HUWELIJK EN OPVOEDING
Broeders van Sint Joannes de Deo
zestig jaar in Haarlem
Ex-burgemeester met imposante»
staat van dienst
Strijd tegen ontreddering
van het gezin
De verantwoordelijkheid
der ouders
Pater Hutjens en Anton van Duinkerken voor
de Kath. Ver. voor het Gezin
Zij hebben zich vele verdiensten verworven
ONTPLOFFING EISCHT
DRIE DOODEN
Vader met twee zoons
Meubelfabrieken en zagerij
uitgeschakeld
AGENDA"
Plannen van de kinder
rechtspraak
Kath. Thuisfront moet
centraal werken
Wil Sjahrir niet
teekenen
Gen. MaeNarney
naar Nederland
DINSDAG 18 MAART 1947
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
Plicht en taal
AFSGHEID BURGEMEESTER
REINALOA
GENIEPIG, FEL
N.S.B.-ERTJE
Ledenconcert H.O.V.
Bonkaarten
TE VEEL VERF AFGELEVERD
HET NEGERBALLET
IN HAARLEM
Kajottars en de Stiille
Omgang
HILLEGOM
PLECHTIGE HERDENKING
DER DOODEN
„Herwonnen Levenskracht"
ZANDVOORT
Mast omgewaaid
LISSE
Bijeenkomst recruten
Damclub Lisse Vooruit
Biljarten in Lisse
Levenslang geëischt voor
landverrader
GRATIE VÉRLEEND
JUWEELENSMOKKE
LAAR GEARRESTEERD
DRIE JAAR VOOR
DIENSTWEIGERAAR
BRUYNZEEL OOK IN
INDIË
Congres over communisme
v. d. Lugt en het Residentie-
tooneel
Doodstraf voor oud-kapitein
ENORME WINDTUNNEL
IN AANBOUW
Bulgaarsch parachutist in
Griekenland
ZWAKKERE STEMMING
In het kader der gezinsactie van de Katholieke Actie heeft de Haarlemsche
Katholieke Vereeniging voor het Gezin. Maandagavond voor een flink bezette
zaal van het Concertgebouw een wydingsvollen avond georganiseerd. Gedu
rende enkele uren hebben twee prominente sprekers, pater V. J. Hutjens O.E.S.A.
en Anton van Duinkerken, een aandachtig gehoor weten te boeien over het onder
werp „Huwelqk en Opvoeding'". De avond werd ingezet met den Introïtus van de
Huwelijksmis, uitgevoerd door het jongenskoor van de St. Liduinakerk.
De eerste spreker was pater Hutjens.
Nog hebben wij aldus spr. de hoog
ste geboortecijfers, maar wij kunnen ook
bogen op de hoogste cijfers in de crimi
naliteitsstatistiek. Wij, katholieken, zijn
niet te onderscheiden van deze wereld,
want wij doen braaf mede met zwarten
handel, liefdeloosheid, lasteren; de we
reld kan zich hoogstens verbazen over
onze platte alledaagschheid, als groep
vallen wij niet meer op, als massa ste
ken wij niet meer af.
Het vermanend woord van Paulus
geldt in sterkere mate nog voor onzen
tijd: Zijn zy egoïsten, hard en liefde
loos, wij ook. Hebben zy hun eigen op
vatting over het huweiyk: ook wy heb
ben onze eigen opvatting. Maar we die
nen te begrijpen dat het huwelijk op de
allereerste plaats een Sacrament is,
gesloten voor het altaar en waarvan het
hoofddoel is: het kind.
Eens zal dat kind verantwoording moe
ten afleggen over zijn aardschen cirkel
gang en het zal dankbaar wijzen op zijn
ouders, óf het zal hen beschuldigen van
de mislukking van zijn leven.
Deze avond is thans uw avond, uw
huweiyk is een zaak tusschen u en God.
Het doel is het huwelijksleven te con-
fronteeren met Gods plan en te doen
beantwoorden aan het door Hem gestel
de doel.
Het katholieke gezin kan nimmer de
vjjand van het leven zijn, immers het
gezin is door God gesticht als bron van
alle leven.
Hierna behandelde spr. uitvoerig den
plicht en de taak, welke voor de ouders
weggelegd zijn ten aanzien van de opvoe
ding der kinderen. Maakt vooral van uw
kind geen caricatuur.
Sprekende over de liefdeloosheid, bru
taliteit, baldadigheid en andere klach
ten ever de hedendaagsche jeugd, con
cludeerde pater Hutjens dat men er niet
komt met het hoofd te schudden over
zoo'n bandelooze jeugd. Is het wonder,
dat de kinderen de ouders opzij schuiven,
waar de ouders zelf het verkeerde voor
beeld geven. Niet de Jeugdbeweging, de
onderwyzers of de geesteiyke herders
kunnen de taak, welke op de schouders
van de ouders rust, overnemen, maar
de ouders zelf moeten karaktervorming
en opvoeding ter hand nemen
Moge het zoo zijn, aldus besloot pater
Hutjens iljn betoog, dat de priester bi
zjjn huwelijkspreek tot mv kinderen kan
zeggen: Doe zooals Je het thuis gezien
hebt. want dit Is goed geweest.
Na de pauze sprak Anton van Duin
kerken. Op buitengewoon geestige wijze
vergeleek spr. ons met lucifers en mooie
of minder mooie vazen; gaf won-
Woensdag a.s. des namiddag» van 4.30
19 uur zal la de hal van het Stadhuis
voor autoriteiten en besturen van ver-
eenlglngen en corporaties gelegenheid
bestaan afscheid te nemen van den Bur
gemeester en mevrouw Relnalda.
Toegang uitsluitend door den
hoofdingang van het Stadhuis ln de Ko
ningstraat.
Voor het Haarlemsch Tribunaal heeft
Maandag voor de eerste kamer terecht
gestaan de 72-jarige, sedert 1831 ge-
pensionneerde gemeenteveldwachter te
Heemstede, Taake Bosch. Daar hij, vol
gens zijn zeggen, ten onrechte in de
Meidagen van 1940 gedetineerd wexd, is
hij uit louter boosheid toegetreden tot
de N.S-B. Het dossier teekende hem als
een geniepig, fel N.S.B.-ertje, dat zich
spoedig in Heemstede gehaat maakte
Zelfs kreeg hij van den N.S.B.-burge-
meester Van Riessen het veelzeggend
en welgemeend advies, 's avonds maar
niet alleen op pad te gaan. Eenlge
communisten, die tegenover hem woon
den, hadden ook niet veel met hem op,
want wanneer Taake wel eens naar
buiten keek, moest zijn oog altijd vallen
op het tegenover hem liggend huis,
waar aan een touw dreigend en veel
zeggend een bijl heen en weer bengel
de. Ben Jodenvrouw die geen Davids
ster droeg, verried hij aan de politie
Hij deed dit, aldus zijn verklaringen,
om TJittenboogaard, een politiebeambte
te Heemstede, een hak te zetten. Voorts
gaf hy door aan de politie, dat TJit
tenboogaard weinig deed om genoemde
vrouw te arresteeren. Ook werd hij nog
verdacht, een zekeren Van Wijk verra
den te hebben aan den SD., tenge
volge waarvan deze het leven verloren
heeft. Daar uit de getuigenverklarin
gen niet precies kwam vast te staan,
welke rol verdachte ln deze zaak ge
speeld heeft, besloot het Tribunaal na
raadkamer de zaak aan te houden tot
het hooren yan nieuwe getuigen.
De pianist Willem Andrieseen zal als
solist optreden op het zesde en laatste
ledenconcert van de serie A dat de
Haarlemsche Orkestvereenigmg Don
derdag 20 Maart onder leiding van
Marinus Adam in de Gem. Concertzaal
zal geven. Het programma is als volgt
samengesteld: „Tableaux d^ina exposi
tion" van Moussorgski in de bewerking
van Marinus Adam; Schumann's piano
concert en „Variations sytr.phoniques'"
van Cesar Pranck (soli Willem Andries-
sen) en „Printemps" van Claude De
bussy (vierhandige pianoparty Bets
Neder koom en Ans Bout er).
Morgen, Woensdag, zijn de letter» I en J
tim Jong aan de beurt voor het afhaken
van nieuwe bon- en textlelkaarten. De
letters D, E en F kunnen teven» schoenen-
bonnen afhalen. Te Heemstede kunnen
van 912 30 uur de letter O en van 2
4 uur PPig nieuwe bonkaarten afha
len. Te Overveen zijn het de letters Q
t/m T. die nieuwe bonkaarten kunnen
afhalen.
derbaarlijke definities over liefde en
schoonheid, overigens een relatief be
grip en wist zijn gehoor ongemeen te
boeien. Deze wondere wereld van geluk
en liefde, van het kindje dat een lang
gerekt „eh" kraait als het honger heeft,
of dat niet minder langgerekt „uh"
kraait als het niet goed in het wiegje
ligt en dat nooit „uh" zal zeggen als
het „eh" bedoelt Anton van Duinker
ken stelde dit terzake kundig vast
opende voor veie aanwezigen ongekende
perspectieven.
Voor den Haarlemschen Eeonomischen
Politierechter stond Maandag E. J. K„
de directeur van een Zaansche verf-
fabriek, terecht, omdat deze aan zijn af
nemers meer verf had afgeleverd dan
strikt noodzakelyk was. In vele gevallen
had hy zyn klanten het dubbele gele
verd. van datgene, wat zy bij het bepaalde
werk noodig hadden. Tot zijn veront
schuldiging bracht verdachte ter sprake,
dat onlangs in schilderskringen ge
meend werd, dat de verf binnenkort
zonder vergunning verkrijgbaar zou zijn.
Dit was echter niet het geval: wel werd
de verf in ruimer mate verstrekt dan
voorheen. De politiepresident antwoord
de, dat verdachte met zyn gulheid waar
schijnlijk relaties wilde aanknoopen. De
officier eischte een geldboete van ƒ2000
of drie maanden hechtenis plus een
voorwaardelyke gevangenisstraf van twee
maanden. De veroordeeling luidde 1000
subsidiair drie maanden.
Het is geen pure natuur-danskunst,
welke het Negerballet onder leiding van
Berto Pasuka demonstreert, daarvoor
zyn er te veel Europeesche Invloeden in
geslopen, hetgeen het woord ballet reeds
Inhoudt. Toch was het een interessante
vertooning gisteravond in den Stads
schouwburg, omdat deze negers, onder
wie zeer lenige en prachtige solodan
sers, wel degelijk iets eigens bezitten-
dat geen blanke balletgroep zou kunnen
imiteeren.
De tam-tam onder leiding van Prins
Kari Kari. waarop het Negerballet danst,
is fascineerend, ook voor het Nederland-
sche oor, ofschoon hier eveneens con
cessies gedaan zijn, want het orkest was
uitgebreid met een vleugel en een soort
guitaar.
De symbolische fantasie over het con
flict tusschen Christendom en de hei-
densche negergodsdienst „Zij kwamen"
werd op boeiende wijze uitgebeeld. Dit
dramatische stuk was zeer dankbaar,
daar het rijke onderwerp vele mogelijk
heden bood. Indrukwekkender nog door
zijn intense spanning en bezieling was
het laatste ba'let, getiteld „De profeet",
waarin vooral Berto Pasuka gelegenheid
kreeg van zijn plastische kracht te ge
tuigen.
Tot het zwakste deel van het program
ma behoorde echter het middenstuk
„Marktdag", dat met bonte costuums en
kleine, soms geestige spitsvondigheden
probeerde goed te maken, wat het aan
inhoud miste.
Het Haarlemsche publiek, dat iets ge
proefd heeft van primitieve cultuur,
bracht staande een hartelijke ovatie aan
het slot van den avond.
A. S.
De Kajotters van het district Haarlem,
die a.s. Zaterdag deelnemen aan den
Stillen Omgang, worden hiertoe ver
wacht in het Kajottersgebouw van Haar
lem II aan het Teylerplcln des avonds
11.15 uur. Zij, die nog geen kaarten be
steld hebben kunnen dit nog doen hij
den districtsleider, tel. 18003. met ver
melding „loopen" of „tram".
Op indrukwekkende wyze heeft de
Katholieke Arbeidersbeweging Maan
dagavond in de_groote zaal van notel
Sistermans de nagedachtenis van vlei
harer leden geëerd, die met het offer
van hun leven mede hebben bijgedragen
tot de bevrijding van ons vaderland.
Van alle onderafdeelingen was een
deputatie aanwezig. Het mannenkoor
van de St. Martinuskerk onder leiding
van den heer A. v. Dishoeck, benevens
kapelaan J. v. Vliet, viool en den heer
A. Fangmann, piano, verzorgde het
muzikale gedeelte. Het mannenkoor
opende den avond met „Ecce quo mode
moritur", waarna de geestelijk adviseur,
kapelaan F. Verheul, sprak. De vier le
den van de Kath. Arbeidersbeweging,
die hun leven ten offer brachten voor
onze bevrijding, hebben, aldus spr.. hun
leven geofferd voor dit eene groote ide
aal: alles herstellen ln Christus endaar-
voor ls geen offer te groot. Daarom ls
het een dure plicht voor ons die zijn
achtergebleven, hen niet alleen te ge
denken, maar ook de lampen van liefde
en rechtvaardigheid, die zij voor ons
hebben ontstoken, brandende te houden.
Daarna verkreeg pater Engelüertus
O.F.M. het woord, die er op wees. dat
wy in den oorlogstijd zooveel aandacht
aan onszelven moesten besteden, dat wij
aan de gevallenen niet konden denken
Nij wij echter weer vrij zijn. is het een
daad van piëteit, dit thans te doen
en -zij die het offer van hun leven
brachten, hebben het niet tevergeefs
gedaan Daarom zijn wy. ondanks het
leed en het gemis, toch gelukkig en fier,
omdat uit onze families en uit ons mid
den deze helden zijn voortgekomen
Daarna werden aan de familieleden
van M. Turk, J. Verhoeven, J. v. Bakel
en J. Peetoom herdenkingsplaten uit
gereikt.
Het plaatselijk Comité „Herwonnen Le
venskracht" organiseert 24 Maart in hotel
Sistermans een filmavond en 26 Maart een
soortgelijken avond ln „Flora".
Een kijkje op de Oranjesluizen, welke de verbinding vormen tusschen het
Y en het Uselmeer en die op 18 Maart 75 jaar bestaan.
Het Z£d morgen, Woensdag, 60 jaar
geleden zijn, dat de Eerw. Broeders
van St. Joannes de Deo zich te
Haarlem vestigden en hun zegenrijk
werk ln onze stad begonnen. Dit
heugelijk feit zal slechts in intiemen
kring gevierd worden. Des morgens
6 uur draagt de rector van het zie
kenhuis, Mgr. C. van Trigt, in de
kapel een plechtige H. Mis op uit
dankbaarheid.
19 Maart 1887 kwamen twee broeders
en een overste naar onze stad om de
leiding op zich te nemen van het Sint
Nicolaasgesticht ln de Jansstraat, dat de
regenten van het hofje van Berensteyn
hadden gekocht voor de verpleging van
hulpbehoevende oude mannen. De broe
ders namen na verloop van tijd ook de
verzorging ter hand van de mannelijke
zieken van alle gezindten en dit deed al
weer plaatsgebrek ontstaan, zoodat be
sloten werd een nieuw gebouw te stich
ten. In Mei 1891 werd de eerste steen
gelegd van het ziekenhuis in de Maer-
ten van Heemskerkstraat. Zeer vlot ging
Tengevolge van den storm is Zondag
nacht een 30 M. hooge mast van het
door de Duitschers ten zuiden van
Zandvoori gestichte radar-statioa om
gewaaid. I-ersoonlyke ongelukken deden
zich niet voor.
Zondagmiddag werd in café-restau
rant „De Nachtegaal" een districts-
inleidingsbijeenkomst gehouden voor de
a.s. recruten.
Majoor P. G. M. Schoonebeek. waar
nemend hoofdaalmoezenier van het Ne-
derlandsche leger, verzorgde de geeste
lijke inleiding. De lichamelijke en ge
zondheidszorg werd uiteengezet door dr.
van Dinther uit Noordwijkerhout, ter-
wyi een militair der Kath. Actie het
onderdeel betreffende het militaire leven
behandelde.
De opkomst was goed en de ah. recru
ten hebben een leerzamen middag ge
had, die hun in militairen dienst van
nut kan zyn.
Het eerste tiental van de damclub
Lisse Vooruit verloor tegen Hillegom
met 911. Het tweede tiental boekte zyn
eerste overwinning. Het won met. 128
van Hillegom n.
VIOS 2 ..eeft in een biljartwedstrijd
tegen Hora 2 met 21 car. weten te zege
vieren. VIOs 2 behaalde 369 car. en
Flora 2 348 car.
De wedstrijd LOTO 3Flora 2 is
door de bezoekers gewonnen met 7 carb-
Flora 2 behaalde 352 car. Luto 3 345 car.
de bouw. daar.... de broeders, die in
getalsterkte reeds waren toegenomen, zelf
flink meehielpen. In Aug. 1892 heeft de
toenmalige Bisschop van Haarlem, Mgr.
Bottemanne. het gebouw plechtig inge
wijd. In den loop der jaren is het uit
gebreid en gemoderniseerd. Op het
oogenblik bevinden zich 150 patiënten in
de Deo.
De Broeders hebben zich vele verdien
sten verworven, niet in het minst door
hun groote gastvrijheid in de oorlogs
jaren, toen talrijke onderduikers in het
ziekenhuis een veilige schuilplaats von
den.
Voor de Groninger kamer van het Bij
zonder Gerechtshof te Leeuwarden stond
Maandagmorgen terecht de 22-jarige
machinebankwerker G. van Es uit Gro
ningen. Verdachte was in 1943 toegetre
den tot de Waffen SB. Later dook hij
onder. Schriftelijk bood hy hierna zijn
diensten aan bij het hoofd van den S.D.
te Groningen, den Duitscher R. Lehn-
hoff. Hij werd aangesteld als „V-man"
en hij was bereid zich bij de ondergrond-
sche organisatie in te werken en zoo
doende verschillende van deze personen
te verraden. Hij deelde Lehnhoff o.m.
mede dat hy ondergedoken was bij ze
keren Tonkens te Groningen. Eenigen
tijd later gingen Lehnhoff en de S.D.-er
Drost naar de woning van Tonkens waar
Tonkens door Drost werd neergeschoten.
Verder „reeft hij c.m. de gebrs. Kammin-
ga, die bekend stonden als illegale wer
kers te Groningen, verraden. Beide
broers werden gearresteerd en zijn naar
het strafkamp bij Hannover overge
bracht. De advocaat-fiscaal, jhr. mr.
van der Wljck, eischte tegen dezen „er
gerlijken verrader" levenslange gevan
genisstraf.
Namens den minister van Justitie
woz'dt bekend gemaakt, dat de Ko
ningin gratie heeft verleend aan A.
C. Manintveld, tot de doodstraf ver
oordeeld bij sentence van het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage, en aanA.
Doorewaard, tot de doodstraf veroor
deeld bij sententie van den Krijgsraad te
velde.
De doodstraf is t.a-v. Manintveld ver
anderd in een levenslange gevangenis
straf en t.a.v. Doorewaard in een tyde-
Iijke gevangenisstraf van 20 jaren met
aftrek van den tijd in verzekerde bewa
ring doorgbracht.
A. C- Manintveld werd beschuldigd van
het aanbrengen van Joden te 's-Graven
hage. Deze Joden werden gearresteerd en
naar Westerbork vervoerd. Vervolgens
kwamen zij in Duitsche kampen terecht,
vanwaar de meesten niet terugkeerden-
Voor den Byzonderen Raad van Cassatie
werd de zaak-Manintveld verscheidene
malen aangehouden, o.m. in verband met
een naar de toerekeningsvatbaarheid van
beschuldigde in te stellen onderzoek. De
Raad had het vonnis van het Byzonder
Gerechtshof bevestigd.
Naar de douane-autoriteiten op het
vliegveld Kemajoran te Batavia mede-
deelen, is gisteren even voor zyn vertrek
per vliegtuig naar Australië de luitenant
vlieger Groen gearresteerd. In samenwer
king met zyn echtgenoote trachtte Groen
juweelen ter waarde van een half millioen
gulden naar Australië te smokkelen. Een
gerechtelijk onderzoek naar de herkomst
van de juweelen is ingesteld.
Voor den Krijgsraad te velde, zitting
houdende te 's-Gravenhage, stond Maan
dag terecht M. Kooy uit Winkel, dienst
plichtig soldaat bij de le comp. 11e bat.
10e reg. inf., gelegerd in kamp Rochdale
fourier zijn dienstkleeding in ontvangst
hy geweigerd had van den sergeant-
te Alkmaar, terzake van het feit, dat
te nemen en aan te trekken.
Beklaagde zeide een principieel dienst
weigeraar te zijn. Naar zijn zeggen was
hij getroffen door het oorlogsjoumaal in
de bioscopen en hij had zich voorgeno
men nimmer de wapens te dragen.
Op vragen van den president, luit. kol.
mr. Van Erk, verklaarde R-, dat hii
slechts met zijn ouders en naaste familie
over zijn plan tot dienstweigering ge
sproken had, doch uit een onderschept
briefje, dat de president hierop voorlas,
bleek, dat menschen achter de scher
men hem in deze richting gedreven had
den.
Op scherpe wijze hekelde de president
het optreden van deze „figuren op den
achtergrond", die zelf buiten het bereik
van het gerecht blijven en anderen de
kastanjes uit het vuur laten halen. De
wijze waarop deze jongeman geïnstrueerd
was, noemde luitenant kol. mr. Van Erk
zeer geraffineerd.
De auditeur-militair maj. mr. Smits
concludeerde tot drie jaar gevangenis
straf met aftrek van voorarrest en ont
slag uit den militairen dienst.
De raad veroordeelde K. tot drie jaar
met aftrek, alsmede ontslag uit den
dienst en ontzetting uit het recht hij de
gewapende macht te dienen.
De firma Bruynzeel te Zaandam, is van
plan om op Midden-Bcrneo in de omgeving
van Sampit een groot houtbedrijf op te
richten, waarbij de modernste machines
gebruikt zullen worden. Het bedrijf zal een
zagery omvatten en zich bezig houden met
de productie van trtplexhout eh pulp. Men
denkt de industrie in een jaar tijds op te
bouwen. Het geïnvesteerde kapitaal zal
vier millioen gulden bedragen.
Naar wij vernemen, bereidt de R.K.
ütrechtsehe Studentenvereniging „Ve
ritas", in samenwerking met de drie
Christelijke Utreebtsche Studenten
verenigingen ,een congres voor over
het communisme. Het is de bedoeling
op dit congres, dat levendige her
inneringen wekt aan de belangrijke
referaten over „Christendom en Huma
nisme", een zuiver wetenschappelijke
ontleding te geven van deze strooming.
Het is echter vanzelfsprekend, dat de
inleiders zich daarbij op christelijk
standpunt stellen.
Bij opruimingswerkzaamheden te Hoek
van Holland is hedenochtend een ontzet
tend ongeluk gebeurd, waarbij drie dooden
te betreuren vallen omstreeks half acht
waren énkele mannen bezig op het strand,
ter hoogte van de z.g. „Oude Slag", met
het trekken van palen, waarhij zij een trae
tor gebruikten Zy merkten ook een stuk
Ijzer op. dat boven den grond uitstak, op
de gebruikelijke wijze, n.l. door een staal
draad eraan te bevestigen, wilden zij net
stuk ijzer met behulp van den tractor uit
den grond halen, maar op het oogenblik
dat de tractor zich in beweging zette volgde
er een hevige ontploffing. Drie mannen
werden in de lucht geslingerd en onher
kenbaar verminkt. Een vierde kwam er met
enkele gekneusde ribben af 'onder het aan
wezige werkvolk ontstond een geweldige
paniek. De namen van de slachtoffers zijn:
M van Oosten 62 jaar. en diens 34-jarige
zoon van Oosten, beiden wonende te
Hoek van Holland en een tweeden zoon
uit Helnenoord de 34-jarige M. van Oos-
'en. Vermoedelijk is aan het gevonden stuk
'izer een granaat bevestigd geweest.
Zooals onlangs werd medegedeeld, ls
het de bedoeling van de regeering krach
tig op te treden tegen bedrijven die zich
aan ernstige overtredingen van de dis
tributiemaatregelen schuldig maken en
daardoor de voorziening van de bevol
king met distributiegoederen bemoei
lijken. In gevallen van zeer ernstigen
aard zou niet worden geaarzeld bedrij
ven, die grondstoffen en goederen aan
hun bestemming onttrekken, voor on-
bepaalden tyd uit te sluiten van het
productie- en distributieproces.
De directeur van het Rijksbureau voor
hout heeft dezen maatregel thans ge
troffen ten aanzien van een dertiental
meubelfabrieken van ulteenloopende
grootte en een zagerij, alle gevestigd te
Kuilenburg. De delicten, waaraan deze
ondernemingen zich hebben schuldig
gemaakt, loopen zeer uiteen. Sommige
ondernemingen hebben groote voorra
den hout niet aan het Ryksbureau op
gegeven, waardoor dit hout buiten het
normale distributieproces geraakte. An
dere bedrijven kochten zonder vergun
ning groote hoeveelheden hout-
Hl de med'edeellngen omtrent de nlan-
nen van Het Residentie Tooneel is rils
mede-directeur genoemd, naast den heer
Dirk Verbeek, de heer Cor van der Lugt
Melsert M. A.zn.
Dit heeft aanleiding gegeven tot mis
verstand, doordat men meent dat met
den heer Van der Lugt Melsert bedoeld
is de vroegere directeur van Het Rottor-
darnsch Hofstad Tooneel en van hel
Gemeentelijk Theater Bedrijf te Amster
dam Het betreft echter hier de heer
Cor van der Lugt Melsert junior, direc
teur van de N V. Maatschappij de Groote
Schouwburg te Rotterdam.
In het voorjaarsseizoen zullen de volgen
de dirigenten met het Concertgebouw-or
kest concerteeren: Eduard van Beinum,
Paul Hindemith. Leopold Stokowsky, Igor
Strawinsky (met zijn zoon den pianist) en
Thomassi, die tijdens het festival te Inter
laken zoozeer de aandacht trok. Strawinsky
was in October 1937 voor het laatst in ons
land en Hindemith in December 1937.
Tegen den vrocgeren burgemeester
van Schagen en Naarden, den 54-ja
rigen T. H. B. uit Naarden, werd door
het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam, na een langdurige zitting
tien jaar gevangenisstraf geëischt.
B„ die vroeger zakenman was geweest,
had in Juni 1942 het burgemeestersambt
te Schagen ontvangen uit handen van
den Rijkscommissaris. Hij was een over
tuigd nationaal-socialist en heeft in
Schagen dienovereenkomstig zijn functie
uitgeoefend.
Reeds in 1936 had hy wegens beleecti-
ging van Joden terecht gestaan. In 1940
had Seyss-Inquart hem de f 250.—, die
hij toen als boete had moeten betalen,
laten retourneeren. Verdachte vertelde,
dat hij tot Juli 1944 de nationaal-socia-
(Van onzen Utrechtschen redacteur)
Een tenger figuurtje langs dengroo-
ten weg. Een beetje uitdagend en
een beetje brutaal, doch overigens
een aardig meisje, dat met snellen blik
de voorbijschietende auto's monstert.
Bijna achteloos wuivend gaat haar
hand omhoog en haar gezichtje krijgt
een vriendelijk vragende uitdrukking
Mag ik
Het is nog altyd een dagelijks voor
komend geval. Een geestig automobilist
heeft het eens een verbiydend teeken
voor onze samenleving genoemd. Een
land met zooveel vriendelijk zwaaiende
menschen langs den weg, zei hij. Doch
het tegendeel is waar. Het is ook na
het vertrek van Canadeezen en Ameri
kanen voor veel van die grapplg-wui-
vende melskes een „faux pas" gebleven.
In dien mooien wagen bij dien aardigen
meneer begint maar al te vaak een
tocht, die eindigt op het bureau van
den kinderrechter. Sterker nog, dit lif
ten werd een der oorzaken, dat bij een
ontredderde jeugd op het oogenblik de
ontreddering onder de meisjes grooter is
dan bij de jongens. Grooter ln ernst en
grooter in wording.
Het bracht ook nog iets anders aan
het licht. Het maakte duidelyk, dat de
crisis, die de Nederlandsche jeugd na
den oorlog doormaakt, zich niet beperkt
tot de onderste lagen van de bevolking,
maar juist het hevigst woedt onder de
vrouwelijke jeugd van de z-g. betere mi
lieu's. Deze beide feiten, èn de groo-
tere ontreddering by de meisjes èn het
pijnlijk groote aandeel, dat de beter ge
situeerde jeugd hieraan heeft, feiten,
die voor insiders onomstootclijk vast
staan, illustreeren den nood van onze
jongeren wellicht beter dan cyfers dat
ooit konden doen.
Het kwaad is trouwens ernstiger en al-
gemeener, het grijpt verder en dieper dan
eenige statistiek op dit oogenblik zou kun
nen registreeren.
Aldus de conclusie van een man uit de
practijk, den Utrechtsehen kinderrechter,
Mr. M. B. v. d, werk, die dagelijks de harde
werkelijkheid ervaart. In den geregelden,
directen strijd tegen dit euvel staat het
orgaan van den kinderrechter en het in
stituut van de onder-toezlchtstelling, die
beiden dit Jaar hun zilveren bestaans-
jubileum vieren. Na een ontwikkelings
gang van 25 jaar moet door beide een
probleem worden opgelost, dat catastro-
phale afmetingen heeft aangenomen. Zij
trachten dat op 'n wijze die bij 't publiek
èn bij de rechtspraak slechts langzaam veld
wint, n.l. los van de gedachte van vergel
ding en straf en los ook van de idee, dat
menschen, die zoo Jong al zoo ernstig ont
sporen, ziekelyk of abnormaal zouden moe
ten zijn. Men wil Integendeel dit heele
probleem stellen ln een gezonde gedach-
tenwereld, waarin normale psychologie cn
paedagogie oplossing moeten brengen, waar
Freud en al het andere faalde. Normale
paedagogie. want men doet geen sensatto-
neele uitspraak wanneer men uit de prac
tijk vaststelt, dat de oorzaak óók van de
huidige enorme toename der jeugdcrimi
naliteit ligt ln de 'ontreddering van het
gezin. Het is byna een wet, dat van de kin
deren. die met de organen van den kin
derrechter ln aanraking komen, ook te
eenlger tyd de ouders in de familiekamer
van de rechtbank verschijnen voor een
echtscheidingsprocedure of ondertoezicht
stelling. De strijd tegen de ontreddering
der jeugd is daarom een strijd voor het
goede gezin. Daarbil zijn oorlog en gebrek
slechts grootheden van het tweede plan.
Om die reden zoekt de huidige strijd te-
wen de ontsporing der jeugd dan ook niet
in de eerste plaats zyn wapen ln bestraf
fing van gedaan, doch ter voorkoming
van nieuw kwaad.
In die richting denkt men zich dan
ook in de wereld van de kinderrecht
spraak, waar men het feit van het Ju
bileum wil aangrijpen als een reden
voor bezinning èn propaganda, de toe
komstige ontwikkeling Reeds ln Am
sterdam worden op het oogenblik proe
ven genomen met een geheel nieuwe fi
guur ter ondersteuning van dit werk m
het dageiyksche leven: „The visiting
teacher" Dat ls een onderwijzer, die
geen les geeft, die geen klas heeft, maar
den oehcelen dag besteedt met bezoeken
aan de ouders der leerlingen. Aan die
van Gerard, die nu al een paar dagen
niet op school verschynt, aan die van
Henk, die er steeds zoo slordig byioopt
en aan die van Wlm, die altyd met angst-
oofcen van zyn vader spreekt. Hij ls de
man, die kykt en rapporteert, ctie de
betrokken organen kan waarschuwen en
ondertoezichtstelling kan aanbevelen,
ook voordat de feiten hebben bewezen
dat ze noodzakelyk Js. Deze figuur zal
straks in Nederland algemeen zijn in
trede doen.
Men denkt voorts aan een ingrijpende
uitbreiding en reorganisatie van de voog
dijraden, die centra moeten worden voor
preventieve kinderbescherming, aan orga
nen van de kinderpolitie, waaraan deskun
digen zyn verbonden en die voldoende
outillage hebben om het gigantische werk,
waarvan nog te veel te lang blijft liggen,
aan te kunnen. Men denkt aan het insti
tuut van den kinderrechter zelf, dat ln
ons land nog lang niet algemeen ls. waar
aan nog teveel kinderrechters zyn ver
bonden, die niet by uitsluiting dat werk
beoefenen. Een kwestie, waaraan onmid
dellijk de ongedifferentieerde jurlstenop-
leidlng aan onze universiteiten annex 13.
Nog altijd ontvangt de man, die straks
het kind zal moeten beoordeelen, dezelfde
opleiding als degene, die zijn geest zal
spitsen op den uitleg van tal van civiel
rechtelijke strafregels. Het absoluut ont
breken van een verantwoord wetenschappe
lijke opleiding voor een zoo belangrijke
taak als die van den Kinderrechter in de
moderne maatschappy is in Nederland een
ernstige lacune. Zooals er overigens meer
zijn. Zooals er ook voldoende gelegenheid
ontbreekt om kinderen, die dat behoeven,
rustig te observeeren, omdat op het oogen
blik de kinderobservatlehuizen door een
schreeuwend ruimtegebrek veel van kinder-
npbërgplaatsen hebben gekregen. Boven
dien werkt het geheele apparaat te traag
en te slecht, waardoor kinderen, die na
een vonnis door de regeering moeten wor
den overgenomen, er biyven hangen om
dat ze vergeten of wel goed opgeborgen
bevonden worden.
Zoo komt men tot de conclusie, dat een
apparaat voor een taak ls geplaatst, die het
bijna te boven gaat en nog wel op een
tijdstip, dat een snelle afdoening juist een
eerste vereischte ls. Is het wonder dat er
dus in den kring van de beide Jubilaris
sen wenschen bestaan, die men met kracht
poogt te verwezenlijken? Bovendien be
hoeft men den bijstand van ieder, die
waar moeilijkheden ontstaan reëele hulp
weet te bieden en die den toon verstaat
van hen, die op drift dreigen te raken
Omdat op die wijze alleen heel langzaam
bij het heéle Nederlandsche volk het besef
kan groeien dat er voor moeilijkheden ln
een gezin hulp bestaat, ook voor het te
laat ls, dat het Instituut van den Kinder
rechter met alles wat ermee ls verbonden,
de Voogdijraden, de Gezinshulpbureaux,
de medisch-paedagoglFChe instellingen enz.,
er niet zijn uit bemoeizuchtige betwe
terij, maar ten dienste van het kind. Het
kind. dat op den tweesprong staat
en lift.
Bioscopen
Rembrandt: Rebecca, (18 jr.) 2, 4.15,
6.45 en 9.15 uur. Cinema-Palace: La Ea-
tallle du Rail, (volw.). Luxor: Katharina
de Groote, (18 jr.) 2., 4.15, 7 en 9.15 u.
Frans Ilals: The North Star, (18 jr.), 2,
4.30, 7 en 9.15 u. City: Geef 'm de sporen
(14 jr.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u. Spaarne-
Theater: De Geveltoerist (141 jr.), 2.30, 7
en 9.15 u. Zond.: 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
Apotheken
De avonddiensten worden tot 22
Mhart waargenomen door: O- G. Loo-
meijer Zn., Bartelj.str. 11, tel. 10175.
Park-ApotheekKleverparkweg 13, tel.
11793. Teyler-Apotheek, Teylerplein 79.
tel. 17946.
Ziekenvervoer
Fa. Mathot, Gr. Houtstr 39, tel. 11990
en Margriet, Turfmarkt 10 rd, tel. 21400
(dag en nacht)
Woensdag 19 Maart:
Concertgebouw: Ethel Bartlett en Rae
Robertson, piano, 8 uur.
listische beginselen was toegedaan, maar
dat hij daarna een ander inzicht had ge
kregen. In Schagen had hij weliswaar
verscheidene inwoners bij het geweste
lijk arbeidsbureau te Alkmaar voor te
werkstelling in Duitschland opgegeven,
maar dit waren volgens hem a-sociale
elementen geweest, die eerder voor deze
tewerkstelling in aanmerking kwamen,
dan de duizenden bonafide huisvaders,
die het G.A-B. naar Duitschland zond. De
briefjes, waarin hy het G.A.B. deze op
gaven verstrekte, werkten, naar verd.'s
meening, preventief: de betreffende in
woners doken onmiddellijk onder, wan
neer zy hun oproep ontvingen. Zoo kwam
de gemeente Schagen gemakkelijk van
'n aantal zwarte handelaren en clandes
tiene slachters af. Diverse getuigen leg
den verklaringen af over hun gevangen
neming en overlevering aan den S.D.,
waarbij de burgemeester steeds een rol
had gespeeld-
In Juli 1944 werd verd. op zijn verzoek
in Naarden tot burgemeester benoemd.
Hij liet zich daar, gekleed in N.S.B.-uni-
form, installeeren. Op 31 Januari 1945
werd in deze gemeente een aanslag ge
pleegd op een Duitsch militair. Enkele
dagen later onderteekende verd. den tekst
voor een aanplakbiljet, dat in de straten
van Naarden de aandacht van het pu
bliek trok- Het beloofde veel levensmid
delen aan ieder, die inlichtingen over
dezen aanslag verschafte.
De advocaat-fiscaal noemde dit open
lijk speculeeren op de wanhoop der be
volking, die gebukt ging onder den hon
gersnood. Zich verwerende zeide verdach
te, dat de Duitschers van plan waren als
represaille tien inwoners van Naarden te
fusilleeren. Door de verspreiding van dit
aanplakbiljet hadden zij hiervan afge-
zien.
Verscheidene getuigen a décharge deel
den het Hof mede, dat verd. zich persoon-
lyk voor hen had ingespannen en veelal
met succes, wanneer zij gearresteerd wa
ren of wanneer terugvoering in krijgsge
vangenschap dreigde.
In zyn requisitoir zeide de procureur-
fiscaal, dat verd. een imjoosanten staat
van dienst bij de N.S.B- had gehad. Dat
deze ex-burgemeester verplichte vor
mingsbijeenkomsten voor het gemeente-
personeel ln Schagen had georganiseerd,
inbeslaggenomen goederen onder N.S.B.-
ers had verdeeld en niet alleen algemeene
beleidfouten gemaakt, maar ook misdrij
ven gepleegd, waarop hij zich thans op
„ambtelijke bevelen" van de Duitschers
beroept.
In Schagen heeft verd. een straat her
doopt met den naam „Gerard Mooyman-
straat". De eisch was tien jaar gevange
nisstraf met ontzetting uit de openbare
rechten voor het leven. Uitspraak 29
Maart.
De Rotterdamsche kamer van het
Haagsche Byzondere Gerechtshof heeft
Maandag den 49-jarigen C. D. van der
Pol, in 1940 kapitein der infanterie bij
het Nederlandsche leger, die na de ca
pitulatie dienst nam in het leger van
den vyand, aan het Oostfront vocht en
zelfs een onderscheiding kreeg „voor be
toonde dapperheid", voor dit tegenover
land en volk gepleegd verraad ter dood
veroordeeld, conform den eisch van den
advocaat-f iscaal.
(Van onzen Utrechtschen redacteur)
„In twaalfhonderd Nederlandsche
parochies is reeds een afdeeling van
Katholiek Thuisfront opgericht en
toch moet men zeggen, dat ondanks
dit ën ondanks alle enthousiasme,
waarmede gewerkt wordt, Katholiek
Thuisfront nog niet is wat het
eigenlyk moest zyn," aldus aalmoe
zenier majoor Veldhuis tijdens een
bijeenkomst in den Raadskelder te
Utrecht in het weekend voor verte
genwoordigers van Katholiek Thuis
front uit Midden-Nederland, omvat
tende de dekenaten Utrecht, Mont-
foort, Breukelen, Amersfoort en Hil
versum.
Hij weet dit euvel aan het feit, dat de
actie van Katholiek Thuisfront nog te
veel versnipperd is. Iedere parochie en
iedere gemeente beperkt zich nog te veel
tot verzorging van de jongens uit eigen
omgeving. Door de geïsoleerde activiteit,
hoezeer op zich toe te juichen, gaat de
groote lijn, de mogelijkheid om als een
gesloten geheel naar buiten te kunnen
optreden, verloren. De actie dient meer
geconcentreerd te worden op het centrale
punt der landeiyke leiding in Den Haag,
zoodat Katholiek Thuisfront zich lan-
delyk dat prestige kan verwerven, dat
dringend noodig is. Het streven is nu,
ook in het kleinste gehucht nog een af
deeling op te richten en alle actie te doen
verloopen onder het toezicht van gewes-
teiyke commissarissen, die worden bijge
staan door een aalmoezenier. Het is de
taak .van deze gewestelijke commissaris
sen te coördineeren en te stimuleeren
en het contact met Den Haag te onder
houden.
Als gewestelijk commissaris voor Mid
den-Nederland werd gekozen mr. J. Ko
ning uit Utrecht en als plaatsvervangend
commissaris de heer Grundmeyer uit
Zeist.
De machinefabriek Gebrs. Stork en
Co. te Hengelo zal, in opdracht van het
Nationaal Laboratorium voor Luchtvaart
te Amsterdam, een enormen windtunnel
Deze tunnel wordt met uitzondering"
van de machine-installatie in de open-
luchc opgesteld.
De lengte bedraagt bijna 200 meter.
De bouw geschiedt in den vorm van een
gesloten U. In den tunnel komen groote
verstelbare schroeven, die ware stormen
zullen ontketenen. De aandryving wordt
ontleend aan een turbine-installatie van
een gesloopt oorlogsschip. De vervaardi
ging zal ongeveer drie jaar in beslag
nemen.
Of Sjahrir nog steeds bereid is de
overeenkomst te onderteekenen op de
voorwaarden, welke hij de vorige week
aan de Commissie-Generaal heeft be
kend gemaakt, hangt af van de Indone
sische reactie op de actie van de Neder
landsche troepen bij Modjokerto al
dus Graham Jenkins, de byzondere cor
respondent van Reuter.
De meening heerscht, dat door deze
actie de goede verstandhouding tusschen
de onderhandelaren, welke sedPrt. de
komst van Lord Killeam met zooveel
geduld was opgebouwd, thans verstoord
is.
Onderteekening van de overeenkomst
zal niet het einde van de onderhande
lingen beteekenen. Zij zou deze slechts
op een nieuw en begrensder niveau
plaatsen en een einde maken aan den
eeonomischen oorlog, welke in de laat
ste maanden ln groote mate in de plaats
is getreden van de militaire operaties.
Een van de eerste aangelegenheden,
waaraan de gemengde Indonesisch-Ne-
derlandsche commissie haar aandacht
zal besteden, zal naar men verwacht het
herstel van den eeonomischen toestand
van het land betreffen
Generaal Joseph T. MaeNarney, de
afgetreden commandant van de Ame-
rikaansche strydkrachten in Europa, zal
Maandag' in Nederland aankomen op een
vacantietrip, die hem ook naar Scan
dinavië zal voeren.
Verwacht wordt, dat generaal Mae
Narney 29 Maart in Frankfórt terug zaJ
keeren. Nadien zal hy ais militair gede
legeerde by de Uno naar de Vereenigde
Staten gaan.
Zaterdag is op den berg Tsingheli i«
Griekenland by de Bulgaarsche grens
een Bulgaarsche parachutist in uniform
gevangen genomen.
Hy had een koffer met belangrU^e
documenten by zich. Sommige stukkeb
zouden van de Bulgaarsche regeerins
afkomstig zyn en bestemd voor de com
munistische party in Griekenland.
Hy werd naar Serres gebracht, v7a
hy ondervraagd is.
Amsterdam, 17 Maart l347;Kt
Het koersverloop op de aandeelenma^
was vandaag algemeen iets zwakker, lKt.
tabaksaandeelen waren eveneens geo
Scheepvaart- en industrie-aandeelen piat
ven tameiyk op peil, hoewel ook hier bl0-
overal de vorige koersen gehandhaai
ven*
De vrije markt was vandaag van -i
beteekenis dan in de voorafgaand»
het geval ls geweest.
