Topprestaties ook binnen
bereik van R.K. clubs
DOKIE DURF in BORIS BAAL DUIKT OP
Andere lezing van De Geer
over Indische opdracht
Partijraad K.V.P. bijeen
DE MAN die geen
TYBB levert het bewijs:
T.Y.B.B. in de bloemen
Velsen in het'zilver
r
Wij luisteren naar
v..
geld kon uitgeven
Haarlem wint royaal
EX-POLITIEKE GEVANGENEN
IN HAARLEM
Viering eeuwfeest zusters
van Bennebroek
AGENDA
GIUSEPPE VERDI
Vergiftigingsverschijnselen
door eten van gebak
MAANDAG 12 MEI 194/
PAGINA 2
Geschiedenis
De beslissing
Zweefvliegtuigen boven
Zandvoort
DISTRIBUTIENIEUWS
Cosse wederom voor
Tribunaal
In Haarlem aan de zwier»,.
Ter haringvangst
Opening speeltuin
„Te Zaanen"
t -
HEEMSTEDE
Inwisseling bonnen Laind-
bouwvacarttiefonds
ZANDVOORT
„Utile Dulci"
(Vervolg van pag. 1)
Mgr. dr. Knebel bij
Mgr. Huibers
Jaarvergadering K.V.P.
(Vervolg van pag. 1)
door A. J. CRONIN
(Wordt
Het kampioenschap van TYBB heeft
in één slag de belangstelling gaande ge
maakt voor Haarlems grootste R. K.
voetbalvereniging. En geen wonder. Het
gebeurt niet elk jaar dat er in onze goede
oude Spaarnestad een voetbalkampioen
schap valt te bejubelen en hoewel we
nog met blijde gevoelens terugdenken aan
het kampioenschap van ..Haarlem", nu
bijna een jaar geleden, heeft het kam
pioenschap van een R. K. voetbalclub
voor ons toch minstens evenveel waarde.
Misschien wel méér, omdat het nu een
principiële vereniging betreft, welke voor
de katholieke jeugd nog altjjd de aange
wezen plaats blijft om haar sportieve ont.
spanning te zoeken. Omdat in een R. K.
voetbalclub naast de lichamelijke ont
spanning, de geestelijke waarden de voor.
naams te plaats innemen.
Daarom verheugen wij, en met ons ge
heel Katholiek Haarlem, ons in dit
prachtige succes, omdat daarmee aange
toond is, dat men ook in R. K. verband
tot top-prestaties kan komen, indien de
club maar over leiders en leden beschikt
die zich met hart en ziel van hun vaak
ao moeilijke taak weten te kwijten.
En dat ontmoet men in TYBB! Want
niet slechts beschikt men over een sterk
eerste elftal, dat altijd nog als maatstaf
dient ten aanzien van de plaats, welke
een voetbalclub in de voetbalmaatschap
pij inneemt, maar ook organisatorisch is
TYBB een sterke vereniging, hetgeen
moge blijken uit het feit, dat aan de
competitie met niet minder dan 5 senio
ren- en XI jeugdelftallen wordt deelge
nomen. Daarnaast telt men een gezonde
honkbalafdeling en een toneelclub. Een
prima werkende jeugd-commissie staat
er borg voor, dat TYBB's toekomst ver
zekerd is
En dan nog iets over TYBB's geschie
denis. Er is in de loop der jaren al veel
over TYBB, de dub van Van Turnhout,
geschreven. De laatste keer, dat de geel
zwarte club in het midelpunt der belang
stelling stond, is nu bijna acht jaar ge
leden. Dat was in September 1939, toen
men in alle opgewektheid het 20-jarig
bestaan dacht te vieren. TYBB was in
die dagen een der sterkste IVCB-clubs.
Van feestvieren kwam niets en als IVCB-
er had TYBB daarna vanwege de be
kende fusie al spoedig afgedaan om als
derde klasser in het NVB-verband te
worden opgenomen.
Van die eerste twintig jaren herinne
ren de oude R. K. voetballers zich nog
alles. Via Geel Zwart, CGZW kregen we
tenslotte The Yellow Black Boys, TYBB
De eerste sportieve opleiding genoten de
geel-zwarten als zovele andere Haarlem
se jongens op de gemeenplaatsen „Pre-
vinaire", ,,'t Kalf", Bosch van de Poll",
„Het Grijze Zandje', e.a. De vijf jaren
oorlog zijn aan TYBB ook niet zonder
meer voorbij gegaan, maar na de bevrij
ding kwam de grote vlucht! Eerst lang
zaam, toen in sneller tempo en vooral in
het laatste jaar, het kampioensjaar, heeft
TYBB zich een blijvende naam verworven
onder de KNVB-groten.
Ondertussen heeft het er nog geducht
gespannen op het overvolle TYBB-ter-
rein, waar de Haarlemmers de beslis
sende zege behaalden. SJC evrvulde z'n
sportieve plicht uitstekend en gaf de
kampioenen kranig partij. Dank zij het
voordeel van wind en zon was TYBB
De aloude Spaarnestad stond op z'n
kop! TYBB kampioen. We beleefden
weer, misschien in iets mindere mate,
maar dan toch evengoed gemeend, het
kampioensfeest zoals we dat verleden
jaar in Haarlem van de H-F.C. „Haar
lem" gewend waren. Nauwelijks was de
mare van TYBB's kampioenschap in de
straten van Haarlem bekend, of een
grote menigte verzamelde zich op het
Stationsplein, waar in café „Spoor-
zicht" de nieuwe kampioenen een groot
se ontvangst werd bereid. Met de muziek
van de harmonie „St. Caecilia" was de
juichende stoet op het Stationsplein ge.
arriveerd en nauwelijks hadden de kam
pioenen zich aan een feestelijke maal
tijd verzameld, of daar kwamen de feli
citaties 106. De R.K.S.V. „Velsen", zelf
in feeststemming vanwege het 25-jarig
bestaan, had reeds een afvaardiging ge.
zonden in de personen van enkele ras
echte Santpoorters, Piet Smit en Luc
Gerrits. Voorzitter v. d. Aart van de
Haarlemse Voetbalbond sprak waarde
rende woorden, kapelaan Heemskerk
kwam zijn gelukwensen aanbieden na
mens de Nederlandse Katholieke Sport
bond en dan zagen we voorts de afge
vaardigden van St. Caecilia, de voetbal
vereniging Schoten, RCH. DIO, de
honkbal- en toneelclub van TYBB en nog
diverse andere zusterverenigingen. De
heer Geurts bood zijn felicitaties aan
namens district I van de KNVB, de sup
portersvereniging van TYBB was ook al
present en diverse fraaie bloemstukken
van enkele voetbalclubs hadden de
feestzaal van „Spoorzicht" al spoedig in
een bloementuin herschapen. En na het
min of meer officiële gedeelte kwam Bas
Meegdes met zijn orkest de feestvreugde
de nodige luister bijzetten en tot ver in
de avond werd gefeest voor TYBB's
kampioenschap. De afgevaardigden van
EDO. waaronder onze nieuwe internati
onaal Henk Schijvenaar, gaven even
eens acte de precense en in de loop van
de avond kwamen talrijke particulieren
even nog hun opwachting maken bij de
kampioenen. rYKB vierde op waardige
wijze zijn leest en nog lang zal deze dag
in TYBB's geschiedenis geboekstaafd
blijven.
Op Hemelvaartsdag worden de dis
trictswedstrijden gehouden van de Vak
afdeling Modelvliegtuigsport der Kon.
Ned. Ver. voor Luchtvaart. Deze wed.
strijden zijn de selectie voor de kampi
oenswedstrijden welke in Augustus tus
sen de winnaars van de districtswedstrij
den vervlogen zullen worden.
De vliegdistricten Noord en Zuid.Hol-
land zullen vliegen op het „Paradijs", "n
terrein in de duinen der Amsterdamse
Duinwaterleiding, ten Z.O- van Zand
voort. Er zal worden gevlogen met mo
del-zweefvliegtuigen. De Haarlemse
Luchtvaartclub is belast met de organi
satie van deze wedstrijd in genoemde dis.
tricten.
over het algemeen iets sterker, hetgeen
in twee doelpunten van Van Berkel, de
laatste uit een pracht voorzet van de
uitstekende linksbuiten v. Turnhout werd
uitgedrukt.
Na de rust waren de bezoekers veelal
in de meerderheid en slechts met kunst
en vliegwerk wisten de TYBB-ers stand
te houden. Onder grote spanning ver
streek de tijd en het was voor de Haar
lemmers een opluchting toen het einde
werd aangekondigd en de spelers door
en enthmousiaste menigte van het veld
konden worden gedragen
En toen was het ijs gebroken! De har
monie St. Caecilia, die zich angstvallig
had schuil gehouden, ontplooide haar
banieren en de eerste feestklanken da
verden door de lucht. TYBB was kam
pioen en nadat de eerste gelukwensen
werden aangeboden, trok men met mu
ziek voorop naar de feestzalen, waar op
ondubbelzinnige wijze tot uiting kwam,
dat men in Haarlem en ook ver daar
buiten met het kampioenschap van
TYBB zeer was ingenomen.
Het was voor de afdeling Voetbal van
de Sportvereniging „Velsen'' gisteien
een heuglijke dag. Op feestelijke wijze
herdacht zij het feit, dat voor 25 jaar
de eerste schreden werden gezet op het
pad van de sportbeoefening in katho
liek verband en de grondslag werd ge
legd voor de thans zo bloeiende sport
vereniging „Velsen". In de parochiekerk
van O. L. Vrouw van Altijddurende Bij
stand te Santpoort werd des morgens
een plechtig gezongen H. Mis uit dank
baarheid opgedragen door de weleerw.
heer kapelaan De Graaf.
Na afloop kwamen allen bijeen in
café-restaurant „Zomerlust" voor een
gemeenschappelijk ontbijt. De feest
commissie vond hierbij gelegenheid
speciaal wethouder Nijssen, oud-voor
zitter van de voetbalvereniging „Sant
poort", en de heren P. Smit, v. d. Heide
en Wittebrood, die bij de oprichting een
werkzaam aandeel hebben gehad, te
huldigen.
Als geschenk aan de jubilerende ver
eniging bood de heer Nanninga, voor
zitter van de feestcommissie, de secre
taris een schrijfbureau aan.
Het was voor de heer Strijbos tijdens
de receptie bijna ondoenlijk alle spre
kers te beantwoorden. Speciaal bracht
hjj dank voor de „Zilveren Santhaes''
als wisselprijs en hij hoopte dat zij het
voorwerp zou worden van een sportieve
strijd.
's Middags speelde het eerste elftal
een competitie-wedstrijd tegen TOG.
Het enthousiasme bij gelegenheid van
haar jubileum drukte ongetwijfeld een
stempel op het spel, zodat het geen ver
wondering behoefde te wekken, dat de
strijd eindigde in een 41-zege voor de
Velsenaren.
De Velser-revue, voor deze gelegen
heid samengesteld door Will Braken-
berg, uitgevoerd door leden van de
R. K. Toneelver. R.Z.O.S. en van de
RK.S.V. „Velsen'' onder regie van de
schrijver, is een groot succes geworden.
Het gebodene verdient alle lof en
menige speler ontpopte zich als een
ware revue-artist(e). In totaal zullen
zes uitvoeringen worden gegeven.
Het was een zeer slappe vertoning,
die Haarlem en Excelsior te zien ga
ven. Haarlem deed het 't minst slecht,
maar het gaf toch niets boeiends te
zien. Het spel was in een woord fut
loos. Voor de rust behaalde Haarlem
reeds een veilige voorsprong, waarvoor
Roozen en Groeneveld ieder met een
doelpunt hadden gezorgd (02). Excel
sior begon het tweede gedeelte van de
ontmoeting met een wat gewijzigde op
stelling, die het even aardig deed, maar
dat was gauw verleden tijd. Roozen
maakte er met twee doelpunten 40 van
en Groeneveld scoorde de laatste goal
(0-5).
Dinsdag 13 Mei:
Haarlem: Bonkaarten restant let
ter H.
Heemstede: Bonkaarten 912.30 res
tant M en N—Ne. Van 24 restant N.
Extra bonnen jonge en a.s. moeders let
ter P van 1112 uur.
De N.S.B.-wethouder J. C. Cosse, die
enkele maanden geleden voor het Haar
lems Tribunaal heeft terechtgestaan en
veroordeeld was tot internering tot 6
Mei j.L met verbeurdverklaring van een
vermogensbedrag ad f 15.000.moest
hedenmorgen wederom voor de Eerste
Kamer van het Tribunaal verschijnen,
daar de Procureur-Fiscaal zijn fiat aan
het vonnis geweigerd had. Verschillende
Haarlemse gemeente-ambtenaren traden
als getuige op.
Een 63-jarige Bosschenaar, die in
Haarlem aan de zwier was gegaan,
kwam na afloop van zijn escapades tot
de ontdekking, dat voor 6611 bedrag
van f 3.550,was beroofd.
Omstreeks het middernachtelijk uur
heeft een gezelschap „dames en heren",
die kennelijk te veel aan Bacchus had
den geofferd, een grote spiegelruit in de
Kamperstraat vernield.
De IJmuidense vissersvloot zal, evenals
de Scheveningse, officieel 13 Mei uitva
ren.
Het conflict, dat tussen de vishande
laren en knechts in IJmuiden dreigde te
ontstaan, is thans op bevredigende wijze
opgelost. De knechts zijn aan het werk
gebleven en zijn op de voorwaarden in
gegaan, die gesteld zijn op de vergade
ring, die de vishandelaren hebben be
legd. Ook het college van rijksbemidde.
ïaars gaat accoord met de getroffen re
geling.
Mr. G. W. F. v, d. ValkBonman,
substituut-officier bij de Haarlemse
rechtbank, zal voor de Anti-Revolution-
naire Partij in de gemeenteraad van
Heemstede zitting nemen, daar mr. O.
H. van Wijk niet kan worden toege
laten.
(Vervolg van pag. 1)
De tijd, aldus spr„ voert ons steeds
verder weg van al het gruwelijke van de
oorlog. Langzaam trekt de nevel van de
bezettingstijd op en vandaag wordt deze
nevel doorbroken. Wij maken wederom
de symbolische gang om de nagedach
tenis der doden in onze verering te be
trekken. De doden roepen ons toe: „Ver
geet niet onze offers, die wij brachten
voor de vrijheid van ons vaderland". Het
Nederlandse volk, aldus de minister, mag
niet vergeten! Laat ons volk zich bezin
nen op zijn vernedering, die zeven jaar
geleden werd ingeluid. Ons hart is bij
hen, die streden voor onze vrijheid en
onze toekomst, en waarvoor het vader
land méér was dan het leven.
Er moet recht gedaan worden, zo
zei spr., en wel in de eerste plaats
aan de nagelaten betrekkingen. De
regering is zich hiervan volkomen
bewust en daden zullen niet uitblij
ven. ZU, die getroffen werden door
zich vrijwillig te offeren, zullen
voorkeur hebben boven andere ge
troffenen.
Het mannenkoor „Caecilia", onder lei
ding van Nico Hoogerwerff, zorgde voor
een passende omlijsting.
Vervolgens voerde mr. B. W. Stomps,
voorzitter van de Ned. Ver. van ex-po
litieke gevangenen, het woord. Diepe
schroom vervult mij, aldus spr., om op
deze plaats te spreken, omdat de grond
heilig is. Zij, die hier rusten, streden te.
gen dé tyrannie van de gehate bezetter.
Vervolgens werd het Wilhelmus ge
speeld. Tussen het eerste en zesde cou
plet werden twee minuten stilte in acht
genomen.
„Caecilia" besloot deze indrukwekken
de herdenkings-bijeenkomst met het
zingen van „Bede voor het Vaderland"
van Valerius.
Diep onder de indruk van deze plech
tigheid verlieten de deelnemers de ge
wijde plek, die in een bloemtapijt was
herschapen.
In plaats van de samenkomst ln de
Grote Kerk, die door een samenioop
van omstandigheden geen doorgang
kon vinden, kwamen de ex-politieke ge
vangenen bijeen in het Krelagehuis. Hier
vond een reünie plaats van alle oud
gevangenen. Het hoofd van de Missie Op
sporing, kolonel van Lanschot, vertelde
iets over het opsporingswerk door ge
heel Europa. Mevr. v. d. Muyzenberg, lid
van de Tweede Kamer, sprak over de
vrouwenkampen, terwijl de tracing-of
ficer, capt v. Banning, een beeld gaf
van de huidige toestand in Duitsland.
Tenslotte deed de algemeen voorzitter
der Vereniging, mr. B. W. Stomps, eni
ge mededelingen over het Internationa
le Congres, dat in Parijs is gehouden
Zaterdagmiddag 3 uur zou de speeltuin
„Te Zaanen" in Haarlem-Noord geopend
worden, doch reeds omstreeks half drie
trokken de kinderen met trommelaars
voorop door de straten.
De heer Klare, voorzitter van de speel
tuinvereniging, opende het zo nodige kin-
derverblijf. Nadat vorig jaar veel gecol
lecteerd was, was het eindelijk in het
afgelopen najaar zover gekomen, dat er
speelmateriaal gekocht kon worden, het
welk geheel door de samenwerkende va
ders van de kinderen werd gemonteerd
en geplaatst.
Tot besluit werden er door de kinderen
nog enkele volksdansen en kinderspelen
ten beste gegeven.
Vermeld zij nog, dat er van de zijde
van de ouders vrij veel belangstelling
was.
Ter gelegenheid van het komend eeuw
feest van de Orde van de zusters Fran
ciscanessen, waarvan het Moederhuis te
Bennebroek is gevestigd, voerden Zater
dag- en Zondagmiddag de leerlingen van
de St. Antonius-meisjesscholen te Heem
stede het toneelspel „Francesco di Ber-
nardona" op. Dit spel Is speciaal voor
deze gelegenheid geschreven door het
hoofd van deze scholen, de eerw. zuster
Sophia Magdalena, en werd onder leiding
van Bob Jansen ingestudeerd. In aan
merking genomen, dat alle rollen door
meisjes werden gespeeld, mag hier wor
den getuigd, dat dit spel op keurige wijze
ten tonele is gebracht. Vooral de vertolk
ster van de hoofdrol, Ria Roozen, die de
zeer moeilijke taak had. vader Frans uit
te beelden, verdient vermelding. Meer dan
twee uur heeft zij met de overige speel
sters het publiek tot volkomen aandacht
gedwongen. Na afloop van het grote to
neelspel werd een klein zangspelletje op
gevoerd, „St. Franciscus met de kinde
ren", dat, ook weer door de zuivere en
onbevangen zang van de kleintjes, een
groot succes werd.
Pastoor C. v. Mierlo dankte met een
geestige toespraak speelsters, schrijfster
en regisseur voor het moeilijke maar
dankbare werk, door hen verricht en ver
klapte daarbij tevens, dat het volgend
jaar de Zusters Franciscanessen 50 jaar
te Heemstede werkzaam zijn.
Blosc°pen: Rembrandt: Morgen ls voor
eeuwig (14 j.). Cinema Palace: Een zaak
van leven en dood (14 j.). Luxor: Ridder
der wraak (14 J.) Frans Hals: Manon 326
(18). City: 2000 Vrouwen (18 jaar),
2.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne-theater
Mijn meisje is een gangster (18 J.), 2.30,
7 en 9.15 u. Zon- en feestd. 2, 4.15, 7
en 9.15 u.
Apotheken: De avonddiensten worden
tot en met 16 Mei waargenomen door:
Duijm en Keur, Keizerstr. 6, tel. 10378.
Begemann en Sneltjes, Kruisweg 30, tel.
10043. Marnix-Apotheek, Marnixstraat 65,
tel. 23525.
Apotheken Heemstede: Apotheek Schots
man, Binnenweg 206, tel. 28320.
Ziekenvervoer: fa. Mathöt, Gr. Houtstr.
39, tel. 11990 en Margriet, Turfmarkt 10
ra'., tel. 21400. Belde dag en nacht.
Tentoonstellingen
Kunsth. Leffelaar: Het prentenboek uit
alle tijden (t.m. 24 Mei).
Frans Ha's-museum; Schilderijen van
C. J. Maks (t.m. 1 Juni).
Dinsdag 13 Mei
Concertgebouw: H. O. V. Beethoven-
cyclus, 8 u.
Gr°te kerk: Orgelbespeling, 7.30 u.
Stadsschouwburg: R. K. Toneel ver.
„Alb. Thijm" met „De man die terug
kwam", 8 u.
R. K. Ver.gebouw. (Heemstede): „Lau-
date Domlne", 8 u.
Giuseppe Verdi werd geboren 10 Oct.
1813 te Roncole (Parma) en overleed 27
Januari 1901 te Milaan. Uit zijn groot en
rijk oeuvre geeft het koor Katholiek
Haarlem twee der mooiste werken, het
„Stabat Mater" en het „Te Deum", op
het concert van a.s. Vrijdag.
Onder de vele leden van parochiële
zangkoren, welke dit concert zullen bij
wonen, bevinden zich o.a. de zangers der
parochie „St. Ciprianus" te Hoorn. Zoals
men weet, is de hoogeerw. heer J. C. W.
van de Wiel z.g. enige jaren deken van
Hoorn geweest en deze zangers grijpen
gaarne de gelegenheid aan, blijk te kun
nen geven van hun belangstelling voor 't
laatste grote werk van deken v. d. Wiel,
de schepping van het koor Katholiek
Haarlem.
De aandacht van alle landarbeiders
wordt er op gevestigd, dat tot en met 17
Mei a.s. de vacantiebonnen voor het
Landbouwvacantiefonds ingewisseld kun.
ken worden bij de heer M. J. G. Moo-
ren, Res Novaplein 33, alhier. Ook zijn
aan dit adres opplakboekjes voor dit
doel verkrijgbaar. Niet alleen leden
van de Kath. Landarbeidersbond, doch
ook anders- en ongeorganiseerden kun
nen hier hun vacantiebonnen inleve
ren.
Voor een stampvolle zaal van „Mo-
nopole" voerde de R.K. toneel'vereniging
„Utile Dulci" Zaterdagavond ten bate
van „Niwin" op het toneelspel „Mensen
in nood". De aanwezigen genoten zeer
van de uitnemende vertolking van dit
mooie stuk. Hierna werden énkele films
vertoond, o.a. een door de heer W. v. d.
Mije vervaardigde propaganda-film. In
middels was het middernacht geworden
en Moederdag aangebroken. Het Niwin-
comité had de aardige attentie alle aan
wezige soldatenmoeders een ruiker bloe
men aan te bieden, in vele gevallen
vergezeld van een brief van haar zoon
in Indië. Met een geanimeerd bal werd
deze geslaagde avond besloten.
Hedenavond 8.30 uur precies wordt
in het Patronaatsgebouw een gezinsbij
eenkomst gehouden. Sprekers zijn de
heren: J. L. C. Lindeman, lid van de
gemeenteraad, Joh. G. Crabbendam,
onderwijzer Mariaschool, J. Schiphorst,
Jongeren Commissaris. Haarlem. De on
derwerpen die behandeld worden zijn
respectievelijk: „Hoe worden wij gere
geerd?", „Het onderwijs en het kind",
„Katholieke Jeugdvorming". Alle katho
lieken hebben gratis toegang.
De Moederdag is voor de Delftse ban
ketbakker D. en een aantal van zijn
klanten niet bepaald vreugdevol gewor
den- De bakker had ter gelegenheid van
deze dag een groot aantal taarten ge
maakt en deze geleverd aan bewoners
van de Laan van Altena en het Agne-
tapark. Er schijnt met de ingrediënten
iets niet in orde te zijn geweest, want
kort na het eten van de taarten ver
toonden zich bij een zestigtal personen
ernstige maag en darmstoornissen. De
toestand van drie personen (twee vol-
wassenen en een kind) was van die aard,
dat opneming in het St. Hippolitus-gast.
huis noodzakelijk werd geacht. Het ver
loop van de vergiftiging is niet van al
te kwaadaardige aard en geen der pa
tiënten verkeert in levensgevaar, al ls
de toestand van het kind nogal ernstig
te noemen. De bakker heeft, toen men
hem van de verschijnselen op de hoogte
stelde, zelf onmiddellijk de politie ge
waarschuwd, alsmede de kopers der
taarten, om verdere gevolgen te voorko.
men.
27. Nadat de oc-
todestraalmachine
nog maar een paar
dagen onder per
soonlijke leiding
van Boris Baal in
de haven had ge
werkt, was de ra
vage werkelijk be
nauwend. De ver
warring nam toe
en de autoriteiten
begonnen te wan
hopen. In de kran
ten werden de
meest fantastische
verklaringen gege
ven van de wijze
waarop de schepen
waren ondergegaan. Sommigen beweerden dat iets in het zee
water de stalen wanden oploste. Anderen spraken over „dui
velse toepassing van atoomkracht". De beste bijdrage kwam
van de hand van Prof. Onsnor. Dokie was van mening dal
de professor op het goede spoor was. Hij besloot daarom, d*
geleerde een bezoek te brengen. V ziet de detective hier bij a'
professor aanbellen.
Ook voor de procureur-fiscaal is blijkens
zijn zeer beheerst gehouden requisitoir de
achtergrond belangrijker geweest dan de fei
ten, en hij heeft vooral aandacht besteed
aan de sfeer, waarin De Geer's défaitisme tot
dit exces is uitgedijd. Hij neemt geen boos
opzet en landsverraderlljke bedoelingen aan,
maar hij ziet De Geer als een man, wiens
wezen verweven is met de vooroorlogse
partij-politiek en de mentaliteit, die daarbij
gecultiveerd werd. Hij was een pacifist met
een sterk persoonlijk godsdienstig inzicht.
Hij was in normale tijden, als hij de gele
genheid had de kwesties, die zich voorde
den, vooraf te bestuderen en te leren be
heersen, altijd een baas. Onverwacht opdoe
mende vraagstukken, die hij niet kende, ver
schoof hij naar later. Buitenlandse politieke
vraagstukken en heel ln het bijzonder mili
taire kwesties lagen geheel buiten zijn be
langstelling. Zo is hij door de feiten, die
over hem kwamen, verbijsterd geraakt en nu
er plotseling gehandeld moest worden, raak
te hij het stuur kwijt. Bijna al zijn mede-
ministers spreken over zijn gebrek aan lei
ding in die critieke dagen en maanden. Doch
dat défaitisme van De Geer is gevoed ge
worden in zijn omgeving, in de regering zelf
en op dat punt valt De Geer later in zijn
pleitrede de procureur-fiscaal geheel bij,
waarbij de naam van oud-minister Weiter
zonder enige reserve genoemd wordt.
Dat ls de voor een man als De Geer fu
neste sfeer geweest, die hem sterkte in zijn
houding en hem bewoog in alles wat kon
bijdragen tot de vergroting van ons aandeel
in de gemeenschappelijke strijd en de ver
hoging van ons aanzien onder de bondge
noten tegenstoom te geven. Zo is hij ten
slotte uit Engeland weggekomen. De procu
reur-fiscaal neemt aan, dat hij toen het
denkbeeld om naar Nederland te gaan wel
degelijk in zijn hoofd heeft gehad. Heeft hij
niet zelf moeten erkennen, dat hij het toen
in Londen alleen maar niet uitvoerbaar
achtte? Dat duidt er toch sterk op, dat hij
de wens wél had. In Lissabon leerde hij hoe
gemakkelijk het was weg te komen. Spoedig
na zijn aankomst heeft hij contact gezocht
met de Duitse gezant.
Wat de strafbaarheid betreft, het
artikel 102 van het Wetboek van Straf
recht is oud en niet geschreven in een
tyd, waarin men een totale oorlog kon
voorzien. De toenmalige minister van
Justitie heeft het <x>g gehad op daden,
die de weerkracht van de staat bena
delen, natuurlijk daden, die binnen het
toenmalige voorstellingsvermogen la
gen. Doch de daden van jhr. De Geer
zijn in de totale oorlog, die wij thans
kennen, van nadeel geweest op de
weerkracht van de staat. Volgens de
strafwet is het geen desertie; moreel
beschouwt de procureur-fiscaal het
wèl zo, ook al is er geen opzet bij in
het spel geweest. Om de uitgave van
zijn brochure te bewerken heeft hij de
toestemming van de Duitsers moeten
vragen en verkrijgen. Hij heeft gepleit
voor een vrede door vergelijk, maar
het is niet aan te nemen, dat hij niet
heeft kunnen doorzien wat een vrede
door vergelijk met Hitier te betekenen
zou hebben. Om die gevaarlijke denk
beelden te bestrijden hebben de heer
Scheps en mej. v. d. Molen in ille.
gale geschriften hun leven op het spel
moeten zetten. De Geer had mogen
schrijven onder bescherming der Duit
sers.
De kwestie van de straf vond de procu
reur-fiscaal intussen niet het belangrijkste
ten overstaan van deze oude man, die in
het verleden zovele verdiensten verworven
heeft. Wat hem betreft, kan het Hof al
le barmhartigheid betrachten, die het
hart ingeeft, als maar duidelijk wordt,
dat in de toekomst nimmer zich ooit
iemand zal kunnen beroepen op het voor
beeld van De Geer, een Juiste overweging
ongetwijfeld, waarmede dan evenwel de
nogal krasse gevorderde straf niet geheel
ln overeenstemming lijkt. Alles wat een
duidelijk en officieel, désaveu inhoudt was
in dit geval wellicht al voldoende geweest.
Het is de vraag of men daarvoor nog een
onverkwikkelijk proces had behoeven te
houden. Het was althans om sommige re
denen verkieslijk geweest dit niet te
doen.
Jhr. De Geer hield zijn pleit-rede voor
driekwart als een persoonlijke en politie
ke beschouwing, vol pacifistisch idealis
me en wereldbondgedachten, met weer.
legging van aantijgingen, die elders,
maar niet voor dit Hof in het geding ge
weest zijn. Wat de hoofdpunten van zijn
eigenlijk pleidooi betreft, zij kwamen op
het volgende neer: Zijn terugkeer was
een persoonlijke daad en hij heeft geen
boos opzet, ook geen voorwaardelijk
boos opzet gehad. Dat laatste kon hij
niet hebben, want hij kende de gevolgen
niet. De procureur-fiscaal houdt echter
vol, dat hij ze, logisch gesproken, heeft
moeten voorzien, omdat ze hem van te
voren door de regering zijn aangekon
digd. Daarop antwoordt De Geer met
weinig overtuigende formalismen. Ver
raad aan de landszaak is zijn terugkeer
niet geweest, maar hij geeft dan wel toe,
dat het ontaetvol, naïef, wereldvreemd
en eigengereid was en het is hem ten.
slotte dan toch ook duidelijk geworden,
dat zijn geschrijf hoogstwaarschijnlijk
inopportuun was.
Over de Indische opdracht komt hij met
een enigszins andere lezing voor de dag,
waarover hij bij het getuigenverhoor ge
zwegen heeft. Hfl heeft weliswaar erkend,
dat hij de opdracht materieel en formeel
aanvaard heeft, maar die opdracht was
niet serieus, al beweren de getuigende ex-
minlsters van wel. Het is bekend, dat <he
opdracht in twee vormen verleend ls. De
eerste had een reële inhoud, maar de Gou
verneur-Generaal telegrafeerde, dat bu
daar bezwaar tegen had, hetgeen de rege
ring bewoog haar in te trekken. Op 20 Oc
tober, een Zondag, kwam minister Weiter
dit aan jhr, de Geer te ztfnen huize i#
Boxmoor mededelen. Het gevolg ls geweest,
dat de regering hem toen een gewijzigde
opdracht-voor-de-vaak heeft gegeven, een
opdracht, die alleen werd gegeven opdat hu
de reis naar Indië kon maken. ZU was niet
serieus, niemand zag haar zo, men her
innert zich, dat gezant sillem dit ook heeft
verklaard de regering verwachtte gener
lei hulp van die opdracht. Jhr. de Geer
formuleert het zo: het kon de regering niets
interesseren, dat ik niet naar Indië ging.
maar zij wilde niet, dat Ik naar Nederland
ging. Dit laatste is intussen het voornaam
ste, maar Inmiddels heeft de slimme vos
een nog twijfelachtiger licht op de achter
grond geworpen
Aan het slot, voor hij hem het laatste
woord geeft, vraagt de president: „Als
het publiceren van uw brochure dus nie»
opportuun was, als u dat terugkeren
naar Nederland dan niet had moeten
doen, bent u dan bereid voor het Hof te
verklaren, dat n beide erkent als „re»
mali exempli?"
En De Geer antwoordt, dat het niet
opportuun en dat het verkeerd was.
maar een eenvoudig „ja" op de presi
dentiële vraag wil hem niet over de lip
pen....
De Hongaarse bisschop Z. H. Exc. Mgr'
dr. Knebel Miklós, die op het ogenbüs
namens het Hongaarse episcopaat in oj»
land vertoeft, ls bij Z- H. Exc. Mgr. J.
Huibers in particuliere audiëntie ontvan
gen. Mgr. Knebel heeft bij de Haarlemse
bisschop volledig begrip ontmoet voc»
de moeilijke omstandigheden, waarin V
Hongaarse kinderen verkeren. HU kreeg
dan ook de toestemming opnieuw een
actie voor het Hongaarse kind te onder
nemen, waarbij hem volledige steun wer
toegezegd.
Woensdag zal de afdeling Heemstede
van de Katholieke Volkspartij een jaar
vergadering houden in het R.K. Ver
enigingsgebouw.
De samenwerking van de K.V.P. met
de P. V. d. A. wordt bemoeilijkt, door
dat wij zover van elkaar afstaan, dat
zelfs ons bestaansrecht door onze part
ner wordt betwist. Nu de doorbraak in
de P. v. d. A. mislukt is, zou deze par
tij er verstandig aan doen de strijdbijl
voorlopig op te bergen. Het grote ver
schil tussen de P. v. d. A. en onze or
ganisatie zit in het fundament van de
staatkundige beginselen, waarop onze
partij is gebouwd. Een verschil dat,
zoals wij met leedwezen constateren,
met het voortschrijden van de na-oor-
logse tijd de tendenz vertoont eer te
vergroten dan te verkleinen. Het zou
de verhouding ten goede komen wan
neer men het verschil niet trachtte te
verdoezelen door een vermeende kath.
begrenzing in de plaats te stellen van
onze werkelijke kath. fundering. Ver
der zou de onderlinge verhouding er
ook mee gebaat zijn wanneer de tegen
partij zich niet al te terughoudend
hield.
Maandag
HILVERSUM II 415 M. 17.20
Causerie 17.45 Gram. 18.00 Spert
18.30 Giaconda ensemble 19.00
Nieuws 19.15 Gram. 19.20 Boek-
bespr. 19.40 Gram. 20.00 Nieuws
20.15 Orgel 20.55 Lezing 21 15
Plet van der Hurk 22.00 Nieuws
22.15 Act. geluid 22.30 Gram.
HILVERSUM I 301 M. 17.00
Skymasters 17.45 Rijk overzee
18.00 Niéuws 18.15 Gram. 18.30
Ned. Sbrljdkr. 19.00 En nu naar
bed 19.05 Metropole ork. 19.45
Departem. 20.00 Nieuws 2005
Radioscoop 22.10 Kamermuz.
22.45 Lezing 23.00 Nieuws 23.15
Jazzmuziek 23.45 Gram.
Dinsdag
HILVERSUM II 415 M. 7.00
Nieuws 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Morgengeb. 7.45 Gram. 3.00
Nieuws 8.15 Gram. 9.00 Lichtba
ken 9.30 Waterst. 9.50 Gram.
10.00 Kleuters 10.15 Gram. 10.40
Voordr. 10.50 Gram. 11.30 Lezing
11.40 Gram. 12.00 Angelus
12.03 Plano 12.30 Lunchconc.
12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws
13.35 Gram. 15.00 Vrouw 15.30
Gram. 16.00 Zonnebloem 16.30
Na schooltijd 16.45 Gram. 18.00
Bruce Lowe 18.20 Sport 18.30
Lezing 19.00 Nieuws 19.30 Fan
tasia 19.45 R. K. Thuisfront 20.00
Nieuws 20.05 De gewone man
20.12 Act. 20.20 Rad. Philh. Ork.
21.40 Marlagedichten 21.45 Kamer
muziek 22.15 Avondgeb. 22.40
Nieuws 22.45 Gram. 22.55 Dag
boek 23.00 Gram.
HILVERSUM I 301 M. 7 00
Nieuws 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 8.00 Nieuws 8.15 Gram.
9.15 Morgenw. 9.30 Gram- 10.30
Vrouw 10.35 Gram. 11.45 Fam.-
ber. 12.00 Gram. 12.30 Lezing
12.40 Gram. 13.00 Nieuws 13.15
Skymasters 13.45 Gram. 14.00
Naald en schaar 14.20 Sextet
15.00 Lezing 16.30 Gram. 16.40
Schoolbel 17.00 Pianisten 17 45
Rijk Overzee 18.00 Nieuws 18.15
Reportage 19.15 Piano 19.45 De
partementen 20.00 Nieuws 20.05 Re
portage 20.15 Bonte Dinsdagavond
21.30 Gram. 22.15 Buttenl. overz.
22.30 Zang en piano 23.00 Nieuws
23-15 Gram.
Toch kan niet gezegd worden dat de
samenwerking in het kabinet-Beel en
het algemeen onbevredigend is. Tot on
gelukken is het niet gekomen, het reg«'
ringsprogram kwam nietrm gevsur en ij
verwezenlijking van dit programma
tenslotte toch het grote doel. De regerip»
steunt op twee partijen en wij zien niet
in hiertegen bezwaar te hebben, tenzij
een gegeven ogenblik het gestelde pro
gramma dreigde niet uitgevoerd te wor
den. De omstandigheid, dat het steun-
vlak van de regering gevormd wordt door
twee partijen, waartoe massaal de eco
nomisch zwakkeren behoren, is een goed,
waarvan wij de waarde eerst goed zoudeO
voelen als het verloren ging. Wij aan
vaarden deze omstandigheid zolang o»s
programma positief wordt gediend. Pro'.
Romme eindigde zijn betoog met de wens
uit te spreken, dat het het kabinet-Beel
gegeven zij zijn taak te voltooien.
Na prof. Romme beklommen verschil
lende afgevaardigden de katheder. EeD
van de partijraadsleden betreurde be»
verschijnsel, dat de K.VfP. te veel con
cessies zou doen aan de Partij van de Ar
beid. Hij miste zowel bij de K.V.P. al3
bij de KlVP.-ministers bezieling.
Waarom, vroeg de afgevaardigde zich
af, wordt niet meer gebruik gemaakt van
de radio? Is de KEO. misschien niet
voldoende bereid?
Waarom ook werden van de zijde vah
de P. v. d. A. zoveel bezwaren gemaal
toen suggesties werden gedaan, dat prof-
Romme Gouvemeur-Gerreraal zou wor
den?
Naar aanleiding van de beschuldiging
van een der afgevaardigden, dat door het
ministerie van landbouw en voedselvoor
ziening gemeten wordt met twee maten»
beloofde prof. Romme deze aangelegen
heid in de fractie te berde te zullen bren
gen. Het verlangen om voor de landarbei
der gelijke beloning voor dezelfde presta
ties als de fabrieksarbeider te eisen, wa5
volgens prof. Romme volkomen gerecht
vaardigd.
Wat de opmerking betrof van een even
tuele benoeming van de gouverneur-gene
raal zei prof. Romme, dat de terugkomst
moet worden afgewacht van min. Bee»
die zeer zeker niet op een vacantte-
reisje is.
■iiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
4)
Hij was nooit vertrouwelijk met Jen
ny geweest, maar toch had er, ondanks
z(jn behoedzame aard, een stilzwij
gende verstandhouding tussen hen be
staan. Natuurlijk had Jenny van Ada
gehoord. Zij negeerde Joe nu vrijwel
geheel en haar kleine vriendschapsbe
tuigingen, zoals de bloemen in zjjn ka
mer, hielden eensklaps op.
Op een avond was ik op het portaal,
toen Jenny Joe op de trap passeerde. Er
brandde slechts een zwak lampje en
geen van beiden bemerkte mij, toen zij,
bijna onwillekeurig, stilhielden
„Wel," zei Joe, „ik heb je de laatste
tijd niet veel gezien."
„Nee, Joe." Een plotselinge trilling was
merkbaar in Jenny's stem. „Ik heb ie
gemist."
Er volgde een stilte. Jenny hield haar
gezicht opgeheven; men kon voelen dat
zij bereid was hem te vergeven. Maar
Joe kuste haar niet. Een vreemde inner
lijke macht weerhield hem. In plaats
daarvan mompelde hij: „Die houding
van Duitsland bevalt me niet." Toen
ging hij stuntelig de trap op naar zijn
kamer.
De volgende week werd de oorlog ver
klaard Ik was zo fortuinlijk juist mijn
laatste examens achter de rug te heb
ben en liet mij, met Sorensen en nog
enkele anderen uit hetzelfde leerjaar, bij
het Korps Medici inlijven. Jenny, die
het diploma voor Eerste Hulp bezat, nam
vrijwillig dienst als verpleegster. Joe was
door zijn betrekking aan de werf voor
lopig vrij gesteld
Maar de gebeurtenissen volgden elkan
der snel op niet alleen in de wereld
crisis, doch ook in Joe's privé-drama,
want plotseling kwam Ada's vader de
hele liefdeshistorie aan de weet. Na
tuurlijk was Grigson woedend. Hij riep
Joe bij zich en tijdens een heftige scène
beschuldigde hij hem van de dolste din
gen, van grove ondankbaarheid tot
schakingspogingen toe. Joe nam het
gelaten op. Ik geloof dat hij aan één
kant blij was dat de situatie tot een
oplossing kwam. Hij ging naar zijn ka
mer en schreef Grigson in bewogen be
woordingen een brief die de volgende
gedenkwaardige zinsnede bevatte: „Na
tuurlijk,, Mijnheer, ik zou nooit in staat
zün Ada te omgeven met de weelde
waaraan zij gewend is...." Toen nam
hij dienst bij de Marine.
Maanden verstreken ik lag in
Frankrijk, Jenny was bij het marine
lazaret op Malta geplaatst en Joe
veegde mijnen op de Noordzee. Midde
lerwijl bekoelde George Grigsons woe
de. Joe's zelfrechtvaardiging had hem
grotendeels ontwapend; hij sprak er
vaak over als „een verduiveld fijne
brief". Daarenboven bevond hij zich
dag in, dag uit, tegenover een smach
tende, ontroostbare dochter, trouw gese
condeerd door een moeder wier blikken
hem onophoudelijk verweten dat hij een
held zijn ondergang tegemoet had ge
zonden.
Grigson was een harde kerel, maar
onder deze vrouwelijke invloed smolt
hij geleidelijk Toen de oorlog ten ein
de was en Joe, erg mannelijk in zijn
uniform, terugkeerde, werd hij met open
armen weer op Grigsons Werf ontvan
gen. Daarna was de kwestie voorgoed
in kannen en kruiken. Zoals ik reeds
zei, was Grigson dol op Joe en toen hij
tenslotte inzag dat Ada's besluit vast
stond, ontbood hij Joe op zijn kantoor,
stelde hem voor binnen twee jaar jong
ste deelgenoot te worden en besloot toen
in zijn onvervalst Tyneside's: ,,Ik ben
een verdomde gek, Joe, om je zo in te
laten stappen. Maar onze Ada wil je
hebben en dan houdt alles op."
Joe verliet het kantoor, verbijsterd
door zijn vooruitzichten. Een golf van
dankbaarheid deed hem zijn toewijding
voor Ada verdubbelen. Hij was het spoe
dig eens met de beredderingen voor het
omslachtige huwêlijk dat Ada en haar
moeder voor de komende Juni-maand
beraamden. Hij glimlachte inschikke
lijk bij al het passen en meten waar
mede de toebereidselen voor Ada's be
werkelijke uitzet gepaard gingen en
trok zich gehoorzaam terug uit de sa~
Ion, die nu wel een mode-atelier leek,
als Ada zich met een tedere en veel
betekenende blik gereedmaakte om te
passen. Er zou waarschijnlijk geen en
kele schaduw over zijn opgetogenheid
gevallen zijn, indien niet ongeveer twee
weken voor de trouwdag Jenny was
thuisgekomen, opgewekt en lief als al
tijd, maar een nieuwe bekoorlijkheid
rijker, waardoor zij nog aantrekkelijker
was dan tevoren.
Joe was een goeie kerel, oprecht ver
liefd op Ada, doch niettemin kon hjj
Jenny niet geheel uit zijn gedachten
bannen Op een avond toen hij van zijn
werk huiswaarts keerde, ongeveer een
week voor de trouwdatum, ontmoette
hij haar in de Hoogstraat. Gehoor ge
vend aan een opwelling hield hij stil
en vroeg haax, wat met hem te gaan
gebruiken in café Castle, „om wille va»
de oude vriendschap". Met een raadse1'
achtig glimlachje stemde zij toe. Onde*
het theedrinken praatten ze over
wone dingen, over wat zij had meege^
maakt op Malta en naderhand in ItaD
en Frankrijk. Onverwacht zei ze, iet'
wijl ze hem recht in de ogen keek e
met weer die zweem van een SÜmIa®
om haar mond: „Reizen is iets verrU*
kelijks, Joe. Bekruipt jou nooit de
een schip te nemen en zee te kieZf
naar een nieuw land Amerika
voorbeeld? Wat zou het dan heeriU(
zijn, iemand bij je te hebben die je
verveelde."
Joe verbleekte. Haar bedoeling jj,
onmiskenbaar, evenals de uitdaging
haar ogen: Eén ogenblik lang stee®
een wild verlangen in hem op. Waai
niet? Hij had vijfhonderd pond op
bank staan hij had Jenny altijd a
beden wat baatte ontkennen?
was altijd degene geweest naar wie
verlangde. Wat kwam het er
als ze op zwart zaad zaten? Hij <eti
naar haar ongehandschoende vl"ri,s,
die op tafel rustten. Toen, eensa gj1
dacht hij aan Ada, aan de ^et ^eK
meer nog aan het deelgenootschap
twee jaar.