Kabinetscrisis in Frankrijk
Stakingen tegen de wil van
communisten en C.G.T.
E'
ITALIAANSE CONSTITUANTE
RAAKT SLAAGS
Bloedbad op Sicilië de
aanleiding
■Bi
Jan Bat'a krijgt vijftien jaar
gevangenisstraf
Toen Nederland bevrijd werd
DE PALESTIJNSE MOEILIJKHEDEN
WORDT INDO-CHINA
BONDSSTAAT?
1 MEI-STAKING IN
BILBAO
Frangaise slaapt
reeds zes dagen
Econ. Commissie V.N.
voor Europa bijeen
Besprekingen op Korea
Congres van de moeder
„Zwarte" hotelhouders
in arrest
ZATERDAG 3 MEI 1947
PAGINA 5
BUITENLANDS OVERZICHT
Middenweg is even onaanvaardbaar als
beide radicale mogelijkheden
Geen fusie A.F.L.
en C.I.O.
tllllil
ZWITSERS IN ONS LAND
GEZAMENLIJKE RATIFICATIE
VREDESVERDRAGEN
Amerikaans eskader
VIJFDAAGSE WERKWEEK
IN ENGELAND
BELEDIGENDE OPSCHRIFTEN
Sinds eeuwen en eeuwen is Jeruzalem
de Heilige Stad van drie godsdien.
stige groepen: van de Joden, die er
un Tempel hadden en die nog op de
uidige dag bij de Klaagmuur wenen
m de vernietiging van dat heiligdom
d de verstrooiing van hun volk; van de
"ristenen, voor wie zij het terrein is,
aar zich een aanzienlijk deel van het
jjPcnbaar leven en de dood van de Za-
'Stnaker hebben voltrokken; en voor de
■p°hammedanen, die er een grote mos-
te bouwden, welke na die van Mekka de
t 'angrijkste ter wereld werd. Het Is een
tagisch spel van de geschiedenis, dat
®eze drie groepen de partijen vormen,
Ussen welke op het ogenblik de strijd
ï11 het bezit van die stad en van het
heilig Land wordt gevoerd. Zionisten,
hfgelsen en Arabieren hebben niet tot
overeenstemming kunnen komen over
Oe vraag naar het bezit van Palestina,
611 hun moeilijkheden zijn het onderwerp
Geworden van een discussie in de U.N.O.,
ter voorbereiding waarvan men thans te
heke Success in speciale vergadering
"'jeen is.
- Palestijnse kwestie, daterend van
e vorige wereldoorlog, is na de laatste
oorlog meer dan ooit acuut geworden.
~e omstandigheden zijn ook heel wat
Standerd. Vele honderdduizenden Jo-
Otft zijn dakloos geworden en kunnen
'orgens onderkomen en bestaansmoge-
'lltheid vinden. De Arabieren hebben
~ch in de loop der jaren verheven bo.
eh hun vroeger analfabetisme, en of-
°hoon hun beschavingspeil over het al-
°eiheen nog beduidend beneden het
•vest-Europese ligt, is er toch een vrij
"Ikke intellectuele laag ontstaan, die
j;eh voldoend aantal politieke en cultu-
ele leiders oplevert; hun staten, vroe
onder Engels en Frans mandaat,
dan ook politiek zelfstandig gewor-
j eh. en de meest ontwikkelde, Egypte,
Zelfs op weg een belangrijke mogend-
•jeid onder 's werelds „kleinen" te wor-
?eh. Daartegenover staat de daling van
Britse economische, militaire en dus
*J?htieke gezag in het Nabije Oosten.
?|el verschuivingen, schijnt het ons,
begrijpelijk maken, dat het man-
•j&at over Palestina, dat door de Volke.
®nbond aan Engeland werd opgedragen,
de oorlog een heel ander aanzien
eft gekregen dan ervóór.
Groot Brittannië heeft er lang over
gedaan, uit deze feiten de conclu-
sie te trekken, dat het vroegere
•handaat niet meer paste in de tegen
woordige omstandigheden. Tot Februari
Ah dit jaar heeft het getracht, met de
^ide andere partijen tot een vergelijk
komen. Het suitte daarin bij hen op
Jhrecht tegenovergestelde standpunten:
e Joden eisten, zich beroepend op hun
^aloude historische rechten" en op de
aifom-, verklaring van 1918, geheel
aiestina als hun Nationaal Tehuis op;
Arabieren wezen op het feit, dat zij
de grote uitbreiding van de Islam
MOEILIJKHEDEN IN PALESTINA
NAZARETH
CAESAREA
5ETEL-MI
JERIW
JERUSALEM
HEBRON
JOtmCH GRONDBEZIT
TOTAAL <60.000 h a.
IN PALESTINA WONEN!
800.000 ARABIEREN
460:000 JODEN
I4717IV. PELT
in Palestina gewoond hebben, er dus niet
alleen rechtens niet uitgezet kunnen
worden, maar er ook de rechtmatige
gezaghebbers zijn, en zij komen op voor
de Arabische staat Palestina. Engeland
probeerde een tussenweg te bewandelen
en dacht allerlei verdelingsplannen uit,
waarbij èn de Joodse èn de Arabische en
de Engelse belangen ontzien werden.
Maar Joden en Arabieren verwierpen
deze plannen met gelijke kracht.
Dit ades zou nog geen internationale
afmetingen behoeven aan te nemen, als
niet het Jodendom zich georganiseerd
had in de Zionistenbeweging, die over
de ganse wereld verspreid is en juist nu
klem krijgt door de ellende waarin tal.
loze Joden zich bevinden, en als niet
de Arabieren zich in de Arabische Liga
een machtig politiek instrument hadden
geschapen, dat het gehele Nabije Oosten
en daardoor alle verbindingen tussen
Europa en Azië omvat en bovendien rijk
is aan eigen economische hulpbronnen.
Nu dit echter wel het geval is en sa
menvalt met een vermindering der
Britse macht, heeft heel de wereld
belangstelling, en belang, in de kwestie
gekregen.
Engeland zou wellicht de knoop zelf
wel hebben kunnen doorhakken,
als het niet zweefde tussen twee
gevaren. Het kan niet ten ongunste van
de Joden beschikken, omdat het zowel
door zijn mandaat als door zijn belofte
gebonden is, hun in Palestina een Na
tionaal Tehuis te scheppen. En het kan
niet ten nadele van de Arabieren be
sluiten, omdat dit ten koste zou gaan
van de vriendschap van de bij de Liga
aangesloten staten, die het, met het oog
op zijn imperiale strategie, op zijn fi
nanciële verplichtingen, daar tijdens de
oorlog aangegaan, op zijn belangen in
de exploitatie van de bodemrijkdommen,
en op zijn politieke positie ten opzichte
van Amerika en Rusland, niet missen
kan.
De Britten kunnen dus geen van beide
kanten op, en daar de middenweg ook
al niet deugt, is de enige oplossing die,
welke men ten langen leste gekozen
heeft: voorlegging van de moeilijkheden
aan de U.N.O. Deze doet dan misschien
een uitspraak, welke Engeland uit de
verlegenheid redt zonder dat bet zelf
voor een der andere partijen de boos
doener behoeft te schijnen. Het zal zich
dan wellicht door de U.N.O. een nieuwe
taak, verschillend van het Volkenbonds
mandaat, laten opdragen, hetgeen neer
komt op een vervanging van het bestuur
krachtens het mandaat £oor een bestuur
in naam van de U.N.O.
Volgens berichten uit Saigon overwe
gen den Franse autoriteiten aldaar voor
Indo-Ohina een nieuwe bondsstaat te
vormen. Het plan beoogt de spoedige en
volledige overdracht van alle macht in
Annamietische handen.
Volgens dit plan zou elk van de 5 lan
den, die tezamen Indo-China vormen
(Annam, Tonkin, Cochin-China, Cam
bodja en Laos), een apart administratief
bestuur hebben, zodat de officiële taak
van Frankrijk beperkt zou blijven tot
het waarborgen van de handels- en per
soonlijke belangen van de Franse bevol
king. De nieuwe bondsstaat zou directe
handelsbetrekkingen met Frankrijk on
derhouden.
De American Federation of Labour en
het Congres of Industrial Organisations
hebben Vrijdag de plannen voor een fusie
verworpen, maar zij kwamen overeen sa
men te werken inzake arbeidsproblem -n
en uiteindelijk bijzonderheden uit te wer
ken van een consolidatie.
V ■■■-■
De R. A. F. Mosquito, bestuurd door de piloot Martin met Sismore als
navigator, maakte een vlucht van Londen naar Kaapstad in de tijd van 21
uur 29 minuten. Bovenstaande, per radio overgebrachte foto, toont het
vliegtuig na aankomst op het vliegveld BrooklynOp de voorgrond de beide
vliegers, die verwelkomd worden. Op. de achtergrond de Tafelberg.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Parijs, 2 Mei
Onmiddellijk na de opening gaf de
voorzitter van de hedenmiddag gehou
den Kamerzitting, het M.R.P.-lid
Buxon Herriot is gisteren wel per
speciaal vliegtuig van Lyon naar Parijs
gebracht, maar moet vanwege een aan
val van trombose het bed houden, en
de communistische eerste vice-voorzit'ter
van de Assemblee, Monsieur Jac. Duclos
moest bij deze grote gelegenheid na
tuurlijk optreden namens zijn fractie
het woord aan minister-president Ra-
madier, ,,voor een mededeling van de
regering". Deze mededeling behelsde,
dat er in de boezem der regering ern
stig verschil van mening was ontstaan
over het verder te volgen economisch
beleid. Tengevolge van de door het per
soneel van de Renaultfabrieken gestelde
eisen, welke neiging vertonen alle be
taalde werkers van het district Parijs
mee te sleuren, werden, aldus Rama-
dier, alle tot dusverre behaalde resul
taten van de politiek van blokkering
der lonen en verlaging der prijzen, wel
ke 1 Januari met goedvinden van de
gehele Assemblee was ingezet, weer in
kwestie gesteld, terwijl het er thans
juist om ging deze actie voort te zetten
en wel gericht op de kostprijzen der
producten. In sombere en pathetische
kleuren schilderde de minister-presi
dent wat de gevolgen zouden zijn, in
dien door voorbarige herziening van de
loonstop-politiek, aan welke, zoals in
Januari j.l. met alle partijen overeen
gekomen was, in ieder geval zou moeten
worden vastgehouden tot 1 Juli, de kost
prijzen omhoog zouden gaan. De uit
voer zou belemmerd worden, de franc
zou in steeds sneller tempo moeten
dalen, de invoer zou nog verder moeten
worden gereduceerd, het broodrantsoen
nog verder verlaagd. Op de arbeidende
klasse zouden de gevolgen het zwaarst
drukken en welk een wraak-geroep zou
er oprijzen, tegen hem, die voor deze
misère verantwoordelijk zou zijn! De
voornaamste sociale maatregel, aldus
de minister-president, ten behoeve van
de arbeidende klasse is de handhaving
van de waarde van de franc. Lukt dit
niet, dan zouden in dat stadium ge
voerde internationale onderhandelin
gen bovendien van het financieel plan
overgaan naar het politieke. Frankrijk
zou een stuk van zijn onafhankelijkheid
moeten vervreemden. Wij bevinden ons
halverwege de te gane weg. De om
standigheden, aldus Ramadier, welke in
Januari naar ieders overtuiging de po
litiek van loonstop en prijsverlaging ge
biedend noodzakelijk maakten, gelden
De wonderdoener van Cairo Gaan geluidsgolven de
was doen? - Boeken en films worden vernietigd Sirenes
kondigen onweer aan Een directrice van twee jaar.
Lammen, kreupelen en blinden ver
zamelen zich ten getale van meer
V- dan tienduizend man iedere dag
^°r de kerk van de orthodoxe Armeen-
Le eemeente in het centrum van Cairo.
V0. 'fch al nauwe zijstraten zijn over-
t-J v&n de ongelukkigén en zieken, die
«tang hopen te krijgen tot een jonge
Q,beense dokter, die in het gehele
jJ/^en de naam heeft wonderen te kun-
11 verrichten. Deze wonderdoener heet
tan 6011 23~iariSe juwelier uit Tehe-
bw' die noch lezen noch schrijven kan,
VrT door zoveIen wordt gezocht, dat
U., a2dad en Jerusalem de politie hem
Ij5eh zijn bewonderaars moest bescher-
tjj b. Avak heeft zelfs een perscommu-
Vj,"bé moeten uitgeven om de zieken te
k0J;en thuis te blijven, tot hij hen zou
^bien bezoeken. Op het ogenblik treft
tei de laatste voorbereidingen voor een
Hj? baar de verenigde Staten, waar een
Jljge Armeense wijnbouwer in Califor-
^°chtm verzocht heeft zijn verlamd
biertje te onderzoeken.
|\T iet met radion, maar met radio
v\| zullen de Britten misschien in de
(J toekomst hun kleding reinigen,
2. met geluidsgolven. Een appa-
dat êebaseerd is op hetzelfde be
de als Asdic'', waarmee in de oorlog
stkio Uitse onderzeeërs werden opge-
is geschikt gebleken om de eiec-
W "e aantrekkingskracht, die deeltjes
doen ih stoffen vasthoudt, te niet te
Ou Andere onderzoekingen wórden
6oive0t °§enblik gedaan met geluids
set b van zeer hoge frequentie, om
*bige roces te bespoedigen. In som-
gevallen zijn geluidsgolven zelfs
Oqf,; afdoende gebleken dan zeep( Deze
Seisg 'n?en werden gedaan door de En-
ierj) '''^aatssecretaris van het depar-
^trië Voo:r wetenschappelijk en tu
be g 1 onderzoek" in een rede voor
bEelse vereniging voor weten-
"leq>. 'eliJk onderzoek op wasseryge-
De grootste ,,boekenzuivering", wel
ke ooit heeft plaats gehad, wordt
op het ogenblik in Duitsland uit
gevoerd. Volgens een besluit van Mei
1946 moet alle nationaal-socialistische
en militaristische litteratuur in Duits
land worden vernietigd. Alleen in de
Amerikaanse zone zullen vier millioen
delen dit lot moeten ondergaan. De
practische Amerikanen hebben alleen
bevel gegeven, dat van de boeken pulp
gemaakt moet worden ter vervaardiging
van nieuw papier. Het waren ook de
Amerikanen, die een catalogus van
18.000 verboden boeken opstelden. Op
66 hoofdverzamelplaatsen is de Duitsers
bevolen deze in te leveren. De Russische
lijst telt 15.000 werken.
De zuivering omvat niet alleen werken
van Bismarck, Ludendorf, Mussolini en
de verschillende Duitse nazi-leiders,
maar ook rekenboekjes, welke opgaven
bevatten als: 2 soldaten 2 soldaten^
4 soldaten. De Duitse film gaat ook in
de vemietigingsinstallaties verdwijnen.
Van vijftig ton film is reeds ruw ma
teriaal gemaakt.
Blank en bruin van Johannesburg
zal in de toekomst niet meer door
een plotseling opkomende regen of
donderbui verrast kunnen worden. Zo
als in de oorlogstijd de sirenes loeiden,
wanneer op een afstand van een be
paald aantal kilometers vijandelijke
vliegtuigen naderden, zo zal Johannes
burg gewaarschuwd worden door bel-
signalen, wanneer slecht weer nadert.
Een korte, scherpe bel met het opflik
keren van overal geplaatste neon-lam-
pen zal een bui aankondigen, die nog ver
weg is. terwijl een op-en-neer-gaand bel-
signaal een waarschuwing zal zijn, dat de
bliksem inslaat. De installaties worden
op het oogenblik in Zuid-Afrika gefabri
ceerd na succesvolle proeven in het
geophysische instituut
Enige advocaten in Hollywood zijn
druk in de weer om de papieren
gereed te maken voor de jongste
Amerikaanse maatschappijdirectrice. De
draagster van dit ambt is amper twee
jaar en een dóchter van Rita Hayworth
en Orson Welles. De baby, Rebecca, zal
formeel worden toegelaten in de directie
van de maatschappij van haar moeder.
Het salaris, dat deze jonge directrice zal
genieten, zal in een trust worden onder
gebracht.
De geldinzameling voor het vredesmo-
nument te Wageningen, in de afgelopen
weken aldaar gehouden, heeft opgebracht
f3798 23, terwijl nog niet alle lijsten en
intekenbiljetten zijn binnengekomen.
ook nu nog onveranderd. Daarom heeft
de meerderheid der regering besloten
opnieuw deze politiek aan de goedkeu
ring der Assemblee te onderwerpen.
Wanneer men af mag gaan op liet
geestdriftige applaus, dat Ramadier bij
herhaling oogstte, zal de meerderheid) die
hem Zondag a.s. haar vertrouwen schenkt,
de gehele Assemblee omvatten minus dc
communistische fractie. Het is echter be
kend, dat het Rassemblement des Gau
dies tegen een ander onderdeel van het
economisch regeringsbeleid ernstige op
positie voert, n.l. het dirigisme, waarvan
vooral de socialistische minister van Eco
nomische Zaken, André Philipe, de teu
gels als nïaar strakker wil aanhalen.
Hoe het geschil dat in de boezem van
de Franse regering is gerezen eindigen zal
is nog niet te voorzien.
De bedoeling van Ramadier zal wel zyn,
dat dc communistische ministers, wan
neer zij Zondag tegen het vertrouwens
votum hebben gestemd, de regering ver
laten. De opengevallen posten zouden dan
door de in de regering achterblijvende
partijen worden bezet. Thorez echter
heeft verklaard, dat de communistische
ministers er niet aan denken uit eigener b"-
weging heen te gaan, zulks naar het heet
om Ramadier te dwingen de president
der Republiek het collectief ontslag van
zijn regering aan te bieden. De zaak wordt
dan veel ingewikkelder. Vooral omdat
nog altijd de beslissing van de jongste
socialistische partijraad van kracht s.
volgens welke de 3. f. i. o. niet moet
deelnemen aan enige regering, waaraan
niet ook de communisten meedoen.
Zowel uit de verklaring, welke Duclos
vanmiddag in de Kamer aflegde, als uit
de toespraak, welke vadertje Thorez
gisteren op de Place de la Concorde
tot de 1 Mei-betogers hield, zou men
kunnen afleiden, dat de communistische
leiders, ook indien zij zich weer terug
trekken in de oppositie, niet van plan
zijn de zaak op de spits te drijven.
Niettemin speelt zich een crisis af, tegen
de achtergrond van een naar uitbreiding
dringende stakingsbeweging, een sta
kingsbeweging, welke, tegen de wil van
de C. G. T. en van de communistische
partij is ontstaan en waarvan de C.G.T.
een de communistische partij door een,
aanvankelijk provocateurswerk geheten,
eis van het stakingscomité achteraf voor
hun rekening te nemen, trachten aldus
alsnog de leiding in handen te krijgen.
Want belangwekkender dan de crisis
in de boezem der regering is mis
schien de crisis, waaraan de commu
nistische oppermacht in de boezem van
de C. G. T. onderhevig schijnt.
Merkwaardig genoeg trok Duclos in zijn
als gewoonlijk met veel verve en gevat
heid geleverde uiteenzetting van het dis
sidente communistische standpunt op
dit stuk, één lijn met het Rassemblement
des Gauches en met de rechtervleugel,
die de communistische spreker tot hun
eigen en ieders vermaak hierin met luid
applaus bijvielen. Philipe kreeg van Jac.
Duclos te horen, dat zijn dirigisme een
machteloos lets was, en zijn prijsverla-
gingsactie aan bureaucratische aderver
kalking leed. Deze prijsverlagingsactie was
volgens de communisten een mislukking
geworden: geen 10 pet. doch hoogstens
3.3 pet. Duclos bestreed de onvermijdelijk
heid van de terugslag ener loonsverhoging
op de kostprijs. Men yergat z.i. blijkbaar
Marx en de derde prijsbepalende factor:
de kapitalistische winst. Jammer genoeg
voor Duclos' betoog zijn juist de Renault
fabrieken practisch een genationaliseet dc
onderneming, die met grote verliezen
Werkt. Men sprak van gemiddeld 20.000
francs op iedere auto, die de fabriek ver
laat.
In Bilbao is op 1 Mei een algemene
werkstaking uitgeroepen door de oppo
sitie van Franco. De staalfabrieken,
scheepswerven en kleine fabrieken in de
industriewijk lagen stil, maar de trans
portbedrijven werkten door. Er hebben
geen demonstraties plaats gehad.
De gouverneur van Bilbao heeft
medegedeeld, dat alle arbeiders, die van
hun werk zijn weggebleven, automatisch
ontslagen zijn. Op grond van het decreet
kregen de arbeiders acht dagen de tijd,
een verzoek in te dienen, om weer aan
genomen te worden, maar zij zouden
hun vroegere rechten verspelen.
De negentien jarige mademoissella Ro-
lande Millet, assistent-postmeesteres te
Nemier bij Grenoble in Zuid-Frankrijk,
ligt sedert Zondag jongstleden in diepe
slaap verzonken. De dokters weten geen
raad met het geval. Mselle Millet is gaan
slapen nadat zij Zondagavond uit de
bioscoop was thuisgekomen. Men meende
aanvankelijk het doorslapen te moeten
wijten aan gebruik van een slaapmiddel,
doch later werd deze verklaring onwacr-
schijnlijk geacht. Hulp van specialisten
is ingeroepen.
Te Genève heeft Vrijdag de eerste
zitting plaats gehad van de nieuwe eco
nomische commissie der V. N. voor
Europa, die als eerste taak heeft het
economisch herstel van Europa. Alle
Europese leden van de V. N. en de V. S.
hebben in deze commissie zitting. Ver
der zijn vertegenwoordigers aanwezig
van de organisatie voor voedsel en land
bouw der V. N. (F.A.O.), van de inter
nationale arbeidersorganisatie (I.L.O.),
van de internationale bank en van het
internationaal monetair fonds.
De commissie zal allereerst speciale
aandacht besteden aan hulpverlening
aan door de oorlog geteisterde gebieden.
Zij zal de taak overnemen van de Eu
ropese steenkoolcommissie, de Europese
organisatie voor binnenlands vervoer
(E.C.I.T.O.) en de economische nood-
raad.
Europese niet-leden van de V. N. kun
nen de commissie raadplegen of door
de commissie geraadpleegd worden.
Een gezelschap Zwitserse automobilis
ten, dat een clubreis door West-Europa
maakt, brengt momenteel onder leiding
van de K.N.A.C. een bezoek aan ons
land. Zondag rijdt het gezelschap door
Friesland, over de Afsluitdijk en Noord-
Holland naar Amsterdam. De 5de Mei
wordt gebruikt voor een bezichtiging
van de hoofdstad.
Vrijdag brak in de Italiaanse
constituante een hevig handgemeen
uit tussen communistische en rechtse
afgevaardigden, nadat de linksen de
monarchisten en leden van de Domo
Qualunque moordenaars hadden ge
noemd en hen er van hadden beschul
digd Donderdag bij de 1 Mei-viering
op Sicilië een bloedbad te hebben aan.
gericht, waarbij zeven arbeiders geu
dood en 33 gewond werden.
De 56-jarige leider van de Uomo Qua
lunque, Quia Gugliamo Gianini, leidde
de aanval op de communistische banken,
nadat daar in spreekkoor het woord
„moordenaars" was opgegaan.
De minister van binnenlandse zaken
Mario Scelba had bekend gemaakt, dat
in verband met de moordpartij 75 ar.
restaties verricht waren en verder
maakte hij de verliescijfers bekend.
Hierop verklaarde de communist Li
Zausi het niet eens te zijn met de offi
ciële bewering dat de schietpartij het
werk van de Mafia was of het resul
taat van oude bloedvetes.
„De moordpartij werd veroorzaakt door
monarchisten en leden van de Uomo
Qualunque," schreeuwde Li Zausi, die
Vrijdag uit Palermo was teruggekeerd. Hij
beweerde, dat de extreme rechtse par.
tijen met zulke daden van terreur ge
dreigd hadden indien het linkse volks-
blok in April de Siciliaanse verkiezingen
zou winnen. Toen Zausi's kreet „moorde-
naars" door de partijgenoten werd over
genomen, ontstak Gianini in woede. Ver-
scheidene leden van zijn partij en mo.
narchisben renden met hem op de com
munisten toe en er ontstond een hand
gemeen tussen een twintigtal afgevaar
digden. Andere afgevaardigden snelden
toe om de vechtenden te scheiden. Ten
slotte werden zij overgehaald om hun
plaatsen weer in te nemen, doch daarna
duurde het nog verscheidene minuten
Herinnering aan onze bevrijding. „Wir gehen fatiren...." Maar niet tegen Engeland.
Op boten werden de Duitse soldaten in krijgsgevangenschap naar Duitsland vervoerd
Een aantal leden van de Tweede Kamer heeft een bezoek gebracht aan
de Wieringermeer, om zich op de hoogte te stellen van de moeilijkheden,
waarmede men in deze streken bij de wederopbouw te kampen heeft.
Jan Bata, het vroegere hoofd van
de Bata schoenfabrieken in Zlin,
werd Vrijdag by verstek veroordeeld
tot vüftien jaar gevangenisstraf we
gens collaboratie met de nazi's en
weigering om de Tsjechische verzets
beweging te helpen.
Bata, die gedurende de oorlog op de
Amerikaanse en Britse zwarte lijst stond,
woont thans in Brazilië, waar hij enige
weken geleden het staatsburgerschap
verkreeg.
Bata's verdedigers hebben geprobeerd
het proces te remmen door aan te voe
ren dat het volksgerecht geen buitenlan
der kon berechten, doch het hof wees
deze aanval op zijn competentie scherp
af. Op tal van manieren hebben de ver
dedigers vervolgens getracht om het pro
ces te vertragen tot na de vierde Mei, de
De Engelse regering heeft nota's ge
zonden aan de Verenigde Staten,
Frankrijk en de Sovjet-Unie, waarin het
voorstel wordt gedaan de documenten
voor de ratificatie der vredesverdragen
van de satellietstaten gezamenlijk in te
dienen.
Frankrijk en Rusland hebben het
voorstel aangenomen en zullen de do
cumenten voor het verdrag van Italië
medio Mei in Parijs deponeren en die
voor de verdragen met de overige satel
lieten in Moskou. De Amerikaanse re
gering heeft medegedeeld dat de ver
dragen zullen worden geratificeerd zo
dra de twee-derde meerderheid in de se
naat is verkregen.
Lt.-Generaal Georgoej Koretkof, sinds
kort opperbevelhebber der Russische
strijdkraohten op Noord-Korea, zal tegen
5 Mei een ontmoeting hebben met Lt.-
Generaal John Hodge, bevelhebber der
Amerikaanse strijdkrachten op Zuid-
Korea. In Russische kringen is men van
oordeel, dat deze ontmoeting het voor
spel zou kunnen zijn tot een hervatting
der werkzaamheden van de gemengde
Sovjet-Amerikaanse commissie op Ko
rea, waarop generrol Marshall te Mos
kou aangedrongen heeft.
Het Amerikaanse vliegdekschip Leyte.
geëscorteerd door de lichte kruiser Day
ton en de torpedojagers Purdy en Bris
tol, heeft Vrijdagavond het anker uit
geworpen in de Bosporus, om een on
officieel vriendschapsbezoek van vijf da
gen aan Turkije te brengen.
Overal langs de kust stonden drom
men Turkse boeren, die de Amerikaanse
schepen toejuichten.
Op de eerste dag van zijn bezoek aan
Turkije was vice-admiraal Bieri ver
gezeld van de politieke adviseur van de
Amerikaanse ambassade in Ankara.
dag dat het volksgerecht zal ophouden
te bestaan en alle zuiveringsgevalleE
naar de gewone gerechtshoven verwezen
zullen worden, doch het volksgerecht
was onwrikbaar. Het duel der verdedi
gers eindigde tenslotte daarmede, dat een
van de drie advocaten van Bata, dr
Sailer, de rechtszaal verliet en de zaak
opgaf.
De huidige leiding van het genationa
liseerde Bata-concem, welke sterk anti
communistisch georiënteerd is, heeft ge
tracht het hof tegen de beklaagde in te
nemen. Gedurende het proces werden in
de Bata-winkels bij „elke aankoop pam
fletten uitgegeven, waarin Bata beschul
digd werd.
De aanklachten luidden dat Bata ge
durende de oorlog naar het buitenland
ging met instructies van Goering en dat
hij grondstoffen aan de Duitse oorlogs
machine leverde en weigerde om geld of
andere hulp te verschaffen aan de Tsje
chische verzetsbeweging in het buiten
land, hoewel de Bata-fabrieken ir Frank
rijk, India en Engeland tegen zijn wil
aanzienlijke bijdragen verstrekten.
voordat de president de zitting kon ver
volgen. Onmiddellijk was Gianini op de
been om de communisten fel van repliek
te dienen. Hij bood aan alle leden
van zijn party op Sicilië ten dienste van
de politie te stellen om bij het onderzoek
te helpen.
Vervolgens nam de vergadering een
stemmig een motie aan, waarin zy uit
drukking gaf aan haar solidariteit met
de Siciliaanse boeren en werd de zitting
gedurende een half uur verdaagd als
eerbetoon voor de slachtoffers van de
hinderlaag van de 1 Mei-dag.
De werkweek van vijf dagen voor de
Engelse mijnwerkers gaat Maandag a.s.
in. Gisteren waarschuwden de leiders
van de National Union of Mineworkers
er voor, dat een verlaging der steenkool
productie catastrophaal voor het gehele
volk zou zijn en zy drongen er daarom
op aan, dat ieder zijn best zou doen om
dit te voorkomen en daarmee de eis voor
een werkweek van vyf dagen en het stel
len van nieuwe eisen te rechtvaardigen.
In Parijs is het derde internationale
Congres van ,>L>e Moeder" gesloten,
waarop 29 landen vertegenwoordigd wa
ren. De organisatie berustte bij de (Ka
tholieke) Franse „Union Féminine So
ciale et Civique". Bij de opening werd
een telegram van Z. H. de Paus voor
gelezen, waarin deze zijn levendige be
langstelling uitte voor het onderwerp,
daar „de moeder de basis is van het
sociale, familiale en economische leven."
In de vergadering werd een copie van
een brief verstrekt, die aan de Franse
president is gezonden en waarin protest
wordt aangetekend tegen het Franse
,.plan-Monnet". dat o.a. ook de moeder
in de fabrieken en ateliers wil laten
werken. „Terug naar het gezin" werd in
alle talen als een van de redmiddelen
voor de wereld betoogd. Een van de oor
zaken van ongezonde en onevenwichtige
kinderen is, aldus luidde de synthese van
een internationaal onderzoek, het werk
van de moeder buitenshuis.
De Economische Dienst van het hoofd-
bur. van Politie te Amsterdam heeft een
belangrijke slag geslagen. Niemand min
der dan de directeur van het Hotel-
Restaurant „Des Pays-Bas" in de Doe
lenstraat werd er het slachtoffer van,
mét zijn boekhouder en een ober-kellner.
In dat restaurant werden alle prys- en
distributievoorschriften met voeten ver
treden: voor een borrel betaalde men er
75 cent en een fles wyn die normaliter
f 4.50, f 5 of f 7.50 mocht kosten, werd
by het diner waarvan de pryzen na
venant waren voor f 20 tot f 30 ge
serveerd.
De politie was reeds sinds enige tyd
van een en ander op de hoogte maar
besloot, alvorens in te grijpen, zelf de
gewraakte feiten vast te stellen. Daartoe
werden enige rechercheurs en inspec
teurs gedurende een tydje „vaste klant"
m „Des Pays Bas". En het bewysmate-
riaal dat zy daar al etend en drinkend,
verzamelden, stapelde zich steeds meer
op. Dezer dagen nu ging de politie tot
krachtige maatregelen over, met het
resultaat dat bovengenoemde heeren
werden gearresteerd. Een aanzieniyke
hoeveelheid wijn werd in beslag geno
men, maar de boekhouding, waar dn
politie ook de hand op wilde leggen, bleek
voor een gedeelte reeds verdonkeremaand
te zün.
Ten vervolge op de beantwoording van
vragen van de heer Algra betreffende
opschriften, aangebracht op Kerstpak
ketten, bestemd voor militairen in Ned.-
Indië, heeft de minister-president o.m.
het volgende geantwoord: Het onderzoek
heeft geleid tot het vermoeden volle
dig bewijs is niet geleverd dat de be
doelde opschriften in Nederland zijn
aangebracht tydens de opslag op de kade
of bij het inladen. De daders heeft men,
nadat de opschriften bij het uitladen te
Tandjong Priok waren opgemerkt, niet
kunnen opsporen.
(Vervolg vam pagina 3j
In de Potterstraat echter wist een jonge
vrouw het cordon te doorbreken en
kwam op ons afstormen. Ze vloog me
rond den hals en huilend snikte ze: „Ik
ben een Jodin. Een uur geleden zat ik
nog in de kelder. Nou moeten jullie mee_
gaan naar mijn vader en moeder kyk
daar staan ze want die willen jullie
bedanken." Terwyl we zwaaiden naar de
beide oudjes, die achter de afzetting met
bevende handen naar ons wuifden, werd
plotseling aan beide kanten het cordon
verbroken en kwam een woedende men
senzee zoo uitgelaten, maar voor ons zoo
dreigend, op ons aanstormen, dat ik te
gen John O'Connor Howe riep: „Bid je
acte van berouw maar, want we gaan er
aan!" Gelukkig echter werden we door
de massa's opgenomen en opgetild en
hoog boven de hoofden gedragen. Een
caféhouder drong zich door de menigte
met een blad champagneglazen waar
bier in zat, doch voor hy ons bereikt
had, was hy onder de voet gelopen. Het
Joodse meisje en haar ouders heb ik
nooit terug gezien.
Laat ik deze beschrijving staken. Ik
kan u toch niet schilderen hoe het wer
kelijk was en ik zou te veel plaatsruimte
vragen. Ik was uitvoerig over Utrecht,
maar het was niet minder in andere
steden, in Den Haag, in Rotterdam, in
Amsterdam overal dezelfde heerljjk-dwaze
uitbundigheid zij het dan ook dat in de
hoofdstad de beruchte schietpartij op de
Dam een domper zette op de eerste feest
vreugde.
Vermakelijk was vaak de reactie der
mensen als zij hoorden dat wij Nederlan
ders waren. Soms nam de geestdrift nog
toe als bleek, dat in de eerste geallieerde
uniformen die zjj zagen, landgenoten
staken soms echter klonk het zeer teleur
gesteld: „Och, het zün maar Hollanders"
en de eerste man die ik in Den Haag in
terviewde, vroeg na afloop hevig ge
ïnteresseerd: „Meneer, wanneer komen nu
de echte oorlogscorrespondenten?"
En dan de handtekeningen Hoeveel ik
er in die dagen gezet heb ik zou het op
geen duizend na kunnen zeggen, maar als
ik voor iedere handtekening uit die dagen
een dubbeltje kreeg, had ik een goede
dagIn Den Haag. het was in de Park
straat. heb ik bjj een aantal verpleegsters
handtekeningen moeten zetten op haar
witte boorden en hoofddoekenDat mid
dels een dier handtekeningen eer. Bra
bantse vriend die op Dolle Dinsdag in
Den Haag gestrand was, mij binnen een
half uur na onze aankomst had opge
spoord. was een bijzonderheid die mij per
soonlijk veel plezier heeft gedaan. Hand
tekeningen handtekeningen en nog eens
handtekeningen. Schrijfkramp hebben we
er van gekregenEn of we nu al in ge
paste bescheidenheid, dat we helemaal
geen helden waren en aan de bevrijding
part noch deel hadden gehad, het hielp
allemaal niets.
Het Nederlandse volk was door het
dolle heen. Ellende, ziekte en ondervoe
ding schenen op dat ogenblik vergeten.
Mensen, die daags tevoren nauweiyks op
hun benen konden staan, hosten en
dansten, sprongen op auto's en tanks en
hadden blozende konen van pure op
winding. Dat de werkeiyke toestand min
der rooskleurig was en dat in de huizen
en in de hospitalen tienduizenden lagen
te sterven, kon die eerste dagen nie
mand verhinderen zyn vreugde te uiten.
Het waren de dagen van waarlyk gigan.
teske tegenstellingen. Toch "was Neder
land toen groots in eendracht en on
zelfzuchtigheid en wist het zyn zware
zorgen te vergeten. Moge de herinnering
aan deze schone dagen er het hare toe
bydragen iets van de toenmalige geest
kracht levendig te houden. De geest
kracht, die we in deze tyden zo hard
nodig hebben om te kunnen geloven aan
het Franse spreekwoord: A force de mal
aller tout ira bien. Langs de weg van de
tegenspoed zal alles in orde komen.
JAN GODERIF
