook 3) 661 brood 800 gr. brood 661 boter 250 gr. boter 662 boter 125 gr. margarine of 100 gr. vet 662, 663 melk 12 liter melk 661, 662 vleesch 1O0 gr. vleesch 661 algemeen 100 gr. kaas 66R reserve 800 gr. brood 66U reserve 500 gr. rijst of kinder meel (uit ryst bereid) of kinder biscuits 66S reserve 1000 gr. sinaasappelen (voorinlevering) 66V reserve 1500 gr. sinaasappelen (voorinlevering BONKAARTEN MA, MB, MC, MD. ME MF, MG 704 (strook no. 3) 65-4 brood 800 gr. brood 65-4 boter 250 gr. boter 65-4 margarine 250 gr. margarine of 200 gr. vet 65-4 melk 5 liter melk 65-4 kaas 200 gr. kaas 65-4 vleesch 300 gr. vleesch 65-5 vleesch 100 gr. vleesch 65-4 eieren 5 eieren Op 20 Maart zullen bonnen worden aangewezen voor suiker, versnaperingen en tabak. De bonnen 66-S reserve en 66-V re serve voor sinaasappelen moeten uiter lijk op 19 Maart worden ingeleverd by een detaillist in groenten en/of fruit. De niet-aangewezen bonnen van strook no. 2 kunnen worden vernietigd. Woensdag heeft de Bond van Ned. R.K. Handelaren in melk en melkpro ducten een vergadering belegd in hotel -,De Leeuwerik" te Haarlem. Na een welkomstwoord van den voorzitter der afdeeling Haarlem, den heer J. de Mol, nam de bondsvoorzitter, de heer C. A. Heuft het woord. Deze wees er op. dat het aantal leden, dat zich by den bond aansloot, met den dag vermeerderde. Hieruit bleek wel, dat de afkeerigheid van het organisatieleven, welke vóór den oorlog bestond, voorby is. Dit is dus een van de weinige voordeelen, die de afgeloopen oorlog ons heeft gebracht, aldus spr. Doch ten opzichte van den economlschen toestand gaan de melk handelaren en alle middenstanders een bijzonder moéilijken tijd tegemoet. Ne derland is straatarm en de middenstan ders krijgen de zwaarste klappen. Dit vraagt activiteit en strydlust van onze jeden, aldus de heer Heuft. De voorzitter wees er ten slotte op, dat er moeite ge daan moest worden om de huidige winstmarge op te voeren. De secretaris, de heer Van Schie. las vervolgens het jaarverslag over 1946 voor. Hieruit bleek, dat de omzetbelas ting op de melk tydens het vorig jaar een groote handicap voor de melkhan- deiaren was. Het is nu eindelijk zoover, dat deze belasting binnenkort verdwe nen zal zijn. De winstmarge voor de melkhandelaren was voorheen in het Zuiden van het land lager da^ in het Noorden; zij zal nu echter gelijkgesteld worden. De bondsvoorzitter zeide nog, dat de eerste stappen gedaan zyn om te komen tot oprichting van een Federatie van Kleine Melkhandelaren. Wat de melk- voorziening betreft merk tg spr. op, dat deze in het afgeloopen jaar vrijwel het normale peil genaderd was. Vervolgens uitte men zijn ontevreden heid over het feit, dat aan bepaalde zui velbedrijven meer kolen werden toe gewezen dan aan andere. De afdeeling Westlan<j pleitte er voor, dat de melk spoedig van den bon zon gaan. De voorzitter deelde mede, dat de Landelijke Adviescom missie in haar vergadering van Dinsdag j.l. had vastgesteld, dat dit met ingang van het nicnwe meikjaar zou geschieden. De geesteiyke adviseur, pater Com mandeur, wees er in zyn toespraak op, dat verschillende melkbedryven nog niet eens op vooroorlogsch peil zyn terug gebracht. Volgens zyn meening was de winstmarge te laag. Ook over den kin derbijslag en de pensioenregeling was spr. ontevreden. Tot slot werd nog medegedeeld dat de roomboter, wanneer de „Willem Ba- rendsz" van haar reis is teruggekeerd, 1.30 zal kostg], ja plaats van 1-60. Tot een nader vast te stellen datum wordt verstaan onder één rantsoen ta bak: hetzij 20 of 25 gram kerftabak, naar gelang de tabak wordt verhandeld in verpakkingen van 40 of 50 gram, het- zy 20 sigaretten, hetzy 5 sigaren, hetzy 10 cigarillos, hetzy 20 sprietjes, hetzij 6 knakjes, hetzij een pruimrol. Toen dezer dagen enkele ambtenaren van invoerrechten en accijnzen op het station te Roosendaal het zegel ver braken van een uit Frankrijk afkom stigen wagon, welke met rijwielbanden was geladen, deden zy een vreemde ontdekking. Temidden der Fransche banden bleken zich twee voormalige SS-mannen verborgen te hebben, die als krygsgevangenen in een Fransche fabriek werkzaam waren geweest en nu clandestien op weg waren raar hun „Heimat". Het tweetal zette het direct op een loopen. Met behulp van de mili taire politie konden zy echter spoedig ingerekend worden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 3