Leger van zesduizend „ondergrondsehe strijders" noodig r4P2 Moreel der manschappen in Indië is goed w MINISTERS UIT MOSKOU VERTROKKEN r Door omstandigheden waarop"N wij geen invloed kunnen uitoefe nen, moest een deel van ons blad., van heden gedrukt worden op papier van aanzienlijk minder goede knfaliteit dan wij voor ons blad gewend zijn. Wij vertrouwen dat de grondstoffenpositie bin nenkort zich zoodanig ten gunste zal wijzigen, dat wij ons blad weer op papier Pan betère kwali teit kunnen drifkkqn. AMERIKA EN ENGELAND KAMPEN HET SNELHEIDSRECORD Resultaten van „vliegende kogel" onl staatsbelang verzwegen OM w Eerst dan komt huisbrandvoorziening op bevredigend peil Zware brand te Tienhoven Militairen zijn de beste kolonisten en de beste missionarissen Onderwaardeering van den arbeider bureaux van redactie en administratie: Tot hoofd en hart STRIJD OM KOLENFRONf Het weer. - Geen extraatje op Nat. Feestdag Gen. Kruis naar Indië vertrokken ENGELAND VERSLINDT DOLLARS Industrieën blijven op Java ingeland en V.S. leveren geen onschuldigen uit Proefvluchten in waas van geheimzinnigheid ZATERDAG 26 APRIL 1947 - 69ste JAARGANG No. 23833 Arbeidsvoorwaarden Tien gezinnen dakloos Nieuwsjournaél uit Indië HOOFDAALMOEZENIER VAN STRAELEN: ^eulen van krijgsgevangenen ter dood veroordeeld DIRECTIEJ 'Britsche activiteit Duitsche reacties na „staakt het vuren" SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 Abonnementen 2ÏI800 - Postgiro 143480 ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart. Directeur: 3. 3. W. Boerrigter. Wnd-, hoofdredacteur; W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededeelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per mjri. hoogte. De administratie behoudt zien het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave ven redenen te weigeren. Een dér belangrijkste factoren 'n het welvaartsherstcl van Nederland, die de Nederlanders zelf in de hand hebben, irlijft voorioopig- de Productie der binnenlandsehe steenkolenmijnen. Wil het indus'trieeleapparaat weer oj» volle loeren komen te draaien en in de naaste toekomst de huisbrandvoorziening onder handhaving] van de distributie op bevredigend peil komen, dan zal de productie der Limburgsche' mijnen van negen milliocn |on (de opbrengst Van 1946) moeten worden opgevoerd tot twaalf millioen ton in het loopende Jaar. Om dit te bereiken "zal het leger der „ondergrondsehe strijders" met nég «000 man moeten worden versterkt, met welk doel in de komende maanden in Samenwerking met de Gewestelijke Arbeidsbureaux het geheele land in een Wervingscampagne van het beheer der Nederlandsche steenkolenmijnen' be- werkt zal worden. In het ka'der van deze actie gafde beer P. Gijzen dézer dagen een uiteen zetting voor de pers. te Leiden waar o.m. deze actie den komenden tijd zal wor den gevoerd. Be achteruitgang onzer Productie van steenkool is -blijkens de Uiteenzetting van den heer Gijzen -Ui eerste instantie te wijten a<jn het-' ver- 'ies van 6000 Duitsche en 3000 Pool- sche arbeidskrachten, benevens 6000 van Nederlandsche en andere nationaliteit, daaronder in totaal' 10.000 vaklieden. Bovendien stelde de M. I. R., waarin tien ^orkgevers en tien werknemers zitting «ebben,, vast, dat de .man-prestatie in, den .vervolge nietmeer zal mogen be dragen dan 80 procent van 1938. De ge dachte van de werving' van" buïtenland- sche arbeidskrachten ondervindt, bij de •Pijnwerkers zelve nogal eenige tegen kanting, uiteraard "ten aanzien van ^bitsche arbeiders en ook wat betreft Boolsche 'krachten. Afgezien van ernstige eigen> tekorten Staan wij voor de vreemde noodzaak, te moeten exporteeren, zij hét dan ook biteindelijk ten eigen' bate, omdat wij Rechts tegen leverantie van kolen uit het buitenland Finland, Zweden en België het hoognoodige hout en glas voor wederopbouw en onontbeerlijke ge- heesmiddelen' kurpien betrekken. De heer Gijzen 'zette hierna de ar beidsvoorwaarden uiteen, in deze Van Tegeeririgszijde gelanceerde actie, ge dicht tot d"e arbeiders van 18—35 'jaar. De vooropleiding vergt drie of vier maanden, waarna het werkverband be gint. Na een jaar gaan de'arbeide'rs over bj accoordloon tegen ongeveer, 80 pro- van het. nouwersloon, na twee jaar wordt dit Procent en na ongevee^ jaar komen zij' op Volledig loonpeil: verdient een 18-jarige ongeveer 15.50 per dag als aanvangsloon; hetgeen -23-jarigen leeftijd opklimt tot f7.25 Pfr dag'. Daarnaast is een regeling ge- !°ffen dat. arbeiders bij hun komst benevens een stel ondergoed, sokken en een overhemd, welke emolumenten na eên maand wederom nogmaals worden verstrekt. Na een verblijf van drie maanden krijgen .zij een nieuw costuum gratis. Het houwersloon. Waarnaar eerder is verwezen, bedroeg, in Februari j.l. ge middeld f 12.61 per dag (accoordloon). De thans ingezette wervingsactie richt zich ijl verband met het wo ningtekort in de mijnstreek in hoofd zaak tot de ongehuwden. De arbei ders worden in kloosters en gezel- lenhuizen ondergebracht. Het kost geld bedraagt daar f 1.40 per dag'. -Voor wat de yoefling betreft deelde de" heer Gijzen mede. datdeze het' voor- oorlQgsche peil benadert. De gewone Nederlander ontvangt thans 2200 calo- riën,terwijl een mijnwerker het tot •5200 caloriën brengt. Een gehuwde mijnwerker heeft recht op 42 hectoliter en een ongehuwde op 12 hectoliter kolen per jaar. De pensioengerechtigde leeftijd, welke thans 55 jaar bedraagt, zal vermoede-, lijk in 1954 tot 50 jaar worden terug gebracht. Verwachting tot ZaJeijdaga-vond Meest matige wind tusschen Zuid- West cn West, gedeeltelijk bewolkt, overwegend droog, iets légere tempe ratuur. Zondag: zon 5.20—19.56, maan 10.10 —2.40. Maandag; zon 5.1819.58, maan 11.32—3.19. öe dat. arbeiders bij hun eerste maand geen kostgeld behoeven betalen. Na een maand werken krij- zij boven hun loon" 35 gulden extra, De algemecnc voedselsituatie in ons land maakt het niet, mogelijk, dat wegens den Natmnalen Feestdag op 5 Mei a.s. extra verstrekkingen worden gegeven. Dit geldf zoowel voor de geheele bevolking als voor bepaalde groepen, die feestelijkheden wilïen organisecren, zooals kinderfeesten e.d. Officieele instellingen zul',en aan des betreffende verzoeken niet kunnen ^voldoen. Te TienhoveA bij Ayneide is brand ont staan in de mandenmakerij van de Gebrs. van der Leeden. De storm wak kerde de vlammen aan, die in de afge werkte manden -en in -het droge mate riaal gretig voedsel vonden, waardoor in korten tijd het huis geheel in brand stond. Onder hetzelfde dak woonden vier gezinnen wier inboedel slechts gedeeltelijk werd gered. In een op 300 meter afstand gelegen schuur vonden de vlammen een nieuwe prooi om vervolgens nog, vijf wo ningen aan te tasten, die eveneens af brandden. De dorpsbewoners hebben direct getracht den brand te stuiten. Het duurde nogal even voordat de'brandspuit uit het nabijgelegen Ameide den strijd tegen de vlammen begon. De burgemees ter der beide gemeenten, de heer Luijen- dijk, ontbood spoedig hulp van andere riqrpen en daaraan is het te danken, dat dé ramp nog niet grooter afmetingen kreeg. In totaal werden tien gezinnen dakloos, wier geheele of gedeeltelijke in boedels verloren gingen. De Chef van den gener-alen staf, mr. H- J. Kruis, is hedenochtend per Skymaster van Schiphol naar Batavia vertrokken. Zijn. bezoek aldaar zal veertien dagen duren. Gedurende zijn verblijf in Indië zal de generaal, die vergezeld wordt van zijn adjüdant,' de eerste* luitenant Van Santvoordt, zooveel mogelijk önderdeelen yan de Koninklijke Laridmacht bezoeken öm zich persoonlijk op de hoogte te stel len van de wijze en de omstandigheden, waaronder de militairen in de tropen, hun diensten verrichten. De heer J. Mol, directeur van de Mul- tifilm té' Polo nig, bij Batavia heeft mede gedeeld, dat binnenkort de Nederlandsche bioscopen wekelijks een journaal van In dië kunnen vertponen. Hij zei, dat het nieuws van den Archipel, waarvoor in Nederland groote belangstelling bestaat, een evenwaardige plaats zal krijgen naast het Nederlandsche en het wereldnieuws. Blijkens een mccicdeeling van het Amerikaansche ministerie van Finan ciën heeft Engeland gedurende de maand April 450 millioen dollar van zijn Ame- ïikaansche lëening opgeppmen. In to taal heeft Engeland nu rcedsT550 millioen dcllar van deze Ijening geconsumeerd. De geheele leening omvat 3750 millioen dollar. Denen brengen laalsten groet aan h-un overleden vorst. In dc kerk van het paleis Christiansborg te Kopenhagen staat het stoffelijk overschot van koning Christiaan op gebaard. O.v 30 April zal de begrafenis plaats vinden. Dc bevolking defileert langs de katafalk om de laatste eer te bewijzen i- In verband met de uitlatingen van den minister-president van Oost-Indonesië, Nadjamoeddin Maeng Malewa, (zie ons blad van gisteren) als zouden de Philips- fabrieken, de Bata en andere industrieën voornemens zijn haar vestigingen van Java naar Oost-Indonesië te verplaatsen, hebben wij ons ter nadere informatie tot "de directies der genoemde fabrieken ge wend. Men verklaarde zeer pertinent, dat van het bestaan van dergelijke plan nen niets bekend is en dat van een zoodanige verplaatsing in de toekomst ook in het geheel geen sprake zal zijn.' Er werd op gewezen, dat de fabrieken op Java eerst sedert korten tijd weder om in gebruik zijn genomen en thans reeds in productie zijn. t 1 1 Nu, genoopt door de omstandigheden, duizenden jongemannen ver van huis en haard het Vaderland dienen, is de geestelijke zorg voor onze militairen een probleem van de eerste orde geworden, dat uiteraard de belangstelling heeft van de ouders, echtgenooten en verloofden van onze jongens, maar dat tevens niemand onverschillig mag laten, wicn de toekomst van Nederland ter harte gaat. Het is daarom, dat wij den hoofdaalmoezenier, kolonel Van Straelen. die, zooals wij reeds meldden, dezer dagen van "een reis van twee maanden door Indië is teruggekeerd, hebben gevraagd naar wat er gedaan is en wat er nog gedaan moet worden voor de soldaten in Indië. anneer birinenkort de jongste di visie. naar Indië zal zijn vertrok ken, zullen er in totaal 9,3 aal moezeniers werkzaam zijn bij de Over- zeesche troepen. Dij getal zal nog dienen te worden uitgebreid en .pas volkomen bevredigend zijn, indien het op ongeveer 110 is gebracht. Het is van het grootste gewicht, dat deze aalmoezeniers bijtijds bij den troep worden -ingedeeld, zoodat er reeds in Nederland een nauwe band ont staat tusschen hen en den troep en zij ook op de hoogte zijn vary" het milieu en de huiselijke omstandigheden'van de solda ten. Het vervoersprobleem is voor de 'aal moezeniersin Indië ran bijzondere be- teekenis. Ongeveer de helft van dfe aal moezeniers beschikt over een voertuig. Een afdoende oplossing, zouzijn, indien- dit probleem reeds in Nederland werd opgelost, zoodat het voertuig tegelijk#kan worden verscheept. Er zijn aanwijzingen, dat de vervoersmogelijkheden belangrijk zullen worden verbeterd. Kolonel Vaff Straelen ha4 gegronde hoop, dat dit ook* zal gebeuren. Dè zielzorg onder de troepen in Indië verschilt vanzelfsprekend - van die in het; moederland en eischt een bijzondere scholing der aalmoezeniers. 'Daartoe wordt allereerst in Nederland een apart tweemaandelijksch orgaan. „Contact'' voor hen uitgegeven, waarin zij de noodige voorlichting en geëigende artikelen vin den, alsook gegevens over bepalingen en verordeningen, die zij dienen te kennen. Daarnaast verschaft Katholiek Thuis front hun leesportefeuilles met dag- en weekbladen waa.Vin artikelen, die hun terrein betreffen, en met tijdschriften van cultureéle, godsdienstige en theolo gische strekking- In Indië. worden den aalmoezeniers conferenties gegeven over ethnologie en over practische zielzorg in de tropen. In wekelijksche bijeenkomsten komen de aalmoezeniers, die elkaar ge makkelijk kunnen bereiken, bijeen, om de méthode der zielzorg op elkaar af te stemmen; 4naandelijks wordt een aalmoe zeniers-conferentie gehouden naar het territorium waar de divisie of brigade zich bevindt, terwijl om de twee of drie maanden de aalmoezeniers der divisies en zelfstandige brigades in Batavia samen komen. Om de zielzorg onder de troepen zoo efficient mogelijk te doen zijn, worden de namen vap alle katholieke soldaten op kaart gesteld, zoodat de aalmoezenier in staat is met iederen soldaat afzonderlijk contact op te nemen. Prachtig werk ver richt de „kruisbrigade", die men kan zien als een voorlooper der Katholieke Actie. De leden der „Kruisbrigade" ver plichten zich tot gebed, reinheid, matig heid, eerlijkheid en gehoorzaamheid. Het is de bedoeling uit daee groep de Katho lieke Actie-kernen te vormen. Een unicum in dc geheele wereld is een retraitehuis uitsluitend voor militairen in Lembang bij Bandoeng gevestigd in het voormalig klooster der Zusters Carmelietessen. Dit mi litair retraitehuis is gerestaureerd .met gelden van Se aalmoezeniers en de troepen. H<H thans nog aan de inrichting ontbrekende wordt aan gevuld door Katholiek Thuisfront. Daarnaast worden ook in Palem- bang retraiten gegeven, waaraan wekelijks 80 katholieke militairen deelnemen. Het is verheugend, dat bijna de helft der jongens aan deze gcsloteji retraiten, die gewoonlijk door Mgr. Mekkelholt worden ge opend en gesloten, deelnemen. (Vjervolg op pagina 3 Reeds geruimen tijd is men bezig poli tieke délinquenten uit het kamp Düin- dorp te Scheveningen naar elders over te brengen. Men hoopt het kamp tegen Itet eind van .de volgende maand ont ruimd te liebben. Na het besluiten van de conferentie der vier ministers van Bui'tenlandsche Zaken te Moskou is de Amerikaansche minister Marshall Vrijdagmorgen als eerste per vliegtuig uit Moskou vertrok ken. Zijn voornaamste medewerkers vergezelden hem. Zoowel voor zijn ver trek »van het vli^veld te Moskou als onderweg, op het vliegveld Tempelhof bij Berlijn, heeft Marshall uiting ge geven aan zijn teleurstelling over het resultaat van de conferentie. To'ch zeide hjj de conferentie niet als een misluk king te .beschouwen. Vanzelfsprekend waren er groote moeilijkheden, die uit den weg geruimd moesten ♦orden. Het is echter de vraag, hoelang Europa daarop kan wachten. De Fransche minister van Buiten- landsqhe zaken, Bidault, is Vrijdag avond per specialen trein uit de Russi sche hoofdstad vertrokken. Ook hem et m.s. Roepatvan de Mij.1 Nederland vertrok met een merkwaardige lading uit AniUerdam. naar India.,Op het dek is een, aantal tjalken cn vletten opgesteld, die voor' 'ékenin# van de Nederlandsche regeering f worden vervoerd tezamen met eenige motor booten en lichters .van de Biliiton Mij-, Be plaatsvervangende Amerikaan- he minister van Buifenlandsche Za- ®n, Dean Achcson," heeft Vrijdag ver- 'jlard, aat dc Amerikaansche en Brit- e regecringen niét voornemens 2ijn.de lpVnners van de geallieerde kampen in talië, dic door de Jocgo-Slavische re- «ééring als verraders worden beschouwd, 't te leveren, tenzij de Amérikaanschc Britsche regeeringen hen schuldig aan opzettelijke collaboratie met en vijand. *n' een antwoord van de Joegoslavische ^Seering wordoji de Britsche en de hierikaajjsche nota van de hand ge- *ézen. Be plaatsvervangende Joegoslavische fceeff1 nil?itairo rechtbank te Dachau Oord Vr«dag twee Nazi's ter dood ver- ka-i C' negens 'moord op vijf Ameri- Neu fClle legers, die zich in 1944 na,bij OvpA, in heti Zwarte Woud hadden Werd 8even' De drie medeplichtigen. va„ n veroordeeld tot levenslange ge- hngeniastraf. 6ueCn andere rechtbank veroordeelde Van n Noky ter d00d wègens het dooden au een „4^.. m ge- Vtti p1 tijdens den „doodenmarsch" ^authau L'hn&ar h6t cc;>(ientl'atiek^mP regeering heeft in het belang van beg^y^teelt en den handel deviezen pj. ctacf'.plH vnnr Hpti n-nntrmn jZn -ong^ ^ankrijk. Van -""«ur gestéld voor den aankoop ngeveer 64.000 kg. zaaioesters in minister van Biiitenlandsche Zakeii, Bebler,. verklaarde, dat de Joegoslavi sche regeering resolute diplomatieke stajSpen zal ondernemen, indien de Britsche en Amerikaansche autoriteiten de 950 van oorlogsmisdaden beschuldig de Joegoslaven niet zouden uitleveren. In dit.verband noemde Bebler zelfs tie mogelijkheid, dat Joegoslavië de zaak voor de V.N. brengt. Volgens berichten pit Belgrado heb- bén de geallieerde autoriteiten tn Italië besloten dë negen Joegoslaven, die van oorlogsmisdaden worden beschuldigd, aan Joegoslavië uit te leveren. Onder hen, beVindt zich generaal Moskov, tijdens den oorlog bevelhebber van de vloot der Oestasji in de Zwarte Zee en Vladimir Kren, bevelhebber van 'dé lüchtniaéht der Oestasji, die. naar verluidt, twee dagen voor hét-begin van den oorlog met enkele eenheden 'van de Joegoslavische luchtmacht iri het geheim naar Duitschland is gevlogen. /s de 23-jarige Canadeesche oorlogsvlieger Chalmers Goodlïn, die in Februari van dit jaar met zijn „vliegende kogel" den poging zou doen ..om sneller te vliegen dan het geluid, wel of niet geslaagd? Ziedaar de vraag die dank zij het geheimzinnige waas dat om zijn, proefvluchten hangt, tot nu toe niet beantwoord kan toorden. De Bell-fabrieken, waarin het raketvliegtuig is ontworpen, waarmede Goodlin zou trachten het terrein da f boven de geluidssnelheid ligt het super sonische binnente dringen, ziin ondoordringbaar geworden voor de Amerikaansche journalisten. Men kan gerust .zeggen dat de strijd tegen de geluidsbarrière onver wacht in een geheel ander stadium is gekomen, temeer omdat uit Engeland de mededeeling is gekomen,'dat men zich ook daar toerustte voor een aan val hierop. Het accent van den strijd is verplaatst van het luchtruim naai de laboratoria en werkplaatsen van de Bfitsche en Amerikaansche vlieg tuigfabrieken, waar men in alle stilte wèdijvert om de hoogste lauweren te verwerven door 'in het geheimzinnige gebied, dat achter den gevreesden gj-ensmuur van de geluidssnelheid ligt, door te dringen. B 29, cen van de. Super Fortresses, waarmee de Amerikaansche lucht macht Japan meedoogenloos bom bardeerde, tot een hoogte van acht kilometer opgesleept: de kleine Bell was tegen den romp van het v reu- zenvliegtuig bevestigd. Toen stapte qoodlin in zijn speciaal geconstru eerd pak orver in zijn Bell, zette de raketten aan, gaf het sein aan zijn „grooten broer" om Io§ te haken cn schoot vervolgens als een vurige meteoor het luchtruim in. Met de grootste moeite gelukte het den foto grafen aan boord van het moeder vliegtuig nog enkele opnamen te. maken, toen was er al niets meer aarom heeft Chalmers Goodlin zijn in .Februari aangekondigde vluclit niet gemaakt? Wij hebben het zoojuist uit Amerika Vernomen Goodlin heeft niet stil gezetenhij heeft •zelfs gevlogen, maar zijn eerste erva ringen warén van dien aard, dat hij be sloot eerst een serie proefvluchten te maken, voordat hij zijn grooten aanval zou inzetten. Wij hebben de eerste foto's gezien van die proefvluchten. Zij waren radiogra fisch overgebracht en» hadden daardoor aan .scherpte ingeboet. Doch men kon duidelijk boven een wazig fragment yan den aardbol een dikke rookpluim on derscheiden, waaruit een op het eerste gezicht weinig ff aai. vliegtuig wegschiet: rechte, „plompe vleugeltjes tegen, een torpedovofmigen romp met een .opval lend langen neus. Dat was dé Bell XS 1. Het toestel was door een Boeing van de Bell te zien. Nu staat de geheele wereld voor een raadsel: waren dit werkelijk slechts proefvluchten of is Goodlin reeds in het ultra sonore doorgedrongen? Zij-, die mee- uen ingewijd te zijn, houden vol, dat de groote aanval nog kqmen moet, dat Goodlin om te weiin«n aan deze fantas tische snelheden boven de J0O0 km per uur bij iedere proefvlucht iets sneller ging, maar dat het groote moment nog komfcn moet: de vier seconden, welke be slissen zullen over onsterfelijken roem of dood.' Terwijl men zich afvraagt of het re sultaat der proeven uit straatsbelang te Washington verzwegen wordt, is het op vallend, welke activiteit op dit oogenblik de Engelsehen aan den dag leggen. Ook zij denken dezen zomer nog een aanval te doen op de geluidsbarrière: En dat zal dan geschieden met een vliegtuig van het type „Gloster Meteor". (Jat wij kort geleden in ons land hebben kunnen zien en dat hier den bijnaam kreeg van „vlie genden fluitketel". Dit toestel heeft geen schroeven doch wordt door straal motoren voortgedreven. De Britsche ka pitein Donaldson bracht vorig jaaf het snelheidsrecord hiermede op zijn naam door 991.5 km per uur te vliegen. Zijn collega Cotes-Preedy heeft thans den afstand BrusselKopenhagen met een gemiddelde snelheid van 1008' km per" uur afgelegd. De Engelschen zijn van oordeel dat met deze „Gloster" snelhe den tot'ver boven de 1000 km. bereikt kunnen wordfen. Hun plan dat niet zoo tot de verbeelding spreekt als Good- lins experiment is wel zeer interes sant. Dezen zomer zullen- de Éritten na melijk" met de Meteor boven de Noordzee experimenteeren, door het vliegtuig met radiografische besturing dus zonder een menscjielijk "wezen aan boörd met een snelheid van 1600 km. p.er uur door het luchtruim te jagen, daarmee eveneens de' bar rière van de geluidssnelheid vesbre? kend. y De gansche vliegerswéreld. doch ook natuurkundigen, medici, aerodynamici en natuurlijk die uienschen, die in dit ex. periment een sensatie zoeken, zijn thans in afwachting, wie het eerst het groote succes zal"boeken: Engeland of Amerika In Londen worden er reeds weddenschap pen op afgesloten..,. werd, evenals Marshall, uitgeleide ge daan. o. a. door Wisjinski, den plaats- vervangenden Sovjet-minister van Bui- tenlandsche Zaken. Bidault veTklaarde by het>afscheid op het station, cjpt de ministers alles gedaan hadden wat zij konden om tot overeenstemming te komen over de voor den vrede in Europa essentieele kwesties. De pogingen zijn nog niet ten einde en de hoop bp uit eindelijk resultaat blijft bestaan. Be vin gaf voor zijn vertrek uit Mos kou zijn oordeel weer op een perscon ferentie op de Britsche ambassade. Hij zeide het gevoel té hebben, da; de een heid van de Groote Vier hechter was geworden, daar de ministers een groote openhartigheid aan den dag gelegd hadden. Aangaande de spoedige tot standkoming van een verdrag met Oos tenrijk was hij hoopvol gestemd en evenmin wanhoopte hij' aan de tot standkoming van eep ViermogendBedeu- verdrag. John Foster Dulles, 4e republikein- sche adviseur van Marshall, verklaarde dat de conferentie, wat betreft positieve resultaten, wel ontnuchterd en teleur stellend genoemd moest worden, doch dat het practisch nut toch de moeite waard was. Er is een grootere eensge zindheid tusschen de Westelijke groote mogendheden gebleken. Overigens was aan de conferentietafel van onwil geen sprake geweest. De Russische gasthee- 'ren waren steeds zeer vóórkomend. In Duitsche politieke kringen toonde men zich pessimistisch ten aanzieii van de kans op het tot stand komen van een uiteindelijke regeling voor Duitsch land, wanneer de ministers in Novem ber. aanstaande te Londen wederom bijeen komen. Meii meent, dat tegen dien tijd dé Westersche mogendheden nog hechtef aaneengeschaard zullen zijn en de toestand in Duitschland onderwijl eer zal zijn verslechterd dan verbeterd. In politieke kringen te Weenen was men eveneens teleurgesteld over het uit blijven van het vredesvendrag. doch men erkende, dat het beter was zes maan den langer te wachten dan „een ver drag "tot eiken prijs" te moeten aan vaarden. De opmerkelijkste reactie in Duitsch land op de teleurstelling van Moskou was een oproep van de reehtsche demo cratische liberale partij in de Ameri kaansche zone om'onmiddellijk een cen trale regeering voor West-Duitschland te formeeren. Alle andere conservatieve en linksche partijen gaven officieel uitdrukking aan hun „teleurstelling", maar zij waar schuwden er voor, dat Duitschland in twee deelcn te splitsen „rampspoedig" zou zijn. Volgens de liberale partij heeft de con- ferentie van Moskou aangetoond, dat een innige fusie van de Westelijke zones noodzakelijk is en dat deze het beste be reikt zdu kunnen worden door een cen trale democratische regeering. Frankfort wordt als zetel van de centrale regeering voorgesteld. Hoe hooger ipij ons verheffen, des te kleiner worden wij voor hen, die y niet mee kunnen vliegen j In de vóór-oorlogsche organen van de Kath. Staatspartij werd onder „cijfe ren" een rubriek verstaan, waarin telkens de vinger gelegd werd op de voor ons. katholieken, pijnlijke plek: het te kort aan het benoemen van katholieken op verantwoordelijke posten. Sommigen vonden dit overdreven, en de tegenstan ders van dit „cijferen" beriepen, .er zich steeds op, dat niet de religie, maar de bekwaamheid de doorslaggevende factor voor een benoeming moést zijn- Vanzelf sprekend ontkenden de „cijferaars" dit nimmer. Maar volkomen terecht repli ceerden ze steeds, dat ook onder de ka tholieken voldoende bekwame krachten zijn te vinden voor het bezetten van ver antwoordelijke posten. Uit tal van brieven, die wij den laatsten tijd hebben ontvangen, blijkt, dat er in eigen kathplieken kring tegenwoordig nog wel iets te „cijferen" valt. Herhaalde malen werd onze aandacht er n.l -op ge vestigd. dat m Eerk-, school- en arm be. sturen de benoeming van een arbeider tot de zel(izame verschijnselen behoort. Wij hebben daarop onze voelhorens eens uitgestoken om te onderzoeken in hoe verre deze klacht juist is* Wij hebben hiertoe een 200-tal enquête-lijstjes rond gezonden met de vraag: Hoeveel arbei ders uit uw plaats maken deel uit van het kerkbestuur, resp. schoolbestuur, armbestuur, gemeenteraad en Prov. Sta ten? Uit 160 plaatsen en parochies, lig gende in zes provincies, werd 'n antwoord ontvangen. Deze 160' plaatsen en pa rochies gaven de volgende cijfers te zien: 37 arbeiders zijn lid van een kerkbe stuur, 26 lid van een schoolbestuur, 34 van een armbestuur. 152 van een ge meentebestuur, 5 van de Prov. Staten. Verhoudingsgewijze, is de industrie streek Twente er verreweg het beste aan toe. Van de 31 uit deze streek binnenge komen antwoorden bleek, dat daar 17 ar beiders deel uitmaken van een kerkbe stuur, 10 van een schoblbestuur. 10 van een armbestuur. 29 van een gemeente, raad en 2 van de Prov- Staten. Hét slechtst komt voor den dag de Noord- Hollandsche streek het .Gooi, waar in 16 plaatsen geen enkele arbeider lid blijkt van kerk- of schoolbestuur, slechts 3 van een armbestuur, terwijl er 16 lid zijn van een gemeenteraad en 1 van de Prov. Sta ten. Nemen we aan, dat in deze 160 plaat sen 600 kerkbestuursleden tojn, dan is« de verhouding 600. van v*e 37 arbei ders, beslist scheef. Niemand zal zoo dwaas zijn te eischen, dat elk kerkbe stuur, school- of armbestuur een af spiegeling vormt van de sociographische samenstelling der parochie. Niemand ook zal kunnen verlangen, dat zulke colleges worden' gezien als vertegen woordigende licnamen' vafl bepaalde bevolkingsgroepen. Inmiddels staat evenwel vast, dat op het oogenblik de situatie deze is, dat in hoofdzaak niet- arbeiders de taak van deze besturende instanties waarnemen. Dit duidt op een verkeerde mentaliteit. Een van de ken- punten van de sociale kwestie is de so ciale onderwaardeer ing. het met een zekere minachting neerzien op den „minderen man". Het ls deaer dagen voorgekömen, dat enkele lieden be dankten voor het lidmaatschap van de K.V.P.. omdat in de hoogste leiding van deze Vol ks partij was gekozen een ge wezen arbeider. Het is opvallend, 'hoe weinig in zicht er bestaat bij een aantal menschen in het arbeidersleven. Dezulken zijn het, die een ernstige rem vormen op den weg naar socialen vrede- De arbeiders hebben getoond, verant woordelijkheid te kunnen dragen. Spe ciaal de instellingen van de Kath. Ar beidersbeweging, als Herwdlinen Levens kracht, Concordia, De Centrale Volks bank erj tal van andere commercieele, zoowel als sociaal-hygiënische instellin gen, zijn daar het bewijs voor. De sociale onderwaardeering werkt men niet weg, door dien arbeiders een P.luim op den hoed te steken over hun prachtige beweging. Men zal in de prak tijk-er toe moeten komen, overal waar óók arbeidersbelangen liggen, deze te bespreken niet alleen met die arbeiders, maar arbeiders mede verantwoordelijk heid te laten dragen. Het is toch eigen lijk te dwaas, dat in schoolbesturen van 160 plaatsen slechts 26 arbeiders worden aangetroffen, van wie dan nog '10. al leen reeds in Twente. Het is voldoende bekend, dat juist ten aanzien van het bestui^n van schdlen het- belang van het arbeiderskind meer dan bijzondere aandacht vraagt. Dat de Kath. Arbei dersbeweging dit inziet, heeft zij ge toond in het goed ontvangen Onderwij s- rapportl De onderwijsvernieuwing zal zekfcr niet geremd worden, wanneer men arbeiders hierin laat meespreken. Nog duidelijker spreekt dit mee-praten door arbeiders bij de armbesturen. Wie kent beter de materieele nood en der ar beidersgezinnen en de geestelijke gevol gen daarvan, dan juist de arbeider zelf. Het komt ons dan ook volkomen logisch voor,' wanneer men arbeiders uitnoodigt mede hun verantwoordelijkheidsgevoel in dergelijke colleges te toonen. Terzake de vertegenwoordiging in poli tieke lichamen hebben de arbeiders het mede zelf in handen, te zorgen, dat zij gekend en erkend worden. Vandaar dat Kier de verhoüdingscijfers veel gunstiger liggen. Het is niet te boud gesproken, indien beweerd wordt, dat onze arbei- dersvèrtegenwoordigers in politieke li chamen blijk geven van uitstekende be- stuurders-capagiteiten en zich niet be perken tot een eng klassen-standpunt. In de andere genoemde colleges heb ben de arbeiders het .piet in handen. Laten degenen, die hier verantwoor delijkheid dragen, bedenken, dat het plaatsen vanarbeiders in een verant woordelijke functie medewerken is aarv het. volledig opvoeden, ook van den ar beider. Dat is het harmonisch ontwikke len van al diens eigenschappen tot een werkelijke persoonlijkheid. Aan de be staande onjuistheden moet, omwille van de sociale rechtvaardigheid, zoo snel mogelijk een einde worden gemaakt. De regeering maakt bekend, dat tot haar leedwezen ih de afgeloopen week het navolgende verlies is" gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: J. J. Timmers, soldaat eerste klasse, van het 2-5-R. I., afkomstig uit Amsterdam, gesneuveld te Djempek, district Modjtikerto 19 April.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 1