Churchill: „Wallace is een crypto-communist' Aanval op Laboarregeering Helgoland is veranderd „Roode Rots" is blijven bestaan Blokvorming in de achter buurten van New York REEDS EERDER WERD ONS LAND GOUD GEVONDEN RECORDVLUCHTEN OM DE WERELD TH Jn Sociale proéven van een psychiater Amer. vlagvertoon te Saloniki Vondsten bij Doornspijk van slechts geringe beteekenis Joelende menigte in Rome solt met een minister Lachende Amerikanen met het geweer in den aanslag VAN 80 DAGEN VAN PHILEAS FOGG TOT 80 UUR VAN MILTON REYNOLDS Twee werkgevers Na staakt het vuren" Nieuwe guerilla-benden aan Grieksche grens Van Mook verklaart: „Geen sprake van dat ik ontslag neem' Het begon met Willy Post TISO TERECHTGESTELD Tot hoofd en hart BRANDEN IN TEXAS NEMEN AF ZATERDAG 19 APRIL 1947 o 69ste JAARGANG No. 23827 EERSTE TREIN UTRECHT- EINDHOVEN Dierentuin op den Cauberg y ROND EEN HANDELSACCOORD VLIEGTOCHTEN OM DE WERELD •o J j? Y' CFt U ~J< J /t Jl Het weer. I* BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 20800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w.( f 3.90 p. kwart. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. SCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 30 cent» per millimeter hoogte. Ingezonden mededeeür.gen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m hoogte. De administratie behoudt zier net recht voor advertentiën eventueel zonder opgave ven redenen te weigeren. Churchill heeft Wijdag Henry Wal lace op indirecte wijze een „cryple c«m- htunist" genoemd, die zich ten doel heeft Se&leld Engeland van de Vereenigde Staten te scheiden en het land bij Rus land te groepeeren. Hy, legde zijn gehoor van 6000 leden van de Primrose League der conserva tieve partij, die voor een reünie in de Albert Hall bijeen waren gekomen, uit, fat een crypto communist „iemand is fie niet den moed heeft om uit te leggen op welk doel hij aanstuurt." Het doel van deze demonstraties, Soo zeide Churchill, hiermede kennelijk °P Wallace's spreekbeurten in Engeland doelend, was Engeland van de Ver eenigde Staten te scheiden en het land binnen een uitgebreid systeem van communistische intrige te brengen, dat fan Moskou uitstraalt. In den sarcastischen spreektrant dien tien zoo goed van hem kent, vervolgde Churchill: „Ik heb zelf ook tamelijk wat Sereisd. Ik ben met veel vriendelijkheid ih Europa en 'Amerika ontvangen, doch wanneer ik in het buiten land ben, stel ik het mij altijd als een regel om nooit de regeering van hiijn land aan te vallen of te becritisee- ton. Ik haal mijn verloren tijd wel in als ik thuis kom." In zijn redevoering, die een van zijn steeds zeldzamer wordende niet-parle- hientaire speeches was en werd uitge sproken voor de liga die als de kern fan de conservatieve partij beschouwd Wordt omdat zij gedurende het regime fan Disraëli werd opgericht, laakte Churchill de Labourregeering en haar Politiek. Hij verweet haar dat zij van -•de Amerikaansche bedeeling leeft" en de leening vernjprst die alleen gerecht- faardigd ware geweest indien zij benut z0u zijn om de Britsche industrieën van hieuwe uitrusting te voorzien. Churchill •beende dat het slechts een kwestie van De regeering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in. de vorige week de vol gende verliezen zijn gerapporteerd: ge sneuveld of overleden, tengevolge van oorlogshandelingenKoninklijk Neder. landsch-Ir.disch Leger: militie-soldaat L. Picauly, afkomstig uit Nederlandsch- Indië, gesneuveld tengevolge van extre mistische actie op 3 April 1947. Konink lijke Marine: geen verliezen; Koninklij ke Landmacht; geen verliezen. tijd zou zijn en van een niet zeer langen tijd dat Engeland zijn mil- lioenenbevolking niet meer zou kunnen onderhouden en dat millioenen zouden moeten emigreeren of hongerlijden of op zijn best bestaan van de weldadig heid van Amerikaansche kapitalisten, wier ondernemingslust onze socialisten bespotten en wier overvloed zij benijden. Churchill zeide dat Engelands poli tiek jegens .Rusland er een moet zijn van rechtschapen vriendschap uit kracht, doch voegde hier onmiddellijk aan toe: „Wij moeten het absoluut dui delijk maken dat wij niet zullen toe staan dat een wig gedreven wordt us- schen Engeland en de Ver. Staten." De ontploffing op Helgoland werd op het K.N.M.I. te de Bilt geregistreerd met be. hulp van de undograaf. Prof. Vening Meinesz, directeur van het K.N.M.I. (geheel links) met zijn assistenten bij het apparaat Nadat de geweldige rookwolken gistermiddag boven het eiland Hel goland waren opgetrokken, kon men de contouren va»n het eiland weder om waarnemen. Als geheel schijnt het eiland dus den schok te hebben weerstaan, maar de rotsen zijn ge spleten. Vooral Zuid-Helgoland is blijkens de eerste luchtfoto's veran derd. De geweldige bal van rook en vlam men, welke §nel de lucht inschoot, zag eruit als bij de atoom-explosie in Bikini in Juni 1946. De smerige kolom rook en stof rolde hooger en hooger en nam ook den vorm aan van den bekenden „padden, stoel" van Bikini. Tenslotte steeg de ko lom tot 8000 meter hoogte. Groote brok ken rots, aarde en gewapend beton van de fortificaties werden weggeslingerd tot een mijl van het eiland. Vóór de explosie waren de kanon-pos ten en schuilplaatsen der onderzeeërs duidelijk van de mijnenvegers af, die op negen mijl afstand lagen, te onderschei den met kijkers. Later waren alle ken- punten verdwenen en was het profiel van het eiland duidelijk Wakker. De roode rots, welke vóór den oorlog de attractie voor de touristen vormde, is blijven staan. De passagiers, die op 2000 meter hoogte in een Skymaster boven het eiland vlogen, voelden vrijwel niets van de ontploffing. De piloot, een oor logsveteraan, vertelde later, dat hij het gevoel had of „het vliegtuig geraakt was he Amerikaansche industrieel Milion Reynolds uit Chicago is erin geslaagd met zijn "ingebouwden bommenwerper in den recordtijd van 78 uur 55 min. rond de aarde te vliegen. Bovenstaande radiografisch overgebrachte foto toont het vliegtuig na ie lantiïng op het Laguardia vliegveld Het Blok-plan, een der meest belangwekkende experimenten ran de democratie, die ooit in de V. S. is tenuitvoergelegd, is hu een jaar oud en de bestuurders ervan melden, dat zij de toekomst ervan met vertrouwen tegemoet zien. Bij de sociologen staat he^ plan be brild onder den naam van Neighborhood ^b'ganization Plah en het wordt in toe- bassing gebracht in de 'overbevolkte foppen aan den rand van Harlem in New York City. Het plan stelt zich ten ö°el elk stadsblok in de overbevolkte ^f'iken der metropolis onder te verdee- 'etl in groepen der burgerij, die bestuur- ei's zullen kiezen voor de bespreking ^an hun dagelijksche problemen en. die be leiding zullen nemen van acties om er een oplossing voor te vinden. Gedu bde het jaar dat het PIan> °P een bescheiden schaal, bestaat, zijn reeds ler blokgroepen gevormd. ..Volgens terzake kundige autoriteiten lJh de problemen, die zich in deze wijk ,.°0rdoen, grooter in aantal en moeilij ker van aard, <jan ergens in het land. T? Proefneming wordt gehouden in een van vier blokken in de nabijheid ah het Union Settlement, terwijl het °°fdkwartier gevestigd is op nr. 237 sch' Street. Er wonen 26.000 men- va n in het proefgebied voornamelijk «ch Neger-, Porto-Ricaansche, Russi- Ke e °f Iersche afkomst. Behalve de problemen van overbevolking v ke het gevolg zijn van het leven in t^brkazernes, hebben deze menschen ïas-endien Problemen op het gebied, van staJf 6n godsdienstverschillen. Er be- teit, een hiaximum aan jeugdcriminali- j—lenige sociologen in Amerika fi hebben het plan opgevat, de wantoestanden welke in de New Yorksche achterbuurten heer- schen, te verbeteren door het in schakelen der bevolking zei]. In samenwerking met de bevolking zullen deze sociologen de proble men van de een of andere stads wijk trachten op te lossen. Tevens zullen zij hen voorlichting geven over hygiene en andere voorko mende moeilijkheden. De leiding van het programma berust bij dr. Rudolph Wittenberg, een in Duitschland geboren psychiater en so cialen werker. Hij wordt terzijde gestaan door twee gesalarieerde krachten, zes vrijwilligers en drie studenten, terwijl de faciliteiten van de Union Settlement te zijner beschikking staan. Hij is van meening dat sociale actie alleen al in staat is de kern der wijk- problemen op te lossen. Het zou den slop bewoners de beginselen van een demo cratische organisatie willen schenken, hij zou hun belangstelling voor hun problemen willen bijbrengen en hun het succes van eenige van hun pogingen willen toonen en hen dan in staat Wil len stellen andere vraagstukken op soortgelijke wijze op te lossen. Een Ventura van de Zuid-Afrikaan- sche luchtmacht, aldus wordt uit Khar toem gemeld, is 60 KM- ten Zuid-Wes ten van Khartoem neergestort, waarbij alle inzittenden 11 passagiers en een bemanning van 4 koppen om 't leven zijn gekomen. door granaatstukken van luchtafweer". Groote golven verspreidden zich kring- vorming met het eiland als middelpunt. De seismografen in Engeland hebben de explosie van Helgoland niet opge- teekend, blijkbaar omdat de schok niet ver genoeg is doorgedrongen. Te Folk- stone stonden om even voor 1 uur de huizen te trillen, nadat een zwaar ge rommel gehoord was. Aanvankelijk werd dit toegeschreven aan de explosie van Hel goland, doch later meende men dat de schok te wijten was aan vernielingswerk langs hefc Kanaal. Waarnemers op he^ Diritsche vaste land te Bremerhaven, zestig mijl van Helgoland, vertelden daj het opblazen van Duitschlands reusachtige fort een „groote teleurstelling" was. In Cuxhaven heeft geen enkele ruit gerinkeld. Er werd alleen een groote rookkolom ge zien, gevolgd door wat gerommel. Dat was alles. Te Bremerhaven, waar de bewoners gewaarschuwd waren om hun ramen tot na de explosie opeïi te hou den, werd gezegd „We hebben geen en kel geluid gehoord. We wisten "iet eens da^ het al gebeurd was". Op het Saint Maur-observatorium bij Parijs werd de schok geregistreerd, wel iswaar zwak doch niettemin duidelijk en onmiskenbaar. De 3e Mei zal voor het Zuiden een zeer bijzondere dag zijn. Dan zal de eerste trein officieel de verbinding UtrechtEindhoven tot stand brengen. Vele burgerlijke en spoorwegautoriteiten zullen in dezen trein den eersten rit meemaken, o.w. de commissarissen der Koningin van Utrecht, Noord-Brabant er Zuid-Holland en de president-direc teur der N. S„ ir. Hollander. Binnenkort, waarschijnlijk begin Mei, zal boven aan den z.g. Cauberg te Valkenburg een dierentuin geopend worden, welke een rijkdom aan exoti sche en wilde dieren zal bevatten. Olifanten, leeuwen, beren, panters, maar ook apen, waschbeertjes en vele andere Afrikaansche en Australische dieren zullen er te zien zijn. De Grieksche regeering heeft aan de Amerikaansche marine om een zoo spoe dig mogelijk sterk vlagvertoon gevrdagd te Saloniki, in verband met nieuwe con centraties van in Joegoslavië geoefende guerillas, die aan de Grieksch-Turksche grens samenkomen, zoo wordt uib Athene gemeld. Naar verluidt hebben de Vereenigde Staten ingestemd met dit Grieksche ver zoek De Amerikaansche zaakgelastigde, Charles Keeley, heeft Vrijdag den. Griek- schen premier Maximos er van verwit tigd, dat de Vereenigde Staten „de grootste Amerikaansche strijdkracht die ooit te Saloniki verschenen is" zullen zenden, welke omstreeks 21 Mei zal arri- veeren. Een Amerikaansche „task force" van elf schepen ligt thans op Kreta, waar de schepen worden opgeknapt. Vandaag werd te Neurenberg het pro ces geopendtegen Friedrich Flick, den Duitschen staalmagnaat, die aan het eind van den oorlog de rijkste man van Duitschland geweest zou zijn. Flick en vijf handlangers worden be schuldigd van oorlogsmisdaden en mis daden tegen de menschelijkheid. Reeds eerder is in ons tand goud gevenden en wel omstreeks 1901, toen het zelfs tot een concessie-aanvrage kwam. Men wilde n.I. in het gebied „Erica" (gemeente Hellendoom) goud gaan winnen. Er volgde een on derzoek van Staatswege, waarbij een aantal monsters grondig onderzocht is. Eenige monsters bevatten geheel niets, andere zéér weinig (maximum 0,173 gr. per kubieken meter, gemid deld 0,536 gram goud per kubieken meter) Met betrekking tot de goudvondsten te Doornspijk valt op te merken, dat deze vermoedelijk stammen uit de „hoogter- ras"-afzettingen van den Rijn vóór den. ijstijd, welke in een groot deel van ons land voorkomen, van NijmegenEiber- genNeede-Wierden in het Oosten af tot aan de lijn ValkenswaardOoster hout—Eiland Schouwen in het Westen. Soms liggen zij aan de oppervlakte, o.a. in de Twentsche heuvels, de Veluwe, sommige streken in Brabant, en soms liggen zij dieper. Het geheele complex van deze lagen bevat een uiterst gering goudgehalte, zóó gering, dat het in de meeste gevallen niet aantoonbaar is. Op sommige plaatsen in de grint- en zand-lagen blijkt, door toevallige om standigheden, dat een concentratie van goud aanwezig is. Dit kan primair zijn als gevolg van stroomeondities tijdens de afzetting, of als toevallige samenloop van Accumulatie van enkele meer goud- houdende gesteenten door zij-rivieren aangevoerd. Ook kan men denken aan een secundaire concentratie van goud, zooals bij goudhoudende afzettingen steeds voorkomt (bijv. in Suriname). Hoe het ook zij, de totale hoeveelheden zijn uiterst gering, met als gevolg, dat concentraties ook niet een omvang van eenig belapg kunnen aannemen, zooals bij Hellendoorn nogmaals gebleken is. Een verder bewijs hiervoor is in de geschiedenis te vinden. De sedert den Romeinschen tijd, gedurende de middel eeuwen tot voor ca. een eeuw steeds op duikende goud-wasscherijen in den Rijn hebben alle na korten tijd het bedrijf gestaakt. Gezocht is er genoeg en kleine sporen zijn veel gevonden, doch nooit is het de moeite waard gebleken. Het is wel zeer te betreuren, dat de vooruitzichten niet hoopvoller zijn. Een goudmijn zou Nederland zeker nu ten goede komen, doch er moet met den meesten nadruk gewaarschuwd worden tegen verwachtingen, om eenigszins ont- ginbare hoeveelheden goud in ons, door aanspoeling opgebouwde land te zullen vinden. Yaoi Mook heeft naar aanleiding van berichten in de Nederlandsche pers tegenover journalisten verklaard, dat, voor zoover hij wist, van een be noeming van een Gouverneur-Gene raal geen sprake was. Van mijn kant is er geen sprake van, dat ik ontslag neem en het verhaal, dat ik Nederlandsch ambassadeur te Wash ington word1 is nieuw voor mij, al dus Van Mook. Hü voegde er aan toe, dat men hem officieel noch onofficieel over een be noeming te Washington gesproken had. Het, was rohter mogelijk, dat hij met den Nederlandschen minister van Financiën een reis naar de Ver. Staten zou maken, doch hij wist niet met zekerheid, wan neer. „Dit zijn feiten", aldus Van Mook. Rome was Donderdag weer het tooneel van ernstige relletjes, toen duizenden werkloozen het Steun- bureau wegens een staking gesloten vonden. Zij trokken naar de druk ste punten van de stad en kwamen daarbij langs het ministerie van Buitenlandsche Zaken, waar juist op dat oogenblik een Italiaansch- Britsch handelsaccoord gesloten zou worden. De drie-en-zeventig-jarige Italiaan- Zoolang de menschheid weet, dat de aarde bolvormig is, zoolang probeert men er op alle mogelijke manieren omheen te trekken. Het begon met zeilschepen, een tocht die jaren in beslag nam. Maar met de ontwikkeling van de techniek werd ook de tijd die noodig bleek om rond de aarde te trekken aanmerkelijk korter. De door Jules Verne geschapen Phileas Fogg wist den tocht in 80 dagen te doen, wat toen als een fantasie werd beschouwd welke nooit verwezenlijkt zofi worden. Maar toen het vliegtuig kwam en het mogelijk was gewonden over den Atlantischen Oceaan te vliegen, werden spoedig daarop plannen gemaakt voor een vlucht om de wereld.' maakte, was in 1939 de New Yorksche verslaggeefster Clara Adams. De reis duurde 16 dagen en de passage-prijs voor deze trip bedroeg 1935 dollar. In Juli 1938 werd weer een aan val gedaan op het record van Wiley Post. Hughes vertrok met een met vijf koppen bemande Lockheed van New York en vloog zonder een en kelen tegenslag via ParijsMoskou JakoetskFairbanks naar New York. Deze vlucht, waarop 24212 km. wer den afgelegd, duurde 3 dagen 19 uur en 14 minuten. Dit is dus bijna 4 dagen korter dan Wiley Post in 1933 over deze reis deed. In Juni van het jaar 1931 startten twee Amerikanen, Wiley Post en Gatty, voor de eerste vlucht om de wereld. De poging werd een succes, tn een tijd van 8 dagen 15 uur en 15 minuten waren de wereldvliegers om de aarde getrokken. Met een gemiddelde snelheid van 146 mijl per uur, was het toestel op deze vlucht 4 dagen 10 uur en 8 minuten in de lucht geweest. Spoedig hierna werd door de Fran- schen Doret en Lebrix een aanval ge daan op dit record. De tocht werd ge financierd door den Parijschen parfum fabrikant Coty. In vier etappes moest het toestel, de „Trait d'Uniop", den tocht volbrengen. Van uit Parijs zou naar Tokio gevlogen worden en vervolgens naar San Francisco, New York en Parijs. De zware ijsafzetting op de vleugels van het toe stel boven Siberië bleek echter een on overkomelijke moeilijkheid. Bij een noodlanding ten westen van Irkoetsk werd het toestel vernield en een der piloten gewond. In het jaar 1932 staken een tweetal Amerikanen Wiley Post naar de kroon. Na een snelle vlucht van New-York naar Berlijn verongelukte de machine van Mattern en Griffin tusschen Berlijn en Moskou. Wiley Post haalde toen in Jnni 1933 zelf de Winnéy Mea, waarmede hij ook in 1931 zyn vlucht om de wereld had gemaakt, van stal. Ge heel alleen slaagde de één-oogige piloot erin den tocht te volbrengen en thans in dagen 18 uur en 49 minuten, dus ruim 20 uur korter dan in 1931. Hierbij moet nog rekening gehouden worden met het felt. dat Post op dezen tocht driemaal een noodlanding fcioest maken, n.I. in Duitschland, in O. Azië en in Alaska. De afgelegde afstand bedroeg 24400 K.M, SAN- I U.S. A franciscg^p2V~~ Sv>* C ^^PMOSCOU OmS*i.-T J&zd'ir---**" -"HKOETSft oV >T/ /R Vfó» OLÓtUCC vPftrEZEL. CAinöV AFRIKA [tUSrUALIPj O DORET EN LEBRIX JULI 1931 Noodlanding bij Irkoetsk MATTERN EN GRIFFIN JULI 1932 Noodlanding bij Borissow WILEY POST JULI 1933 Duur 7 dagen tBuur 49 min GESLOTEN RING VAN LUCHTVAARTLIJNEN MEI 1937 Duur 18 dagen HUGHES JULI 1938 Duur 3 dagen 23 uur 35 min. MILTON REYNOLDS APRIL 1947 Duur 3dagen 6 uur 55min. Het scheen alsof het record van Post onaantastbaar was. De eerstvolgende jaren meldden zich dan ook geen nieuwe gegadigden. De door zijn wereldvluchten beroemd geworden piloot Wiley Post ver ongelukte in 1935 met zÜn toestel de Winney Mea in Alaska. In de geschiedenis van de vliegtochten om de aarde >s ook het jaar 1937 belang rijk. Weliswaar werd er nog steeds geen aanval gedaan op het in 1933 gevestigde record van Post, maar de zich steeds meer uitbreidende burgerluchtvaart sloot op 1 Mei 1937 een kring van luchtver- bindingen om de wereld. De P. A. A. Clippers die dienst deden op de lijn San Francisco—GuamManilla vlogen op dezen datum door tot Hongkong. Een bestaande lijn naar Bangkok gaf aan sluiting op de K.L.M.-lijn naar West- Europa. Van Frankfort uit bestond toen de Zeppelin-dienst op New York terwijl van New York uit verschillende machi nes regelmatig op San Francisco vlogen. Een vlucht om de wereld met den ge- regelden passagiersdienst was dus moge lijk geworden. De eerste die deze trio De oorlog maakte een einde aan de recordjacht. Zoo werd het eerst April 1847 eer de Amerikaansche pennenfa- briksftit Milton Reynolds in zijn machi ne stapte en in 3-dagen 6 uur en 55 mi nuten via SchotlandParijsCairo CalcuttaSjanghaiTokioAlaska om de aarde vloog. De tijd van de vlucht was dus weer korter geworden. Volledigheidshalve willen wij tenslotte nog opmerketn dat neg nooit een vlucht om de wereld is gemaakt, volgens de officieeie bepalingen van de FédéraMon Aercnautique Internationale, zoodat al de gemaakte tijden officieus zijn. Over toekomstige recordpogingen, al dan niet officieel, is nog niet veel bekend. Wel mag worden verwacht, dat binnen af- zienbaren tijd getracht zal worden den thans bestaanden tijd te verbeteren. Komt bet eenmaal zoover, dat de straalvlieg tuigen over een voldoenden actieradius beschikken, dan zullen wij het nog be leven, dat de man, die in zijn machine stapt, met een gemiddelde uursnelheid van 1090 km., in één etmaal den 24000 km. langen tccht om de aarde volbrengt. sche minister van Buitenlandsche Za ken, graaf Sforza, werd het slachtoffer van de onrust. Bij zijn aankomst aan het ministerie werd zijn auto door de menigte aangehouden. Zijn woorden: „Ik ben een minister", hadden een ave- rechtsche uitwerking op de menigte. „Weg met de regeering begonnen som migen tfe roepen". Sforza was voor hun het symbool van de geheele regeering en kreeg eenige klappen op zijn hoofd. De minister, die zich een weg trachtte te banen naar de deur van het ministe rie vond deze gesloten. Hij was zoodoen de gedwongen naar het Parlementsge bouw te gaan, twee blokken verder. De deuren waren daar even sterk verze kerd. De menigte joelde intusschen rond den minister. „Aan de galg met hem" en „Laten we hem aanpakken," werd van alle kanten geroepen. Maar niemand durfde toch den bleeken, maar volkomen kalmen ouden ministfer direct aan te val len. Op de trappen van het parlements gebouw trachtte Sforza de menschen te bedaren. In pathetische woorden trachtte hij hen duidelijk te maken, dat hij slechts voor hun welzijn werkte. „Ik werk zestien uur per dag om Voor Italië brood te krijgen, om voor Italië geld te krijgen en(Sforza sprak hier met stemverheffing tot de werkloozen) om voor jullie emigratie mogelijk te ma ken. Ik sta nu op het punt een verdrag met Engeland te teekenen, dat ons wil helpen." Maar het volk was niet.tot rust te brengen. „Klets niet zooveel," „Waar om is het stennbureau gesloten?" riep men. Alle verwijten kwamen op het hoofd van Sforza neer. De roep van „Vijand van het Volk", maakt dezen eerst kwaad. Woedend riep hij de menschen toe: „Mij kan niemand een vijand van het volk noemen, driemaal ben ik door de fascisten gearresteerd". Dit eerst kon de menschen eenigszins bedaren. Terwijl sommigen verder scholden en roode zakdoeken zwaaiden, vormden een do zijn man een nauwen doorgang voor den minister, zoodat hij via een zijstraat het gewoel kon verlaten. De Britsche onderteekenaar van het verdrag was zoo verstandig, zijn komst eerst geruinien tijd uit te stellen en la ter zijn auto door een vrachtwagen met Amerikanen te laten voorafgaan, die wel lachten, maar tevens hun geladen ge weren in den aanslag hielden. Mgr. dr. Josef Tïso, premier van Slo wakije tijdens den oorlog, is Vrijdagmor gen aan de galg gestorven. Zeven minu ten nadat het valluik openging, lieten zijn handen den kleinen rozenkrans los, dien hij had vastgeklemd. Deze hebben verzocht, dat Tiso's lijk aan hen zal worden uitgeleverd, dcch men verwacht, dat dit verzoek, evenals Tiso's eigen verzoek, dat zijn lijk begra ven zou worden in zijn parochie te Ba- novce, zal worden afgewezen met het oog op de openbare orde. Men moet geen gevaar vreezen doch er ook niet mee spelen (Van een bijzonderen medewerker) Het is nu ongeveer 15 jaar geleden dat een ambtenaar van den Raad van Arbeid het volgende meemaakte Een klacht van een arbeider over de uitvoering van de Ziektewet bracht hem in een klein dorpje, waar de betrokken werknemer woonde. Om zich te kunnen oriënteeren bracht hij eerst een be zoek aan den patroon van den arbeider. Deze was eigenaar van een rijwielhan del, een café en een dameshoedenma- gazijn. Voorts kon men er ook kruide nierswaren krijgen, potten, pannen en kinderspeelgoed. Enfin, men kent zulke plattelandsche „grootwarenhuizen". Na zich te hebben voorgesteld, deelde de ambtenaar mede, dat hij een klacht van den arbeider Jansen had te onderzoe ken, voor wie de werkgever geweigerd had de premie voor de Ziektewet te voldoen, -(jij kreeg niet de kans, zich geheel uit te 6preken, want al spoedig onderbrak hem de patroon me de opmerking: „Hoort u eens, mijn heer, die man werkt al 25 jaar bij mij, ik heb hem nu dus al 25 jaar in het leven gehouden. Dacht je, dat ik van plan was, menschen, die niet werken, ook nog te betalen?" Een beroep op wettelijke verplichtingen (de Ziektewet was toen nog een betrekkelijk versch verschijnsel) mocht niet baten, de pa troon moest later gerechtelijk worden gedwongen de achterstallige premie te voldoen. De ambtenaar bracht daarna nog een bezoek aan den werknemer. Het bleek een ernstig ziektegeval te zijn, dat zeker enkele maanden zou vorderen voor algeheel herstel. De omstandig heden waren allerdroevigst. Tijdens het gesprek met den arbeider mengde zich de vrouw van den zieke er in met de opmerking: „En nou had ik nog wel zoo gedacht, mijnheer, dat, als mijn man 25 jaar bij zijn baas was, hij dan toch nog wel een extraatje zou krijgen. Over drie weken is het zoover. En nu heeft-ie door zijn zoon laten zeggen, dat mjjn man niet meer terug hoeft te komen." Het mee^t opmerkelijke in het ge sprek t#sschen werkgever en ambte naar was wel de uitdrukking van den werkgever: „Ik heb dezen man al 25 jaar aan den kost gehouden."*Een typi sche mentaliteit, die men voorheen dikwijls aantrof. Den knecht-rijwielher steller, kellner van tijd tot tijd, loop jongen als het noodig was en overigens Manusje-van-alles, die ondanks het bestaan van een Arbeidswet van 's morgens vroeg tot 's avonds laat, zon der ooit een vrijen Zaterdagmiddag te kennen, het geld méé verdiende voor zijn werkgever, had de baas „aan den kost gehouden-''. En zoon werkgever meende volkomen wat hij zei. De knecht, de ondergeschikte, de mindere, was een wezen, dat je beweldaadt, en hoe harder je hem laat werken, hoe grooter de weldaad, welke aan hem wordt besteed. Dezer dagen vernamen we van een lustrum, dat een arbeider vierde in een betrekkelijk klein bedrijf. Het betrof geen afdeelingschef, maar een van de 40 man personeel, die het bedrijf telde. De directeur van het bedrijf, en de collega's, hadden voor een prettige pu blicatie gezorgd in de pers, het vol tallige personeel bijna allen katho liek woonde een H. Mis bij, opge dragen tot intentie van den betrokkene, en 's avonds werd er in een gezellig feestzaaltje een hartelijk en gezellig familiefeest gevierd, dat het bedrijf aanbood. De werkgever had de fijne geste gemaakt een vertegenwoordiger van de Kath. Arbeidersbeweging op dit feest uit te noodigen. Er werd gespeecht en, zooals de gewoonte is, werd de jubi laris eens gezellig in het zonnetje ge zet. Er kwamen cadeaux. er kwam een kop koffie en een borrel, en er kwam een dankwoord van den jubilaris. Let terlijk zeide hij ongeveer het volgende: „Dat ik dit feest heb mogen vieren, is natuurlijk voor mij prettig, maar veel prettiger nog is het te mogen getuigen, dat ik deze 25 jaar werkzaam was in een bedrijf, waar het om méér gaaf, oan alleen materieele winst. Waar de mensch meetelt, om zijn menschen- waarde, en niet alleen om zijn vakbe kwaamheid als wmstobject. Te mogen getuigen ook, dat ik deze kwart-eeuw werkzaam was in een onderneming, waar men bezig is de Pauselijke Ency clieken voor een belangrijk deel te rea- liseeren." Wat deed het goed, zooiets te hooren. (Vervolg op pagina 3) Verwachting tot Zaterdagavond: Na een vrij konden ochtpr.d weer flinke stijging van temperatuur. Tij delijk wat toenemende bewolking, doch bijna overal droog weer. In het Zuiden van het land bestaat echter in den namiddag kans op enkele ver spreide buien. Zwakke tot matige wind overwegend tusschen Oost en Zuid. Zondag Zon 5.3519.44. Maan 5.42 18.55. Maandag Zon 5.3319.46. Maan 5-58 —20.19. De Monsanto Chemical Company te Texas City heeft bekend gemaakt dat 307 employé's nog altijd vermist worden. Intusschen zijn reddingsploegen de smokende ruïnes van de fabriek binnen gedrongen om naar verdere slachtoffers te zoeken. Vrijdag dreigden twee olie- aken, die op drift waren gegaan in de baai van Galveston en in brand waren geraakt, aan de stad verdere schade te berokkenen, doch de kustwacht slaagde er in, op drie mijl afstand van de kades de branden in minder dan een uur meester te worden. De twee olie-branden, die nog altijd woedde, nemen nu snel af en men ge looft dat het gevaar niet groot meer is dat zij de twee resteerende propaan tanks in brand steken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 1