Zilveren priesterfeest pastoor Pronk te IJmuiden Nederlandse schepen worden in de Rijn gelicht 118 liggen op de bodem rivier Nog de STAD EN OMGEVING Een kerkklok als parochiegeschenk van Tanks als bokken 2J.C V.hOAlMJ AGENDA V>>» Prof. Van Loon veroordeeld die terugkeerde MAANDAG 16 JUNI 1947 PAGINA 2 VAN VERTEGENWOORDIGER TOT VERWALTER Joden er uit gewerkt Wijziging autobuslijnen N.Z.H. PER BUS NAAR ZEE AUTO TE WATER Ingebroken Orgelbespeling Rijkskweekschool Ver. „Vrienden van Zwitserland" Burgerlijke Stand MGR. N. VERHOEVEN TE DRIEHUIS BENOEMINGEN Kath. Graf. Bond T riniteitslyceum Interparlementaire Unie HPC verliest van "ZIAN HEEMSTEDE Het feest van de arbeid ZANDVOORT Een verrassende ontdekking Directeur Publieke Werken Onderwijs INZAMELING VAN BOEKEN EN OUD PAPIER HOEK VAN HOLLAND- HARWICH Voetbaltournooi om de zilveren „Santhaes" Spaarnestad wint Ghestem blijft wereld kampioen DISTRIBUTIENIEUWS Drukkerij „De Spaarnestad" Een batig saldo van 26.000 BIJZONDERE TAAK VOOR DE WEDEROPBOUW Duiker De Koning gaat er voor de zoveelste maal te water om de ligging van het schip te bepalen en om de zware staaldraden te bevestigen. Het schip moet namelijk in dit geval eerst even gelicht worden om de lussen onder de romp te kunnen doorhalen, waarin het straks zal worden opgevist. Als de „Adelaar" aan het trekken gaat springt de staaldraad, uiteen met een geweld, dat het onder in de smalle kombuis, waar een kop koffie de gastvrijheid der scheepslieden vertolkt, lijkt of er een klein formaat bom ontploft. door BARBARA BOWER Buiten, in het bleke, aarzelende zon (Wordt vervolgd) Alle begin...,. Van zijn beroep is de 64-jarige Haar lemmer J J. A. v. L., die Zaterdag voor de vierde kamer van het Haarlemse Tri bunaal terecht stond,eigenlijk vertegen woordiger van buitenlandse firma's. Tij dens de bezetting echter nam hij het be heer op zich van Joodse firma's. In 1941 was hij enige maanden beheerder van de firma E. te Rotterdam, waarvan de eige naar een half-Jood was. Dat hy niet erg pro-Semletisch was, bleek wel uit het feit, dat hy zyn zoon, die zonder betrek- Icing was, in de plaats stelde van een Joodse reiziger. Het ging verdachte ech ter al gauw niet goed in deze zaak en hy werd ontslagen. Toch scheen de betrek king van beheerder v. L wel te bevallen, want enige tijd daarna nam hij het be heer op zich van de Joodse Textielfabriek G. te Bergen op Zoom. Aldaar werkte hy de Joodse arbeiders uit het bedryf en stelde er anderen voor in de plaats; v. L. zond voorts aan een Duitse instantie een lyst, waarop hij de namen en de leef tijden van zijn arbeiders had laten zet ten. Zodoende kwamen de Duitsers te weten, welke mensen voor uitzending naar Duitsland in aanmerking kwamen. Ook met de bezetters zelf dreef ver dachte handel. Enkele keren leverde hij een partij goederen aan de Duitsers af. waarbij hij de financiële voordelen van de verkoop geheel in zyn eigen zak stak terwyl hij het in de kas van de firma moest storten. Vervolgens gaf hy f 2500. die aan de firma toebehoorden, aan Win terhulp, later schonk hy nog eens f 1000 v. L. leefde als Verwalter zeer royaal, zyn uitgaven stelde hij altijd als onkos ten der firma te boek. Ter zitting verklaarde v. L», dat hij niet geheel inzag, dat hij verkeerd had gedaan Hij vertelde, dat hij vroeger eens buitenlands agent is geweest voor een Duitse firma en dat deze hem altyd een groot bedrag is schuldig gebleven. Hij probeerde nu dit geld uit Joodse eigen dommen te halen. Uitspraak over 14 dagen. Van Zondag 15 Juni af zyn de routes van de N.Z.H.-autobusdiensten Leiden— Warmond—Voorhout en Leiden—War mond—Noordwijkerhout (Sancta Maria) gewijzigd. Er wordt nu niet meer over Warmond gereden, maar over Oegst- geest (Leidsebururt), Postbrug. De dienst naar Voorhout volgt vandaar steeds de Leidsevaart, doch die naar Noordwijker- hout volgt de tramlyn naar Sassenheim tot aan de Teylingerlaan om dan via deze laan langs de oude route verder te gaan. Tot en met 31 Augustus rydt alleen by gunstig weer een autobus van de N.Z.H. van het station te Haarlem naar het Bloemendaalse strand. Ten gerieve van onze lezers delen wy de korte dienst regeling mede. Vertrek station Haarlem 9 uur en ver volgens elke 40 minuten tot 20.20 uur: vertrek Bloemendaalse strand 9.20 uur en vervolgens elke 40 minuten tot 20.40 uur. Op de Kampersingel is een personen auto. die uit noest wijken voor een an dere auto, op het gladde wegdek geslipt en naby de Kamperstraat in het water gereden. De bestuurder kon op het droge gebracht worden. De 65-jarige wielryder B. M. kreeg een klap van het achterste gedeelte van de wagen en liep daarby een hoofdwonde op. Met een kraanwa gen en onder grote publieke belangstel ling is de vier-wieler uit het natte ele ment verlost. Zaterdagavond is er tydens afwezig heid van de bewoners in een perceel aan de Zandvoortselaan te Heemstede ingebroken. De bult bestond uit enkele gouden sieraden en een geldkistje met waardeloze papieren. Er is een onder zoek ingesteld. In de Grote of St. Bavokerk te Haar lem zal op Dinsdag 17 Juni 's avonds van 7.308.30 George Robert het orgel bespelen. Het programma vermeldt werken van Bach. Preludium en Fuga G gr. t; Koraalvoorspel „Dies sind die heil'gen zehn Gebot; Fantasie en Fuga G kl. t.; Koraalvoorspel „Smücke dlch, o liebe Seele"; Passacaglia en dubbelfuga C kl. t. Voor het examen Rijkskweekschool slaagden de dames F. Kruse, F. Kraam- winkel en C. Souwer. Te Haarlem is opgericht een afdeling van de vereniging „Vrienden van Zwit serland". Deze vereniging stelt zich ten doel de culturele betrekkingen tussen Zwitserland en Nederland te stimuleren, door orkesten en kunstenaars in ons land te laten optreden, het houden van ten toonstellingen, het vertonen van films enzovoort. Omgekeerd zal In Zwitserland de belangstelling voor het Nederlandse culturele leven worden bevorderd. De Zwitserse gezant in Nederland, de hqer W. Kohly, en de Nederlandse gezant In Bern, jhr. mr. T. Beelaerts van Blok land, hebben in het landeiyke ere-comité zitting genomen. Het voorlopig secretariaat van de af deling Haariem en omstreken is: J. Admiraal, Verspronckweg 75, Haarlem. GEHUWD: F. F. Witteman en G. M. Gilein; L. Blom en E. A. de Jong. GEBOREN: S. d. Zee-d Jager, z; J. C. Troupin.Schreuder. 2 z; T. J. Fernhout- Schippers, z; L. A. M. Smolenaars-War- nars, z; M. C. Koning-Moison, z; M. C. Buitenhof.d-Ruyter, d; F- F. Pel-v. Es, d; G. C. Smeding-Schipper, d; A. J. V. Hoof-Bos, d; J. M. C. Spiering-v. d. Wey. den, d; J. B- Claassen-Hop, d: P- Lln. de boom-Oliemans, d; L. H- Nolet-Hut. teman. d. OVERLEDEN: B. J. Roest-Titzing, 39 J, Marnixstraat; B. H. Platel.Jacobs, 37 j. Meeuwenstraat; H. v. d Broeke-Han- kes, 67 j, v- Kinsbergenstraat. Rectificatie Geboren: J. D. E. F. d. Ceuninck v- Capelle-Varkevisser. z. Zaterdagavond is Z. H. Exc. Mgr. Ver hoeven, Apostolisch Vicaris van Mena- do, feestelijk in Driehuis ingehaald. Bij de school aan de Verlaren van The- maatlaan hadden de jeugdafdelingen en deputaties zich ter verwelkoming opge steld. De pastoor, J. P. Bit, verwelkom de de Indische kerkvorst. Voorafgegaan door een heraut te paard, het muziek corps „Soli Deo Gloria" en deputaties, liep Z. H. Exc. met de pastoor en een deputatie van de eerw. paters van het Missiehuis iangs de met vlaggen ge tooide Driehuizerkerkweg naar het Missiehuis. Pater Overste, omringd door al zijn medewerkers en studenten, ver welkomde Mgr. Verhoeven, nadat eerst door alle aanwezigen een welkomstlied was gezongen. Hierna ontvingen allen de Bisschoppelijke Zegen. Zondagmorgen droeg Mgr. Verhoeven een Pontificale Hoogmis op in de paro chiekerk. Het studentenkoor van het Missiehuis onder leiding van pater De Bruin, voerde zowel de Gregoriaanse als de meerstemmige gezongen H. Mis op de meest kunstzinnige wijze uit. Na het Evangelie hield de hoge gast een toespraak tot de parochianen. Stof felijke steun is van harte welkom; op de eerste plaats is nodig het gebed, zo besloot Mgr. zijn korte toespraak. Z. H Exc. de Bisschop van Haarlem heeft benoem,! tot pastoor te Uitgeest de weleerw. heer J. Mol; te Westwoud de weleerw. heer H. J. Bangert, die rector was te Wijk aan Zee (Hellomare)tot pastoor te oude-Schild de weleerw. heer Th. A. Nijman, dié kapelaan was te 's Gravenhage (H. Hart van Jezus) De afdeling Haarlem van de Ned. Kath- Graf. Bond houdt Woensdag a.s. acht uur in het gebouw St. Bavo haar jaarvergadering. De agenda voor deze jaarvergadering is als volgt: Mededelin gen, jaarverslag secretaris; financieel overzicht; behandeling beschrijvings brief; benoeming afgevaardigde algeme. ne vergadering; bestuursverkiezing; be noeming kasnazieners. De leden gelieven de nuttige wenken welke op de convocatie staan ter harte te nemen. Voor het eindexamen Gymnasium B slaagden W. van der Kroft en W. van Scherpenzeel. Met vier candidaten wordt het examen voortgezet. Leden van de Interparlementaire Unie, die op het ogenblik te Den Haag bijeen is, hebben Zondagmiddag een bezoek gebracht aan het Frans Halsmuseum te Haarlem. De waarn. burgemeester, wethouder Geluk, verwelkomde het gezelschap. Hy herinnerde aan het werk der Unie, die zich o.a. beraadt over mogelijkheden tot culturele samenwerking, hetgeen weer samenhangt met de vraaS; hoe brengen wij het volk nader tot de kunst? Moge uw bezoek aan ons stedelijk mu seum. aldus de heer Geluk, bijdragen tot een beter begrip van de drie lage landen onderling. De heer Serrarens, voorzitter der Unie, bedankte spr. voor de welwillende woor den en de Commissaris der Koningin te Utrecht, de heer Reinalda, voor het initiatief, dat deze reeds enige tijd ge leden heeft genomen tot het organiseren van dit bezoek. Hedenmiddag zal de 15.000ste candi- daat in Haarlem zijn verkeersexamen af leggen. Dit feit zal niet onopgemerkt voorbijgegaan worden Personen die het vermoeden hebben te zijn opgelicht door een colporteur van het damesblad Margriet worden verzocht zich zo spoedig mogeiyk te melden by de recherche van het politiebureau te Overveen. Bioscopen: Kembrandt: De vreemdeling (18 j.). Cinema-Palace: Along came Jones (14 j). Luxor: Wereld zonder zonde (18 j.). Frans Hals: Moor<j in de studio (18 J.). City: Gekke toeristen (alle leeft.) Spaarne-theaterStraatzanger-millionnair (18 J.). 2.30, 7 en 9.15 u. Zond. Frans Hals, 2, 4.30, 7 en 9.15; City 2.15, 4.30, 7 en 9.15; overige bioscopen 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. ApothekenDe avonddiensten worden tot 21 Juni waargenomen door: Th. A Klinkhamer, Koninginneweg 69, telef 11596. Grijseels en Van Hees, L. Veerstr 19, tel. 11000. Frans Hals Apotheek, Fr Halsplein, tel. 11180. Heemstede: Heemsteedse Apotheek Bin nenweg 98, tel. 28197. Aerdenhout-apo- theek, Zanöv.laan 164, tel. 26772. Ziekenvervoer: fa. Mathot, Gr. Houtstr 39, tel. 11990. Margriet, Turfmarkt 10 rd., tel. 21400. Belde dag en nacht. DInÉjAG 17 JUNI Stadsschouwburg: Comedia met „De rei ziger zonder bagage", 8 u. Grote Kerk: Orgelbespeling, 8 u. In Den Haag leed HPC by ZIAN zyn derde nederlaag in successie en het staat nu wel vast, dat de Heemstedenaren dit seizoen een zware strijd om het bestaan in de hoofdklasse zullen moeten voeren. Smol en Brasem hadden ZIAN voor de rust een 20-voorsprong gegeven en toen meteen na de hervatting Bouwer legenscoorde (12) en HPC er beter in kwam, herleefde de hoop op een drage lijke uitslag. Een fatale inzinking van de verdediging, waarin Braam ontbrak, ver schafte de Hagenaars evenwel vrij spel en Tissen (2 maal), Smol en Klasen brachten met vier goals de eindstand op 6—1. Op waarlyk indrukwekkende wyze hebben de leden van de Katholieke Middenstand en Katholieke Arbeiders beweging Zondag het feest van de ar beid gevierd. Des morgens werd in beide kerken ter intentie van overleden en le vende leden een H. Mis opgedragen, terwijl in beide kerken onder alle H.H. Missen de predicatie aan de hoge waarde van de arbeid was gewijd. Des avonds geschiedde tijdens een plechtig Lof in de St. Bavokerk aan de Herenweg de zegening van de arbeid, waarna vele le den met hun dames zich verenigden in het 3.K. Verenigingsgebouw. De vooi- zitter van de Katholieke Arbeidersbe weging, de heer N. J. v. d. Linden, sprak een kort welkomstwoord en daarna gaf het marionettentheater van Bert Brug- mans uit Den Haag een uitstekende voorstelling van Faust. Na de pauze voerde het marionettentheater een luch tig cabaretpTogramma op, waarna de aanwezigen nog een uurtje gezellig by- een bleven; het trio Jan Nibbering zorg de hier voor muzikale afwisseling. Op toevallige wyze is de in de kerk van St. Agatha gestolen loper weer te recht gekomen. Een Zandvoorts meisje kwam in Haarlem ln een winkel van tweede-hands goederen en zag tot haar verbazing daar de loper te koop liggen. De gewaarschuwde politie nam de loper in beslag. Van de dieven ontbreekt nog elk spoor. De directeur van Publieke Werken, ir. Duyvis, houdt spreekuur op Maandag en Woensdag van 911.30 uur en op Donderdag en Vrijdag van 1112.30 uur. De heer H. van Leenders, onderwijzer aan de ULO-sohool, is in gelyke functie benoemd te Haarlem. "TlillWff P Met verwondering kijken velen, die over de boulevard in Zandvoort wandelen, verzameling masten en de wirwar van touwen. Een aankondiging vertelt de gierigen, dat hier „de grootste danstent van Europa" gebouwd wordt Nadat de zeereerw. heer E. N. F. Pronk Dinsdag te midden van een uitgebreide familiekring, waaronder zijn ruim 90-jarige vader, zijn zil veren priesterfeest thuis had ge vierd, arriveerde de jubilaris Zater dagavond aan de halte Julianakade, vanwaar per landauer, voorafgegaan door een lange stoet bruidjes en ge volgd door leden van de plaatselyke jeugdverenigingen, naar de R. K. kerk aan de Kanaalstraat werd ge reden. Ter verwelkoming waren aanwezig vlootaalmoezenier Wilminck en kape laan Berkhout, de vorige kapelaan der parochie, alsmede het erecomité, ge vormd door de leden van het kerkbe stuur. Kapelaan Hogeveen heette pastoor Pronk hartelyk welkom in zyn feesteiyk versierde parochiekerk en schetste in het kort de belangrijke taak van de priester, zijn middelaarschap tussen God en de mensen. Met het Veni Creator van Alph. Diepenbrock en een plechtig Lof werd deze ontvangst besloten. Zondagmorgen droeg de jubilaris een plechtige Hoogmis op met assistentie van pastoor Hessing uit Zwijndrecht en kapelaan Pronk, broer van de pastoor De feestpredikatie hield de zeereerw. heer Beenakker, pastoor van Voorburg, op de tekst: „Neemt op u het juk des Heren; Zijn juk is zoet en Zijn last is licht", genomen uit het ritueel van de priesterwijding. Aan de hand hiervan lichtte de eerw. spreker de verheven taak van de priester toe. Het zangkoor „Cantemus Domino" en het knapenkoor voerden o. 1. v. de directeur, de heer H. A. van Kaam, uit de missa ..Gratia Plena" van D. Refice, voor 3- en 4- stemmig gemengd koor. Des middags was de officiële receptie. Hierby waren tegenwoordig H.H. Gees- telyken uit de omliggende parochies, enkele familieleden van pastoor Pronk, vlootaalmoezenier Wilminck, comman danten, officieren, onder-officieren en manschappen van de marine en depu taties van alle organisaties. De heer J. v. d. Does, oud-hoofd van de R. K. jongensschool, bood het parochiegeschenk, een nieuwe kerk klok, aan. Vier schildknapen droegen op een draagbaar een nabootsing van De interparlementaire commissies van België, Luxemburg en Nederland, welke mo menteel in Den Haag besprekingen houden, brachten Zondagmiddag een bezoek aan het Frans Hals museum te Haarlem. Op de binnenplaats verwelkomde de waarn. burgemeester, wethD. J. A. Geluk, de buitenlandse gasten Het ligt in het voornemen van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen bij het begin van het nieuwe schooljaar de gehele Nederlandse schooljeugd op te roepen tot een groot scheepse inzamelingsactie voor boeken en oud papier. De boeken, zowel school-, leer- en studieboeken, als andere soor ten van boeken, zijn dringend noodzake- lyk om de militairen in Indië te helpen aan studiemateriaal en aan ontspan ningslectuur, terwijl het oud papier dient als onmisbare grondstof voor de papier- Industrie. Na zeven jaar gedwongen rust Is dan eindelijk de dagdienst van Maatschap pij Zeeland, zij het niet tussen Vlissin- gen maar tussen Hoek van Holland en Harwich, hersteld. Zaterdagmiddag raakte het geheel nieuw gerestaureerde dubbel schroef stoomschip .Mecklenburg" te Harwich los van de kade en maakte met de eerste passagiers aan boord de officiële heropeningstocht. Prompt aan sluitend op de boottrein van de Ned. Spoorwegen iiep de Mecklenburg" de pieren van de Hoek binnen. het geschenk binnen. De eigenlyke klok zal eerst tegen het einde van het jaar klaar kunnen zyn. Namens het Apostolaat ter Zee, waar van pastoor Pronk aalmoezenier is, sprak de heer Heerkens Thyssen zeer waar derende woorden. Hij hoopte dat spoedig een nieuw clubgebouw het oude, dat in puin ügt, zal vervangen. Ook hij liet zyn woorden vergezeld gaan van een fraai geschenk. De vlootaalmoezenier was de tolk van de marine en bood een aantal boeken aan. Nadat pastoor Pronk dank had ge bracht voor de prachtige cadeaux en de hem toegezwaaide lof afwimpelde op de medewerking van zijn parochianen, be stond gelegenheid tot persoonlijke feli citatie," ook voor de overige parochianen. Hiervan is zeer druk gebruik gemaakt. Onder degenen, die hun opwachting kwamen maken, waren o. a. burgemees ter mr. M. M. Kwint, fr. Huntveld en de eerw. Zusters van het St. Antonius- ziekenhuis, waar pastoor Pronk tydens de evacuatie een gastvrij onderdak had gevonden, en vele andere vooraan staande persoonlykheden. Een plechtig danklof om 4 uur, waar onder pastoor Pronk alle parochianen nogmaals dank bracht voor hun blyken van medeleven, besloten met een fees teiyk Te Deum, vormde een waardig slot van dit priesterfeest. Dat het de R. K Sportvereniging „Vel- sen" niet aan activiteit ontbreekt, blijkt uit het gisteren gehouden toumooi om de zilveren „Santhaes". In de eerste wedstrijd van het toumooi, die ook de fraaiste was. Velsert—D.W.S., slaagde D.W.S er eerst in de laatste minuten in met 21 te winnen. V.SV.Stormvogels werd een flauwe strijd met veel gemiste kansen Daar de eindstand 00 was, moesten penalty's genomen worden, waarmee V S.V. meer succes had dan Stormvogels. De finale V S V.D.W.S. trok uiter aard grote belangstelling. V.S.V. zat di rect op de bal en maakte in korte tijd 20. Hierdoor wakker geschud, trok D.W.S er een paar maal tussen uit en tenslotte met succes. Na nog een doel punt van V.S.V. ging de rust in met 31, in haar voordeel. In de tweede helft speelde VS.V. tegen wind in. Na het tweede doelpunt kreeg de midvoor van D.W.S. met een penalty de kans voor de gelijkmaker, die hy ten volle benutte, 33. V.SV. won toen door strafschop pen. De beschikbaar gestelde beker gaat naar D.W.S.. terwijl Stormvogels en Vel- sen resp. een lauwertak en een plaquette verwierven Het voetbalelftal van de N.V. „De Spaarnestad" won van het Haarlems Dagblad met 41. In de eerste helft wa ren „De Groentjes" gevaarlijker en leid den met 10 Na de pauze kwamen de Spaarnestadters er beter in, maakten uit een strafschop door v. d. Putten gelijk waarna Appel met een „hattrick" de stand op 41 bracht. De twaalfde party van de match om het wereldkampioenschap tussen de Fransman Ghestem, titelhouder, en onze landgenoot Keiler, uitdager, werd na 31 zetten door de wereldkampioen gewonnen, waardoor deze veertien punten heeft gekregen tegen Keiler tien. Er moeten nog twee partijen worden gespeeld. Keiler kan dus maximaal nog het puntenaantal van de Fransman bereiken. De bepalingen zijn evenwel zo, dat al mocht Keiler hierin slagen, bil gelijk puntenaantal Ghestem wereldkampioen blijft. Dinsdag 17 Juni Haarlem: Schoenenbonnen L t.m. N. Heemstede: Schoenenbonnen tjn. De N.V. Drukkerij De Spaarnestad te Haarlem kon blijkens het jaarverslag over 1946, haar capaciteit in dat jaar slechts ten dele gebruiken, doordat onvoldoende papier beschikbaar werd gesteld om haar tijdschriften, welke in dat jaar alle weer konden verschijnen, wekelijks en in de oude omvang te drukken. Door deze grote onderproductie was het economisch resul taat teleurstellend. Zodra betere en vooral meer normale om standigheden intreden, waarbij de regerings bemoeienissen tot het verleden gaan be horen, wordt verwacht, dat een grote en nieuwe opbloei van het bedrijf zal volgen. Het winstsaldo ad f 1631 (over 1945 ver- liessaldo f 422.882, waarop de statutaire reserve f365.144 in mindering werd gebracht), laat een dividenduitkering over 1946 niet toe. Ter tegemoetkoming aan aan deelhouders wordt evenwel een Interim dividend over 1947 uitgekeerd van 3 pet. op de gew en 3% pet. op de 7 pet. pref. aand.. eveneens voor aandelen Ver. Bezit. Het voordelig exploitatiesaldo, dat over 1946 nog kon worden bereikt, bedraagt f443.351 (1945 nad. f461.603). Dit resul taat, alsmede een uitkering van reserves van vroegere jaren van de dochteronderne ming Vaderl. Beheer Mij., maakte het mo gelijk. de verbruikte statutaire reserve weder op f365.144 terug te brengen. In de V.A.B. zal de venn. niet of ter nauwernood worden betrokken, gezien de verliezen in de laatste Jaren. Er is vol doende gereser.veerd tegen opkomende obligo's. Wederom is een ruim bedrag gereserveerd voor leniging van de ernstige financiële toestanden ln de gezinnen van het per soneel. Het courantenbedrijf te Amsterdam had wel met grote moeilijkheden te kampen, doch de resultaten, hoewel verliesgevend, zouden gezien de tijdsomstandigheden nog meevallen, indien niet de fiscus zodanige eisen had gesteld, dat het bedrijf hierdoor geheel van middelen is ontbloot geworden. De Clichéfabr. Pax-Holland werkte be vredigend; de zaken daarvan werden nog steeds niet geregeld. De Belg. dochtermy. bleef met voldoende succes werken. Het Haagse Tribunaal heeft enige tijd geleden ten aanzien van de oud-president van de Hoge Raad, prof. mr. J. van Loon, geadviseerd tot twee jaar interne ring, eindigende 16 Juni 1947, ontzetting uit de kiesrechten en uit het recht om ambten te bekleden of het beroep van advocaat of procureur uit te oefenen, voorts tot verbeurdverklaring van het buiten „Rietbrink" onder de gemeente Lochem (waarde 24.000) en zijn juridi sche boekerij (waarde ƒ4 000). Op dit ad vies heeft thans de daartoe aangewezen hoge autoriteit het fiat-executie ver leend. By het voorstel tot wyziging der ge meentebegroting 1946 van Waspik, kon de voorzitter de goede tijding doen dat er over dit jaar een batig saldo van f 26.000 is. Opgericht is de N.V. „Spoorwegop- bouw". Deze N.V. is te beschouwen als een dochteronderneming van de Nederl. Spoorwegen en is gesticht voor de uit voering van de door de directie der Spoorwegen aan te wyzen nieuwe grote spoorwegwerken. Nederlandse namen en Nederlandse vlaggen hebben van ouds op de Rijn overheerst. Zij mogen thans zolang het Duitse economische leven op een dieptepunt blijft, niet meer zo talryk zijn, toch vindt men van Lobith tot Karlsruhe op talrijke plaatsen van de stroom kleine Nederlandse gemeenschappen van varens lieden. Juist even stroomopwaarts van Düsseldorf werkt op het ogenblik een zeer nyvere ploeg: de mannen van de wederopbouw, die er bezig zijn met het lichten van Nederlandse schepen. Drie machtige drijvende bokken van v. d. Tak's Bergingsbedryf pieken er hun kranen de lucht in. De „Adelaar" en de „Meeuw" zyn er bezig tezamen hun hefvermogen van 240 ton te beproeven op de romp van de 240 ton metende Rotterdamse „Henriëtte", wier boeg nog een meter onder de waterspiegel zit, doch zich vrij scherp aftekent in de stroom. de logge Rynkolossen, de krachtige sle pers en de bedrijvige baggermolens, die zich in de stormen van de oorlog over gaven aan de goedertierenheid van de haar zo vertrouwde Vad^r Rijn. Zeven honderd stuks zijn er tot nog toe boven gebracht, doch twee jaren nadat de sta len vissen van Montgomery de militaire macht der rivier overwonnen, is er voor de Nederlandse bergers nog een groot stuk werk te doen. Nog altijd liggen 118 onzer schepen op de bodem der rivier, zestig daarvan staan op het bergings program en weer veertig daarvan ver keren nog in zodanige staat althans dat hoopt men dat zij op prioriteit bij het werk aanspraak kunnen maken. Van de gelichte schepen (bijna de helft daarvan lag in de bnurt van Ruhrort) is zeventig procent in bruikbare staat boven water gekomen. Nog een goed jaar zal men nodig hebben om deze zeer bij zondere taak van de wederopbouw te voltooien en van een der delen van onze vroegere nationale rijkdom te redden wat te redden is. Dat is zo een van de dagelykse moei lijkheden, waarmee de scheepsvissers te kampen hebben. Een andere maal breekt de aan het water ontworstelde buit door_ midden. Weer een andere maal kantelt hy en dan weer trekken de lussen dwars door een al te zeer ontbonden scheeps- karkas heen. Dit is een werk met dui zend moeilijkheden en honderd ontgoo chelingen. Maar altyd weer wordt het opnieuw met frisse moed aangepakt en tenslotte gelukt het in verreweg de meeste gevallen te redden wat er van het gezonken Nederlandse bezit nog te red den valt. Hier is het de „Henriëtte". Vier kilometer verder js het liet 800- tons sleepschip ..Pieter Breughel", waar naar de „Arend" haar machtige, 250 ton sterke gryparmen reeds uitstrekt. „Pie ter" geeft weer haar byzondere moeilijk heden. Zij zit verward met de restan ten van twee andere, niet-Nederlandse schepen en moet uit deze hardnekkige omstrengeling verlost worden Zij be hoeft nog slechts een paar dagen te wachten, dan is de beurt aan haar. Zo komen ze een voor een omhoog, De berging van een Rijnvloot is een werk, dat zich tot dusverre vrywel bui ten de sfeer der algemene belangstelling heeft afgespeeld. Het is daarom wel eens U 'uiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiitniiiiimiiiiiiiiiiiHiiiiis 18) „O," schrok zy. „Het spyt me ver schrikkelijk! Ik heb er niet eens erg in gehad." De toiletjuffrouw neep haar lippen stuurs open, smeet het geld op een scho teltje en stak haar hand uit. „Ziet u," vervolgde Miss Ranskill, „op het ik bedoel, waar ik vandaan kom, hadden we helemaal geen papier, om het vuur aan te maken en ik denk, dat ik, toen ik zoveel tegelyk zag De spiegel boven de wastafel verne derde Miss Ranskill opnieuw; er wrong zich een moedeloos snikje uit haar keel en ze haastte zich naar beneden. Later zou ze natuuriyk hierom kun nen lachen, maar niet deze morgen, niet indien ze er werkelijk uitzag, zoals de spiegel haar vertelde. Het leek wel een uur geleden, sinds zy de zaal beneden had verlaten. Stel je voor dat de toiletjuffrouw haar by de directie aangaf en dat men haar tijdens het uitdrinken van haar koffie kwam beschuldigen van gauwdievery! „En nog wel in gezelschap van een man!" dacht Miss Ranskill „In gezel schap van een marine-officier, met af breuk aan God's eer en krenking der goede zeden." Voor de eerste maal die ochtend plooide 'n glimlach haar droge lippen. Het zou minder erg zijn van diefstal van een ring beschuldigd te worden -7- min der oneervol en lang niet zo vernede rend. Een gestalte ln een blauwe uniform stond naast een tafeltje met zijn rug naar de deur. Naast hem stond, glan zend van het asblonde haar tot aan de zijden enkels, de eigenares van de saffie- renring. Ze had haar stem verheven. „Wel, volgens je beschrijving, moet dat' dus Jouw vriendin geweest zijn Liefste, je bent werkelijk enig. Je moest een medaille hebben, omdat je je zo dicht by haar hebt durven wagen. Ze ruikt uitgesproken naar de mestvaalt." Miss Ranskill daalde op haar tenen de laatste twee treden af en maakte dat zy op straat kwam. Morgen zou zy wei een briefje naar het sclfop sturen om zich te verontschuldigen, dat zy de uit nodiging tot koffiedrinken niet aanvaard had. licht was het beter. Er woei een speelse zeekind, die de plassen tot schitterende golfjes rimpelde, een ruiker van geuren uit de bloem winkel op de hoek kaapte en deze Miss Ranskill toewierp. Zy hief haar hoofd. Over een half uur zou de wereld er beter uitzien. Ze zou zyde te gen haar huid voelen en schoenen dragen die pasten. Een paar nauwsluitende, zy- den kousen zouden haar het besef, vrouw te zyn, teruggeven en e®n nieuw costuum zou aan haar verhaal meer waardigheid verlenen. Een rode flits in een etalage trok haar aandacht en ze bleef staan. Het zien van een nieuw mantelcostuum in een zachte vermiljoenkleur deed haar beseffen, hoe zeer zij de gloed van rood ln haar wereld ontbeerd had en hoe vermoeid zij was van een eeuwigdurend grys en blauw. Maar zy moest niet beginnen met het mantelpak, dat zou zy voor het laatst bewaren, net als de kersen op een taart. Om te beginnen zou ze zich enkele klei nigheden aanschaffen. Ze ging de winkel in en haastte zich naar de afdeling toilet-artikelen, waaV zij een kam, een nagelschaartje en een tube gelaatscrême kocht. Toen vroeg zy om haarklemmetjes. ,,'t Spyt me, maar die hebben we al in geen maanden gezien," zei het meisje, dat als vorstin achter de toonbank troon de, „Nu, dan koop ik ze wel ergens an ders." „Dan zoudt u van geluk mogen spre ken. Ze zyn allemaal naar de tanks ge gaan." „Tanks?" „Tanks, of Bevin, of Beaverbrook ik weet bet niet zo precies." „Tanks of Bevin of Beaverbrook," her- haaide Mis$ Ranskill aandachtig. „Dank u wel, dan probeer ik het daar wel." „Het is prettig, wanneer iemand er een grapje van weet te maken," glchelde het meisje. „U kunt niet geloven, hoe beu we het worden, altijd maar „nee" te zeggen." Miss Ranskill fronste haar voorhoofd. Het was allemaal buitengewoon verwar rend. Maar in elk geval was het beter een lukraak grapje te maken in een on bekende taal. dan verdacht te worden van pogingen tot diefstal. En nu was haar grote ogenblik aange broken. Ze betrad een trap, die, zo zei het instinct haar, leidde naar een afde ling, waar glanzend ondergoed gerang schikt lag in witte, rose en zalmtinten, en naar een andere afdeling waar och tend- en middagjaponnen schouder aan schouder hingen. Vier pond, veertien shilling en vier pence zouden wel toe reikend zijn, wanneer ze met schoenen zuinig aan deed; een paar goedkope lin nen waren goed genoeg yoor de eerste dagen. Een plan rypte in haar, terwyi ze langzaam de trap beklom statig, ge nietend van het komende avontuur. Als kind had ze op Kerstmorgen altyd ge draald haar ogen open te doen; de we tenschap, dat haar kous daar lag, uit puilend en vol wondere geheimen, was voldoende geweest. Ja, ze had een plan; ze moest Iemands vertrouwen zien te winnen en alles ver tellen ofschoon: niet alles, want ze kon niet over het eiland spreken, zonder aan de timmerman te denken. Ze vrees de de vraag: „Was je daar helemaal al leen?" Ze moest zichzelf geheel en al meester zijn, alvorens ze het leven dat zy samen hadden gedeeld, onthulde voor de nieuwe wereld, die vóór haar lag. Ze schudde haar hoofd, zodat twee pluimpjes haar als kaketoes uit de tul band wipten. Weer zag ze zich by een draai van de trap in een spiegel weer kaatst, maar nu schrok zij niet meer. Beter Assepoester te zijn op het punt van een gedaanteverwisseling te onder gaan, dan opgedirkt met geleende veren. En nu naar de sprookjesfee. Miss Ranskill haastte zich de laatste treden op. Toen ze boven was, neeg een vrouw in een zwarte japon zich licht naar haar toe. goed er aan te herinneren hoeveel ener gie het vooral in het eerste jaar gekost heeft, het op gang te brengen. Thans drijven er sterke bokken op het water, die scheepsrompen aanpakken als waren het potloden. Toen de Nederlandse Rijnvaart-missie 11 Juli 1945 te Duisburg aankwam om het werk te beginnen beschikte zij even*»' wel over zeer beperkte hulpmiddelen. In Duitsland was nagenoeg geen bergings- materieel te krygen. De meeste havens waren versperd door de gezonken sche pen en de kaden konden niet worden ge bruikt. Maar er moest worden aange pakt, vooral ook omdat Nederland op kolen wachtte en de Waterweg moest worden vrijgemaakt. De pioniers vonden een Duitse pompboot en een Nederlands tankschip en een massa werklustige Ne derlandse schippers, die aan de Duitse wal gestrand waren. Er was veel goed© wil, doch uiterst gebrekkig materieel en veel te weinig vakkennis. Men leefde nog volkomen in de tyd der improvisatie, die bijvoorbeeld mannen met zwembroe ken inplaats van met duikerpakken naar beneden moest sturen. Maar er werd doorgetast en 23 Jnli 1945 werd het eerste schip, de zwaarbe- schadigde 3000-tonner „Seam 5", ln Schwelgern geborgen 10 Augustus was de eerste opdracht van Engelse zyde» het schoonmaken der haven van Schwel gern, voltooid. De technische dienst van de Rynvaart-missie opende de ene ha- Ven na de andere en toen de eerste schepen uit Nederland in de buurt van Ruhrort kwamen om kolen te halen konden zij binnenlopen. Het werkterrein breidde zich intussen snel uit, ook tot het Ryn-Herne-Kanaal en tot de Amerikaanse zone. Maar net materieelgebrek bleef vooreerst nijpend. Daar geen bokken beschikbaar kwamen een omstandigheid waarover de be zetters zich bij de grote roep, die Ne derland op bergingsgebied heeft, "er- baasden moest voor het lichten van diep liggende schepen, die niet konden worden leeggepompt, gebruik worden gemaakt van tanks, die men in de rom pen bevestigde en daarna leegpompte. Deze nieuwe methode leverde goede resultaten op. Men bleef daar" bij evenwel afhankelyk van de wa terstand, die minder dan de helft van de tyd laag genoeg was om te kunnen werken. Doch ondanks ge breken werden in het eerste jaar door de missie 325 schepen met een tonnage groot 307.000, 45 sleep boten, een kraanpont, 5 baggerma" chines en 6 passagiersschepen ge borgen of van de uiterwaarden af vlot gebracht. Zover de toestand der Duitse werven het toeliet wferden zÖ in Duitsland gerepareerd» Het bergingswerk, waarmee de derlandse Rynvaart-missie startte, meer en meer een op zichzelf staand ,c.ak geworden onder het rechtstree beheer van de dienst voor wederopboiu en los van de direct op de vaart Sf richte activiteit van deze missie. Het wordt thans met modern roa-„ riaal en door in het vak doorknede dememingen en werkers verricht tyd der zwemmers is voorbij sinds duikers hun werk doen. Het zware materieel maakt de niek van het lichten veel gemakkelU* maar daar staat tegenover, dat de weien, die nog op te knappen z'J'1' st zichzelf zwaarder zyn. Het zyn de 30< en moeilijkst gelegen schepen, die een voor een aan de beurt komen. ,get om zal het nog een jaar duren r°°ra^ei0 de Nederlandse bokken de lange naar Karlsruhe en terug hebbe" maakt om met hun stalen vinS,. jgt grijpen naar het Nederlands U aan de Rijn ten prooi werd gege*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 2