Impressies van een ééndags-
ambtenaar
Zal Kennemerland ten onder gaan?
Paus vermaant de wereld
Het is nog niet te Iaat
AARDAPPELPLANTEN MET
TABAKSBLADEREN
7jGX&Be| 13000
Dr. Brendel, ontdekker of kwakzalver?
Een gewest is in gevaar
Afleveringsverbod voor
Proeven met gunstige
resultaten
Interpellatie gevraagd
over Indië
VOLKSTELLING IN VOLKRIJKE HAARLEMSE WIJK
„Tot wederdienst bereid"
AGENDA
l
Automobielfestijn te Noordwijk
sigaren
Mïjnontploffing bij
Semarang
WEINIG IMPORT VAN
HORLOGES
DINSDAG 3 JUNI 1947
PAGINA .2
STAD EN OMGEVING
MEVROUW „VERLOOR" HAAR
BONNEN
K.A.B. Kring West
COLORADOKEVER
IN HAARLEM
Aanrijding
35 jaar V.V. Stormvogels
Dure kleiaardappelen
Minister Huysmans spreekt
in Haarlem
DISTRIBUTIENIEUWS
Nieuws van de sportclubs
H.P.Z. opent polo-seizoen
JE Jü s
99
99
Ex-commissaris van politie
in cassatie
Verlaging van straf geëist
Verzoek van Communis
tische zijde
Veertig jaar Union Hotrlogère
Burgerlijke Stand
KALME MARKT
T»n tijde van Keizer Augustus had
den de mensen het bij een
volkstelling niet zo gemakkelijk
als wij, die de wereld in de 20ste
eeuw bevolken. Stelt u zich eens voor,
dat we allemaal naar onze vader
stad moesten gaan, om aan de aan
gifte- en opgaveplicht te voldoen.
Het is er inderdaad wel eenvoudiger
op geworden: men krijgt gedrukte
formulieren thuis en heeft ze slechts
in te vullen.
Slechts in te vullen zegt u. Zo'n peul
schilletje is dat nu niet, ondanks de
door radio en film gegeven cursussen,
hoe de bruine, gele en witte papieren
dienden te worden gebezigd. Of het zo
moeilijk is te onthouden, dat die blanke,
smetteloze biljetten voor de vrouwelijke
sexe bestemd zijn!
Onze ervaringen als eendags-ambte-
naar in een dichtbevolkte straat varr een
dichtbevolkte buurt in Haarlem waren
over het algemeen prettig van aard.
Doorgaans toonden zich de vrouwen des
huizes, die des Zondags met manlief het
stapeltje formulieren hadden doorgewor
steld, zeer vriendelijk en bleken ze
begrip aan de dag te leggen voor de niet
altijd even aangename taak van de tel
ler.
Maar het ging niet steeds gesmeerd.
Verschillende malen belde je tevergeefs
en dan kon je wel aannemen, dat moe
der naar de Maandagmarkt was, die
zonder baar niet door zou gaan, of dat
«ok de huisbaas dezelfde dag zijn ronde
zou makenDoch drie keer achter
elkaar, dat is toch een beetje te bar!
Het volgende adres: een allerbeminne
lijkste vrouw, die een keurig ingevulde
verzameling presenteert en tevens de van
hitte transpirerende tel-ambtenaar, die.
alle oneven nummers in de straat heeft,
welke juist aan de zonzijde zijn gelegen,
een kopje koffie aanbiedt. Je kunt het
bijna niet afslaan, maar als je beseft,
dat je drie dagen nodig hebt om de bil
jetten op te halen, wanneer je aan elke
goedgemeende uitnodiging gehoor
geeft, besluit je het aanbod af te slaan,
hoe aanlokkelijk ook de koffie ruikt
Dan gaat het weer een heel tijdje
vlot, totdat we gearriveerd zijn bij een
weduwe met enkele reeds volwassen kin
deren. Of we niet even binnen wilden
komen, want ze was er niet zo zeker van
dat ze het zaakje goed ingevuld had. Op
blote voeten ging ze ons voor. Aan de
vale gordijnen en de smoezelige ramen
hadden we al gezien, dat het een arme-
t lijk en niet proper gezin was, maar toen
we eenmaal zaten op het puntje 7an de
anderhalve stoel, die de kamer rijk was,
konden we het ons niet voorstellen, dat
het er zo vervuild zou zijn. En terwijl wij
de antwoorden op de formulieren contro
leerden, dansten twee honden, een kip
en een kuiken om onze benen
Het moest eigenlijk mogelijk zijn met
elke teller een psycholoog en een socio
loog mee te sturen, de eerste z>ou een
rijk studiegebied vinden en de laatste
zou tot de erkenning komen, dat er nog
heel wat te doen valt, voor alles sociaal
in orde is. De heren in Den Haag zijn
gedwongen, hun uitkomsten samen te
stellen uit de rapporten, de tel-ambte
naar heeft gelegenheid gekregen, eens
achter de schermen te kijken. Hij hoeft
er niet eens moeite voor te doen, hoe-
vele malen gebeurt het niet, dat de men
sen hun hele „hebben en houwen" heb
ben verteld meer dan bet Bureau
voor de Statistiek zou willen weten
in de luttele minuten dat je bij hen over
de drempel bent. En het zijn niet alle
maal fraaie en prettige dingen, die je
hoort!
Maar niet allen zijn ze zo spraakzaam:
Ja, elkeen reageert anders op het bezoek
van de volkstelling-man. De een is stug
en nors, geeft nauwelijks antwoord op
de vragen die je stelt, bang, dat je
soms ook iets met de belastingen te ma
ken hebt, en ae ander is de onderdanig
heid in persoon, alsof je de burgemees-
DAG EN NACHT
Ofschoon het R.K. Haarlems Toneel
„Thalia" met Piet Mossinkoff's „Tot
wederdienst bereid'' geen opzienbarende
keuze heeft gedaan en het stuk meer
op een klucht dan een blijspel gelijkt,
moet ieder, die een van de drie avonden
bijwoont, bekennen, dat het toch de
moeite waard is. zo zelfs, dat men ver
geet, hoe warm het in de schouwburg is.
Het succes moet grotendeels worden
toegeschreven aan het spel van de
Thalianen, van wie Riet van Doorn zich
wel bijzonder onderscheidde, en voor
een groot gedeelte aan de soms oiginele
vondsten van dit over het geheel geno
men weinig originele toneelstuk, dat we
melt van goedkope effecten.
Tony Hamilton, die eens door een
oude visser van de verdrinkingsdood
werd gered en als dank alleen wist te
stamelen „Tot wederdienst bereid",
krijgt na de dood van deze man, die de
betekenis van de drie woorden niet ver
geten was, zijn enig kind Charley. Wan
neer dit pleegkind geen jongen, maar
een meisje en nog wel een van acht
tien jaar blijkt te zijn, zijn de ver
wikkelingen natuurlijk niet van de lucht,
vooral als men weet, dat Tony verloofd
is
Charley Green was een dankbare rol
voor Riet van Doom. Zowel als het on
beschaafde vissersmeisje, als in de rol
van gevierde filmactrice (voelt u het
Amerikaanse in dit geval, waarin de
auteur kans ziet de metamorphose van
zijn hoofdpersoontje in de korte tijd van
een jaar te doen geschieden?), speelde
zij met een gemak en een charme, dat
weinig beroepstonelisten het haar ver
beterd zouden hebben. Alle lof!
Han v. d. Veldt, als Tony, en Cor
Wassenberg, als zijn vriend, gaven ook
behoorlijk spel, al haperde de eerste
nog wel eens. Bertha Tamis-Koevoets
was, niet gelet op de onsympathieke fi
guur, die zij in de eerste twee bedrijven
moest uitbeelden, na de pauze veel beter.
Martien Langeveld zette een prachtige
Oliver Smith op de planken en het zo
genaamd deftige drietal (Coby Loerak-
ker-Dingerdis, To Kruup en Piet Loerak
ker) was een heerlijke persiflage.
De band van „Thalia" zorgde voor
prettige entr'acte-muziek A. S.
ter bent in plaats van een doodgewoon
teller met het geleende ambtenaren-
gezicht.
En dan heb je tenslotte de huismoe
ders, die het heus niet breed hebben,
maar toch zorgen, dat alles schoon en
zindelijk is Zij vormen zelfs het groot
ste gedeelte op de route, die wij moesten
gaan, en dat was goed om te constate
ren, Haarlem heeft als elke andere stad
en dorp z'n volkstelling weer gehad. Wij
zijn benieuwd naar de uitslag!
Mevrouw H. J. K. vertelde in geuren
en kleuren, hoe zij naar een kennis in
Amsterdam was geweest en wat zij al
lemaal onderweg had meegemaakt. Voor
wie dit gezellige verhaal bestemd was?
Voor de Haarlemse politierechter, bij wie
de causerende dame zich Maandag te
verantwoorden had wegens overtreding
van de distributiebeschikking.
Voor zij op reis ging, had zij naar ge
woonte al de distributiebescheiden en
stamkaarten van haar gehele gezin in
haar tas gedaan en maakte aldus de reis
naar Amsterdam. Daar hield zij de tas
met zijn waardevolle inhoud zorgvuldig
bij zich en vermaakte zij zich kostelijk
onder het genot van enkele kopjes tliee
en gezellige praatjes. Weer in Haarlem
aangekomen, ontdekte zij tot haar schrik
dat haar tasje verdwenen was. Zij ver
liet haar woning weer en ging haastig
naar het station om haar eigendom te
proberen op te sporen. Dit gelukte haar
echter niet en mevr. K. vervoegde zich
op het distributiekantoor, waar zij het
gehele geval vertelde. De eerste maand
ontving zij toen 50 pet. van haar bon
nen en daarna weer de normale hoe
veelheid. Omstreeks die tijd doken de
weggeraakte stamkaarten op onverklaar
bare wijze weer op en mevr. K. ging ook
da&r mee naar het distributiekantoor,
zodat zij het dubbele aantal kaarten
ontving dan waar zij recht op had.
Ter zitting vond de officier het ver
haal erg onwaarschijnlijk, vooral omdat
de stamkaarten zo plotseling weer te
voorschijn kwamen. Hij eiste een geld
boete van f 20 of 12 dagen met een voor
waardelijke gevangenisstraf van 2
maanden en een proeftijd van drie laar
Het vonnis luidde f 15 subsidiair 9 da
gen met 1 maand voorwaardelijk en een
proeftijd van 3 jaar.
De kring West van de Kath. Arbei
dersbeweging heeft Zondagavond een
goed geslaagde sluitingsavond georgani
seerd in de Leonarduszaal aan de Leidse-
zijstraat.
De zaal was ondanks de warmte geheel
bezet. Het toneelgezelschap „St. Gene-
sius" voerde met succes het spel „De Ty-
ran" op.
De heer A. van der Veldt hield voor
de pauze een korte, maar krachtige pro-
pagandarede en vroeg de leden bet vol
gende winterprogram evenveel aandacht
te schenken als aan het thans geëindig
de. Er was een collecte voor het Kath.
Thuisfront, die f 46.64 opbracht.
Gisteravond heeft op het Van Twisk-
plein (Tuindorp) een 14-jarige loop
jongen een coloradokever gevonden, wel
ke hij bij de politie heeft gedeponeerd.
Deze heeft het gevaar doorgestuurd
naar de Plantenziektekundige Dienst.
Gisteren te ongeveer 6 uur geschied
de op de Amsterdamse Vaart een aan
rijding tussen een 4-wielig motorrijtuig,
rijdende van Amsterdam naar Haarlem,
dat links de Bakh. v. d. Brinkstraat
wilde inslaan, en een tweewielig motor
rijtuig, dat eerstgenoemd motorrijtuig
juist op dat ogenblik wilde passeren.
Het motorrijtuig werd zwaar bescha
digd; de bestuurder liep verwondingen
op aan hoofd, armen en benen. Hij is
naar het Grote Gasthuis overgebracht
ter opname.
Tegelijkertijd passeerden twee auto's
de plaats van de aanrijding. Beide be
stuurders waren erg nieuwsgierig, zodat
de laatste auto met de voorzijde tegen
de achterzijde van de voor hem rijden
de auto opbotste: Beide auto's werden
beschadigd.
Bioscopen: Rembrandt: Parasieten (18
j.)Cinema-Palaee: Barracuda, de Boeka
nier (volw.); Luxor: Himlaspelet (14 j.)
City: Welkom vreemdeling (alle leeft.);
Frans-Hals: Argwaan (18 j.); Spaarne-
Theater: De tyran (18 j.j, 2.30, 7 en 9.15 u.
Apotheken; De Zond.- en avonddiensten
worden tot 7 Juni waargenomen door:
B'os- en Vaartapotheek, B. en V.-str 26,
tel. 13290, Apotheek Florijn, Gr. Houtstr
78. tel. 10500, H. Remmers en Zn., Kruisstr.
6. tel. 10354. Noorder-Apotheek, Jan Gij-
zenkade 181, tel. 23821.
Heemstede: Heemsteedse Apotheek, Bin
nenweg 98, tel. 28197.
Aerdenhout: Aerdenhout apotheek,
Zandv.laan, tel. 26772.
Ziekenvervoer: fa. Mathot, Gr, Houtstr
39, tel. 11990 en Margriet, Turfmarkt 10
id., tel. 21400. Beiden dag en nacht.
Tentoonstellingen:
Kunsthandel Leffeiaar: Schilderijen Cor
Dik en ceramiek Groeneveldt (tot 14
Juni).
Stadskweektuinen: (Kleverlaan), ge
opend 1012. 25 en 79 u.
Stadsschouwburg: Thalia met „Tot we
derdienst bereid", 8 uur.
Begijnhofkapel; Aerdenhouts Vrouwen
koor, 8 uur.
De wethouder van onderwijs en per
soneelszaken van de gemeente Bloemen-
daal, mr. F P. Th. Rohling, is verhinderd
Woensdag 4 Juni spreekuur te houden,
den.
De politie verzoekt degene, van wie
in het laatst van April of begin Mei op
de Schalkwijkerweg een damesrijwiel is
ontvreemd, en degene, van wie in de
zelfde tijd een herenrijwiel met massie
ve banden is gestolen, zich op het poli
tiebureau te vervoegen.
Tot leraar in het, clarinet-spel is aan
de Muziekschool van de Maatschappij
tot Bevordering der Toonkunst te
Haarlem benoemd de heer R. Otte te
Haarlem.
De Haarlemse Modelbouw Club houdt
Donderdagavond 5 Juni. 8 uur, een club
tentoonstelling bij Brinkmann, Grote
Markt.
Met ingang van 1 Juni 1947 is de
heer Kees Hartvelt benoemd als diri
gent aan de Haarlemse Orkestvereni
ging, in de vacature, ontstaan door het
vertrek van de heer A. Verhey.
Hij zal deze functie waarnemen naast
de heer Adam.
De Zwemclub Haarlem houdt van
heden af weer haar oefenuren, n.l. Dins,
dag van 7 tot 9 uur en Vrijdag van 6
tot 7 uur.
De voetbalvereniging Stormvogels or
ganiseert Donderdag ter gelegenheid van
haar 35-jarig bestaan een grote feest
avond. Deze avond, waaraan zeer vele
artisten van naam medewerken, is toe
gankelijk voor leden en genodigden.
Op het ogenblik worden kleiaardappe
len tegen veel te hoge prijzen, n.l. van
1822 cent per kg. verkocht. Dit was
voor de Prijscontrole aanleiding om
krachtig in te grijpen.
Een te Amsterdam en Haarlem ge
constateerde overtreding was aanleiding
tot het verbaliseren van 16 grossiers en
ruim 200 detaillisten.
Het publiek wordt in zijn eigen be
lang dringend aangeraden van te hoge
prijzen onmiddellijk melding te maken
bij de bevoegde instanties, n.l. de Prij-
zencommissies of de Prijzencontröle-
dienst.
De Heemsteedse Christelijke Orato
rium Vereniging geeft Donderdag 5 Juni
in de Gereformeerde Kerk, Koediefslaan,
des avonds 8 uur, een concert. Uitge
voerd zal worden: „Die Schöpfung" van
Jos. Haydn.
De minister van Economische Zaken
dr. G. W. M. Huysmans, zal op 20 Juni
op de jaarvergadering van de Neder
landse Maatschappij voor Nijverheid en
Handel in restaurant Brinkmann te
Haarlem spreken over de industrialisatie
van Nederland in verband met de eco
nomische samenwerking in West-Euro
pa.
Verder zal prof. S. Posthuma 't woord
voeren over de economische betekenis
van Indonesië onder de huidige om
standigheden.
Woensdag 4 Juni:
Haarlem: Boonkaarten V tot en met
Vo.
Heemstede: Extra bonnen jonge en
a.s. mooeders X, Y en Z.
Naar wij vernemen zal de oud-inter
nationaal Charles de Bock de training
van „Bloemendaal'' op zich nemen.
Woensdagavond 4 Juni a.s. begint de
training op het ,,Bloemendaal"-veld.
De B.V.C. „Bloemendaal" zal op Vrij
dag 13 Juni a.s. haar algemene vergade
ring houden in het Clubhuis.
Maandagavond 9 Juni a.s. speelt een
„Bloemendaal"-combinatie 'n revanche
wedstrijd tegen Tweede Jeugd I.
In Groenendaal opent HPC heden
avond het poloseizoen met een wedstrijd
tegen HZ en PC. De wedstrijd begint
kwart over acht, en wordt voorafgegaan
door HPC 2—HVGB 2.
De Paardensportvereniging „Vooruit"
betoont de nodige activiteit. Voor Zon
dag 8 Juni geeft het programma voor
paardensportliefhebbers weer elk wat
wils. Naast de langebaan draverijen zal
een kortebaan draverij over 800 M.
worden gehouden. Een groot aantal
paarden staat ingeschreven.
Wij Wijeken Toorcn", zo heette de oude Bevewrijkse rederijkerskamer, die
de glorie was van alle rederijkerskamers uit de omgeving en jaarlijks vele
gasten ontving uit Haarlem en omliggende plaatsen. Met trots bewaart
de Kennemer Oudheidkamer een copie van het blazoen van deze fiere en kunst
lievende Wijkers uit vroeger dagen. Het oorspronkelijke blazoen is verloren gegaan,
terwijl de blazoenen van de beroemde „Eglantier", waarvan Hooft een tijdlang de
leider was, en van verschillende andere rederijkerskamers wel te Beverwijk bewaard
zijn gebïeven. Er ligt in deze toevallige omstandigheid een parallel met het heden
van Beverwijk en van geheel Kennemerland. Van het eigene, van het karakteris
tieke is veel verloren gegaan; hetgeen van buiten kwam, bleef. Zelfs moet gecon
stateerd worden, dat ook de oude Kennemer-bevolking grotendeels de weg ging
van het bekende blazoen: het karakteristieke verdween en daarmee werd ook de
eigen bevolking opzij geschoven.
Er ligt iets verontrustends in deze
constatering. Het is immers een
feit, dat de Kennemers meer en
meer de onderlaag van de bewoners van
deze streek worden. De Kennemers tel
len in vele gevallen niet meer mee.
Volksvreemde elementen" om het
lelijke woord nog éénmaal te gebruiken
hebben het heft in handen genomen
en nemen de vooraanstaande plaatsen in.
Is dat hun schuld? Verre van dat. Zij
kwamen hier en troffen een omgeving
aan, die achter was, die niet met de tijd
meeging en hebben toen in goedwillende
activiteit de handen uit de mouwen ge
slagen en zijn aan het werk gegaan. Hun
initiatief is te prijzen. Maar het moet
nu de Kennemers wakker schudden.
Kennemerland moet blijven wat het
al tijd was: een parel van Noord-Holland
en van heel Nederland, een gewest met
een eigen bevolking en karakteristiek,
met eigen geschiedenis de oudste van
heel Holland met eigen folklore, met
eigen gewoonten. In de jaren van de
twintigste eeuw hebben de Kennemers
hun fierheid verloren, hun eigen karak
ter afgelegd. Men vergat met zijn tijd
mee te gaan misschien juist, omdat men
in de ondergeschikte dingen van vermaak
en ontspanning zo buitengewoon modem
wilde zijn. Men keek niet verder, men
dacht niet na. In deze gedachtenloosheid
schuilt de grote fout. Men heeft zich
niet ontwikkeld. De grote tuindersgezin
nen hielden de jongens en meisjes thuis
op de tuinen. Toen zij ouder werden,
bleek, dat de tuin niet voor allen een
toekomst gaf. De grote bedrijven brach
ten redding. Maar hoe? Ging de jeugd
van Kennemerland als vooraanstaand
arbeider naar deze bedrijven? Werden
sleutelposities ingenomen? Neen. Als los-
arbeider, want ongeschoold kwamen deze
jonge mensen aan de fabrieken, zij kre
gen de laagste posten, verloren geheel
hun fierheid, werden onverschilig en
gingen op in de massa, die alleen denkt
aan brood en spelen.
Het gewest is hierdoor in gevaar ge
komen. Er is echter nog veel goed te
maken. Er is voor de jongere generatie
van Kennemers een grote taak wegge
legd, een mooie taak tevens, een taak,
die overeen komt met hetgeen „Braban-
tia Nostra" in ons Noord-Brabant doet:
het verdiepen van het streek-eigene in de
meest uitgebreide zin van het woord.
Het gaat niej alleen om historie daar
voor hebben we een historisch genoot
schap Midden Kennemerland het
gaat niet alleen om folklore, het gaat
niet alleen om een bepaade greep al
zullen de katholieken als oudste kern
van Kennemerland vooraanstaan het
gaat om alles bij elkaar, om het terug
winnen van eigen fierheid, geloof in
eigen kracht, in eigen volksaard, in eigen
grote mogelijkheden voor de toekomst.
„Wij Wijeken tooren" het devies van
de oude Wijkers, moet opnieuw in ken
nemerland leven. Een kern van jonge
mannen en jonge vrouwen en van oude
ren met een jong hart moet gevormd
worden, die de Kennemer-geest, de
Kennemer-fierheid, het volkseigene van
ons gewest herstelt.
Op de eerste plaats is daarvoor no
dig een grotere ontwikkeling van de
eigen bevolking. Vandaar, dat met
vreugde moet worden begroet het
besluit tot oprichting van een eigen
Katholieke Streekambachtsschool,
vandaar, dat een katholieke B.L.O.-
school- voor de kinderen, die het
gewoon onderwijs niet kunnen vol
gen, maar toch degelijke vakmensen
kunnen worden, noodzakelijk is,
de kathlieke bond voor het gezin
heeft reeds het initiatief genomen,
vandaar' dat hej Middelbaar Onder
wijs van de grootste betekenis is
de Paters Augustijnen hebben het
plan in Midden-Kennemerland een
afdëling van het Triniteitslyceum te
stichten. Want het is helaas een
feit, dat niet meer dan enkele tien
tallen jongelui uit Kennemerland de
Middelbare scholen bezoeken.
Vandaar, dat het werk op het ge
bied van tuinbouwonderwüs, zoals
het door de heren Vernooy en v. d.
Pol wordt geleverd, baanbrekend
moet worden genoemd voor Kenne
merland.
Veel is er nodig. Kennemerland is te
redden, wanneer onze eigen bevolking
herschoold, opnieuw zich bewust van haar
grote innerlijke kracht, in eigen streek
weer de toon gaat aangeven en de sleu
telposities inneemt, de vakmensen levert
zowel voor tuinderij als industrie.
Van het grootste belang is het, dat
ook Kennemerland in gaat zien, wat op
het spel staat. Jonge mensen moeten de
handen ineenslaan en een eigen stich
ting vormen tot behoud van het streek
eigene en tot het opnieuw tot bloei
brengen van de prachtige en onver
woestbare Kennemerlandse geest. Het
zal zijn weerslag hebben op het gehele
leven, dat schoner wordt, het zal rijke
vruchten afwerpen voor het heden en
voor de toekomst, het zal economisch
en sociaal, het zal geestelijk de uitkomst
betekenen voor een gewest, dat anders
ten gronde gaat.
Te Beverwijk zullen spoedig pogingen
worden ondernomen tot oprichting van
een dergelijke stichting. Men kan zich
schriftelijk daaromtrent in verbinding
stellen met den heer Jan Burger, Stum-
phiusstraat 17. Spoedig zal dan, moge
lijk in de burcht Assumburg, de oprich
ting een feit kunnen worden.
In een door Radio.Vaticana uitgezon
den rede over de wereld-situatie heeft
Z.H. de Paus Maandag verklaard, dat de
wonden, door de oorlog geslagen, nog
niet geheeld zijn, doch in tegendeel mis
schien nog dieper zijn geworden. Het jaar
1947 is reeds half voorbij en nog steeds
zijn er overweldigende problemen ter op
lossing overgebleven, aldus de Paus.
Nog hebben wij de gelegenheid de gro
te problemen aan te vatten en de ge
varen, die de gehele wereld bedreigen,
te keren, doch deze gelegenheid zou de
laatste kunnen zijn. Een orde van recht
en vrede moet gesteld worden in de
plaats van onenigheid en geweld. Het op.
bouwen van de algemene veiligheid moet
geschieden op morele zowel als materiële
basis. Hoe kunnen de overwinnende na
ties een toeneming van bewapening ge
dogen. Hoe kunnen zij in puinhopen en
ellende een waarborg zien voor hun eigen
veiligheid? Het is nog niet te laat om
door gezamenlijke krachtsinspanning een
draaglijke wereld te scheppen.
De Paus laakte sommige der zegevie
rende landen, die hij niet met name
noemde, wegens liet toepassen van de
zelfde methodes van haat en geweld,
die door het nazidom en fascisme ge
bruikt werden. Hij richtte de verma
ning tot alle naties om de nog overblij
vende gelegenheid ter versterking van
de internationie harmonie te gebruiken.
Sprekend over de „kennelijke onver
zoenlijkheid tussen de machthebbers in
zake de vloed van problemen waarin
de wereld wegzinkt en het vernederend
gebrek aan oplossingen daarvoor,'» zei
de Paus, dat de geschiedenis 1947 zou
vervloeken „indien dat jaar een gelei
delijk afdalen betekent in de moerassen
van tweedracht en geweld uit welker
duistere diepten slechts sinistere en
schadelijke aankondigingen van nieuwe
en onmetelijke rampen kunnen opstij
gen."
„Hoe kan Europa zich veilig voelen,
waarvan de volken vatbaar zijn voor wan
hoop en ontmoediging, de duistere en ijse-
lijke krachten der ontbinding, welke de
revolutionnairen van morgen met gemak
zullen exploiteren, precies zo als die van
gisteren dat deden?"
De hoop en het enthousiasme van öe
ware democratie, die leefden voor het
eind van de oorlog, vervagen „wegens het
opvallend contrast tussen decmocratie in
woorden en de concrete werkelijkheid."
Allereerst moet aandacht besteed wor
den aan het welzijn van de jeugd en het
gezin. Uit vele delen van de wereld be
reiken ons tragische berichten over de
ellende, welke door jeugd en gezin wordt
geleden.
Terwijl de wereld smeekt om rechtvaar
digheid en orde om tot gunstige omstan
digheden voor mens en maatschappij te
kunnen komen, blijven millioenen mense-
Aan het verlangen van menig automo
bilist om het toeristische genot van het
maken van een autotocht te kunnen
koppelen aan een niet te moeilijk spor
tief gebeuren, heeft de K.N.A.C. thans
kunnen voldoen door het organiseren
van een Sterrit naar Noordwijk, gevolgd
door een Concours d'Elégance in ge
noemde badplaats op Zaterdag 21 Juni
a.s.
De deelnemers aan de Sterrit kunnen
op elk gewenst punt in Nederland star
ten, doch zij moeten vóór 12.30 uur op
het parkeerterrein van Hotel Huis ter
Duin aankomen. Om in aanmerking te
komen voor een aardige herinnering
dienen zij dan in het bezit te zijn van
vijf stempels, welke kunnen worden ver
kregen op vijf verschillende plaatsen, ge
deeltelijk buiten, doch op geringe af
stand van Noordwijk gelegen. De plaat
sen van deze vijf contróleposten moet
men afleiden uit een zgn. blind kaar
tje. Als prijzen voor deze Sterrit heeft
de V-V.V. Noordwijk aan Zee zeven
week-ends en vijf lunches of diners voor
2 personen in een der Noordwijkse ho
tels beschikbaar gesteld, terwijl de N. V.
Diepen als extra prijs een retourvlucht
per luchttaxi tusschen twee Nederlands?
vliegvelden heeft uitgeloofd.
Het Concours d'Elégance, dat des mid
dags te Noordwijk wordt gehouden, zal
het publiek in de gelegenheid stellen de
verschillende merken en modellen, nieu
we zowel als oude bijeen te zien. Het
Concours begint te 14.30 uur en na af
loop zal er een défilé door Noordwijk
worden gehouden. Als prijzen zijn me
dailles met souvenirs uitgeloofd. De in
schrijvingen voor beide evenementen
sluiten 10 Juni a.s.
lijke wezens leven onder verdrukking en
despotisch bestuur. Voor hen is niets vei
lig: huis noch goed, vrijheid noch eer, en
de laatste straal van geluk, de laatste vonk
van moed dooft in hun binnenste.
De Paus vervolgde met een waarschu
wing tegen de „valse profeten die zonder
scrupules niet geslepenheid en geweld
anti-christelijke en atheïstische concepten
van wereld en staat propageren, welke
tegen de natuurwetten Indruisen".
Met betrekking tot de strijd, die over
de gehele wereld tussen de Kerk en de
verspreiders van materialisme en atheïsme
gevoerd wordt, oefende de paus critiek
uit op ben wier leven steunt op twee
dracht en conflict en wier belang het is
deze weer voortduren^ aan te wakkeren.
Hü voegde hieraan toe dat deze per
sonen of naties „instinctief voelen dat
de Kerk niet- tot een vergelijk kan komen
met de aanbidders van brute kracht en
van strijd binnen en buiten hun grenzen,
gericht op overheersing der wereld".
Wij stellen al ons vertrouwen in God en
na God in de gelovigen van de gehele
wereld. In de harten der jongeren zijn
twijfels over beginselen en waarden en
deze scheppen een besluiteloosheid, wel
ke dreigt geen einde meer te zullen vin.
den. Ons fundamenteel beginsel bestaat
uit medewerking zonder voorbehoud tot
het tot stand brengen van sociale recht
vaardigheid. Daar zijn er, die de Katho
lieke Kerk eerder als een vijand
dan als een bondgenoot beschouwen.
Het standpunt van de Katholieke Kerk
ten aanzien van dit punt is echter dui
delijk genoeg. Het ideaal van de Kerk is:
een vrede tot stand te brengen, der men
sen waardig.
De vroegere commissaris van politie
te Tilburg, H. Boersma, die wegens toe
treden tot de Waffen-S.S. en zijn op
treden in functie te 's-Hertogembosch,
tot de doodstraf werd veroordeeld, kwam
gisteren tegen dit vonnis in beroep van
cassatie. Zijn raadsman, mr. H. A. H.
Canter Cremers, bepleitte verzachting
van straf. Zijn cliënt was voor de oor
log bij de politie te Assen, werd niet be
vorderd en kreeg, na de capitulatie van
ons leger, waarin hij als reserve-officier
dienst deed, gelegenheid zich te Stutt
gart verder in politiezaken te toekwamen.
Hij kwam hierdoor tijdelijk bij de
Waffen-S.S., weigerde echter een ver-
banöacte te tekenen en werd later bij
de Nederlandse politie te Tilburg ge
plaatst, waar hij lid zijnde van de
Germaanse S.S. van inspecteur tot
commissaris opklom. In het corps had
hij vele moeilijkheden met de onlangs
gefusilleerde S.D.-er, Gerrits. Van de
oud-burgemeester van Tilburg was een
ontlastende verklaring aanwezig, alsook
een relaas, waaruit bleek, dat hij het
wegvoeren van 124 Joden had gesabo
teerd.
De procureur-fiscaal achtte inderdaad
verzachtende omstandigheden aanwezig
en concludeerde tot verlaging van straf
tot 15 jaar gevangenisstraf met aftrek
van het voorarrest.
De directeur van het Rijksbureau voor
Tabak en Tabaksproducten heeft een
circulaire aan de sigarenfabrikanten
doen toekomen, waarin de afleverings
vergunning voor alle soorten sigaren tot
nader aankondiging wordt ingetrokken
in verband met een voorgenomen wijzi
ging in de distributie van tabaksproduc
ten. Tevens bevat dit rondschrijven de
aankondiging, dat de sigarenfabrikanten
in de week van 9 tot 14 Juni een con
trole op hun voorraden kunnen tege-
moetzien.
Tijdens een verkenning bij de oprui
ming van een mijnenveld in de Ooste
lijke sector van Semarang y geschiedde
een mijnontploffing, waarbij drie doden
vielen. De slachtoffers zijn de eerste lui
tenant P. van Hout, de eerste luitenant
G. J. Choersch en majoor H. B. Bur
gers.
CVan onze Berlijnse correspondent)
Corrigez la nature!" Bijna zo oud
als de geschiedenis van de mens
heid zijn haar bemoeiingen om
zich te mengen in de natuur, om de
•natuurwetten op te heffen, het tempo
van de natuur te verhogen en haar
werk te verbeteren. Dikwijls lijkt het
vermetel en absurd, wat nietige men
senkinderen zich op dit gebied veroor
loven, maar toch zijn tal van nuttige
uitvindingen aan de onvermoeibaar
vorsende geest van de mens te danken.
Vooral de Duitsers, wie deze eigen
schap als het ware in het bloed zit en
die bovendien door de geaardheid van
hun bodem en door de politieke om
standigheden waaronder zij eeuwenlang
leefden, schijnen gepredestineerd te zijn
voor dit baanbrekend wetenschappelijk
werk. Daar leeft in de buurt van
Lübeck een zekere dr. Otto Brendel, een
man, wiens naam wellicht buiten de
grenzen van zijn vaderland tot dusverre
onbekend is gebleven, maar wiens onder
zoekingen en experimenten op land
bouwkundig gebied zonder twijfel de
aandacht van de buitenwereld ver
dienen.
Het mag op het eerste gezicht be
lachelijk schijnen en de indruk wekken
van grappenmakerij, wanneer deze bio
loog aardappelen kweekt, waarvan het
lof de eigenschappen heeft van tabak
en wanneer in zijn tuin radijsjes groeien
met spinaziebladeren, en toch is deze
dr. Brendel een ernstig geleerde, die
niet het slachtoffer is van zijn fantasie,
maar die overtuigd is, door zijn arbeid
de voedselpositie van zijn volk te kun
nen verbeteren.
„Wat ik wil'', zegt dr. Brendel, „is de
Duitse landbouwproducten zodanig te
veredelen en nieuwe eigenschappen te
verlenen, dat zij meer eiwit en vet be
vatten dan de overeenkomstige natuur
lijke producten. Mijn experimenten
richten zich dan ook in hoofdzaak op
het fermenteren van verschillende zaden
met peulvruchten en oliehoudende plan
ten." Een van de interessantste pro
jecten, waarmede Brendel zich bezig
houdt, is het fermenteren van graan
met peulvruchten, waardoor de gerst,
haver en tarwe de eigenschap moeten
krijgen, om evenals de peulvruchten de
benodigde stikstof zelf aan de lucht Ie
onttrekken. Daardoor zou de bewerking
van de bodem met kunstmest overbodig
worden. „Ik heb deze veredelingsme-thode
sedert vele jaren in Oost-Pruisen toege
past en bereikte zonder kunstmatige
bemesting een verbetering van de oogst
met 30 procent."
Zoals iedere profeet had ook dr. Bren
del in zjjn vaderland te kampen met de
tegenwerking der autoriteiten, jn dit ge
val met het stikstof-syndicaat, dat voor
concurrentie beducht was en alles in
het werk stelde, om de lastige kwak
zalver zijn werk onmogelijk te maken.
De tijden zijn evenwel veranderd en dr.
Brendel geniet thans de ondersteuning
der geallieerde autoriteiten. Zijn werk
plaats is wellicht het zonderlingste labo
ratorium, dat men zich kan denken. In
sigarenkistjes onder glas kiemen plan
tjes; in emmers, badkuipen en tobbes
mengt hij zaden van verschillende aard
en speelt hij de natuur parten. Hier in
dit vat wordt gerst gefermenteerd met
koffie en het zaaigoed, dat deze behan
deling heeft ondergaan, brengt gerst
voort, die niet alleen na^r koffie smaakt,
maar die 0,0125 procent koffeïne be
nevens aetherische oliën bevat. Door
toevoeging van fermenten en hormonen
kweekt hü nieuwe zaadsoorten, die be
halve de natuurlijke ook nieuwe kwali
teiten bezitten en tot de wonderbaar
lijkste combinaties leiden. Rabarber
gefermenteerd met suikerbieten levert
zoete rabarber op; toevoeging van sui
ker dus overbodig. Hij fermenteert sui
kerbieten met cacao en de gemalen bie
ten hebben cacaosmaak.
Het spel van een overmoedige dillet-
tant? De toekomst zal het moeten leren.
Door het fermenteren van eikels, kas
tanjes en beukenootjes met peulvruch
ten gelooft dr. Brendel de bosgroei tot
de helft van de tijd te kunnen redu
ceren en in 40 jaar een boom te kun
nen kweken, die onder natuurlijke om
standigheden 80 jaar nodig zou hebben.
De wetenschap van Linné wordt over
hoop geworpen! De natuur kent geen
rastheorie en geen standenverschil, zij
is niet wars van radicale overgangen,
alleen ze heeft er duizenden jaren
voor nodig. De wetenschap schakelt de
tijd uit.
Ook op het gebied van veeteelt heeft
dr. Brendel stoute plannen. Zo heeft hij
b.v. koeien ingeënt met het serum van
schapen en het vetgehalte van de melk
zodoende verhoogd van 2.7 to 4.8 pro
cent. De verklaring is eenvoudig: door
deze procedure werd de koeienmaag in
staat gesteld de cellulose in het gras,
die anders voor het rund onverteerbaar
was, te verwerken.
Tenslotte nog een interessant voor
beeld. Op zekere dag kwam een bijen
houder dr. Brendel zijn leed klagen, dat
zijn bijen de rode klaver niet konden
bevruchten, omdat hun slurf te kort
was voor de lange bloemkelken. De mo
derne tovenaar fermenteerde de rode
met gele klaver, die korte bloemkelken
heeft, en het resultaat was verbluffend:
de nieuwe klaversoort had ook korte
bloemkelken. De boer en de bij varen
geholpen.
Welke perspectieven de revolutionnaire
uitvindingen van dr. Brendel openen,
zal in de komende jaren moeten blijken.
Dat zij in onze wereld met haar tekort
aan allerlei levensmiddelen de grootste
belangstelling verdienen, staat buiten
kijf,
De politie heeft op de Leidsevaart
de betuurder van een tweewielig
motorrijtuig bekeurd, omdat op dit
motorrijtuig gern geluiddempende inrich
ting aanwezig was. Deze mededeling heeft
me met grote vreugde vervuld. Het ff
ontzettend aardig om met veel lawaai,
geknal, gesis en gedonder met een vaart
ver boven de maximum-snelheid door
de Haarlemse straten te rijden, maar
de bedrijver van deze sport stempelt
zich daarmede tevens als een onmaat
schappelijke motor-proleet. Toen wc
gisteravond na het middernachtelijk uur
in slaap waren gevallen, werden we
plotseling opgeschrikt door een oorver
dovend kabaal, dat aanzwol tot iet®
angstaanjagends en daarna weer lang
zaam wegstierf. Door het open raam
kronkelde een blauwe, stinkende rook
wolk naar binnen. Er was een motor
rijder voorbij gegaan. Namens de bur
gerij spreek ik dan ook een hartelijk
woord van dank uit* jegens de politie,
die motor-helden bij hun leren kraag
pakt, wanneer ze hun knalpot-fatsoen
niet houden. Als er nog wat meer op
de maximum-snelheid van de tufdingen
gelet wordt, kan ook heel wat onheil
voorkomen worden.
Ik ben maar een eenvoudige wielrij
der en ik heb een hekel aan overbodig
lawaai op straat, zoals trouwens thuis,
waar de zaak echter wel eens anders
ligt
Nu heb ik een dezer dagen ruzie ge
had met een dame, die de straat over
stak, juist toen mijn fiets naderde. Ze
lag er bijna onder en uit dankbaarheid,
dat mijn remmen zo uitstekend werk
ten verweet ze me, dat ik mijn bel
moest gebruiken. Het ding zat toevallig
niet vastgeroest, maar ik ben van me
ning, dat die bel er alleen is om in
uiterste nood een signaal te geven. Als
de wandelaar uitkijkt, krijgt hij geen
ongelukken en er behoeft minder ge
claxonneerd en gebeld te worden.
Holadaar knalt weer een motor
voorbij! De berijder heeft blijkbaar ont
zettende haast, want hij neemt de bocht
als op een wielerbaan. Als hij bekeurd
wordt voor hij in het ziekenhuis ligt
moest men hem voor straf langzaam
door de stad laten rijden met een
bordje op z'n rug: „Ik ben een motor
proleet!"
(Van onze parlementaire redacteur a. i»)
Bij het begin van de zitting van d®
Tweede Kamer, die hedenmiddag werd
gehouden, heeft het lid van de commu
nistische fractie De Groot het verzoek
gedaan de minister-president te moge»
interpelleren over het heden gepubli
ceerde verslag van de Ministerraad in
zake Indonesië en minister Jonkmap
over de nota aan de' republiek. De Ka*
mer zal morgen over dit verzoek be
slissen.
Ter gelegenheid van haar 40-jarig be
staan vergaderde de „Union Horiogere'
te Amsterdam samen met enige afge
vaardigden van de Zwitserse horlogefa
briek „Alpina".
De vergadering kenmerkte zich door
het uiten van kritiek op het regerings
beleid ten aanzien van de import van
horloges. 50 pet. der geïmporteerde hor
loges worden zo werd medegedeeld
gereëxporteerd, bij voorkeur naar dollar
betalende landen. Hierdoor wordt het
contingent horloges, dat voor verkoop
in ons land beschikbaar komt, naar me
ning van de horloge-detaillisten, te
klein, waardoor zij hun bestaansmoge
lijkheid bedreigd achten. Bovendien heeft
de regering een maximumprijs van 3»
Zwitserse francs vastgesteld voor te im
porteren horloges. Het betere genre hor
loge kan daarom niet worden geïmpor
teerd, waardoor o.a. het Alpinaconcer»»
dat zich niet bezig houdt met de ver
vaardiging van de goedkopere horloges»
in het geheel zijn productie niet op d®
Nederlandse markt kan brengen. In dez®
kringen heerst dan ook ontevredenheid-
Door deze omstandigheid heeft ons la»®
ook practisch nog geen kennis gemaak
met de automatische horloges, die over
zelf-opwinding beschikken.
(Wij menen nochtans, dat horloge®
niet direct noodzakelijk zijn, zeker ni®
dure horloges, zodat de critiek misplaatst
is. Redactie).
Geboren: D. de Gier-Verhoef, z;
M Bogtcan-Gratama, z; G. J. Kapte!»'
v. d. Veldt, z; M. E. L. van Heerde»'
Breninek, z; G Hamans-Bekhof, z; fj'
G. Oosterbaan-van Zaanen, z; G.
Scholtens-Möller, z; H. Paalman-Bos-
scha, z; A. L. van Waard-van de"
den Braak, z; E. M. Buter-HeijdenriJkj
z; M. H. F. Klomp-Leurs, z; D. DerkS'
de Groot, z; J. A. H. de Graaf-StaP
horst, z; J. A. R. Spruijt-van Duijn®
d; H. van der Blom-Meijers, d; C. E.
Berkhout-van de Veen. d; J. W. r
nis-Murk, d; H E. W. Compie t-wa nd
d; J. C. Nélissen-van der Klugt, d,
de Gans-van Os, d; M. de Jong-Dole
d; G. s. A. Oppelaar-Wammes, d; L.
v. d. Stoop-Does, d; J. H. G. TTmm®
Kok, d; H. C. Wiggers-Oudolf, d.
Overleden: E. In der Maur-Slagt»
j., Jacobijnestraat; G. J. Haarbosch-
Doorne 75 j., RipperdaparkG. L.
net-van Dijkum, 23 j„ Kamperlaan,
W. Strijbosch 73 j., Vooruitgangstr»-
AMSTERDAM, 2 Juni 194Jjel
De aandelenmarkt bleef over net S?oeK'
vrij kalm. De Internationale fonds^mate»
ten bij opening alle kleine koersw 1(je
van enkele proeenten. Scheepvaart» al
len lagen licht verdeeld, terwijl ae „k"®1
sche fondsen hier en daar wat zw
gestemd waren. aef":
In tabaksaandelen kwam weer
enkele affaire tot stand. De fondse
aanvankelijk Iets hadden kunnen eep
trekken, zoals olies en enkele „jg&k
vaartaandelen, moesten de
koerswinsten weer grotendeels prti^,
zodat de markt vrij onveranderd
