Staking vijandelijkheden; herstel
recht en veiligheid
Hervorming Indische regering;
regeling econ. vraagstukken
van
politieke delinquenten naar
AMERIKA SCHELDT NEDERLAND
EEN GROTE SCHULD KWIJT
Tegenstrij dige berichten
over Oost-Duitsland
KEVER, DIE ONS VOEDSEL BEDREIGT
Bestrijding wettelijk verplicht
L-
Sympathieke
geste
Troepen moeten in
Indië blijven
NIEUW-GUINEA VERTROKKEN
Waardering voor het verzet
Duitse tekort
komingen
Basis in Turkije
gevraagd
r
Tot hoofd en hart
Ned. regering wenst in Indië:
SNEEUW IN MEI
Zij zuilen er twee
jaar verblijven
C.-G. in ons land
Het weer
Volgend voetbalseizoen
begint 7 September
Schuld met ruim f 700.-
millioen verminderd
Dardanellen-kwestie
weer aan de orde?
f40.000 voor één stier
Mijn ontploffing te
Zandvoort
„Memorial Day'
DONDERDAG 29 MEI 1947
69ste JAARGANG No. 23858
Nederlandse regering is ihans overgegaan io± publicatie
van de noia, welke aan de republikeinse delegatie is over
handigd. De voorstellen in deze noia omvatten uitvoering
v&n art. 15 van de overeenkomst van Linggadjaii inzake
hervorming van de Indische regering tot een centraal appa
raat van de toekomstige federatieregeling van de buiten
landse beirekkingen,- militaire samenwerking betreffende
hei volledig staken van de vijandelijkheden en herstel van
recht en veiligheid,- regeling van de belangrijkste economi
sche vraagstukken met o.m. herstel van recht voor niei-
■Jhdonesiërs ten aanzien van hun bedrijven en bezittingen
TH republikeins gebied,- regeling van de verhouding tot en
samenwerking mei de niet tot de republiek behorende
delen van Indonesië.
Toelichting
DE „VRIJ NEDERLAND"-ZAAK
WEER VOOR
(Vervolg op pagina 3)
„Problemen van alle dag"
VAN KLEFFENS AMBASSADEUR
TE WASHINGTON
Dank van minister Lieftinck
Het verstand bedriegt ons vaak,
het geweten echter nooit
-)
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
Dr. COLIJN
Jongen gedood
Koningin naar Margraten
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ÏE het bieronder volgend overzicht van
voorstellingen der C.G. gaat zij er
Van uit, dat de overeenkomst van Ling-
Sadjati tot doel heeft de vorming, zo
spoedig mogelijk, van de Ver. Staten van
mdonesië als souvereine democratische
Staat, in samenwerking verbonden met
Pet Koninkrijk der Nederlanden door de
Pp te richten NederlandsIndonesische
Phie. Gedurende de voorbereidingstijd
"Ui ft krachtens de overeenkomst de sou-
^ereiniteit van het Koninkrijk, ook over
bidonesië, de jure gehandhaafd, doch
baarbij behoort de facto een zo ruim
Piogelijke aanpassing van de Indische
^gering aan de nieuwe verhoudingen
Plaats te vinden.
De trage gang van zaken is tot dus-
verre niet in overeenstemming met de
Prgentie van het probleem. Iedere ver
dere vertraging maakt de economische
maatschappelijke reconstructie van
bidonesië moeilijker en veroorzaakt ach
teruitgang van de productiebronnen, die
^°or de welvaart en de toekomst van
*1 land fataal kan zijn.
Zy doet een toestand voortduren,
die van beide partijen te grote offers
vergt en vermindert de mogelijk
heden tot verkrijging van de zo
Noodzakelijke credieten voor de we
deropbouw van Indonsië. Zij ver-
ook in en ten opaichte
Van het buitenland spanningen,
welke de goede naam van Indonesië
slechts kunnen aantasten en die op
korte termijn dienen te worden op
geheven.
ZÜ doet een onzekerheid naar binnen
eu naar buiten voortduren, die slechts
v°edsel geeft aan het wantrouwen over
eh Weer en die de vreedzame oplossing
van de hangende vraagstukken steeds
fh°eilijker maakt. Ten slotte is het van
b®t grootste belang, dat op zo kort mo
gelijke termijn niet alleen het gebied
de republiek voor het algemeen ver
der met de overige delen van Indone
sia, met Nederland en met het buiten-
'and weer wordt opengesteld, doch ook
lat daar die voorwaarden van recht en
heiligheid worden hersteld, welke on
tbaar zijn voor een gezonde economi
se maatschappelijke en culturele ont
wikkeling.
be bij de nota overgelegde voorstellen
Pbivatten:
1. De eerste uitvoering van artikel 15
van de overeenkomst van Linggadjati
Piet betrekking tot de hervorming van
*1® Indische regering, tot een centraal
apparaat van de toekomstige federatie
ea de oprichting van organen voor sa
menwerking met het opperbestuur in
Nederland.
2. De regeling van de buitenlandse
^trekkingen en de voorbereiding van de
v°rming van een buitenlandse dienst
v°or de toekomstige Ver. Staten van In
donesië.
De militaire samenwerking met
Betrekking tot het volledig staken van de
^landelijkheden, het herstel van recht
veiligheid, de opbouw van de defen
ce voor Indonesië en de vermindering
van de troepensterkten.
4. De regeling van de belangrijkste
^onomische vraagstukken, met name die.
Welke betrekking hebben op het buiten-
phds handelsverkeer, de deviezencon-
róle, <ie voedselvoorziening en het her
stel van recht voor niet-Indonesiërs ten
aanzien van hun bedrijven en bezittin
gen in republikeins gebied.
5. De regeling van de verhouding tot
en de samenwerking met de niet tot de
republiek behorende delen van Indonesië
en van de inspanning van de bezette ge
bieden op Java en Sumatra in het re
publikeins territoir, een en ander met
inachtneming van art. 3 en 5 van de
overeenkomst van Linggadjati.
T.a.v. deze 5 punten wordt het vol-
gende, toegelicht:
Ad. 1. Het ware rechtstreeks in strijd
met de artikelen 2, 5, 14 en 15 van de
overeenkomst, wanneer men zoals de re
publikeinse delegatie in sommige bespre
kingen en de republikeinse autoriteiten
in sommige uitspraken hebben gesteld,
gedurende de overgangstijd de eenheid
van Indonesië zou verbreken door de re
publiek te plaatsen naast en los van de
overige delen van dit land.
In de voorstellen is uitgegaan van de
toestand voor de overgangsperiode,
waarin de jure het gezag van de verte
genwoordiger van de Kroon in Indonesië
en dat van de Nederlandse regering ge
handhaafd blijft, doch de facto aan
stonds voorzieningen worden getroffen
om een mederegerende instantie op fe
deratieve grondslag te scheppen voor
geheel Indonesië om te voorzien in
een vertegenwoordiging van Indonesië
bij het opperbestuur. Deze constructie
voor de overgangstijd kan tegelijkertijd
de grondslag vormen voor de latere
federale regering en voor de toekomstige
organisatie van de Nederlands-Indonesi
sche Unie.
Ad 2. Teneinde zorg te kunnen dra
gen, dat bij de totstandkoming van de
Verenigde Staten van Indonesië dit land
over het apparaat beschikt, hetwelk het
dan voor zijn buitenlandse betrekkingen
nodig zal hebben, zijn ruime voorstellen
gedaan tot de opneming van Indonesiërs
in de buitenlandse dienst en tot de op
leiding van Indonesisch personeel voor
die dienst.
Ad. 3. In de eerste plaats zal een ein
de moeten komen aan de vijandelijkhe
den die nog steeds voortgang vinden op
verschillende fronten, zodat uitvoering
Geheel onverwacht is er gisteren
in het midden der Ver. Staten sneeuw
gevallen, op sommige plaatsen zelfs
tot 30 c.M. dik.
De „terugkeer" van de winter is op
verschillende punten langs de Colo-
rado-rivier in Illinois waargenomen.
Voor het eerst sidhs mensenheugenis
daalde de thermometer in de laatste
indagen van Me! tot onder het nulpwnt-
Dinsdag 10 Juni zal de beruchte Vrij-
Nederland-zaak opnieuw voor het Am
sterdamse Bijzondere Gerechtshof be
handeld worden. Zoals men weet is deze
zaak reeds 29 October van het vorige
jaar voor geweest, maar het Hof be
sloot toen, wegens de vele „duisterhe
den" in deze gecompliceerde verraad-
kwestie, het onderzoek opnieuw te
openen. Ook nu zijn vijf verdachten ge
dagvaard, die er allen van beschuldigd
worden, de hand te hebben gehad in de
arrestatie van illegale werkers van de
bekende „Vrij Nederland"-groep.
Woensdagmiddag vertrok het s.s.
"Tarakan", van de Maatschappij
^ederland", naar Hollandia op
^•'euw-Guinea, met 119 politieke
delinquenten aan boord, die op ver
killende bases, waar legergoederen
llin opgeslagen, werkzaamheden
WUen verrichten. De delinquenten,
JJ8 twee jaar op Nieuw-Guinea
Wllen verblijven, worden uitgezon-
door de stichting „Beheer en
r^luidatie basesgoederen", gevestigd
's-Gravenhage.
<W0rsPronkelijk waren er 240 gegadig-
Cjüin v°or tewerkstelling in Nieuw-
nea,
doch het ingenieursbureau
Vrijburg", dat met de
4at®®negeren
Killing der tewerkgestelden is be
de 'heeft slechts 119 candidaten voor
^zending geschikt bevonden. Men
heeft zich beperkt tot het aanstellen van
practisch geschoolde arbeiders, terwijl
een streng medisch onderzoek is inge
steld, teneinde na te gaan of de tewerk
gestelden tegen het tropisch klimaat be
stand zullen zijn.
De meeste delinquenten, die met de
Tarakan vertrekken,, zijn „Tribunaalge-
vallen". Zij, die veroordeeld - zijn tot
rijkswerkinrichting, of gevangenis ko
men niet in aanmerking voor uitzen
ding. De delinquenten zullen worden
te werk gesteld bij de legergoederen-
dumps te Hollandia, Biak, Morotai en
Tarakan.
De inscheping verliep vlot. Het voor
dek van de Tarakan is gereserveerd
voor de delinquenten, die dadelijk na
aankomst op het schip het hun toege
wezen terrein gingen verkennen. Zij
krijgen soldatenkost en mogen zich op
het voorgedeelte van het schip vrij be
wegen. De stemming der vertrekkenden
was goed en velen hopen zich in Nieuw-
Guinea een toekomst te kunnen schep
pen.
kan worden gegeven aan de beginselen
van demilitarisatie, die als eerste voor
beeld met betrekking tot het regentschap
Modjokerto zijn overeengekomen. Voorts
dient aan iedere actie naar de Malino-
gebieden een einde te worden gemaakt.
In de tweede plaats is het noodzakelijk
in verband met het voorgaande, dat de
taak van de strijdkrachten tot haar nor
male omvang wordt teruggebracht en
dat derhalve het overleg wordt geopend
omtrent de samenwerking ten behoeve
van de defensie.
Daartoe zal het nodig zijn, dat
een deel der Nederlandse strijd
krachten t® land, ter zee en in de
lucht voorlopig ter beschikking van
Indonesië blijft, omdat de opbouw
van een moderne weermacht een
proces van jaren is. In verband hier
mede dient he^ vraagstuk van de
vermindering van de Nederlandse
strijdkrachten uiteindelijk te worden
getoetsj aan de defensiebehoeften
van dit land en dient een deskundig
overleg te worden geopend omtrent
de omvang van de Nederlandse bij
stand, die men nodig heeft en om
trent de strategische dislocatie van
de hier gedetacheerde Nederlandse
striidkrachten die door die defensie
worden geëist.
In de derde plaats is het dringend
nodig, dat het proces van herstel van de
binnenlandse veiligheid zoveel mogelijk
wordt bespoedigd, opdat de ontwikkeling
van Indonesië uit de revolutionnaire in
de constructieve fase kan overgaan.
In verband met de verantwoordelijk
heid, die Nederland op dit gebied natio
naal en internationaal draagt, dient ook
politioneel een samenwerking tussen Ne
derland en Indonesië të worden georga
niseerd, die op de kortst mogelijke ter
mijn de vorming waarborgt van een poli
tie apparaat, dat zowel aan binnenlandse
als aan buitenlandse belangen de bescher.
ming kan verlenen, waarop zij voor een
vreedzame verdere ontwikkeling aan
spraak mogen en zullen maken.
De leden van de Commissie-Generaal,
Schermerhorn en Van Poll, zijn gister
middag op Schiphol aangekomen. Ter
begroeting waren o.m. aanwezig prof. dr.
Na een pontificale H. Mis, welke Mgr. Bernardini had opgedragen, werd voor de eer
ste maal in plechtige processie rondgedragen het beeld van de H. Broeder Klaus, Ni-
colaas van Flue, welk beeld in de parochiekerk van het Zwitserse plaatsje Sachseln
bewaard wordt. Zoals men weet, is 15 Mei van dit jaar de Zwitserse Broeder Klaus
heilig verklaard
Verwachting tot Vrijdagavond:
Heldere nacht. In de ochtend snel
tot hoge waarde stijgende tempera
tuur. Later op de dag toenemende
bewolking met vooral in het Zuiden
kans op onweersbuien, die een vrij
sterke temperatuursdaling veroorza
ken. Meest matige wind uit Zuidelijke
richtingen.
Zon 4.2920.46, maan 16.013.00.
De Sportkroniek, het officieel orgaan
van de K.N.V.B., deelt mede, dat het
volgend voetbalseizoen begint op Zondag
7 September.
Alcide de Gasperi, de leider der chris-
telijk-democraten, heeft president de
Nicola ervan in kennis gesteld, dat hij
in staat is een nieuw kabinet te vormen.
De Gasperi zal een kabinet samen
stellen bestaande uit leden van zijn
eigen partij en enkele deskundigen.
J. H. A. Logemann en J. M. Kiveron,
secr.-generaal van het ministerie van
Overzeese Gebiedsdelen. Gevraagd naar
de publicatie van een buitenlands pers
bureau van de nota aan de republikeinse
delegatie, zeide Schermerhorn: „Het ge
wone procédé, hier en daar wat opge
vangen. Inderdaad zijn verschillende
punten juisf, zoals het instellen van een
federale regering. Publicatie over het va
luta-vraagstuk is echter pure fantasie."
Hij zeide verder, dat de grote moeilijk
heid is geweest, dat men gebonden was
aan „de problemen van alle dag." „Wij
zaten vast aan de financieel-economi-
sche problemen en van de andere kant
werd het zwaartepunt gelegd op het in-
cident-Modjokerto."
Te Washington werd op 28 Mei door
generaal G. C. Marshall, Secretary of
State, en de Nederlandse ambassadeur,
dr. A. Loudon, tussen de V. S. en Neder
land een overeenkomst getekend, waar
in de schulden en vorderingen uit hoof
de van lend lease en andere wederkerige
leveringen van goederen en diensten ge
durende de oorlogsperiode, definitief en
volledig worden geregeld.
Amerika leverde aan Nederland voor
ca. 180 mill, dollar op basis van lend
lease.
Als tegenprestatie, z.g. „reverse lend
lease", leverde Nederland aan Amerika
voor 37 mill.
De V- S. hadden vervolgens een vorde
ring wegens leveringen van goederen d°°r
de Amerikaanse legers aan de burgerbe
volking in Nederland en Ned .-Indië voor
ongeveer 190 mill.
Voorts was door de Amerikaanse rege
ring nog een hoeveelheid muntzilver
destijds ter waarde van 40 mill. aan
de Nederlandse regering geleend.
In de Woensdag afgesloten overeenkomst
blijft de verplichting tot ïiet terugleveren
van dit zilver (binnen ca. 5 jaar ti)os)
gehandhaafd, doch alle andere hierboven
genoemde schulden en vorderingen wor
den in de overeenkomst verrekend door
de vaststelling van het netto totaal door
Nederland aan Amerika verschuldig
de bedrag op 67.500.000.
Een aantal in de overeenkomst genoem
de Nederlandse vorderingen zullen alsncg
door de Amerikaanse regering worden be
taald. De aldus ter beschikking komende
(jollarbedragen zullen door de Nederlandse
regering worden aangewend voor het ver
richten van een eerste afbetaling van
19.5 mill. Het is de bedoeling, dat van
de dan resterende schuld van 48 mill,
nog een bedrag van naar schatting 13,7
mill, zal kunnen worden afgedaan door
het beschikbaar stellen van guldensbe
dragen en gebouwen.
De dan nog resterende 34.300.000 collar
zullen in dollars moeten worden afbetaald
in 30 jaarlijkse termijnen, te beginnen
1 Juli 1951. De interest is vastgesteld cp
2 pet. per jaar, voor het eerst betaalbaar
op 1 Juli 1947.
Dezelfde tegemoetkomende credietvoor-
waarden worden door de huidige overeen
komst tevens van toepassing op de reeds
bestaande credieten van 30 mill, aan
Nederland en 100 mill, aan Ned'.-Indië
voor de aankoop van Amerikaanse leger-
de
voorraden na de oorlog.
By de ondertekening te
prees
minister Marshall
Washington
de bijdrage,
Naar wy van bevoegde zijde vernemen,
is binnenkort de benoeming te verwach
ten van mr. E. N. van Kleffens (minis
ter zonder portefeuille) tot ambassadeur
te Washingon.
welke Nederland geleverd heeft om de
oorlog tegen Duitsland te winnen, aldus:
„De Nederlandse koopvaardij en de
Nederlandse vloot hebben dapper doorge
zet na de aanval van Duitsland. Tegen
het einde van de strijd in Europa, toen
generaal Eisenhower een beroep op het
Nederlandse volk deed het Duitse leger
door sabotage tegen te werken, heeft het
een schitterend antwoord gegeven door
de spoorwegen lam te leggen in de vorm
van een algemene staking, welke met
grote persoonlijke gevaren gepaard ging.
Op deze en andere manieren heeft het
Nederlamdse volk aanzienlijk geholpen de
geallieerde overwinning te bespoedigen."
De Nederl. ambassadeur te Washington,
dr. A. Loudon, memoreerde hoe Amerika
door het grootscheepse lend- lease-pro
gramma een machtige bijdrage tot de ge
meenschappelijke oorlogsvoering en over
winning leverde, zonder het financiële
evenwicht tussen de geallieerden nog verder
te verstoren.
Hij roemde de uitstekend georganiseerde
en breed opgezette aanvoer van reliefgoe-
deren kort voor en na de bevrijding door
de geallieerde legers in Nederland, als een
voorbeeld van geallieerde samenwerking en
solidariteit, waardoor Nederland voor een
ramp werd behoed. Amerika trad hierbij
als grootste leverancier op. Het Nederland
se volk zal als gevolg van de huidige royale
regeling daaraan niet worden herinuerd
door zwaar drukkende dollarbetalingen ge
durende een lange reeks van jaren. De
herinnering zal echter bewaard blijven met
onvermengde gevoelens van erkentelijk
heid.
Minister Lieftinck, die naar aanleiding
van deze overeenkomst Woensdagavond
een radiorede hield, dankte daarin het
Amerikaanse volk van harte namens het
Nederlandse volk en zei o.m.:
In deze voor ons land zo gelukkige re
geling weerspiegelt zich ongetwijfeld de
grote waardering, die men in Amerika
koestert voor de bijdrage, die Nederland
heeft geleverd in de gemeenschappelijke
strijd, een bijdrage, niet alleen gebracht
door de officiële strijdmacht in haar
verschillende onderdelen te land, ter zee
en in de lucht, maar ook door de Ne
derlandse koopvaardijvloot en onze dap
pere zieelieden en door het ondergrondse
^n bovengrondse verzet van het meren
deel onzer bevolking. In het bijzonder
de spoorwegstaking, waaraan de Ameri
kaanse opperbevelhebber generaal Eisen
hower een zo grote waarde heeft toege
kend, heeft op het Amerikaanse volk
een grote en onvergetelijke indruk ge
maakt. Voor allen, die tijdens de oorlog
en de bezetting zo moedig aan het verzet
hebben deelgenomen, moge het een grote
voldoening zijn, dat hun houding ook in
dit opzicht aan het vaderland is ten
goede gekomen.
Naast de bijdrage, die de Amerikaanse
troepen hebben geleverd in de bevrijding
van ons land, is thans van Amerikaanse
zijde een nieuw offer gebracht, dat ons
van een druk bevrijd, die, wanneer deze
oplossing niet ware bereikt, een zeer
zware last voor ons zon hebben betekend.
Niet alleen de handelsbetrekkingen
tussen ons land en de Ver. Staten en de
economische verhoudingen in de wereld
zijn door het vandaag tot stand gekomen
accoord gediend, ook de vriendschapsbe
trekkingen tussen het Nederlandse en het
Amerikaanse volk zijn er opnieuw door
versterkt
Volgens een verklaring van het Russi
sche militaire bestuur worden in de Rus
sische zone van Duitsland de voedsel
rantsoenen geheel gehonoreerd, terwijl de
andere zones met een zeer ernstige crisis
te kampen heeft. Volgens officiële ver
slagen zijn er in verschillende steden als
Leipzig, Bernau en Pinra wel gevallen
voorgekomen, waarin de voedselautoritei-
ten hun zaken ernstig verwaarloosd heb
ben. Enige Duitsers zijn ontslagen en ge
straft wegens hun tekortkomingen.
Volgens de Russen zijn in April alle
rantsoenen gehonoreerd en ook in Mei
Zoals de naam reeds aanduidt, werd de Coloradokever oorspronkeiyk waar
genomen in de staat Colorado in West-Amerika. Het insect, dat van aan de
aardappel verwante gewassen leefde, tastte na de invoering van de aardappel
deze plant aan. Sedert 1859 is de coloradokever berucht als zeer schadeiyk insect.
De kever en de larven voeden zich met de bladen van de aardappelplant. Zij
richten hierbij een zodanige schade aan, dat de planten afsterven en geen knollen
meer vormen.
DE VERSPREIDING VAN DE COLORADOKEVER OVER EUROPA
KEVER
2,5
GEEL MET IO ZWARTE
STREPEN
2,5
GEZWOLLEN ORANJEROOD
GLANZEND 147371V. PELT
In 1874 werd het diertje voor het eerst
waargenomen aan de Atlantische kust
van Amerika. Onmiddellijk volgde
hierop in Europa de reactie. Op grote
schaal werden onder de aardappelkwekers
bijzonderheden over het insect verspreid,
terwijl verschillende landen de invoer van
Amerikaanse aardappelen verboden.
Ondanks deze maatregelen, kreeg
het diertje toch vaste voet in Z.W.-
Frankryk (1919), van waarnit de ver
spreiding over West-Europa een aan
vang nam. Al spoedig werd het on
heilsbeestje waargenomen in geheel
Frankrijk, België, Zwitserland, Duits
land en Nederland. Ook Engeland en
Spanje ontkwamen niet aan de be
smetting. De Pyreneën en het
Kanaal waren dus geen onoverkome
lijke hindernis geweest voor het in
sect.
In Nederland wordt het diertje we!
hier en daar waargenomen, doch dank
zij de van meet af aan gevoerde inten
sieve bestrijdingscampagne kan men niet
zeggen, dat de Coloradokever in ons land
een vaste vestigingsplaat heeft.
Na de bijzonderheden over de versprei
ding geven wij nog enkele bijzonderheden
over het uiterst schadelijke insect en zijn
leefwijze. De lengte van de kever is on
geveer 10 m.m. De kleur van het diertje
is heldergeel, met vijf overlangse zwarte
strepen op ieder dekschild. De larve is
oranjerood getint, met een typisch stomp
en gezwollen achterlijf.
Tegen de winter kruipt de kever in de
grond en overwintert op een diepte van
20 tot 50 c.m. In het voorjaar vertoont
het insect een sterke neiging tot vliegen
en wordt dan dikwijls door de windstro-
mingen over grote afstanden meegevoerd.
De bestrijding van de Coloradokever is
in ons land wettelijk verplicht.
zijn de autoriteiten nog steeds met hun
voorraden uitgekomen. De aardappelvoor-
raden zijn echter tot ^n zeer laag peil
gezakt, terwijl er weinig pootgoed aan
wezig is. Bij deze berichten moet men
nog bedenken, dat de Russen geheel van
de door hen bezette gebieden leven, zo
dat een zeer Kroot deel van de Duitse
oogst etc. naar de bezettingstroepen ver
dwijnt; in tegenstelling met in het Wes
ten, waar de Amerikanen, Engelsen en
Fransen het voedsel uit hun eigen lan
den aanvoeren.
In lange verklaringen hebben de Duitse
bladen gisteren ontkend, dat er in enige
Duitse steden van de Oostelijke zone de
monstraties gehouden zouden zijn en dat
anti-communistische vlugschriften zou
den zijn verspreid.
Volgens berichten uit Oost-Duitsland
ontvangt de normale verbruiker aldaar
1735 calorieën per dag, wat aanzienlijk
meer is dan de vaak gehonoreerde 1150
calorieën van de Westelijke gebieden.
Reizigers, die uit de Russische zones
in Berlijn ariveren, verhalen echter over
minder gunstige toestanden. Zij hebben
weinig rooskleurige vooruitzichten over
de voedseltoestand en het onder Ameri-
kaansche supervisie verschynende blad
„Der Abend" bericht, dat de provin
cies Mecklenburg en Brandenburg een
landbouwcrisis dreigende vormen aange
nomen heeft.
Recep Peker de Turkse minister-pre
sident, heeft voor het parlement ver
klaard, dat „een zekere vreemde mo
gendheid" een nota had gezonden, waarin
bases in Turkije gevraagd werden. Het
verzoek was gedaan „met het oog op het
treffen van gemeenschappelijke verdedi
gingsmaatregelen."
Het besluit om de staat van beleg te
verlengen, wordt te Londen beschouwd
als een aanwijzing, dat het opnieuw ter
sprake komen van de kwestie der Dar
danelles in niet zeer verre toekomst
verwacht wordt.
Men had nog geen bericht ontvangen
omtrent een nieuwe nota van de Sovjet-
Unie aan Turkije omtrent dit onder
werp en men neemt aan, dat Peker
doelde op de bekende Russische nota's
van eind 1946.
In de nota over de deviezenpolitiek
van Nederland, welke minister Lief
tinck eind April het licht deed zien,
memoreerde hij reeds, dat de schuld
voor oorlogsbehoeften, welke Nederland
en Nederlands-Indië onder de in 1942
met Amerika afgesloten Lend-Lease -
overeenkomst uit de Verenigde Staten
betrokken, waarschijnlijk grotendeels zou
worden kwijtgescholden. Van de leveran
ties voor civiel gebruik zou Nederland,
naar raming van de minister, een be
drag van ongeveer 60 millioen dollar nog
moeten betalen.
De mededeling welke de minister gis
teravond over de radio aan het Neder
landse volk deed en welke wij elders in
deze editie uitgebreid weergeven, kwam
daarom niet onverwacht. Toch is
goed bij deze aangelegenheid even stil
te staan.
Het bedrag van ruim 330 millioen dol
lar, waarop onze schuld per saldo wordt
getaxeerd, is het verschil tussen onze
aankopen in de V. S. en de grote voed-
selleveranties na de bevrijding enerzijds,
en datgene, wat Amerika ons verschul
digd is voor verschillende diensten, wel
ke wij bijv. in Curacao aan Ame
rika hebben bewezen. Het is zonder meer
duidelijk, dat uit een en ander een be
langrijke schuld van Nederland bleef
bestaan.
Nu is dan deze kwestie geregeld. Ame
rika heeft ons ongeveer vier-vijfde deel
van onze schuld kwijtgescholden. Dit
betekent dus, dat by de grote krachts
inspanning, welke de Verenigde Staten
en liet Amerikaanse volk zich hebben
getroost, om mede ons land van de
Duitse overheersing te bevrijden, zij ook
nog een financiële last op zich nemen.
Het bedrag, dat ons land is kwijtge
scholden, moge slechts een klein deel
uitmaken van de totale Amerikaanse
uitgaven, voor ons land betekent het
echter, dat onze toch reeds precaire
financiële positie niet extra belast wordt
met een schuld van ongeveer een mil
liard gulden.
Het was waarlijk op zijn plaats, dat
minister Lieftinck zich gisteravond tot
de spreekbuis van het gehele Neder
landse volk maakte, toen hü Amerika
de dank van Nederland overbracht voor
deze sympathieke geste.
De Jcist met het stoffelijk overschot van
dr. H. Colijn was te Berlijn opgebaard. Sol
daten van bevriende mogendheden be
trokken om beurten de erewacht. Onze
foto toont de erewacht der Amerikanen
Naar wij vernemen is hedenmorgen
een auto met het stoffelijk overschot
van dr. H. Colijn uit Berlijn naar Neder
land vertrokken. Vermoedelijk zal heden
avond de grens van ons land worden be
reikt. De bijzetting zal geschieden Don
derdag 5 Juni, des morgens half twaalf
op de Algemene Begraafplaats aan de
Kerkhoflaan te 's-Gravenhage.
f 40.000 voor één stier, wordt niet alle
dagen gemaakt, ook niet in Friesland.
Dezer dagen is het toch geschied. De
bekende stamboekstier Rutjes Eduard
van de fokker R. Yetsinga te Arum en
eigendom van T. Oostenbrug te Lieve
Vrouweparochie is voor dit enorme be
drag naar Zweden verkocht.
Woensdagavond te kwart over zeven
bevond het vissersscheepje Z.V.T. 2
zich op ongeveer 150 meter uit de kust
van Zandvoort ter hoogte van bad-Zuid,
toen men even achter het schip een
hevige explosie waarnam. Er bleek een
mijn ontploft te zijn, die een ware ra
vage aanrichtte aan boord van het
bootje, dat later met een groot lek op
het strand gezet kon worden. Van de
twee leden der bemanning werd niemand
gewond. Van de drie passagiers echter
was de 15-jarige Volkert Schaap uit
Zandvoort door de luchtdruk gedood,
hoewel er geen uiterlijke verwondingen
te constateren waren. Personeel van
bad-Zuid bracht bemanning en passa
giers aan land.
Koningin Wilhelmina heeft de uitno
diging van de Amerikaanse regering
aangenomen om morgen, Vrijdag, te
genwoordig te zijn op het Amerikaanse
militaire kerkhof Margraten bij Maas
tricht, alwaar ter ere van de Ameri
kaanse gesneuvelden herdenkingsplech
tigheden zullen worden gehouden.
Het is op deze dag, de 30ste Mei, de
z.g. „Memorial Day," dat de mensen van
Amerika de gewoonte hebben ingesteld
om samen te komen en de kerkhoven te
bezoeken om hulde te brengen aan Ame
rikaanse burgers, die hun leven heoben
gegeven in dienst der Amerikaanse strijd
krachten.
