Helmond krijgt kinder-
sanatorium
Arbeiders geven hun bijdragen
in overuren
SSCHIN TWEË POLEN
JÉ*'"
I
DE MAAN IS.... BSHJIN
WAT IS DE GAULLE?
c
m
Moeilijkheden met de „klok" en de
aarde in een langzame periode
Twee werkgevers
Bijzondere rechtspraak
in het gedrang?
Doodstraf geëischt
Represailles van de
Irgoen
Gezicht op de
aarde
Fantast, Don Quichotte of ont
werper van nieuwe politiek?
-de Gcuoê&s
26.000 eieren
achterhaald
■HNMH|FF^ I
ZATERDAG 19 APRIL 1947
PAGINA 3
Gedemkteeken voor
Troelstra
Kamp te Rotterdam
plotseling opgeheven
Tegen „beul van de
Landwacht
ft
f, JM| m 1
k ÏK
LADING GEVORDERD
Brazilië heeft nog ruimte
(Van onz^n correspondent)
n de vooroorlogsche crisisjaren zag
I pastoor P. van Leeuwen in zijn paro.
chie te Helmond met overwegende ar
beidersbevolking het aantal bedlegerige
t.b.c.-patiënten, waarvoor geen sanatorium
ruimte te vinden was, in bedenkelijke
mate toenemen. In 1936 nam hij het ini
tiatief tot oprichting van een nazorg
sanatorium in de dennenbosschen aan
den rand zijner parochie, waar de t.b.c.-
lijders in lighallen door middel van rust,
goede voeding en frissche lucht toch ge
nezing zouden kunnen vinden. Bij den
pastoor stond toen slechts voor de patiën
ten weg te krijgen uit de min of meer
bedompte vertrekken der stadshuizen. Een
stichting werd gevormd en een beginkapi
taal bij elkaar gebracht, doch toen ter
verkrijging van een officieele erkenning in
contact werd getreden met den inspecteur
der Volksgezondheid te Breda, drong deze
aan op een grootscheren opzet. Het plan
Voor de lighallen groeide uit tot den opzet
van een gewestelijk sanatorium „St. Jozef-
heil", dat circa 140 patiënten (60 mannen,
60 vrouwen en 20 kinderen) zou kunnen
herbergen. Oorlog en bezetting kwamen;
naar buiten moest de actie worden stop
gezet, doch er werd binnenkamers verder
gewerkt De harde bezettingsjaren brachten
met een verzwakking der bevolking een
sterker toename van de tuberculoselijders
en sanatoriumverpleging Is nijpender dan
ooit.
Het bestuur van „St. Jozefheil" ging
Hotel „De Wereld" te Wageningen. waar
in Mei 1945 de Duitsche generaal Blasko-
wtfz zich aan generaal Foulkes overgaf en
de capitulatie werdgeteekend, bevindt
zich nog in denzelfden toestand als op
dien gedenkwaardigen dag. Het exterieur
van het gebouwdat zulk een historische
waarde verkreeg, ziet er erbarmelijk uit
samenwerken met 't bestuur van het voor
midden-Brabant ontworpen sanatorium
„De Klokkenberg", om zoo gezamenlijk
het Brabantsche belang op dit terrein
der volksgezondheid te dienen. Het dezer
dagen bereikte resultaat is, dat sanato-
torium „St. Jozefheil" tevens een Bra-
bantsch kindersanatorium wordt. „st.
Jozefheil" gaat verpleging bieden aan 30
mannen en 30 vrouwen uit Helmond en
omliggende gemeenten en aan 120 kin
deren uit geheel Noord-Brabant. „De
Klokkenberg" neemt de behandeling van
de chirurgische longpatiënten op zich,
doch neemt geen kinderen op.
De plannen van „St. Jozefheil" zijn ge
heel gereed en ter erkenning opgezonden
aan de hoofdinspectie der Volksgezondheid
te 's-Gravenhage. De bouwteekeningen
van architect Maas uit Utrecht geven een
zeer modern ontwerp te zien; zaleiS voor
mannen en vrouwen met long-t.b.c., zalen
voor half-valide patiënten met aangren
zende open paviljoens voor rust ln de
buitenlucht, alsmede een speciale kinder
inrichting, gesplitst in een afdeeling voor
longpatiënten en een voor lijders aan
been tuberculose.
Voorts een operatiezaal, sterilisatiekamers
*en huishoudelijk gedeelte met 't modern
ste comfort. Het sanatorium wordt ge
bouwd op circa 10 km. van Helmond onder
de gemeente Bakel, welke laatste gemeente
•de gronden met bebossching gratis aan de
stichting heeft aangeboden.
De bouwkosten zijn geraamd op
f 650.000, waarvan f 500.000 zal worden
opgenomen door een obligatieleening. De
resteerende f 150 000 moeten door vrije
giften worden bijeengebracht. De actie
hiervoor is reeds begonnen met verheu
gende resultaten.
Een der sympathiekste vormen is, dat
het personeel van diverse fabrieken be
sloot een aantal overuren te maken en
de verdiensten daarvan veelal verdub
beld door de directies voor den sana-
to>riumboww worden geschonken.
Tot directeur van sanatorium St. Jozef
heil werd dr. E. A. J. M. Mulder, long
specialist te Helmond, benoemd, terwijl dr.
O. Verbeek, uit Eindhoven als chirurg is
aangesteld. De verpleging wordt verzorgd
door een 30-tal zusters van O. L. Vrouw
te Tegelen-Helmond, aan te vullen met
leeken-verpleegeters.
Pastoor van Leeuwen en zijn medewer
kers hopen begin 1948 met den bouw te
kunnen aanvangen.
Het bestuur van de Pa,rtü van den
Arbeid heeft een comité gevormd, waar-
m ^vooraanstaande figuren uit de partij
zitting hebben genomen. Dit comité be
reidt de oprichting voor van een "ge-
denkteeken voor mr. P. J. Troelstra.
-.v
Een zeer "belangrijke verbetering op den Rijksweg Den RaagRotterdam is het aan
brengen van 14 sterke lampen boven het gevaarlijke kruispunt waar de weggebrui
kers naar Overschie de linker rijbaan moeten oversteken. Men hoopt met deze verlich
ting de veiligheid te verhoogen
Het opheffen van het kamp voor
politieke delinquenten aan den Ka-
naalweg te Rotterdam, dat gisteren
geschiedde, gaf mr. J. C. Donker, ad
vocaat-fiscaal bij de Rotterdamsche
Kamer van het Bijzonder Gerechts
hof, in een requisitoir aanleiding te
zeggen, dat deze maatregel een rem-
menden invloed op de afwikkelirg der
zaken van delinquenten zou uitoefe
nen. Dit kamp, dat gebruikt werd om
delinquenten, die te Rotterdam te
recht moesten staan, tijdeiijk onder
te brengen, stelde de advocaten in
de gelegenheid tijdig een goed con
tact met hun cliënten op te nemen.
De president, mr. J. van Vollenhoven,
onderstreepte de woorden van den ad
vocaat-fiscaal. Indertijd was met het
directoraat-generaal der Bijzondere
Rechtspleging overeengekomen, dat
minstens tien dagen voor het verschijnen
van den delinquent voor het Hof, deze
naar het voornoemde kamp zou worden
overgebracht. Zonder de Rotterdamsche
Kamer hiervan in kennis te stellen heeft
het directoraat-generaal besloten het
kamp op te heffen, welke eenzijdige ver
breking van de overeenkomst door den
president ten zeerste werd afgekeurd. Nu
zullen de delinquenten weer in de kam
pen te Delft en Vlaardingen moeten
worden ondergebracht, wat, naar de
meening van den president, een snelle en
goede afwikkeling der bijzondere rechts
pleging ernstig zal beperken. Mr. van
Vollenhoven zeide, alles in 't Werk te zullen
stellen alsnog een kamp in de onmiddel
lijke omgeving van Rotterdam toegewe
zen te krijgen. Zoo niet, dan zou hij voor
de gevolgen voor de bijzondere recht
spraak niet kunnen instaan.
Doodstraf voor een woesten rijder - Uranium in 't Duitsche Spa
Carlo Bertone en zijn dubbelganger „Ik ben Hitier niet".
H;t is geen kwestie van een moed
willige of niet moedwillige daad,
maar van een beroeps-onverschil
ligheid, die het mij gerechtvaardigd doet
voorkomen tegen dezen man de dood
straf te eischen," zeide de rechter van
het militaire gerechtshof in Belgrado bij
de uitspraak tegen een militairen chauf
feur. Deze was twee weken tevoren door
onverantwoordelijk rijden een gebouw
binnen gereden en had den dood van
twee personen veroorzaakt. „De woeste
chauffeurs, waarvan deze man een, voor
beeld is, zijn een maatschappelijk
kwaad," sprak de rechter. „Zij vliegen
door de straten en zijn de schrik van
voetgangers en wielrijders." De zwaarste
straf, die ik eisch, moet voor de toe
komst allen wegberijders een waarschu
wing zijn. Hetzelfde staat hen te wach-
-ten, indien zij tegen de regels van het
verkeer zondigen."
Intusschen zal Franc Zrinjski tot af
schrikwekkend voorbeeld van alle
Yougo-Slavische wegberijders moeten
dienen. Voor het vuurpeloton zal hij op
de binnenplaats van de Yougo-staatsge-
vangenis van Belgrado binnen eenige
dagen moeten sterven.
Eenige uren per dag zit Winston
Churchill in zijn werkkamer achter
zijn dagboeken en paperassen van
den afgeloopen oorlog. Hij put er zijn
memoires uit en zijn secretaresse typt
de geheimen uit den oorlog. Intusschen
zijn de-onderhandelingen met betrekking
tot de publicatie beëindigd. De eerste
zal plaats vinden in de Amerikaansche
bladen „Life" en „New York Times."
Men gelooft, dat deze twee bladen samen
voor de Amerikaansche rechten twee-en-
een-half millioen gld. zullen betalen. In
Engeland heeft de „Daily Telegraph" de
eerste rechten verkregen. Later zullen
Churchill's „Herinneringen" in zes boek-
deelen worden gepubliceerd.
Waar vroeger rijke lieden uit vele
landen in de brongebouwen van
Oberschlema bij Chemnitz gene-
zing#zochten door het radio-actieve wa-
ter, werken nu zenuwachtige Russen met
eenige duizenden arbeiders dag en
nacht.... op zoek naar uranium. En
schijnbaar niet zonder succes. In dit Spa
van Duitsehland loopen nu Russische
politie-soldaten r°nd; zij controleeren de
voorbijgangers en onderzoeken de auto's,
'n Gebied van 15 tot 20 mijl in den om
trek van de stad is door Russische troe
pen bezet en waar vroeger touristen uit
stapjes maakten staan nu Russische sol
daten op wacht.
In de zilvermijnen van de omgeving
reeds jaren wegens uitputting verlaten
wordt nu hard gewerkt, sinds de Russen
ontdekten, dat het gesteente van de mij-
nen radio-actieve stoffen bevat. Vijf
duizend man zijn in werkkampen in de
bergen ondergebracht en tweeduizend
trekken dagelijks de schachter in om
de drie ton gesteente naar boven te
brengen, die de Russen per dag willen
hebben.
„Veel lawaai om niets" kan men onder
deze Amerikaansche teekening van de
Moskou-Conferentie niet setten. Want er
is niet alleen lawaai om iets, maar om
zeer veel. Er komt alleen nietsDe Con
ferentie van Moskou is een vulkaan, die
rommelt en af en toe werktmaar' de hel
lingen worden niet met vruchtbare lava
bedekt. Het ziet er zelfs naar uit, dat het
bij gerommel en erupties blijft
Drie ton, het lijkt veel. Maar bij
het eerste onderzoek blijkt reeds
een derde waardeloos te zijn. Het
verdwijnt naar de afdeeling wegenbouw
en wordt in de kapot gereden straten
van het land gestampt. Maar het over
blijvende materiaal wordt onder het
waakzame oog van Russen en meewer
kende Duitschers ift kisten gepakt, ver
zegeld en op vrachtwagens met militaire
chauffeurs naar „elders" vervoerd.
De resultaten van dit alles zijn niet
bekend. De geheimzinnigheid, waarmede
de Russen te werk gaan in een gebied,
waar ook Madame Curie veertig jaar ge
leden haar vondsten deed, is té groot
om veel naar de buitenwereld te doen
doordringen. Maar niet voor niets zul
len iederen dag twee ton steenen „naar
elders" vervoerd worden. In het Ameri
kaansche hoofdkwartier in Frankfort
aan den Main vermoedt men daarom,
dat de Russen in het gesteente uranium
gevonden hebben; een van de vitale ele
menten voor de productie van de atoom
bom.
In Rome woont een man, die het spre
kend evenbeeld is van laten we zeg
den „wijten" Adolf Hitler. Zijn naam is
mooier: Carlo Bertone, maar verder is
er weinig verschil.
Het zit hem niet alleen in zijn ge
zicht, jnaar ook zijn lengte, zijn ge
wicht, zijn figuur, zijn haargroei, zijn
snor en zelfs zijn leeftijd. Al deze fac
toren maken hem tot den meest vol
strekten dubbelganger van Hitier.
2Sjn leven verliep zonder schokkende
gebeurtenissen tot 1933, toen Hitier aan
de macht kwam en zijn portret in alle
kranten ter wereld begon te verschijnen.
Zoo kwam ook spoedig de dag, waarop
een kellner een steelschen blik op Ber
tone wierp, nog eens goed keek en toen
een geciviliseerd paniekje veroorzaakte
door te roepen: „Hitier, dat is Hitier,
daar."
Het was in die dagen nog niet ge
vaarlijk op Hitier te lijken. Hoogstens
werd hij af en toe voor een van de groo-
ten dezer aarde gehouden.
Niettemin had Bertone er reeds vóór
het uitbreken van den oorlog een ge
woonte van gemaakt altijd en overal een
karrevracht papieren mee te sjouwen
om zijn ware identiteit te kunnen be
wijzen.
In 1938 ging Bertone eens met zijn
vrouw naar Padua, toen Mussolini daar
juist een redevoering kwam houden. Hij
zocht een kamer in een logement, maar
zij werden telkens afgewezen met de
op eerbiedigen toon uitgesproken ver
ontschuldiging, dat er geen plaats was
geen plaats „voor u, eccellenza".
Toen begreep Bertoneen hij moest
er de politie bij halen om een loge
menthouder er van te overtuigen, dat
hij werkelijk Hitier niet was, die (naar
men meende) voor een geheime bijeen
komst met den Duce naar de stad was
gekomen.
n het album met familieportretten,
dat Bertone thuis heeft, komen ver
schillende portretten voor, waarop te
zien is, dat hij reeds als jonge man een
kleine snor heeft gehad. Na het ge
beurde te Padua schoor hij zijn snorretje
af en droeg hij zijn scheiding rechts,
maar het maakte weinig verschil. Nu
herkenden zijn vrienden hem niet meer
eri scherpziende vreemden hielden hem
voor Hitler in een vermomming.
Bij de bezetting van Rome door de
geallieerden verwachtte Bertone onge
veer alles: van in de gevangenis geran
seld te worden tot op het eerste ge
zicht aan een bajonet te worden gere
gen. Maar dat viel mee. De eerste Ame-
rjkaansche soldaten kwamen naar zijn
buurt alleen om hem te bekijken en zij
gooiden hem heele doozen sigaretten en
reepen chocolade naar het hoofd. Dit
was beter dan de reactie van de Duit
schers, die hem altijd met een foto
toestel achterna waren geloopen en op
namen van hem hadden gemaakt.
Tenslotte zijn de Amerikanen de eeni-
gen geweest, die hem werkelijk hebben
gearresteerd. Een man van de Ameri
kaansche militaire politie greep hem in
Juli 1945 en nam hem een verhoor af.
Maar het dikke pak identiteitspapieren,
officieele stukken, beëedigde verklarin
gen, lidmaatschapskaarten en andere
stukken van overtuiging, dat hij altijd
bij zich droeg, redde hem uit de peri
kelen. Na een uur werd hij onder ver
ontschuldigingen vrijgelaten.
Werkelijk, Io non sono Adolfo Hitier,
signore,
De Procureur-Fiscaal bij het Bijzon
der Gerechtshof te Arnhem eischte gis
teren de doodstraf tegen D. Eykelboom
te Zwolle, meer bekend onder den naam
„De beul van de Landwacht." Hij bleef
onbewogen toen hem een lange dooden-
iljst werd voorgelegd, waarvoor hij mede
aansprakelijk werd gesteld. Toen een
der raadsheeren had opgemerkt, dat hij
de onmenseheliike wreedheden beging
om zijn sadistische lusten bot te vieren,
reageerde verdachte door te fluisteren,
dat hij zichzelf geen menschwaardig in
dividu vond. Eenige getuigen kregen een
compliment van den president voor hun
moedig zwijgen ondanks de ondraag-
lijkste wreedheden, waaraan zij hadden
blootgestaan.
De Irgoen Zwai Lecemi is Vrijdag
haar „oorlog" tegen de Britsche strijd
krachten in Palestina begonnen ter ver
gelding van de executie van Dov Gra-
ner en drie andere Joodsche verzetslie
den. Te Nathanya, 40 km ten Noorden
van Tel Aviv, werd een Britsche sol
daat, die op wacht stend bij gen veld-
verbandplaats, door ririe in burger ge-
kleede personen doodgeschoten. Zij re
den in een militairen vrachtauto en
wierpen een bom naar den verband-
post, waardoor het gebouw ten deel2
verwoest werd. Te Tel Aviv werden
twee Britsche politic-agenten min of
meer zwaar gewond, toen een pantser
vrachtwagen door een bom, uit een
voorbijrijdende taxi geworpen, opgebla
zen werd. Britsche militairen te Haifa
werden tweemaal docr gewapende lieden
uit auto's beschoten. In dezelfde stad
hadden nog vuurgevechten plaats tus-
schen de Britsche troepen en Joodsche
verzetslieden.
Een gedeelte van het landgoed „Valken
huizen" ln de gemeente Arnhem, ten Cros
ten van den rijksweg ArnhemApeldoorn,
is voor publiek opengesteld op vertoon van
wandelkaarten verkrijgbaar bij den tuin
man c. van de Pol, wonende tegenover het
landgoed ln de tuinmanswoning.
Onze naaste buur in het heelal is de maan. Toch zou het modernste raket
vliegtuig er nog vijf volle dagen over doen torn onzen satelliet te bereiken.
Maar ondanks de meer dan 300.000 km., die ons van haar scheiden, weet
de moderne astrologie al heel wat over de maan. Zoo weet men bijvoorbeeld dat
haar kleur bruir. is. Hoe men daar achter gekomen is? Zeer eenvoudig: Het licht
van de maan is weerkaatst zonlicht, met bepaalde karakteristieke eigenschappen.
Men heeft dus gezocht naar een bestaande materie, welke op precies dezelfde wijze
zonlicht reflecteert als de maan en men kwam op vulcanische stof, welke bruin
van kleur is.
De vermaarde Britséhe astronoom Sir H. Spencer Jones van het Greenwich
Observatorium vertelt in zijn juist uitgekomen boek, dat de maan op haar helft
(welke wij kunnen zien) 30.000 kraters heeft. Hij verklaart het ontstaan van deze
kraters door bombardementen van meteorieten en hij meent, dat de aarde er precies
zoo heeft uitgezien, maar als het ware „glad gestreken" is, doordat wij een damp
kring hebben, met regen, sneeuw, wind en ijs.
Als wij een moderne telescoop op de
maan zouden plaatsen en vandaar de
aarde bekijken, zouden wij in den loop
van het jaar de velden donker en weer
licht zien worden, wanneer het graan
rijpt, men zou den Eiffeltoren en den St.
Pieter kunnen waarnemen en de explosie
van de atoombom, indien men juist op
het goede moment had gekeken. Men zou
ook groote Oceaanreuzen als de „Queen
Mary" kunnen zien varen. Maar op de
maan beweegt niets en het eenige, dat
er verandert, is de temperatuur. Een dag
duurt er twee weken en op het middag
uur is het er zoo warm, dat het bloed
van den mensch zou gaan koken. Bij
zonsondergang valt de temperatuur bin
nen een uur met 270 graden en wordt
hét er kouder dan waar ook op onze
aarde.
Dat de maan geen dampkring heeft
staat vast. De eenvoudigste manier
om dit te bewijzen is om een ster
gade te slaan, welke achter de maan
voorbijschuift. Als er een dampkring
cm de maan was zou de ster gelei
delijk aan vervagen, ob tenslotte on
zichtbaar te worden, maar in werke
lijkheid verdwijnt de ster abrupt, in
tegenstelling met Venus, die wel een
dampkrtag rijk is en de haar passee-
rende sterren langzaam aan absor
beert.
De maan heeft behalve haar roman
tische waarde ook een practisch belang
en wél voor onze tijdrekening. Tijdens
de regeering van Charles II in Engeland,
toen juist het Greenwich Observatorium
werd opgericht, was het door de gebrek
kige astronomische, tabellen nog moge
lijk, dat een schip 1500 K.M. uit zijn
koers liep.
De Britsche mathematicus Brown,
die kort geleden stierf, besteedde
zijn geheele leven om de tijdreke
ningen te vergemakkelijken. Maar
toen hij gereed was bleek zijn ar
beid vrijwel waardeloos, omdat men
bij controle van zijn tabellen
^ontdekte, dat de aarde de hinder
lijke gewoonte heeft af en toe
sneller of langzamer te draaien.
Zoo Is het bekend geworden, dat ln
1785 de aarde een langzame periode had,
waardoor de dagen een 3000ste seconde
langer werden. Dit Vertragingsproces
ging 114 jaar achtereen door, zoodat die
fracties van seconden al gegroeid waren
tot een volle minuut. Toen kwamen wij
plotseling op de normale snelheid te
rug en kregen weer onze dagen van 24
uur precies. Nu houden de astronomen
nauwkeurig de maan in het vizier, om
dergelijke verrassende afwijkingen van
de aarde te kunhen registreeren. Voor
den burger lijkt dit allemaal onbelang
rijk, of de aarde nu iets sneller of lang
zamer draait, maar omdat onze aarde
nu eenmaal onze „moederklok" is.
heeft het tal van onaangename gevolgen
wanneer die klok niet nauwkeurig loopt
Zoo ondervindt de radio stoornis van
de onregelmatigheden in den loop der
aarde. In September van het vorig jaar
merkte Greenwich bij een maan-contróle,
dat de lengte van den dag weer iets
veranderd was en als gevolg hiervan
moesten verschillende radio-instellingen,
zooals die van het Britsche Postwezen,
haar golflengten veranderen.
Hoe dit precies zit zou ons te ver voe- j
ren. Wij willen alleen het merkwaardige
feit constateeren, dat de aarde niet altijd
„gelijk loopt." En nu zouden wij daar
aan wel iebs kunnen veranderen, ja zelfs
den dag korter kunnen maken, door alle
Hei maanoppervlak is een
dorre rotswoestijn, bezaaid
mei kraters. In hei midden
de krater Tycho. Boven
aan de groote krater Cla-
rius. Hij heeft een middel
lijn van 228 K.M. Men ziet,
hoe in dezen krater later
weer andere ontstaan zijn.
v
bergtoppen op te blazen en zoo onzen
aardbol glad te scheren, maar het te-
zwaar is dan, dat wij die bergen weer
zouden moeten opbouwen, wanneer wij
den dag weer wat langer wilden maken.
En daarom is het makkelijker de
zaken maar zoo te laten zooals zij zijn
en het af en toe met een minuut kor-
teren of langeren dag te stelten en dan
kunnen wij onze klokken toch wel gelijk
houden door zoo nu en dan even een
controle met de telescoop te doen van
onze goede, oude, bruine maan!
Nabootsing van de ringgebergten en
het felle
bergketens op de maan stralend in
zonlicht.
a ne peut pas
continuer
o comme ga,"
„dat kan zoo niet
doorgaan-" Deze
woorden van meni-
gen Franschman in
de straat, heeft ge
neraal De Gaulle
bij zijn rentrée in
het openbare leven
openlijk uitgespro
kens Hij heeft zijn
gehoor, eerst op de
duinhellingen van
Brunéval en vervol
gens op het hoofd
plein van Straats
burg voorgehouden,
dat Frankrijk op
het oogenblik zwak
en verdeeld weer
terug fnoet en kan
keeren tot een groot
deel van zijn vroe
gere positie. Hij
heeft het Fransche
volk opgeroepen
zich samen aan
deze taak te geven.
Het Fransche rijk is
in gevaar. De Gaulle
heeft deze woorden
herhaald, zooals zij
in het eerste jaar
van de Fransche re
volutie werden ge
zegd en een enthou
siast volk naar
de wapenen deed
grijpen. Maar de
toestand is veran
derd. Frankrijk is
verdeeld in groepen van uiterst links school van St. Cyr, waar hij gelegen-
tot rechts en intusschen wordt er ge- heid had zijn ideeën over den mo-
Duitschen vijand, macur overigens
duren de gevaren voort. De Gaulle
wil door zijn „Rassemblement"door
zijn vereeniging van het Fransche
volk, deze gevaren bestrijden. Men
noemt hem een dictator-in-spé, een
militair, die naar macht streeft en
een Franschman, die nazi-methoden
toepastZijn politiek is riskant. Be
halve een verbeterng van Frankrijks
positie kan zij ook een burgeroorlog
brengen.
„Ik ben geen Boulanger," heeft De
Gaulle tegen premier Ramadier ge
zegd. Met andere woorden-. ,Jk zal
niet op het laatste moment terug
schrikken voor de gevolgen van de
stappen, die ik nu onderneem, zoo
als generaal Boulanger in 1889-"
„Het wordt hoog tijd," sprak de ge
neraal tot de doorregende duizenden
in Straatsburg, „dat wij ons vereeni
gen om den staat tot in haar kern
te hervormen." De Elzassers riepen:
„De Gaulle aan de macht," maar mil-
lioenen anderen, communisten en so
cialisten, zullen zich tegen deze ont
wikkeling te weer stellen. De Gaulle's
aanhang? Zij is niet bekend; in som
mige plaatsen heeft bij proefstem-
mingen 32 pet. zijn zijde gekozen.
Maar de acht mïïhoen blanco stem
mers van de verkiezingen en vele le
den van de M.R.P., vormen, een mo
gelijke aanhang voor hem, terwijl de
medewerking van André Malraux, be
kend (communistisch-gezind) schrij
ver opmerkelijk is.
Wat is De Gaulle? Een fantast, een
Don Quichotte? Of een doelbewuste
ontwerper van een politiek tot het
herstel van Frankrijk? Moeten zijn
redevoeringen hem den weg bereiden
naar de macht? Geen Franschman,
geen mensch kan er een antwoord op
geven. Alleen de generaal zelf. En
alles wijst er op, dat hij het van plan
De aanmeMingsbureaux van De Gaulle's Vereenigingzijn
geopend.
vochten in Indo-China en zijn er op
standen op Madagascar en in Noord-
Afrika. Tegen deze bedreigingen
roept generaal De Gaulle het land
op, zooals hij in 1940 vanuit Londen
opriep tot het verzet tegen de over
weldigers.
Generaal De Gaulle om even in
het verleden te gaan, werd in 1S90
in Lille geboren- Zijn vader was tech
nicus. De Gaulle zelf kreeg zijn eer
ste opleiding op een Jezuïetenschool
in Parijs. Hij koos de militaire loop
baan. In 1912 verliet .hij onder de
tien eersten de militaire school van
St. Cyr. In den wereldoorlog streed
hij eerst bij Dinant; licht gewond
keerde hij terug naar Frankrijk, waar
hij in een van de slagen in de Cham
pagne opnieuw werd gewond. Later
vocht hij bij Verdun, waar de ver
overing van het befaamde Doua-
mont hem in gevangenschap bracht.
Zijn ontvluchtingspogingen uit het
gevangenkamp bij Ingolstadt mis-
dernen oorlog uit te werken. Zijn in
boeken vastgelegde beschouwingen
over den tankstrijd b.v. zijn meer
door de Duitschers dan door de ge
allieerden in practijk gebracht.
In 1929 komt De Gaulle in de Levant.
In 1929 is hij commandant van het
507e regiment. Nauwelijks is de oor
log uitgebroken of men vertrouwt
hem een nieuw gevormde 4e divisie
toe, waarmee hij bij Laon zulke suc
cessen betaalt, dat hij tijdens de cam
pagne tot generaal wordt benoemd:
de jongste van Frankrijk.
Zijn verdere geschiedenis is be
kend: op 6 Juni roept Reynaud hem
per specialg koerier naar Parijs om
staatssecretaris van Defensie en
Oorlog te worden. Tweemaal vliegt
hij naar Churchill. Wanneer hij de
tweede keer naar Parijs terugkeert,
heeft de regeering de wijk naar Bor
deaux genomen. Hij weigert de wa
penstilstand te erkennen en wordt
door ex-maarschalk Pétain van zijn
lukten vijf maal. De na-oorlogsche ja- rang beroofd. De Gaulle's groote
ren brachten De Gaulle op verschillen- strijd was begonnen.
de posten, tenslotte op de militaire Frankrijk is nu bevrijd van den
Bij besluit van den directeur van Eco
nomische Zaken te Batavia is krachtens
verordening „medewerking bedrijven"
ae lading van het te Priok liggende
schip „Dan Hoe .Ling", welke lading on
geveer 300 ton 'fabriekssuiker groot is,
gevorderd.
(Vervolg van pag. 1)
In deze twee verhaaltjes, beide histo
risch, ligt een geweldige lies. Het
betrof in beide gevallen een Katho
liek werkgever: de een meende, terwijl
hü zijn „knecht" uitbuitte, hem een
groote weldaad te bewijzen door hem
„aan den kost te houden". Voor dien
werkgever was de arbeider niet anders
dan een energie-bron, die men gebruikt
zoolang men deze noodig heeft, en aan
den kant zet wanneer die behoefte r.iet
meer bestaat. Wanneer er ondanks het
hard werken en het zeer nauw vervul
len van den arbeidsplicht armoede was
in het gezin van den arbeider, dan werd
er wel, eens een pannetje soep gebracht
misschien. Of mocht die arbeider een
afgedragen kleedingstuk mee naar huis
nemen, waarmee dan de werkgever
meende aan zijn plicht van rechtvaar
digheid en naastenliefde te hebben
voldaan.
In het tweede geval mogen wij een
voorbeeld zien van het doorwerken van
de katholiek-sociale gedachten volgens
Pauselijke encyclieken, gestimuleerd
door sociale organisaties als de Kath.
Arbeidersbeweging en later ook de
Kath. Werkgeversvereeniging en andere
sociale organisaties. Het is goed het
eene te typeeren als een verschijnsel
van nog niet g?heel voorbije, maar God
dank voorbijgaande tijden, het ander te
begroeten als de bode van een nieuwen
tijd. En als we er een conclusie aan
mogeh verbinden, is het wel deze: steeds
meer zal Katholiek Nederland er op be-
dacht moeten zijn,- zijn maatschappe
lijke idealen in daden te toonen. De op
roep, dien ons blad onlangs plaatste, om
gezamenlijk te demonstreeren voor ons
Katholiek Idealisme, gaat, vergissen we
cms niet, verwerkelijkt worden in ver
scheidene groote plaatsen van het land.
Zoo konden we onlangs berichten, dat
binnenkort, in Haarlem de samenwerken'*
de sociale organisaties het Feest van den
Arbeid gaan vieren. Dat is prachtig.
Maar laat ons goed bedenken, dat ook
in dezen de waarheid geldt: Woorden
wekken heelemaal niet, als er geen
voorbeelden zijn om te trekken.
By een controle op de schipbrug te De
venter hielden ambtenaren van den C.C.
D. een vrachtauto aan, die ruim 26.000
eieren en 19 kg. boter clandestien bleek
te vervoeren. Deze goederen waren voor
den zwarten handel bestemd. In de ver-
zendformulieren, die het eieren-trans
port moesten dekken, was geknoeid, ten
einde deze zwarte transactie mogelijk te
maken.
Volgens door de Bank van Brazilië
gepubliceerde statistieken, welke zijn
gebaseerd op een recent onderzoek, telt
Brazilië op het oogenblik 46.200.000 in
woners. De bevolkingsdichtheid bedraagt
echter slechts 5 personen per vierkante
kilometer.