truman waarschuwt
Laffe roofmoord te Haarlem
Astronomische expeditie naar het
hartje van Afrika
Nederlandsch initiatief wekt
verbazing der wereld
GROOTE STAKINGEN IN AMERIKA
Telefoonbedrijven en mijnen
stilgelegd
„Oranje" met de vlag halfstok
in de thuishaven
Henry Ford overleden
W anneer komt electrif icatie?
EEN TWEEDE MAAL
Wij moeten tijdig handelen"
77-jarige man het slachtoffer
Slagzij veroorzaakte het ongeluk
JHR. DE GEER BINNENKORT VOOR
HET BIJZONDER HOF
Als alle factoren medewerken...
Dakota bij Bandoeng
uitgebrand
Duitsche instrumenten
De militaire toestand
Tot hoofd en hart
Verkoolde lichamen
begraven
Drie jaar in de eenzaamheid
DINSDAG 8 APRIL 1947
69ste JAARGANG No. 23817
99
„Tactiek van de verschroeide
aarde" N
Het weer
(Vervolg op pagina 2)
MINDER VALIDE
ARBEIDSKRACHTEN
Verplichte plaatsing
Na „staakt het vuren"
Uaiek in de wereli
De betreffende telescoop, die uniek in
de wereld is, werd ontworpen door den
in 1934 overleden Nederlandschen astro
noom prof. dr. W. de Sitter eertijds di
recteur van de Sterfewacht te Leiden.
Zij werd tijdens een Proefexpeditie van
19ol tot 1933 door dr. Hins en dr Van
Herk in hetzelfde gebied gebruikt Het
apparaat wordt, in verband met opge
dane ervaringen, thans omgebouwd.
Transatlantische gesprekken
onmogelijk
De telefoonstaking
Kapitein Bakker
vertelt
NED.-INDIë
Pamfletten met anti-Ned.
propaganda
I Het kostbaarste goed op aarde is
l een blij hart en een rein geweten j
De C.C.D. in Twente heeft nabij de
IJsselbrug te Deventer een partij van
26000 eieren in beslag genomen, die be
stemd waren om in Amsterdam op de
zwarte markt gebracht te worden. De
eieren zijn in distributie gebracht.
VERBETERING SALARISSEN
DER ONDERWIJZERS
K.B. kan zeer spoedig
verwacht worden
SJAHRIR NAAR BATAVIA
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Administratie 21543
Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter
Wnd. hoofdredacteur: <U Severin.
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededeelir-ger. dubbel
tarief. Omroepers 16 cents Der m.m hoogte.
De administratie behoudt zien het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
President Truman heeft aan een diner
Tan ongeveer 2000 democratische par
tijleiders een rede gehouden, waarin hij
Terklaarde, dat het Amerikaansche volk
7,ich positief schrap moet zetten tegen
Agressie, in welke vorm deze zich ook
voordoet, door het gebruik van gewapen
ds strijdkrachten of door geheime infil
tratie.
„Het is niet meer voldoende te zeg-
Ren, willen geen oorlog meer", aldus
t'e president. „We moeten tijdig hande
len om elk conflict dat het gevaar in
z<ch houdt, zich over de wereld te ver
spreiden, in de kiem te smoren".
Truman sprak ter gelegenheid van de
.laarlijksche Jeffersondag. „Ook wij heb-
gelijkJefferson, gezien hoe wreede-
de rechten van naties vertrapt zijn.
Wij hebben dit als aangelegenheden
geschouwd, die niet geringschattend be
handeld mogen worden. Ook wij hebben
Kaar het Fransche persbureau Agence
France Presse bericht, heeft een verte
genwoordiger van dit bureau te New
Delhi een onderhoud gehad met den
Tndonesischen minister van Buitenland
sche Zaken, Sjahrir, die verklaarde: „Wij
beginnen onderhandelingen met India
misschien zullen Indonesië en India
binnenkort wederzijds ambassades vesti
gen.'^ Hij zeide voorts: „Wij willen aan
de Nederlanders en aan de Europeesche
kolonisten laten weten, dat men niet
anger blokkade jegens ons kan uitoefe-
nen en dat men ons niet langer onder
vreemd juk kan houden. India en alle
Aziatische landen sympgthiseeren met
ons en ondersteunen onze zaak tegen de
Nederlanders. Indien dezen het accoord
oreken, zullen 70 millioen Indonesiërs
strijden voor de vrijheid. Wij zouden in
at geval niet aarzelen de taktiek van
de verschroeide aarde toe te passen, het
geen de wereldmarkt zou treffen."
ni~O0la'bS de Indonesische revolutie
id is' zullen de zelfstandige
ïïnS*' die buit<m het geregel-
venTh leger 0Pereeren, bl«-
een t h werd' volgens Antara,
m een vergadering te Madioen besloten.
Van deze beslissing is de republikeinsche
regeering in kennis gesteld. Antara meldt
voorts, dat de minister van Defensie
Sjarifoedin en generaal Soedirman de
bijeenkomst bijwoonden.
onze protesten laten hooren".
De president noemde Rusland niet
rechtstreeks, maar veelbeteekenend ver
geleek hij zijn huidige politiek met die
van president James Monroe, wiens Mon
roe-doctrine o.a. gericht was tegen Rus
sische eischen in Alaska.
De president kondigde officieel aan, dat
per l Juli a.s. een In evenwicht zijnde be
grooting verwacht kan worden. „Ik prijs
ine gelukkig", aldus sprak hij, „te kun
nen verklaren, dat wij voor het huidige
belastingjaar van 1947 de begrooting in
evenwicht kunnen brengen en dat we een
■overschot zullen hebben".
Aangaande de buitenlandsche politiek,
zei Truman nog, dat de Ver. Staten de
verantwoordelijkheid dragen de Ver.
Naties te heipen beschermen. De Ver. Na
ties vormen de hoop van de menschheid
om voor altijd de vrees voor oorlog te
verbannen. Willen wij de Ver. Naties
steunen, dan moeten 'wij, indien noodza
kelijk, haar werkzaamheden supplementee-
ren. Door de vrije naties te helpen haar.
vrijheid te handhaven, versterken wij de
Ver. Naties bij de vervulling van haar
taak. Onverschillig hóe groot ons militair
potentieel ook moge zijn, militair poten
tieel alleen is niet genoeg.
Ook verklaarde Truman, dat de prijzen
omlaag moeten. Hij zei, dat een diepe
moreele verantwoordelijkheid op die bur
gers rust, wiens beslissingen van grooten
invloed zijn op de markten, de verant
woordelijkheid n.l. om fair te handelen
en niet alleen uit te zijn op gtoote win
sten.
Verwachting tot Woensdagavond:
Aanvankelijk vooral in het Noorden
van het land nog harde wind tus-
schen Zuid-West en West met enkele
regenbuien. Later afnemende Zuid-
Westelijke wind en tijdelijke opkla
ringen. Weinig verandering van
temperatuur.
Zon 5.5919.26. Maan (1.12—7.37.
Zondagochtend half twaalf heeft een
Nederlandsche patrouille het wrak van
öe vermiste Dakota op Java bereik1.
Het bevindt zich in een ravijn op de
Westelijke helling van den Bocrangang
en is grootendeels uitgebrand, zoodat
de hoop op overlevenden moet worden
opgegeven.
Vlak bij het wrak zijn de verkoolde
lichamen der inzittenden gevonden en
onmiddellijk ter plaatse begraven. Van
daag zou een groep deskundigen zich
naar de plaats van de ramp begeven,
teneinde de oorzaak vast te stellen. Voor-
loopig wordt op goede gronden aange
nomen, dat slecht zicht het ongeluk ver
oorzaakt heeft.
In den afgeloopen nacht is te Haar
lem een laffe roofmoord gepleegd,
waarvan de 77-jarige Chr. Koster, wo
nende aan de Amsterdamstraat, hoek
Zuidpolderstraat, en eigenaar van een
galanteriezaak, het slachtoffer is ge.
worden. Om drie uur vannacht werd
de Haarlemsche politie van het ver
schrikkelijk gebeuren in kennis ge
steld. Zij toog dadelijk op onderzoek
uit, dat hedenmorgen nog gaande
was.
Over het verloop van deze zaak vei
nemen wij het volgende.
Toen de vrouw des huizes zich des
nachts even van bed begaf, trof zij op
het toilet een jongeman aan, die haar
met een beitel op het hoofd sloeg. Hij
-Zy.-ïSS T*
Johannesburg (Zd. Afrika) heeft op de Rand Easter Showdr.
gezant te Pretoria, het Nederl. paviljoen geopend
Visser.
vroeg haar naar geld, waarop zij hem
voorging naar de huiskamer. Intusschen
was haar echtgenoot, door het rumoer
beneden gewekt, opgestaan. Toen hij
echter de kamer binnenkwam ging de
brutale inbreker hem met hetzelfde
voorwerp te lijf en sloeg hem den schedel
in met het gevolg, dat de man kort daar
na overleed.
De jongeman onderzocht vervolgens
de kleeding van den ove Tedene en
de vrouw dwong hij de plaats aan te
wijzen, waar zij geld verborgen had,
hetgeen hij, nadat hij het had gevon
den, meenam. Mevrouw Koster zag
kans te vluchten en de buren te
waarschuwen, die terstond de politie
alarmeerden. Het stoffelijk overschot
van het slachtoffer is naar de Ma-
riastichting overgebracht.
Hedenmorgen heeft de Officier van
Justitie, mr. Paardekooper Overman, de
situatie ter plaatse opgenomen.
Naar het A.N.P. verneemt aal binnen
kort de Tweede Kamer een wetsontwerp
bereiken, dat een regeling inhoudt, waar
bij de werkgevers overheid zoowel als
particulieren worden verplicht bij aan
stelling van nieuw personeel een zeker
aantal minder-valide arbeidskrachten in
dienst te nemen.
De regeerihg maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de vorige week het
navolgende verlies is gerapporteerd:
Gesneuveld of overleden tengevolge
van oorlogshandelingen: Koninklijke
Marine korp. der mariniers (G.V.W.)
W. H. Peters, afkomstig uit Nijmegen,
gesneuveld bij Soerabaja tengevolge van
vijandelijke actie 26-3-1947.
Binnenkort, in het begin van den zomer, vertrekt een Nederlandsche weten
schappelijke expeditie naar aequatoriaal Afrika. Drie jaar lang zullen dr. G. van
Herk van de Sterrewachl uit Leiden en de luitenant ter zee le klasse W. H. van
Zadelhoff in de hooglanden, tusschen Nairobi en het Victoriameer, astronomische
metingen verrichten om zoodoende gegevens te verzamelen, die kunnen leiden tot
grootere kennis en zekerheid over de samenstelling van het heelal. Zij zullen ver
gezeld zijn van hun echtgenooten, die hun eenzaamheid in de Afrikaansche oer
wouden op ongeveer 3000 meter hoogte (ruim 9200 voet) zullen deelen. De gekozen
Plaats tooi het observatorium ligt op plm. 200 kilometer afstand van Nairobi.
Voor deze expeditie bestaat, zoowel
Ver te lande als internationaal, groote
belangstelling. Men gaat namelijk een
Tieuwe methode van plaatsbepaling van
Ten groot aantal sterren volgen. Tot dus
ver werd hiervoor de verticaal draaiende
telescoop gebruikt. Bij metingen met be
hulp van deze telescopen ontstaan altijd
afwijkingen in berekeningen, die bij ver
gelijking van resultaten van diverse
waarnemingsposten te sterker opvallen,
jpen dezer afwijkingen wordt veroorzaakt
door breking van het licht in den damp
kring. Een andere is de doorbuiging van
de telescopen, welke, hoe gering ook, tot
aanzienlijke afwijkingen kan bijdragen.
Bij de waarnemingen van de hee-
ren Van Herk en Zadelhoff zal een
horizontaal draaiende telescoop wor
den gebruikt. Hierbij wordt de door-
buigingsfactor geëlimineerd. De te
lescoop draait op een horizontale
•chijf, waarop, met behulp van kleine
microscopen, de juiste richting
haarfijn kan wórden afgelezen. Ob
servatie van sterren kan alleen on-
°®r een bepaalden hoek geschieden.
tt®! is daarom noodzakelijk zoo
"hoog mogelijk bij den aequator te
«wen Men krijgt dan alle sterren,
e van het Noordelijk of Zuidelijk
halfrond af te zien zijn, „onder
schot". Bovendien waarborgt een
dergelijke plaats zoo klein mogelijke
afwijkingen veroorzaakt door de bo
venvermelde straalbreking.
Behalve deze telescoop bestaat net
instrumentarium uit een Schmidt-
camera, die, met behulp van spiegels,
hemellichamen en hemelverschijnselen
fotografeert, alsmede een eleetrisch
meetapparaat, dat met behulp van een
foto-electrische cel in het focus van
een zoeklichtspiegel, een versterker
en een galvanometer de lichtkracht en
zoo den afstand van een hemellichaam
kan meten.
Het optisch gedeelte van de Schmidt-
camera heeft Philips gemaakt. De ca
mera zelf wordt in de werkplaatsen van
de Sterrewacht vervaardigd en gemon
teerd, Deze eleetrisch gedreven dubbele
camera, die een spreidhoek van dertig
graden heeft, volgt met constante snel-
heid den loop van een ster, waardoor
gedurende den nacht series opnamen
kunnen worden gemaakt. Door het
plaatsen van filters voor een der beide
openingen kan men desgewenscht be
paalde kleuren uit het kleurgevoelig
beeld houden, waardoor men van ge
lijktijdige opnamen vele wetenschappe
lijk belangrijke dingen kan aflezen.
Camera en spiegelinstrument zullen
ook gebruikt worden voor waarnemin
gen» op het gebied van het zodiacale
licht. Dit licht is bij den evenaar het
beste zichtbaar. Het schijnt te ontsaan
door verstrooiing van zonlicht op stof
deeltjes, die zich in het heelal bevin
den. Men hoopt in de komende jaren
over de grootte dezer deeltjes, hun af
komst en hun samenstelling wijzer te
worden. Het is niet uitgesloten, dat het
resten zijn «van door krachten in het
zonnestelsel uit elkaar getrokken ko
meten.
Het Nederlandsche initiatief tot deze
expeditie heeft in de wereld der astro
nomen verbazing en bewondering ge
wekt. Men had niet gedacht, dat ons
land zoo kort na de bevrijding reeds
een dergelijk hoogst belangrijk initiatief
zou kunnen nemen en uitvoeren. Van
vele zijden uit het buitenland wordt
steun verleend.
De Nederlandsche marine, de traditie
met prof. Vening Meinesz getrouw, geeft
alle medewerking in den vorm van het
meezenden van luit. ter zee Van Zadel
hoff, doch ook in materieel opzicht. Voor
het vervaardigen van het spiegei-meet-
instrument werden spiegels van Duitsche
zoeklichten beschikbaar gesteld. Uit
Duitsche duikbooten kwamen tal van
accumulatoren te voorschijn.
Zoo zullen dan twee Nederlandsche
geleerden met hun echtgenooten drie
jaar lang in de eenzaamheid van het
gebied rond den Afrikaanschen evenaai
'even en werken in dienst van de weten
schap. De dichtstbijzijnde bewoonde
plaats ligt op 45 K.M. afstand. De water
en voedselvoorziening zal moeilijk zijn.
Het is het plan, dat zij tweemal voor een
half jaar bezoek zullen krijgen van bio
logen, die het planten- en dierenrijk
zullen bestudeeren.De inrichting van
het kamp zal ongeveer twee en een halve
maand in beslag nemen. Daarna zuilen
de dagen en nachten aan studie en
waarnemingen zijn gewijd.
Drie kleine prinsesjes doen van harte mee
aan de wintersport. Irene en Beatrix, stevig
ingepakt tegen de kou, stappen kordaat
door de straten van Zermatt. Margriet is
onverstoorbaar als altijd
Terwijl naar schatting 340.000 arbei
ders in de Amerikaansche lelefoon-be
drijven Maandagmorgen het werk
neerlegden, heeft de meerderheid van
Amerika's 400.000 mijnwerkers eveneens
Maandag niet gewerkt.
Als gevolg van de eischen der vakver-
eenigingsleiders om het werk in de mij
nen niet te hervatten voordat de veilig
heidsmaatregelen verbeterd zouden zijn.
zetten 280.000 mijnwerkers hun rouwsta-
king voort, die zes dagen had geduurd
en waarmede de slachtoffers werden her
dacht van de mijnramp in Centralia die
onlangs plaats vond. In een der belang
rijkste kolencentpa. Pittsburgh, beriroeg
de steenkoolproductie naar schatting 25
procent van normaal. In andere mijnstre
ken was de productie laag, waardoor dui
zenden arbeiders in aanverwante bedrij
ven zonder werk kwamen.
Julius Krug, minister van Binnenland-
sche Zaken, heeft het verzoek van John
Lewis, voorzitter van den Amerikaanschen
mijnwerkersvakbond, om alle 2531 mijnen
op twee na om veiligheidsredenen te slui
ten van de hand gewezen.
De basis van het arbeidsgeschil der te
lefoon-arbeiders wordt gevormd door 10
eischen van de Nationale Federatie van
Telefoon-arbeiders.
De voornaamste eisch is die eener
loonsverhooging van 12 dollar (circa 30
gulden) per week. Het gemiddelde loon
bedraagt op het oogenblik 43.19 dollar
(ongeveer 110 gulden).
Niet alleen dat de telefoon-staking een
ernstige slag beteekent voor velen In de
Vereenigde Staten, maar de staking
maakte naar het scheen ook alle be
halve de allerbelangrijkste transatlan
tische telefoongesprekken onmogelijk.
Ondanks de staking zette de regeering
Maandag haar pogingen voort om het
geschil te beëindigen. Bijna voortdurend
worden er onderhandelingen gevoerd.
Naar verluidt liet president Truman zich
op het Witte Huis op de hoogte houden
van de ontwikkeling, doch liet hij de
afwikkeling over aan het desbetreffende
departement.
Naar schatting nemen aan de eerste
groote staking van 1947 door geheel
Amerika 340.000 man telefoon-personeel,
deel.
In alle belangrijke steden hebben zij rond
de telefoon-centrales wachtposten ge
plaatst. De gevolgen van het posten en
het ontstaan van sympathie-stakingen
zouden nog 300.000 werknemers in fa
brieken en laboratoria der telefoonbedrij-
Te Rotterdam arriveerde de nieuwe Ame
rikaansche ambassadeur Herman Baruch.
Hij werd verwelkomd door den Nedelana.
schen gezant in Amerika Jhr. Loudon.
Midden: Herman Baruch.
Met de vlag halfstok is de „Oranje",
het vlaggeschip van de Amstérdamsche
haven en de Maatschappij „Nederland",
Zondag de haven van Amsterdam bin
nengevaren. Allereerst werd hei sioffe-
liik overschot van den omgekomen
stuurman Fris, die vanmiddag te Be
verwijk begraven is, van boord gebracht.
Later gingen de honderden gerepa-
trieerden uit Indië. die wei een moei
lijke en gevaarvolle thuisreis hebben
meegemaakt, van boord.
Kapitein Bakker van de „Oranje"
vertelde dat de reis nochtans niet
onder buitengewone weersomstandig
heden verliep. Het ongeluk, dat vier
menschenlevens kostte, was, zeide hij,
aan een ongelukkigen samenloop van
omstandigheden te wijten.
Het schip voer in de Golf van Bis-
caye gewoon op koers doch het zware
weer deed het afwijken en de kapi
tein besloot bij te draaien. Tijdens
dit bijdraaien maakte de „Oranje"
door dwarszeeën slagzij, doch geen
overmatige. Juist tijdens deze ma
noeuvre is het ongeluk gebeurd.
De stewardess J. Broer uit Blaricum,
die haar eerste reis maakte, liep met
een schaaltje toast, dat zij naar de
derde klasse kinderkajuit moest bren
gen, over het achterdek, om een omweg
te vermijden, hoewel het loopen over
dek tijdens storm aan het personeel
verboden is. Zij gleed' op het gladde dek
uit en haar voet raakte bekneld tus
schen een PÜP en een koker. De chef
hofmeester G. W. Meijer en de stuur
man S. A. Fris trachtten haar te hel
pen, terwijl de steward S. N. v. d. Poel
den dokter ging halen. De steward trof
echter alleen zuster Schimmel, die on
middellijk te hulp kwam en de stewar
dess Broer nog 'n injectie heeft gege
ven. De steward kreeg opdracht'n bran
card te halen. Toen maa.ke de „Oranje"
Ook een te hulp gesnelde brand
wacht viel buiten boord, maar hjj kon
wonder boven wonder nog een touw
grijpen. Hij trachtte nog zuster Schim
mel te redden, die hij echter tengevol.
ge van de zware zeeën weer moest los
laten- Hij kon zich binnen boord trek
ken cn werd slechts licht gewond.
Erger was de stuurman Fris er aan
toe, die weliswaar niet van boord was
geslingerd, omdat zijn been in een loos
gat bekneld raakte, maar die een zware
schedelbreuk had opgeioopen en spoedig
overleed. Hij en de brandwacht werden
gevonden door den inmiddels terugge
keerden steward v. d. Poel, die aan den
dood is ontsnapt, omdat hij juist den
brancard haalde.
De kapitein sprak nadrukkelijk tegen
dat een defect aan de stuurinrichting
van het schip de oorzaak van het onge.
luk zou geweest zijn. Men heeft wel een
onderzoek ingesteld, maar geen defect
gevonden. Verscheidene passagiers en
leden van de bemanning zijn verder nog
gewond. Zoo brak een passagiere, die aan
dek zat en weggeslagen werd, een knie
schijf. Zelfs de kapitein was gewond. Er
is aan boord ook vrij veel schade aan
meubilair, servies en een grooten vleu
gel, terwijl het magnetisch kompas was
weggespoeld, doch later werd terugge
vonden. Er waren tijdens het ongeval 881
passagiers aan boord, oa. 180 Engel-
sche, en 476 leden der bemanning. Na
de „Oranje" voer de „Johan van Olden-
barnevelt" de Amsterdamsche haven bin.
nen met 250 gerepatrieerden uit Indië.
De „Oranje" had er 300. De ontscheping
geschiedde snel, maar de opvarenden
zullen de reis niet gauw vergeten.
ven tot werkloosheid kunnen doemen,
doch tot dusver zijn er nog geen aanwij
zingen dat dit ook inderdaad geschieden
zal.
Volgens de laatst beschikbare crj fers
zijn eT in de Vereenigde Staten
31.600.000 telefoon-toestellen. die drie
vijfden vertegenwoordigen van alle toe
stellen die op de wereld bestaan. Zestig
procent van deze Amerikaansche telefoons
werken vol-automatisch en worden door
de staking nie buiten werking gesteld',
doch voortzetting van de staking zou
binnen afzienbaren tijd ook deze tele
foons treffen, daar het personeel voor
onderhoud der centrales ontbreekt.
Toen Maandagochtend om zes uur
plaatselijken tijd. door geheel Amerika
de werknemers het werk neerlegden,
sprong het toezichthoudend personeel in
de bres om nooddiensten te verrichten
voor de plaatselijke en intercommunale
gesprekken. Tot dusver hebben radio- en
telex-netten nog geen last van de ste
king ondervonden, doch ook hier zal het
ontbreken van controle en onderhoud op
den duur moeilijkheden moeten op
leveren.
De Nederlandsche militaire woord
voerder te Batavia heeft in eerste
uitgave van het aangekondigde week
overzicht uit de militaire zones o.a. het
volgende medegedeeld: Te Medan is de
overeengekomen terugtrekking van de
republikeinsche troepen tot 2 km. achter
de demarcatielijn nog niet ten uitvoer
gebracht.
2 April heeft een ernstige beschieting
plaats gehad van een patrouille, die een
convooi beveiligde.
Binnen de Nederlandsche °emar-
catielijn heeft men pamfletten ge
vonden, welke anM-Nederlandsche
propaganda bevatten en afkomstig
waren van ^e T.BX Gisteren is
schriftelijk een officieel protest in
gediend tegen de bestandsschendin
gen van den laatsten tijd.
In den sector van Batavia is ten Zui
den van Bekassi een Nederlandsche pa
trouille hevig met mitrailleurvuur be
schoten.
Te Semaxang worden binnen de repu
blikeinsche 2 km.-sectoren stellingen ge
bouwd en vaste posten ingericht. In den
Westelijken sector is de spoorbaan over
een afstand van 300 meter opgebroken.
In de zone van Soeraibaja werden bij
Glatik aan de Porong terugkeerende
evacuees door de T.R.I. onder vuur ge
nomen. De detachementen te Trawas,
Fatjet en Belom werden teruggenomen.
De toeloop van de bevolking voor me
dische behandeling was buitengewoon
groot.
9 en 10 Mei a.s. zal de eerste kamer
van het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam, onder presidium van
prof. J. A. van Hamel, de zaak van
jhr. D. J. de Geer, oud-minister .pre
sident, behandelen.
De samenstelling van het Hof zal zijn:
president: prof. J- A. van Hamel; rechts
geleerde raadsheeren mr. F. R. Mijnlieff
en mr. F. P. T. H. Rolingh; militaire
raadsheeren gen.-maj. A. R. v. d. Benten
schout-bij-nacht H. Jolles. De procureur,
fiscaal is mr. W. P. Bakhoven.
9 Mei zal het hof de getuigenverhoo-
Uit tal van informaties, die bij de
afdeeling perszaken van de Nederland
sche Spoorwegen binnenkomen, is ge
bleken, dat men van bepaalde baanvak
ken gaarne een datum wil hooren,
waarop de Nederlandsche Spoorwegen
verwachten de electrificatie of her-
electrificatie gereed te hebben. De N.S.
daarentegen hebben zich niet aan
bepaalde data willen binden, voor
al .niet omdat onvoorziene omstandig
heden de in uitvoering zijnde werken
belangrijk kunnen vertragen.
Wanneer de Spoorwegen, om aan veler
verlangen tegemoet te komen, hieron
der enkele data noemen waarop be
paalde baanvakken wederom eleetrisch
berijdbaar zullen zijn, dan moet men
wel bedenken, dat slechts aan de ver
wachtingen beantwoord kan worden
wanneer het weer, de materiaalvoorzie
ning en onvoorziene omstandigheden
geen moeilijkheden in den weg zullen
leggen, terwijl het van de materieel-
positie afhangt of een eleetrisch berijd
baar baanvak direct na het gereedko
men ook bereden kan worden. Welnu,
in het gunstigste geval zullen de na
volgende baanvakken wederom elee
trisch berijdbaar zijn op:
4 Mei Den HaagUtrecht, Rotterdam
Utrecht.
1 Juni UtrechtGeldermalsenEind
hoven.
30 Juni Scheveningen renbaan
Achterweg.
1 October LeidschendamVoorburg
RotterdamHofplein.
1 Januari 1948 UtrechtNijmegen.
1 Mei 1948 UtrechtAmsterdam.
De Amerikaansche auto-magnaat
Henry Ford is hedenmorgen op 83-
jarigen leeftijd te Detroit overleden.
De onmiddellijke doodsoorzaak is nog
niet vastgesteld. Toen hij vorige week in
zijn huis terugkeerde na zijn jaarlijksch
winterverblijf in Peorgia, was hij in goe
den gezondheid. Achttien maanden ge
leden trok Ford zich uit de actieve
leiding van zijn auto-industrie terug.
Henry Ford werd geboren als zoon van
een Ierschen immigrant. Zijn moeder was
van Nederlandsche afkomst. Zijn vader, 'n
gegoede boer in Greenfield, gaf hem in zijn
jonge jaren 40 morgen grond. Henry Ford
bebouwde zijn land met ijver, maar zijn
belangstelling richtte zich naar <je tech
niek. Hij vormde zichzelf als machine
houwer en werd in 1887 ingenieur bij de
Edison-fabrieken in Detroit. Zijn idee om
een „horseless carriage" te maken voerde
hij uit rond de eeuw-wisseling. In 1903
stichtte hij zijn Ford-fabriek, waarmee
een auto-productie kon beginnen, die nu
vele tientallen millioenen wagens be
draagt en hem tot een van de rijksten van
Amerika maakte.
Maar Ford was meer dan een industrieel.
In de eersten wereldoorlog vewierf hij be
kendheid op politiek terrein door zijn po
ging om tot vrede te bemiddelen. Maar
zijn op industrieel gebied groot organisa
tie-vermogen schoot toch te kort, toen hij
eind 1915 naar Europa reisde om persoon
lijk den vrede te organiseeren. Dit is in
zooverre van belang voor den oorlog ge
weest, dat hij na zijn terugkeer in Ame
rika het besluit nam, één partij van de
oorlogvoerenden te steunen, in casu de ge
allieerden. Hier had zijn organisatietalent
meer succes, en de mogelijkheid van de
instelling van het Amerikaa'nsche leger in
1917 is mede aan Ford te danken geweest.
Ford was streng voor zich zelf, maar
ook voor anderen Hij betaalde de hoog
ste loonen en wilde de beste arbeiders,
maar de mensch werd volgens zijn systeem
aan de machine ondergeschikt. Hij was
de man van de standaardisatie van het
dagelijksch leven en daarmee de belicha
ming van een van de gevaarlijke ziiden
van de Amerikaansche beschaving. Men
heeft hem den „gevangene van zijn eigen
machines" genoemd.
Zijn ideeën heeft hij vastgelegd in eenl-
ge boeken, waarvan de bekendste zijn:
„My Life and Work", „Today and To
morrow" en „Moving Forward".
ren afnemen en 10 Mei zullen requisitoir
en verdediging worden gehouden.
In de dagvaarding wordt jhr. De
Geer in hoofdzaak ten laste gelegd:
dat h|j tijdens het verblijf van de
Nederlandsche regeering in Engeland
zich naar het door den vijand bezette
gebied heeft begeven en aldaar zijn
brochure „De synthese van den oor
log" heeft doen verschijnen en ver
spreiden.
Het onderzoek in de zaak-De Geer is
I April IX afgesloten. De oud-hoofd
commissaris der Amsterdamsche politie,
J. L. Posthuma, en de hoofdinspecteur
der Amsterdamsche recherche, J. H.
Heijink, hebben in verband met dit on
derzoek verschillende diplomatieke per
sonen in België, Frankrijk, Duitschland
en Engeland verklaringen doen afleggen.
Op de lange lijst der getuigen in deze
zaak bevinden zich ook de namen van.
verscheidene oud-ministers en andere
vooraanstaande personen van de Lon-
densche regeering.
Onder meer zijn opgeroepen: J. G. van
Sillem, oud-Nederlandsch gezant ln
Portugal, mr. B. Ph. baron van Haxlnxma
thoe Slooten, Nederlandsch ambassadeur
te Brussel, oud-minister prof. dr P. S-;
Gerbrandy, oud-minister Ch. J. L M.
Welter, oud-imnister G. Bolkestein, het
Tweede Kamerlid J. H. Scheps, H. van
Randwijk, hoofdredacteur van „Vrij Ne
derland".
Voorts Otto Bene. destijds Duitsch ge
zant bij den Rijkscommissaris, toege
voegd door het Duitsche ministerie van
buitenlandsche zaken, Ernst Voorhoeve,
oud-Dropagandaleider van de NBB., dr.
T. Goedewagen, oud-secretaris-generaal
van het vroegere departement van Volks
voorlichting.
(Van onzen Utrechtschen correspondent).
Onmiddellijk na het begin van de
46ste algenieene vergadering van de Aarts
diocesane Onderwijzersvereenipfng St. Le-
buini.s te Utrecht, heeft de voorzitter, de
heer Willem Wiltsohut, meegedeeld, dat
het R.B., waarin de verbetering van de
onderwijzerssalarissen zal worden geregeld,
zeer spoedig, zelfs vandaag of morgen ver
wacht kan worden. De verbeteringen be
antwoorden volledig aan het rapport vau
de salariscommissie.
Nog deze maand zullen de schoolbestu
ren in staat zijn hef onderwijzend perso
neel een maand salaris extra uit te be
talen en bovendien alles wat de onderwij
zers krachtens de nieuwe regeling, die
van terugwerkende kracht is toekomt te
honoreeren. Het geld is aanwezig. De ver
tegenwoordiger van den minister van On
derwijs. dr. Wesselings. zal direct na de
bekrachtiging van het K B. voor de radio
mededeelingen doen. Bovendien werd
medegedeeld, dat de onderwijzers volledig
in staat zullen worden gesteld aan de ko
mende reorganisatie van het onderwijs
hun medewerking te verleenen.
Sjahrir wordt Donderdag uit New Delhi
te Batavia terugverwacht. Het wordt niet
uitgesloten geacht, dat hfl te Singapore
Lord Killearn zal ontmoeten.
