Langs de boorden van hot IJsselmeer
omroepers!
-
Mo&udL
Huizen blijft zeehaven van het Gooi
Wij luisteren naar
v.
Samenvoegraadsel
Koos maakt een bombardement mee
TEKENCURSUS
No» 25 I
1947
I op de heide
n
Luchtschip „Hindenburg" verongelukte
tien jaar geleden
ZATERDAG 3 MEI 194?
k
PAGINA 4
Voorjaarsstormen
Liturgische Weekkalender
....«voor een kleine
annonce
(Wordt vervolgd)
i(ïFSfHTi"LR rrr«AVF VAN f!KT 1 l.i'K Dl rt M t* U 1
I mxmp
in
JTj 1
S
De besprekingen te
Brussel
Conferentie van meer
dan twee uren
GEEN TUINBOUWPRODUCTEN
NAAR ENGELAND
TANKSCHIP GESTRAND
SCHAAKPROBLEEM
.==^8 fa»! IÜénÊÊ
nu «rer»
Wij Nederlanders zijn een zeevarend volk; onze harten beginnen feller
te kloppen, wanneer wij het unieke spel van lucht en water aanschouwen,
wat nergens zulk een bijzondere bekoring met zich mee brengt als in de
lage landen. Zo zou er een geschiedenis zijn 1e schrijven over de voormalige Zui
derzee, eetmaal in oude tijden Flevomeer geheten. Het werd dan een historie vol
van grootse en roemvolle gebeurtenissen als de strijd der Geuzen tegen Bossu, of
verhalen over de eens zo belangrijke en welvarende steden langs de kusten, waar
de bevolking nog die fierheid en oude tradities met zich mee draagt uit beter
tijden, toen de schepen uit de havens bijna alle oceanen doorkruisten. Wie kent
er niet de legende van het Vrouwtje van Stavoren of van de moedige zeelieden
nit Hoorn en Enkhuizen, die eenmaal ons land groot maakten en de Nederlandse
driekleur op vreemde kusten plantten?
Het Gooi grenst aan het IJselmeer;
wanneer men zich de moeite ge
troost tussen Blaricum en Hui
zen de Tafelberg te beklimmen, wordt
men met een kostelijk uitzicht beloond.
De afscheidingen tussen hoog en laag,
bossen en polderê zijn dan duidelijk te
onderscheiden en in de verte land
inwaarts ontwaart men bij helder weer
e!e torens van Utrecht en Amersfoort.
Een fraaie aanblik biedt de kust langs
het Uselmeer; een grillige lijn, welke in
de wazige verte zich aan het speurend
oog onttrekt. Niet overal langs de boor
den va^ het IJselmeer heeft het land
schap het karakter als bjj Huizen. De
huisjes staan dicht op elkander en van
de Tafelberg af kan men eerst goed be
merken, welk een grootse indruk de
gigantische radiomasten in dit landschap
maken. Het plaatsje ligt in een vlakte
van geel, grijs en groen, met daarboven
een wijde hemel welke de horizonten
omspant. Vriendelijk stadje; eens een
vissershaven van naam. Maar sedert de
tragedie van de afsluiting der vroegere
Zuiderzee is het als vissersplaats ach_
teruit gegaan.
De geleerden zijn het er niet over
eens, wanneer het werd gesticht, maar
het ls wel zeker, dat er ln de 10e eeuw
een kapel stond, welke was toegewijd aan
St. Thomas. De gemeente telt nu ruim
11.000 inwoners, waarvan sommigen nog
de oude klederdrachten dragen.
Al ls het nu dan geen Zuiderzee meer,
maar Uselmeer, een naam waar de
oude vissers onmogelijk aan kunnen
wennen, Huizen blijft de zeehaven van
het GooL
Ons klimaat is dermate wispelturig,
dat men bijkans geen plannen, waar de
weersgesteldheid een belangrijke rol in
speelt, vooruit kan maken. Nu mag de
kalender beweren, dat het voorjaar is,
he^ betekent daarom nog niet volop
zonneschijn en een milde temperatuur.
De Genestet merkte terecht op, dat er
ZONDAG 4 Mei. 4de Zondag na Pasen.
2 H. Monica. (Haarlem: 3 oct. Kerkw.). Cre
do. Praef. v. Pasen. MAANDAG. H Pius V
(nieuwe Pausmis, maar te gebed uit de
Mis van 5 Mei). Haarl. 2 oct. Kerkwijding
en Credo. Praef. van de Apostelen DINS
DAG. H. Joannes voor de Latijnse Poort
(Haarlem 2 oct. Kerkw.) Credo. Praef v
d. Apostelen. WOENSDAG. H. Stanislaus
(Haarlem: 2 oct. Kerkw. en Credo). Praef
van Pasen. Breda, Roermond. H. Domitia-
nus. 2 H. Stanislaus. Praef. v. Pasen. DON
DERDAG. Verschijning v. d. H. Michael.
(Haarlem: 2.oct. Kerkwijding). Credo. Praef.
van Pasen. VRUDAG. H. Gregorius van
Nazianze. Credo. Praef. van Pasen. Haar
lem: Octaafdag van Kerkwijding. 2 H. Gre
gorius. Credo. Praef. van Pasen. ZATER
DAG. H. Antonius. 2 H.H. Gordianus en
Epimachus. Praef v. Pasen. Haarlem. Over
brenging V. d. H. Bavo. 2 H. Antonius. 3
H.H. Gordianus en Epimachus. Praef. v.
Pasen. ZONDAG II Mei. 5de Zondag na
Pasen. Utr. 2 H. Aufridus. Haarl 2 H
Gangulphus. Den Bosch. 2 H. Wiro.'Breda-
2 H. Maagd. 3 voor Kerk of Paus. Roerm.:
2 H.H. Wiro en Aufridus. Credo. Praef. van
Pasen.
bijna geen verschil bestaat tussen Mei
en November. En wanneer het in de
Gooise bossen aangenaam is, dan is
het guur op het havenhoofd te Huizen.
Een harde wind uit het Noorden of
Oosten heeft op het plaatsje vrij spel,
hoewel het niet geheel open en bloot
langs de kust ligt, want het terrein
loopt somwijlen af.
Zulk een harde wind woei de vorige
week langs de kust. Dichte wolken zand
en kalk dwarrelden over de gronden
van de Meent, zodat de radio-masten
nauwelijks zichtbaar waren en de be
woners zich niet op straat of aan de
haven vertoonden dan alleen, wanneer
het hoogst noodzakelijk mocht zijn.
De schepen waren die dag niet uit
gevaren, want de zee was te ruw. Lucht
en water waren niet te onderscheiden
en dreigende donkere wolkengevaarten
pakten zich samen boven de dijk en de
polders in het Oosten. Een paar oude
vissers, met hun verweerde bruine ge
zichten, de zwarte petten stevig op het
hoofd gedrukt, stonden aan het haven
hoofd en tuurden over de vale zee in de
verte.
Het zÖn de oude varensgezellen, die
node afscheid kunnen nemen en wier
hart nog altijd naar het grote water
trekt, waar ze een groot deel van hun
leven hebben doorgebracht, en waar dit
leven meerdere malen het gevaar heeft
gelopen plotseling te worden afgesneden.
Het beeld wordt eerst voltooid, wanneer
tegelijkertijd een groepje meeuwen bo
ven het water cirkelt en het wit der
vogels zich scherp aftekent tegen de
zwarte lucht. Dan is dat een typische
„clcse-up", zoals er zo vele zijn langs
de boorden van het IJselmeer.
8 SS *8
Een voorjaarsstorm giert over de Gooise landen en de schepen in de haven van Iiutzen
zijn niet uitgevarenDe netten fladderen in de icind en de bootjes liggen vastgemeerd
aan de palen op de kadeVissers en knechten van de werven hebben het
touwwerk nog eens extra nagezien
ZATERDAG
HILVERSUM H, 415 M. 14.00 Marsen,
walsen en polka's. 14.30 Pilmpraatje. 14.45
Gram.muz. 15.00 Herdenking. 17.00 Wig
wam. 17.45 Nieuws. 18.00 Strijkork. 18.45
Toespraak. 18.55 Liederen. 19.05 Concert.
19.30 Klankbeeld. 19.59 Trompetsignaal.
20.00 Plechtige stute. 20.02 Reportage
Waalsdorperduinen. 20.15 Psalmen. 20.25
Gram.muz. 21.00 Lezing. 21.03 Lichtbaken.
21.30 Orkest. 22.00 Nieuwe spelling. 22.15
Lezing. 22.40 Gedichten. 22.45 Avondgeb.
23.00 Nieuws. 23.20 Vaders dagboek. 23.25
Bruce Lowe, zang.
HILVERSUM I, 301 M. 14.00 Sport.
14.15 Concert. 14.45 Gram.muz. 15.00
Herdenking. 15.15 Boeken. 15.30 Vaude
ville-orkest. 16.10 Lezing. 16.25 Jeugd.
16.50 Jan Corduwener 17.15 Jeugd. 17.45
Nieuws. 18.00 Gez. Nationaal programma,
zie Hilversum U. 21.00 Lezing. 21.03
Hoorspel „Broeder". 22.00 Lezing. 22.15
Wim lbo. 22.45 Opera 23.00 Nieuws. 23.15
Hobby-hoekje 23.30 gram.muz.
ZONDAG
HILVERSUM H, 415 M. 8.00 Nieuws.
8.15 Hoogmis. 9.30 Waterst. 9.45 Gram.
muz. 10.00 Kerkd. 11.30 Orgelspel. 12.15
Boekenhuis. 12.30 Lunchconcert. 13.00
Nieuws. 13.45 Apologie. 14.05 Kamerork.
14.45 Kampvuren langs de evenaar. 15.30
Gram.muz. 15.45 Nieuwe spelling. 16.00
Gram.muz. 16.20 Lezing. 16.30 Marialof.
17.00 Kerkd. 18.30 Westminster Abbey
Choir. 18.45 Orgelspel. 19.15 Lezing. 19.30
Nieuws. 19.45 Sport. 20.00 Gewone man.
20.08 Act. 20.15 Zilvervloot. 21.00 Gram.
muz. 21.15 Hoorspel „De Zwarte Tulp",
tweede deel. 22.00 Kwartet. 22.15 Avond
gebed. 22.30 Nieuws. 22.50 Gram.muz.
22.55 Vaders dagboek. 23.00 Kareol Sep
tet. 23.35 Symphonie.
HILVERSUM I, 301 M. 8.00 Nieuws.
8.15 Gram.muz. 8.30 Lezing. 8.45 Ensem
ble Barcarole. 9.15 Lezing. 9.30 Gram.
muz. 10.00 Geestelijk leven. 10.15 Con
cert. 10.45 Poëzie. 11.00 Leopold Sto-
kowsky dirigeert. 11.15 Triangel. 12 00
Gram.muz. 12.30 Zondagclub. 12.40 Man
nenkoor 13.00 Nieuws. 13.15 Les Gars de
Paris. 13.50 Lez. 14.00 Gram.muz. 14.05
Boeken. 14.30 Concert. 15.00 Film. 15.15
The Skymasters. 15.45 Marsmuz. 16.15
Sport, reportage BelgiëNederland. 17.00
G.G.-Cabaret. 17.30 Oome Keesje. 18.00
Nieuws. 18.15 Sport. 18.30 Ned. Strijdkr.
19.00 Kerkd. 20.00 Nieuws. 20.05 Act.
20.15 Waltztlme. 20.45 Hoorspel „Paul
Vlaanderen contra de Markies", 5e deel.»
21.10 Avro-Allerlei. 21.15 De Speeldoos.
21.40 Hersengymn. 22.10 Disco Promenade
Concert. 23.00 Nieuws. 23.15 Pierre Palla.
23.35 Gram.muz.
MAANDAG
HILVERSUM II, 413 M. en HILVERSUM
I, 301 M. 7.00 Opening met Wilhelmus.
7.02 Nieuws. 7.15 Feestklanken. 8.90
Fanfare. 8.15 Feestklokken. 8.30 Aubade.
8.50 Mei Morgen Mozaïek. 10.00 Lezing.
10.45 Slotkoor. 11.05 Orkestmuziek 11.50
Voordracht. 12.0a Fanfare. 12.01 Ensem
ble Barcarole. 12.30 Volksliederen. 12.45
Nieuws. 13.00 Dr. L. Beel spreekt. 13.15
Koor. 13.30 Metropole-orkest. 14.00 Lez.
14.15 Kamerorkest. 15.00 Reportage. 15.30
Gedichten. 15.45 Musette-orkest. 16.00
Ballonwedstrijd. 16.10 Pianoduo. 16.20
Kareol-septet. 16.45 Nederlandse liedjes.
17.00 Vrijheid en Blijheid. 17.30 Stafmu
ziekcorps. 18.00 Nieuws. 18.15 Stradlva-
sextet. 18.45 Pierre Palla. 19.00 Lezing.
19.30 Verduister en luister. 20.00 Fanfare
20.01 Nieuws. 20.05 Concert. 20.35 Hoor
spel twee jaar opbouw. 21.20 Symphonie.
22.00 Lezing. 22.10 Omroepkoor. 23.00
Nieuws. 23.15 Avondconcert.
Dinsdag
HILVERSUM II 415 M. 7.00
Nieuws 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Morgengeb. - 7.45 Gram.muz. 8.00
Nieuws 8.15 Pluk de dag 9.00
Lichtbaken 9.30 Waterst. 9 50 Paul
Nero, viool 10.00 Kleutertje luister
10.15 Gram.muz. 10.40 Lezing
10.50 Operamuz. 11.40 Liederen van
Pranz Schubert 12.03 Gram.muz.
12.30 Lunchconcert 13.00 Nieuws
13.15 Metropole-ork. 13.50 Lezing
14.00 Concert 15.00 Onder ons
15.30 Vacantie gr.pl. 16.00 Zonne
bloem 16.30 Jeugd 16.45 Elck wat
wils 18.00 Dinermuz. 18.20 Sport
18.30 Volksuniversiteit 19.00
Nieuws 19.20 Klaas van Beeck
19.45 Thuisfront 20.00 Nieuws
20.05 Gewone man 20.12 Act.
20.20 Mysteriespel Maria Boodschap
21.30 Kamerkoor 22.50 Avondgeb.
23.00 Nieuws 23.15 Vaders dagboek
23.20 Koor 23.45 Weense walsen.
HILVERSUM I 301 M. 7.00
Nieuws 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram.muz. 8.00 Nieuws 3 15
Gram.muz. 9.15 Morgenw. 9.45
Arbeidsvitaminen 10.30 Vrouw
10.05 Kleutertje luister 11.00 Lez.
11.30 Gram.muz. 11.45 Familie-
ber. 12.00 Lyra Trio 12.30 Lezing
12.40 Pierre Palla 13.00 Nieuws
13.15 The Skymasters 13.45 The
Mulies Brothers 14.00 Vrouw
14.20 Boyd Neel 15.00 Wondere
wereld 15.25 Radio Matinee 16.20
De Schoolbel 17.00 Jeugd 17.30
Musette-ark. 17.45 Jeugd 18.00
Nieuws 18.15 Tom Erich 18 30
Ned. Strijdkr. 19.00 en nu naar
bed 19.05 Flip Staal 19.15 Sport-
reportage 19.45 Lezing 20.00
Nieuws 20.05 Met de microfoon bij..
20.15 Bonte trein 21.30 Contact
22.15 Lezing 22.30 Concert
23.00 Nieuws 23.15 Gram.muz.
door HANS VERHOEVEN
54)
Lankman gaf Ruigeflesch een wenk en
ook deze hernam zijn plaats.
Toen hij weer begon te spreken, had
zijn stem een staalharden klank gekre
gen.
„U hebt domme fouten gemaakt, myn
heer Winnink en soms hebt u gepro
beerd al te slim te zijn. Eén fout heb
ik al genoemd: de onbegrijpelijke stom
miteit de kurk weer op het fleschje te
doen en dit onder het bureau te gooien-
En dan de brief, waarover u mij zoo-
even interrumpeerde! Hoe is het mogé-
lijk. dat de heer Barkhof dien al den
geheelen dag in den zak had, als de
envelop door mij in den papiermand
kon worden gevonden?"
„Heel logisch", zei Winnink schouder
ophalend, „die lag er nog van den vo-
rigen dag."
„Neen, mijnheer Winnink, dat was
Onmogelijk. Als u zich beter op de hoog
te had gesteld van den gang van zaken
in dit huis, had u die domheid kunnen
ontgaan. Berkenrode is een huis met
vaste regelen en gebruiken, er gaat geen
morgen voorbij of de papiermand wordt
geleegd! Dat was ook dien dag het ge
val geweest, zoodat een envelop van den
vorigen avond slechts in den vuilnisbak
tg vinden zou zijn."
Onbewogen hoorde Winnink hem aan.
„Ik geef toe", zei hij met neerbuigend
sarcasme, „dat het niet gemakkelijk is
een moordzaak als deze op te lossen.
Maar dat u ten einde raad uw toevlucht
neemt tot bluf en daarbij mij als slacht
offer van uw ongeëvenaarde fantasie
uitkiest dat gaat mij te ver! U weet
drommels goed, dat ik den moord niet
k£n hebben gepleegd, omdat ik ln den
fatalen tijd thuis was." Zijn gelaat be
trok en er kwam een verdachte trilling
in zijn stem. „Mijn vrouw kan nu niet
meer getuigen, dat ik geen oogenbUk
weg ben geweest, dat ik steeds bezig was
met de pathéfoon. Wilt u soms beweren,
dat ik van mijn huis ben komen loo-
pen, mijn vriend heb vermoord en weer
ben teruggegaan in het tijdsverloop, dat
noodig is om één kant van een plaat
af te draaien? Kom nou
Hij was zoo volledig de beleedigde
onschuld, dat, te oordeelen naar het ge
mompel, menigeen zich niet aan de on
aangename gedachte kon onttrekken, dat
Lankman hier inderdaad blufte. Behalve
de commissaris was slechts Ruigeflesch
in vertrouwen genomen en deze beiden
vonden het woordenduel alleen maar
Interessant.
„Oppervlakkig beschouwd zit daar wat
ln", antwoordde de inspecteur, kalm en
onbewogen. Dan glimlachte hij en schud
de het hoofd. „Ik vrees, dat u niet eer
der tevreden ben, voordat Ik u het niet
weg te praten bewijsstuk laat zien. Rui
geflesch, breng die kist eens binnen,
die in de hal staat!"
De rechercheur liep de kamer uit en
liet de deur openstaan. Zijn afwezigheid
duurde niet langer dan enkele secon
den, doch het was een periode van een
zoo Intense spanning, dat allen er den
Invloed van ondergingen. Zelfs de heer
Van Dollem Brenia kuchte nerveus en
produceerde hiermede het eenlge geluid,
dat in het vertrek werd gehoord.
Lankman lette scherp op Winnink.
De beschuldigde had bi) het bevel aan
Ruigeflesch een beweging van schrik
gemaakt en zijn oogen hadden den re
chercheur angstig gevolgd. Hij wa*
doodsbleek geworden en zijn ademhaling
ging gejaagd, alsof hij zoo juist den
marathon had geloopen. Zijn geestelijke
weerstand was snel aan het afnemen.
De terugkeer van Ruigeflesch bracht
eenige ontspanning. Hij droeg een be
hoorlijk formaat kist, waarin iets zwaar*
was verpakt, want het kostte hem eeni
ge moeite het gevaarte op de tafel te
plaatsen. Vervolgens nam hij zijn plaats
bij de deur weer in.
Als een toovenaar, die een geheimzin
nige rite verricht, sloeg Lankman het
deksel op.
„Ziet hier de oplossing", zei hij een
voudig. „De kostelijke vinding van dezer
tyd, die het mogelijk maakt een groot
aantal platen achtereen te spelen, zon
der dat men telkens behoeft op te staap
om een plaat te draaien. Een platen-
wisselaar, een uitkomst voor gemak'
zuchtige mensehen en voor diegenen
die zich voor een bepaalden tijd een ali
bi willen verschaffen. Houd hem tegen,
Ruigeflesch!"
De advocaat, inziende, dat hij het spel
had verloren, deed een wanhopige
poging om te vluchten. Hij probeerde
gebruik te maken van het moment,
waarop iedereen was opgestaan ter be
zichtiging van het apparaat, en inder
daad slaagde hij er in tot by de groote
openslaande ramen te komen. Het op
onthoud, dat vereischt was om deze te
openen, was evenwel voldoende voor
Ruigeflesch. Met een voor zijn postuur
verbazingwekkende snelheid nam hij
een.aanloop en sprong Winnink op den
rug, waarna Lankman, die eveneens
was toegesneld, de handboeien aan
deed.
Voor het restant van de procedure
kon de figuratie worden gemist en al
len, die niets met het onderzoek te
maken hadden, werden weggezonden.
f
- x v a 8
4^4» k<4a*yx< x
v x x v
<<>*x<w4?W4t SP**-
- ■i y-y
- *4.
s v f
*•»•-» 4 >y -
x /J.' V
V<4.« -v>A-' -
éxv v
v,"..
ktf sssr O
W.- f-My t
V,
v. -•>••> W-V."
v.v <vx ,-.-.v
- x -y 'x
^xo|#
*~04»4*4 --
- i'li - X - - V 4
V-:->4»
XxX> v X
X-.
*>xV-x< - >x- -> 4.4,
ii
x i< X -
4'^'kX-Yi 'x j, ',\-
.m. xx
xV-:,:.: -
•X
XX- JwWtfc#
'y-frïS* .X' x-
S - -..'x 'X -x'-^x-J
X X'
V,
mmarn
>>-< ■- i
4V.;,
\o<r.A - t - iv X j>V<*<
I t:r0>, f s /"Sr
j -
v< v T';
-• - x
1 <-v x t W- 2-
De Staatscourant van 1 Mei was voor het eerst in de nieuwe spelling
gedrukt. Ook de kop was aan deze spelling aangepast. Voortaan is het
„De Nederlandse Staatscourant".
De conferentie der veertien Neder
landse, Belgische en Luxemburgse mi
nisters op het ministerie van Buiten
landse Zaken te Brussel heeft Vrijdag
middag meer dan twee uur geduurd.
Tezelfdertijd kwamen de deskundige
ambtenaren der drie landen op hetzelf
de ministerie in vergadering bijeen. Tus
sen beide vergaderingen bestond de
gehele middag nauw contact. Na af
loop verklaarde prof. Keesing, adviseur
van het Nederlandse ministerie van Fi
nanciën, dat de besprekingen in de
meest vriendschappelijke sfeer verlo
pen. Naar hij verder mededeelde, zullen
de ministers op deze conferentie de
grote lijnen van het toekomstige han-
delsaccoord tussen de drie landen uit
stippelen, die daarna door de technische
commissies in details zullen worden uit
gewerkt. Deze bijeenkomsten der minis
ters zullen een periodiek karakter gaan
dragen. Vandaag worden de besprekin
gen voortgezet.
Met ingang van 15 Mei zal in Engeland
een invoerverbod van bladgroenten van
kracht worden, zodat de Nederlandse uit
voer van deze producten de voornaam
ste exportartikelen zyn radijs, sla, bloem
kool en bospeen zal stopgezet moeten
worden. Buiten de thans getroffen rege
ling vallen vers fruit, als meloenen en
druiven, zomede komkommers en toma
ten.
Naar wy nader vernemen, houdt de
weigering van onze groente verband met
het optreden van de colorado-kever. De
Engelse maatregel geldt voor het gehele
jaar; de win terproducten zullen er waar
schijnlijk buiten vallen.
Zoek twintig woorden, welke de vol
gende betekenis hebben: 1. vis; 2. berg
weide; 3. stroompje; 4. kasteel; 5. lid
woord; 6. boom; 7. aanw. voorn.; 8.
achting; 9. onderwereld; 10. muziek
instrument; 11. bedehuis; 12. salaris;
13. lichaamsdeel; 14. akelig; 15. voor
zetsel; 16. register; 17. vette substantie;
18. duivenhok; 19. voorzetsel; 20. afge
legen.
Voeg deze 20 woorden twee aan twee sa
men, zodat er de namen van de volgen
de tien plaatsen ontstaan: 1. plaats in
Noord-Holland; 2. plaats in Noord-Bra
bant; 3. plaats in Drente; 4. plaats in
Drente; 5. plaats in Gelderland; 6. plaats
in Noord-Holland; 7. plaats in Noord-
Brabant; 8. plaats,in Noord-Brabant;
9. plaats in Noord-Holland; 10. plaats in
Noord-Brabant.
Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters van deze tien woorden de
naam van een plaats in de provincie
Noord-Holland.
Inzendingen tot en met Dinsdag 13 Mei
op open briefkaart aan 't Kasteel van
Aemstel (afd. Prijsraadsel), N. Z. Voor
burgwal 6573, Amsterdam.
OPLOSSING 19 APRIL:
HAAR
Dl LEM MA
HAAR LEM MER LIE DE
MA LIE BAAN
DE
Na loting werden de prijzen toegekend
aan: J. J. de Munck, W. Pastoorsstraat
11, Amsterdam; Zrs. Dominicanessen,
Brink 29, Laren N.-H.; Chr. Walet, Lie-
bergerstraat 82, Hilversum; J. Bartels
man, Bloemendaalseweg 339, Over veen;
L. Dordregte, Keizersgracht 386, Amster
dam; mej. L. Grimberg, Santpoorter-
straat 24, Haarlem.
Het Panamese tankschip „Motocarline"
van de Pacific Transport Line uit San
Francisco, groot bruto 3o00 ton, is op de
oallastplaat bij Bath op de Wcsterschelde
gestrand. Sleepboten zijn ter assistentie
uitgevaren.
Ladderwedstrijd Oplo6sing van de
tweezet no. 783 van Broeder Koenraad,
Eindhoven, eerste publicatie. 1. Del dreigt
2. De4 mat. Afsluiten en openen van lij
nen. Wederkerige interferentie van raads
heer en kasteel. Jammer dat de sleutel-
zet zo voor de hand ligt.
Probleem no. 786
ab c d e f gh"
Wit geeft mat ln drie zetten
Oplossingen tot en met de tweede zet
van wit de voornaamste varianten,
binnen drie weken te zenden aan Jos.
Duvergé, Binnen Brouwersstraat 40, Am
sterdam-C.
In het probleem no. 785 van de vorige
rubriek, moet de zwarte raadsheer op g8
vervangen worden door een zwart kasteel.
Uit het toumooi te Lelden
Spaanse opening
Wit: mr. dr. J. H. O. graaf v. d. Bosch.
Zwart: J. Been.
1. e2e4, e7e5; 2. Pglf3, Fb8c6;
3. Rfl—b5, a7a6; 4. Rb5a4, Pg8fö;
5 00, Rf8C5; 6. C2-^C3 00; 7. d2d4,
Rc5b6. (In aanmerking kwam Ra7).
8. Rel—g5, h7—h6; 9. Rg5h4, d7—d6;
10. d4d5, Pc6b8; 11. Pbl—d2, g7—g5?
(Dit is het noodlot tarten. Beter was
Ra7). 12. Pf3xg5! h6xg5; 13. Rh4xg'5, Rc8
g4; 14. Ddl—el: Rb6—a7; 15. Kgl—hl,
b7—b5; 16. f2—f4! Dd8—e7; 17. f4xe5,
De7xe5; 18. Rg5xf6, De5h5; 19. Del—g3,
Pb8d7; 20. Ra4dl. Zwart geeft het op.
Tijdschrift K.N.S.B. Februari—Maart 1947.
Verkorte annotaties.
9IIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU
1ste JAARGANG
Üimiiiiii 111 nudum minimi iiiiiuiiiï?
eurait
mimmiiiiiiiimmiimiiiuimiiiiim>£
alllllllllllllllllllllllulllllllllllllimili;
Een bombardement? Dat zal
dan wel een vreselijk verhaal
worden! Van mensen, die weg
vluchten, van doden en gewon
den? Mis geraden! Het wordt
lieel iets anders en toch....
een bombardement.
Het was eind April van het
jaar 1945.
Koos had juist zijn twee
dunne sneetjes brood zonder
boter als ochtendboterham ge
geten, toen moeder zei: „Koos,
je zult er weer eens op uit moe
ten. We hebben voor morgen
niets meer in huis. Het beste is,
dat je nog eens keer naar
oom Nico gaat. Misschien heeft
die nog wel een maaltje aard
appelen en wat wortelen voor
ons."
Even later stond de twaalf
jarige jongen gereed de tocht
naar oom Nico te beginnen. Hij
talmde nog evenMaar
moeder deed of ze niets merkte.
Toen vroeg hij: „Hebt u nog
iets voor onder weg, moeder?"
„Je hebt het laatste brood
opgegeten, jongenVader
heeft helemaal niets mee naar
zijn werk," was het antwoord.
„Ook al niet erg, moeder,"
vond Koos. „Ik scharrel onder
weg of bij oom Nico wel wat
op."
Voor de zoveelste keer in deze
bange oorlogswinter stapte
Koos, met een ratelend karretje
achter zich, naar de polder.
Alle kanten was hij al uit ge
weest, maar de oogst werd
steeds minder. Oom Nico kon
ook niet veel doen; maar het
was nu al weer enkele weken
geleden, dat hij geweest was.
Misschien dat hij er nu wel wat
krijgen kon. Naar alle kanten
zag je mensen naar buiten
trekken, op oude ratelende fiet
sen, met kinderwagens en zelf
gemaakte karretjes, om bij
tuinder of boer redding te zoe
ken in de heersende hongers
nood. Ruim twee uren sjouwde
Koos over de wegen, toen een
wee gevoel in zijn maag hem
het voortgaan bijna onmogelijk
maakte. Als zovele anderen
ging hij maar even langs de
weg zitten. Nu kon hij kijken
naar het zwoegen van de an
deren. Tjonge.... wat zagen
die twee vrouwen er vermoeid
uit. Ze droegen ieder een zware
zak op de rug. „Maar die heb
ben tenminste wat," bedacht
Koos. „Toch zou Ik haar
vrachtje niet over willen ne
men." De ene vrouw liep zowat
op d'r blote voeten. Koos keek
er naar. De vrouw zag het en
zei:
„Ja, ja, 't valt niet mee! Maar
we hebben tenminste wat."
„Ja dat zie Ik," zei Koos. „Ik
wou, dat Ik ook al zo ver was."
„Je hebt vanmorgen zeker
ook nog niet veel gegeten, hè?"
veronderstelde de andere vrouw.
Ze liet tegelijk d'r zak van
haar rug glijden, zocht er even
met haar handen in en gooide
toen een grote wortel naar
Koos toe.
„Hier, dan kun je kauwen
onder weg!"
„Ha dank u wel" juichte
Koos. „Dank u wel, hoor!"
De vrouwen gingen verder.
Met een steen schraapte Koos
de aarde van de wortel af en
toen hapte hij er in. Ha, dat
smaakte! Ineens voelde Koos al
weer de lust opkomen om ver
der te gaan. Kauwend vervolgde
hij weldra zijn weg. Na nog
anderhalf uur gelopen te heb
ben, bereikte hij eindelijk de
boerderij van z'n oom, Die keek
wel even verwonderd, toen hij
z'n neefje zo plots voor zich
zag. „Hemel, jongen. Kom Jij
weer van de stad hierheen ge
lopen?"
,;'t Moet wel, oom. We hebben
niets meer."
„Ik begrijp 't, jö. Ga maar
gauw naar binnen. Tante zal Je
wel wat geven."
Nog geen tien minuten later
zat Koos een opgewarmde kliek
eten naar binnen te spelen. Zijn
dag werd weer goed, want oom
had dadelijk gezegd dat ie wat
aardappelen, wortelen en uien
in een zak zou doen. En tante
kwam zelf met een paar pond
bruine bonen aandragen. „De
oorlog kan nou toch niet lang
meer duren," zei ze. „De Rus
sen zitten al in Berlijn. Nu
moét die Mof er aan."
„Ja, hoor," zei oom ook.
„Vandaag of morgen stort de
boel ineen. Maar 't wordt hoog
tyd ookwe zijn leeggegeten
en leeggeplunderd
„Misschien dat de Amerika
nen en Engelsen ons voedsel ko
men brengen," vertelde tante.
„Jadat hebben ze tenmin
ste over de radio gezegd. Ze
zouden met vliegtuigen komen."
Tante haalde de schouders op.
„Ik moet 't eerst zien!"
„Alg ze 't doen, zien wy 't
zeker," zei oom weer. Ja, dat
begreep Koos ook 'wel, want
oom Nico woonde dicht bij het
vliegveld. Daar had hij al heel
wat onaangename uurtjes door
beleefd. Maar als dan nu het
voedsel uit de lucht kwam
zou hij 't kunnen zien. Heerlijk
moest dat wezen, bedacht Koos.
Een half uurtje later verliet
de jongen, dankbaar en bly, het
huis van oom en tante. De
lange terugweg wachtte hem
nog, maar hij vond dat hele
maal niet erg, want hij bracht
eten mee voor twee, drie dagen
misschien wel. Wat zouden ze
allemaal bly zijn. Z'n kleine
broer en zusjes waren gewoon
gek op bruine bonen. En een
rauwe wortel zouden ze ook
wel krijgenEn wie weet.
hoe gauw die akelige oorlog
wel afgelopen zou zijn. Oom
Nico was tenminste al erg op
timistischzo noemden ze
dat tenminste. Stel je voor, dat
ze echt met vliegtuigen voedsel
zouden brengen! Koos had geen
Idee hoe dat gaan zou. Zouden
alle mensen aan 't grabbelen
slaan net als de kinderen met
Sinterklaas? Zou er niks op 't
dak van hun huis of in hun
tuin terecht kunnen komen?
Zo denkend en genietend van
wat zou kunnen gebeuren,
stapte Koos maar voort; niet
zo vlug, want de vracht, die hij
achter zich aan trok, was nogal
zwaar. Hij begon t warm te
krijgen; de zon aan de helder
blauwe hemel straalde hem
voortdurend recht in z'n ge
zicht op de van alle bomen be
roofde weg
„Prachtig weer om te vliegen
vandaag," dacht Koos bij zicb
zelf. En zo, als hij 't dacht,
meende hij in de verte het ge
ronk van vliegtuigen te horen.
Na enkele ogenblikken wist
ie, dat een groot aantal vlieg,
tuigen naderde. Zou dat een
bombardement worden? Hij
was hier niet zo ver van
het vliegveld verwijderd. Op
passen werd de boodschap. Ha,
daar zag hij de glinsterende
toestellen, alTien, twintig,
dertignog veel meer! Koo»
bleef stil staan. Wat een geraas
maakten die dingen. En wat
kwamen ze laag. Ze vlogen in
de richting van het vliegveld
Dat moest wel een bombarde,
ment worden. (Slot volgt)
j'.-tv; -
Inwendige constructie (let o,v de loopplank in het midden)
Tien jaar geleden (5 Mei) is
te New York in Amerika het
Duitse luchtschip „Hinden
burg", toen het wilde dalen, in'
brand geraakt en ontploft.
Dit luchtschip was het groot
ste van de wereld en het was
nog maar een jaar in de vaart.
Het gevaarte maakte de een-en.
twintigste reis naar Amerika
en de ramp deed zich voor op
het ogenblik dat het lucht
schip aan de landingsmast zou
worden gemeerd. Plotseling
hoorde men een ontzaglijke ont
ploffing, een enorme vlam slo?g
omhoog en in een oogwenk ging
het luchtschip in vlammen op.
Enkele seconden later viel het
gevaarte en sloeg op de grond
te pletter met een overweldi
gend lawaai. Vijf en dertig per-
sonen werden daarbij gedood en
er waren tientallen gewonden.
De romp van het luchtschip
had een lengte van 248 meter
en had een middellijn (dus de
breedte of hoogte) van 41 me
ter. Het luchtschip kon zestig
duizend kilo stookolie meevoe
ren en dan was er nog ruimte
voor het meenemen van twin
tig duizend kilo lading aan
vracht en passagiers.
clureus in de hangar
Is het vorige week gelukt die
molen te tekenen? Hierbij een
aardig voorbeeld van een ko
renmolen op Walcheren.
De molen is van steen ge-
bouwd en wit geschilderd. Nu
moet je goed op de stand van
de wieken letten. Je moogt die
natuurlijk ook vlak van voren
gezien tekenen; dat is gemak
kelijker. Maar voor de goede
tekenaars, en die zijn er veel
onder jullie, is het leuker nu
eens zó te tekenen, dat je ook
al die palen kunt zien, welke
aan de kap zijn bevestigd en
waarmede men kap en wielen
tegelijkertijd kan draaien voor
de goede windrichting. De zei.
len zijn niet op de wieken ge-
spannen, maar opgerold.
Als je nu deze tekening gaat
maken, is 't het beste, midden
op je papier een punt te zetten,
dat is dan het kruispunt van
de wieken. Van dat punt uit
maak je de tekening verder af.
Dus een (beetje) gebogen lijn,
van het middelpunt van je pa-
pier naar beneden wordt de
rechter-zykant van de molen.
Let vooral goed op de verhou
ding. Je ziet duidelijk, dat de
lengte van de wieken bijna net
zo groot is als de molen zelf.
Daar worden ook altijd fouten
mee gemaakt. Meestal tekent
men die veel te klein. De lengte
van de onderste wiek is gelijk
aan de bovenste, dus flink bo
ven de kap uit laten Steken.
Maar de andere twee zijn op de
tekening niet gelijk (in werke
lijkheid wel natuurlijk), omdat
je die „in het verkort ziet"; zo
noemt men dat, als je er schuin
tegen aan kijkt. En ook moet je
goed je aandacht er by houden
om de wieken te tekenen, want
nu kijk je er achter tegen aan,
dus het latwerk (of de zeilen)
zijn nu links van de balk. Uit-
kyken, hoorl
Kaars ver lichting
Vetkaarsen en talkkaarsen
zijn in het begin van de der
tiende eeuw in gebruik geko
men.
Justus van Maurik, die veel
volksverhalen heeft geschreven,
vertelt, dat men rondom het
jaar 1800 nog kaarsen gebruikte
voor huisverlichting. „Als het
donker werd, kwam de meid
binnen, zette een blaker of kan
delaars met dikke vetkaarsen
van zes in een pond op tafel,
een snuiter (schaar met een
huisje er op, om de pit van een
kaars af te knijpen) op een
bakje er tussen en zei, dat was
zo gebruikelijk in deftige burger
huishoudens: „Goeden avond,
meneer en juffrouw, en hier is
't licht."
De luchtreus had twee
dekken. Het bovenste werd
hoofdzakelijk in beslag genomen
door 25 tweepersoons slaaphut
ten, voorzien van warm en
koud stromend water, electrische
verlichting, een smaakvol inge
richte eetzaal voor vijftig pas
sagiers, een lees- en schrijfzaal
en twee wandelgangen, voorzien
van schuine ramen, waaruit
men een prachtig uitzicht ge
noot, terwijl het benedendeK
een gasdichte rooksalon bevatte,
waar de passagiers zonder enig
brandgevaar te veroorzaken
mochten roken en verder ver
blijven voor officieren en be
manning en de keuken. In het
midden van het luchtschip be
vond zich een vrachtruimte van
zodanige afmeting, dat er zelfs
auto's in geborgen konden
worden.
Vier grote motoren, die bul
ten het gevaarte ln motorgor
dels wanen aangebracht, dreven
het luchtschip voorwaarts, ter
wijl het geraamte uitgevoerd
was in een soort aluminium,
een licht metaal. De bekleding
bestond uit een soort katoen
stof.
Voor de oorlog kon je des®
oceaanreus der luchten af eï\
toe wel eens boven Nederland
zien, wellicht hebben sonunige
van de ouderen dit gevaart®
wel eens zien zweven. Wij hek'
ben het ook enige malen de»
nachts gezien, dat was
hoor, zo'n ontzaglijk groot don
ker gevaarte in de lucht op J
af te zien komen.
Gelukkig maar dat er ln
d®
oorlog geen Duitse luchtschePelJ
waren 1
