De Nederlandse nota aan
Republikeinse delegatie
E'
REPUBLIKEINS KABINET
BEHANDELT NED. NOTA
N.S.B.-functionaris De Rijke voor
tribunaal te Deventer
Z&V.hOMW
a
O
„Kwestie kan op vredelievende wijze
worden opgelost"
NIEUWE BONNEN
Ziekenhuis
droppings
Communistische films
in Hollywood?
Von Papen mishandeld
Verklaring van dr.
Idenburg
Volkstelling gisteren
begonnen
Brood wordt iets beter
Waar zijn onze
troepenschep£.n
Hij had in Haarlems gemeenteraad zijn
geloof in de democratie verloren
die terugkeerde
DONDERDAG 29 MEI 194?
PAGINA 3
as
Verlies voor de volks
gemeenschap
Antwoord binnen 14 dagen
SLACHTOFFERS VAN „DODEN
MARS" HERDACHT
Jansonius voor het Hof
v
ADM. THIERRY D'ARGENLIEU
BLIJFT IN DIENST
Noordzeekanaal ook 's winters
bevaarbaar
P. E. TEPPEMA GEZANT TE
CANBERRA
WERKKLEDING
Regeringsstandpunt
over Buitenzorg
een
ikelier
t hoef
,nt d®
annen
§en la-
trek'
•je op,
tit en
esteld,
heeft
- toch
e on-
>innen
v .1 geen
|n een
or de
•hoor"
n, dat
mmer
n bed
(Vervolg van pag. 1)
Ad. 4. Het is dringend noodzakelijk,
j de economische werkzaamheid in
jtoonesië over het gehele gebied wordt
ervat en dat, overeenkomstig art. 14
"to de overeenkomst, de niet-Indonesi
toe rechten en bezittingen aan de
echthebbenden worden teruggegeven.
~at daarbij de dn- en uitvoer en de de-
ezencontröle behoren te worden ver
red onder leiding van het centrale (het
toekomstige federale) gezag, ligt voor de
"tod, daar een splitsing van deze taak
°ver de verschillende staten de economie
to Indonesië ernstig zou verzwakken en
to credietwaardigheid in het buiten
tod blijvend en onherstelbaar zou doen
achteruit gaan.
De tot dusverre bestaande onregel
matige toestanden leiden tot ernstige
Verliezen voor de volksgemeenschap
en geven aanleiding tot smokkelarij
en andere frauduleuze handelingen,
d'e uiteindelijk het volk benadelen.
herstel van recht v°°r niet-
Ibdonesiërs in het republikeinse ge
bied is daarnaast noodzakelijk, om
to productie weder op volle gang te
krijgen en het vertrouwen te her
stellen van het Nederlandse en bui
tenlandse kapitaal, zonder hetwelk
tot zijn werkzaamheid in deze lan-
ton niet zal willen of kunnen her-
Vatten.
Een organisatie is voorgesteld, waarin
Vertegenwoordigers van de ondernemers
'aast die van de republiek en van de cen-
raie overheid zitting zullen hebben, ten
tode de uitvoer zo snel mogelijk te be
werkstelligen. De daarbij rijzende vraag-
ukken omtrent de verdeling en toewij-
tog van de opbrengst kunnen verder
torden behandeld, zonder dat daardoor
*je Uitvoer wordt vertraagd, omdat deze
'Sanisatie de opbrengsten voorlopig kan
toeren, totdat bedoelde vraagstukken
to opgelost. Daar distributie en prijzen
to de eerste levensbehoeften bepalend
to voor het herstel van het economisch
'towicht van het land, ligt het voor de
.tod, dat ook voor deze belangrijke ma-
toe een centrale organisatie wordt voor
meld, zij het met een belangrijke de-
totralisatie naar de staten.
t Ad 5. Inschakeling van de georgani-
rde delen van de Malino-gebieden kan
e»iakkelük geschieden door de vertegen.
®ordigers van die gebieden bij de be-
.toekirtgen tussen de beide delegaties te
trekken.
^öaartoe is noodzakelijk, dat de repu-
to duidelijk uitdrukking geeft aan de
tonning van die gebieden door de or-
Uisaties en functionarissen, welke de
handhaven, als zou de republiek
s,tor gezag ook over die gebieden uit
stoken, openlijk te ontbinden of uit hun
rties te ontheffen.
C. G. stelt deze eis mede tegenover
y.tondrang van republikeinse zijde om
Vring te geven aan artikel 1 van
0fl QiÉfeenkomst, terwijl zij tevens van
fdeei is, dat de artikelen 3 en 4 eer-
lid van die overeenkomst voorschrij-
Ve*l, dat overal de voorwaarden van
tohtszekerheid en vreedzame politieke
totwikkeling worden geschapen, welke
to burgers van dit land in staat zullen
jtofrn zich vrijelijk uit te spreken om-
tot de wijze, waarop de verschillen
de gebieden hun plaats in de federatie
zullen innemen, dan wel over de vraag,
of bepaalde gebieden de voorkeur geven
aan een bijzondere verhouding tot de
Staten en het Koninkrijk.
Het zal noodzakelijk zijn, te geraken
tot een regeling, die de positie van het
personeel in dienst van de Indische re
gering en van het personeel, dat vroe
ger in dienst was bij zelfstandige rechts
gemeenschappen hier \te lande, veilig
stelt. Een ontwerp-regeling van deze
materie is, aan Nederlandse zijde, in een
vergevorderd stadium van voorbereiding.
Aan de hierboven vermelde hoofdpun
ten ontbreekt nog de deugdelijke rege
ling van het geldwezen en van de finan
ciële verhouding tussen Indonesië en
Nederland. Het spreekt vanzelf, dat een
dergelijke regeling eveneens een onafwijs
bare voorwaarde is voor de goede uit
voering van de overeenkomst van Ling-
gadjati, doch de C.-G. is van mening,
dat zij moeilijk tot stand kan worden
gebracht_ zolang de noodzakelijke voor
waarden voor het herstel van recht en
veiligheid en de hervatting van het
economisch leven nog niet zijn vervuld.
In verband met de dringende nood
zaak, om op korten termijn tot een
begin van uitvoering te geraken,
meent de C.-G. te moeten verlangen,
dat een antwoord op deze voorstellen
door de republikeinse delegatie bin
nen 14 dagen zal worden gegeven.
Mocht dit antwoord afwijzend of
onbevredigend zijn, dan ziet zij tot
haar leedwezen geen mogelijkheid, de
besprekingen voort te zetten en zal
zij de vraag wat verder te gebeuren
staat moeten voorleggen aan Ne
derlandse regering.
Onlangs zijn op de oorlogskerkhoven
van Kan-Tsjaraboeri en Tsjoengkin in
Siam eenvoudige plechtigheden gehou
den ter herdenking van de Nederlandse
slachtoffers van de „Dodenmars," die op
deze kerkhoven naast lotgenoten van
andere nationaliteiten begraven liggen.
De plechtigheden geschiedden bij gele
genheid van de nationale rouwdag in
Nederland.
De heer B. A. Piets, de Nederlandse
zaakgelastigde, sprak namens de Neder
landse regering en de verwanten van de
gevallenen enige woorden van herinne
ring en bracht een bloemenhulde.
J. L. Jansonius uit Utrecht, chef-staf
en plaatsvervangend voorman van de
Germaanse S.S., zal Donderdag 5 Juni
voor een Kamer van het Amsterdamse
Bijzondere Hof te Utrecht terecht staan.
Als getuigen zullen o.m. v. Geelkerken,
ex-plaatsvervanger van Mussert, en A.
Zondervan, èx-commandant van de
W.A., gehoord worden.
Indonesische kapok voor
Amerika
6 Juni zal het eerste Amerikaanse
schip, dat na het incident met de „Mar-
tin-Behrman", een Indonesische republi
keinse haven binnenvaart, een lading
van 100 ton kapok innemen in Cheribon
en Probolingo.
Zondag o.s. begint het visseizaen. Geopend of niet geopend, de jeugd trekt zich van
seizoen of vergunning niet veel aan
De Amerikaanse luchtmacht be
schikt over blauwdrukken voor volledi
ge hospitalen, welke per parachute
neergelaten zouden kunnen worden op
slagvelden en gebieden, welke door
een ramp geteisterd zijn. De hospi
talen zijm opgebouwd uit afzonderlijke
eenheden, zoals operatiekamers, rönt-
genkamers en ziekenverblijven. De
ziekenhuizen zijn voorzien van eigen
electrische centrales
Admiraal Thierry d'Argenlieu, de voor
malige Hoge Commissaris van Frankrijk
in Indo-China, is benoemd tot inspecteur,
generaal der Franse vlootstrijdkrachten
en tot vice-president van de opperste ma-
rineraad.
Na de eerste wereldoorlog verliet de
admiraal de marine en werd Carmeliet.
In 1939 werd hü opgeroepen in militaire
dienst.
De voormalige Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, James F.
Byrnes, is bezig een boek te schrijven
over hetgeen zich bij de vredesbespre
kingen, die sinds de conferentie der
Grote Drie te Yalta hebben plaats ge
vonden, achter de schermen heeft af
gespeeld. Hij maakt daarbij gebruik van
stenografische aantekeningen betref
fende vertrouwelijke bijeenkomsten,
waaraan door Stalin, Churchill en
andere wereldleiders werd deelgenomen.
Kiev kidnapt Odessa's voetbalsterren Tien millioen dollar
verdween Verwarring op het State Department Zou
het uit zijn met de sigarettenhandel
Laat geen Rus in de toekomst Ame
rika meer aanvallen om zijn
kidnappings, want waarover het
/tossische vakverenigingsblad „TRUD"
11 zijn verontwaardiging uitspreekt, gaat
'■'to ver: Kydymenko, Zhigan en Se-
totyakov zijn ontvoerd. Het zijn geen
tollionnairszoontjes die komen naar
tob zegt 'n Rusland niet meer voor
Jtozr voetbalsterren uit Odessa. De
^torgeschiedenis is aldus: Dynamo, het
efaamde Moskouse elftal, versloeg Kiev
9 de 1ste Mei. Zó groot was de veront-
aardiging van Kiev, dat kameraad
^aiinchuk, volgens zijn officiële titel
"afgevaardigd voorzitter van het comité
tor Sport en Physische cultuur in de
jtorainse Republiek", op mogelijkheden
"to Wraak zon. Het resultaat was de ver
fijning van bovengenoemde voetballers,
j! e ontvoering geschiedde op klaar-
'tote dag", schrijft Trud over dit nieuws,
at als een lopend vuurtje door Odessa
Fto. de telefoons bij de verschillende
stanties niet meer stil deed staan en
torai de eis deed opkomen: „Zoek deze
"tonnen op en breng ze naar Odessa te_
Onbeschrijfelijk is de droefheid
-to de voetballiefhebbers", schrijft het
.ad over de stemming in de Zwarte
to-havenstad. Maar in Kiev was alles
„to publiek geheim: plakkaten deden
6 burgers kond van de nieuwe opstel-
van het stadselftal: mét Kydymen.
fltl!
k -<» van net staasentai: m<
Zhigan en Sevastyakov.
T^ien millioen dollar geen wisse-
4. Wasje in deze dagen is zonder
6.. meer zoek geraakt in de vorm van
^splinternieuwe biljetten van de
tc,anc° Central" van Venezuela. Vele
torpzinnige mensen pijnigen op het
b hun hoofd over de vraag, hoe
'hogelijk is en welke weg zij moeten
bti' oni de dieven deze ongelooflijke
t(t Weer afhandig te maken. „Ergens
(jia?,en New York en Vliegveld La Guar-
tjv 's het enige gegeven, dat de detec-
be®s °ver de plaats van de diefstal heb-
Y opgekregen. In Venezuela en New
totirt- lopen bankdirecteuren intussen
Zen, door- hun werkkamers om hun
str„- en te kalmeren. De detectives
ton de stad af.
P het State Department in Wash
ington heerste Dinsdagmiddag
ïeden ernstlSe verwarring. Om half vijf
r,'- 'n extra luxe auto's de minister
toanciën en een directeur van een
Er voor om Marshall te ontmoeten.
iets bijzonders aan de hand
°tografen en filmoperateurs volg
den hen op de voet en maakten hun toe
stellen in orde om het gebeuren van die
middag te vereeuwigen. Marshall zou
van de twee heren een chèque van hon
derd dollar krijgen als voorschot voor
het hulpprogram aan Griekenland en
Turkije.
Maar Marshall kwam niet. Zenuw
achtige ambtenaren zochten hem in alle
mogelijke plaatsen van het gebouw. De
huistelefoon riep hem zonder ophouden
op. Geen Marshall. De heren met de
chèque pakten hun tassen weer en de
fotografen deden de hoezen om hun
apparaten. Zij vertrokken.
Marshall heeft hen intussen laten we
ten dat hij door een verwisseling van
data naar elders geroepen was. En
of de heren nog maar eens terug wilden
komen!
Aan de vier „D's", die in de Ameri
kaanse zone van Duitsland een ze
kere befaamdheid hebben gekregen,
is een vijfde toegevoegd. Aan de reeks
van De-militarisatie, Ds-nazificatie, de
De-industrialisatie en De-mocratisering
heeft zich nu ook de De-nicotinisering
geschaard. Een erg geleerd uitziend
woord voor de ingrijpende Amerikaanse
maatregel, waardoor geen sigaretten meer
naar Duitsland kunnen worden gestuurd
De Duitsers zijn daarom begonnen, de
Lucky's en Phillips zelf te gaan roken.
Tot nu toe werden ze gebruikt als „be-
zettings-betaalmiddel". Geen Duitser, die
het nog proberen moet te handelen in de
„Amerikaantjes" van de beurs in het
Duitsland van vandaag. En GI-Joe doet
verstandig in de toekomst niet meer met
sloffen sigaretten a raison van 1000 mark
over straat te gaan. De Military Police
houdt ook hém in de gaten.
Mordei Hagetaoth, Hebreeuws voor
de „ghetto-vechter" en de nieuwe
naam voor de oude Italiaanse
driemaster „Bruma", heeft geen succes
gehad. Drie weken zwalkte het schip op
de Middellandse Zee na het vertrek uit
een of andere Italiaanse havenstad.
Veertienhonderd-zevenenvijftig visum-
loze Joden van Poolse, Hongaarse en
Roemeense nationaliteit zaten in de hitte
van de zon op het dek of in de ondraag
lijke benauwdheid van het ruim. Zü zagen
het land, dat zij als het beloofde be
schouwden, maar betraden zijn grond
niet. „Van de ruïnes van de ghetto's naar
ons eigen land ons enig toevluchts
oord Open de poorten" hadden zij ln
het Engels op de rome van hun schip
geschreven. Tevergeefs. Engelse soldaten
kwamen bij de landing op de Palestijnse
kust tussenbeide: de poorten van Pales
tina openden zich niet; twee dagen later
sloten de hekken van de gevangenenkam
pen op Cyprus zich achter hen.
Parijs was bij wijze van spreken al
thans tijdens de Pinksterdagen
een veriaten stad. Niet dat de ter
rassen langs de boulevards verlaten wa
ren. Allerminst, maar de rijen van de
voorbijschuifelende duizenden waren aan
zienlijk gedund. De meesten zijn verstan
dig geweest en hebben enige dagen het
stof van de stad de rug toegekeerd en
in de tuinen en bij de fonteinen van
Versailles lucht en zon gezocht. De zwem
baden in de Seine waren voller dan ooit
en de velen, die werkelijk geen zin had
den hun humeur door een dodenrit in
een overvolle Metro of bus te bederven,
gingen naar het Bois de Boulogne of de
Vincennes om in de schaduw van de nog
met witte en rose toortsen "ersieröe
kastanjes de nodige verpozing te zoeken.
Parijs beleefde weer een vooroorlogse
Pinksteren: meer dan vijfhonderdduizend
van zijn bewoners trokken naar buiten.
De subcommissie voor on-Amerikaan-
se activiteit van het Huis van Afge
vaardigden verklaarde Woensdag, dat
sommige van de meest flagrante commu
nistische propaganda-films in Hollywood
gemaakt worden onder pressie van het
Witte Huis.
Het rapport gaf geen nadere bijzon
derheden, doch tijdens een onlangs in
Hollywood ingesteld onderzoek is her
haalde malen verklaard dat verschillen
de fims gemaaikt zijn op aansporen van
figuren uit de nabijheid van Roosevelt.
De subcommissie adviseerde een on
derzoek teneinde vast te kunnen stel
len „de mate van verantwoordelijkheid
en het bestaan van invloed en medewer
king van de zijde van regerings-auto-
riteiten en -bureaux bij de productie
van flagrante communistische propa
gandafilms".
Tevens beschuldigde het de National
Labor Relations Board er van, dat deze
instantie de communisten bij hun po
gingen tot het infiltreren en het verkrij
gen van controle in de filmindustrie
sterk gesteund heeft.
„De ernstige wijze, waarop de film
industrie door de communisten is aan
getast, lijdt geen twijfel en het schept
een probleem, dat slechts kan worden
opgelost door een algemene onthulling
van de feiten van de zijde van de com
missie en studio-directies", aldus de
verklaring van de subcommissie.
Franz von Papen, die thans in een
werkkamp verblijf houdt is, naar zijn
zoon gisteren mededeelde, op 21 Mei
door een waarschijnlijk krankzinnige
oud-SS-officier aangevallen en ernstig
gewond. Von Papen's neus- en jukbeen
zijn gebroken en een ooglid en zijn
lippen werden stukgeslagen. Teen Von
Papen was neergevallen bleef zijn aan
valler hem nog enige tijd schoppen.
Andere gedetineerden zagen toen kans
Von Papen te ontzetten. Von Papen is
in ernstige toestand naar het ziekenhuis
van het kamp overgebracht. Toen zijn
zoon hem bezocht kon deze zijn vader
niet herkennen door de verwondingen, die
hem waren toegebracht. Von Papen is
echter buiten gevaar, dcch kunstmatige
voeding blijft noodzakelijk.
Ged. Staten van Noord-Holland stel
len voor een nieuwe overeenkomst aan
te gaan met de Vereniging voor Alge
mene Scheepvaartbelangen te Amster
dam, teneinde het Noordzeekanaal in de
winter bevaarbaar te houden. De pro
vincie zal voor de tijd van 4 jaar een
bijdrage van f 13.500.geven per jaar
voor de vaste kosten en tot een maxi
mumbedrag van f 7.500.deelnemen in
de exploitatiekosten gedurende de winter.
Er zal een nieuwe ijsbreker worden ge
bouwd, die f400.000.kost, waarvan
de provincie voor de tijd van 20 jaar een
derde gedeelte van rente en aflossing zal
moeten garanderen.
Aneta verneemt, dat de zitting van
het republikeinse kabinet, die a.s.
Zondag in Djokjakarta wordt gehou
den, vrijwel uitsluitend gewijd zal zijn
aan de behandelng van de nota, die
de Commissie-Generaal aan de In
donesische delegatie heeft aangebo
den.
Er zijn nog geen gezaghebbende stem
men voorhanden over de waardering van
de inhoud van de nota. Deze nota wordt
beschouwd als een laatste poging van
Nederlandse zijde om op basis van on
derhandelingen, zoals die tot dusverre
zonder veel resultaat gevoerd zijn, tot de
uitvoering van de overeenkomst van
Linggadjati te komen. Welingelichte
kringen hebben Aneta medegedeeld, dat
in ieder geval met betrekking tot de nota
in republikeinse kringen geen enkele
wanklank is gehoord.
Het republikeinse persbureau An-
tara meldt, dat een groep van 12
Nederlandse ambtenaren onder lei
ding van dr. P. J. A. Idenburg, die
per vliegtuig uit Batavia waren ver
trokken, vandaag in Djokjakarta zijn
aangekomen en door Soekamo zijn
ontvangen. Dr. Idenburg deelde bij
aankomst aan Antara mede, dat naar
alle waarschijnlijkheid de Neder
lands-Indonesische kwestie op vrede
lievende wijze kan worden opgelost,
mits de Indonesiërs kans zien hun
goede wil te tonen.
Gevraagd naar de oorzaak van de
impasse, waarin de besprekingen zijn
geraakt, wilde dr. Idenburg geen posi
tieve antwoorden geven, omdat hij het
resultaat wilde afwachten van de be
sprekingen, die nu tussen dit gezelschap
en de republikeinen zouden worden ge
houden. Dr. Idenburg betwijfelde het, of
Gisteren zijn in een groot aantal
gemeenten in ons land de tellers
voor de 12de volkstelling gestart. In
tegenstelling tot de vorige telling in
1930 toen in de week tussen Kerst
mis en Nieuwjaar regen- en
sneeuwbuien elkander afwisselden
en de teller met koude vingers zijn
potlood hanteerde, wordt het werk
thans door zonnig weer begunstigd.
Uit rapporten, welke het Centraal Bu
reau voor de Statistiek te Den Haag
reeds uit verschillende gemeenten heeft
ontvangen, blijkt, dat de telwerkzaam-
heden op deze eerste teldag een vlot
verloop hebben gehad.
De bevolking wordt er aan herinnerd:
dat iedere teller zich aan de hand van
zijn telregister, voorzien van het ge
meentestempel, kan legitimeren. De tel
ler's zijn verder in het bezit van uit te
reiken telmateriaal en zij zullen de wo
ning nimmer veriaten zonder voor ge
zinshoofd en gezinsleden de benodigde
telformulieren ter invulling te hebben
achtergelaten.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
is binnenkort de benoeming te verwach
ten van de heer P. E. Teppema (oud
gezant te Madrid) tot gezant en gevol
machtigd minister te Canberra
BANTAM, 27/5 v. Bat. n. R'dam.
INDRAPOERA, 28/5 te Palembang.
KOTA BAROE, R'damBat., pass. 27/5
1 uur Kp. Finisterre.
KOTA INTEN, 28/5 v. R'dam n. Bat.
LIMBURG, 27/5 v. Bat. n. R'dam.
OPHIR, 27/5 v. Lissabon n 'Bat.
SLOTF.RDIJK, 28/5 v Bat te R'dami
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de distributiediensten op nader
te bepalen dagen tussen 2 en 21 Juni
a.s. gelegenheid zullen geven tot het In
dienen van aanvragen om werkkleding
door personen werkzaam in een zelfstan
dig beroep of in een bedrijf met minder
dan «10 arbeiders. De aanvragen moeten
worden ingediend op een formulier MD
33306. Aan de hand van de geldende
voorschriften beoordeelt de distributie-
dienst of aanvrager in aanmerking komt
voor een werkkledingbon A, B of C, voor
resp. een overall een werkbroek of een
werkjasje of -kiel, dan wel voor textiel
punten voor hef aanschaffen van een
stof-, bedrljfs- of laboratoriumjas, schort
of sloof.
men binnen één week tot overeenkomst
zou kunnen komen. Betreffende de eco
nomische vraagstukken gaf de heer J.
Bosch, van het departement van Econo
mische Zaken als zijn mening te kennen,
dat over deze vraagstukken niet eerder
gesproken kon worden, dan na het hou
den van de besprekingen met de republi
keinse ambtenaren. Het Nederlandse
gezelschap verwacht, dat morgen bespre
kingen zujlen worden gevoerd met een
aantal ambtenaren, onder wie de wnd.
minister van Financiën.
Het standpunt van de Ned.-Indische
regering ten aanzien van de gebeurte
nissen te Buitenzorg is het volgende:
In het thans nog zeer moeilijk scherp
te stellen geschil betreffende de voor
ziening in het tot dusver aan de repu
bliek overgelaten aandeel in het bestuur
zal de Ned.-Indische regering zich niet
rechtstreeks mengen. Zij zal evenwel
het hare doen om tot een oplossing te
geraken, die in de practijk aan de pos-
sitie van de republikeinse ambtenaren
recht doet ervaren en in voldoende mate
aan de wensen van de bevolking tege
moet komt. Het ligt met name in de be
doeling zorg te dragen, dat het over
heidsapparaat te Buitenzorg voor ver
dere plotselinge ineenstortingen wordt
behoed en tegen onbevoegd ingrijpen
wordfc beveiligd. Voorts zal aan Koesto.
mo c.s. duidelijk worden gemaakt, dat
een optreden zoals dat te Buitenzorg be
paald onder geen voorwaarde geduld zal
worden.
Voor zover tijdens de gebeurtenissen
te Buitenzorg strafbare feiten zijn ge
pleegd, zal daartegen op normale wijze
worden opgetreden.
Het officiële communiqué van de R.V.
D. besluit:
„Het verwondert ons echter ten zeer
ste, dat juist het republikeinse minis
terie van Voorliching met zoveell na
druk op deze strafbare feiten heeft ge
wezen. De moeilijkheden liggen immers
dieper en kunnen niet met enkele von
nissen uit de wereld geholpen worden.
Wat zijn deze strafbare feiten, vergeleken
met de ruim 150 merendeels meest weer
zinwekkende moorden, waarmede de tot
standkoming van het republikeinse be
wind te Buitenzorg gepaard is gegaan?
Daarover werd noch van de zijde van
het republikeinse ministerie van Voor
lichting noch van de zijde van een an
dere instantie enig woord van misprijzen
vernomen."
Het hoofdbestuur van de „Sobsi" heeft
aan het republikeinse persbureau Antara
medegedeeld, dat de boycot van Neder
landse schepen in Australië een zaak is,
die alleen de Australische en de Indone
sische arbeiders aangaat Deze verkla
ring werd afgelegd in verband met de
persberichten, waarin gezegd werd, dat
er een verzoek was gedaan om de boycot
op te heffen.
voor het tijdvak van 1 t/m 14 Juni 1947
BONKAARTEN KA, KB, KC 705
(Serie D).
D-08 alg. 500 gr. suiker, boterhamstrooi
sel of 1000 gr. jam, stroop enz.
of 500 gr. chocolade of suikerwerk.
D-02, D-05, D-08 res. 250 gr. zachte zeep
D-02, D-04, D-06 melk 1 ei.
BONKAARTEN KD, KE 705 (Serie D)
D-15, D-16 alg. 250 gr. suiker, boterham
strooisel cf 500 gr. jam, stroop
enz. _pf 250 gr. chocolade of sui
kerwerk.
D-17 alg. 1 ei.
D-18 alg. 250 gr. zachte zeep.
D-17 res. 90 gr. Deense toiletzeep (voor
inlevering).
D-18 res. 250 gr. zachte zeep.
BONKAARTEN MA. MD 706 (bijz. ar
beid, a.s. moeders).
(Serie D)
D-21 suiker 250 gr. suiker, boterham
strooisel of 500 gr. jam, stroop
enz. of 250 gr. chocolade of sui
kerwerk.
TABAKSKAARTEN enz. QA, QB, QC
703.
75-1 tabak 3 rantsoenen tabaksartikelen.
75-2, 75-3 tabak 2 rantsoenen tabaks-
artikelen.
75-1 versnaperingen 200 gr. chocolade of
suikerwerk of 200 gr. suiker, bo
terhamstrooisel of 400 gT. jam,
stroop enz.
75-3 versnaperingen 100 gr. chocolade
of suikerwerk of 100 gr. suiker,
boterhamstrooisel of 200 gr. jam,
stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 30 Mei worden gebruikt.
De bonnen D-17 reserve moeten uiter
lijk op 7 Juni a.s. by een detaillist
worden ingeleverd. De aflevering zal zo
spoedig mogelijk plaats vinden.
In verband met het feit, dat van de
D-strook op de KA-, KB- en KC-kaarten
alle bonnen ..algemeen" zijn aangewezen,
moest voor de aanwijzing van de bonnen
voor zachte zeep gebruik gemaakt wor
den van de resterende reserve-bonnen,
terwijl de niet gebruikte melkbon dit
maal is geldig verklaard voor een ei.
Ter tegemoetkoming aan de handela
ren kan echter worden toegestaan, dat
de bonnen voor zachte zeep niet op af
zonderlijke opplakvellen worden geplakt;
hetzelfde geldt eveneens voor de hande
laren in eieren t.a.v. de bonnen D-02,
D-04, D-06 melk en D-17 algemeen voor
I ei.
Het percentage maïs in het brood, dat
momenteel 20 procent bedraagt, zal
binnenkort tot op de helft worden te
ruggebracht. De samenstelling van de
broodbloem wordt dan: 20 procent in
landse tarwe, 15 procent inlandse rogge
en 65 procent buitenlandse tarwe. Van
de bloem, bereid uit bovengenoemde
granen, wordt 75 pet. genomen en bij
gemengd met 10 pet. maïsbloem en 15
pet. buitenlandse bloem.
Men dient er echter, zo deelt men van
bevoegde zijde mede, wel rekening mede
te houden, dat eerst de voorraden
broodbloem van oude samenstelling op
gemaakt zullen worden, zodat het nog
wel enkele weken zal duren alvorens de
broodbloem van nieuwe samenstelling
bij de bakkers komt.
Een bekend N.S.B.-er uit de oor
logsdagen stond Woensdag voor het
Tribunaal te Deventer terecht, n.l.
mr. W. de Rijke, die tal van functies
heeft bekleed in de N.S.B. en op het
ogenblik in het kamp Wezep verblijft.
Hem werd o.m. jen laste gelegd, dat
hij de benoeming heeft aanvaard tot
procureur-generaal bjj het Gerechte
hof te Arnhem, welke functie hij van
het najaar 1940 tot September 1943
heeft vervuld. Voorts, dat hij in
September 1943 de benoeming aan
vaardde tot commissaris van de
provincie Overijssel, welk ambt hij
tot in April 1945 bekleedde.
Verder werd hem hulpverlening aan
de vijand ten laste gelegd door als
procureur-generaal te bewerken, dat
mr. Hermans, advocaat-generaal bij het
Gerechtshof te Arnhem, op wachtgeld
werd gesteld en dat mr. Graaf van Lim
burg Stirum destijds substituut-officier
van Justitie bij de arrondissements
rechtbank te Arnhem, als zodanig
werd ontslagen. Ook mr. Baron Spey-
aart van Woerden, destijds substituut
officier van Justitie bij de arrondisse
mentsrechtbank te Arnhem, zou door
toedoen van beschuldigde een maand
zijn geschorst. Door deze laatste hande
lingen zou hij getracht hebben te gera
ken tot een aan de Duitsers en natio-
naal-socialisten welgevallige rechtspraak
in strafzaken met een voor hen belang
rijk politiek element. Voorts werd hem
ten laste gelegd het als gewestelijk di
recteur van politie zorgdragen voor de
uitvoering en naleving "van tegen de
Joden gerichte bepalingen, voorts het
lidmaatschap van de N.S.B., zijn advi
seurschap van de „leider'', het begun
stigend lidmaatschap der Germaanse
SB., het lidmaatschap van Rechtsfront,
waarvan hij gewestelijk leider was en 't
houden van zijn nationaal-socialistische
radio-toespraak, getiteld: „Verstaan wf*
elkaar?"
Op de terechtzitting bleek, dat
beschuldigde in Mei 1933 NE.B.-er
is geworden. Naar hü beweerde, om
dat hij als lid van de gemeenteraad
van Haarlem zijn geloof in de demo
cratie had verloren. Hij zag toen in
de N.S.B. een behoorlijke nationaal-
socialistische partij.
De raadsman van beschuldigde vroeg
onmiddellijke invrijheidstelling.
Het tribunaal wees deze invrijheid
stelling af. Beschuldigde riep de clemen
tie in van het Tribunaal ten behoeve
van zijn gezin en ook, omdat hij thans
zijn politieke dwalingen betreurt.
Uitspraak 11 Juni.
De Eerste Kamer zal Woensdag 4 Juni
bijeenkomen. Behandeld worden om. de
volgende wetsontwerpen: belastingher
ziening 1947 en wijziging van het be
sluit op de ondernemingsbelasting 1942.
u
door BARBARA BOWER
'l|||lllllllllllIIIIIIIIIlIllllIKlllllllIIIIIIIIiIIIlllllll=
O, geef mijn wandelstok toch hier.
*k Moet met de trein van twaalf uur.
Al mijn zonden zijn vergeven,
Al mijn zonden zijn vergeven.
„Al mijn zonden zijn vergeven" spoe
dig, heel spoedig zou zij iets dergelijks
moeten zeggen boven het graf van de
timmerman.
Want deze, mijn broeder, was dood en
is levend geworden.... hij was verloren
en is wedergevonden.Toen sprak hij:
„Ik zal opstaan en naar mijn vader
gaan." En daar was geschal van vele ba
zuinen.
Neen, dat was niet goed. Ze haalde het
door elkaar. Het deed er ook niet toe; als
het zo ver was, zou het haar wel te bin
nen schieten. Ze kreeg eensklaps haast.
Het graf was nu bekleed neen, niet
bekleed eigenlijk, want tegen de zandige
zijkanten wilde niets houden, maar op de
bodem lag een zacht, groen bed.
Nu moest ze zich wassen, voor ze af
scheid nam van de timmerman, die voor
het eerst sedert vele jaren rust genoot.
Hij lag rechtuit en vreemd plat in zijn
gerafelde broek en in het hemd, dat zij
die morgen had uitgespoeld. Toen ze aan
de rivier kwam, dronk zi), de drinkschelp
herhaaldelijk vol water scheppend, klok
kend en hijgend, zoals warmgespeelde,
dorstige honden en kinderen doen.
De drinkschelp was een idee van de
timmerman geweest.
Makkelijk, als we 'm daar altijd bij de
hand houden, Miss Ranskill. We zullen
over een poosje niet weten hoe we het
hebben, met een fontein en een zwem
bassin. Er hoeft alleen nog maar een or
kest en een ijsco-tentje bij en dan is het
compleet een badplaats.
Ze spoelde de schelp om, voor ze hem
weer neerlegde. Zij hadden hem altijd
schoon voor elkaar achtergelaten. Toen
dompelde ze haar gezicht en haar hoofd
in het water, dat tegen haar schrale oog
leden prikte en de harde klitten in haar
haar losweekte, zodat het weer gelijkma
tig langs haar hoofd viel. Daarna raapte
zij de kleren op. die ze klaar had gelegd
en liep naar de smalle strook «zand en
vlakke rots, die het damesstrand begrens
de. Ze trok haar enige kledingstuk uit en
liep het water in, dat haar weldadig om
helsde, het zand van de rauwe plekken
afspoelde en haar versterkte en verkwik
te voor wat komen ging.
Ze liet haar haar drogen in de zon,
voor ze er doorheen ging met de stompe
kam, die het mes van de timmerman
voor haar had uitgesneden. Hij had ook
een borsteltje van ganzepennen voor haar
gemaakt een soort bezempje.
Ik maakte dikwijls bezempjes voor de
kleine meid, Miss Ranskill. Reuze in
haar schik was ze dan; maar haar moe
der was minder opgetogen, wanneer ze de
sintels over de kachelplaat smeerde.
Op een keer met Kerstmis althans
op een dag dat zij dacliten dat het onge
veer Kerstmis kon zijn had hij haar
een schelp gebracht met een mengsel van
gemalen inktvis-sepia en een soort ge
droogde aarde van de rots. Er was ook
een parelgrijze dons bij, gemaakt uit de
veren van een zeevogel. Hij had de schelp
bespikkeld met het bloed van de vogel.
Kijk, Miss Ranskill, poeder voor je ge
zicht. Je moet er op Kerstmis tiptop uit
zien, dat maakt het huiselijker.
Nu gebruikte zij de poederdons niet:
het zou haar hart gebroken hebben.
Ze kleedde zich in haar bruin wollen
mantelpak, dat zo gekrompen was door
het zeewater, dat de mouwen tot halver
wege haar onderarmen reikten en de rok-
zoom bover. haar knieën hing. Een hoed
had ze niet; haar enige exemplaar zou
wel als een doorweekt vod ergens op een
rots hangen, bevuild door de meeuwen.
Wat deed het er ook toe. Ze had zich
zo goed en zo passend mogelijk voor de
plechtigheid gekleed. Meer kan men niet
verwachten var. een vrouw!
Nu lichtte zij haar afgemat hoofd op,
trok haar schouders naar achteren en
liep langzaam, bijna op haar tenen en
met iets uitdagends, als een verlegen,
klein meisje, dat haar eerste schoolprijs
in ontvangst gaat nemen, naar de plek,
waar de timmerman lag.
Nog dikwijls zou zij zich later herin
neren hoe hij daar lag me^ het ge
zicht naar beneden, want ze had kracht
noch ruimte gehad om hem om te
draaien op het mos en de blaren, tot
dat hij verdween onder het zand. dat
zij, de ene handvol na de andere, over
hem uitstrooide, onderwijl gebeden pre
velend, die zij zich herinnerde uij de
lijkdienst.
„Ik ben de Opstanding en het Le
ven.... Want ik ben een vreemdeling
bij U. een bijwoner, gelijk allen mijns
vadersSpaar mij sn verleen mij
kracht, voordat ik heenga en niet meer
benDe eerste mens Adam is gewor
den tot een levende ziel, de laatste
Adam tot een levendmakende geest....
Stof zijt gij en tot stof zult gij weder
keren.,.. Vertroost ons, nadat Gil ons
hebt bezocht, na de jaren waarin wij
door tegenspoeden gekweld werden."
Hierna voelde Miss Ranskill niets
meer dan haar pijnlijk lichaam. Ze
wierp het graf dicht, de roeispaan ge
bruikend, toen haar handen de dienst
weigerden. Vele uren later liet de maan
een zilveren vinger over de zee glijden
en wees op haar verfomfaaide, slapende
gedaante. Er ging een schip voorbij
het eerste schip sedert jaren, dat dicht
langs het eiland voer. Maar voor het
eerst, nadat de timmerman op het eiland
was gekomen, was het vuur gedoofd.
De kilte van de dageraad deed Miss
Ranskill ontwaken. Ze huiverde en ging
op haar andere zij liggen. Enkele ogen
blikken lang trachtte zij zichzelf te
overtuigen. dat ze zich nog op de rand
van een nachtmerrie bevond en dat zij
dadelijk de timmerman vrolijk zou ho
ren fluiten, terwijl hij vers hout op het
vuur wierp.
Ik dacht zo: ik moest maar een beetje
vroeger opstaan vandaag, Mis6 Ranskill.
Ik wil er een lange dag van maken. Er
blijft ons niets anders over te doen dan
de boot te laden en op goed weer te
wachten Denk eens even aan: over een
poosje krijg je weer Je kopje thee op bed.
(Wordt vervolgd)
