N" ENGELAND ACHTER ONZE GRENSCORRECTIES Commissie voor Palestina goedgekeurd VOORNAAMSTE DOEL VAN DE VIJAND WERD VERIJDELD c VOOR VERENIGD EUROPA Elke nacht wordt de vleet ingehaald Een periode van hoogspanning N TRUMAN'S VOORSTEL TOT HULP AAN GRIEKEN EN TURKEN AANVAARD Gromyko levert critiek Oud-strijders bijeen Duitse divisie nabij Den Haag beslissend verslagen D O Bevin spreekt in het Lagerhuis „Zonder wereldregering zijn de vooruitzichten somber" Geen militaire steun, echter wel een militaire bedoeling HULDE AAN DAPPERE MANSCHAPPEN IC V, De eerste aardbeien Grote brand in Rome Churchill pleit Hollandse nieuwe is onderweg Jacht op zeebanket SLAG VAN DRIE" Vermogensheffing aanvaard VRIJDAG 16 MEI 1947 PAGINA 5 BUITENLANDS OVERZICHT U. aJ--8ecretaris van Tribunaal gearresteerd Plicht naar vermogen vervuld Twintig doden S.S.-er voor de tiende maal ontsnapt Dag in, dag uit! Bollenvelden uitgebloeid Truman's wetsontwerp tot hulp verlening aan Griekenland en Turkije, na enkele dagen geleden öoor het Huis van Afgevaardigden te ziJn aangenomen, gisteren ook de Se- haat is gepasseerd, heeft het daarmee het einde bereikt van zijn zegetocht floor de binnenlandse politiek der V. S. Pogingen om 't totaalbedrag (400.000.000 dollar, hetgeen neerkomt op slechts een fractie van de sommen, die Amerika Voor de oorlogsvoering uitgaf of die het ha de oorlog aan diverse landen ter beschikking stelde), pogingen om dit 'flrag te verlagen, met name ten koste Van Turkije, zijn op niets uitgelopen. Eenzelfde lot was beschoren aan pogin- om de hulpverlening te dwars bomen door middel van de U.N.O.: men heeft er dit lichaam over geraadpleegd, hiaar is niet ingegaan op voorstellen, flie beoogden, dat de U.N.O. ook de ver antwoordelijkheid voor de gevolgen van fle hulp zou aanvaarden. Zonder wezen lijke verandering is Truman's ontwerp floor de beide instanties der volksver tegenwoordiging goedgekeurd, en Ame rika zelf blijft de verantwoordelijkheid flragen. Men is daarvoor niet bang. Zelfs js de geschiedenis van het ontwerp een bevestiging geworden van de eensge- rindheid der Amerikaanse publieke opi- hie ten opzichte van de buitenlandse Politiek. Een daad als die van Truman, Van de Democraten dus, was zijn tegen- Partij, de Republikeinen, uit het hart ^grepen. Ja, zij was zó naar de Repu blikeinse zin, dat Truman er zich on getwijfeld het vertrouwen van een be- fluidend aantal Republikeinen mee ge ronnen heeft, vertrouwen dat wellicht stemmen zal worden uitgedrukt wan der in 1948 Truman weer de tegen- Partij van de Republikeinen zal zijn. Beloofd is, dat de V. S. aan Grieken land en Turkije geen troepen zullen bonden. Hoe de dollars gebruikt zullen Turkije president Ismet Monoe ver- klar.rde daarin onomwonden, dat zijn land de ter beschikking komende gelden zou besteden aan verbetering van het militaire apparaat. En dat is zeker wel naar de wens van Washington. Men moet immers wel ge loven aan het militaire belang van de hulpverlening, als men een Amerikaans vlooteskader opvallend vlagvertoon ziet voeren in Turkse havens: als menm.a.w., de Amerikanen een militaire demonstra tie aan Turkije ziet geven. Juist de laat ste dagen blijkt een sterke Turkse de fensie weer hard nodig te zijn: het gaat weer gisten in Azerbeidsjan, en met ieder rumoer in dat Noord-Perzische gewest gaat rumoer in de naastgelegen Turkse streken gepaard, tot schade van de Turk se eenheid, ten voordele van de Russische infiltratie van het Nabije Oosten. In Griekenland, dat 250.000.000 krijgt, is de eerste zorg gericht op de ver betering der levensomstandigheden, maar aanwending van de dollars voor dit sociaal-economische doel dient wel degelijk militaire en politieke belangen. Hierdoor toch hoopt men de pas te kun nen afsnijden aan het communisme, dat zijn aanhang grotendeels dankt aan de ellendige economische toestanden, en dat een direct gevaar vormt voor het be staan van Griekenland als Westers— democratische staat en voor de onge repte status van de Dardanellen als in ternationaal gegarandeerde, voor oor logsschepen niet toegankelijke, onder Turks beheer staande waterweg. Dat de inmenging der V.S. in de in terne Griekse aangelegenheden inder daad zulk een anti-communistisch karak ter heeft, werd nog pas zeer onlangs be vestigd. Een twintigtal volksvertegen woordigers eiste n.l. de opheffing van de Communistische Partij: zonder twijfel een uitvloeisel van de sterkere positie en het gegroeid zelfvertrouwen van de niet- *orden, kan men evenwel duidelijk lezen communisten, welke door de Amerikaan- fh het Franse dagblad „Le Monde''. De se interventie ontstaan zijn. Voor het Britse Lagerhuis heeft Bevin Donderdagmiddag in een lange rede verslag uitgebracht over de •Vl.oskouse conferentie en de Britse buitenlandse politiek in het algemeen. Bet voornaamste doel. aldus Bevin, ?at moet worden bereikt, is het ver- pideren, dat Duitsland weer een po testaat wordt. Hij was van mening, at de V. S. plannen ontwerpen om ciiier gezichtspunten te overbruggen en harmonie tot stand te brengen, waar tot nog toe onenigheid was. Bevin verklaar- fle, dat de Engels-Amerikaanse fusie- flvéreenkomst functiónnerend moet wor- den gemaakt en als een dringende eco nomische aangelegenheid moet worden gehandeld in het belang niet alleen van "flitsland, maar ook van Frankrijk en fle bevrijde gebieden, in feite van geheel ®flropa. Bevin drong er op aan, dat er voor de r°lgende conferentie der Grote Vier een 4tttiosfeer zou zijn geschapen, waardoor Aanvaarding mogelijk is van het Ame- Jfbaanse voorstel voor een vieimogend- "®denverdrag, dat een voorbereiding i,s Wt iets dat een verandering in de loop wereldgebeurtenissen kan zijn. Het een ongelukkige omstandigheid, aldus Wng Bevin voort, dat de Sovjet-Unie "flet dit voorstel niet aecoord kan gaan, ^ant het is vitaal en belangrijk voor jflle Westelijke mogendheden. De con ferentie te Londen zal waarschijnlijk de belangrijkste in de wereldgeschiedenis z!in. Bevin zeide de eis, om het Ruhrgebied flftder controle der vier mogendheden Je plaatsen, onhoudbaar te achten zo- ahg er geen wezenlijke economische eenheid in Duitsland bestaat. Engeland staat op het standpunt dat Bolen compensatie moet ontvangen voor Jfe gebieden, die het aan de Sovjet-Unie beeft verloren. Ook steunt Engeland de franse aanspraken op het Saargebied e® de aanspraken op grenscorrecties ?an Nederland, België, Luxemburg en Tsjechoslowakije. Tenslotte verklaarde Bevin, dat het plukken van een overeenkomst over "et vredesverdrag met Oostenrijk te Rijten is aan de onmogelijkheid om de «westie der Duitee activa te regelen. "Bet heeft geen nut de onafhankelijk- eid van een land te herstellen en te- ^Ifder tijd een groot deel der economie Vah dat land onder buitenlandse in goed te plaatsen,'' aldus Bevin. Als woordvoerder van de oppositie ant- °orddè de vroegere minister van Bui- JJh'andse Zaken Anthony Eden, die ver hards, dat men niet kan ontkomen aan et feit, dat te Moskou, na zeven weken "vruchtbare discussie, geen overeen- r'°mst js bereikt over een der 6 belang de agendapunten. wy met de Sovjet-Unie niet over ^A'd'and tot overeenstemming kunnen Ij. '"en, moeten wij zonder de Sovjets a"delen, aldus Eden. jjhen slotte wees Eden op de on'wikke- van ontzaglijk belang, die de bui- (,a a"flse politiek der V. S. heeft onder- n cn hij noemt het zelfbedrog te me- jjj flat men nader tot de Sovjet-Unie komen door zich van de V. S. te biet 'Jt'eien- Daarom moet de regering fjjj. Ae V. s. en, indien nodig, met Frank ly a"e beslissingen nemen, die voor "Duitsland noodzakelijk zijn. A j v;,n r' van der M„ adjunct-secretaris "aar - Tribunaal te Leeuwarden, is, êerr,e vernemen, vorige week door de ®tei(j ente"POlitie aldaar in arrest ge- tegel' op. vermoeden van gepleegde on- otic}er ati8heden in verband met een <>hs „°®k "aar collaboratie. Men deelde Sou b huf mefle. dat verdachte gelden bezwar n aangenomen onder belofte fle Passages uit het dossier van Detrokkene te lichten. '-ï v f Een der maquettes op de tentoonstelling, welke in Museum Boymans te Rotterdam gehouden zal worden in verband met de „Opbouwdag" en die een beeld zullen geven van de nieuw te bouwen stad. Bovenstaande maquette geeft een overzicht vanaf de Nieuwe Maas ap de Maasboulevard en het nieuwe Leuvehaven-bekken Nadat de Russische afgevaardigde tijdens de algemene vergadering der V.N. een hevige aanval had gedaan op de Britse politiek in Palestina, is de ver gadering Donderdag voor de laatste zitting ter bespreking van het Palestijn se probleem bijeen geweest. Het door de politieke commissie genomen besluit tot instelling van een commissie van onder zoek en de samenstelling dier commis sie werd met 40 stemmen bjj 13 ont houdingen goedgekeurd. Aan het slot van deze laatste zitting der algemene vergadering, die dertien dagen bijeen geweest is, verklaarde de Evenals de voorlaatste keer, toen Bevin bulten bet land vertoefde voor een inter nationale conferentie, hebben ook deze keer de Labourrebellen gebruik gemaakt van zijn afwezigheid om een muiterij te organiseren. Was de vorige rebellie recht streeks en openlijk gericht tegen het be leid van de afwezige minister van Bui tenlandse Zaken, deze keer slopen de muiters onder leiding van de heer R. Crossman binnen in het f°rt langs een achterdeur door namelijk de Labourregc- ring te dwingen tot een belangrijke con cessie ten opzichte van de termijn van de dienstplicht, welke onder pressie van de rebellen met onfatsoenlijke haast werd gereduceerd van 18 tot 12 maanden. De rebellen, die het pleit de vorige keer niet hadden kunnen winnen, hoopten Bevin's hand te forceren door hem de instrumenten te ontfutselen, welke hij nodig zou hebben voor het nakomen van de buitenlandse verplichtingen, voort vloeiende uit het door hem voorgestane program. „Laten wij nimmer spreken over ,,het oude leger", zulks in tegenstel ling met het leger van thans. Ik ken geen „oud" en geen „nieuw" leger, ik ken slechts één Nederlands leger. Nog liever zou ik zeggen: ik ken slechts één Nederlandse strijdmacht, n.l. die welke vocht in de Meidagen van 1940, die welke in de vijf daar opvolgende jaren van Engeland uit destrijd voortzette op de wereld zeeën, in de lucht en later op het vaste land, die welke de strijd aan- bond met de Japanners, die welke thans ons vaderland dient overzee en hier te lande", aldus sprak mi nister Fièvez op de op Hemelvaarts dag te Rijssen gehouden landdag van oud-strijders. Mogen de strijders van 1940, zo ver volgde spr., de hand reiken aan hun jonge kameraden, die na hen streden en aan hen die thans de gelederen vullen, opdat deze zich gedragen weten door de sympathie van hen, die vóór hen kwa men en mede daardoor zich geschraagd voelen bij de moeilijke taak, die velen hunner overzee hebben te vervullen. Geen stilstand, geen enkel terugblik ken zü uw doel, maar, in vertrouwen op God en de roeping, die ons volk in de wereld heeft te vervullen, een moedig voorwaarts schrijden naar een betere toekomst, waarvoor gij, die in 1940 streedt, de eerste steen hebt gelegd", zo besloot de minister van Oorlog. Hierna voerde generaal Winkelman het woord. Kwartjesdag in Artis. Traditiegetrouw trokken op Hemelvaartsdag weer duizenden naar Artis Spr. wees erop, dat ons leger in Mei 1940 stond tegenover een overmach tige vijand, „maar wij zijn er toch in geslaagd het doel te verijdelen, dat hij zich had gesteld, nj. net regeringscen trum bij verrassing te nemen. De Duit ser heeft geen voet in Den Haag kunnen zetten vóór het einde van de strijd. Dit alles heeft tot gevolg gehad, dat de eer van Nederland is hoog gehouden en ons land na afloop van de oorlog zijn eer volle plaats te midden van de volkeren heeft kunnen hernemen. Generaal Winkelman spoorde de oud strijders aan actief aan het eren van de gevallen kameraden deel te ne men, opdat spoedig een waardig monu mentaal gedenkteken op de Grebbeberg zal kunnen verrijzen. Na oprichting van dit monument zal een eventueel geldelijk overschot ten goede komen aan de nabe staanden van de gesneuvelden en aan de oorlogsinvaliden. Naast het tot standkomen van een uiterlijk bewijs van onze hulde aan de gesneuvelden, beschouwde spr. het even zeer als een ereplicht, dat naar behoren wordt gezorgd voor hen, die in de strijd werden verminkt en daardoor invalide bleven, alsmede voor de achtergelaten betrekkingen van de gesneuvelden. De oud-commandant van het veldleger, luitenant-generaal baron Van Voorst tot Voorst, vroeg zich af, of de strijd, welke Nederland in Mei 1940 heeft geleverd nodeloos is geweest, of de bloedige offers tevergeefs waren, of de Nederlandse weermacht heeft gefaald en of andere soldaten toenmaals betere resultaten hadden kunnen bereiken. Hij herinnerde er aan, dat ook het Belgische en zelfs het Franse leger, in naar verhouding dezelfde tijd, onder de voet werden ge lopen en dat de Engelsen bij Duinkerken overhaast het gros van hun legers oyer zee moesten redden. Het feit, dat zovelen naar Rijssen zijn gekomen van wie velen nog de sporen van verwonding of verminking dragen toont wel, dat de Nederlandse soldaai zich bewust is zeven jaar geleden zijn plicht naar vermogen te hebben ver vuld. Indien de strijd langer had kun nen duren, hetgeen beoogd werd door de terugtocht op de Utrechtse linie, zou het verzet grimmiger en de weerstand verdubbeld zijn geweest De onvoldoende diepte van ons land benam hiertoe de gelegenheid. Des ondanks is Den Haag niet be-rend, werden de vliegvelden Ypenburg, Ockenburg en Valkenburg herno men en werd de 22ste Duitse divisie, zonder geallieerde hulp, beslissend verslagen. Aldus konden Koningin en regering die door een Duits ba taljon, dat van Ockenburg naar het Bogliasco en Sori beleven geheimzinnige dagen - Een controverse over de oudste mens China beleeft een volksverhuizing De Montmartre strijdt. Bogliasco en Sori, kleine kustplaatsjes aan de Italiaanse Rivièra in de om geving van Genua, hebben enige dagen beleefd, waarop ieder voelde, dat er iets gebeurde. Maar niemand wist wat. In de avonduren flikkerden er ge heimzinnige lichten in morse-code en meer dan normaal kwamen Joden in groepen of alleen Genua binnen. De Joodse kolonies van de kustdorpen namen toe en de huizen werden voller dan ze reeds waren. Voor de kust lagen schepen, waarvan eigenlijk niemand het doel of de bestemming wist. De politie meent het nu ontdekt te hebben: duizend Jo den verlieten in de afgelopen nachten de kust om aan boord van de wachtende schepen de grote trek naar Palestina te beginnen. Ook over het bezit van de oudste mens bestaat er een meningsverschil tussen Rusland en Amerika. Want de Amerikaanse mededeling, dat de oudste mens van de wereld een 137-jarige Indiaan in het Nieuw Mexicaanse berg plaatsje Ruidoso is, die nog steeds op zijn stok rondscharrelt en reeds zijn derde natuurlijke gebit heeft, is prompt door een Russische bewering geslagen. Want volgens de Russen woont de oudste mens in de Kirgiezenvlakte. Hij is 142 jaar en hee' Waüisy Sergewitsj. De Turken heb ben hun aanspraken op moeten geven, want hun 157-jarige landgenoot is vorig jaar gestorven. De Sovjet-expert in le vensduur, professor Bogolomets, vindt dit alles niet zo heel erg bijzonder. In zijn kolonie voor ouden van dagen aan de kust van de Zwarte Zee wonen 35 mannen en vrouwen, die de 113 jaar reeds hebben overschreden. In China trekken vele duizenden langs de smalle wegen, over de bergen en langs de grote rivieren in een verhui zing van al die millioenen, die indertijd voor de Japanners op de vlucht zijn ge gaan en zeven -jaar in het niet-bezette deel van China hebben gewoond. Deze van huis en haard verdrevenen, vooral boeren en handwerkslieden, die tijdens de oorlog hun aardse bezittingen hebben verkocht om in de vreemde streken in leven te kunnen blijven, trekken nu weer terug naar Shanghai en de gebieden die ieder ogenblik door de grote rivieren worden overstroomd. Duizend en twee duizend komen per dag in Shanghai aan. cm de toch al overbevolkte stad nog vol ler te maken en de ellende van de op eengepakte millioenen nog te verergeren Een .struggle for life" wordt in de straten en sloppen van het Parijse Montmartre gevoerd. Niet door ar- tisten, die geen emplooi kunnen vinden, maar door de duizenden zwarte hande laars, die langs de straten schuifelden en de voorbijganger het met een Franse tongval verbasterde „Lucky Strike" toe- lispelden. Fransen, Grieken en Italianen en lieden uit alle landen, gaven aan deze Zwarte handel van de Montmartre een eigen cachet. Er zat iets aparts in de wijze, waarop de Griek eerst zijn zwarte waar aanbood en vervolgens zijn erger nis of was het minachting? liet blijken, indien men hem zonder meei voorbijging. Maar nu is de Montmartre een beetje aan het uitsterven. Niemand make zich echter ongerust over de black business man van dit Parijse stadsdeel. De crisis van vandaag, veroorzaakt door de ver hoging van het tabaksrantsoen en het vertrek van de Amerikanen met de betere merken, zal wel weer voorbijgaan. Zo lang Parijs in nood is, vindén zij wel hun brood. Maar intussen, vele zijn er, die deze crisis in de negotie op gee* andere manier weten te ondervangen, dan door hun pakjes sigaretten eens te wisselen met een wapen. Roofpartijen vieren hoogtij en velen verlangen terug naar die ..goede oude tijd, toen de zwarte handel nog hoogtij vierde." Zevenhonderdvijftig Amerikanen heb ben hun krachten gewijd aan een verhandeling over de „Nederlandse invloed op de Amerikaanse beschaving", die door de' organisatoren van de eeuw feestviering van de stad Holland in Mi chigan was gevraagd. Uit 48 staten ko men de inzenders in deze prijsvraag waarvan de eerste prijzen zomer-reizen naar Nederland zijn. De jury, Amerika nen van Nederlandse afkomst, is op het ogenblik druk bezig Dm de beste opstel len en daarmede de gelukkigen aan te wijzen. Baron Van Voorst tot Voorst: De Neder landse soldaat heeft in de Mei-dagen van 1940 zijn plicht naar vermogen vervuld paleis Noordeinde moest opmarche ren, gevangen moesten worden ge nomen haar bewegingsvrijheid behouden. Vergelijkt men hiermee het bezwijken van Noorwegen, aan welk land geallieerde hulp kon wor den geboden, en de bezetting van Denemarken in één dag, dan valt een beoordeling «liet te onzen on gunste uit. Spr. besloot met te constateren, dat de Nederlandse soldaat var.- het eerste oorlogsuur overal, waar zijn superieuren niet versaagden, zijn plicht tegenover het vaderland getrouw heeft vervuld en dat de weerstand van de Nederlandse weermacht in de Meidagen van 1940 even goed tot de uiteindelijk capitulatie van Duitsland heeft bijgedragen als de weer stand, geboden door België, Frankrijk en het Britse expeditieleger. Dit moge ieder overwegen, die nog steeds niet tot een juiste waardering tegenover de oud- strijders is kunnen komen. voorzitter, de Braziliaan dr. Oswaldo Aranha, dat de V. N. nog nooit voor een zo beslissende proeve zijn geplaatst als door de Palestijnse kwestie. De enige weg, die thans voor ons open ligt. is de uitdaging aan te nemen en wij zullen haar ten volle moeten aannemen willen wij haar overleven." Op de zitting van Woensdag noemde Gromyko het Britse bestuur in Palestina het bankroet van het mandaatsysteem. Hjj was van oordeel dat de V. N. het voortduren ran het lijden der Joden in Europa niet kunnen toestaan en dat zij een plicht hebben ten aanzien van de Joodse overlevenden der nationaal- socialistische onmenselijkheid. Daarom behoort volgens Gromyko de kwestie van een eventuele Joodse staat een der be langrijkste taken van de commissie ra" onderzoek te zijn. De Sovjet-Unie is thans nog niet in staat om te zeggen aar, welke regeringsvorm zij voor Pales tina de voorkeur geeft, doch zij zal haar mening doen horen, zodra zij van de commissie concrete voorstellen ont vangt. Wel gaf Gromyko een aantal sugges ties voor de toekomstige status van Palestina. Het land zou bijvoorbeeld ee» onafhankelijke binationale staat kunnen vormen. Het zou in uiterste noodzaak verdeeld kunnen worden m een Joodse en een Arabische staat, ofwel een Ara bische of Joodse staat kunnen vormen zonder rechten voor de andere groep. Nader commentaar op deze voorstellen zal de Sovjet Unie geven, wanneer eerst meer feiten bekend zijn. Een onafhan kelijke binationale staat komt haar de meest wenselijke oplossing voor. Aan de B. E. T.-veiling te Bever wijk zijn de eerste aardbeien van het seizoen ingebracht. Men kan de sappige vruchten tegen één gulden per doosje in de-etalages zien liggen. Kennemerland bereidt zich voor op het seizoen. Indien de nachtvorst niet zoals verleden jaar roet in het eten gooit kan een goed seizoen ver wacht worden. Een groot probleem voor de tuinders is evenwel, hoe aan personeel te komen. Woensdag heeft in een filmmagazijn te Rome een hevige brand gewoed, waarbij, voor aover bekend, 20 personen om het leven zijn gekomen. Men vreest echter, dat er meer slachtoffers te be treuren zijn. Het vuur verspreidde zich zeer snel door het vijf verdiepingen hoge gebouw en de meeste slachtoffers vielen te plet ter, toen zij uit de ramen sprongen. De politie van Rome heeft Donder dagavond een employé van de film maatschappij Minerva gearresteerd, die heeft bekend, een brandende sigaret achteloos te hebben weggeworpen, waar door de brand zou zijn uitgebroken. Later zijn nog vier arrestaties verricht. De Helmondse S.S.'er P. van der Boo- gaart, die in September 1944 in het ge vangenenkamp Vught was opgesloten, is er voor de tiende keer in geslaagd te ontsnappen. Een broeinest van pestilentie en haat noemde Churchill Europa op de Woensdag gehouden vergadering der organisatie voor een Verenigd Europa m Albert Hall te Londen. Doch de Britse oorlogsleider had vertrouwen in de kracht, die de vol keren nog in zich dragen, om de stromen van vrijheid, geluk en wel vaart opnieuw te doen vloeien. Churchill verlangde, dat in Engeland onverwijld een organisatie in het leven wordt geroepen om de zaak van het Verenigd Europa te bevorderen. Hij deed voorstellen aan Frankrijk en sprak over het aandeel van Duitsland en Italië in het Verenigde Europa. De Verenigde Naties dienden volledig erkend te blij ven. Frankrijks medewerking was abso luut noodzakelijk. Het zou van dit land echter, aldus Churchill, voorzeker een sublieme daad van vertrouwen vergen, tot een verzoening met Duitsland te ko- meei. Zoo alleen echter zou Frankrijk zijn historische positie in de leiding van Europa kunnen herkrijgen. Hij herhaalde tenslotte, dat het gehele plan betreffende Europa geplaatst moest worden in het kader van en onderge schikt gemaakt moest worden aagi de V. N. Zonder een wereldregering zijn de vooruitzichten voor vrede en vooruit gang der mensheid somber. Doch ook: zonder een Verenigd Europa is er geen kans op een wereldregering. De zevenduizend plaatsen in de Al- bert Hall waren tot de laatste bezet met vertegenwoordigers van alle politieke ge zindten. Ook leden van het Franse parlement woonden de vergadering bij. Churchill's rede duurde veertig minuten en werd herhaaldelijk door toejuichin gen onderbroken. Woensdagavond hebben de schepen van de Nederlandse haringvloot hun netten voor het eerst uitgezet en hoewel de vis serij over het algemeen niet ruim was, zijn toch de eerste jagers reeds onderweg r aar Vlaardingen, waar zij in de nacht van Vrijdag op Zaterdag hopen te arri veren, zodat Zaterdag de nieuwe haring daar in het handelsgebouw zal worden afgemijnd. Reeds is radiografisch bericht binnengekomen van de VL. 208, welk schip 107 kantjes aan boord heeft, vangst van 7 schepen, van de VL. 200, met 50 kantjes, vangst van twee schepen, en van de VL. 56, met 69 kantjes, eveneens vangst van twee schepen. (Van een bijzondere medewerker) m één uur is het elke nacht aantreden op de loggers, die 13 Mei de Neder, laniise vissershaven verlieten om de jacht op het „zeebanket" in te zetten. Dan stellen zes man zich in de lengterichting van het schip op en trekken de vleet over een rollende balk naar binnen. Links en rechts van deze balk staan twee mannen, die er voor zorg-n, dat het net gespannen binnenkomtDe reep komt dot-r een opening in de voorsteven, de „kluis", binnen. Daar komen de eerste haringen al! Hier en daar spartelt een blinkende vis. AI spoedig neemt het aantal toe. Het belooft een goede vangst te worden. Licht van de schijnwerpers weerkaatst op de natte oiiejassen en zuidwesters van de mannen, die het net schudden om de haringer in de z.g. kribben te doen vallen. Meters hoog vliegen de haringen soms de lucht in, zilverig glanzend in het licht. Een enkele maal zit er ook een jonge haai in het net, niet veel groter dan zijn toekomstige prooi. Volwassen haaien, die ongeveer eén meter lang worde», kunnen grote schade aanrichten en hele netten leegroven. a enige uren van hard werken zijn de kribben vol- De vleet wordt vasl gezet, even ter afwisseling 'n bakje koffie en het kaken begint. Het kaken is een periode van hoogspanning op de logger. Stelt u zich voor: elf man zitten in een halve cirkel, ieder heeft een mand haring voor zich en voor iede re drie of vier manden staat een mand waarin de gekaakte vis wordt geworpen. In het middelpunt van de halve cirkel staat een man, die een schepnet be dient en er voor zorgt, dat de elf man den gevuld worden uit de kribben. „Schipper....!, kok....!, meester....! De aangeroepene richt zich uit zijn ge bogen houding op en met feilloze zeker, heid wordt een schep haringen in de mand gemikt. Dezelfde man brengt ook de manden gekaakte vis naar de zgn. „warrebak". De uitroepen: „Bak!, een er achter!....", ,,siag van drie!....'' zijn aanwijzingen vcor de drie mannen, die bezig zijn de having in vaten te doen, dat een mand in de „warrebak" geleegd is en dat er één of twee zullen volgen. Zij gooien uit een gereedstaand vat zout over de haring in de „warrebak", werken het met een soort spatel door de vis heen en omdat de vis nog wat zakt, wordt er nog een kop opgedaan. Deze gekaakte haring wordt geëxporteerd. Het gebeurt ook, dat de vangst zó groot is, dat er geen tijd is om te kaken. Dan wordt de vis direct gezouten en in de ton. nen gedaan. Deze steurharing is niet zo duurzaam en wordt daarom terstond na aankomst verwerkt tot bokking. Na verscheidene uren ingespannen wer ken zijn alle haringen gekaakt en de vaten gevuld. De haring in de eerste va ten is voldoende gezakt om direct te kunnen beginnen met kuipen. De vis wordt gelijk gelegd. De bovenste hoepel wordt met een speciale hamer, „dissel" genaamd, van de ton geslagen. Met de onderkant van de dissel wordt de hoepel afgeslagen en later weer aan gebracht. Het deksel wordt op de vis ge legd en met de dissel in de inkeping in de binnenzijde van de ton geslagen. In de naad wordt nu uitgeplozen touw ge stopt. De ene hand draait het bundeltje „werk", terwijl de andere met de scherpe bovenkant van de dissel het werk in de voeg slaat, waardoor de pekel niet meer uit de ton kan vloeien. Tot slot wordt de hoepel weer aangebracht en vastgeslagen en gaan de tonnen, per windas, het ruim in. Uitrusten als het aantal tonnen begint te slinken? Dat hangt er van af. Waar schijnlijk is het dan al zo laat, dat de vleet weer uitgezet moet worden, zodat het „schaften" nog een uurtje uitgesteld moet worden! Zo gaat het, de ene dag voor, de andere na, met sterk variërende vangsten. Twee kantjes (tonnen), vier soms, maar ook 200 of 250! Na enige goede vangsten is een geringe een welkome afwisseling. Dan is er gelegenheid even te rusten en de ver loren slaap in te halen. Is men aan het vereiste aantal kantjes of lasten (een last is zeventien kantjes) toe een voorspoedige reis vergt toch nog altijd tien dagen dan gaat het huistoe, waarbij hoewel de laadruimte der loggers uiteen loopt een gemid delde van 600 kantjes gehaald wordt. een goede beurt. Zorgvuldig wordt alles afgeboend en schoon gespoten en de be manning zorgt dat het zwakke geslacht, dat in de haven wacht, niet te weten komt hoe men er aan boord soms uitziet na dagen van inspannend werk. Zo komt de haring in 't land: 't koste lijk voedsel, dat wij zelf zo graag lusten en.... dat ook door het buitenland zo graag van Nederland wordt gekocht. (Vervolg van pagina 1) De els tot tariefsverlaging is net met zwaar genoeg om de zaak voor ae mi nister onaannemelijk te maken, maar hjj ls wel voldoende om het wantrou wen en de controverse tussen de bond genoten te versterken en te verscher pen. Het ls een compromis, dat alle partijen tenslotte onbevredigd laat. Men ha<j tenslotte bij het voor-overleg reeds enkele niet onbelangrijke conces sies van de minister los gekregen. Hoe dit zij. de minister heeft bereikt, dat hij behalve de onontbeerlijke katho lieke steun ook de steun van de Antt- Revolutlonnalren kreeg. En het feit. zei hij, dat het, wetsontwerp de steun van de gehele, althans van een zo groot mo gelijk deel van de Kamer krijgt, is een voordeel, maar dan ook het enige van dit hele amendement. Met 49 tegen 34 stemmen kwam het amendement erdoor. Nog een ander succes boekte de heer Teulings: zijn amendement om de be. talingstermijn van vijf op acht Jaar te brengen werd met slechts de communis, ten tegen aangenomen. En de minister nam zijn amendement om de kinderaftrek uit te breiden tot kinderen onder de leeftijd van vijfentwintig jaar, die gro tendeels op kosten van hun ouders on. derhouden worden en onderwijs of oplei. ding genieten, zelfs over. Een amende, ment van ondergeschikt belang trok de heer Teulings, nadat de minister het ont. raden had, in. De V.V.V. Zuid-Holland meldt, dat de bollenvelden zo goed als uit gebloeid zijn. Hier en daar zijn nog wat darnintulpen. Men is echter druk bezig de „koppen" er af te halen. Het uiterst warme weer heeft Ae bloeitijd van de bloesems zee- bekort. Zondag a.s. kan men nog wel appel bloesem verwachten De andere vrucht- Maar eerst krijgen schip en bemanning bomen zullen wel uitgebloeid zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 5