Strijd om Vermogensheffing f
K. V.P.blijkt haar stem niet
zomaar weg te geven
GOEDE START 'DIE GOED
IS VOORBEREID
B
Sicherheitsdienst en Katholieke Kerk
Strijd tegen R. K. jeugdop-
voeding en Pers
HET SAMENSPEL VAN GELD EN MACHT
NIEUWE BONNEN
■s
Twee Nederlanders aan
bestuurstafel
de
Geen Am. paspoorten
voor Joegoslavië
Antwerps bezoek aan
Rotterdam
Verhouding zou omgekeerd kunnen zijn
&rv'
v tl
1 mm
WOENSDAG 14 MEI 1947
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Geen onderhandelingen
tussen Polen en het Vaticaan
TWEEDE KAMER
Wereldcongres van de landbouw
S
mmmwÊÊ
IS Ti
Officiële ontvangst
TE DUUR BORSTELWERK
Jeugd aan banden.
Onverbiddelijk verzet
De huidige wereldpositie van Ame
rika berust voor een groot deel op
de rijkdom aan geld en goederen,
le in de V. S. verzameld ligt en die op
«n bepaalde wijze aan de buitenwereld
beschikking wordt gesteld, n.l. zo,
de begunstigden er voordeel van
«bdervinden maar tevens meer of min-
adn de V. S. verbonden worden.
Niet alleen door lening of door leve
"bg van goederen, ook door deelname
ab Amerikaans kapitaal in -grote be-
rijven van andere landen bieden de
8. deze voor hen winstgevende hulp.
a- in het Nabije Oosten. De petro-
«ummaatschappyen werken daar in
hJ^ende mate met Amerikaans kapi-
verstrekt door ondernemingen die
j sterk of uitsluitend Amerikaanse
vertonen en beschermd en ge
blikt worden' door de regering te
Washington.
Set spreekt wél dat hiermee ook
be Amerikaanse zeggenschap in die be--*
®ÜVên groeit. En parallel daaraan loopt
«en
groei 'van invloed op de regering
zo'n land. Öp vele plaatsen zijn
bedrijven voorname inkomstenbron-
voor het betreffende volk en zijn
•«Sering, vooral ook' weer in het Nabije
°d3ten (maar* lang- niet alléén daar),
*aar de economie van naties als Irak,
jb'en, Saoéöi-Arabië e. a. staart of valt
j®et de oliewinning. De petroleummaat-
whappijen geheel of gedeeltelijk behe
ad, beheerst Amerika ook geheel of
««deeltelyk de diverse regeringen. Op
«ze wijze is dus de geldstroom uit de
S. tegelijk een krachtige macht-
"«•oom.
°p andere wijze is dat ook met de
'«hingen het geval. Weliswaar houdèrt
w) geen kapitaaldeelname in, die recht
^ft op medezeggenschap in de staats-
'b'ding: zy geven geen „aandelen" in
b« staat. Maar hun karakter van
jbachtsfactor is voor een groot deel hier-
gelegen,, dat zij worden verstrekt in
bbhars. De dollar is een internationaal
"«taalmiddel, in het ene land nog meer
««Wild dan in het andere. Bezit een land
bollhrs, dan kan het daarmee- in ieder
«hdér land even goed terecht als in
phierika zelf. Dikwyis echter wordt een
«hing slechts toegestaan voor de aan
koop yan Amerikaanse goederen, en
«fzekert zy dus niet alleen de huisi
houding van de begunstigde staat, maar
«vens de exporthandel der V. S. En wie
?°k de dollars bezit, de waarde van dat
ezit blijft toch afhangen van de waar-
die de Amerikanen aan hun munt
«chten. M. a. w. door anderen dollars
verschaffen, verschaft Washington
zich bij die anderen iets waafoyer het
zelf de eindbeslissing heqft. Een land,
dat dollars heeft, is dus afhankelijk van
Amerika juist door zijn dollars. Het is'
derhalve een voordeel voor Amerika, als
de dollar bezittende naties talrijk zyn:
als hetdollargejned zich uitbreidt.
M, en begrijpt wel, dat niet ieder
land, waaraan een lening is ver
strekt, geheel' naar Uncle Sam's
pijpen behoeft te dansen. Zo'n vaart
loopt het nu ook weer niet. Wel wordt
er in zulk een land gemakkelyk een
sfeer geschapen, van welwillendheid
jegens de V. S., speciaal wanneer'men
er de mogelijkheid ziet schimmeren, dat
men vroeg of laat bij "Mr. John Snyder,
.de beheerder van de schatkist, belet zal
moeten vragen.
Maar wie stelt', dat de export van
geld en waren de begunstigden in een
positie van enige of grote afhankelijk-
heid brengt, moet in het oog houden,
dat het bezit van belangen in het'bui
tenland de V. S-. ook van dat buiten
land afhankelijk maakt. En met een
variant op een uitspraak van Macchia-
velli zou men kunnen zeggen, dat ^ïiet
hij, die de lening ontvangt, maar hij,
die de. lening geeft, tot de grootste wel
willendheid gebonden is. Waarmee wij
er maar op willen wijzen, dat de richting
van de machtsvorming-door-het-geld
wel ééns precies tegenovergesteld zou
kunnen zijn aan de hüidige.
Dat dit niet het geval .is, vindt zijn
voornaamste oorzaak hiefin, dat „het
buitenland" verdeeld is over vele staten,
die elkaar onderling tegenwerken zon
der dat een hoogste gezag hun acties
weet te verenigen, terwijl Amerika,mo
gelijke naijver tussen staten, partijen en
personen ten spijt, naar buiten als een
■geheel optreedt, onder een vaste leiding
en met een vast beleid. Dp verhouding
zou heel 'anders kunnen worden, indien
West-Europa, niet alleen door cul
tuur en traditie,-maar óok in mensen-
aantal,' industriële capaciteit, verkeers
wegen enz. superieur.aan de Nieuwe
Wereld, van Amerika de les kon leren
dat -eendracht inderdaad macht maakt.
Maar de. kortste, eenvoudigste, ge-
makkelijksté lessen gaan in'deze Oude
Wereld de langste, kromste en zwaarste
wegen, -
Radio Vaticaan heeft Dinsdag ont
kend, dat er onderhandelingen gaande
zijn voor het herstel van de diplomatie
ke* betrekkingen tussen.de Heilige Stoel
en de Poolse republiek.
Minister Mansholt heeft in de Ridderzaal te Den Htiag, het internationaal voedsel-
congres» uitgaande van de 'Internationale Federatie van ProducerCten» officieel
geotpend. Tijdens de redê van de'minister
v i w
(Van onze'Haagse redacteur)
t i 1
"Het was wel een hele overgang, van'
de statige Ridderzaal, waar' het wereld
congres van de 'landbouw werd -geopend,
naar het frivole Palais de Dansè waar
de 'eerste plenaire zitting werd gehouden
£)it betekent ondertussen n;et, dat het
congres van dé Internatiohal Federation
of Agricultural Producers een frivole
aangelegenheid zou zijn. Integendeel,
reeds op deze eerste dag kreeg men de
indruk dat deze. wereldvergadering in
tegenstelling met vele andere soortgelijke
bijeenkomsten,, een echt werkcongres
worden zal. Trrpnprs, hoe zou men anders
het feit moeteh verstaan, .dat deze eerste
dag in zijn geheel was gewijd aan de
bespreking van de komende werkzaam-*
heden. Men zou natuurlijk onvriendelyk
kunnen zijn en zeggen, dat men een
gehele dag heeft besteed- aanfórmalis-
men. waarbij zich het merkwaardige
feit voordeed, dat de vaststelling van
de agenda het derde punt van de agenda
was,-maar laten we dit liever boekeri op
de gedegen Britse methode van congres-
-sereh en vaststellen dat deze methode
van werken voor - een serieuze, manier,
van werken onontbeerlijk is.
Een landkaart zonder grenzen Eén centavo is niet genoeg
Inktpotten en vloeibladen Vliegen door eert senaat - Hoe in
Rusland het vplk wordt voorgelicht Past op het graan!
oor de_ tweede maai hebben de Rus- r-^e weinige resultaten van'de cocfe-
J ren tie van Moskou hebben-voor een
bepaalde categorie mensen verve
lende gevolgen, n.l: voor de kaartenma
kers. Hoe kunnen zij nieuwe atlassen
maken, indien de eigenlijke kaartenma
kers niet eerst de nieuwe gr«hzen vast
stellen? De Amerikanen in Duitsland wil
den niet langer wachten. Hun onderwijg-
autoriteiten hebben daarom voor de Duit
se kinderen een nieuwe atlas samengesteld,
waarop zij om alle moeilijkheden te voor
komen eenvoudig maar geen grenzen
hebben laten aanbrengen.
T de strijd om Stalingrad ver-
tilmd. Beperkte de eerste zich tot
krijgsgebeurtenissen. de strijd om
«der huis, om de fabriek van de ,,Rode
October" en tot de tocht der zwijgende
^intigduizend Duitse gevangenen door
hoofdstraten van Moskou, ditmaal
grinden niet de gevechten- maar-de po.
"heke achtergrond het hoofdthema.
„®en achtergrond, die er slechts op. uit
de toeschouwer op aanschouwelijke
xJZe in te prenten, dat Rusland door
Uj erüca en Engeland in de steek is ge-
ten. Dg voornaamste beschuldiging is,
7*t het tweede front steeds is. uitgesteld
3 Rusland „dood te laten bloeden" en
dus in een.stadium te brengen, waarin
geallieerden de Sovjet-Unie vredes-
«privaarden konden dicteren.
Stalin, Roosevelt, Churchill, maar-
*halk Wassiliewsky en Hamman,- de
j*««Sere Amerikaanse gezant in Moskou,
N Iï®'en de hoofdrollen. De film opent met
?h gesprek van Stalin en Wassiliewsky
er de Duitse plannen van Stalingrad,
onmiddellijk volgt een onderhoud
Roosevelt met een journalist, Waar.
j de eerste met een minachtend ge-
i ar een krant .weggooit, waarin hij
st. dat de Russen de Duitsers by de
tegenhouden,
vooral de Engelsen worden in het sce-
aangevallen; zij zyn op een ge-
liT' ehjke overwinning uit, zij willen
2aar het communisme dan Hitier ver-
«,°dk een onderhoud 'van Churchill en
r^alin in het Kremlin vormt een scène.
Jbrchili draalt op een zeker moment:
J?«t is niét gemakkelijk^ voor n»e hier..
«r te sprekey, maarStalin valt
in de rede en zegt: „Zeg het maar,
hebben hier sterke zenuwen". Chur-
rml zegt dan, dat een invasie in 1942
J^cgelyk is. „Met andere woorden",
ka= Stalin, „de Britsé en' Ameri-
jphse leiders komen terug eg) hun
v «chtige belofte". Wanneer Churchill
J*0 de komende? operatie in Noord-Afri-
«preekt, zegt Molotov: „Daardoor zal
fftv? «nhele vyandelyke divisie dan ons
onttrokken worden".
Churchill steekt een nietrwe sigaar
op, stalin -neemt het woord en
v zégt- in plechtige termen: „Mijn.
Ie» de Premier, de Soyjet-Unie en haar
-Ser zullen het Duitse offensief tegen-
Uden, maar het bloed van tienduizen-
hr? n'«uwe slachtoffers komt op de
,**dên van hen, die hun plechtige be-
i« gebroken hebben".
ötalin heeft er genoeg van en staat
Si °°k de Engelsen vertrekken, terwijl
rs ,m tegen zijn raadgevers zegt: „Hét
jduideiyk wat ze in Afrika willen; ze
aldus het eerst in de Balkan,te
«cihen".
ijPit zijn enige momenten uit 'de film
strlj^ °m Stalingrad*, die niet de
r„5et«n verdediging en aanval van de
'«erf6? in herinnering brengt, maar al.
•hin resultaat heeft, dat de stem-
8 onder het volk vertroebeldwordt
W0r gen de Westelijke -mogendheden
teem 0pSezet.Stalin spreekt intussen
oh..n buitenlandse journalisten over de
Dg ^rheden van de nlet-Russische pers-
?-ichtIetlloclen, die"06 onder regeringstoe-
«cha Werkende Russische filmmaat.
aPpij iqr dit gevai heeft toegepast:
8,et tog ettelyke graden erger uit.
der.IJ, terupgkeer uit Parijs in Lon
gen bben journalisten Churchill vra-
die acht«n te stellen over de houding,
®hur f? Wordt toegekend in deze film.
«tout.m 11 °ntmoedigde zelfs de pieest
gebar060'5611 door met een energiek
r «Re vragen af' te wimpelen.
Geef geen Mexicaanse bedelaar meer
een „centavo", want met een voor
zyn ^befaamde luiheid wonderbaar
lijke snelheid zal hij u het geldstuk terug
smijten. War.t de bedelaars van Mexico
City hebben eenstemmig tot minimum
eisen besloten teneinde hun arbeid zo
„productief" mogelijk te maken. Zij heb
ben besloten vanaf de dag van vandaag
niet meer de klassieke centavo te accep
teren, doch minstens op een gift van
tien centavos te staan, m: geval een be
delaar slechts een centavo wordt aanr
geboden, moet hy deze aldus luidt het
besluit op energieke wijze van^le
hand wyzen.
De Siciliaanse moordpartij van 1 Mei
vormt nog steeds een casus belli in
Italië, waar de tegenovergestelde
groeperingen elkander maar ontmoeten.
Ook het Huis van Afgevaardigden heeft
nu zijn strijd, gehad. Toen een commu
nist de monarchistische partij en de be
weging van de „kleine man" van de aan
slag beschuldigde en andere communis
ten de'leider van de laatste partij,met
„sluipmoordenaar" uitscholden, Ifon een
stryd niet meer uitblijven. En waar zou
men in een Huis van Afgevaardigde^ an
ders mee vechten dan met inktpotten en
vloeibladen? De,Italianen hebben hun
best gedaan, en met enthousiasme. De
communist Farin lëidde zijn kameraden
ten aanval naar de banken van de recht-
sen. Nenni voerde zyn mannen aan en
steunde de communisten in een verbit
terde stryd, waarbij veel inktpotten ge-'
smeten werden én ettelijke' stoelen uit
elkaar werden getrapt om verder als wa
pens diepst te £oen. Vele leden lieten
hun vuisten met een aangename voldoe
ning'op de neuzen van tegenstanders te
recht komen.
Grote ongelukken kwamen niet voor,
maar wel schreef de monarchist Benci-
yenga na de strijd op het mededelingen
bord, dat hij „zijn tegenstander openlijk
uitdaagde, die hem van achter op zyn
hoofd-had geslagen".
óer, pas op Je graan". Deze woor
den gaan van boerderij tot boerde
rij in de Franse landbouwgebieden,
nu'.het Kabinet gisteren een „Comité tot
het verzameiép van graan" heeft 'inge
steld. Auriol persoonlijk is er voorzitten
van en hij zal zelf de grote graanjacht
leidên, die op het punt'staat geopend te
worden. 'De Franse boeren, die een deel
van hun graan liever op eigen zolders
bewaren, dap het aan de Staa?, te geven,
gaan moeilyke dagen tegemoet. Want, de
gehele overredingskracht van politici,
magistraten, schrijyers, intellectuelen,
bisschoppen'; dprpspastoors en dorps
onderwijzers wordt gemobiliseerd om de-
boeren te bewegen hun plicht jegens de
natie na te komen. Het' is nog maar een
geluk vóór de boeren,'dat de regering
geen plapnen. heeft de gendarmen in het
geweer te roepen. Want 'deze zijn even
uitgeslapen in bet ontdekken van schuil
plaatsen als de boeren er vindingrijk ih
zijn.
Joegoslavische diplomatieke bronnen
hebben verklaard, dat een voorgesteld
verbod van de Amerikaanse regering
voor het uitreiken van paspoorten aan
Amerikaanse burgers, die eén öezoek
aan Joegoslavië willen brengen, verba
zing en verbolgenheid veroorzaakt heeft
in.Belgrado.
Volgens deze bronnen heeft Dean
Acheson in een brief- aan de Joego
slavische ambassadeur de volgende re
denen voor deze beslissing opgegeven:
,'De omstandigheden in. de republiek
van Tito zyn niet geregeld en daarom
acht de Amerikaanse regering zich niet
in staat, haar burgers bescherming aan
te bieden, waneer zij bij een of ander
incident betrokken worden. Bovendien
maken verkeersmoeilijkheden tussen de
Verepigde Staten en Joegoslavië de .reis
ongewenst".
7 De regeling in Belgrado staat op het
standpunt, dat Amerika zijn burgers wil
verhinderen te zien, wat er werkelijk ip
Joegoslavië gebeurt.
j i >-1
cle Noord-Oostpolder moet het nog woeste tn braakliggende land in cultuur wor
den gebracht. Het eerste werk is, het graven van greppels voor waterafvoer en de
verdeling in kavels. De grepptlploeg, getrokken door twee tractors, maakt de voren
in de zware klei
Dit is waarschijnlijk ook het geschikte
moment om een compliment te brengen
aan de Stichting voor de Landbouw, die
de eervolle, maar zware taak heéjt toe
gewezen gekreget)., dit eerste wereld
congres, dat ha de oorlog in Nederland
wordt gehouden, te organiseren. Het is
uiteraard nog te vroeg om te kunnen
zeggèp, dat de organisatie in alle op
zichten een succes zal &jh, doch de
fwijze waarop men .het Pamis de Danse
het/t .weten'te herscheppen in een
waardige congreszaal en de manier,
waarop de congressisten alle denkbare
setvice wordt geboden, vallenwerkelijk
■zeer' te loven.
De agenda w&s overigens, zoals gezegd,
vry formalistisch. De regels voor de pro
cedure ,van het congres werden vastge
steld, de agenda werd aangen'otnen,. de
uitvoerende commissie van de federatie
werd met enkele nieuw, taken belast (zij
zal o.a. advies uitbrengen over de toela
ting van nieuwe ledenen het Jaarver
slag zomede de financiële afrekening
werd goedgekeurd. In het jaarverslag
noemde de secretaris, mr. J. F. Phillips,
het omkomen van de secretaris van de
Stichting voor de Landbouw, Jan Vet, die
zo'n werkzaam aandeel had in de voor
bereiding van dit .congres, een ramp voor
de internationale federatie. De financiële
rekening sloot met een bedrag van
9 512.8.11.
Voor de Nederlandse aanwezigen was het
ongetwijfeld een bijzondere gewaarwording
te zien, dat de rij van functionarissen, die
aan de bestuurstafel had plaats genomen,
door een Nederlander werd geopend cn ge
sloten. nog meer bijzonder omdat het. hier
twee broers betreft,, de heer S. L. Louwes,
die er zat als een der leiders van de F A O.
de gouvernementele wereldorganisatie, en de
lieer H. D. Louwes, de voorzitter van de
■Stichting voor de Landbouw, die vice-pre
sident is van de I.F..A.P.
De eerste las een boodschap voor van Sir
John Boyd Orr, de directeur-generaal 'van
de F.A.O., die door verblijf in Zuid-Amerika
niet aanwezig kon zijn. in deze boodschap
werd o.a. herinnerd aan President Roosevelt,
die reedstijdens de oorjog werkte aan de
verwezenlijking van do vier vrijheden en
daarbij aan de landbouw «ri voedselvoorzie
ning de grootste aandacht schonk. Zij'wees
er op, dat de I.F.A.P. niet, de regeringen,
doch de volkoren Vèrtegenwoordigt. en daar
om' de stem dezer volkeren kan laten hóreö
en. daardoor de politiek der regeringen be
ïnvloeden. Zij sprak de hoop uit, dat de
I.F.A.P. het hare zal kunnen bijdragen tot
eendracht in de 'wgreld, betere levensvoor
waarden voor de gehele mensheid en- voor
da landbouw in het bijzonder, alsmede een
smbiele wereldmarkt, zodat men tot het op
stellen van. efficiënte plannen zal kurmvn
geraken. Er schemerde iets van teleurstel
ling in door'over het feit, dat Sir Boyd Orr's
vooi'stél tot de instelling van een World
Focd- Board met. eigen autoriteit, slechts ge
leid heeft tot een adviserend lichaam en
tenslotte 'werd er op gewezen dat de eerste
voorwaarde voor een langdurige vréde het
herstel van de weivaart is,- waartoe de lapd-
bouw zeer veel* kan bijdragen.
De heer S. L. Louwes sprak vervolgens
nog een persoonlijk woord to; de congres
sisten, waarin hij weliswaar constateerde,
dat zijn vorig Jaar uitgesproken hoop, dat
er nu billijke prijzen voor de landbouw ge
noteerd zouden kunnen worden, niet geheel
In vervulling Is gegaan, en dat, hoewel de
schaarste voortduurt, deze niet zoals fei
telijk normaal .is hoge prijzen meebrengt,
doch waarin hij niettemin een optimistisch
geluid liet horen. „Gij als vrije organisatie
over' de gehele wereld1', aldus de heer Lou
wes, „kunt er voor zorgen, dat de grote
idealen van President Rooseveif, niet te loor
gaan. De F.A-.O. heeft u nodig."
De minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, de heer S. L.
Mansholt, hééft Dinsdagavond namens
de'Nederlandse regering de delegatie,
vertegenwoordigd *°P internationale
congres voor landbouwaang'eiegenheden
(IFAP), op kasteel Óud-Wassenaar ont
vangen.
De ministers Huysmans Cn Neher
woonden deze'receptie bij. Van het corps
diplomatique zagen wy de Belgische
Ambassadeur en de Luxemburgse en
Tsjechische'gezanten. Voorts waren ver
schillende vertegenwoordigers van, am
bassades en legaties in de Residentie
aanwezig, onder wie de Chinese legatie-
scretaris.
„Wij zyn byzonder getroffen door het
feit, dat ondanks de materiaalschaarste
Rotterdam er in geslaagd is op betrek-
kelyk grote schaaldc wederopbouw te
beginnen 'en wat dat betreft hebben wij
vandaag nog veel kunnen leren," zo
vatte de gouverneur van de provincie
Antwerpen, de heer R. Declerck.' de ih-
drukken die het gezelschap Antwerpena
ren Dinsdag bjj zijn bezoek aan Rotter
dam heeft opgedaan, samen. De burge
meester van Antwerpen, de heer L.
Craeybeekx, onderschreef dit ten volle,
toen wy in het Instituut voor Scheep-
vaart en Luchtvaart, 'dat het gezelschap
bezocht, in dé gelegenheid waren enige
ogenblikken met hem te praten. „Het
is de eerste maal", zo zei de burgemees
ter van Antwerpen, „dat wij op deze wij
ze een bezoek aan Rotterdam brengen,
en het mag een gelukkig verschijnsel
worden genoemd, dat 'onze relaties na
de oorlog zo zyn, dat dit mogelijk is.
Gezonde concurrentie tussen dé .beide
havensteden zal altijd blijven bestaan,
wij begrijpen ten. volle dat wij grote ge-
meenschappeiyke belangen hebben, spe
ciaal wat hetreft he^ Duitse achterland.
Wij moeten zoveel mogelyk samenwer
ken, niet alleen in het belang van onze
steden, doch ook in lie^ belang van ge
heel We^t-Europa".
Vóór de Tweede Kamer Dinsdag een
a'anvang maakte met de behandeling
van het wetsontwerp Vermogensheffing
«eens, beleefde minister Van Boetze-
ter een onaangenaam avontuur. Er was
n.l.' 'n aantal hamerstukken over 't Cer-
Jrag betreffende culturele en intellec
tuele betrekkingen met België. Dat wil
de de Kamer nu eens niet afhameren,,
maar daarover wensten enige leden
vragen te stellen en opmerkingen te
maken. 7,0 verlangde de heer v. d. Goes
van Naters, dat de culturele betrekkin
gen met Xuxemburg uitbreid zullen wor
den en wenste mevrouw Fortanier—de
Wit ook uitwisseling op andere gebie
den van het onderwys dan al
leen het universitaire, terwijl de heer
Schouwenberg'wiide weten, wie de men
sen, die voor uitwisseling in aanmer
king komen, aanwijst.
Op al die vragen bleek minister Van
Boetzelaer, die minister Gielen tydens
zijn afwezigheid verving, geen ant
woord te kunnen geven. Hy beloofde
de boodschap aan zyn ambtgenoot te
zullen overbrengen, maar aangezien
dit toch weleen tikje gek was, be
sloot de Kamer toen maai#het wets
ontwerp aan te houden tot minister
Gielen terug zal zyn.
Na deze tribulatiën bleef minister Lief-
tinck alleen achter de groene tafel om de
strijd voor zijn Vermogensheffing aan te
binden.
De heer Tëulings was dé eerste woord
voerder en ofschoon de katholieke fraetie
reeds heeft'laten weten, dat zij de Ver
mogensheffing zal bijvallen, bleek zij haar
ste'm toch nog niet zo maar te willen weg
geven. Daarvoor ziet zij, zoals uit de uit
eenzettingen van de heer Tëulings naar
voren kwam, de zaak te précair én te zeer
met onmiskenbare bezwaren verbonden.
Sociaal gesproken kunne* de katholieken
zich wel verenigen met dit wetsontwerp,
dat het zijn rechvaardiging vindt in de
nood, waaruit volgt, dat zij de vermogens
heffing als een offer zien. Daarbij maakte
de heer Tëulings een scherp onderscheid
ten opzichtè van het door de heer Hofstra
reeds buiten de Kamer verkondigde stand
punt, Waarbij hy de vermogensheffing ziet
Op het '.terrein' van de Prins Bernhard ka
zerne te Amersfoort is Dinsdag, in tegen
woordigheid, van Z.K.H. Prins Bernhard,
en generaal Baay, naméns
H,M. de Koningin de bekende standaard
ran Boreel uit 1813, die tijdens de bezet
ting voor uitlevering werd behoed, over
gedragen aan het regiment huzaren van
Boreel. De plechtige overdracht van het
vaandel door de commandant van het
vroegere vierde regiment, huzaren, luit
kol. S. M. S. A. A. de Marees van Swin.
deren aan de commandant van het regi
ment huzaren van Boreel, overste
O. C. G. Jlf. Janssens
als een stuk geleide economie, dat tot
sociale nivellering voert.
Maar er zijn' practlsche, economische, en
monetaire bezwaren. De heer Tëulings
aarzelt toch wel enigszins voor de econo
mische kant, die deze heffing met zich
meebrengt; hü twijfelt er ook aan, of de
genen. die deze rib uit het lijf wordt ge
nomen. er wel in zullen slagen de nodige
JiquicUteit te vinden. Aan het bedrijfsleven
is intussen reeds* de faciliteit geboden om
de heffing in vijf jaren te voldoen, maar
dit is de heer' Tëulings nj>g wat te straf.
Hü wenst er per amendement acht
jaj-en van te maken, waarvan over de
laatste drie desnoods rente betaald mag
worden. En dan voelt 1*0 er ook veel
voor om het tarief over de hele Unie
maar liefst met .25 pet. te verlagen. Maar
daarin schijnt hU nog niet geheel ge
decideerd te zyn. VVel heeft de heer
Tëulings nog een amendement inge
diend niet betrekking tot de kinder
aftrek.
Het voornaamste bezwaar van de
heer Tëulings blijkt inmiddels nog
niet te gaan tegen de plaats, die deze
hiaatregel nu op stuk van zaken in het
héle complex van de geldsanering in
neemt Als sluitstuk daarvan, zoals de
minister het ook- heeft voorgesteld, kan
hy de vermogensheffing nog wel aan
vaarden. Het alternatief was een ge.
dwongen lening, maar het resultaat
zou in vele opzichten Pp hetzelfde
neerkomen. Thans is evenwel gebleken,
dat de minister toch nog niet aan het
eind' is van zyn geldsanering. Als alle
ingewikkelde transacties voorbij zyn.
zal het resterende geblokkeerde geld
geblokkeerd bjijven, waaxby zich dan
de onregelmatigheid voordoet, dat in
de efectensector om bepaalde praeti-
sche redenen het geblokkeerde geld
wel wordt vrijgegeven. Daar zal dus de
heffing wel als sluitstuk werken.
Alles bijeen kwam de heer Tëulings
dan ook nog maar tot een voorwaarde
lijke toezegging van steun aan hel
wetsontwerp. De Dovehgenoemde ver
zachtingen èn de zekerheid, dat de
vermogensheffing werkelijk het sluit,
stuk zal zijn, zodat het geld daarna
vry komt, desnoods vooreerst in een
lening tegen eed normale rente,' dat
zyn de voorwaarden. Bn als ze niet
worden ingewilligd kari de heer Tëu
lings wel vast aankondigen, dat de ver-
mogensheffïng dan in" een heef ander
licht voor zijn fractie zal komen te
staan.
Ook de tweede belangrijke spreker van
de middagvergadering, de A R.-deskun.
dige, de heer De Wilde, wil de zaak nog
eens even aanzien voor hij zyn stand
punt definitief bepaalt. Hij verzekerde
de minister, dat hy hem zover mogelijk
wil volgen, waarbij hij natuurlijk niet de
gelegenheid verzuimde hem voor de voe
ten te werpen, dat hy niet zuinig ge.
noeg is.
In vele opziohten kon de -heer De Wilde
zich bij de heer Tëulings aansluiten Voor
alsnog wilde hij wel eens eerst, haarfijn van
de minister horen, hoe deze zich de wer
king van de vermogensheffing tot in bet
detail vqorstelt. Inzonderheid keerde ook
deze spreker zich tegen de heer Hofstra. die
nog altijd niets gezegd heeft, waarbij hij
hem niet onverdienstelijk voorhield, dat zijn
hameren ,op het aambeeld van het staats
socialisme nu ook wel heel geschikt is om
onze credletwaardigheid In de Vereiflgde Sta
ten te schokken. Dit dan in antwoord op
de zorgen, die de heer Hofstra zich maakt
over de uitwerking der verantwoordelijke
critiek van sommige bankdlrecties op het
financiële beleid.
De C.H.-spreker, baron v. d. Feltz. was
even fel tegen de hele verroogensheffing
als de liberale heer Blerema. De laatete
bracht 'o.m. In het midden, dat de op
brengst van de heffing tengevolge van de
Inkomstenderving, die ermee gepaard gaat,
te gering is om het nog de moeite waard
te maken eraan te beginnen.
En de heer v. d. Feltz liet o.m. het argu
ment horén, dat hy profLieftlnck meer een
professor dan een minister vindt, een dood
doener van dezelfde kracht als wanneer men
zou zeggen, dat de heer v. d. Feltz meer een
baron dan een politicus is.
De heer V. d. Weijden bepleitte vooral nog
verzachting voor de kleinere vermogens.
In de Betuwe worden zeer belangrijke
proeven genomen met kunstmatige beslui-
tring der vruchtbomen. Eerst worden de
bloemen ontdaan van de meeldraden, om
zelfbestuiving te, voorkomen en daarna tn
een perkamenten sak gehuld, opdat geen
vreemd stuifmeel door wind of insecten
daarop terecht komt. Als de stempels der
bloemen rijp zijn, wordt het stuifmeel vfn
diverse, appelrassen door dé onderzoekers
erop gebracht, waarna de perkamenten zak
er weer omheen wordt gedaan, div. daar
blijft tot de vruchten zijn gezet
voor het tijdvak van 18 t/m 31 Mei 1947
BONKAARTEN KA, KB, KC 705
(serie O
C-04 alg. 750 gr. suiker, boterhamstrooi
sel enz. of 1500 gr., jam, stroop enz. of
750 gr. chocolade of suikerwerk.
C-05 a)g. 2 liter petroleum
C-06 alg. 1 el.
BONKAARTEN KD, KE 705 (serie O
C-I4, C-15, C-16 alg." 250 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 500 gr. jam,
stroop enz. of 250 gr. chocolade of sui
kerwerk.
017 alg. 2 liter petroleum
C-18 alg. 1 ei.
BONKAARTEN MA, MD 706
(Bijz. arbeid, a.s. moeders)'
(Serie C)
C21 Suiker 250 gr. suiker, boterham-
N strooisel enz. of 500 gr. jam,
stroop enz., of 250 gr. chocolade of
i suikerwerk.
Tabakskaarten enl QA, QB, QC 703:
731 Tabak 3 rants, tabaksartikelen
732, 73—3 Tabak 2 rants, tabaksart
731 versnaperingen 200 gr. chocolade
of suikerwerk of 200 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 400 gr.
jam, stroop enz.
733 versnaperingen 100 gr. chocolade
of suikerwerk of 100 gr. suiker,
boterhamstrooisel enz. of 200 gr.
jam. stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrydag 16 Mei worden gébruikt.
De bonnen C-05 en C-17. algemeen
blijven geldig voor het kopen van petro
leum tm. 28 Juni a.s.
Omdat veel klachten er aanleiding toe
gaven- heeft de prijscontrole een onder
zoek ingesteM bij fabrikanten en gros
siers in borstelwaren.
Het resultaat was niet opwekkend. Het
merendeel had zich schuldig gemaakt
aan prijsovertredingen, terwijl by enke
len bovendien grote knoeierijen werden
ontdekt, zowel met de kwaliteiten als met
de administratieve verantwoording.
De prijzen, welke de fabrikanten be
rekenden, waren meer dan 100 pCt. te
hoog. Een van hen was .in overtreding
voor een bedrag van f 143 000. Een ander
voor f 61.000, op een omzet van f 95.000.
In dit laatste geval betekende dit een
verhoging van 180 pCt. boven .de toelaat
bare prijs.
Tegen fabrikanten en grossiers wierden
26 processen-verbaal opgemaakt. Het
spreekt yanzelf, dat de winkelprijzen naar
verhouding de ongunstige invloed van
deze prijsknoeierijen Rebben ondervon
den. De juiste prijzen staan in het „pry-*
zenboekje 1947" vermeld.
TV.
Aan aen Iyve hebben goede vaderlanders 'ondervonden de verbeten strijd van
de bezetter tegen w^t hy noemde de inmenging van Jeugdbeweging, Katho
lieke pers en radio. Wat deze laatste betreft is genoegzaam bekend de
gelijkschakeling in de Nederlandse omroep en de knechting van onze Katholieke
dagblad-red feteuren.
Hoe het met de „Katholieke Wereldpost", de K. W. P., gevestigd te Breda,
verging, is de moeite van vermelding waard. Dit persbureau op principiële grondslag
werd gezien' als een der staatsvijandige ondernemingen van wat toen heette het
„politiek Katholicisme" in Nederland. Daarover had de S.D. een dossier aangelegd
van meer dan dertig getypte bladzijden.
Natuurlylk werden hierin op de eer
ste plaats gesignaleerd de leidende fl-
'guren, dr. Hein Hoeben en rector Van
Lierop, die beiden spoedig gevankelyk
werden weggevoerd, om niet meer levend
terug te keren.
Maar ook over de médewerkers van dit
Persbureau had men „bezwarend" mate
riaal verzameld. Het was alles streng
vertrouwelijk gesteld.
Wylen prof. dr. J. Hoogveld heette In
een protocol van het vérhoor „ten
zwaarste beAst", eveneens F. Ballhorn
uit Breda, K. Urban .uit. Den Haag was
„vermoedelijk" een Engels verbindings
man. Rector Van Lierop stond genoteerd
als verbindingsman voor Duitse be
richtgeving, Hein Hoeben als de intiem
ste vriend van pater Muckermann,
„slaafs verbanden aan het Vaticaan en
onderdanigst dienaar, van Bisschop Hop
mans te Breda". „Hij reisde alle bereik
bare bisschopszetels af"Beide leiders
van de- K.W.P. waren bovendien ver
dacht van doorzending van berichten
aan de Goerres Gesellschaft in Bui taland.
I,
Er zouden kolommen druks te wijden
zyn aan de gedragingen van andere
vooraanstaande Katholieke journalisten
in de tyd van onderdrukking, waarover
een en ander reeds bekend is geworden.
Wij moeten het nochtans laten bij deze
algemene aanduiding, omdat de dossiers
over de pers thans in omloop zyn bij
Nederlandse instanties, die alsnog haar
oordeel moeten- vellen.Vele kranten-
schrijvers is het intussen droevig ver.
gaan. Sommigen zyn zelfs niet terugge
keerd op hun vooruitgeschoven posten
ter verdediging van recht en liefde.
A, Dappere, destijds bewindvoerder
van Het Katholiek Onder wij zersverbond
heeft niets nagelaten, om de Ober-
regierungsrat, de befaamde SB.-er dr.
Schwarz, met graagte te rapporteren
over de werkzaamheid van de opvoeders
der jeugd. Qok van dit' alles ls men ge
noegzaam op de hoogte gekomen.
Onder de beslissingen tot opheffing
van katholieke verenigingen op het gé-
bied der jeugdleiding en opvoeding, viel
natuurlijk ook het Centraal Bureau voor
Onderwys en Opvoeding In Den Haag,
waarbij zekere Dykema in een katte
belletje aan Schwarz meedeelde, geen
bezwaar te hebben tegen opheffing van
dat bureau. Hy beval' aan, het vèrmogen
van 145.000 te steken in een nationaal-
socialistische organisatie vóór de op
voeding, via het Opvoedersgilde.
25 Janhari 1942 had de Bisschop van
Haarlem in een hèrderlük schrijven ge--
wezen op de gevaren voor de vrouwelijke
jeugd, vooral in de Steden. De bezetter,
die natuurlijk ook dit stuk in handen
wist te krijgen, begreep intussen
duidelijk de njet uitgesproken bedoeling
van de Bisschop. Want n't een rap
portje hierover valt op te maken, dat de
herderlijke brief zich niet rechtstreeks
richtte '«gen bet nationaal-socialisme,
nochtans was „ein gut getarntes Angriff
gegeen das Reich, genau gegen die
deutschen Soldaten,"
Men had precies in de roos geschoten.
Een van de vele acties van onze Ker-
keiyke Overheid inzake de jeugd was die
in verband met de Arbeidsdenst. Dit
vend de bezetter natuurlijk passend in
het kader van wat hij heette „de poli
tiserende geestelijkheid." Daarbij heeft
zekere W. Niewerth, uit Eindhoven, zich
beijverd aan rijn nazi-chefs ©en in het
Duits Vertaald manifest van Katholieke
zyde door te geven, in weik stuk werd
aangespoord, te weigeren, de jeugd uit
te leveren.
-p- esondanks wfcs het verzet onver-
1 biddelyk. Dat uitte zich onder
meer in de verspreiding van gods
dienstige propaganda, ook al had de
„Actie voor God" moeten capituleren.
Ook over deae prachtige actie van ka
tholieke zijde was een lijvig dossier aan
gelegd, waarin omstandig de „misdra
gingen" van vooraanstaande leiders als
mr. Diepenbrock en de in gevangenschap
omgekomen prof. Regout waren vastge
legd.
De str^d van. de SU. ging verder
tegen de verspreiders van illegale blaad
jes, van kettingbrieven en vooral van
de drie heldhaftige brieven van de toen
malige Bisschop van Minister, Mgr.
Graf von Galen. En de activiteit der
kerken met betrekking tot de onder
steuning van door de omstandigheden
weerloos geworden arbeiders, werd zo
veel mogelijk „geschaduwd". Maar te
gen de werking van het prachtige fonds
voor Bisschoppelijke Noden stond men
blijkbaar machteloos, t
Meermalen werden illegale werkers
gearresteerd, die zich hadden vermomd
in priestergewaad. Een van deze werd
gesnapt in de trein tussen Deventer en
Zwolle. Bij fouillering vond men ver
borgen het afschrift van een in dicht
vorm geschreven gebedje, dat de pries
ter-martelaar voor de zaak van de ka
tholieke pers, prof. dr. Titus Brandsma,
had vervaardigd en dat kennelijk uit het
kamp Dachau naar ons land Was ge
smokkeld.
Naïef als hy was, had de bezetter het
denkbaar geacht, „dat bereids krach
ten aan het werk zouden zijn, om de
zalig- en heiligverklaring van deze
priester voor te bereiden, waartoe be
langrijk materiaal wordt verzameld".
v. O.
1