r
STRIJD TEGEN DE MAN IN
DE TWEEDE KAMER
EGYPTE EN
HET
DE VERDEDIGING VAN
SUEZ-KANAAL
Kolonel Durant
veroordeeld
t
S.D.-rapporten en illegale kranten
Vrouwen krijgen een beetje haar zin
NIEUWE BONNEN
NIEUW PLAN VOOR
DUITSE INDUSTRIE
Ministeriële bijeenkomst
te Brussel
Défilé voor H.M. de
Koningin
Plechtige herdenking
in Ridderzaal
Duizenden defileren
voor de Prinses
op de heide
DONDERDAG 1 MEI 1947
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Men probeert te Kaïro de V.S. tegen
Engeland uit te spelen
Vijftien jaar dwangarbeid
EgF r
Financiële hulp van
Amerika verlaagd
ROTA IN SPANJE
HERSTELD
7.^ <=-?
Op Nationale Feestdag
Marijke voor het vensier
In Ned!.-Indië
GENERAAL DER PATERS
REDEMPTORISTEN
Prof. d\r. L. Buijs de eerste
Nederlander
Acht jaar voor N.S.B.-
burgemees'ter
(Vervolg van pag. 1)
BELGIE-NEDERLAND
EERSTE KAMER
Met de ontruiming van Kasr El Nil
hebben, een maand geleden, de
Engelsen hun laatste troepen te
ruggetrokken uit de Nijldelta, waar zij
;;5 jaar lang opgesteld hebben gestaan.
en blijk van oprechtheid van Britse
•ant, een reden tot vreugde voor de
E8yptenaren. Die vreugde is evenwel nog
r;iet volledig, want ofschoon de vreemde
Uniformen wel uit het normale stadsbeeld
van Kaïro en de andere grote steden
verdwenen zijn, langs het Suez-kanaal
'ggen nog altijd Engelsen, en men is te
bonden niet van plan, deze terug te
^Ottien.
Het Egyptisch nationalisme, na de
°°rlog sterk naar voren gekomen, heeft
deze resten van het Britse leger bin-
r'en de landsgrenzen tot voorwerp van
2Ün actie gekozen. Er is, volgens den
correspondent van de Times, op het
ogenblik in Egypte een stemming van
vertrouwen in de eigen militaire kracht:
"len vindt dat nien zelf de verdediging
wei kan voeren, kan zich trouwens niet
®°ed voorstellen tégen wie men zich
C'genlijk zou moeten verdedigen, nu na
Oo oorlog Italië als Egypte's buurman is
^geschakeld en de U.N.O. voor 's we
relds veiligheid waakt. Engeland kan na
tuurlijk voor zo zwakke argumenten niet
tja defensie van de voornaamste verbin-
c^hgsweg van het Empire overlaten aan
Oon natie die het inderdaad te zwak acht
v°°r zulk een taak, en de Egyptische
aandrang o.a. op dit punt is dan ook een
Van de redenen waarom de onderhande-
lr-gen over het definitieve verdrag tus-
Sêh beide landen zijn afgesprongen.
Intussen tracht de regering te Kaïro
nog op andere wijze haar zin te krij
gen. Zij heeft aan Groot-Brittannië,
^at bij haar in het krijt Staat, voorge
meld, de schulden af te betalen met aan
delen in het Suez-kanaal, waardoor
literaard de Engelse zeggenschap zou
öalen naarmate de Egyptische zou stij
gen. Tevens probeert zij profijt te trek
en van de omstandigheid dat Engeland,
atm geworden, sommige van zijn posities
jn het Nabije Oosten aan de Verenigde
"laten heeft moeten overdoen. Egypti
sche handels- en militaire afgevaardig-
zijn in Amerika bezig met bespre
kingen, Amerikaanse experts vertoeven
'h Egypte. Weliswaar wordt dit gerecht
vaardigd door de onmiddellijke nabijheid,
en dus militaire belangen, van de V. S.,
®n door hun belangstelling voor alles wat
h^t zakendoen ook in de JSTijlstreek be-
reft, maar dit neemt niet weg, dat een
pstiging van Amerikaanse belangen aan
eide zijden van het Suez-kanaal een
?eker gevaar voor Engeland zou kunnen
^«houden. Het is immers niet denkbeel
dig, dat Amerika de defensie van het
kanaal mede voor zich zou kunnen op
eisen en deze dan samen met de Britten
en de Egyptenaren zou willen voeren;
en dat is een situatie, die Engeland wel
afdoende-verdediging- van de 20 be-
(Jkgryke waterweg zou garanderen, maar
6 tevens aan de Engelse voorrang daar
een einde zou maken en Egypte een gro
ter stem in het kapittel zou geven.
Zij zou dan tevens van beteekenis kun
nen zijn voor de moeilijkheden die tus
sen Londen en Kaïro omtrent de Soedan
bestaan. Wie. immers zal zeggen of niet
als Amerikaanse tegenprestatie voor het
verkrijgen van commerciële voordelen
enige steun van de V. S. aan de Egypti
sche Soedan-eisen gevraagd wordt? Dat
lijkt zeer goed mogelijk. Bovendien zou
de militaire reden voor Engelands hard
nekkige weigering, de Soedan onder
Egyptische souvereiniteit te plaatsen,
komen te vervallen indien rond het Suez-
kanaal een Amerikaans-Brits-Egyptische
verdedigingsunie tot stand kwam, ten
gevolge van de huidige positie der V. S.
in het Nabije Oosten. De Soedan zou dan
niet meer een soort voorstation behoeven
te zijn van de waarschijnlijke'defensie
kern voor dat deel der wereld, Kenya;
want juist in het geval van een onder
Amerikaanse invloed tot stand gebrachte
drievoudige verdedigings-unie zou Kenya
niet die. defensie-kern worden, maar
zou vermoedelijk het zwaartepunt toch in
Egypte blijven liggen, gelijk in het ver
leden.
Deze en dergelijke overwegingen zul
len bij het positie-bepalen tussen
de drie staten wel een hartig woord
je meespreken, en zij zijn van belang, nu
Egypte zijn onenigheid met Engeland
voor het forum der U.N.O. heeft ge
bracht. Noch Egypte, noch Engeland,
noch de V. S. kunnen erg naar een open
bare behandeling verlangen van een zo
delicate zaak. Als de kwestie dus inder
daad voor de U.N.O. komt (Egypte kan
zijn verzoek daartoe nog altijd intrek
ken) zullen de meeste problemen wel van
tevoren uit en te na besproken zijn tus
sen vertegenwoordigers van de drie di
recte belanghebbenden. Maar het is niet
dwaas, te vermoeden, dat Egypte de stap
naar de U.N.O. vooral gezet heeft, om
de anderen tot wat spoed aan te manen.
Misschien ook wel om hun de pen op de
neus te zetten!
Kolonel Jack Durant is woensdag door
een Amerikaans militair hof tot 15 jaar
dwangarbeid en ontslag uit het leger ver
oordeeld wegens het aandeel dat hij heeft
gehad in de diefstal van de Hessische
kroonjuwelen uit het familieslot te Kron-
berg.
De president van het hof verklaarde,
dat Durant schuldig was bevonden aan
diefstal van de juwelen, het smokkelen
ervan naar Amerika met ontduiking van
de douanewetten en het zetten van een
valse handtekening om te trachten zich
zelf te ontlasten.
«H
De verjaardag van onze KroonprinsesDuizenden waren naar het paleis Soestdijk
getogen om de jarige prinses hulde te brengen. Op de foto zien wij prinses Juliana
met Marijke op haar armprins Bernhard en de prinsesjes Beatrix en Irene de langs
het venster voorbijtrekkenden gadeslaan
Engeland en de V. S. zullen wel
dra een nieuw plan voor het peil der
Duitse industrie .gereed hebben, welk
plan dat van Potsdam zal vervangen en
van toepassing zal zijn op de gefusio
neerde Anglo-Amerikaansche zone.
Men is van oordeel, dat dit een der
eerste stappen is op de weg naar een
economische wederopleving in de ge
combineerde zone, waarover generaal
Robertson Dinsdag sprak.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Woensdag formeel zijn
goedkeuring gehecht aan een voorstel
om de uitgaven voor hulp aan het bui
tenland te verminderen van 350 tot 200
millioen dollar, waardoor dus de verla
ging haar beslag kreeg, welke Dinsdag
was voorgesteld.
Er werd scherpe critiek geleverd op
het zenden van Amerikaanse hulp naar
landen, welke onder Russische invloed
staan. Het Huis nam vervolgens de be
slissing, dat hulp aan dergelijke lan
den verboden zal worden, tenzij deze
landen aceoord gaan met strenger Ame
rikaans toezicht op de verdeling.
Spanje en heij Vaticaan zullen van
daag in Madrid' een overeenkomst te
kenen, waardoor in Spanje de Rota
het opperste gerechtshof van de Katho
lieke Kerk weer zal worden ingesteld.
De Rota heeft haar hoofdzetel in
Rome en de rechters worden recht
streeks door de Paus benoemd. Onder
het monarchistische regiem had Spanje
het unieke privilege een afdeling van
de Rota op zijn grondgebied te huisves
ten, waardoor het voor Spanjaarden on
nodig was naar het buitenland te gaan
voor beslissingen in hoogste instantie
in kerkelijke aangelegenheden.
Dertigduizend vrouwen trekken op - En de Londense straten
zullen dreunen De Kamer in een ganzen-rij.
e Londense straten sullen
dreunen, Piccadilly zal
nóóit 'n zelfde drukte zien,
de politie zal machteloos moeten
toekijken, wanneer wij, vrouwen
van Yorkshire, niet met vijf,
P-iet met tien, niet met twintig,
7haar met dertigduizend tegelijk
Paar de parlementsgebouwen
zullen optrekken. Wij zullen ons
°P de trappen neerzetten en de
Sangen vullen; wanneer wij moe
toorden, zullen wij op de grond
daan liggen en wij zullen vol
houden, desnoods dagen, des-
Poods nachten lang, totdat men
u>eet, dat er een Yorkshire be
staat en dat de vrouwen van
Yorkshire gezegd hebben: „Wij
hebben er genoeg van."
He voorzitster van de Britse Huisvrou
wen-Lig^ die in deze trant het woord
ïjchtte tot vijftienhonderd vrouwen in
k-Ucldersfield, heeft Engeland laten we-
dat de huisvrouwen op 6 Juni met
dertigduizend tegelijk een demonstratie
llUen organiseeren. En haar rake woor
den deed zij van een dreigende waar
schuwing vergezeld gaan, toen zij de in
d°odse stilte luisterende vijftienhonderd
toeriep: „In de Londense Metropolis be-
®taat geen politiemacht, die twintig tot
dertigduizend woedende vrouwen kan te
genhouden".
Staat Engeland voor een crisis, die de
geschiedenis in z;ou kunnen gaan
als „de opstand der huisvrouwen"?
jjanneer men alle protest-vergaderingen
nj) elkaar neemt, gaat Het er op lijken.
^&nt tegelijk met deze bijeenkomst in
Illüdersfield schaarden tweeduizend
Vrouwen in de Kingsway Hall in Londen
^"ch om een andere leidster, die van de
jOgeering de onmiddellijke vervulling
vap vier eischen wilde. Deze luidden:
H Bevrijding van de nieuwsgierige
arribtenaren-indringers die de huizen
Oüinenkomen en willen weten, wat we
en en dragen, en zelfs belangstelling
«ebben voor de krant, die we lezen.
2. Verlossing van de tweeduizend wet
en en regelingen van de laatste twee
aar, die ons gehele leven willen regelen.
- Bevrijding van de tyrannie van som-
vakverenigingen.
k, Verlossing van de ellende van de
hreaucratie.
'■Haar kan de regering het voorlopig
doen", voegde de spreekster er
toe. En met „Vrouwen verenigt U
C* "et nieuwe Verenigde huisvrouwen-
nt". sloot zü de vergadering.
C AR fQo~ 3
Engeland heeft de Palestina-kwestie niet tot een oplossing
kunnen brengen. De beraadslagingen worden nu in New York
voortgezet, waar de VNO pogingen doet de teugel van het
losgelslagen Palestina-„paard" te grijpen.
V°ugoslavië is een echte democra-
tie. Ieder, die hieraan nog mocht
twijfelen.'zal deze gevoelens moe-
Ppk ,laten varen na lezing van het vol-
ncie relaas.
Yougoslavië heeft een nationale ver
gadering die Tito heeft het de wereld
tenminste tot in den treure beweerd
geheel vrij is gekozen. Maandag kwam de
vergadering in een gezamenlijke zitting
bijeen voor de beraadslagingen over het
door de regering voorgestelde vijfjaren
plan. Vooraf kan gezegd worden dat het
met algemene stemmen werd aangeno
men. Toch was er oppositie: de vroegere
leider van de Boerenpartij, Jovanowitsj,
heeft zich verzet, o.a. op grond dat hij
er tegen was, dat Yougoslavië ten koste
van de landbouw geïndustrialiseerd zal
worden.
Jovanowitsj heeft twee partijgenoten
in de kamer, „een juiste afspiegeling
van de verhoudingen onder het volk,
dat als één man achter zijn regering
staat."
Het debat over het vijfjarenplan was
vanzelfsprekend zeer kalm. Dat kon ook
eigenlijk niet anders. want toen het
tweede oppositie-lid, Popowitsj, het
woord nam, om (fcooals het Yougoslavi-
sche bericht zegt) een lange, droge dis
cussie te beginnen, verlieten in een lange
rij eerst Tito, vervolgens de ministers
(behalve één) en daar achter de Kamer
leden als ganzen in een rij de zaal. Aan
deze uiting van een origineel soort de
mocratie was voorafgegaan, dat de leden
van de vergadering in koor hadden
geroepen: „Wij willen er niets meer over
hooren." De minister van Binnenlandse
Zaken balde nog zijn vuist tegen
het. brutale oppositie-lid en volgde ver
volgens zijn meester in de ganzen-rij.
Popowitsj sprak voor een lege zaal, De
president luisterde, de griffier schreef.
En in dezelfde volgorde, als zij de zaal
verlaten hadden, keerde™ de vertegen
woordigers van het volk .terug, toen een
communistisch lid „den heer Jovanowitsj
heftig van repliek ging dienen."
Vrijdagochtend warden te Brussel vijf
Nederlandse ministers verwacht: baron
Van BOetzelaer van Oosterhout, minis
ter van Buitenlandse Zaken, dr. Huys-
mans, minister van Economische Zaken,
ir. Mansholt, minister van Landbouw, ir.
Vos, minister van Verkeerswezen en prof.
Lieftinok, minister van Financiën, even
als de Luxemburgse ministers Dupong,
eerste-minister, Bech, minister van
Buitenlandse Zaken, Margue, minister
van Landbouw, en Schaus, minister van
Economische Zaken.
De ministers zullen Vrijdagmiddag op
het ministerie van Buitenlandse Zaken
worden ontvangen. Zaterdagochtend
zullen besprekingen worden gehouden
over problemen, die voor de drie landen
van belang zijn.
H.M. de Koningin heeft aan het co
mité voor de viering van de Nationale
Feestdag te Apeldoorn de wens te ken
nen gegeven op die avond een deel der
feestelijkheden bij te wonen. Naar wij
vernemen bestaat het plan des avonds
een défilé te houden voor het paleis
't Loo.
Het programma van de plechige her
denking in de Ridderzaal Zaterdagmid
dag 3 Mei, luidt als volgt: Na de ope
ningsrede van prof. mr. R. Kranenburg,
zal het Haagsch strijkkwartet het Adagio
uit het strijkkwartet van Franck ten ge
hore brengen. Vervolgens declameert
Albert van Dalsum, waarna Madeleine
Renaud en Jean Louis Barrault het
eerste deel van de middag besluiten met
een voordracht van Fransche verzets
poëzie. Na de pauze declameert Maarten
Kapteijn de „18 doden" van Camper.
De middag zal een internationaal ka
rakter dragen en het corps diplomatique
zal aanwezig zijn. Voorts worden depfl-
taties van Engelse, Deense en Belgische
verzetsgroepen verwacht.
Benoemd is tot hulpaalmoerenier, ge
lijkgesteld met de rang van kapitein, de
zeereerw. heer C. J- M. Strijbos en is
aan de hulpaalmoezenier H. C. A. Bal-
jon, gerekend van 29 Maart af, eervol
ontslag verleend.
Zoals gisteren reeds in een deel van
onze oplage is gemeld, hebben duizen
den bewoners van Baam en Soestdijk
langs de jarige Prinses Juliana gedefi
leerd. Nadat de Prinses persoonlijk de
bestuurders van de verenigingen voor de
huldeblijken had bedankt, verscheen zij
voor een der vensters met op haar arm
haar jongste telg, Prinses Marijke.
Marijke, knipperend met haar
oogjes tegen het schelle licht, was
geheel in het wit gekleed. Zij keek
verwonderd naar de juichende me
nigte, die op minder dan twee me
ter van het venster een eerste groet
bracht aan het twee en een half
maand oude Prinsesje.
Later verscheen het gehele Prinselijke
Gezin voor de grote ruiten met op de
achtergrond H. M. de Koningin De uit
gelaten vreugde van de laatste groep
defilanten was onbeschrijfelijk. Er werd
gewuifd en gesprongen om Prinses Ma
rijke toch maar zo goed mogelijk te
kunnen zien. Ze hadden volop de gele
genheid, want een gelukkige, stralend
uitziende Prinses Juliana hield haar
jongste minuten lang vlak voor het raam.
Dit was»een groots besluit' van het défilé.
De Nederlanders in Ned.-Indië heb
ben Woensdag de verjaardag van Prin
ses Juliana eveneens gevierd. De Indo
nesische republikeinen hielden zich af
zijdig van de feestelijkheden. Er deden
zich geen incidenten voor.
Van Mook nam te Batavia een parade
af van tanks, artillerie en luchtlandings
troepen. Bommenwerpers en jagers
ronkten door de lucht. Een duizendkop
pige menigte sloeg de parade gade. Te
voren hadden in het wit geklede jeugd
organisaties een mars gehouden met
rood-wit-blauwe vlaggen en de oranje
emblemen van het Koninklijke Huis.
Naar het Kath. Ned. Persbureau uit
Vaticaanstad verneemt, is in het te
Rome gehouden Generaal Kapittel der
paters Redemptoristen tof Generaal ge
kozen de Nederlander prof. dr. L. Buijs.
Prof. Buijs is de eerste Nederlander,
die tot Generaal van de Congregatie der
Redemptoristen werd gekozen. Prof.
Buijs is een moraal-theoloog van grote
naam, die o.a. vele jaren moraal do
ceerde te Wittem en o.m. het bekende
handboek voor moraal-theologie „Theo-
logia Moralis" van Aertnijs-Damen be
werkte. Hij is redacteur van de Ned.
Kath. Stemmen.
Van de jongste tijd dateert zijn werk
„De Katholieke Actie", geschreven in
samenwerking met dr. H. Boelaers, dat
onlangs door de Bisschop van Haarlem
tot het handboek van de K.A. in zijn
Bisdom werd verklaard.
Het Tribunaal te Sittard heeft
geadviseerd de 64-jarige ex-N.S.B.-
burgemeester van Sittard, M. F. H.
Welters, aldaar, te veroordelen tot acht
jaar detinering, met ontzetting uit het
recht in overheidsdienst werkzaam te
zijn, ontzetting uit de kiesrechten en
verbeurdverklaring van zijn vermogen
tot een bedrag van f 10.000.
Benoemd tot lid der Eerste Kamer,
in de vacature-wijlen jhr. mr. Van Asch
van Wijck (A.R.) de heer J. Hommes,
te 's Heer Arendskerke.
Men vindt er echter ook het protocol
van de eedsaflegging van Mussert en het
eerste rapport, dat Seyss Inquart over Ne
derland naar Hitier aona'. Buitengewoon
uitgebreid is, behalve het knipselarchief,
ook de verzameling illegale kranten, to
taal 20.000 exemplaren. Er verschenen
tijdens de oorlog hiet minder dan zes
honderd illegale blaadjes in Nederland,
zelfs een inbrailleschrift voor blin
den! Het is begrijpelijk, dat buitenlan
ders, die veel op bezoek komen in het
Rijksbureau, er stomverbaasd naar staan
te kijken.
Uitermate interessante lectuur bieden
ook de veelvuldige S.D.-rapporten, die het
Rijksbureau in handen zijn gevallen, noe-
wel overigens de S.D. al zijn archieven
verbrand beeft. In die J&pporten ziijn ook
de s.D. -spionnen te vinden, waarvan er
naar schatting enige duizenden in Ne
derland hun schandelijk werk hebben
verricht. Het spreekt dat de Justitie hier
voor óók grote belangstelling heeft. Trou
wens, van elk belangrijk politiek proces
maakt het Rijksbureau een stenografisch
verslag, dat in het archief komt.
Dank zij het feit, dat het Rijksbureau
in het bezit is gekomen van het voor
malige departemeht van „Volksvoorlich
ting en Cultuurbescherming", heeft het
Rijksbureau alle in Nederland tijdens
de oorlog verschenen officiële kranten.
(Van onze parlementaire redacteur)
De gehele middag hebben de vier
dames de Tweede Kamer bezig
gehouden met haar strijd tegen
de man als hoofd van het gezin. Zij
hebben nog meer amendementen aan
gedragen, zij hebben amendementen
veranderd en nog eens gewijzigd en zij
zijn er in geslaagd de verwarring zo
groot te maken, dat zelfs de mannen,
en zij zelf trcuwens evenmin, er niet
uit wijs konden worden, zodat de voor
zitter de vergadering voor een paar uur
moest schorsen, opdat men eerst wat
kon redderen.
Toen dan de stofwolken wat opge
trokken waren werd het toch wel dui
delijk dat mevrouw Fcrtanierde Wit
met de kous op het eigenzinnig hoofd
naar huis ging. terwijl ook de andere
dames in genen dele haar zin kregen;
en daarbij zou het zijn gebleven, indien
niet de heer Roolvink van de K.VP.
op deze middag eens een progressieve
inval had gekregen welke hij belichaam
de in een amendement, waarin wel de
wil van de man voorop werd gesteld,
maar waarin bij blijvend meningsver
schil het recht van beroep open staat op
de kinderrechter, indien de partij, die
in bercep gaat, kan waar maken, dat
de uitvoering van de wil des mans ge
vaar zou kunnen opleveren voor de
geestelijke en zedelijke belangen, als
mede de gezondheid van het kind. Het
amendement werd toen, nadat alle
vrouwelijke amendementen waren ver
worpen, door de Kamer met slechts
enkele tegenstemmers aanvaard. En 20
kregen de dames dus toch nog een
klein beetje haar zin. Van de mannen,
welbegrepen.
Het bleek dan aan heit begin van de
vergadering, dat mevrouw Fortanier haar
zusteren was afgevallen vriendschap en
kamaraderie zijn geen vrouwelijke heb
belijkheden door een amendement in
te dienen, waarbij niet aan de kinder
rechter doch aan (jen door hem aan te
wijzen persoon het recht om een bin
dende uitspraak in andermans huwelijk
te doen werd toegekend. Mevrouw vond
het hij nader inzien toch verkeerd' de
rechter zelf in het gezin te doen ingrijpen.
Waarom zijn plaatsvervanger dan wel,
dat bleef voor onze logica verborgen.
Niettemin schreef mevrouw zwart op wit
dat de gelijkstelling van man en vrouw
niet gedoogt, dat bij verschil van in
zicht tussen beide partijen tenslotte aan
een uiteraard willekeurig aangewezen
partij de beslissing wordt overgelaten. Die
„willekeurig aangewezen partij" is bij
mevrouw Fortanier uiteraard niet de
rechter of diens plaatsvervanger, doch
daarmede bedoelde zij de man.
Mevrouw Fortanier had dit amende
ment bedoeld als een wijziging op het
amendement-Tendeloo, doch de voorzitter
achtte het 6611 hieuw amendement en
eiste tien handtekeningen, die mevrouw
Fortanier uiteraard niet hij elkaar kon
krijgen, tot een aantal Katholieken zich
er dan maar over ontfermde, hetgeen zeer
hoffelijk mocht heten, maar de Kamer
En aan kan men er naar schatting niet
minder dan dertigduizend Nat. Socialis
tische boeken aantreffen, die uitgezocht
en bijeenverzameld worden voor een do-
cumentatiebibliotheek. Ook heeft het
bureau al 1500 boeken bijeenvergaard,
welke na de bevrijding over de oorlog
in Nederland verschenen zijn en die ter
beschikking komen van een in te rich
ten publieke leeszaal. Voorts is men druk
bezig de geschiedenis van Indië tijdens
de Japansche bezetting vast te leggen,
waarvoor het Rijksbureau een filiaal
in Batavia heeft ingericht. In Amster
dam is een uitgebreide verzameling cu
riositeiten aanwezig zoals een gebit uit
een etenspannetje, in een Indisch kamp
gemaakt, een muzikale compositie, in
de verschrikkingen van Siam gecompo
neerd, een zakboekje van een Japans
soldaat (inmiddels al vertaald!), Ja
panse tijdschriften, foto's, documenten
en derg. En ook hier geldt dat iedere
kaart van het nauwkeurig bijgehouden
kaartsysteem, ieder papiertje bijkans,
een droevige geschiedenis omvat, een
drama van bloed en tranen, zoals de
oorlog dat in zijn geheel is.
4 Mei 1947
Hoe zal de uitslag zijn
en wie kan deze voorspellen
Zoals België is ook heel Neder
land benieuwd hoe deze wed
strijd zal eindigen. Natuurlijk
hopen wij allen op een Hol
landse zege; maar wie kan de
uitslag voorspellen Wie hierin
slaagt, zal worden beloond De
opgave der gemaakte doelpunten
wordt niet gevraagd. Iedereen
kan aan deze zeker interessante
meningswedstrijd meedoen e»
mag zelfs zoveel meningen in
sturen als hij zelf wil. Voor een
goede regeling wordt het voh-
gende bepaald.
,1. Deze advertentie uitknippen
en één der onderstaande hok
jes met inkt zwart maken.
'2. Men levert deze advertentie
bij aankoop van een pakje
de Gruyter's cacao in een
onzer winkels vóór Zondag
4 Mei a.s. in en ontvangt deze
advertentie afgestempeld alsi
bewijs terug.
3. Dit bewijs goed bewaren en'
Zondag 4 Mei weet men al
of men recht heeft op. een;
beloning.
Iedereen, onverschillig hoeveel,
honderdduizenden juiste menin-j
gen ingediend zijn, ontvangt ala,
beloning op de volgende cacao
bon zoveel pakjes cacao op zijn.
bonnen gratis als hij afgestem-,
pelde advertenties met de juiste
mening inlevert.
Wij wensen allen, maar vooral
het Nederlandse elftal, veel suc
ces! De Gruyter, de koffie— en
theezaak van Nederland, vooral
bekend om zijn goede choco
lade en cacao.
^Nederland zal op 4 Mei 1947
winnen -
gelijk spelen.xu; I T
'verliezen. I I
De Gruyter's cacao, de ideale
krachtvoeding vooi_j, sport|iel-,
hebbers! (Adv.)
veel nutteloze tijd: kostte. Mevrouw For
tanier oogstte weinig succes, want me
juffrouw Tendeloo en ook de andere
voorstanders van de vervanging van de
man door de rechter waren haar daar
geenszins dankbaar voer. Eigenaardig
was, dat In de christelij k-historlsche frac
tie de meningen verdeeld bleken te zijn.
Enkele mannen dezer fractie kozen c.e
partij van freule Wttewaall. Minister van
Maarseveen was natuurlijk overal tegen
en hjj hield dit vol, ook nadat mejuf
frouw Tendeloo haar amendement in d:er
voege had gewijzigd, dat het beroep op
de kinderrechter slechts open staat, als
de vader een onrechtmatig gebruik van
het beslissingsrecht maakt, hetgeen z(J
daarna nog weer eens veranderde in „mis
bruik van het beslissingsrecht". Daar
mede was mejuffrouw Tendeloo dan al
radicaal over stag gegaan, want nu had
zij de principiële inschakeling van de
rechter als beroepsinstantie bij echtelijke
geschillen geëlimineerd. Voor mejuffrouw
Tendeloo ging het er nu nog maar om
toch nog de schijn van het gelijk te red
den, want zoet zelfbedrog is een der aar
digste eigenschappen, die vrouwen sieren.
Intussen was dit amendement slechts ge
schikt om de zaak ingewikkeld en duister
te maken, omdat bij machtsmisbruik de
wet aan de andere partij genoeg ruimte
open laat de kinderen door de rechter in
bescherming te doen nemen, maar het
gaf wel aan getrouwde vrouwen van het
slag. zoals mejuffrouw Tendeloo veron
derstelt, dat ze allemaal zijn, de verlei
ding in om voortdurend naar de rechter
te lopen. Dat maakte de hele zaak voor
de Anti-Revolutlonnairen vierkant on
aanvaardbaar, en voor de Katholieken ook.
De minister evenwel gaf er blijk van,
dat hij, ofschoon hij er persoonlijk ook
niets van hebben moest, als het er op
aan kwam toch nog iets meer voelde
voor het amendement-Tendeloo, zoals
het bij de laatste wijziging geworden was,
aan voor het amendementRoolvink, en
voor dat standpunt was iets te zeggen,
aangezien men eerder een zo extreme
zaak als misbruik kan constateren dan
een zo vage suggestie als gevaar voor
de zedelijke en geestelijke belangen van
het kind. Daar komen natuurlijk beleids
kwesties bij kijken, waar niemand anders
dan de ouders de neus in behoren te
steken. Ja, het is nog niet zo heel een
voudig vooruitstrevend te zijn.
Hoe dan ook, toen het dan eindelijk op
stemmen aankwam, zag mevrouw For
tanier het hopeloze van haar situatie in,
zodat zij haar amendement terugnam en
naar het achterste bankje trok. Maar
mejuffrouw Tendeloo hield stand. Zy
leed de nederlaag met 41 tegen 37 stem
men. Onder de voorstanders bevonden
zich behalve de reeds genoemde chris
telijk-his torischen ook alle socialisten,
liberalen en communisten. En toen dat
amendement verworpen was nam de
Kamer met 68 stemmen tegen vier dan
maar het amendement-Rooi vink aan.
Men kan het als een „succes d'estlme"
zien en als zodanig toch wel te waar
deren. Het bewees, hoe groot de invloed
van vrouwen op mannen is, zelfs als zij
er niet mee getrouwd zijn. Zo iéts, dan
had dit de dames reeds moeten leren hoe
zeer zij zichzelf onderschat hebben.
Maar nu het dan zo staat, dat het amen
dement-Roolvink is aangenomen, kan
men de kinderrechters slechts toewen
sen, dat zij mannen zullen zijn.
Twee amendementen van de heer
Donker, beogende de voogdijverenigin
gen, aan welke de rechter voogdij kan
opdragen of zij subsidie genieten of niet,
te onderwerpen aan van regeringswege
gestelde voorwaarden werden door de
minister overgenomen. Het hele wetsont
werp is z.hst. aajivaard. Hetzelfde ge
schiedde met het wetsontwerp tot ver
hoging van de accijns op het gedistil
leerd.*
De Eerste Kamer zal in haar verga
dering van Dinsdag 6 Mei, met voort
zetting op volgende dagen, behandelen
de begroting 1947 van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen en de begroting
van de Staatsmijnen in Limburg.
voor het tijdvak van 4 t/m 17 Mei 1947
Bonkaarten KA, KB, KC 705 (serie b)
b-07 750 gr. suiker, boterhamstrooisel
enz. of 1500 gram jam, stroop enz. of
750 gr. chocolade of suikerwerk.
b-08 50 gram cacao.
Bonkaarten KD, KE 705 (serie b)
b-14, b-15 250 gram suiker, boterham-
strooisel enz. of 500 gram jam, stroop
enz. of 250 gr. chocolade of suiker
werk.
b-16 50 gram cacao
Bonkaarten MA, MD 705 (byz. arbeid
a.s. moeders) (serie b)
b-21 250 gr. suiker, boterhamstrooisel
enz. of 500 gr. jam, stroop enz. of 250
gr. chocolade of suikerwerk
Tabakskaarten enz. QA, QB, QC 703
71-1 3 rantsoenen tabaksartikelen.
71-2, 71-3 2 rantsoenen tabaksartikelen
71-1 200 gr. chocolade of suikerwerk of
200 gram suiker, boterhamstrooisel
enz. of 400 gr. jam, stroop enz.
71-3 100 gram chocolade of suikerwerk,
of 100 gram suiker, boterhamstrooisel
enz. of 200 gram jam, stroop enz.
l
door HANS VERHOEVEN
52)
„Dinsdagavond -Om negen uur", ver
volgde de spreker, „betrad juffrouw
Klassen dit vertrek om, als naar ge
woonte, den heer Barkhof een'kop koffie
te brengen. Zij vond hem voor zijn bu
reau, met het hoofd op een arm rusten
de, dacht aanvankelijk, dat hij sliep,
doch ontdekte daarna, dat hij was ge
storven. Het medisch en politie-onder-
zoek bracht aan het licht, dat zijn dood
was veroorzaakt door vergiftiging en
wel door het innemen van een der ge
vaarlijkste vergifsoorten, die bestaan:
blauwzuur.
Het was bekend, dat de heer Barkhof
in financieele moeilijkheden verkeerde
en toen onder zijn bovenlichaam op het
bureau een brief werd gevonden van den
heer Winnink, waarin deze hem terug
betaling van een geleend bedrag van
f5000 vroeg, leek de conclusie gewettigd,
dat de heer Barkhof zelfmoord had ge
pleegd.
De zelfmoord-theorie klopte echter niet
met enkele gegevens, die reeds denzelf
den avond bekend werden en waarvan
ik er voorloopig twee noem: het feit, dat
de heer Barkhof nog om half acht aan
juffrouw Klassen had gevraagd zijn
zwarte costuum af te borselen, omdat
hy het den volgenden avond wilde aan
trekken en de vondst van het vergif-
fleschje op een onmogelijke plaats. Voor
wat het eerste feit betreft: de gedachte
aan zelfmoord kan plotseling in iemand
opkomen, maar de deskundigen zijn het
er over eens, dat zelfmoord door middel
van vergif tevoren beraamd is."
Bij de laatste woorden keek hij dr.
Masselink aan, die nadrukkelijk knikte.
„Om half acht had hij deriialve nog
geen gedachte aan deze wijze van be
ëindiging van zijn leven en om negen
uur zou hij vergif hebben ingenomen?
Of met andere woorden, om half acht
verzorgt hij een uitgaansavond voor den
volgenden dag en anderhalf uur later is
hij dood, als gevolg van een tevoren be
raamden zelfmoord? Onmogelijk!"
„U vergeet mijn brief, mijnheer Lank-
man", viel Winnink hem op veront
schuldigenden toon in de rede.
„Daarop kom ik straks", weerde de
inspecteur af. „Bovendien, en hier kom
ik aan het tweede feit, waarop ik zoo
even doelde, bij het innemen van blauw
zuur treedt de dood zóó plotseling in,
dat het vergiffleschje naast hem op den
grond of hoogstens tot onder den stoel
moest zijn gerold. Ik vond het echter
onder het bureau, tusschen muurplint
en bureaumat en trok hieruit de ge
volgtrekking, dat de heer Barkhof het
slachtoffer was geworden van moord!"
Weer pauzeerde hij en weer liet hij zijn
blik over de aanwezigen gaan. De com
missaris betuigde zwijgend zijn instem
ming, juffrouw Klassen had een kreet in
haar zakdoek verstikt en Schutter from
melde zenuwachtig aan zijn boord, als
of hij het hevig benauwd had, De ad
vocaat was, na zijn interruptie, in een
onverschillige houding teruggevallen.
„Moord dus", hernam Lankman. „Ik
zal u niet met alle bijzonderheden ver
velen, genoeg zij, dat het onderzoek zich
van den beginne af hiernaar richtte.
Als eerste vraag deed zich voor, wie
door den dood van den heer Barkhof
zouden worden bevoordeeld. Dat waren
zijn neef, die hem zou opvolgen in de
zaak en die tusschen half acht en negen
uur had getracht zijn oom te bezoeken
en over zijn verdere bewegingen onvol
doende opheldering kon geven en de
beer Den Droogen, die bij het slacht
offer in het krijt stond en eveneens
tusschen half acht en negen uur met
den heer Barkhof in diens studeerkamer
had gesproken.
Voor deze verdachten was het voor
deel weliswaar problematisch. De eerste,
niet onbemiddeld, zou eigenaar worden
van een onderneming die er financieel
niet al te best voorstond, voor den twee
de zou de dood van zijn schuldeischer
slechts uitstel van executie zijn, omdat
de schuld immers zou blijven bestaan.
Konden er nog andere motieven wor
den gevonden? Inderdaad, de boekhou
der van den heer Barkhof was kort ge
leden wegens drankmisbruik ontslagen
Hij had zijn voormaligen patroon sinds
dien herhaaldelijk lastig gevallen met
verzoeken hem weer in dienst te nemen
en mijn onderzoek wees uit, dat hy op
den avond van den moord in de nabij
heid van Berkenrode was gesignaleerd.
In dit geval zou wraak het motief tot
den moord kunnen zijn.
Afgezien van andere bezwaren er
kwamen getuigenverklaringen in het
voordeel van enkele verdachten leken
mij de genoemde personen niet in staat
een misdaad te begaan, waarachter een
meer dan normale intelligentie van den
dader stak.
Zooals ik al zei, ik zal het onderzoek
niet op den voet volgen. In plaats daar
van vraag ik uw aandacht voor de
tweede geheimzinnige gebeurtenis, de
brand in dit vertrek. Een volkomen on
verklaarbare gebeurtenis, die niet het
minste verband scheen te hebben met
den moord. Toen echter bleek, dat de
brand was ontstaan door het ontploffen
van een soort brandverwekkende tijd
bom, kwam het voor my vast te staan,
dat dit voorval wel degelijk verband
hield met het eerste mysterie. Op welke
wijze kon ik voorshands nog niet be
redeneeren.
Wilde de dader bewijzen tegen hem,
die m de kamer waren te vinden, ver
nietigen? Was zijn wraakgevoel nog niet
bevredigd en wilde hij het bezit van het
slachtoffer treffen door brandschade te
veroorzaken? Of was de dader hier té
slim en lag het in zijn bedoeling zich
zelf geheel van verdenking te zuiveren
door iets te doen, waarvan hij zelf alleen
schade kon hebben?"
Bjj de laatste, onbegrijpelijke vraag,
die hij in het algemeen stelde, zag hij
hoe de commissaris de wenkbrauwen
fronste, alsof hij hem niet goed meer
kon volgen. Doch interessanter was de
reactie van het verloofde paar. Joop van
Nuil veerde op en keek Lankman met
groote ontstelde oogen aan en Barkhof
toonde duidelijk teekenen van zenuw
achtigheid.
De inspecteur lette echter niet op de
reactie op zijn woorden en ging onver
stoorbaar voort:
(Wordt vervolgd)
