Onwettige uitvoer heeft nog grootere verarming tengevolge Athene betuigt zijn dank aan Truman Verkeersregeling achter een schrijfbureau Marshall wil meer vrijheid voor de Duitschers Samenwerking Franco wil republikeinen naar huis halen Bovendien wordt voedselschaarschte in ernstige mate verergerd Lagerhuis keurt 19 aan Griekenland goed Dank zij radio-telefonie enorme kostenbesparing - IW Cijfers over de krijgsgevangenen P Tot hoofd en hart Ons antwoord inzake Martin Behrman" Onbevoegden handelen Doodstraf geëischt tegen Tiso FORMEEL PROTEST VAN KAPITEIN GRAY a '1 V I Het weer Vermiste Dakota terecht Op Goeden Vrijdag vrij P.R.A. werkt snel Fransch vliegtuig vermist Voorsprong op Engeland en Amerika Churchill's meening Bases voor V.S. op de Philippijnen Kent Frankrijk het atoomgeheim ZATERDAG 15 MAART 1947 s bureaux van redactie en administratie: 69ste JAARGANG No. 23798 Vijfdaagsche werkweek voor Britsche mijnwerkers ÉÉi 4 Vr- - ÉfSlll SS IÉ -w- - v IffS 9vx - O.M. kan het tempo niet bijhouden NA „STAAKT HET VUREN" Nederlanders verongelukt STRIJD TEGEN DE MISDAAD II r>° T«< Kostenbesparing CONFERENTIE VAN MOSKOU VENNOOTSCHAPSBELASTING SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Administratie 21543 Postgiro 143480 ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w-, 3.90 p. kwart. Directeur: J. 3. W. Boemgter Wnd. hoofdredacteur: W Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m. hoogte. De administratie behoudt zien net recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. Van bevoegde zijde wordt gemeld, dat het antwoord van de Nederland - sche regeering op de mondelinge en schriftelijke vertoogen, die de Ame rikaansche regeering 5 en 10 Maart j.l. tot het ministerie van Buiten- landsche Zaken heeft gericht tegen de in- en uitvoerregelingen welke de Nederlandsch-Indische autoritei ten hebben afgekondigd en het aan houden van het Amerikaansche koopvaardijschip „Martin Behrman", aan den Amerikaanschen zaakgelas tigde te Den Haag overhandigd is. Het antwoord van de Nederlandsche regeering beperkt zich in afwachting van volledige gegevens over de „Martin Behrman" tot een uiteen zetting over de uitgevaardigde in- en uitvoerbepalingen. Naar wij vernemen is het antwoord op het volgende gebaseerd: 1. De verwarde situatie in Ned.-Indië na de Japansehe capitulatie heeft op den economischen toestand aldaar een zeer ernstigen terugslag gehad. Dienten gevolge was het onmogelijk controle uit te oefenen over den buitenlandschen handel, zooals die door de crisis-uitvoer- ordonnantie van 1939, de deviezenrege- lingen van 1940 enz. was geregeld. 2. Door de bestaande moeilijkheden waren de rechtmatige eigenaren niet in staat hun rechten over het grootste deel van de ondernemingsproducten van Java en Sumatra uit te oefenen, terwijl onbe voegden bezit namen van deze producten en deze op onwettige wijze trachten uit te voeren. De in- en uitvoerregelingen Van de Ned.-Indische regeering van 28 Januari 1947 zijn gericht tegen dezen sluikhandel in gestolen goederen. Be scherming van den particulieren eigen dom, onverschillig van welke nationali teit, is steeds een fundamenteel beginsel geweest van de Ned.-Indische wetgeving. 3. De Nederlandsche regeering is er zich van bewust, dat de Vereenigde Staten bereid zijn een groot deel van de lasten te dragen ter leniging van het wereldvoedseltekort, hetgeen een zoö ruim mogelijken uitvoer wenschelijk maakt. De Nederland sche regeering meent anderzijds ech ter de aandacht te moeten vestigen op de ernstige verarming van de Ned.-Indische gemeenschap tenge volge van oorlog, Japansehe bezet ting en de plunderingen na de Ja pansehe overgave. Deze verarming zou nog verergeren indien het voortduren van dezen sluikhandel wordt toegestaan. Im mers, doordat deze onwettig verkre gen ondernemingsproducten kunnen worden aangeboden niet belast met productiekosten, worden deze goe deren ver beneden den wereldkost prijs ten verkoop aangeboden. Hier door wordt het economische leven ernstig aangetast. 4. Anderzijds worden onbruikbare voorwerpen van slechte kwaliteit, waar aan bovendien geen werkelijke behoefte bestaat, ingevoerd. De verarming, die hierdoor ontstaat, is van des te meer belang in een tijd waarin buitenland- sche deviezen volstrekt noodzakelijk zijn voor het herstel en den opbouw van het land, waarvoor de Ned.-Indische regee ring de verantwoordelijkheid draagt. Deze verantwoordelijkheid kan niet wor den gedragen door de nieuwe staatkun dige organisatie, wier gezag is beperkt tot bepaalde deelen van Indonesië. 5. De onwettige uitvoerhandel ver ergert de voedselschaarschte in Ned.- Indië, daar bepaalde producten, waaraan in het geheel van Indonesië tekort bestaat zooals suiker en palm olie, worden uitgevoerd. 6. De Ned.-Indische regeering is ver. antwoordelijk, dat internationaal gecon troleerde goederen worden geëxporteerd In overeenstemming met de internatio naal overeengekomen toewijzingen. 7. Uitgezonderd militaire goederen en semi-militaire goederen, waarvan de invoer aan beperkingenonderhevig is, is alle invoer toegestaan De Ned.- Indische statistieken van vóór den oor log toonen aan, dat het grootste ge deelte van den invoer van productie- en consumptiegoederen bestond uit garens, comestibles, aardewerk en porselein, glas en glaswerk, papier, hout, kurk, plant aardige verfstoffen meubilair enz., enz., die nog steeds vrij mogen worden inge voerd. De Tsjechische openbare aanklager *eeft de doodstraf geëischt tegen dr. Joseph Tiso, tijdens de Duitsche bezet ting president van Slowakije. Tijdens het Proces bekende Tiso, dat zijn regeering den Duitschers militairen steun verleend ^ad. Hij ontkeftde echter een oorlogs verklaring aan Groot-Brittannië en de S. geteekend te hebben. Samengevat blijkt derhalve, dat inge volge de in- en uitvoer- en scheepvaart regelingen van 28 Jan. 1947: a. Voor allen uitvoer uit het Indische douanegebied, dat de jure en de facto staat onder het gezag van de Ned.- Indische regecring, een vergunning van de directie van Economische Zaken is vereischt. b. AHe uitvoer van bevolkingsproduc ten uit het Ned.-Indische douanegebied, dat de jure doch niet de facto onder het gezag slaat van de Ned.-Indische regee ring, is toegestaan. c. Alleen de invoer van militaire en semi-militaire goederen is verboden, waasbij de reeds bestaande wettelijke beperkingen van kracht blijven. Kapitein Gray, de gezagvoerder van het Amerikaansche schip „Martin Behrman", heeft Vrijdag formeel protest ingediend bij den Amerikaanschen consul te Batavia, waarin wordt geconstateerd, dat geen enkel Nederlandsch Hof de ge rechtelijke bevoegdheid heeft de in beslagneming van zijn schip te be velen, zelfs indien een gerechtelijke zitting zou worden gehouden om uit te maken wie de eigenaar is van de lading rubber, suiker en kinine. Gray zegt hierin, dat de eenige re geering of het eenige gerechtshof in Ba tavia gevormd wordt door de militaire regeering onder de dictatuur van den Lt.-gouverneur-generaal, die slechts de- crétten van de militairen uitvaadigt." Het protest was mede onderteekend door zes officieren, den purser en twee leden van de bemanning der „Behrman". ■V.4 -.rVJi Het zicli in de Hinkel op de Ncderlandsch-Duitsclie grens opstapelende ijs vormt een ernstige bedreiging voor de bruggen op Nederlandsch gebied. De T.B.N. pioniers uit Soestèrberg zijn te hulp geroepen. om met springstof het ijs te breken. Een springla ding t die onder de schotsen is aangebrachtveroorzaakt bij de ontploffing een geweldige ijs- en waterzuil. Athene heeft Vrijdag een groote dankdemonstratie voor de Vereenigde Staten gehouden. Betoogers legden een krans op het graf van de „Ame rikaansche Philhellenen" bij den tem pel van Zeus. Dit graf eert de nage dachtenis van de Amerikanen, die 126 jaar geleden vielen in den Griekschen onafhankelijkheidsoorlog. De Grieksche minister van Buiten- landsche Zaken, Tsaldaris, ontving den Zuidafrikaanschen ambassadeur, het geen de geruchten deed herleven, dat Zuid-Afrika en Canada veel belang stel len in de reconstructie van Grieken land. Teneinde het verleenen van de mach tiging door het Amerikaansche Congres voor den steun aan Griekenland en Tur kije te bespoedigen is de commissie voor Buitenlandsche Zaken van het Huis van Afgevaardigden in besloten zitting bij een gekomen, waarbij evenals bij de ver gadering van dezelfde commissie van den Senaat, die Donderdag gehouden werd, hooge militaire en politieke lei ders tegenwoordig waren. De commissie stelde de behandeling van het voorstel uit tot na de afdoening van het voorstel voor 350 millioen dollar-algemeenen steun aan het buitenland, dat de volgende week in behandeling komt. De republikeinsohe senator Ralph Flanders diende bij den Senaat een reso lutie in, waarin er bij de regeering op aan wordt gedrongen geen verderen export op grond van leen- en pacht- of com- mercieele overeenkomst naar de Sovjet- Unie toe te staan, voordat de Sovjet- regeering de overeenkomst van Potsdam nakomt. Het Britsche Lagerhuis keurde Vrijdag een aanvullend bedrag van 19 millioen pond sterling goed ter afwikkeling van de Britsche hulp aan Griekenland. Op een interruptie van Labour-zijde, viel Eden uit: „Het maakt mij misse lijk, üat Bulgarije, dat zich zoo volsla gen verraderlijk heeft gedragen, een leger krijgt zonder een woord van pro test van de Labour-leden, die onmiddel lijk bezwaar maken tegen een Grieksch leger." Verwachting tot Zaterdagavond: Tijdelijke opklaringen, overwegend droog weer. Verder afnemende wind. In den vroegen ochtend lichte vorst, overdag bijna overal temperatuur op loopend tot boven nul. Zondag: Zon 6.5518.44, maan: 3.47—10.52. Maandag: Zon: 6.5218.46, maan: 4.32—11.50. BATAVIA, 15 Maart. (Aneta). Van officieele republikeinsche zijde wordt vernomen, dat de vermiste Dakota in de omgeving van Tjian- doer op repubiikeinsch gebied gevon den is. Alle details ontbreken nog. Op aanwijzing van den republikein- schen minister van Defensie, Sjari- foeddin, is een hulpactie ingezet. De regeering heeft besloten, dat Goeden Vrijdag a.s. alle rijksinstan ties den geheelen dag gesloten zul len zijn. Van de vaste commissie voor privaat- en strafrecht der Tweede Kamer is een verslag verschenen over het wetsontwerp: nadere voorzieningen met betrekking tot de bijzondere rechtspleging. De com missie is het in groote lijnen met het wetsontwerp, waarover wij reeds uitvoe rig berichtten, eens. Op vragen hieromtrent deelde de minister mede, dat de afdeelingen der P.R.A. op het oogenblik de zaken In een sneller tempo afleveren, dan waar in het Openbaar Ministerie ze verwer ken kan. Gratie van straffen nit den eersten tt)d der berechting zal steeds individueel moeten gegeven worden, dus niet col lectief aan de geheele groep. Heele of gedeelten' van gevangenissen zullen slechts bij uitzondering als rijks werkinrichting aangewezen worden. Ook werc.' gevraagd het recht van verbeurd verklaring ook aan de bijzondere gerechts hoven toe te kennen. De minister achtte echter het gevolgde systeem, waarin deze hoven alleen geldboeten kunnen opleg gen, het beste. De regeering maakt bekend, dat tot haar leedwezen het navolgende verlies is gerapporteerd: Kon. Marine: matr. tweede kl. O. V. W. M. Huis, legerno. 4519022, afkomstig uit Maasdijk. Ge sneuveld 28-2-1947 te Bagar. Ben verkeersvliegtuig van de Air Franee, dat Vrijdag inet 23 passagiers aan boord uit Nice nïar Parijs is ver trokken, wordt vermist Volgens de be richten betreft het hier het lyntoestel Nice-Lyon, dat Vrijdagmiddag om half twee is gestart. Men heeft niets meer van het toestel gehoord, sedert het over Montelimar, tusschen Marseille en Lyon, is gevlogen. Men vreesde, dat het vlieg tuig zijn koers gèwijzigd had en in de richting van de Vercors-bergen gevlogen is. De Air Franee heeft thans de namen bekend gemaakt van de buitenlandsche passagiers die zich aan boord bevonden van het vliegtuig, dat in de bergen van Zuidoost Frankrijk is verloren geraakt. Er zijn drie Nederlanders onder, na melijk de heer en mevrouw Smedberg, Nederlanders, wonende te Stockholm en de heer en mevrouw Salomonson uit Dordrecht. Verder waren er twee Ame rikaansche passagiers aan boord, waar van een een soldaat was. De overige inzittenden waren allen Franschen. (United Press). De K.N.A.C. deelt mede, dat in ver band met het herstel van het ongeveer 4 KM. lange wegdek in den Rijksweg Den HaagAmsterdam tusschen de post- brug bfj Sassenheim en de aftakking naar den provincialen weg naar Sassen- heim, dit gedeelte voor alle verkeer zal zijn afgesloten. de en Britsche nationale kolenraad mijnwerkersorganisatie zijn Vrijdag overeenstemming gekomen over het ^stellen van een vijfdaagsche werkweek ^°or de arbeiders in de kolenmijnen, te j^Sinnen op 5 Mei. Men verwacht, dat deze maatregel, die zoowel in als buiten de Labourregeering heftig omstreden is, u® onkosten van de door de regeering ^meerde mijnen met 24 millioen pond taling per jaar zal doen toenemen. -*• li (Van onzen specialen verslaggever) het gebouw van den Techni- schen Verbindingsdienst der po litie in Utrecht geeft men bij zonderheden over de groote voordee- len, welke radio-telefonie biedt. Was tot dusverre b.v. bij groote optoch ten de dienstdoende inspecteur op één der stadspunten opgesteld, van welk punt dan motorordonnansen werden gedirigeerd, in de toekomst - zal deze inspecteur bij dergelijke ge legenheden achter zijn bureau zit ten met een stafkaart voor zich. De radio-telefonische verbinding ver telt hem precies waar cventueele assistentie, die ook weer langs dezen weg kan worden opgeroepen en worden geïnstrueerd, noodig is. Zoo zal in de nabije toekomst het mo derne verkeer worden geregeld. In minder dan geen tijd zullen alle politiemannen worden gewaarschuwd bij diefstal van motorvoertuigen, bij onge vallen, bij moord. Het oog van de Hei lige Hermandad zal tien maal zoo groot worden en haar reactie vijftig maal zoo snel. Reeds nu onderhoudt de Tech nische Verbindingsdienst Utrecht drie maal per dag een verbinding met alle politie-hoofdkwartieren in het buiten land. Misdadigers worden dan gesigna leerd, aanhoudingen verzocht, ja zelfs vingerafdrukken worden langs radiogra- fischen weg overgebracht. Eenigen tijd geleden geschiedde in ons land een moordaanslag; de politie ver moedde, dat de dader zou trachten de grens over te komen. Via de telex wer den Italië, België, Zwitserland en Frankrijk gewaarschuwd; drie dagen la ter werd de dader gearresteerd aan de Zwitsersche grens. In Haarlem werd een auto gestolen, kort geleden, toen het demonstratie-apparaat reeds in gebruik was. Over de telex werden de betrokken autoriteiten ingelicht en toen de gesto len wagen Groningen wilde binnenrij den, werd hij daar reeds door de poli tie opgewacht. Ook voor de brandweer zal radio-tele fonie een uitkomst zijn. Na bij een brand te zijn aangekomen, moet nu één der brandweerlieden een telefoon gaan zoe ken om den brandweercommandant in te lichten over den omvang. Met radio telefonie kan direct na aankomst wor den doorgegeven of assistentie al dan niet wenschelijk is. Tenslotte, hoe paradoxaal het moge klinken, de aanschaffing van de benoo- digde toestellen zal een enorme kosten besparing opleveren. Een voorbeeld ter illustratie. Thans worden jeeps en mo toren op surveillance gezonden, die dan voor het hoofdbureau geen waarde meer hebben, omdat zy niet te bereiken zijn. Gebeurt ergens in de stad iets, dan is het noodig een wagen, die hier voor speciaal in reserve moet worden gehouden, uit te zenden. Deze reservewagen kan voor geen ander doel worden gebruikt en staat dus grootendeels renteloos, terwyi hij toch onmisbaar is. Bij het gebruik van radio-telefonie worden de politiewagens opgeroepen en die, welke zich het dichtst bij de gewenschte plaats be vindt, kan daarheen worden gezonden. Voor'de Rijksrivierpolitie beteekent de radio-telefonie groote bezuiniging. „Lie ver 20 met dan 40 rivierbooten zonder radio-telefonische verbinding'', deelde ons de commandant van een eskader politiebooten mede. „Wanneer ik radio telefonie krijg, kunnen ze zoo 20 booten van mij terug krijgen." Met het ïn gebruik nemen van deze apparatuur heeft Nederland een voor sprong op Engeland en Amerika, om dat deze landen eerst hun oude toe stellen zullen moeten verslijten, alvo rens tot de aanschaffing van nieuwe, in belangrijke mate verschillend van de thans werkende, te kunnen overgaan! 'www: "V" Tengevolge van den dooi zijn verschillende beekjes in Limburg buiten de oevers ge tredenwaardoor vele stukken land onder water zijn komen te staan. De ministers van Buitenlandsche Za ken hebben Vrijdag hun besprekingen over de zuivering en democratiseering in Duitsehland voortgezet Marshall. Bevin en Bidault gaven cijfers betreffende Duitsche krijgsgevangenen in de drie Westelijke zones, zooals gevraagd door Molotof. Molotof beloofde later cijfers te verstrekken. De cijfers luidden: V. S.: totaal aantal buiten Duitseh land per 13 Maart: 15.103. Hiervan zijn er: 103 in de V.S.; 1.175 in Frankrijk voor arbeid in Amerikaansche diensten, en 13.825 in Italië. Van deze laatsten worden ongeveer 1.000 per week gerepa trieerd. Binnen Duitsehland: 15.873. Juni 1947 is de einddatum voor de vrijlating der krijgsgevangenen. Engeland: buiten Duitsehland 435.295. Thans worden er 17.500 per maand ge repatrieerd, van 1 Juli af 20.000 per maand. Frankrijk: totaal aantal: 631.483. Hier van zijn er 593.276 in Frankrijk, 19.601 in Noord-Afrika en 18.606 in de Fransche zone van Duitsehland. Meer dan 500.000 zijn tewerkgesteld in de „Fransche economie". W inston Churchill zeide Vrijdag over president Truman's rede: „Geen stap, dien ik den laat sten tijd heb zien doen, heeft er meer toe bijgedragen, de kans op het behoud vau den vrede en vrijheid der wereld grooter te maken". Churchill gaf zijn commentaar op de .jaarvergadering van den oentralen raad der nationale unie van conservatieve en unionistische vereenlgingen en ver klaarde, dat hij zich verplicht achtte, iets over „de groote gebeurtenis", welke de verklaring van den president is, te zeggen. „Indien zulk een staip door de Ver eenigde staten zou zjjn gedaan voor den jongsten oorlog, zou deze daardoor zijl» voorkomen'!, zoo zeide hij. „In dien hij zou zijn gedaan na den eer sten oorlog, zou dit nog zekerder het geval zijn geweest. Zou hij zjjn gedaan vóór 1914, dan zou wellicht de vrede gehandhaafd zijn gebleven en zouden wi) allen in een veel gelukkiger we reld leven. Ik ben er volkomen van overtuigd, dat het onze plicht is en in overeenstemming met de meening van de groote meerderheid der bevol king van dit land, de beslissingen toe te juichen, die in de groote republiek aan de overzijde van (icn Atlantischen Oceahn zijn genomen." „Ik zou dit niet kunnen zeggen zonder tevens te zeggen, dat onze po litiek evenals ongetwijfeld die der Vereenigde Staten er een van vriend schap .jegens Rusland is", zoo eindigvie Churchill. Vrijdag is in Manilla een overeenkomst gesloten, waarbij de Philippijnsche repu bliek voor een termijn van 99 jaar vijf belangrijke militaire bases en enkele andere installaties, in het gebied van de Philippijnen gelegen, aan de Vereenigde Staten afstaat. In de overeenkomst is een bepaling op genomen, krachtens welke deze bases ter beschikking van den Veiligheidsraad ge steld kunnen worden, indien de inter nationale toestand zulks vereischt. De persdienst van het ministerie van Financiën deelt mede: Blijkens mededee- ling in sommige bladen zou het percen tage van de Vennootschapsbelasting thans zijn verhoogd tot 33% pCt., welke mede- deeling werd ontleend aan het verslag van het mondeling overleg dat onlangs heeft plaats gehad met een commissie uit de Kamer. Deze voorstelling van zaken is echter niet juist. Reeds in de Memorie van Antwoord op de wet belastingsher ziening 1946, ingediend op 25 Januari 1947, is medegedeeld dat voor de vennoot schapsbelasting een percentage van 33% pCt. wordt voorgesteld. Dit percentage is gehandhaafd gebleven voor belastbare be dragen boven f 45.000. Ten aanzien van belastbare bedragen beneden f 45.000, is een gunstiger regeling getroffen. Voor bedra gen van f37.500 en lager is het voorge stelde belastingpercentage 30 pCt. Voor bedragen boven f 37.500 tot aan f 45.000 30 pCt. 1/5 van het bedrag boven f 37.500.— Professor Frédéric Joliot-Curie, de be langrijkste Fransche atoomenergie-des kundige, heeft te kennen gegeven, dat Frankrijk weet, hoe men atoombommen vervaardigen moet. Schaam u nooit te toekennen, dat i gij u vergist hebt. Het bewijst, dat gij heden verstandiger zijt dan gisterenj Marshall besprak vervolgens de uit voering van de besluiten van Potsdam en zeide, ten aanzien van het besluit om Duitschlands politieke leven weer op democratischen grondslag op te bou wen: „De Amerikaansche delegatie is van meening, dat dit besluit nauwkeu riger moet worden omschreven, tenein de uniforme maatregelen in alle zones van Duitsehland in te voeren". Hij sprak zijn spijt er over nit, dat de geallieerde bestuursraad nog niet tot overeenstemming is kunnen komen be treffende de garantie voor politieke en economische vrijheid in alle deelen van Duitsehland. „Naar de mecning der Amerikaansche delegatie is er geen uniforme garantie voor burgerrechten in alle deelen van Duitsehland", aldus Marshall. „Er is ook geen uniforme garantie voor de vrijheid van pers en radio in alie deelen van Duitsehland. De Ame rikaansche delegatie is van meening dat er geen reden meer is om de vrijheden der Duitschers binnen het land te beperken". Marshall vervolgde: „Wij zullen Duitsehland nooit kunnen democra- tiseeren, als wij slechts vasthouden aan de negatieve handeling om den Nazi's hun posities en invloed te ontnemen". Het Chineesche ministerie van Bui tenlandsche Zaken heeft Vrijdag be kend gemaakt, dat China een nota ge zonden heeft aan de Vereenigde Sta ten, Engeland en Rusland, waarin ver zet wordt aangeteekend tegen 't voor stel om tijdens de conferentie te Mos kou informeele besprekingen over Chi na te houden. China, aldus wordt ge zegd, zal naar deze besprekingen geen vertegenwoordiger zenden, zelfs indien het land wordt uitgenoodigd. Prinses Elizabeth inspecteert de eerewacht bij haar aankomst aan de Buff aio.rivier tè Oost-Bonden in Kaap .provincie, waar zij het „Prinses Elizabeth"-droogdok officieel in gebruik stelde. (Van een bijzonderen medewerker) Onder de woorden, die we de laat ste twee jaren met groote voor zichtigheid hebben leeren han- teeren. staat „Samenwerken" zeker niet achteraan. Het propageeren ervan im mers bracht al zoo menige teleurstel ling, niet alleen op het terrein van de interconfessioneele samenwerking, maar evenzeer op het samen streven van Ka tholieken naar het realiseeren van één sociaal-economisch, cultureel en staat kundig ideaal. Toch zullen al degenen, die verantwoordelijkheid dragen in het Katholieke openbare leven, moeten gaan inzien dat. wil men van het ge stelde doel iets bereiken (vooropgesteld, dat het doel het algemeen welzijn mede beoogt» samenwerking noodzakelijk is van allen, die betrokken zijn zoowel bij de doelstreving als by de uiteindelijke resultaten. Sinds een reeks van jaren is de be kende publicist Alphons Laudy de vurige en enthousiaste pleitbezorger van wat hij noemt een ..Katholieke Unie'1 beter gezegd een „unio in Christo" tusschen alle Katholieken en zoo mogelijk tus schen allen die gelooven in den Drie eenen God. Gedurende het laatste jaar van de be zetting was een klein gezelschap van. enthousiaste jongelui regelmatig in Am sterdam of in huize Laudy bijeen om het groote plan uit te werken, te overleggen met de ouderen en steeds meer concreet heid aan hun ideaal te geven. Tusschen het zagen van hout en het verzorgen van een walmend oliepitje door werd ook gedurende den honger winter het zooveel moeilijker geworden contact gehandhaafd en bij velen was de Innige hoop gegroeid: als de vrede er eenmaal is, zullen de oudere leiders van de standsorganisaties, van de cultureele bewegingen, van de economische ver- eenigingen. van de staatkundige groe peering, ja van heel Katholiek georga niseerd Nederland elkander vinden in een direct te stichten grootsche katho lieke centrale. Onder het devies van Paus Pius K: Omnia instaurare in Christc beoogde deze jongerengroep de stichting van een Centraal Bureau van de Katholieke Unie, van waaruit deze middelen zou den worden aangewend: a. het leggen en onderhouden van een permanent contact tusschen de sociale en cultureele organisaties en bewegingen in Neder land; b. het verstrekken van adviezen en inlichtingen en documentatie; c. de uitgifte van een algemeen sociaai tijd schrift; d. het waken tegen de oprich ting van overbodige katholieke vereeni- gingen en. waar deze reeds bestaan. streven naar de .opheffing daarvan; e. samenwerking iri bepaalde instellingen, als b.v. sanatoria, herstellings- en va- cantie-oorden, of oprichting van zulke instellingen, welke voor alle standsorga nisaties dezelfde kunnen zijn; f. organi- seeren van Nederlandsche Katholieken dagen, sociale cursussen en sociale we ken; g. zoeken van ccmtact en samen werking met organisaties van niet-Ka- tholieken, waar gelijke nationale belan gen moeten wol-den gediend; h. bevorde ring van en medewerking aan de tot standkoming van interna tonale samen werking tusschen gelijke bewegingen ais de Katholieke Unie als geheel en ook van de aparte organisaties en bewegin gen in het byzonder. We zijn nu welhaast twee jaar na de bevrijding. De N.KA.B. pu bliceerde onlangs, dat zy haar voor-ooriogsche ledental met ruim 30 heeft overschreden; vele liarer instellin gen draaien weer op voor-oorlogsch© kracht, nieuwe zijn er bijgekomen, voor al ter vorming van een goed nationaal en plaatselijk kader. De R. K. Midden standsorganisatie belegde enkele maan den geleden een cultureel congres te Utrecht; de werkgevers hebben een financieel congres gehouden. Aan het plan der voormelde jongeren dat be kend was in alle voormelde kringen is tot op heden nog niet één woord ge wijd. Wei is tot stand gekomen een bureau voor cultureel en maatschappeiyk over leg tusschen de standsorganisaties en de cultureele bewegingen in Nederland. Maar wat merken we daar in de practijk van? Alleen insiders weten, dat dit bureau de ontwikkelingsprogramma's, zooals die aan de verschillende standsorganisaties in Nederland zijn aangeboden uitge voerd is nog iets anders in samen werking met de K.A. heeft ontworpen. Nu zij toegegeven, dat het reeds van beduidende beteekenis is, wanneer de verschillende standsorganisaties in groo te lijn eenzelfde gedachte onder haar leden propageeren en presenteeren op een voor de leden geëigende wijze. Maat voldoende is het zeker niet. (Vervolg op pagina 3) De Franco-regeering in Spanje voert op het oogenblik een campag ne om het gros van de nog steeds in het buitenland verblijvende 400.090 Spaansche republikeinen over te halen, weer naar hun vaderland terug te keeren. Franco's jongste plan is een soort gerechtelijke vragenbus, door be middeling waarvan in ballingschap verblijvende Spanjaarden den Spaan- schen ambassades kunnen vragen, of er tegen hen in het vaderland ook beschuldigingen bestaan. Zij krijgen dan officieel antwoord. Verreweg het grootste gedeelte van de in 1938 gevluchte republikeinen week naar Frankrijk uit, waar zy door den oorlog werden verrast. Een deel der vluchtelingen gaf aan zijn landge- nooten boven de Duitschers de voorkeur, en keerde tijdens den oorlog naar Spanje terug. Sindsdien is de terugkeer van bijna iederen balling het onderwerp van lan ge berichten en uitgebreiden commentaar in de gecensureerde Spaansche pers. Volgens de Franco-regeering is iedere Spanjaard, die den opstand van '36 tegen de Republiek niet ge steund heeft, schuldig aan „mili taire rebellie", dus is elke Span jaard, die tijdens den burgeroorlog in de republikeinsche zone woonde en dat geldt voor ruim de helft der Spaansche bevolking en Franco niet actief steunde, een „re bel". De regeeringscampagne, om de bal lingen terug te krugen, begon met een decreet van 4 Juni 1940, op grond waar van degenen, die tot minder dan zes jaar veroordeeld waren, amnestie kre gen. Op grond van opeenvolgende wet ten werd de amnestie uitgebreid, totdat Franco in 1945 amnestie verleende aan iedereen, die zich tijdens den burger oorlog aan militaire rebellie schuldig gemaakt heeft, „mits niet blijkt, dat het strafbare feit bestond uit wreedhe den, moord, geweldpleging of andere da den. waartegen ieder fatsoenlijk mensch weerzin koestert". Uitgewekenen kunnen van deae cam pagne tot 1 Juli 1947 gebruik maken. Ook kunnen zy indien noodig finan- cieelen steun van de Franco-regeering krijgen, als zij naar huis willen komen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 1