GROOTE VOEDSELSCHAARSCHTE
IN SOERABAJA EN BATAVIA
Queen Elizabeth aan den grond
geloopen
„SPREKENDE RUGZAK" EN
„HANDJEPRAAT"
Pennenfabrikant breekt
vliegrecords
Indië
Artsen en
Ziekenfondsen
Sterftecijfer in sommige dorpen
ontstellend hoog
Zeegevecht met
terroristen
Beel en Jonkman
naar Indië
Radio-telefonische verbinding van
hoofdbureaux met de agenten
GEEN ENKEL KATHOLIEK DAGBLAD
IN HONGARIJE
Onze politiek loopt in
onverbiddelijk vast
Tot hoofd en hart
Twee Nederlanders met
messteken gedood
Burgerlijk bestuur van
Buitenzorg
Eén minuut stilte op
de „Oranje"
Het weer
Handy-talkie
Dr. Tiso veroordeeld
tot den strop
Belgische Katholieke
Radio-omroep
Godsdienstvrijheid in theorie en praktijk
Regiem in Batavia moet vervangen worden
DINSDAG 15 APRIL 1947 o
Bureaux 'van redactie en administratie-,
69ste JAARGANG No. 23823
Toestand blijft wanhopig
Telefoonkantoor is militair
object
POLITIE HEEFT TOEKOMSTDROOMEN
Mogelijkheden
FIREFLY VERMIST EN
TERECHT
PROF. GERBRANDY VOOR DE RADIO i
99
.99
GLOSTER METEOR
ONS LAND
IN
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w„ f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per muti hoogte.
De administratie behoudt ziet) net recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
Mr. Farrow van het Ned.-Indi-
sche departement van Economi
sche Zaken te Batavia heeft aan
A. P. medegedeeld, dat als gevolg
van de voedselschaarschte het sterf
tecijfer in de landelijke districten
rond Soerabaja „alarmeerend hoog
is geworden en snel stijgt". In Soe
rabaja zelf steeg het tot 92,5 per
duizend per jaar. Zou het sterfte
cijfer, dat uit sommige dorpen voor
Februari werd gemeld, zich één jaar
lang bestendigen, dan zouden er
duizend sterfgevallen per duizend
inwoners zijn, m.a.w. volkomen uit
sterving.
De toestand te Batavia is bijna even
slecht. Dagelijks worden minstens tien
dooden van den openbaren weg wegge
dragen en overal ziet men uitgemergel
de verhongerende bedelaars. Hun aan
tal wordt op 6000 geschat.
Zij, die te Batavia honger lijden, be-
hooren tot dat deel der bevolking, dat
geen rantsoenen ontvangt. Onder het
gemengde bestuur, dat tijdens de revo
lutie is ontstaan, hebben de Nederlan
ders uitsluitend de verantwoordelijkheid
op zich genomen voor degenen, die in
hun dienst staan. In de praktijk wer
den, om de moeilijkheden te verminde
ren, voor eiken employé twee rantsoen-
kaarten afgegeven inplaats van één.
Voor de rest van de bevolking was de
republiek verantwoordelijk. Deze heeft
gedurende vele maanden niet meer rijst
uit het binnenland doen aanvoeren dan
voldoende was om rantsoenen te ver-
De Marinevoorlichtingsdienst deelt
mede, dat dezer dagen het patrouille
vaartuig R. F- 107 «n den Oostelijken
Archipel drie prauwen heeft aangehou
den. De opvarenden bleken gewapende
terroristen te zijn, die bij hun aanhou
ding verzet pleegden, waarbij twee sche
pelingen van het Nederlandsche patrouil
levaartuig door messteken werden gedood.
I en der prauwen werd overmeesterd.
De korvet „Batjan" die te hulp was
gesneld, achtervolgde en overmeesterde
de andere twee. Deze bleken onderweg
t'an Probolinggo naar de Westkust van
Celebes om een poging tot infiltratie te
doen. De Bat jan en de R. F. 107 zijn met
41 gevangenen te Soerabaja aangekomen.
In het kader der NIWA-uitzending ver
trekken vandaag de artisten M- Railleur,
S. A. Poens, H. Bggersman, mej. H. D.
Hulseboe. mevr. J. Heinen/djkSchreyer
en mej. S. Suzan naar indië.
schaffen aan de employé's van haar re
geering, aldus verklaarde Farrow.
In do eerste drie weken van Maart
is de aanvoer sterk gestegen tot een to
taal van 8600 ton. Volgens deskundigen
zal daardoor althans eenige rijst be
schikbaar komen voor degenen, die tot
dusverre geen rantsoenen ontvingen,
maar hun toestand blijft wanhopig.
De Nederlanders, die reeds 3500 ton
per maand naar het gebied van Bata
via vervoeren, kunnen geen hulp bieden.
Bloem en mais hebben eenige verlich
ting gebracht, hoofdzakelijk in de ge
brek-lijdende districten van Oost-Indo-
nesië. De m ais-oogst op Zuid-Celebes
is zoodanig geweest, dat het mogelijk zal
zijn, verschepingen te doen geschieden
naar de streken van Soerabaja en Oost-
Borneo, waar gebrek heerscht.
Maar over het geheel genomen is de
voedselpositie buiten de gebieden van
de Indonesische republiek buitengewoon
critiek. Het lot van millioenen hangt
af van den uitslag van de loopende Ne-
derlandsch-Indonesische onderhandelin
gen en hun lot zal een voorteeken zijn
van het succes of de mislukking van
de overeenkomst van Linggadjati, zoo
besloot Farrow.
Maandagochtend is in het paleis te
Buitenzorg een bijeenkomst gehouden,
welke kan worden beschouwd als den
eersten stap naar het herstel van het
Indonesische bestuur in deze plaats.
Hiervoor heeft de Ned. Indische regee
ring voorwaarden gesteld, welke de In
donesiërs hebben aangenomen. Er is
overeengekomen, dat in de nabije toe
komst het- burgerlijke bestuur in onder
linge samenwerking zal worden uitge
oefend, dus niet als twee los van elkaar
werkende instanties. Rechtspraak zal
Nederlandsch zijn, terwijl het telefoon
kantoor als militair object onder leiding
van een Nederlandsch commandant
staat. De residentie Buitenzorg omvat, in
tegenstelling tot vroeger, uitsluitend het
status-quo-gebjed.
De Nederlandsche en Indonesische
vlaggen zullen slechts op erkende feest
dagen worden uitgestoken en voorts uit
sluitend op militaire posten. Het Neder
landsche gezag' geeft volledige vrijheid
van meeningsuiting en tot alle politieke
hervormingen, mits binnen de grenzen
der wet.
Bij besluit van den lt.-Gouverneur-
Generaal zal een commissie worden in
gesteld, wier taak het is een onderzoek
in te stellen naar de oorzaak, den ont
vang en de verschijningsvormen van de
ongeregeldheden °P Zuid-Celebes. De
Voorzitter dezer commissie is hit. K. I~>.
J. Enthoven, adviseur in buitengewonen
penst van het kabinet van den Et. G.-G.
De Regeeringsvoorolichtingsdienst
deelt mede, dat de minister-president
en de minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen overwegen zich tegen
het einde dezer maand ter persoon
lijke oriënteering en.voor het voeren
van besprekingen naar Indië te be
geven.
Naar aanleiding van de reis van de
ministers Beel en Jonkman, verneemt
het A. N. P. nog uit welingelichte krin
gen, dat de Commissie-Generaal reeds
eenigen tijd geleden de overkemst van
deze bewindslieden heeft verzocht. Nu
de onderteekening van de basisovereen
komst een feit is geworden, zijn daar
door talrijke problemen inzake de uit
werking van het accoord aan de orde
gekomen en ligt het volkomen in de lijn,
dat een nadere gedachtenwisseling als
waarep door de Commissie-Generaal
werd aangedrongen inderdaad ge-
wenscht is. Hiertoe hopen thans de
ministers Beel en Jonkman tegen het
eind van deze maand in de gelegenheid
te zijn door zich naar Indië te begeven.
Op deze wijze wordt de continuïteit der
besprekingen tusschen de Commissie-
Generaal en de Indonesische delegatie
niet onderbroken, terwijl de beide mi-
nistrs zich tevens ter plaatse zullen
kunnen oriënteren.
Op zijn reis naar Batavia bereikte het
m.s. „Oranje" Zondag in de Golf van
Biscaye de plaats waar tien dagen te
voren vier leden van de bemanning het
leven verloren. Daar stopte het schip. Er
werd één minuut stilte in acht genomen
en kransen en bloemstukken van familie,
van de directie der Mij. „Nederland" en
van de bemanning werden in zee gewor
pen.
Verwachting tot Woensdagavond:.
In den ochtend plaatselijke mist
overigens in het Noord-Westelijke ge
deelte van het land (vooral langs de
kust) nog vrij veel bewolking, doch
overwegend droog en in het overige
gedeelte van het land minder bewol
king en vooral in het Zuid-Oosten
overdag zonnig weer. Meest matige
wind tusschen West en Zuid. Nog
eenige stijging van temperatuur.
Zon: 5.44—19.38. Maan: 4.40—13.43
(Van onzen specialen verslaggever)
Wanneer het Rijk nog eens diep in de schatkist wil tasten, is de Nederlandsche
politie voornemens naast de radio-telefonische verbinding tusschen hoofd
bureaux en rijdend materiaal ook de agenten-te-voet uit te rusten met soort
gelijke apparaten, n.l. met de „walkie-talkie" (alias de „sprekende rugzak") en
de „handy-talkie'' (meer populair „handjepraat" genaamd).
Het zün mal'e gevallen, die „sprekende rugzakken" en die „handjepraatjes",
trouwens net als hun gepopulariseerde namen. Wat zij zijn en wat er mee gedaan
kan worden; een voorbeeld zal dit duidelijker maken dan 'n technische beschrijving.
Ter gelegenheid van het 40-jarig
regeeringsjubileum van H. M. de
Koningin werd een groote praal
wagenoptocht georganiseerd. Militairen
en politie-agenten zorgden voor de af
zetting van de route en om de zooveel
meter was een man geplaatst. Hoofdin
specteurs en inspecteurs hadden op ver
schillende centra hun commandoposten
en vele motorordonnansen zorgden voor
het overbrengen van de instructies der
sectiecommandanten, die weer over
fiets- of voetkoeriers beschikten voor het
doorgeven van de mededeelingen aan
de agenten.
Zeker, het ging best, zij het met in
schakeling van heel veel personeel en
met enorme inspanning.
Een ander voorbeeld zal worden ge
geven bij het 50-jarig regeeringsjubileum
in September 1948.
Militairen en agenten zullen de afzet
ting van de route verzorgen. Hoofdin
specteurs en inspecteurs hebben weer
commandoposten, doch ditmaal in
jeeps. Alle commandojeeps zijn radio-
telefonisch verbonden met het hoofd
bureau van politie. Hier zetelt de dienst
doende commissaris achter zijn bureau,
terwijl de stadsplattegrond voor hem
ligt uitgespreid, waarop hij van minuut
tot minuut dank zij het voortdurend
contact met zijn commandoposten
de gebeurtenissen in de stad kan vol
gen en zoo noodig direct kan ingrijpen.
Bij elke jeep staat een sectie-comman
dant met een „walkie-talkie", een
draadloos apparaat overeenkomend met
de installatie in de jeep, echter lichter
en kleiner, dat op den rug als een rug
zak kan worden gedragen. Met de „wal
kie-talkie" kan worden gesproken met
andere sectie-commandantén binnen de
twee a drie K.M. afstand. Deze sectie
chefs beschikken op hun beurt weer
«ver een agent met een ..handv-taikie"
Hel „handige" appa
raat, waarmede de
dienstdoende agent
zijn bevelen opvangt
en doorgeeft.
of „handjepraat", die slechts ëen spreek-
afstand bestrijkt van 500 a 1000 meter.
Bij de „handy-talkie" praat de
agent als het ware uit zijn teand, zooals
op de foto duidelijk is te zien; hier
aan is de naam „handjepraat" ont
leend.
De .Jhandv-talkie"-auent kan met zijn
instrument weer verschillende onder
zijn bevel staande agenten bereiken;
door dit ver doorgevoerd radio-telef
nisch systeem kan dus binnen twee
minuten een bevel van den commissa
ris alle agenten hebben bereikt.
Deskundigen schatten, dat de aan-
schaffingskosten van de apparaten er
na een jaar zijn uitgehaald door de
enorme besparing aan personeel, mate
riaal, heen en weer rijden enz., enz. In
de praccljk werd deze apparatuur reeds
enkele malen met groot succes ge
bruikt, o.a. bij den „Oranjestertocht"
naar Baarn.
Verwacht mag worden dat de
Technische Verbindingsdienst van de
Nederlandsche Politie binnenkort
een groot aantal van deze instru
menten aan de corpsen van Rijks-
en Gemeentepolitie ter beschikking
zal kunnen stellen, zoeïht, gecom
bineerd met het ontworpen politie-
radiosysteem, een uitgebreid politie-
radionet ontstaat.
Het hoofd van de Rijkspolitie formu
leert als volgt de mogelijkheden van de
„walkie-talkie" en de handy-talkie".
„Wanneer het zomerseizoen is inge
gaan, hebben de politiecorpsen, gesta-
tionneerd langs onze kust, vele extra
krachten noodig voor verkeersregeling,
assistentie bij ongevallen en feestelijk
heden, surveillance op het strand en
voor het redden van drenkelingen. Deze
extra-krachten moeten aan de andere
diensten onttrokken worden. Tot dus
ver was het zoo, dat bij een ongeval op
het strand een agent iemand in den
looppas naar een hulppost moest stu
ren; zoodat het 6oms geruimen tijd
duurde alvorens hulp kon worden ver
leend. De „walkie-talkie" kan in zoo'n
geval geweldige diensten bewijzen. Wan
neer men nabij het strand een centralen
post inricht, die eventueel weer radio-
telefonisch is verbonden met het hoofd
bureau van politie, erf er gebeurt een
ongeluk aan het strand, dan heeft de
daarbij aanwezige agent slechts zijn
apparaat in te schakelen en binnen een
minuut is de G.G.D. gewaarschuwd of
om assistentie gevraagd. Dit is slechts
één voorbeeld, maax zoo zijn er tien
tallen mogelijkheden op te noemen. De
kosten, verbonden aan het geven van
loos alarm door kwajongens, komen b.v.
te vervallen om nog maar niet te spre
ken van de ontlasting van het zoo over
belaste telefoon- en politie-telexnet. In
ieder geval wordt er dezen zomer' aan
het strand geëxperimenteerd met de
„walkie-talkie" en de „handy-talkie" en
van het slagen van deze proeven ben ik
overtuigd", aldus het hoofd van de
Rijkspolitie.
Het grootste schip van de wereld,
de 85.000 ton metende Engelsche
liner „Queen Elizabeth", is indichten
mist aan de Zuidkust van Engeland
aan den grond geloopen. Het schip
was van Amerika op weg naar
Southampton. Zes Britsche sleep-
booten hebben tot nu toe tevergeefs
getracht het schip vlot te krijgen.
Noch voor het schip, noch voor de
passagiers bestaat gevaar en men hoop
te, dat met het opkomen van de vloed
hedenmorgen de pogingen van de sleep-
booten meer succes zouden hebben. Aan
boord bevinden zich 2446 passagiers en
1000 man personeel.
Gisteravond kreeg het kuststation
Calshot bericht dat het passagiersschip
sinds half zeven bij een boei ter hoogte
van Calshot aan den grond vast zat..
Alle boottreinen, die in Southampton
voor het vervoer van de passagiers naar
Londen klaar stonden, zijn weer uit
den dienst genomen. Behalve de „Queen
Elizabeth" hebben ook vele andere sche
pen last van den mist gehajj. Een Britsch
schip, dat met 3000 soldaten uit Japan
de kust naderde, kwam met vier uur
vertraging' aan.
Het Slowaaksche nationale hof heeft
hedenmorgen den 59-jarigen Mgr. Josef
Tiso, president van Slowakije tijdens den
oorlog, veroordeeld tot den dood door
den strop. Ferdinand Durcansky, voor
malig Slowaaksch minister van Buiten-
landsche Zaken, werd eveneens door het
hof ter dood veroordeeld, echter bij ver
stek.
De president van het hof, dr. Igor
Daxner, stelde het vonnis tegen Sano
Mach, minister van Binnenlandsche Za
ken, uit totdat Mach's gezondheidstoe
stand verbeterd is.
De Firefly VQ 13, die Maandagochtend
voor een oefenvlucht over land van het
vliegveld Valkenburg was opgestegen en
waarvan men tot in den laten namiddag
niets vernam, zoodat men in groote on
gerustheid verkeerde, is, zooals gister
avond kwam1 vast te staan, normaal bij
Calais geland. Wegens benzinegebrek kon
het vliegtuig zijn basis niet meer berei
ken.
De Amerikaansche pennenfabrikant
en millionnair Milbar Reynolds, die
het wereld-snelheidsrecord tracht
te verbeteren met zijn „Reynolds'
Bombshell," is Tokio reeds gepasseerd,
maar heeft op weg van Japan naar
Alaska met zwaren tegenwind te kampen.
Het toestel vloog hedenmorgen op meer
dan vijf en een halve kilometer hoogte
boven de Eering Zee en wordt om 9 uur
hedenavond in New York verwacht.
Zaterdagmorgen vertrok de pennenfa
brikant in een omgebouwden twee-moto-
rigen bommenwerper van La Guardia
Airfield in New York De eerste landings
plaats was Parijs. De volgende steden,
die reeds zijn aangedaan, zijn Cairo, Cal
cutta, Shanghai en Tokio. In Anchorage
in Alaska zal nog 'n landing plaats vin
den. Wanneer de reis verder voorspoedig
verloopt zal Reynolds het record van Ho
ward Hughes, dat uit 1938 dateert, heb
ben gebroken.
Aan boord van het toestel bevinden
zich nog twee metgezellen. Reynolds zelf
is navigator. Wanneer het hem gelukt
een nieuw record te vestigen, dan wordt
zijn prestatie nog vergroot door het feit,
dat dé Russen weigerden hem toestem
ming te verleenen boven Russisch gebied
te vliegen. De afstand werd daardoor
De Amerikaansche pennenfabrikant Mil
ton Reijnolds, op dit oogenblik ergens bo
ven Amerika vliegend voor het laatste stuk
van zijn record-vlucht, gaf tijdens zijn op
onthoud op het Farouk-iiliegveld in Cairo
via de elephoon een verslag aan een Lon-
densch blad. Hij landde met zijn omge
bouwden A-26 bommenwerper in Egypte na
9654 km. in 19 uur en 40 minuten gevlo
gen te hebben. Op den achtergrond van
deze radiographisch overgebrachte foto
slaan Egyptische gendarmen zijn doen en
laten gade
met 6000 mijl vergroot.
Tusschen Cairo en Karachi was de ge
middelde snelheid 499 k.m. per uur. In-
tusschen heeft de vlieger reeds eenige
records gebroken, daar hij b.v. de afstand
van Gander op New Foundland naar
Ierland in een record-tijd heeft afgelegd.
De programma's van den Belgischen
Katholieken Radio-omroep (Radio Ca-
tholique Beige) zullen in het vervolg
iederen Zondagmorgen worden uitgezon
den over Radio Luxemburg. Volgens den
Belgischen Katholieken Radio-omroep is
dit noodig, aangezien tie door den Staat ge
controleerde Belgische Nationale Om
roep niet gezind was tot samenwerking.
Ofschoon de bezettende macht in
Hongarije ëen godsdienst in princi
pe erkent, wordt in feite aan gods
dienstige organisaties alle vrijheüd
van woord en geschrift, en zelfs van
vereeniging ontzegd.
Sedert het einde van den oorlog ver
scheen er een tiental dagbladen en een
groot aantal weekbladen en tijdschrif
ten, doch daaronder is geen enkel ka
tholiek blad te vinden, ofschoon twee
derde van de Hongaarsche bevolking
katholiek is en er herhaaldelijk toestem
ming werd gevraagd om katholieke
bladen te doen verschijnen. De over-
heid wendt papiergebrek voor, doch dit
belet niet, dat linksche partijen pa
piertoewijzingen krijgen en steeds nieuwe
bladen uitgeven. Wat de herderlijke
brieven der Bisschoppen betreft, deze
vallen, volgens de Hongaarsche wet,
buiten de censuur. De minister van Bin
nenlandsche Zaken echter hield de twee
laatste brieven eenvoudig achter en liet
twee andere zoo lang wachten op publi
catie dat zij alle actualiteit verloren
hadden. Er mag nog op gewezen wor
den, dat een groot deel van de Hon
gaarsche geestelijkheid zich nog in Rus
sische krijgsgevangenkampen of in de
Staatsgevangenissen bevindt.
Vrijheid van vereeniging voer gods
dienstige organisatie bestaat er niet. De
godsdienstige vereenigingen werden ont
bonden en hun goederen onteigend. Tet
Boedapest dreven soldaten de geloovi-
gen, die zich vcor de kerk verzameld
hadden, uiteen, en de sedert eeuwen
traditioneele processies van Boedapest,
Csepel, Pécs en Scékesféhervar werden
verboden. Verscheidene ambtenaren
werden van hun functie ontheven, om
dat zij trcuwe kerkbezoekers waren.
„Hoewel sommige zaken nog ge
heim zijn gehouden, moet ik er wel
van uitgaan, dat er een Linggadjati
is, waarvan de kant. naar Soekarno
gekeerd, naakt ist die naar minister
Jonkman gewend, bekleed met de
vodden, die van den vernuftigen sluier
door de heeren Romme en Van der
Goes van Naters geweven, zijn over
gebleven, maar die de schande der
naaktheid niet meer bedekken. Er i s
dus. als feit, een overeenkomst.
Nederland en de zoogenaamde onaf
hankelijke republiek-Indonesië zullen
samen in zee gaan," aldus prof. Ger-
brandy gisteravond voor de radio.
Zij, die dit kwaad gebrouwen hebben,
zoo vervolgde spr., zullen eenmaal voor
den aardschen rechter rekenschap moe
ten geven van hun daden. Want in een
democratischen staat mag een kabinet,
zelfs als het door een parlementaire
meerderheid gedekt wordt, niet doen en
laten wat het wil, ook de meerderheid
is onderworpen aan een hoogere macht
dan haar eigen wil. Tot het ongeschre
ven en geschreven recht, waaraan in
onzen democratischen staat de meerder
heid gebonden is, behoort zeker onze
Grondwet.
Wij houden vast, dat onze plicht om
recht en rust, kort gezegd den rechts
staat ten bate der millioenemnassa's
te hersteUen en te handhaven, onver
zwakt blijft bestaan. Wat in deze goede
richting nog gedaan mocht worden
ais voorbeeld noemde, spr. vervanging
van het afschuwelijke regiem in Ba
tavia door een loyaal bestuur heeft
rechj. op onzen steun. Alles wat daar
tegen in gaat, roept ons verzet wakker.
Zoo zullen wij ons gedragen tegenover
het feit, dat een parte
Zoo zullen wij ons gedragen te
genover het feit, dat een parlemen
taire meerderheid, zij he^ bevend en
met kritiek, tijdelijk dekt een
anti-nationaal beleid van het ka
binet Beel-Jonkman. Op dat woord
tijdelijk legde spr. allen nadruk.
Want in Nederlandsch-Indië loopt
deze politiek onverbiddelijk vast.
De vereenigde politieke partijen in
Nederlandsch-Indië hebben het teeke
nen van het accoord zinloos" genoemd.
Daf is het.
Wat thans precies gaat gebeuren, dat
hangt af van wat de groep-Van Mook,
achter welke het Nederlandsche kabinet
Maandagmiddag arriveerde op het
vliegveld Valkenburg bij Leiden het
knalroöde Gloster Meteorvliegtuig, waar
mede deze week in ons land demonstra
ties zullen worden gegeven. Ondanks de
fantastische snelheid het toestel
heeft een snelheid van 585 mijlen per
uur, hetgeen neerkomt op 'bijna 900 km.
stapte de vlieger, Squadron Leader D.
V Cotes Preedy D.P.C.-G.M. frisch
en monter uit zijn machine. Hij werd
begroet door den commandant van Val
kenburg, majoor A. P. M. van Rooy. Na
de demonstraties in ons land zullen nog
demonstraties voor militaire en lucht
vaartautoriteiten gegeven worden in
België en Denemarken.
Donderdag 17 April zal dr. J. H. Wes-
seling, raadadviseur bij het ministerie van
O. K. en w„ van 20 tot 20.15 uur over
beide zenders eenige mededeelingen deen
over de nieuwe salarisregeling voor
onderwijzers.
aanhuppelt, gaat doen. Waarschijnlijk
verder afglijden met al de verwarring en
ellende die daaraan vastzit. Maar een
staatsorde, dien naam waard, komt er
langs dien weg, dien minister Jonkman
volgt, zeker niet. Maar ook in Neder
land zelf loopt dit beleid onverbiddelijk
vast. Economisch-finanoieel. In plaats
van handhaving van ons oppergezag,
herstel van orde en rust, waardoor eco
nomisch opleven en het verkrijgen van
deviezen voor de produkten onzer on
dernemingen verzekerd zouden zijn ge
weest, verslindt een nog steeds opge
sloten militair apparaat de deviezen,
die ons uitgemergeld Rijk broodnoodig
heeft. Het Nederlandsche volk gaat de
gevolgen van dit wanbeleid nu aan den
lijve gevoelen. Het zal nog wel erger
worden, aldus prof. Gerbrandy.
Gemaaktheid in onze gedragingen
is een lamp opsteken om. onze ge
breken scherper te doen zien y
De heer Ferd. Spit, secretaris van den
Centralen Bond van Ziekenfondsen,
schrijft ons:
Het congres over de artsenhonoraria,
dat de Centrale Bond van Ziekenfond
sen en de Bond van R. K. Ziekenfond
sen Donderdag 27 Maart j.l. te Utrecht
gehouden hebben, heeft blijkbaar bij
sommige artsen eenige opschudding ver
wekt.
In „De Volkskrant" van 2 April heeft
een medicus onder den titel „Een medi
cus zet enkele feiten recht" zijn gemoed
lucht gegeven.
In de „Nieuwe Haarl. Crt." van 3 April
heeft dokter Schlichting onder den titel
„Ziekenfondsrumoer" zijn kaarsje in de
zon gezet, terwijl in „De Maasbode" van
31 Maart dr. Deelen de lezers voor
licht.
Jammer is, dat blijkbaar geen der drie
schrijvers tot de ingewijden behoort, met
het gevolg, dat men den indruk krijgt,
dat deze artsen de klok hebben hooren
luiden, maar niet weten waar de klepel
hangt.
Enkele voorbeelden:
a. Dtfkter Deelen spreekt over „al of niet
gepleegde phtlantropie van Ziekenfondsen
Wij vragen: waar is dit in het. geding ge
weest?
b. Dezelfde schrijver heeft het over so
cialistische Ziekenfondsen". Kar. de schrij
ver ons inlichten, waar die in Nederland ï>e-
c. Dokter Schlichting schrijft over ..het
opzetten van patiënten tegen de artsen".
Wij vragen weer: is dat °P bedoeld congres
gebeurd? en door wien?
d. Verder bij denzelfden schrijver „dat
een gemiddeld honorarium van f 3,25 per
ziel meestal vóór de laatste herziening werd
betaald." Hier wordt kennelijk Amsterdam
met Nederland verwisseld en ook dan nog
is het bedrag afgerond naar boven.
e ..Da, de ziekenfondsbonden zich geër
gerd zouden hebben aan het woord philan-
tropie, door de artsen gebruikt met het
oog op sommige vooroorlogsehe honoraria*-
Wij vragen weer: waar staat dat of waar is
dat gezegd?
f „De ziekenfondsen maken voor de nieu
we regeling nu stemming door te zeggen,
dat de artsen, die eerst f 12.000,aan Zie
kenfondshonorarium kregen, thans f 18.000.
krijgen". Letterlijk is medegedeeld, wat ook
dr. Schlichting vermeldt, dat het n.l. enkele
artsen in Amsterdam betrof.
Zoo zouden we door kunnen gaan. bijv.
t.a.v. den medicus, die in „De Volkskrant"
schrijft en onjuiste voorstellingen geeft,
door te spreken over „gemiddelde artsenin
komens". Dit is even misleidend als war ons
laatst verteld werd over het gemiddelde
weekloon van arbeiders in een bepaald be
drijf, dat op f 20,werd gesteld zonder er
bij te vermelden, dat et onder de betrokke
nen een beduidend aantal waren, die maar
één of twee dagen per week werkten. Over
overdreven en onware voorstellingen ge
sproken
Waar het echter in deze zaak om gaat en
waarvoor 27 Maart, het congres werd belegd,
zijn de volgende feiten:
I. Dat tijdens den geheelen duur der
gevoerde onderhandelingen over het
nieuwe honorarium de Ziekenfondsbe-
sturen in het openbaar gezwegen heb
ben om de sfeer niet te vertroebelen,
trots dat door een aantal doktoren de
Nederlandsche dag- en weekbladen met
allesbehalve vredelievend geschrijf wer
den overstelpt. Wij zeggen niet te veel,
indien wij oonstateeren dat in bevoegde
kringen de meeste van deze artikelen
het papier niet waard werden geacht,
waarop ze geschreven werden.
II. Dat officieel de artsenorganisatie
na de thans tot stand gekomen nieuwe
regeling nog geschreven heeft over phi-
lantropie. aan de Ziekenfondsleden be
wezen, en daartegen richtte zich bo
vengenoemd congres.
III. De Ziekenfondsen stellen, waarbij
ze de Stichting van den Arbeid achter
zich hebben, dat volgens het thans
overeengekomen honorarium bij een
redelijk bezette praktijk, binnen de
huidige welvaartspositie, de artsen be
hoorlijk gehonoreerd worden.
IV. De Ziekenfondsleden weigeren, als
ze de artsen behoorlijk honoreeren, zich
onder de „bedeelden" te laten indeelen.
V. De Ziekenfondsen aanvaarden niet,
dat de honderden artsen, in dienst van
ziekenhuizen, sanatoria, zenuwinrichtin
gen, Rijk, Gemeente, Provincie, enz.,
een den arts onwaardige positie in
nemen.
VI. Ten slotte eischen de Ziekenfond
sen, dat hun leden, bij een redelijke
honoreering der artsen, niet als tweede
rangs-patiënten worden behandeld.
Over deze punten en over niets meer
of minder is t. a. v. de artsen op het
congres publieke voorlichting gegeven,
omdat de Ziekenfondsen nog altijd ge-
looven, dat de tijdens deze campagne
schrijvende artsen niet de meening va.r
ook maar een beduidende minderheid
vertolken. Integendeel, onze ondervin
ding en talrijke gesprekken leeren ons,
dat vele artsen welwillende menschen
zijn, die de volksgezondheid op de eer
ste plaats stellen en er van overtuigd
zijn, dat er zonder het zegenrijke werk
der Ziekenfondsen op .dit gebied be
langrijk minder tot stand zou zijn ge
komen. Anderzijds zijn de Ziekenfond
sen er van overtuigd, dat den artsen
voor hun hoogst belangrijken arbeid
behoorlijke honoreering en rechtspositie
toekomen.
Dr. Th. H. Schlichting schrijft ons,
naar aanleiding van de opmerkingen
van den heer Spit, nog het volgende:
Ik meende heusch alles, waartegen ik
bezwaar maakte, gelezen te hebben in
het uitgebreide verslag van de verga
dering der ziekenfondsen (Centrale en
R. K. Bond) te Utrecht, gepubliceerd in
„De Volkskrant". Maar daar de heer
Spit zegt, dat noch ik, noch de ande
re artsen, die hierover schreven, er wat
van weten, neem ik aan, dat er in dat
verslag heel wat anders stond, dan ik
er in gelezen heb. Het heeft dus verder
niet veel zin den heer Spit tegen te
spreken. Misschien mag ik een 'Taag
stellen.
Punt V luidt: „De ziekenfondsen aan
vaarden niet, dat de honderden artsen,
in dienst van ziekenhuizen, sanatoria,
zenuw-inrichtingen, Rijk, Gemeente. Pro
vincie enz. een den arts onwaardige po
sitie innemen". Laten wij aannemen, dat
die positie onwaardig is. Nu is mijn
vraag, wat de ziekenfondsen daarmee te
maken hebben, want zij hebben geen
contract met die artsen? Blijkt hieruit
niet, dat de ziekenfondsen zich zelf be
schouwen als het natuurlijke bestuurs
orgaan van de zaken van volksgezond
heid in Nederland? En zou het feit, dat
de artsen meenen. dat de ziekenfondsen
een bescheidener taak hebben, niet de
oorzaak zijn van zeer betreurenswaar
dige en m.i. vermijdbare oneenigheden?
