„Stilte der zee"
helschlawaai
Brullende visschen op een
gramofoonplaat
Onze vetpositie nog
niet gunstig
SCHEN TWEE POLEN
Voortdurende strijd tegen
veesmokkel
AMERIKA LAAT ZIJN TANDEN ZIEN
Per week verdwijnen 1.4 millioen
vleeschrantsoenen naar België
„SMOKKELKONINCEN"
(JiooAct
MB9Hk
LEVEN IN PALEIZEN
op de heide
Maïs in het brood
VRIJDAG 14 MAART 1947
PAGINA 3
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Na Oost-Azië en de Noordelijke routes
ook een Zuiderbarrière tegen Rusland
Belgische kabinets
crisis
Drie jaar voor deserteurs
Fransche filmkunstenaars
in ons land
Kinderbijslag voor weduwen
en invaliden?
.J
Voedingswaarde zal niet
verminderen
NIEUWE PRIJZEN VOOR
KIPPENEIEREN
Gaan Maandag a-s. in
DE BOTER-PRIJS
Gehuwde vrouwelijke notaris
Men mag er aan twijfelen of de
Amerikaansche wereldpolitiek
door iets anders dan louter eigen
belang wordt bepaald, en of de uitla
tingen, die het doen voorkomen als wer
den de besluiten tot hulpverleening uit
hienschlievendheid en verantwoordelijk
heidsgevoel geboren, wel oprecht zijn.
Maar al draagt men dezen twijfel in het
hart, niemand kan zijn bewondering
onthouden aan de doelbewustheid en
aan den zin voor consequentie, waarmee
die politiek wordt gevoerd. Amerika wil
zijn economische en militaire overmacht,
die na den oorlog voor niemand meer
verborgen is, uitdrukken in zeggenschap
over de gansche wereld. Het heeft dus
tot taak dien anderen pretendent voor de
Wereldheerschappij, de Sovjet-Unie, zoo
veel mogelijk binnen de perken te houden,
in 't bijzonder af te houden van de spil
len waarop de wereld draait. Er is om
dit te verwezenlijken geen beter middel
dan zelf zulke kernpunten in de hand
te nemen.
Een spel van de wereld is, in
economisch en strategisch opzicht,
het gebied van Middellandsche Zee
en Nabije Oosten. Er zijn daar twee
dooreenloopende zaken waar Rusland
naar streeft: een breede uitweg naar de
zeeën, die toegang tot de wereld geven,
en politieke onderwerping van de landen
rond dezen uitweg. Zeeën: de Middel
landsche Zee en de Perzische Golf.
Naar de Middellandsche Zee leiden
voornamelijk twee wegen: de Dardanel-
len en de Balkan met zijn nog wel niet
wereldbelangrijke, doch wellicht groote
mogelijkheden biedende havens. Geen
van beide wegen is voor de Sovjet-Unie
op dit oogenblik bruikbaar. De Darda-
nellen staan volgens de internationaal
erkende en gegarandeerde overeenkomst
van Montreux onder Turksch, dat is:
vijandig, beheer. De Balkanhavens zijn
onontwikkeld en liggen aan het einde
Van een langen landweg die, van het
onder Westerschen invloed staande
Griekenland uit, effectief bestookt zou
kunnen worden.
Noodig voor de Russen is dus, zoowel
Griekenland als Turkije op eenigerlei
wijze aan zich te onderwerpen. Zij trach
ten dit te bereiken door militaire acti
viteit van bevriende groepen (partisanen
in Griekenland, Koerden in Oost-Tur-
kije), door politieke intimidatie (aan
klacht tegen de Grieken in de U. N. O.,
dwangbevelen inzake de Dardanellen
aan Turkije), door economische ma
noeuvres (sabotage van den wederop
bouw door de guerilla in Griekenland,
verdwijnen van Balkan en Oost-Europa
als Turksche afzetgebieden).
Naar de Perzische Golf voert de
Weg door het Nabije Oosten. Hier ver
schilt de Russische taktiek nauwelijks
van die in de landen aan de Middel
landsche Zee: nadat de roode soldateD
nog precies vóór het ingrijpen van den
Veiligheidsraad uit Perzië vertrokkev
Waren, moest de regeering te Teheran
economische concessies doen (stichting
van een Russisch-Iraansche oliemaat
schappij in Noord-Ferzië) en partisanen
bestrijden (Azerbeidsjan), terwijl hel
bloot stond aan voortdurenden diploma-
tieken druk uit Moskou.
Engeland was tot voor kort de steun
pilaar van alle staten die zich ver
zetten tegen het opdringen der
Sovjets. Na den oorlog bleek het
die opgave niet langer aan te kun
nen. Het zoekt steun bij zijn Ameri-
kaanschen bondgenoot, die zelf niets lie
ver wilde dan zich vestigen in dit aan
grondstoffen (olie) rijke, militair uiterst
gewichtige gebied. Dit was ook den be
trokken kleinen staten niet onwelkom.
Zij hadden niet alleen sterke, maar goed
bedoelde hulp noodig. Gevolg was dat de
Amerikaansche oliebe'.angen in het Na
bije Oosten enkele weken geleden bedui
dend groeiden. Gevolg is thans ook dat
president Truman zijn landgenooten
vraagt om financieelen bijstand aan
Grieken en Turken, in een redevoering
die wij gisteren publiceerden.
Hij deed dat in termen die het uiter
ste aan duidelijkheid en onvriendelijk
heid bevatten dat mogelijk is in vredes
tijd. Toen hij sprak over „totalitaire sta
ten" bedoelde hij communistische staten.
De „minderheden die gebruik maakten
van terreur en onderdrukking" waren de
communistische kliekjes, die dank zij de
Russische hulp overal aan de macht ge
komen en gebleven waren. De „druk van
buiten af op vrije volkeren" was Russi
sche druk. zonder den naam uit te spre
ken wees hij onverholen den schuldige
aan. Zijn rede liet in dit opzicht niets
ongezegd. De maatregelen, waarvoor hij
goedkeuring van het Congres vroeg, heb
ben een scherp anti-Russische strekking;
Truman kwam er openlijk voor uit.
De beslissing die het Congres thans
te nemen heeft is er een van we
reldwijde beteekenis. Zij geldt niet
slechts financieele hulp aan twee landen,
in-het-nauw, zij houdt tevens, en veel
meer, het bewaren in van een goed deel
der Westersche suprematie, die in de
Vereenigde Staten wij schreven het
reeds eerder als Amerikaansch erf
deel wordt beschouwd. Zij bedoelt den
grendel voor den Russischen drang naar
de zeeën, die onder Engelsche zorg
langzamerhand vermolmd begon te raken,
afdoende te verstevigen. Het gaat dus
niet alleen om 400 millioen dollar, maar
om zooveel als in de toekomst noodig
zal blijken om Griekenland en Turkije
pal te doen staan: om het slagen van
de geheele naoorlogsche wereldpolitiek
der V. S.
Deze politiek is nieuw. Langen tijd heeft
Amerika zich verre gehouden van actieve
bemoeiing met de zaken van zoo verre
gebieden. De oorlog heeft echter aan dit
isolement een einde gemaakt; de tijd
voor ingrijpen, voor politiek toeslaan,
scheen na den wapenstilstand gekomen.
Ofschoon men Roosevelt's geweldig aan
deel in deze vernieuwing der Amerikaan
sche buitenlandsche strevingen niet mag
kleineeren, moet toch gezegd dat Tru
man, terzijde gestaan door Byrnes en
thans door Marshall, de eerste uitvoerder
der vernieuwing is geworden.
Hij heeft het daarbij niet gemakkelijk.
Zijn aanvraag van 400 millioen stuit
op aanzienlijke binnenlandsche moeilijk
heden. De Republikeinsche partij, die
momenteel de meerderheid in de beide
Huizen der volksvertegenwoordiging bezit,
beloofde vóór de verkiezingen, zuinig te
zullen zijn. De belastingbetaler ziet wel
wat erg veel van zjjn penningen belegd
in de dure buitenlandsche politiek. De
Republikeinen zitten dus in een eenigs-
zins lastig parket: óf hun verkiezings
beloften ontrouw worden, óf de kans voor
Amerika voorbij laten gaan. Aan den
anderen, den linkschen kant, staan
Wallace en de zijnen, die zich verzetten
tegen een politiek van vijandigheid je
gens de Sovjet-Unie. Tusschen beiden
door wil Truman zeilen; vermoedelijk
wel met succes, hetgeen hem, naast de
internationale, ook een binnenlandsche
positieverbetering zal brengen.
(Telefonisch van onzen Brusselschen
correspondent)
BRUSSEL, Donderdagavond.
Na geruimen tijd overleg gepleegd te
hebben met de verschillende partijlei
ders, heeft de Prins-Regent, zooals wij
reeds eerder als mogelijk verondersteld
hebben, den heer F. v. Cauwelaert, ka
tholiek, als 'eerste verzocht de vorming
van het nieuwe kabinet op zich te ne
men. Deze heeft echter „om gezond
heidsredenen" voor de eer bedankt. Zijn
afwijzing heeft, naar ons blijkt, in de
kringen van zijn partij groote bevreem
ding gewekt en men vraagt zich af
welke gezondheidsredenen de heer Van
Cauwelaert wei hebben kon. Hoe het zij,
na zijn weigering heeft de Prins-Regent
zich tot den heer Spaak gewend, die
op het verzoek is ingegaan en de op
dracht heeft aanvaard.
In de groote zaal van Hotel Noord-Bra
bant te Utrecht zal op 25 en 26 Maart
a.s. een landelijk congres van katholieke
groenten- en fruithandelaren worden ge
houden.
Kruiend ijs op den IJsel. Daar het ijs voor de bruggen bij Zutphen is gaan vastzitten
is het op verschillende plaatsen gaan kruien.
(Van onzen Haagseh^u redacteur)
Er duiken den laatsten tijd herhaal
delijk optimistische berichten op over de
mogelijkheid dat de melkdistributie bij
het begin van het nieuwe melkjaar zal
worden opgeheven. Nog dezer dagen
heeft de voorzitter van Óen Bond van
Nederlandsche R.K. Handelaren in
melk en melkproducten op een vergade
ring te Haarlem medegedeeld, dat de
Landelijke Adviescommissie inzake zui
velproducten aan de betrokken autori
teiten heeft geadviseerd de melkdistri
butie af te schaffen.
Toen wij voor het eerst deze mogelijk
heid vernamen en het Ministerie van
Landbouw om nadere inlichtingen vroe
gen, bleek men daar ten aanzien van
De apparaten die gedurende den
oorlog gebruikt werden om vijande
lijke schepen, vliegtuigen, mjjnen etc.
op te sporen, hebben na den oorlog
een meer vredelievende bestemming
gevonden. Vele biologen en natuur
kenners gebruiken deze apparaten
om het leven der dieren te onder
zoeken. Onlangs hebben wij al mel
ding gemaakt van het gebruik van
Radar, om de vlucten van vogels na
te gaan. Thans bereikt ons het be
richt uit Amerika, dat geleerden de
luisterapparaten, welke gebruikt
werden voor het ontdekken van
Scheveningen maakt zich gereed voor de snorrevaart (vischvangst op schol met de
zegen). Netten en touwen worden ingeladen.
Oorlogszuchtige Pathans tegen Airborne-troepen - Tel uw
rekening na - Hare Hoogheid Mattesebo Matsaba.
De ongeregeldheden in de Britsch-In-
dische provincie Poenjaab hebben
de laatste dagen steeds grootere
vormen aangenomen. Terwijl achtduizend
oorlogszuchtige Pathans uit de Noord
westelijke grensprovincies optrokken,
■Werden twee Britsche parachutisten-ba
taljons per vliegtuig naar hetzelfde gebied
Vervoerd om de orde te herstellen. Zij
kwamen spoedig in contact met fanatieke
Indiërs, die het platteland terroriseeren.
De „Frontier Mail", de meest bekende
expresse-trein van Britsch-Indië, werd
door hen aangevallen en geplunderd,
waarbij verschillende dooden vielen. Een
Britsche gewapende trein, onmiddellijk
tot herstel van de orde de expresse ach
terna gestuurd, kwam te laat.
Na over dit alles een verslag te hebben
gegeven, schrijft de „Daily Herald", dat
er plannen zijn gemaakt om Europeanen
haar bepaalde onrustige gebieden te zen
den echter hoofdzakelijk voor het op
lossen van de voedselproblemen.
Het leven is in Spanje evenals overal
elders duur, zelfs zeer duur. Ook de
•kellners in de restaurants onder-
vinden van dezen slechten-tijd de gevol
gen en hebben zoo hun eigen middelen
wn zich extra inkomsten te verschaffen.
2ij speculeeren daarbij op de „goede ma
nieren" van de gasten, die nooit de aan
geboden rekening natellen, vooral als zij
öch in gezelschap van een dame bevin
den. De Sp'aansche etiquette laat niet
toe, dat men in een dergelijk geval de
nota controleert. Natuurlijk maken de
kellners slechts „vergissingen". Maar om
hieraan een einde te maken heeft de Ma-
drileensche politie ingegrepen en een
°ommuniqué aan de pers verstrekt, waar
in o.a. de volgende passage voorkomt:
"Dames, die restaurants bezoeken, worden
verzocht er bij hun heeren op aan te
dringen, dat dezen de rekening niet vol
doen, alvorens nauwgezet de juistheid
*r van te hebben geverifieerd." De
kellners van de Spaansche hoofdstad
VQelen zich ernstig beleedigd.
Over variatie in de dagelijks te-
rugkeerende recepties, feestelijkhe-
den en partijen heeft de Engelsche
koninklijke familie in Zuid-Afrika niet
*o klagen. Want het mag uiteindelijk
^teeds op hetzelfde neerkomen, het
r^akt toch altijd nog eenig verschil of
n witte hemden en zwarte broeken ge
lede neger-studenten de gastheeren
'Jh of het stamhoofd van een klein dorp-
ïy5 iangs de spoorlijn, of de regentesse
Jto Basutoland, Hare Hoogheid Matte
rs Matsaba Seeiso Griffiths, weduwe
an den hoofdman Seeiso Griffiths. Zij
ad onlangs de eer van het bezoek. En
iet onverdiend, want Hare Hoogheid is
trouwe dienares van de kroon, wat
?ij
- op bijgaande foto duidelijk toont in
le*ar statievertrek. Behalve van haar over-
ó®n echtgenoot, hangen er portretten
den muur van Koningin Victoria tot
Koning George toe. Haar „residentie", in
Europeeschen stijl opgetrokken, ligt te
midden van de hutten van haar stad
Mantieng, welke een kleine oase vormt in
het woeste landschap van dit deel van
Zuid-Afrika, dat men aldaar gaarne het
„Zwitserland van de Unie" noemt,
's Avonds was er feest in de open lucht.
Twee honderd gebraden ossen verhoogden
aan het diner de feestelijkheden.
De Zuid-Afrikaansche pers raakt niet
uitgeschreven over de dagelijksche
nieuwtjes van het bezoek. In te
genstelling met de nationalistische bla
den, die er het liefst over zwijgen, maar in
uiterste noodzaak bij publicatie op de
eerste plaats den nadruk leggen op de
hooge kosten en vervolgens met naam en
toenaam opsommen hoeveel menschen
ten gevolge van het gedrang in een zie
kenhuis moesten warden opgenomen.
Realistische details ontbreken bij deze
verhalen niet. Mogen we de koningsge
zinde kranten gelooven, dan spelen er
zich soms zelfs „ontroerende scènes" af,
waarbij zelfs ©en boer gezegd zou heb
ben: „Ik haat nog steeds den Engelsch-
man, maar de Koning en de Koningin
hebben ons hart veroverd." Vooral maakt
de koning een goeden indruk, indien hij
de paar woorden Afrikaansch, op de
„Vanguard" uit het hoofd geleerd, steeds
weer gebruikt: „Baaie dank, dis baaie
mooi", beste dank, heel mooi van U.
Zonder dreiging verloopt de tocht
intusschen niet. Veiligheidspolitie houdt
den koninklijken trein angstvallig in
de gaten sinds er vijf Joodsche terro
risten uit een kamp in Erythrea zijn
ontvlucht, die in de richting van Zuid-
Afrika zouden zün verdwenen. Op muren
en borden zijn de foto's van de vijf
vluchtelingen in de Unie aangeplakt.
Elke haven- en elke grenspost is gealar
meerd. Een vijfdaagsche klopjacht in
de onmetelijke uitgestrektheid had
aldus een communiqué dielaas geen
succes".
De Krijgsraad te velde Noord te As
sen behandelde een 19-tal zaken tegen
jongelui, die in September jJ. niet van
hun inschepingsverlof zijn teruggekeerd
en thuis bleven, toen de 7-December-
divisie naar Indië vertrok. Zij werden in
Februari van dit jaar door de Konink
lijke marechaussee aangehouden en naar
Assen overgebracht, waar zij in arrest
werden gesteld. De auditeur-militair ka
pitein jhr. mr. Th. van den Bosch hield
in de eerste zaak een zeer uitvoerig
requisitoir, waarin hij de algemeene prin
cipes, volgens welke deze zaken z.i. moe
ten worden berecht, uiteenzette. De
deserteurs zijn naar de meening van den
auditeur-militair als soldaat onbruik
baar. Men zit in net Nederlandsche le
ger niet om hen verlegen. Zij moeten
evenwel beseffen, dat wanneer zij wei
geren te vertrekken, er consequenties
zullen volgen, die zij ook hebben te aan
vaarden. Dl de meeste gévallen werd
drie jaar gevangenisstraf met aftrek ge-
eischt.
De regisseur Marcel Camé en de hoofd
rolspeelster uit de film „Enfants du Pa
radis", Arletty, zullen naar Nederland
komen om de gala-première in het Al-
hambra-theater te Amsterdam bij te
wonen. Jean Louis Barrault, die in de
film een pantomime speelt, komt van 2
tot 9 Mei naar Nederland en treedt op
in Amsterdam, Utrecht en Den Haag.
Hij speelt dan deze pantomime op het
tooneel.
Intusschen is de Fransche filmacteur
Noël-Noël in Den Haag gearriveerd. Het
trio Manjane kwam tegelijk met hem
in de Residentie aan.
Blijkens den stand van 's Rijks kas was
op 7 Maart In omloop aan schatkistbiljet
ten f631.152.600 (603.352.600) en aan schat
kistpromessen f 5.727.500.000 (5.676.500.000),
onderzeeboooten, accoustische mijnen
en torpedo's, welke door middel van
het geluid naar hün doel werden ge
dirigeerd, in dienst hebben gesteld
van het onderzoek naar geluid-
makende visschen.
Sedert de oudste tijden was het onder
de visschers algemeen bekend, dat som
mige visschen geluid maken. Gedurende
eeuwen bekommerden de geleerden er
zich niet om de Oceaan-geluiden te
analyseeren, doch voor den duikboot
jager werd het een kwestie op leven en
dood om het knorren van bruinvisschen
en andure varkensachtige zeedieren te
onderscheiden van oorlogstuig.
De staf van het United States Naval
Ordnance Laboratory te Washington
D. C. heeft dienaangaande een inten
sief onderzoek ingesteld. De gegevens
welke de onderwaterluister-apparaten
verstrekten waren niet alleen dienstig
voor het bestrijden van duikbooten, doch
voegden een groot aantal gegevens toe
aan de ideeën van den mensch met
betrekking tot het leven onder de Oce
aangolven.
De „stille diepte van de zee"
bleek een helsch kabaal van allerlei
geluiden te zijn, dat werd veroor
zaakt door een verscheidenheid van
visschen welke men eens stom dacht.
De bevindingen welke gedurende den
recenten oorlog geboekstaafd zijn, en in
het begin van dit jaar in een weten
schappelijk Amerikaansch tijdschrift ge
publiceerd, zijn waarschijnlijk de nauw
keurigste gegeven welke tot dusverre
inzake het natuurlijke geluid onder wa
ter alsmede inzake de voortbrenging zijn
verkregen. De intensiteit en de toonhoog
te van de door visschen voortgebrachte
geluiden werden gemeten en gere
gistreerd; de kreten bij de voeding en de
liefdesliederen der visschen werden op
gramofoonplaten vastgelegd.
Onder de meest krachtige lawaaima
kers bevinden zich zekere visschen waar
over geen enkele aanwijzing inzake ge-
luidsvoortbrenging in de literatuur kon
worden ontdekt. De voornaamste op dit
gebied zijn de garibaldi, welke het meest
wordt gevonden aan de kust van Zuid-
Caiifomië; de koraal-rif visch,, en som
mige soorten van katvisch. Sommige vis
schen veranderen vaij geluid op onge
veer dezelfde wijze als jonge mannen
die den baard in de keel krijgen; wan
neer de visch langer wordt, wordt de
resoneerende trilling van zijn lichaam
'ager in toonhoogte. Andere, zooals de
bastaardforellen, blijven sopranen, daar
zij niet vee! grooter worden dan 7.5 cen
timeter. Het grootste lawaai gedurende
den nacht bleek samen te vallen met de
jacht naar voedsel. Het zou kunnen blij
ken dat de seizoensveranderingen afhan
kelijk zijn van de paringsactiviteit.
De geluiden werden gemeten in ter
men van het normale geluid dat door
het menschelijk oor kan worden opge
vangen. Daar het geluid onderwater zich
15 keer zoo goed voortplant, behoeven
de visschen slechts een fractie van de
energie welke boven water noodig is om
hoorbaar te worden; doch sommige cate
gorieën brullen als zeer krachtige vlieg
tuigmotoren met open uitlaten.
Uit de Memorie van Antwoord be
treffende het ontwerp „Noodrege-
ling ouderdomsvoorziening'' blijkt
dat overwogen wordt voor invalidi-
teitsrentetrekkers en weduwen en
weezen, die rente trekken, te komen
tot een regeling va„ den kinderbij
slag, analoog aan die van de kinder
bijslagwet.
Ook de regeling van de rente zelf zal
worden bezien. Verder zuilen voorna
melijk vele tijdelijk invaliden geholpen
worden met den voorgenomen uitkee-
ringsduur van liet ziekengeld van een
half tot een heel jaar. Met de voorzie
ning voor de ouden van dagen zal ech
ter niet gewacht worden-tot de voor
ziening voor de invaliden gereed zal
zijn gekomc-n.
Dat de veesmokkel naar België een
grooten omvang heeft, mag lang
zamerhand wel algemeen bekend ge
acht worden. In landbouwkringen
verzekerde men ons dezer dagen, dat
met dezen smokkel ongeveer 1.400.000
vleeschrantsoenen per week naar
onze Zuiderburen verdwijnen.
De strijd van de politie tegen den
veesmokkelaar neemt niet af- Men
boort steeds nieuwe bronnen aan en
regelmatig worden nieuwe arresta
ties verricht. Be politie is thans
weer een nieuwe bende op het spoor
gekomen. Ze had haar zetel in
Baarle-Nassau. Eenige arrestaties zijn
reeds verricht en de hoop is gewet
tigd, dat er spoedig meer zullen
volgen. Verschillende leden der ben
de zijn evenwel naar België gevlucht
Ook ten aanzien van de beruchte ben
den uit Hilvarenbeek en Chaam valt
nog iets nieuws te melden. Waren er tot
voor kort ongeveer 40 lieden vastgezet,
in de afgeloopen dagen heeft men er nog
14 gearresteerd. En dit aantal zal nog
grooter worden, zoo verzekerde men ons
van bevoegde zijde. In de meeSte ge
vallen zijn de gearresteerden eigenlijk
hulpjes, ofschoon zij een massa geld aan
den smokkel verdienen. Zij zijn het, die,
of de beesten een stalplaats geven totdat
het. moment is aangebroken om kom-
miezen en politie te verschalken, of de
dieren bij nacht en ontij over de grens
smokkelen. De mannen, die aan de touw
tjes trekken bevinden zich een heel eind
buiten de gevaarlijke zone.
Zoo is komen vast te staan, dat 75 pet-
van het gesmokkelde vee van boven de
rivieren naar Brabant wordt gebracht
met de bedoeling, dat het naar België
wordt gesmokkeld. Zelfs loopen er dra
den tot Leeuwarden. Het spreekt van
zelf, dat zij, die aan de touwtjes trekken
de grootste winsten inpalmen. Dat is
niet alleen in 0ns land zoo, maar in
België eveneens. Daar leven smokkel-
koningen jn paleizen van huizen, zooals
in Aerle en Weelde. Men vraagt zich in
het Zuiden af, of er van de zijde van de
Belgische regeering niet meer afdoende
maatregelen getroffen zouden kunnen
worden
door HANS VERHOEVEN
Hij keek vragend naar dr. Masselink,
die bevestigend knikte, doch er aan toe
voegde
„In een dergelijke aangelegenheid
kan een onderzoeker nooit aan minuten
worden gebonden. U begrijpt wel, dat u
dit goed in het oog moet houden, niet
waar?"
„Natuurlijk", gaf Lankman toe. ..Mo
gelijk is de tijd heelemaal niet van be
lang, maar ik vind het altijd prettig
een basis te hebben, van waar ik kan
uitgaan".
Hij zweeg even en staarde peinzend
uit het raam. De maan was opgekomen
en zette het grasveld voor Berkenrode
in een zilveren schijn- Het dennen-
boschje stond vol geheimzinnige schadu
wen. Van de slaapkamer uit kon men
ver over de heide uitzien, zóó ver,
dacht Lankman, als de begroeiing van
het terrein zou veroorloven.
Hij liep terug naar het groepje, dat
aanstalten maakte weer naar beneden
te gaan.
„Er is nog iets, wat ik wilde vragen",
hernam hij, zoo langzaam, dat het leek,
alsof hij niet heelemaal zeker van zijn
zaak was. „Hoe zijn de reacties van
iemand, die blauwzuur inneemt?"
De commissaris keek hem verwonderd
aan en wilde iets zeggen, doch dr. Mas
selink was hem vóór.
„Er zijn niet veel uiterlijke reacties",
antwoordde hij. „Blauwzuur werkt zoo
snel, dat een druppel Op de tong in een
fractie van een seconde hart en longen
verlamt. Er volgt een ondeelbaar mo
ment van hevige benauwdheid, vandaar
de hoogroode gelaatskleur. Meer niet".
Lankman knikte begrijpend.
„Dus geen eh.... wilde bewegingen,
samentrekkingen van het lichaam of zoo
iets?"
„Hoegenaamd niet. Dat was trouwens
aan de houding van het slachtoffer
wel te zien".
„Dank u", zei de inspecteur eenvou
dig. Het was duidelijk, dat hij door het
antwoord van den deskundige volkomen
bevredigd was.
Het was opvallend hoe de commissa
ris zijn ondergeschikte zonder eenige be
perking de vrije hand liet. Hij had zich
er tot dusverre mede vergenoegd en
kele kleine wenken en opdrachten te
geven en bemoeide zich verder niet met
de wijze, waarop het onderzoek werd
gevoerd. Dat was buitengewoon vleiend
voor den jongen inspecteur, want de po
litiechef was een capabel man, die op
zijn terrein groote ervaring had opge
daan. Zijn vertrouwen in Lankman was
dan ook in korten tijd groot geworden
en daarbij kwam, dat hij er niet de man
naar was om met door anderen ver
diende veeren op den hoed te gaan loo
pen. Hij- had reeds gezien, dat zijn aan
wezigheid hier zuiver pro forma was en
hy dacht er dan ook hard over de rest
van het werk aan zijn ondergeschikte
over te laten.
„Ik wil er nog even bij blijven, tot
wij den brief hebben gezien, die op het
bureau ligt", annonceerde hij. „Hebt u
nog een oogenblikje geduld?'' Deaa vraag
was tot dr. Masselink gericht. „Een mi
nuut of tien, dan rijden we samen te
rug".
Zü begaven zich naar de studeerka
mer, de heer Winnink in de achterhoe
de, alsof hij er slechts half bij behoorde.
Nu niets in het vertrek meer wees
op de tragische gebeurtenis, die er had
plaats gevonden, was het met een ze
ker gevoel van opluchting, dat de man
nen er zich in bewogen. Ook voor poli-
tie-ambtenaren is eeh lük een niet alle-
daagsche aanwezige. Allen waren onwil
lekeurig eenigszins onder den indruk
gekomen van het steeds aanschouwen
van de stoffelijke overblijfselen van den
heer Barkhof, waarvan de groteske
houding tot de verbeelding sprak. Er kon
nu wat onbevangener worden gepraat
De nervositeit werd ontladen in groote
wolken sigarettenrook.
Lankman toonde het fleschje, dat hij
had gevonden. Zonder het aan te raken,
boog dr. Masselink er zich overheen en
rook er aan-
„Als u er mee klaar bent, wil ik het
graag hebben", zei hy, „dan zal ik pro-
beeren na te gaan wat de inhoud is
geweest".
„Ik zal er voor zorgen", beloofde de
inspecteur. „Morgen zal ik het op vin
gerafdrukken laten onderzoeken. Daar
na zal ik het u thuis sturen".
De commissaris had intusschen den
brief ter hand genomen en er vluchtig
door gekeken. Doch nauwelijks had hij
er een blik in geslagen of hij liet een
verbaasden uitroep hooren.
„Héeeee.En zich tot Winnink
wendend, vervolgde hij: „Ik had ueigen
lijk willen vragen ons een oogenblik al
leen te laten, maar nu ik dezen brief
inkijk, komt het my zelfs beter voor,
als u er by bluft. Dit is een schrijven
van u aan Barkhof".
Winnink sprong op, zyn gelaat drukte
ontsteltenis uit. Met starende oogen
keek hij naar het papier in de handen
van den commissaris.
„Mijn briefbracht hij er uit.
Het leek, alsof er een wereld van af
schuw in zyn stem klonk.
VIERDE HOOFDSTUK
Raadselen
Er ontstond een drukkende stilte. Al
len keken naar Winnink, die blijkbaar
aan een hevige emotie ten prooi was.
Hy had zijn lippen tot één bloedlooze
streep opeengeperst en stond met sa
mengeknepen oogen voor zich uit te
staren. Zün hand ging langzaam om
hoog, naar zijn voorhoofd, streek dan
over zyn verwarde haar. Even lang
zaam liet hij zich weer op zijn stoel
neer en toen hij sprak, kwamen de zin
nen in brokstukken en zün toon was
vlak.
„Dusdan heeft hu zelfmoord ge
pleegddoor mün schuldIk heb
hem tot wanhoop gebracht.juist
ikHu liet een kort, droog lachje
hooren; het klonk als het schorre ge
kakel van een verkouden kip. Zijn
hoofd zonk steeds lager, tot het in zijn
handen rustte. „Had ik dit vreeselijke
kunnen voorzienhad ik er maar
liever met hem over gepraat....
(Wordt vervolgd)
de mogeiykheden om de distributie van
zuivêlproducten op te heffen veel min
der optimistisch te zijn. Men wees er
ons op. dat de melkdistributie uiteraard
ten nauwste verbonden is met °nze vet
positie en dat deze nog lang niet ze©r
gunstig kan worden genoemd"
Wij ontvingen thans van de zijde van
het departement ©©n beredeneerd over
zicht van de productie van melk en bo
ter in 1939 en 1946, dat in dezen ver
duidelijkend kan werken.
Dikwijls vraagt men zich af. aldus het
overzicht, waarom het vetrantsoen nog
zóó beperkt blijft. Men redeneert dan
als volgt: In Nederland is de veestapel
thans ongeveer 80 pCt. van dien van vóór
den oorlog. Toen exporteerden we ong»-
veer de helft van de geproduceerde bo
ter en hielden nog genoeg over om vrij
in het binnenland te verkoopen. Bo
vendien was de melk niet gerantsoeneerd.
Aangezien er thans geen boter uitge
voerd wordt, zou er dus voor het binnen
land meer dan voldoende moeten zijn.
Tot zoover deze redeneering: nu de
feiten, zooals ze uit de cijfers zijn af te
lezen:
In 1939 was de totale melkproductie
5.411.694 ton en in 1946 3.554.000 ton. Dit
is al een heel wat grooter verschil dan dat
tusschen den voor-oorlogschen veestapel en
dien van nu. De oorzaak van de geringev.
melkgift is in de eerste plaats de schaarsch-
te aan krachtvoer en ten tweede het feit,
dat een groot gedeelte van den veestapel
jongvee is.
De melkdistributie vermindert het melk-
verbruik niet zoo drastisch als men ge
neigd is aan te nemen. Deze distributie
heeft vooral ten doel de consumptiemelk-
voorziening te verzekeren. In 1939 werd
1.375.686 ton als consumptiemelk gebruikt:
in 1946 was de hoeveelheid gestandaardi
seerde melk maar weinig minder, n.l.
1.296.100 ton.
Ondanks het feit. dat door de stan
daardisatie een hoeveelheid melkvet aan
de consumptiemelk onttrokken werd
bedroeg de boterproductie in 1S46 nog
niet de helft van die in 1939, n.l. 52.700
ton (tegen 108.532 ton in 1S39). Door
het ontbreken van export in 1946 kwam
in dat jaar evenwel meer boter (n.i de
geheele 52.700 ton) in de binnenlandsche
consumptie dan in 1939. In laatstge
noemd jaar werd 56.259 ton boter uitge
voerd en in het binnenland 49.894 ton
geconsumeerd.
Wanneer men nu weet, dat in 1939
in Nederland 65.741 ton margarine werd
gebruikt en in 1946 66.680 ton, dan lijkt
het inderdaad alsof distributie van bo
ter en margarine overbodig is. Maar in
1939 gebruikten we bovendien 50.279 ton
spüsoliën en -vetten in anderen vorm
dan margarine en die producten zijn
thans nagenoeg niet voorhanden; voor
zoover ze er zün, worden ze naar keus
in plaats van margarine beschikoaar
gesteld. Dat be teekent dus in ronde cij
fers, dat we nog één vierde van het voor-
oorlogsche totale vetverbruik voormen-
schelijke cortsumptie te kort komen.
Alleen door een straffe distributie kon
de productie van spijsvetten op dit peil
gehandhaafd blijven ten koste van de
voorziening van vetten en oliën voor
technische doeleinden
De afhankelijkheid van Nederland van
importen voor de voorziening met brood
graan heeft tot gevolg, dat ons land
niet WÜ is in de keus van de granen,
die in het brood verwerkt worden. De
importen van granen worden over de
geheele wereld geregeld door toewijzin
gen. De leveranciers op deze toewijzingen
voornamelijk de Ver. Staten en Ca
nada leveren ons in de naaste toe
komst voor een belangrijk deel maïs,
omdat ze niet voldoende tarwe meer in
voorraad hebben, aldus wordt ons mede
gedeeld van de züde van het Ministerie
van Landbouw, Visscherü en Voedsel
voorziening.
In normale tyden zou voor mensche-
lijke consumptie bestemde maïs voor an
dere doeleinden, zooals de vervaardiging
van maïszetmeelproducten, worden ge
bruikt. Thans is dit niet mogelijk zon
der dat we graan voor de broodvoorzie
ning te kort zouden komen.
Daarom zal binnenkort de brood-
bloemmelange voor ongeveer 10
uit maïs bestaan. Uiterlijk zal het
brood daardoor iets kleiner worden,
doch de voedingswaarde zal niet ver
minderen.
Aangezien eerst Maandag 17 Maart de
maalderyen met de verwerking van maïs
in de broodbloem beginnen, duurt het
nog eenigen tyd eer de bakkers van deze
nieuwe samenstelling zullen gaan bak
ken.
De nieuwe, verlaagde prüzen voor
kippeneieren, welke onlangs aange
kondigd zyn, gaan Maandag 17
Maart a.s. in. Onder geen enkele
voorwaarde mogen dan nog de oude
prüzen worden berekend, ook al be
treft het aflevering van eieren op
den loopenden bon.
Het publiek wordt in zijn eigen belang
aangeraden, na te gaan, of de prüs be
rekend wordt, welke overeenkomt met de
gewichtsklasse, waarin het ei is inge
deeld. Op het ei moet het nummer van
de klasse gestempeld zijn. Maximaal mo
gen de nieuwe prüzen zyn: voor een ei
van klasse 1: 16 cent; klasse 2: 15 cent;
klasse 3: 14 cent; klasse 4: 13 cent;
klasse 5: 12 cent, en klasse 6- 11 cent.
Het verslag van de vergadering der
R. K. rtelkhandelaren te Haarlem
vraagt eenige rectificatie. De ter zake
kundige lezer zal wel begrepen hebben,
dat de roomboter resp. f 1.30 kost en
in de vergadering verondersteld werd,
dat de prüs hooger zou worden n-1. f 1-60.
Of de melk vrij zal komen, daarover zijn
de geleerden het niet eens.
De minister van Justitie heeft een
commissie geïnstalleerd, welke tot taak
heeft bestudeering van de vraagstukken
betreffende de gehuwde vrouwelijke
notaris en invoering van een leeftyds-
grens voor notarissen.
Voorzitter van de commissie is prof.
mr. A. Pitlo, hoogleeraar aan de Ge
meente Universiteit te Amsterdam. Le
den zün de heeren F. W. Swane, notaris
te Utrecht en mr. F. Kleyn. candidaat-
notaris te Apeldoorn.
