V
I
L
Duitsche artsen
beschuldigd
Onderzoek naar de ramp
met de PH-TBW
Opzienbarende verklaring van
een boordwerktuigkundige
Met vacantie dezen zomer
JAPAN OP WEG NAARDEMOCRATIE
D'
PALESTINA-KWESTIE VOOR DE V.N.
Aranha president
O
I
Wraak op haar
buurvrouw
Deed Mac Arthur definitief werk?
Rusland wil besprekingen
met Ver. Staten
Korea, een heksenketel
China vraagt leening
van Amerika
Churchill exposeert
PENSIONPRIJZEN f5.- TOT f6.- PER DAG;
HOTELPRIJZEN f 5.- TOT f 9.50 PER DAG
Graansmokkel berecht
op de heide
Acht jaar voor verrader
van illegalen
Levenslang geëischt
DINSDAG 29 APRIL 1947
PAGINA 3
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Wordt vervolgd)
DIEFSTAL VAN 78.500
BROODRANTSOENEN
ec(
Tot l April was Japan gebonden aan
de Meyi-grondwet, die de regee-
ringsmacht voornamelijk te Tokio,
's Keizers raadgevers, in laatste in-
antig dus aan den Keizer zelf liet. On-
,er invloed echter van generaal Mac-
Arthur, den commandant van de Ameri-
ansche bezettingstroepen, heeft zich
democratische strooming baangebro-
en> die in October van het vorig jaar
nieuwe grondwet tot stand bracht
*'«lkg eerstdaags, op 3 Mei, van kracht
al worden en wel grootelijks van de vroe
gere verschilt. Dit blijkt al uit den aan-
'ef' waarin wordt vastgesteld dat de
ouvereiniteit voortaan bij het volk be-
dat de Keizer dus zijn groote be-
°«gdheden verüest en dat zijn positie
°ait af te hangen van den wil des volks,
aie in de toekomst souverein is. De Land-
aS wordt de hoogste vorm van staats-
acht en het eenige wetgevende orgaan.
7° Wel berust de uitvoerende macht bij
eh ministerraad, doch deze is in zijn
geheel verantwoording schuldig niet meer
°°als voorheen aan den Tenno, doch
an den Landdag.
Öe periode tusschen 1 April (den dag
aarop de Landdag de zittingen beëin-
'Sde en de Keizer de beide Huizen van
len Landdag ontbond) en 3 Mei (den
aS waarop de nieuwe grondwet in wer-
zal treden) is gewijd aan verkiezin-
aetl voor de verschillende vertegenwoor
digende lichamen. Eerste was die voor de
Plaatselijke en provinciale besturen; zij
^Son op 5 April en zal een verlengstuk
ebben op 2 Mei a.s. Tot nu toe werden
e Plaatselijke functionarissen allen be-
°emd door den minister van Binnen-
hdsche Zaken, nu evenwel rechtstreeks
°Or het volk. De „Christian Science Mo.
or"> een belangrijk Amerikaansch dag-
a^. schreef hierover:
*ar<
..Vele gouverneurs
'en slechts weinig meer dan bureau-
atische dienaren, die de orders van
°ki0 uitvoerden". Maar nu komt er
®ats voor dien vanzelfsprekenden trots,
le lederen ambtenaar in openbaren
enst vervult, als hij weet, dat hij door
,eh stemming gekozen, niet door een
%ge autoriteit is aangesteld."
e nieuwe grondwet rekent af met
het vroegere overwicht van den
Japanschen adel in de bestuurs-
sen. Artikel 14 bepaalt „dat de adel-
ahd niet erkend zat worden". En dit is
he? gewicht voor de samenstelling van
j Hoogerhuis, waarvan tot nu toe de
ben vrijwel door erfrecht zitting had-
kun' terw''j1 ziJ in het vervolg gekozen
hnen worden „zonder onderscheid van
v ..kleur, geloof, positie, afkomst, op-
Ve t bezittingen of vermogen". M.a.w.,
kiezing wordt mogelijk van iedereen,
6 de vereischte bekwaamheid vertoont
net vertrouwen van het volk geniet.
2e de Hoogerhuis-verkiezingen van
j April volgden op 25 April die voor het
lagerhuis, dat in samenstelling weinig
^schilt van wat men zich in Westersche
democratieën als een goede volksverte
genwoordiging voorstelt.
Een ander aspect van de nieuwe grond-
^t is de bepaling betreffende herziening
de rechtspraak: de benoeming van
ÖjwJ1 Van den Hoogen Raad geschiedt
Vjj; het kabinet, doch in overleg met de
h 'egenwoordigers van het volk. En dat
h„.Vah belang voor een nieuwe bevoegd-
jj'd van den Raad: in afwijking van de
fyi-grondwet heeft hij namelijk tot
een van zijn taken gekregen, uit te ma
ken, of wetten, bepalingen, verordeningen
of andere officieele handelingen in over
eenstemming met de grondwet zijn. Kon
voorheen iedere regeeringsinstantie de
grondwet naar believen uitleggen en
daarmee haar beleid verdedigen, thans is
er een lichaam geschapen, dat, buiten
regeeringsinvloed om, de grondwettelijk
heid van de daden der regeering vast
stelt.
Aan de enkele hier genoemde punten
het geheel beoordeelend kan men
zeggen, dat er een goede democra
tische bestuursconstructie is opgesteld.
Het heeft er den schijn van, dat dit de
Japanners wel interesseert. De deelname
aan de verkiezingen van de afgeloopen
maand (ongeveer 70 pCt. van de stem
gerechtigden) is nog niet zoo hoog als in
West-Europeesche landen gewoon is,
doch internationale waarnemers toonen
zich tevreden met dit percentage, dat wèl
hoog is als men bedenkt, dat Japan nooit
een democratisch bestuur gekend heeft
en volslagen onwennig was tegenover den
plicht, in het vervolg zelf zijn bestuur
ders aan te wijzen.
Het is nu maar de vraag of interesse
voor den nieuwen democratischen regee-
ringsvorm ook leidt tot het aanvaarden
van democratische ideeën en idealen.
Het gansche bouwsel dat hiervoor be
schreven werd is tenslotte meer een
Amerikaansch dan een Japansch maak
sel, tot stand gekomen door den militai
ren en economischen invloed dien Wash
ington via MacArthur op Tokio uit
oefent. En èls er dan van eenige ver
trouwdheid met democratische gedach
ten sprake mocht zijn, dan nog rijst de
vraag, of dit slechts voor de steden
geldt of ook op het platteland, waar
het geloof in de goddelijkheid van den
Tenno en dientengevolge de gehecht
heid aan den ouden, gecentraliseerden,
absoluten regeeringsvorm altijd het
sterkst geleefd heeft.
De Japanners hebben van ouds eer
bied gekoesterd voor autoriteit, van
ouds ook hebben zy het regeeren niet
als hun eigen zaak beschouwd en het
overgelaten aan degenen die daarvoor
nu eenmaal voorbestemd waren: aan
een klasse van adellijke ambtenaren die
in den Tenno haar goddelijken top had.
Wil MacArthur succes hebben met zijn
hervormingsprogram, dan is hij toch
aangewezen op een verandering in deze
traditioneele opvattingen, en dan moe
ten verkiezingen iets anders zijn dan
een mode waarnaar men zich voegt om
den bezetter te gerieven.
Anders blijft het gevaar bestaan, dat
democratie in Japan een vernisje blijft.
Er kornj immers een tijd waarin de Ja
panners geen Amerikanen meer in het
land zullen hebben. Nu is de macht van
den adel gebroken op staatkundig, maar
ook op economisch terrein: de groote
handelsconcerns zijn in handen van
Amerikanen overgegaan. Nu ook is de
Keizer slechts weinig meer dan een
fraaie oude gevel van een modern inge
richt huis. Maar wie garandeert, dat
hij niet, na het vertrek der bezetters,
in samenwerking met de adellijke ver
ongelijkten, steunend op een traditie
van. eeuwen her, den stap terug zal
doen dien men thans met MacArthur
is vooruitgegaan?
Voor zijn klimatologische waarnemingen maakt het K.N.M.I. te de Bilt sedert eenige
weken gebruik van de nieuwste Amerikaansche vindingen. Een ballon met parachute,
waaraan een radiozendertje is bevestigd, dat tijdens de vaart gegevens uitzendt over
temperatuurvochtigheid en luchtdrukwordt opgelatenOp ongeveer 18 K.M. hoogte
springt de ballon, waarna de zender ver parachute daalt. Degenedie den zender
vindt en terugbezorgt bij het K.N.M.I. ontvangt een belooning van vijf gulden
De voorbereidingen voor het oplaten der ballon
Zonder de anders gebruikelijke forma
liteiten is Maandag in Flushing Mea
dows de speciale zitting van de V. N.
ter bespreking van de Palestynsche
kwestie geopend.
Na een kort welkomstwoord van den
waarnemend voorzitter, den Belg Fer-
nand de Langenhove, koos de vergade
ring den Braziliaanschen afgevaardigde,
Oswaldo Aranha, tot president van deze
vergadering.
De stemming bij de opening was vrij
rustig. Het was tamelijk koud in het
gebouw en men zag dan ook hoe gedele
geerden en toeschouwers in him han
den zaten te wrijven om het maar een
beetje warm te krijgen. Het gebouw, waar
de vergadering wordt gehouden, heeft
n.l. wel een installatie om het op warme
dagen koel te maken, doch een verwar
mingsinstallatie ontbreekt er.
De publieke tribunes waren stampvol
en het secretariaat had 20.000 menschen,
die ook graag een plaats op de tribune
wilden hebben, moeten teleurstellen. Voor
deze zitting was dan ook het grootste
aantal plaatsen aangevraagd van de tot
nog toe gehouden zittingen.
Na een rede ,van Aranha, waarin hjj
wees op het onschatbare belang van
de Palestijnsche kwestie, werd Siam,
welk land bij de laatste zitting tot de
V. N. was toegelaten, als 56ste lid van
het wereldparlement geïnstalleerd. Als
vertegenwoordiger van dit land nam
zitting prins Wan Waithayakon.
Men kwam overeen, dat de commissie
van orde vandaag de plaatsing op de
agenda van twee der moeilijkste kwes
ties zal bespreken, n.l. het Arabische
verzoek om onmiddellijke onafhankelijk
heid voor Palestina en den eisch van
het Joodsche bureau om officieel ver
tegenwoordigd te mogen zijn in de As-
Een kolonie voor „Übermenschen" „Industrial Sunday" in
Engeland - „Ik was, ik ben, ik blijfeen meelooper"
Twee en twintig jaar en reeds toe
komstig leider van een nieuwe
Duitsche wereldstaat was naar
gJh eigen meening althans de Duit-
Hitler-volgeling Hans Stimming.
',pan-Germaansch" moest dit nieuwe
Ulaendjarige rijk worden en deze veel-
el°vende jongeling had in voorberei
dde hiervan een ,,Viking"-organisatie
b touw gezet, die de vier zones van
bitschland moest bestrijken. Maar
,,1Jn plannen gingen nog verder. Zijn
°ortvarende geest had reeds uitge
lekte ideeën voor de stichting van een
blonie in Brazilië van echte „Über
menschen", Duitsche vanzelfsprekend.
1(1 de beste leden van het Duitsche
J*s. waar ook ter wereld ver wonend,
°üden de gegadigden voor deze „cursus
Übermenschen'» gekozen worden,
h hun doel zou geen ander zijn dan
a de geallieerde bezetting het Duit-
c«e vaderland terug te leiden naar
Geldmacht en grootheid en met het
^■ar dertien de tocht naar het eerste
ülzendtal jaren van het nazi-rijk voort
te zetten.
f.E>e rechter van het Duitsche denazi-
icatie-gerechtshof, waarvoor de fan-
ast Stimming terecht kwam, dacht
Jer deze toekomstige grootheid eenigs-'
^hs anders. Hij veroordeelde hem tot
jaar gevangenisstraf. „Tot mijn
^sterfelijke eer", zei de veroordeelde,
h hij verliet de zaal, misschien wel
®t het voornemen evenals zijn voor-
R?i?ger een nieuw „Mein Kampf" te
^ijven.
eertienhonderd en zes en dertig
menschen kwamen in de lucht-
raid van 1011 Mei 1941 door de
k Jhmen van Duitsche vliegtuigen om
e„ leven. Het is het grootste aantal
offers, dat bij één aanval in En-
'and is gedood. De Duitschers wier-
h ip öien nacht een van de hoogte
maten van de Blitz vele tonnen
Vaand- en brisantbommen op de wijken
n de Engelsche hoofdstad.
male Zondagen parapluies of wandel
stokken een plaats vinden.
Het was een vreemde vertooning voor
den vreemdeling, maar in Engeland is
het sinds 1920 een veel verbreide plech
tigheid geworden, om op „Industrieele
Zondag" de fabricaten van de plaats
in de kerk te laten zegenen.
k bid u, mijnheer de rechter»',
smeekte een Duitscher voor een
Berlijnsch zuiveringsgerechtshof,
mij te beoordeelen, zooals ik in werke
lijkheid ben geweest. Iedere andere kwa
lificatie zou een miskenning van mijn
persoon zijn. Ik was, ik ben en ik blijf
een meelooper!"
a Rochelle telt onder zijn burgers
een merkwaardig man. Zoowel de
bewoners van Marseille als die van
Brest hebben het tot hun schade on
dervonden. Reeds eenige dagen waren
de telefoonverbindingen tusschen deze
twee belangrijke plaatsen verbroken.
Reden: in La Rochelle was een stuk
uit de kabel gesneden. Gisteren kwam
bij de politie iemand vertellen, dat hij
er meer van wist: hü had het stuk ge
stolen. Op 'het „waarom" van den po
litierechter antwoordde de dader: „Ik
had lood noodig voor mijn Jachtge
weer."
ngeveer de helft van alle ouders
in de Vereenigde Staten heb
ben dringend een psychologi
sche training noodig. Zij houden niet
van hun eigen kinderen, is de jongste
Amerikaansche vondst op paedagogisch
gebied. En volgens de onderzoekingen
zit er heel wat meer dan een kem van
waarheid in. Bij acht en veertig pro
cent zou het waar zijn. Wanneer een
jong iemand in misdaden vervalt, kan
een van de redenen zijn, dat zijn voor
ouders niet van hun kinderen hielden.
Dr. O'Shea, die dit alles doceert, is
nu een van de mannen, die de ouders
naar de schoolbanken willen terug
voeren, om ze daar begrip bij te bren
gen voor de vraagstukken en de be
langstelling van de jeugd en zoo de
wederzij dsche genegenheid te bevor
deren.
semblée. De Assemblée werd hierna ver
daagd tot Woensdag.
Het Joodsche bureau heeft voor dén
aanvang der zitting een verklaring uit
gegeven; waarin het mededeelt dat het
bestuur van het bureau de vergadering
zal boycotten, tot een beslissing zal zijn
genomen over het verzoek van het bu
reau. Toen de vergadering werd geopend
waren slechts onofficieele waarnemers
van het bureau aanwezig.
Nikolai Novikof, ambassadeur der
Sovjet-Unie te Washington, heeft aan
het Amerikaansche ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken meegedeeld, dat de
ambassadedelegatie bereid is besprekin
gen te openen over de leen- en pacht"
verpUchtingen die de Sovjet-Unie t. a. v.
de V. S. heeft. Men verwacht, dat het
ministerie zal voorstellen deze week met
de besprekingen te beginnen, welke
waarschijnlijk eenige weken zullen
duren.
De aan de Sovjet-Unie volgens de
leen- en pachtwet verstrekte goe
deren beloopen een bedrag van
1.1 milliard dollar. Verleden maand
werd in het Huis van Afgevaar
digden besloten om allen export naar
Sovjet-Rusland tegen te gaan, totdat
Moskou een bevredigende regeling zou
hebben getroffen voor de 95 koopvaardij
schepen, die haar volgens de leen- en
pachtovereenkomst zijn toegewezen.
Senator Arthur Vandenberg verzocht
20 April om een verbod voor het ver
schepen naar Rusland van volgens deze
overeenkomst toegewezen goederen, tot
dat de uitstaande schulden waren' ver
effend.
Charles Eaton, de voorzitter van de
commissie voor buitenlandsche zaken
van het Amerikaansche Huis van Afge
vaardigden, verklaarde vandaag dat hij
niet wist, hoe de Vereenigde Staten een
„ernstige botsing" met de Russen in
Korea zouden kunnen vermijden.
In een toespraak tot een parlemen
taire commissie zeide Eaton: „In Korea
staan wij tegenover precies dezelfde
situatie als in Turkije en Griekenland.
Het land is niet slechts verdeeld in
twee gedeelten door Rusland en Ame
rika, maar den laatsten tijd is de infil
tratie van de communistische ideologie
in de Amerikaansche zone voortge
gaan.
De Britsche bestuurscommissie heeft
de Duitsche artsen er van beschuldigd,
dat zij opzettelijk den toestand op
voedselgebied ongunstiger voorstellen
dan de werkelijkheid, ten einde op die
wijze de Britsche autoriteiten er toe te
brengen, dat zij meer voedsel ter be
schikking stellen.
yolgens de „British zone Review", het
officieele orgaan van de bestuurscom
missie, leden 60 van de 92 personen,
van wie door artsen was opgegeven, dat
zij aan ondervoeding waren gestorven,
aam ziekten als t.b.c. en kanker. In zesr
vele gevallen ging het bovendien om
bejaarde personen, vluchtelingen of oud-
krijgsgevangenen uit Rusland, aldus het
blad.
China zal den Vereenigde Staten om
een leening van een milliard dollar ver
zoeken. De Chineesche regeering zal P.
Chen, een leidende financier, opdragen
onderhandelingen te openen over de
leening, waarvoor naar men verwacht
geen voorwaarden gesteld zullen worden,
behalve gedetailleerde plannen voor de
wijze, waarop China de leening denkt
te zullen besteden.
Voor het eerst heeft Winston Chur
chill twee van zijn schilderijen naar de
Royal Academy gezonden en deze zijn
aanvaard voor de expositie van dit jaar.
Churchill heeft zijn werk ingezonden
onder het pseudoniem „Mr. Winter" en
heeft het om zijn identiteit te verbergen
niet gesigneerd.
Het zijn landschappen in olieverf:
„Winter sunshine" en „The Loupriver,
Alpes Maritimes". Men gelooft, dat
Churchill de doeken vervaardigd heeft
gedurende zijn wintervacantie op het
continent.
Op een speciale bijeenkomst van de
Joegoslavische vergadering is met al-
gemeene stemmen een wetsontwerp aan
genomen, dat voorziet in een vijfjaren
plan voor de industrialisatie van het
land.
(Van onzen Haagschen redacteur)
Op 14 November van het vorig jaar
werd Schiphol getroffen door een vlieg
ramp van een omvang als nog nooit op
dit vliegveld had plaats gevonden. Het
lijntoestel PH—TBW van den regelma-
tigen dienst LondenAmsterdam, be
stuurd door den Engelschen piloot More-
ton, viel vlak voor zijn landing tenge
volge van tot nu toe onbekend gebleven
oorzaken te pletter, waarbij alle 26 in
zittenden om het leven kwamen.
Gistermiddag vond te Den Haag
onder presidium van mr. J. E. van Meu-
!en, Raadsheer in den Hoogen Raad dei
Nederlanden, de openbare zitting plaats
van den Raad voor de Luchtvaart, waarin
deze catastrofe nader onderzocht werd
Naar men zich zal herinneren maakte
de vliegtuigramp van de PHTBW deel
uit van een reeks ongevallen met Dako
ta's, die in betrekkelijk korten tijd elkaar
opvolgden Het was daarom dat niet in
de laatste plaats de belangstelling op
deze zitting uitging naar de verklaringen
van experts omtrent de toedracht van
het gebeurde.
Prof. dr. Ir. H. J. van. der Miaas, hoog
leeraar vliegtuigbouwkunde aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft heeft te dien
aanzien ter zitting als zijn meening ge
geven dat de Dakota een zeer bruikbaar
toestel is. doch een, dat van den piloot
een bijzondere oefening vergt vooral bij
kleine snelheden. Wel had de om het
leven gekomen gezagvoerder 4600 vlieg
uren op zijn naam staan, maar dat hou it
naar het oordeel van prof. Van der Maas
niet voldoende waarborg in voor zijn er
varing in het landen met een Dakota op
Bchiphol.
Opzienbarend was de op deze zitttng
door den boordwerktuigkundige 3. Bou-
ckaert afgelegde verklaring omtrent de
vlucht, die hij met piloot Moreton maakte
van Malmö naar Schiphol op den morgen
van den dag dat de ramp plaats vond.
Deze getuige deelde n.L mede, dat de ge
zagvoerder hem toen voor de landing op
Schiphol naar zijn overtuiging ontijdig
bevel gaf, de landingskleppen eerst half
en toen driekwart uit te zetten, welke op
dracht hij weigerde uit te voeren, daar
hij „voelde", dat het vliegtuig in de po
sitie waarin het toen verkeerde, dit niet
kon hebben. De heer F. Naber, werk
meester bi) de K. L. M., die dezen tocht
eveneens meemaakte, kon dit feit en de
mededeeling, dat dit ongewone geval van
insubordinatie gerapporteerd was aan den
vliegdienst bevestigen.
Prof. Van der Maas hechtte echter als
deskundige geen waarde aan de verkla-
fingen van den boordwerktuigkundige,
dat hij „voelde", dat het moment nog
niet gekomen was om de landingsklep
pen uit te zetten. Ook ir. C. Palken-
hagen, inspecteur van den Rijkslucht
vaartdienst, was van meening, dat voor
het vliegen met een toestel als de PH
TBW een bijzondere routine vereischt
was. Evenals prof. Van der Maas ver
moedde hij, dat het ongeval een geval
van „snap-rolling" is geweest. Met een
modeltoestel demonstreerde hij hoe een
vliegtuig by het nemen van een bocht
overtrokken kon geraken, waarna het een
beweging maakt, die ongeveer overeen
komt met het wentelen om de lengte
as. Hiermede komt ook overeen de
lezing die de heer Plesman destyds van
de ramp gegeven heeft. De getuige-
deskundlge, dr. R. van Dam, patholoog
anatoom, die de stoffelijke overschotten
der slachtoffers geschouwd heeft voor
den Burgerlijken Stand, nam aan, dat
zich by de ramp ook een explosie heeft
voorgedaan. Daarop wyst het feit, dat
vele ledematen waren afgerukt, dat in
de kleeding der overledenen metaaldeel
tjes waren aangetroffen en dat de lyken
scherfwondjes vertoonden. De Raad voor
de Luchtvaart zal met deze er. Dog vele
andere gegevens in de komende weken
de vliegtuigramp van de PHTBW
trachten te reconstrueeren.
De uitspraak is bepaald op 2 Juni as.
Het vorige vacantie.-seizoen heeft
aangetoond, dat de prijzen van veel
vacantiepensions ver boven het ge
oorloofde peil lagen. Thans heeft de
minister van Economische Zaken
een prijsregeling afgekondigd, welke
zoowel voor den gast als voor den
pensionhouder zeer eenvoudig aan
geeft wat berekend mag worden.
De regeling, aldus wordt ons van be
voegde zijde medegedeeld, komt hierop
neer, dat in het algemeen bij particulie
ren f 4.50 en in beroepspensions, die
over gemakken als electrisch licht en
stroomend water beschikken, f 5.per
persoon per dag mag worden berekend.
Een hoogere prijs, welke meestal f 6.
zal bedragen, mag in eerste klasse pen
sions slechts na verkregen toestemming
van den directeur-generaal van de prij
zen worden gevraagd.
Waaruit de maaltijden moeten be
staan is nauwkeurig omschreven. Bo
vendien moet de kamer deugdelijk zijn
gemeubileerd en worden aan de bedie
ning gelijke eischen gesteld.
Indien vier of meer gasten op een
kamer met slechts een vaste waschtafel
worden ondergebracht of kinderen geen
aparte kamer krijgen moet de prijs wor
den verlaagd.
Voorts zijn de prijzen van afzonder
lijke maaltyden en ook van dranken ge
regeld.
De pensionprijs In hotels is op ge
makkelijk te controleeren wijzen vast-
v
Senegaleesche ruiters geven eenige staaltjes van hun rijkunst voor de autorteiten ter
gelegenheid van het bezoek van den Franschen presidentVincent Auriol aan Senegal
gesteld, afhankeiyk van de prijsklasse,
waarin het restaurant is ingedeeld en
welke op de menukaart staat vermeld.
De pensionprijs bedraagt in deze vier
klassen ten hoogste f 5.f 6.f 7.50
en f 9.50 per persoon per dag.
De hotelhouder mag echter sommige
kamers hooger berekenen, mits hij an
dere zooveel lager prijst, dat hü op het
gemiddelde van zyn klasse blijft. In dit
geval moet een lijst van alle kamers met
hun prijzen in de eetzaal worden opge
hangen.
De nadruk wordt er op gelegd, dat
reeds gemaakte afspraken voor een
vacantieverblijf, wat de prijzen be
treft, met deze regeling in overeen
stemming moeten worden gebracht.
Een hoogere prgs dan die, welke in
de met I Mei in werking tredende
beschikking is toegestaan, mag dus
in geen geval worden gevraagd of
betaald.
De bijzondere politierechter te Breda
heeft uitspraak gedaan tegen 32 boe
ren, expediteurs, bakkers, graanhande
laren, een molenaar en een vertegen
woordiger van een handelszaak, uit
Raamsdonk, Dongen, Tilburg, Geertrui-
denberg en Waspik. De hoofdfiguur was
de 29-jarige handelsvertegenwoordiger
De B. uit Dongen die in totaal 35.155
K.G. tarwe, gerst, rogge, haver en erw
ten tegen zwarte prijzen opkocht bij
boeren in Raamsdonk, Geertruidenberg
en Waspik. Hij verkocht het graan en
de erwten weer te Tilburg, Dongen en
andere plaatsen, waarbij hij de hulp
had van een boer, een molenaar, een
boekhouder van een graanzaak te Til
burg, van expediteurs te Dongen en
Tilburg, en een graanhandelaar te
Dongen.
De hoofdverdachte De B. kreeg een
jaar gevangenisstraf, de boer V. uit Til
burg 5 maanden, de boer L. uit Raams
donk 3 weken, de boer B. uit Raams
donk eveneens 3 weken, de expediteurs
kregen straffen varieerend van 1 maand
hechtenis tot f 500 boete, de molenaar
f 300 plus 3 maanden voorwaardelijk.
Een heele serie boeren werden veroor
deeld tot geldboeten varieerend van
f 500 tot f 60 en verschillende bakkers
uit Tilburg werden beboet met f125
tot f50.
l
door HANS VERHOEVEN
Van de vierduizend Engelsche ker
ken, die Zondag „Industrial Sun-
v day" hebben gevierd, waren er
jjj^wden op buitengewone wijze „ver-
rh". Doozen met roomijs 6tonden in
kerk
j??kn en boot-modellen waren op meu-
stukken geplaatst. In het kerkje van
naast mijnlampen en kabel-
geplaatst
e in Cheshire hadden dertig firma's
iïacM fabr'katen opgesteld. In Emsley
branJ)11 de niijnwerkers de pilaren met
tepaH' e mijnlampen gedecoreerd,
cjg i? hun schoppen en houweeien in
landaards stonden, waax op nor-
50)
Later maakte hij zijn verontschuldi
ging, zijn vrouw is ziek en dus stond
zijn hoofd er niet naar over dergelijke
dingen te praten."
Lankman knikte begrijpend.
„Kent u zijn vrouw?"
„Oppervlakkig. Ik heb haar een paar
maal op Helderust ontmoet."
„Een model huwelijk", prevelde Lank
man voor zich uit. „Ik kan me voor
stellen, dat de heer Winnink een beetje
overstuur was. Ik geloof, dat hU bijzon
der veel van zijn vrouw houdt."
„Dat zou ik denken!" verzekerde
Barkhof. „Mijn oom was nog al eens
gewoon mij ehgoeden raad te ge
ven en toen hij hoorde, dat ik mij met
juffrouw Van Null wilde verloven, heeft
hij me wel een half uur doorgezaagd...
pardon, dat klinkt een beetje onvrien-
deiykenfin, hij heeft my uit en te
na verteld hoe hy over het huweiyk
dacht en daarbij stelde hy de familie
Winnink als lichtend voorbeeld. Trou
wens, het Is algemeen bekend, dat die
twee goed met elkaar kunnen opschie
ten."
Lankman had bladzijdenlange aantee-
keningen gemaakt en sloeg nu zyn
boekje met een klap dicht. Tegelijk
kwam de verpleegster nogmaals om den
hoek kijken.
„Ja zuster", lachte de inspecteur,
„komt u maar binnen, Ik ben klaar.
En denk er om" zyn jolige oogen
schitterden, terwijl hij als een samen
zweerder zijn vinger op de lippen legde
„geen woord tegen den dokter, als
tublieft. Ik wil liever goede vrienden
met hem blijven."
„Mijnheer Barkhof", zei hy, terwijl
hij den patiënt de hand drukte, „ik
kom nog wel eens kyken. Probeer nu
maar wat te gaan slapen, ik heb u
misschien wel wat lang bezig gehouden.
Maar laat het een troost zijn, dat uw
inlichtingen vermoedeiyk van groote be-
teekenis zullen blyken te zijn."
Van Berkenrode ging hy naar Heide-
rust. Doch ditmaal kwam hy niet ver
der dan het dienstmeisje.
„Mevrouw heeft hooge koorts", zei
Jannie Lenstra ernstig. „De dokter is
zoo juist geweest en heeft met mynheer
gebeld. Ik geloof, dat hy hem heeft
aangeraden thuis te komen."
,Js het zoo erg?" Lankman was eerlyk
ontsteld. „Tjongeik had den Indruk
gekregen, dat zij wat van streek was,
als gevolg van den schok. Is het wel
meer voorgekomen, dat de dokter eep
dergeüjke waarschuwing gaf?"
Het meisje schudde langzaam het
hoofd.
„Nog nooit. Ik ben vyf jaar hier in
betrekking en behalve vlak na het on
geluk, ls het nog nooit zoo slecht met
haar geweest
„Mynheer Winnink trekt het zich
zeker erg aan?"
„Hy is ongenietbaar", zei zij oneer
biedig, doch haar bezorgde blik nam er
al het aanstootgevende af. „Maar ik
kan het me zoo goed voorstellen, daar
om doe ik maar, alsof ik zijn slechte
humeur niet opmerk."
Er zat niets anders op dan te ver
trekken. Terwijl hij naar de stad terug
reed waren zijn hersens weer op volle
toeren aan den arbeid, doch af en toe
fronste hij zijn voorhoofd, als hem te
binnen schoot hoe dat dappere kleine
mevrouwtje Winnink daar in haar vroo-
lyk-lichte kamer geestelijk worstelde
met haar ziekte. Hij voelde zoo fyntjes
aan, dat deze vrouw wilde leven voor den
man, dien zij liefhad en hij besefte, dat
haar toestand, die haar niet veroorloof
de alles voor hem te zyn, een voortdu
rende bron van kwelling voor haar moest
opleveren. En ondanks dat bleef zy op
gewekt, bleef zy de volmaakte gastvrouw,
ondanks dat was zy voor den man het
begin en het einde van zijn leven.
Hij dwong zichzelf aan andere dingen
te denken en hy slaagde er In op het
bureau een ongestoord uurtje door te
brengen, waarin hy zyn aanteekeningen
systematisch rangschikte en de laatste
verzamelde gegevens in zyn theorie
trachtte te schikken. Er bleven nog
verscheidene leemten te vullen en die
konden minder door deductie dan door
navraag en onderzoek worden gevuld.
Dat zou weer een kolfje naar de hand
van zyn assistent zyn: als speurhond
was zyn gelijke in het korps niet te
vinden.
Toen hy lui achterover in zijn stoel
ging liggen en het resultaat van zijn
overpeinzingen nog eens aan een rustige
beschouwing onderwierp, stond zijn ge
zicht betrokken. En het werd als een
donderwolk, nadat hij van juffrouw
Klassen telefonisch de fatale boodschap
had gekregen, die hem tot in het diepst
van zijn ziel schokte:
„Mevrouw Winnink is zoo juist ge
storven
Het dienstmeisje was het een kwartier
geleden op Berkenrode komen vertellen,
huilend en ontdaan. De advocaat was
juist op tyd gekomen om zyn vrouw nog
by kennis te zien. Stil en wanhopig had
lüj by haar gezeten, haar handen in de
zyne, totdat hy wist de handen van een
doode vast te houden.
Zyn gelaat grimmig vertrokken, zat
Lankman te overdenken wat deze nieu
we emotie voor hem beteekende. Profes-
sioneele en persoonlyke gevoelens dron
gen zich om beurten op.
Hy had in zyn leven slechts enkele
vrouwen ontmoet, die indruk op hem
hadden gemaakt. Een daarvan was Thy-
ra Forslin, het Zweedsche meisje, dat
hij gedurende een gecombineerd onder
zoek en vacantietochtje in haar vader
land had leeren kennen en die hy
nog eens als zyn vrouw naar de lage
landen by de zee wilde overplanten, een
tweede was mevrouw Winnink geweest.
In anderen zin natuurlijk, zy had hem
meer als mensch geboeid.
,Het viel hem moeilijk te realiseeren,
dat zy, wier carrière eens door het auio-
ongeluk was afgebroken en die haar ge
knakt leven daarna enkele jaren had
voortgesleept, thans onder zulke tragi
sche omstandigheden was heengegaan.
Op welke wijze zou haar overly den
zyn onderzoek beïnvloeden?
zie: Moord op een ouden heer.
De Rot terdamsdh e kamer van het
Haagsche Büzonder Gerechtshof veroor.
deelde Maandagmiddag den 22-jarigen
M. G. Overmans, assistent in de was-
schery van zyn vader, tot acht jaar
gevangenisstraf en ontzetting uit beide
kiesrechten, wegens het verraden van
twee illegale werkers aan den SD.
Tevens had hy den S.D. op de hoogte
gesteld van illegale voedseltransporten.
By de arrestaties, die daarvan het ge
volg waren, behandelde de S.D. hem
met het oog op zijn veiligheid, als arres
tant. Op het bureau van den S.D. moest
hy voor het venster zitten en waar
schuwen, wanneer er illegale werker»
passeerden. Op deze wyze wees hy een
onder den naam van Harry in de ille
gale wereld bekend staanden politie
agent aan, die gefusilleerd werd. en ook
een koerierster van de K.P., die een
maand in de Scheveningsche gevangenis
moest doorbrengen.
Tien jaar gevangenisstraf en ontzet
ting uit de beide kiesrechten eischte mr.
J. C. Donker, de advocaat-fiscaal bij de
Rotterdamsche kamer van het Haagsche
Bijzondere Gerechtshof, Maandagmiddag
tegen de 26-jarige L. J. K.—W., die in
1943 aan den S. D. verraden had, dat
haar buurvrouw J. Lusse-Dalmeyer een
tweejarig joodsch kind verborgen hield
en verzorgde. Het gevolg was geweest,
dat de echtgenoot, de heer P. M. Lusse^
gearresteerd werd en via de concentra
tiekampen Vught, Moerdyk en Wester-
bork naar een Duitsch concentratiekamp
werd vervoerd. Hiervan ondervindt hy
nog de gevolgen. Ook het kind was
meegenomen. Het motief tot de daad was
geweest, dat mevrouw Lusse op het
bericht van den dood van generaal
Seyffardt gelachen had. Later, toen mevr.
Lusse een anderen bewoner van hei>
pand van dit verraad verdacht, had verd.
haar daad bekend, er aan toevoegende,
dat zij het voor den heer Lusse wel
heel erg vond, maar wat het kind
betrof, gaf zy als haar oordeel te ken
nen, dat alle Joden moesten worden uit
geroeid. De advocaat-fiscaal noemde
verdachte „een van die ellendige land
verraders, die om een klein vermeend
onrecht zich gerechtigd voelden de
hoogste wraak, n.l. die van het leven te
mogen eischen". Daar de mogeiykheid
bestond, dat zy in- een kalmer stemming
niet tot de daad gekomen zou zyn, wilde
de advocaat-fiscaal met den eisch van
10 jaar gevangenisstraf volstaan. De
verdediger, mr. H. H. de Hartog, pleitte
vryspraak van een deel der ten laste
legging, omdat nooit bewezen is gewor
den dat het kind In Duits chland den
dood heeft gevonden.
De Groninger kamer van het Byzon-
der 1 Gerechtshof te Leeuwarden eisch
te Maandagmiddag tegen den 55-jari-
gen ex-burgemeester van Scheemda, A.
P. Hovenga, levenslange gevangenis
straf en ontzetting uit de kiesrechten
voor het leven. Verdachte was gedu
rende de bezetting burgemeester van
Scheemda en wnd. burgemeester van
Midwolda. Hy verleende assistentie by
arrestaties en heeft lijsten doorgege
ven aan den ,.Sicherheitsdienst", met
namen van als anti-Duitsch bekend
staande personen. Verder heeft °P"
dracht gegeven het huls van een zeke
ren Bleeker in brand te steken. Als ar
gument had verdachte aangevoerd een
weigering om wachtdiensten te verrich
ten door de beide zoons van Bleeker.
De Tllburgsche politie heeft aange
houden drie broodbezorgers van een
coöperatieve verbruiksvereeniging, die
ervan verdacht worden ten nadeele van
de coöperatie 78.500 broodrantsoenen te
hebben gestolen. Deze rantsoenbonnen
zouden verkocht zyn aan bakkers, die
een bonnentekort hadden.
