Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | 20 maart 1947 | pagina 3

l

Nogmaals het vervoer in
de Eerste Kamer

GEBOORTECIJFER MET BIJNA
50 PCT. TOEGENOMEN

DUITSCHE PARTIJPOLITIEK ROND HET
CENTRALISME

I

Betere voorlichting in den vreemde

Jr

Tweede Kamer wenscht spoedig
ingelicht te worden

Geen troepen naar Indië dan ter
aflossing

NIEUWE BONNEN

Sterftecijfer heeft het peil van
vóór den oorlog bereikt

De 91/2 millioen
gepasseerd

(M>0'OAcl

Schumacher in de contramine

DRIEJARIG KIND UIT
WRAAK VERMOORD

Tegen dader zes jaar
geëischt

m

KJ
w

WÈSÈm

MGR. N. VERHOEVEN

Bevolking in 1946

op de heide

DONDERDAG 20 MAART 1947

PAGINA 3

BUITENLANDSCH OVERZICHT

Nederlandsche kustvaarder
heeft averij

I

£9

SABOTAGE IN DUITSCHLAND

ZEIL EN TOUW IN BROOD
GEBAKKEN

Om smokkelaars te doen
ontsnappen

Vicaris van Menado

Zevende regiment infanterie

«Sr

.J

tWordt vervolgd).

f-ti Moskou confereeren de Groote Vier
over Duitschlands toekomst. In Ber
lijn confereerden enkele dagen geleden
een aantal leiders van politieke partijen
over diezelfde toekomst, die de hunne is.
Wij bedoelen een samenkomst van de
voorlieden der Christelijk-democratische
Unie, de opvolgster van de vroegere Cen
trumpartij, voorzoover het de herkomst
van zijn leden (voornamelijk uit Katho
lieke en Protestantsche kringen) betreft,
en de sterkste Duitsche partij van het
oogenblik. Voorgesteld werd de oprich
ting van een comité, bestaande uit ver
tegenwoordigers der vier groote partijen,
n.l. de Christen-democraten zelf, de So
ciaal-Democraten, de Liberaal-democra
ten en de Socialistisch-Communistische
Eenheidspartij, die tot nog toe alleen in
de Russische zone bestond, maar juist
eergisteren besloot haar actie voortaan
ook in de Amerikaansche zone te voe
ren.

De vergadering werd bijgewoond door
de voorzitters van de S.E.D. (Eenheids
partij), Pieck, en van de Liberalen. Külz.
En hun partijen gaven al spoedig na
publicatie hun goedkeuring. Het plan
voorziet in de vorming van een lichaam,
dat verkiezingen voor een nationale ver
gadering zou kunnen voorbereiden en
organiseeren. Op grond van den uitslag
deir verkiezingen zou dan wellicht een
centrale regeering worden samengesteld.
Tegen deze voornemens hebben de socia
listen, bij monde van hun feilen, een-
armigen leider, Kurt Schumacher, pro
test aangeteekend. in een bittere rede,
waarin hij de S.E.D. uitmaakte voor de
..partij van het nationaal-communisme"
en voor de „nieuwe nazi's", verklaarde
hij dat het heele voorstel uit Russischen
koker kwam en daarom verwornen werd
door de Socialisten, die in heftige on
min met de Sovjet-autoriteiten leven en
dan ook in de Oostelijke zone geen toe
gang hebben. Zij oriënteeren zich meer
op Engeland, zooals wel voor iedereen
duidelijk is geworden bij het bezoek dat
Schumacher enkele maanden geleden
aan de geestverwante Labour in Enge
land bracht. „Wij zijn voor de eenheid
van Duitschland," zeide Schumacher,
„maar wij zijn tegen Russificatie."

Daarmee is het probleem, waarmee de
plaatsvervangende ministers te
Londen al hebben kennis gemaakt
en waarvoor het viertal te Moskou een
oplossing moet vinden, in het hart der
Duitsche partijpolitiek geplaatst. Alle
partijen zijn voorstanders van eenheid,
doch zij zien die eenheid verschillend-
Moet het één onverdeeld nieuw Rijk zijn,
of moet het, in „Lander" verdeeld, een
bondsstaat of een statenbond worden?
Degenen die, in den korten tijd. van hun
bestaan, op dit gebied de grootste ont
wikkeling hebben doorgemaakt, zijn de
Christen-Democraten. Zij waren eerst
voor een zoo groot mogelijke gewestelijke
zelfstandigheid onder een vrij zwak een.
traal bestuur. Geleidelijk aan hebben zij
zich evenwel van dit decentralisatie-be
ginsel verwijderd, ofschoon er onder hen
nog groote groepjen het oorspronkelijke
standpunt innemen. Volgens Schumacher
hebben zij, en ook de Liberalen, zich nu
door de Russen op sleeptouw laten ne
mén.

Door den socialistischen tegenstand zal
er van het plan wel niet veel terecht ko
men. En als dat zoo is, missen de par
tijen voorloopig een kans op werkelijk ge.
zag in de aangelegenheden van hun eigen
land. Zij laten zich dan de gelegenheid
ontglippen zelf de organisatoren van

verkiezingen te zijn. En zulke verkiezin.
gen zullen toch vermoedelijk gehouden
moeten worden, want in eenigerlei vorm
zal er een Duitsche regeering tot stand
moeten komen, die het vredesverdrag,
eenmaal voltooid, zal kunnen ondertee
kenen. Blijft Schumacher bij zijn weige
ring en hij heeft beloofd dat te zul
len doen zoolang zijn partij niet in de
Russische zone wordt erkend en met rust
gelaten dan is samenwerking der par
tijen bij het organiseeren van verkiezin
gen uitgesloten en zullen de bezetters
zelf de organisatie ter hand moeten ne
men.

Terwijl de Socialisten evenzeer als de
anderen verlangen naar Duitsch gezag
over Duitschland, zetten zij dus niet een
van de stappen die het vestigen van dit
gezag zouden kunnen bespoedigen. En
misschien is dit wel een feit dat wijstop
een afwezigheid van werkelijkheidsgevoel,
die hen scherp van den grooten broer in
Engeland doet verschillen.

De 19-jarige landbouwknecht H. P. p.
uit Ambt-Delden (O.) heeft 28 Juli van
het vorig jaar het driejarig zoontje van
de familie S„ bij wie hij werkzaam was,
weggelokt naar een bosch. Daar heeft hij
het knaapje met een mes in hoofd en
rug gestoken, waarna hij het lichaampje
in 'n kuil, dien hij tevoren had gegraven,
heeft geworpen en met zand toegedekt!
Het kind is door verbloeding overleden.

Voor de Almelosche rechtbank gaf de
dader Woensdag het tenlastegelegde toe
en zei, dat hij dezen moord begaan heeft
om zich te wreken op de vrouw van S„
daar deze hem niet goed behandelde.

Uit verdere verklaringen bleek, dat hij
reeds eerder een poging gedaan had de
vrouw van het leven te berooven. Getui
gen vertelden, dat verdachte altijd een
vreemde, stilzwijgende persoon is geweest,
die tengevolge van zijn opvoeding een
wrok koesterde tegenover het leven. Een
duidelijk motief voor den moord werd
echter niet gevonden.

De Officier van Justitie mr. J. F.
Camphuys was van meening, dat hier
zeker niet blindelings, maar wel degelijk
met voorbedachten rade gehandeld is. Hij
wilde echter rekening houden met ver-
dachte's geestesgesteldheid en eischte een
gevangenisstraf van zes jaar met terbe
schikkingstelling van de regeering.

Mr. Atema, die als verdediger optrad,
vond gevangenisstraf rtiet de juiste straf.
Directe terbeschikkingstelling was hier
z.i. beter op haar plaats.

Uitspraak 2 April.

Volgens een telegram, dat Woensdag
bij het directoraat van de scheepvaart
binnenkwam, heeft de convooileider der
zes Nederlandsche kustvaarders, die be
gin van dezie maand naar Indië ver
trokken, averij in de Golf van Biscaje
opgeloopen. Het schip heeft een lek. Het
wordt door een der schepen uit het
convooi naar St. Nazaire begeleid. De
vier andere schepen hebben de reis
voortgezet.

,.:T

Troepen, uitgerust met alle soorten voertuigen, van booten tot zware tanks,
zijn gerequireerd, om hulp te verleenen in de overstroomde gebieden van
Zuid-Engeland. Een legertank vervoert de bewoners van ondergeloopen

huizen.

(Van onzen parlementairen redacteur)

In de Woensdagmiddag gehouden ver
gadering van de Tweede Kamer heeft de
voorzitter voorlezing gedaan van een
brief, afkomstig van den minister-presi
dent, waarin deze mededeelt, dat de
regeering bereid is zoodra mogelijk en
w^l vermoedelijk in de eerste helft Van
de volgende week aan de Kamer inlich
tingen te verstrekken aangaande Ling-
gadjati.

Mr. Romme beklom daarna het spreek
gestoelte om eenige uiterst ingewikkelde
zinnen uit te spreken, die hier niet zijn
weer te geven, doch waarvan de eenvou
dige strekking was de ernstige voorkeur
van de katholieke fractie te kennen te
geven voor het verstrekken van de in
lichtingen nog deze week. Prof. Romme
maakte hierbij ook een toespeling op de
voorlichting, waaraan ter gelegenheid
van de publicatie van de machtiging aan
de Commissie-Generaal om het accoord
te onderteekenen, weer eens van alles en
nog wat gehaperd heeft.

De heer Schouten sloot zich aan bij
den wensch, dien prof. Romme had ge
uit. Hij wilde het liefst Donderdag reeds
inlichtingen hebben en ln ieder geval
hoopte hij Donderdag bij den aanvang
van de vergadering van den voorzitter
te mogen vernemen, wat de regeering
op dezen aandrang had laten weten. De
heer Wagenaar kwam daarna namens de
communisten vertellen, dat zij in het
geheel geen behoefte hebben aan een
verklaring nog deze week. De voorzitter
beloofde een en ander aan den minister
president te zullen overbrengen, ook, dat
de communisten deze week de verkla
ring niet noodig vinden.

De Tweede Kamer heeft Woensdagmid
dag allereerst het wetsontwerp uitzending
dienstplichtigen afgehandeld. Minister
Fiévez beantwoordde met engelengeduld
de tallooze overbodige betoogen, dieer
gehouden waren, en de weinige opmerkin
gen, die men hier en daar terecht had ge
maakt. zoo vernamen we, dat de minister
er met alle kracht naar streeft te geraken
tot opvoering van het aantal legerpredi-
kanten voor den troep, doch de moeilijk
heid is, dat er te weinig geschikte krach
ten hiér te lande aanwezig zijn. De cijfers
voor de aalmoezeniers zijn veel gunstiger.
De minister wilde van de gelegenheid, dat

Naar hef einde van een heerschappij fer zee? - Een heuvel
verhuist Doe niets op Vrijdag Helgolands laatste dagen.

Wij moeten voor de toekomst afzien
van onze hoop de grootste vloot
eer wereld te bezitten", verklaar
de de Engelsche financieele secretaris
van het Ministerie van Marine in het
Lagerhuis. „Maar wij kunnen wei ho
pen op de best uitgeruste vloot, daar
wij zeker zijn de best bemande vloot te
bezitten". Met deze woorden werd En
geland kond gedaan, dat het niet meer
de grootste vloot ter wereld zal hebben.
De bouw van oorlogsschepen wordt on
dergeschikt gemaakt aan atoom- en
andere onderzoekingen op het gebied
van de exacte wetenschappen. Nieuwe
schepen zullen voorloopig niet worden
gebouwd, behalve twee torpedojagers,
waarbij wijzigingen in den scheeps- en
machinebouw zullen worden toegepast
De secretaris legde echter den nadruk
op het belang van onderzoekingen, waar
het den invloed van de atoombom op
oorlogsschepen betreft.

In 1946 is het werd er en passant
hog even aan toegevoegd de belang
rijkste taak van de Britsche marine het
verhinderen van de onwettige emigratie
naar Palestina geweest, welke door de
Britsche matrozen „ferm, tactvol en
doeltreffend" werd uitgevoerd. En ter
wijl in Engeland in bedekte termen te
verstaan wordt gegeven, dat Engeland
de zeeën niet meer zal beheerschen, zoo.
als dat tot dusverre het geval was, werd
in Amerika de nieuwe zware kruiser
„New Port News" te water gelaten, wel
ke werd toegewijd aan „den eeuwigen
vrede". De bewapening van 't schip is
echter dusdanig verbeterd, dat hei de
drievoudige vuurkracht heeft van ande
re kruisers van zijn tonnage.

Wanneer de bemanning van het
Amerikaansche vrachtschip „Em
pire State" den wijzen raad van
Velen had gevolgd o.a. van Signo
Togiiatti, den Italiaanschen communis-

tenleider dat alles wat men op een
Vrijdag doet, slechts ongeluk kan bren
gen, dan zou 't niet door zoovele ram
pen zijn achtervolgd als thans het geval
is. Want het schip verliet Savannah op
een Vrijdag. En het ongeluk begon nog

Op den dag van het vertrek, toen de la
ding vlam vatte. Nauwelijks was de
brand gebluscht en de volle zee bereikt
of eerst zware stormen en later dikke
mist vertraagden de overtocht. De aan
komst in Liverpool bracht een doodelijk
ongeluk, toen een dokwerker in het
ruim viel en vervolgens een nieuwe
brand, waarbij het grootste deel van
de katoenlading verbrandde. Zes pom
pen vochten acht uur lang 0m het schip
te redden en zes leden van de beman
ning namen zich heilig voor niet op
nieuw op een Vrijdag zee te kiezen.

Bij alle vriendelijkheden van de na
tuur, die de wereld den laatsten
tijd heeft te verduren gehad, heeft
zich nu in Portugal een andere gevoegd,
die voor de bewoners van het betreffen
de gebied niet minder ernstig is dan
voor ons een té strenge winter of een
overstrooming. Want in Vila-Novade-
Paiva is een heuvel met boomen, huizen
en alles wat hij draagt, aan het ver
huizen. Reeds eenige honderden meters
heeft hij aldus afgelegd, het gebied
waarover zijn weg gaat achterlatend als
na een zware orkaan en een wolkbreuk
De boeren zijn dag en nacht in een
alarmtoestand, maar kunnen weinig an
ders doen dan hun have en goed naar
veiliger plaatsen overbrengen. Want de
heuvel kruipt verder en de geologen
staan voor een raadsel, dat zij nog niet
hebben kunnen oplossen.

Op het Noordzee-eiland Sylt wordt
hard getimmerd en gewerkt om
oude legerbarakken klaar te ma
ken voor de bewoners van Helgoland,
die hun woonplaats zullen moeten ver
laten nu Helgolands laatste dag met

rasse schreden nadert. Gelukkig voorde
visschers biedt Sylt ongeveer dezelfde
mogelijkheden als Helgoland. Zij kunnen
dus hun bedrijf voortzetten. Wanneer
het stormt op zee, zullen de overblijf
selen van de eenmaal sterke vesting
nog een schuilplaats voor de van hun
huis, maar niet van de zee verjaagde
Helgolandsche visschers kunnen bieden.

De Britsche autoriteiten in Duitsch
land hebben enkele gevallen van sabo
tage bekend gemaakt, waardoor het
drukken van nieuwe leerboeken voor de
scholen in de Britsche zone vertraagd
is. In een leesboekje voor de lagere
school waren bijv. 10 bladzijden in het
midden bedrukt met allerlei nazi-pro-
paganda. Het werd echter ontdekt,
voordat de boekjes uitgedeeld werden. In
een geschiedenisboek waren door Duit-
schers veranderingen aangebracht

er toch over de geestelijke verzorgers ge
sproken werd, gaarne gebruik maken om
zijn groote bewondering voor het werk
dér geestelijke verzorgers te kennen te
geven.

Voorts deelde de minister mee, dat het
wetsontwerp tot steunverleening aan de
oorlogsslachtoffers zjfn departement op
weg naar de Kamer verlaten heeft. Het
wetsontwerp voorziet in steunverleening
met terugwerkende kracht tot April 1939.

In de moeilijke kwestie van het ver
werken der geweldige hoeveelheden post
van de militairen in Indië hoopt de mi
nister te voorzien door het invoeren van
uniforme postbladen, waardoor de omvang
eenigszins beperkt zal worden. Op een
vraag van den heer van Vliet, of het niet
mogelijk is de groote gezinnen eenigszins
te ontlasten aocfr het maximum-aantal
dienstplichtigen te beperken tot twee per
gezin, deelde de minister mede, dat dit
tot zijn spijt totaal uitgesloten is. Hij De-
vestigde voorts nogmaals, dat er geen
troepen meer naar Indië gaan om onze
legermacht daar te lande uit te breiden,
doch uitsluitend ter aflossing. Onze le
germacht in. Indië wordt door den bevol-
hebber voor alle taken voldoende genoemd.

Met nadruk gewaagde de minister van
de goede verstandhouding, welke er tus-
schen de militairen en de Indische bevol
king pestaat. Niet zonder eenige heftigheid
zeide hij niet te begrijpen, dat de commu
nisten telkens weer het leger kleineeren
met totale negatie van het feit> dat zij
daarmede telkens weer de nagedachtenis der
gesneuvelden een slag toebrengen en groot
leed berokkenen aan hen, wier vaders en
zoons bij het leger in Indië dienen. Hij las
een brief voor, ondertcekend door verschei
dene militairen in Indië, die zlcb in termen,
die er niet om liegen, uitlieten over het
waarheidsgehalte van de berichten, die „De
Waarheid" verspreidt.

De communisten poogden het onder die
bedrijven natuurlijk op een schreeuwen te
zetten, doch zij werden door den voorzitter
scherp van den bok gereden. Daarna kwa
men de communisten bij de replieken nog
maar eens opnieuw schetteren en toen zij
ten laatste bulten adem waren, werd het
wetsontwerp op hun verlangen in stemming
gebracht en aanvaard met 66 tegen 9 stem
men.

Vervolgens heeft de Kamer zich gezet aan
de behandeling van het wetsontwerp tot
instelling van een ziekenfondsraad, waar
mede iedereen het in hooge mate eens was,
zij het dan dat de meeste sprekers niet veel
moesten hebben van de naar hun meening
te groote macht, die aan den voorzitter van
den Baad wordt toegekend. Ook dr. Mol
dacht er zoo over. Zijn voornaamste be
zwaar gold trouwens wat hij als een alge-
heele centralistische opze^ van den Baad ziet,
die een bovenbouw geeft, waaraan de on
derbouw nog ontbreekt. Doch ook dr. Mol
gaf toch de voorkeur aan deze nieuwe re
geling hoven de oude aan den Duitschen
tijd herinnerende autoritaire. Minister Drees
bestreed uitvoerig, dat be voorzitter een zoo
abnormaal groote macht zal krijgen. Een
aantal amendementen, waarmede de Ka
merleden hadden getracht hun bezorgdheid
te ondervangen, wilde de minister overigens
wel overnemen; op een ander detail kon hij
een geruststellende verzekering geven, waar
op het betreffende amendement werd in
getrokken en zoo werd het wetsontwerp ten
laatste zonder hoofdelijke stemming aan
vaard.

Op instructie der Britsche autoriteiten
nemen thans ook de Duitsche kommie
zen strengere maatregelen tegen Neder
landsche smokkelaars, in een korte
spanne tijds werden 40 personen ge
arresteerd, die op het oogenblik in de
gevangenis te Gronau verblijven. Dezer
dagen heeft een aantal hunner gepro
beerd te ontvluchten met medewerking
van een Duitsche vrouw, <jie een zeil en
een stuk touw in een brood had gebak
ken. Een aantal smokkelaars was er al
in geslaagd buiten de cel te komen,
doch toen brak het touw en de vijfde
smokkelaar kwam zoo leelijk terecht,
dat hij naar het ziekenhuis moest wor
den vervoerd. De bewakers grepen on
middellijk in en wisten alle smokke
laars te arresteeren. Later ook de vrouw,
die het brood had gebakken.

(Van onzen parlementairen redacteur a.i.)

Voor de Eerste Kamer gisteren de debat
ten begon, verhieven de leden zich van
hun zetels om hun voorzitter, professor
Kranenburg, die na een vrij langdurige
ziekte voor het eerst weer hét presidium
waarnam, van harte welkom te heeten.
Prof. Kranenburg sprak woorden van
waardeering tot den heer Anema, die tij-
I dens zijn afwezigheid het voorzitterschap
heeft waargenomen en deze laatste maakte
zich tot tolk van de leden door prof. Kra
nenburg hartelijk in hun midden wel
kom te heeten.Minister Vos sloot zich
hierbij namens de Regeering aan en stapte
direct daarop over naar de Begrooting
van Verkeer.

Naar zijn oordeel hebben de Zuidelijke
provincies niet te klagen over de wijze,
waarop hun vervoersbelangen zijn en
worden behartigd. De electrische verbin
ding met Eindhoven komt nog dit jaar
tot stand, voor een betere behartiging
van de belangen van de Langstraat ziet
de minister op korten termijn echter
geen kans. Bij Kerkra.de zal hij zelf een
kijkje gaan nemen en de Betuwe houdt
hij in zijn gedachten. Bij de toewijzing
van auto's mag Brabant niet vergeten,
dat het autovervoer in het geheele land
nog beneden de helft ligt van voor den
oorlog.

Wat de geuite critiek betreft op de com-
missre-Breen, die in de oorlogsjaren de
concentratie in het vervoerswezen heeft
ter hand genomen, minister Vos wilde er
de aandacht op vestigen, dat reeds voor
den oorlog 25 pCt. van deze concentratie
zich voltrokken had en het gehekelde
werk is slechts geschied in de jaren 1940-
'42, daarbij aijn de sociale en economische
belangen 'met groote voorzichtigheid ge
hanteerd. Overleg met den minister van
Financiën aangaande de Vermogensaan-
wasbelasting, waarvan de heer Kraayvanger
(K.V.P.) verzocht had, dat zij niet gehe
ven zou worden in gevallen, waar gedwon
gen schadeloosstelling geaccepteerd was
voor de goodwill van geliquideerde bedrij
ven. zegde de bewindsman toe.

Bij de verdediging van de wijze, waarop
de motie-Serrarens ten uitvoer is gelegd,
stelde ir. Vos de Kamer in kennis van een
onderonsje, dat hij na het aannemen van
deae motie met dengene, die haar in
diende, gehad heeft en waarin werd over
eengekomen, dat slechts de bestaande ver
gunningen voor vervoersondernemingen
verlengd zouden worden. De schriftelijke
vragen die dezer dagen door het Tweede-
Kamerlid, den heer Serrarens, over deze
materie werden gesteld, schijnen er toch
ook wel op te wijzen, dat deze uiterst ge
compliceerde zaken nog niet zoo goed
kloppen, als de minister de Kamer wilde
doen gelooven.

Over de prioriteit van de N. S. en
A. T. O. hebben de senatoren weinig
nieuws vernomen. Wel heeft de minister
recht gezet de bewering, als zouden hij
en de tegenwoordige directie der Neder
landsche Spoorwegen zich stellen achter
de uitlating, die ooit in besloten kring
door ir. Goudriaan gedaan werd, name
lijk dat het autobusvervoer eigenlijk geen
recht van spreken heeft.

Met deze discussie keurde de Kamer
de Begrooting van Verkeer z. h. st. goed.
In de middagzitting kwam Financiën aan
de orde, waarbij minister Lieftinck geen
feilen strijd te voeren kreeg'. Met den heer
Van Santen voerde hij een vreedzame
gedachtenwisseling over een onderwerp,
dat nu ook niet zoozeer geëigend is om
de gemoederen te verhitten: het conver-

teeren van gemeenteleeningen naar een
rentepeil van drie procent. Met voldoe
ning constateerde de minister, dat ook
zonder verdere pressie op de lagere or
ganen geconverteerd wordt. Het overleg
met de Bank voor Nederlandsche Ge
meenten om een uitweg te vinden voor
de consolidatie van leeningen op korten
termijn is nog gaande. Na deze, bij een
onderwerp als Financiën ongebruikelijk
korte uiteenzetting kreeg ook minister
Lieftinck het fiat van de Eerste Kamer.

Nadat jhr. Van Boetzelaer van Ooster
hout zijn plaats had ingenomen, zette de
heer Algra (A.R.) de debatten in over
de Buitenlandsche politiek. Hij bepleitte
betere voorlichting over Nederland in
den vreemde het binnenland kan wel
met wat minder en kwam daarna te
spreken over de grenscorrecties, speciaaJ
in verband met de liquidatie van het
DollarEems-probleem. Schumacher
heeft volgens dezen spreker, ook al is de
man persoonlijk „zuiver", geen recht van
praten. Met klem waarschuwde deze af
gevaardigde tegen blocvorming en de
heer Stikker (P. v. d. A.) gaf na hem als
zijn meening, dat Nederland verkeerd
zou doen zich bij de EngelschFransche
alliantie aan te sluiten: men weet noch
van Engeland, noch van Frankrijk in
welke richting hun politiek zal gaan. De
heer Reyers (C.H.) gaf als laatste spre
ker van dezen middag uiting aan een ge
voel van onbehagen over de wijze, waar
op Nederland deelgenomen heeft aan de
actie tegen Franco.

Het bleef bij deze hors d'oeuvre: de
hoofdschotel komt Donderdag, want de
andere fracties hadden na zooveel ge
praat over Verkeer en Financiën er
blijkbaar genoeg van en stelden hun
redevoeringen uit tot den volgenden dag.

i

In het moederhuis der Missionarissen
van bet H. Hart te Tilburg werd be
richt ontvangen, dat tot opvolger van
Z. H. Exc. Mgr. W. Panis tot Vicaris
van het Apostolisch Vicariaat van Me
nado benoemd is pater Nic. Verhoeven.

De nieuw benoemde Apostolische Vi
caris werd 2 Juni 1896 te Oisterwijk ge
boren en 15 Aug. 1922 te Utrecht pries
ter gewijd. In October 1923 vertrok hij
naar de missie van Ned. Nieuw-Guinea,
waar hij tot Me* 1935 werkzaam was,
het laatste jaar als Superior religiosus
der missie. Bij zijn terugkeer in Neder
land werd hij gekozen tot Provinciaal
der Ned. provincie der missionarissen
van het H. Hart. Gedurende zijn be
stuur maakte hij o.m. visitatiereizen
naar Brazilië, Indië en de Finlippijnen.
Na den oorlog was hij belast met de
uitzending van nieuwe missionarissen
naar'de verschillende missiegebieden en
m«t de missieprocuur.

Voor het tijdvak van 23 Maart t/m
5 April.

BONKAARTEN KA, KB, KC 703 (str.3)

66-2, 66-3 alg. 250 gr. suiker, boterham
strooisel enz. of 1500 gr. jam, stroop
enz. of 750 gr. chocolade of suikerwerk
BONKAARTEN KD, KE 703 (strook 3)
66-2 algemeen 250 gr. suiker, boterham
strooisel enz. of 500 gr. jam. stroop
enz. of 250 gr. chocolade of suikerwerk
BONKAARTEN MA, MD 704, bijzonde
re arbeid en a,s. moeders (strook 3)
65-4 suiker 250 gr. suiker, boterham-
strooisel enz. of 500 gr. jam, stroop
enz. of 250 gr. chocolade of suikerwerk
TABAKSKAARTEN ENZ. QA, QB, QC
703.

65-1 tabak 3 rants, tabaksartikelen.
65-2, 65-3 tabak 2 rants, tabaksartikelen
65-1 versnaperingen 200 gr. chocolade
en/of suikerwerk of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 400 gr. jam,
stroop enz.

65-3 versnaperingen 100 gr. chocolade
en/of suikerwerk of 100 gr. suiker, bo
terhamstrooisel enz. of 200 gr. jam,
stroop enz.

De dienstplichtigen bestemd voor het
zevende regiment infanterie te Oior-
scho, die Maart j.l. hadden moeten op
komen en wier opkomst was uitgesteld,
moeten nu Vrijdag 21 Maart opkomen.
Zij moeten dien dag per eerste reisge
legenheid na zeven uur naar Eindhoven
vertrekken.

ln verband met het naderende
Paaschfeest zijn de patissiers ijverig
in de weer. Vele pronkstukken komen
uit hun handen. Hoe vindt u het
hierbij afgebeelde kunststuk? U be
hoeft er slechts.... 100 rantsoenbon
nen voor af te staan.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft dezer dagen de voorloopige cijfers
over den loop van de bevolking van Nederland gedurende 1946 gepubliceerd. Er
werden in 1946 283 802 kinderen geboren, tegen gemiddeld 174.910 per jaar in de
periode 1936/1939. Het geboortecijfer per 1000 inwoners bedroeg in 1936/1939 20,3
en in 1946 30,2. In vergelijking met de vooroorlog! «- periode is het geboortecijfer
dus met bijna 50 pet. toegenomen. Een nadere anaiyse van de cijfers doet zien, dat
dit hooge geboortecijfer niet een gevolg is van het groote aantal huwelijken, dat
na de bevrijding gesloten is, want het aantal tweede en latere kinderen nam nog
sterker ioe, dan dat der eerstgeborenen.

Merkwaardig is de verspreiding van
de geboorten over het land. De verhoo
ging is n.l. niet in alle streken even sterk
geweest. Vóór den oorlog hadden Lim
burg en Noord-Brabant een veel hooger
geboortecijfer dan het overige Neder
land. In 1946 echter vindt men het
hoogste geboortecijfer in Zuid-Holland
en Utrecht (resp. 31.5 en 31,1 per mille)
terwijl Limburg en Noord-Brabant een
geboortecijfer van 29,4 en 30,8 per mille
hebben. Ook is in 1946 niets te bespeu
ren van lage geboortecijfers in de groote
steden. Het gemiddelde van Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag ligt met 30,3
per mille even boven 't rijksgemiddelde.

Er zijn circa 75.000 meer kinderen in
1946 geboren dan in 1945, Dit beteekent
dat men over 6 a 7 jaren er op moet
rekenen, dat de lagere scholen ten min
ste 65.000 leerlingen meer moeten op

nemen dan het vorige jaar. Het aantal
geborenen in Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag bedroeg in 1946 57.886 tegen
30.708 in 1945, een vermeerdering dus
met 27.178. Men zal voor deze kinderen,
als zij den leerplichtigen leeftijd bereikt
hebben, over de noodige schoollokalen
en leerkrachten moeten beschikken. Een
tiental jaren later zal een extra aan
bod van ten minste 30.000 nieuwe man
nelijke werkers moeten worden opge
nomen.

De sterfte over 1946 bereikte wederom
het vooroorlogsche peil. Er waren 79.784
sterfgevallen, dat is 8,5 per 1000 inwo
ners, tegen gemiddeld 8,7 per duizend
inwoners 'n 1936/1939. Hierbij mag ech
ter niet uit het °og verloren worden, dat
de cijfers voor 1946 en die van de voor
oorlogsche periode niet direct vergelijk
baar zijn, daar tijdens cn na den oorlog
ile leeftijdsopbouw sterk veranderd is en
wel speciaal in de leeftijdsgroepen waar
onder de sterfte het hoogst is.

Eenerzijdg zijn speciaal in den
„hongerwinter" 1944-1945 vele oude
menschen omgekomen, waardoor het

sterftecijfer in 1946 lager ligt dan
anders het geval geweest ware.

Anderzijds is door het zeer hooge
geboortecijfer het absolute aantal
sterfgevallen van kinderen beneden
het jaar zeer hoog, hoewel procen
tueel de kindersterfte in 1946 (38.6 per
1000 levendgeborenen) reeds bijna
weer het lage vooroorlogsche peil van
37.1 per 1000 levendgeborenen be
reikt heeft. Het cijfer werd nog
ongunstig beïnvloed door de hooge
kindersterfte in Januari en Februari
(resp. 69.1 en 52.8 per mille).

Ter vergelijking diene, dat in Enge
land de kindersterfte in 1939 51 en in
1946 43 per 1000 levendgeborenen was.

Behalve de algemeene sterfte en de
kindersterfte is ook de sterfte aan tu
berculose van de ademhalingsorganen,
die in den oorlog sterk opgeloopen was,
vrijwel tot het niveau van 1936/1939 ge
daald.

In 1946 zijn aan deze ziekte per 10 000
inwoners 3.3 overleden tegen gemiddeld
3.2 per jaar in 1936/1939. Men mag uit
dit cijfer echter niet de conclusie trek
ken, dat ook de ziektefrequentie van
tuberculose tot het vooroorlogsche peil
is gedaald. Hier blijft groote waakzaam
heid geboden.

De stijging in het aantal huwelijken,
die na de bevrijding was waar te ne
men, heeft zich in 1946 voortgezet. Er
werden 107.074 huwelijken gesloten, dat
is 11.4 per 1000 inwoners, tegen gemid
deld 69.179, dat is 8.0 per 1000 inwoners
in 1936/1939. Speciaal de Meimaand met
17.6 huwelijken per 1000 inwoners viel
op.

Berekent men met behulp van de
voorgaande cijfers en die van vesti
ging in en vertrek uit Nederland
(het vestigingsoverschot bedraagt
34.000 personen) de grootte van het
inwonertal van ons land, dan blijkt,
dat wij de 9% millioen ruim gepas
seerd zijn. 1 Januari bedroeg het
aantal inwoners 9.534.000, een bevol
kingstoeneming van 239.000 sedert
1 Januari 1946 en van 700.003 sedert
1 Januari 1940.

door HANS VERHOEVEN

17)

Met een kalm gangetje reden Lank-
man en Ruigeflesch naar de stad terug.
De maan stond nu laag aan den hemel
zoodat groote gedeelten van den met
dennen omzoomden weg volkomen in 't
duister lagen. In den feilen straal van
de koplamp, die bij elke kromming van
den weg door het donkere geboomte
speelde, werd af en toe een konijntje
gevangen. De dieren schenen door het
licht te worden gehypnotiseerd en scho
ten eerst vlak voor de wielen naar den
kant.

Zij spraken weinig. Lankmans herse
nen waren onophoudelijk bezig met het
probleem van Barkhofs dood, zochten,
vonden en verwierpen veronderstellin
gen; Ruigeflesch daarentegen had niets
beters te doen dan lui achterover te lig
gen en zijn oogen te sluiten. Hij was,
gemakkelijker dan zijn chef, in staat
een moeilijk vraagstuk uit zijn hoofd te
zetten. Was er een moord gepleegd? Ac

coord, zij zouden den moordenaar vin
den, maar vannacht stellig niet meer,
dus wat had het voor zin er lang over
te piekeren? Over enkele uren zou een
vermoeiende dagtaak beginnen; het
eenige, wat hij thans verlangde, was een
verkwikkende slaap.

Slechts tien minuten na den normalen
aanvang van zijn dienst zat Lankman
achter zijn bureau. De ontbrekende helft
van zijn normale slaaprantsoen had hij
gecompenseerd door een verfrisschend
bad, waardoor hij zich in staat gevoel
de alles aan te pakken, wat er dien dag
van hem zou worden verlangd.

Hij had zich zijn dagtaak al ruwweg
uitgestippeld: de voornaamste en drin
gendste bezigheden waren bezoeken aan
Den Droogen, Barkhof Jr. en diens ver
loofde. Ook stelde hij zich voor een
kijkje te nemen op het kantoor van den
vermoorde; mogelijk zou daar uit cor
respondentie of aanteekeningen nog een
spoor kunnen worden gevonden. Ten
slotte wilde hij naar de plaats van de
misdaad terugkeeren voor een nader on
derzoek in de papieren van Barkhof en
een onderhoud met Winnink en de an-
dere bewoners van Heiderust.

Kort na zijn aankomst op het politie
bureau was ook Ruigeflesch gearriveerd
Hij had zijn hoofd even om de deur ge
stoken, doch was, toen hij bemerkte, dat

de inspecteur nog geen belangstelling
voor zijn aanwezigheid aan den dag
legde, naar de recherchekamer gegaan
Daar trof hij niets bijzonders aan, al
thans geen kwesties, die niet even goed
door zijn collega's konden worden be
handeld, zoodat hij besloot een bezoek
te brengen aan het fotografisch atelier.

Het opschrift „Verboden voor onbe
voegden" negeerend, trad hjj Molenaars
sanctum binnen en vond dezen deskun
dige bezig met het ontwikkelen van de
foto's, die hij den vorigen avond had
genomen. Het roode waarschuwings
lichtje op de deur van de donkere ka
mer was aan, zoodat hij even geduld
moest oefenen. Op zijn kloppen ant
woordde Molenaar met een geschreeuw

„Deur is op slot! Wat mot je?"

„Hoofdagent Ruigeflesch meldt zich,
mijnheer Molenaar," zei de kleine re
chercheur quasi-onderdanig.

„O, ben -jij het maarJe zult even

motten wachten, vrind!"

Berustend ging Ruigeflesch er bij
zitten- Na een kwartiertje kwam de fo
tograaf te voorschijn.

„Gelukt?" vroeg Ruigeflesch.

„Natuurlijk," antwoordde Molenaar,
Hij scheen beleedigd door de lichte ver
onderstelling van een andere mogelijk
heid, die de vraag van den rechercheur
inhield.

„Ik heb ook niet te veel slaap gehad,
nog minder dan jij," zei Ruigeflesch
treurig.

lrAls je denkt, dat je lollig bent, heb je
het mis," bromde Molenaar. „En ik wou,
dat je me niet zoo in den weg stond.
Over een uur kun je de foto's krijgen,
als je me tenminste ongehinderd laat
werken."

Ruigeflesch haalde de schouders op en
vertrok gedwee. Hij wist precies wat hij
fan het gesprek moest denken: deze toon
behoorde nu eenmaal bij hun vriend,
schappelijken omgang.

Toen hij weer in de recherchekamer
terugkwam, bleek er juist een telefoontje
voor hem te zijn doorgekomen. Inspecteur
Lankman stelde prijs op zijn tegenwoor
digheid.

Hij vond zijn chef met diepe rimpels in
zijn voorhoofd over zijn aanteekeningen
gebogen. Met een handgebaar noodigde
Lankman zijn assistent uit er bij te gaan
zitten; hun verhouding behoefde geen
hakkengeklap en stram gesalueer om
zuiver te blijven.

,,'t Is altijd hetzelfde. Ruig," mopper
de Lankman hoofdschuddend. „Ik had
het programma voor vandaag aardig voor
elkaar en nou belt de baas me op, dat ie
om half elf de zaak met me wil bespre
ken. Dat maakt het natuurlijk onmogelijk
vanmorgen ver uit de buurt te gaan, dus
jij zult wat van me moeten overnemen."

Ruigeflesch knikte.

„Zegt u maar wat de bedoeling is."

Hij haalde zijn aanteekenboekje te
voorschijn en diepte uit zijn borstzak een
onmogelijk klein potloodje op. Met deze
attributen zette hij zich in postuur.

„Je weet hoe ik er tegenover sta," be
gon Lankman. „Als mijn redeneering juist
is en daarvan raak ik hoe langer hoe
meer overtuigd dan is dit een buiten,
gewoon geraffineerde moord. We hebben
dan te doen met een man, die, afgezien
van enkele fouten, niet alleen zijn be
wegingen gedurende de kritieke oogen-
blikken terdege heeft overwogen, maar
die bovendien van nu af aan elke kans
zal aangrijpen ons zand in de oogen te
strooien. Hij kan dat doen door ons be
paalde hindernissen in den weg te leggen
of heel eenvoudig door kalm zijn gang te
gaan, alles na te laten wat de aandacht
op hem kan vestigen en ons te laten
modderen. Het laatste geval eischt de
sterkste zenuwen en is voor ons het on
plezierigst; in het eerste geval kunnen
wij trachten te profiteeren van zijn mis
leidingspogingen. Ik wil met alles maar
zeggen, dat het meer dan ooit zaak is
oogen en ooren wijd open te houden en
geen kleinigheid te onbelangrijk achten
om er nota van te nemen.