Zilveren priesterfeest pastoor
Pronk te IJmuiden
Nederlandse schepen worden
in de Rijn gelicht
118 liggen op de bodem
rivier
Nog
de
STAD EN OMGEVING
Een kerkklok als parochiegeschenk
van
Tanks als bokken
2J.C V.hOAlMJ
AGENDA
V>>»
Prof. Van Loon veroordeeld
die terugkeerde
MAANDAG 16 JUNI 1947
PAGINA 2
VAN VERTEGENWOORDIGER
TOT VERWALTER
Joden er uit gewerkt
Wijziging autobuslijnen N.Z.H.
PER BUS NAAR ZEE
AUTO TE WATER
Ingebroken
Orgelbespeling
Rijkskweekschool
Ver. „Vrienden van
Zwitserland"
Burgerlijke Stand
MGR. N. VERHOEVEN
TE DRIEHUIS
BENOEMINGEN
Kath. Graf. Bond
T riniteitslyceum
Interparlementaire Unie
HPC verliest van "ZIAN
HEEMSTEDE
Het feest van de arbeid
ZANDVOORT
Een verrassende ontdekking
Directeur Publieke Werken
Onderwijs
INZAMELING VAN BOEKEN
EN OUD PAPIER
HOEK VAN HOLLAND-
HARWICH
Voetbaltournooi om de
zilveren „Santhaes"
Spaarnestad wint
Ghestem blijft wereld
kampioen
DISTRIBUTIENIEUWS
Drukkerij „De Spaarnestad"
Een batig saldo van 26.000
BIJZONDERE TAAK VOOR DE WEDEROPBOUW
Duiker De Koning gaat er voor de zoveelste maal te water om de ligging
van het schip te bepalen en om de zware staaldraden te bevestigen. Het
schip moet namelijk in dit geval eerst even gelicht worden om de lussen
onder de romp te kunnen doorhalen, waarin het straks zal worden opgevist.
Als de „Adelaar" aan het trekken gaat springt de staaldraad, uiteen met
een geweld, dat het onder in de smalle kombuis, waar een kop koffie de
gastvrijheid der scheepslieden vertolkt, lijkt of er een klein formaat bom
ontploft.
door BARBARA BOWER
Buiten, in het bleke, aarzelende zon
(Wordt vervolgd)
Alle begin...,.
Van zijn beroep is de 64-jarige Haar
lemmer J J. A. v. L., die Zaterdag voor
de vierde kamer van het Haarlemse Tri
bunaal terecht stond,eigenlijk vertegen
woordiger van buitenlandse firma's. Tij
dens de bezetting echter nam hij het be
heer op zich van Joodse firma's. In 1941
was hij enige maanden beheerder van de
firma E. te Rotterdam, waarvan de eige
naar een half-Jood was. Dat hy niet
erg pro-Semletisch was, bleek wel uit het
feit, dat hy zyn zoon, die zonder betrek-
Icing was, in de plaats stelde van een
Joodse reiziger. Het ging verdachte ech
ter al gauw niet goed in deze zaak en hy
werd ontslagen. Toch scheen de betrek
king van beheerder v. L wel te bevallen,
want enige tijd daarna nam hij het be
heer op zich van de Joodse Textielfabriek
G. te Bergen op Zoom. Aldaar werkte hy
de Joodse arbeiders uit het bedryf en
stelde er anderen voor in de plaats; v.
L. zond voorts aan een Duitse instantie
een lyst, waarop hij de namen en de leef
tijden van zijn arbeiders had laten zet
ten. Zodoende kwamen de Duitsers te
weten, welke mensen voor uitzending
naar Duitsland in aanmerking kwamen.
Ook met de bezetters zelf dreef ver
dachte handel. Enkele keren leverde hij
een partij goederen aan de Duitsers af.
waarbij hij de financiële voordelen van
de verkoop geheel in zyn eigen zak stak
terwyl hij het in de kas van de firma
moest storten. Vervolgens gaf hy f 2500.
die aan de firma toebehoorden, aan Win
terhulp, later schonk hy nog eens f 1000
v. L. leefde als Verwalter zeer royaal,
zyn uitgaven stelde hij altijd als onkos
ten der firma te boek.
Ter zitting verklaarde v. L», dat hij
niet geheel inzag, dat hij verkeerd had
gedaan Hij vertelde, dat hij vroeger eens
buitenlands agent is geweest voor een
Duitse firma en dat deze hem altyd een
groot bedrag is schuldig gebleven. Hij
probeerde nu dit geld uit Joodse eigen
dommen te halen.
Uitspraak over 14 dagen.
Van Zondag 15 Juni af zyn de routes
van de N.Z.H.-autobusdiensten Leiden—
Warmond—Voorhout en Leiden—War
mond—Noordwijkerhout (Sancta Maria)
gewijzigd. Er wordt nu niet meer over
Warmond gereden, maar over Oegst-
geest (Leidsebururt), Postbrug. De dienst
naar Voorhout volgt vandaar steeds de
Leidsevaart, doch die naar Noordwijker-
hout volgt de tramlyn naar Sassenheim
tot aan de Teylingerlaan om dan via
deze laan langs de oude route verder te
gaan.
Tot en met 31 Augustus rydt alleen
by gunstig weer een autobus van de
N.Z.H. van het station te Haarlem naar
het Bloemendaalse strand. Ten gerieve
van onze lezers delen wy de korte dienst
regeling mede.
Vertrek station Haarlem 9 uur en ver
volgens elke 40 minuten tot 20.20 uur:
vertrek Bloemendaalse strand 9.20 uur
en vervolgens elke 40 minuten tot 20.40
uur.
Op de Kampersingel is een personen
auto. die uit noest wijken voor een an
dere auto, op het gladde wegdek geslipt
en naby de Kamperstraat in het water
gereden. De bestuurder kon op het droge
gebracht worden. De 65-jarige wielryder
B. M. kreeg een klap van het achterste
gedeelte van de wagen en liep daarby
een hoofdwonde op. Met een kraanwa
gen en onder grote publieke belangstel
ling is de vier-wieler uit het natte ele
ment verlost.
Zaterdagavond is er tydens afwezig
heid van de bewoners in een perceel
aan de Zandvoortselaan te Heemstede
ingebroken. De bult bestond uit enkele
gouden sieraden en een geldkistje met
waardeloze papieren. Er is een onder
zoek ingesteld.
In de Grote of St. Bavokerk te Haar
lem zal op Dinsdag 17 Juni 's avonds
van 7.308.30 George Robert het orgel
bespelen.
Het programma vermeldt werken van
Bach. Preludium en Fuga G gr. t;
Koraalvoorspel „Dies sind die heil'gen
zehn Gebot; Fantasie en Fuga G kl. t.;
Koraalvoorspel „Smücke dlch, o liebe
Seele"; Passacaglia en dubbelfuga C kl. t.
Voor het examen Rijkskweekschool
slaagden de dames F. Kruse, F. Kraam-
winkel en C. Souwer.
Te Haarlem is opgericht een afdeling
van de vereniging „Vrienden van Zwit
serland". Deze vereniging stelt zich ten
doel de culturele betrekkingen tussen
Zwitserland en Nederland te stimuleren,
door orkesten en kunstenaars in ons land
te laten optreden, het houden van ten
toonstellingen, het vertonen van films
enzovoort. Omgekeerd zal In Zwitserland
de belangstelling voor het Nederlandse
culturele leven worden bevorderd.
De Zwitserse gezant in Nederland, de
hqer W. Kohly, en de Nederlandse gezant
In Bern, jhr. mr. T. Beelaerts van Blok
land, hebben in het landeiyke ere-comité
zitting genomen.
Het voorlopig secretariaat van de af
deling Haariem en omstreken is: J.
Admiraal, Verspronckweg 75, Haarlem.
GEHUWD: F. F. Witteman en G. M.
Gilein; L. Blom en E. A. de Jong.
GEBOREN: S. d. Zee-d Jager, z; J. C.
Troupin.Schreuder. 2 z; T. J. Fernhout-
Schippers, z; L. A. M. Smolenaars-War-
nars, z; M. C. Koning-Moison, z; M. C.
Buitenhof.d-Ruyter, d; F- F. Pel-v. Es,
d; G. C. Smeding-Schipper, d; A. J. V.
Hoof-Bos, d; J. M. C. Spiering-v. d. Wey.
den, d; J. B- Claassen-Hop, d: P- Lln.
de boom-Oliemans, d; L. H- Nolet-Hut.
teman. d.
OVERLEDEN: B. J. Roest-Titzing, 39
J, Marnixstraat; B. H. Platel.Jacobs, 37
j. Meeuwenstraat; H. v. d Broeke-Han-
kes, 67 j, v- Kinsbergenstraat.
Rectificatie Geboren: J. D. E. F. d.
Ceuninck v- Capelle-Varkevisser. z.
Zaterdagavond is Z. H. Exc. Mgr. Ver
hoeven, Apostolisch Vicaris van Mena-
do, feestelijk in Driehuis ingehaald. Bij
de school aan de Verlaren van The-
maatlaan hadden de jeugdafdelingen en
deputaties zich ter verwelkoming opge
steld. De pastoor, J. P. Bit, verwelkom
de de Indische kerkvorst. Voorafgegaan
door een heraut te paard, het muziek
corps „Soli Deo Gloria" en deputaties,
liep Z. H. Exc. met de pastoor en een
deputatie van de eerw. paters van het
Missiehuis iangs de met vlaggen ge
tooide Driehuizerkerkweg naar het
Missiehuis. Pater Overste, omringd door
al zijn medewerkers en studenten, ver
welkomde Mgr. Verhoeven, nadat eerst
door alle aanwezigen een welkomstlied
was gezongen. Hierna ontvingen allen
de Bisschoppelijke Zegen.
Zondagmorgen droeg Mgr. Verhoeven
een Pontificale Hoogmis op in de paro
chiekerk. Het studentenkoor van het
Missiehuis onder leiding van pater De
Bruin, voerde zowel de Gregoriaanse
als de meerstemmige gezongen H. Mis
op de meest kunstzinnige wijze uit.
Na het Evangelie hield de hoge gast
een toespraak tot de parochianen. Stof
felijke steun is van harte welkom; op
de eerste plaats is nodig het gebed, zo
besloot Mgr. zijn korte toespraak.
Z. H Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoem,! tot pastoor te Uitgeest de
weleerw. heer J. Mol; te Westwoud de
weleerw. heer H. J. Bangert, die rector
was te Wijk aan Zee (Hellomare)tot
pastoor te oude-Schild de weleerw. heer
Th. A. Nijman, dié kapelaan was te
's Gravenhage (H. Hart van Jezus)
De afdeling Haarlem van de Ned.
Kath- Graf. Bond houdt Woensdag a.s.
acht uur in het gebouw St. Bavo haar
jaarvergadering. De agenda voor deze
jaarvergadering is als volgt: Mededelin
gen, jaarverslag secretaris; financieel
overzicht; behandeling beschrijvings
brief; benoeming afgevaardigde algeme.
ne vergadering; bestuursverkiezing; be
noeming kasnazieners.
De leden gelieven de nuttige wenken
welke op de convocatie staan ter harte
te nemen.
Voor het eindexamen Gymnasium B
slaagden W. van der Kroft en W. van
Scherpenzeel. Met vier candidaten wordt
het examen voortgezet.
Leden van de Interparlementaire Unie,
die op het ogenblik te Den Haag bijeen
is, hebben Zondagmiddag een bezoek
gebracht aan het Frans Halsmuseum te
Haarlem.
De waarn. burgemeester, wethouder
Geluk, verwelkomde het gezelschap. Hy
herinnerde aan het werk der Unie, die
zich o.a. beraadt over mogelijkheden tot
culturele samenwerking, hetgeen weer
samenhangt met de vraaS; hoe brengen
wij het volk nader tot de kunst?
Moge uw bezoek aan ons stedelijk mu
seum. aldus de heer Geluk, bijdragen tot
een beter begrip van de drie lage landen
onderling.
De heer Serrarens, voorzitter der Unie,
bedankte spr. voor de welwillende woor
den en de Commissaris der Koningin te
Utrecht, de heer Reinalda, voor het
initiatief, dat deze reeds enige tijd ge
leden heeft genomen tot het organiseren
van dit bezoek.
Hedenmiddag zal de 15.000ste candi-
daat in Haarlem zijn verkeersexamen af
leggen. Dit feit zal niet onopgemerkt
voorbijgegaan worden
Personen die het vermoeden hebben
te zijn opgelicht door een colporteur van
het damesblad Margriet worden verzocht
zich zo spoedig mogeiyk te melden by de
recherche van het politiebureau te
Overveen.
Bioscopen: Kembrandt: De vreemdeling
(18 j.). Cinema-Palace: Along came Jones
(14 j). Luxor: Wereld zonder zonde
(18 j.). Frans Hals: Moor<j in de studio
(18 J.). City: Gekke toeristen (alle leeft.)
Spaarne-theaterStraatzanger-millionnair
(18 J.). 2.30, 7 en 9.15 u. Zond. Frans
Hals, 2, 4.30, 7 en 9.15; City 2.15, 4.30,
7 en 9.15; overige bioscopen 2, 4.15, 7
en 9.15 uur.
ApothekenDe avonddiensten worden
tot 21 Juni waargenomen door: Th. A
Klinkhamer, Koninginneweg 69, telef
11596. Grijseels en Van Hees, L. Veerstr
19, tel. 11000. Frans Hals Apotheek, Fr
Halsplein, tel. 11180.
Heemstede: Heemsteedse Apotheek Bin
nenweg 98, tel. 28197. Aerdenhout-apo-
theek, Zanöv.laan 164, tel. 26772.
Ziekenvervoer: fa. Mathot, Gr. Houtstr
39, tel. 11990. Margriet, Turfmarkt 10 rd.,
tel. 21400. Belde dag en nacht.
DInÉjAG 17 JUNI
Stadsschouwburg: Comedia met „De rei
ziger zonder bagage", 8 u.
Grote Kerk: Orgelbespeling, 8 u.
In Den Haag leed HPC by ZIAN zyn
derde nederlaag in successie en het staat
nu wel vast, dat de Heemstedenaren dit
seizoen een zware strijd om het bestaan
in de hoofdklasse zullen moeten voeren.
Smol en Brasem hadden ZIAN voor de
rust een 20-voorsprong gegeven en
toen meteen na de hervatting Bouwer
legenscoorde (12) en HPC er beter in
kwam, herleefde de hoop op een drage
lijke uitslag. Een fatale inzinking van de
verdediging, waarin Braam ontbrak, ver
schafte de Hagenaars evenwel vrij spel
en Tissen (2 maal), Smol en Klasen
brachten met vier goals de eindstand op
6—1.
Op waarlyk indrukwekkende wyze
hebben de leden van de Katholieke
Middenstand en Katholieke Arbeiders
beweging Zondag het feest van de ar
beid gevierd. Des morgens werd in beide
kerken ter intentie van overleden en le
vende leden een H. Mis opgedragen,
terwijl in beide kerken onder alle H.H.
Missen de predicatie aan de hoge waarde
van de arbeid was gewijd. Des avonds
geschiedde tijdens een plechtig Lof in
de St. Bavokerk aan de Herenweg de
zegening van de arbeid, waarna vele le
den met hun dames zich verenigden in
het 3.K. Verenigingsgebouw. De vooi-
zitter van de Katholieke Arbeidersbe
weging, de heer N. J. v. d. Linden, sprak
een kort welkomstwoord en daarna gaf
het marionettentheater van Bert Brug-
mans uit Den Haag een uitstekende
voorstelling van Faust. Na de pauze
voerde het marionettentheater een luch
tig cabaretpTogramma op, waarna de
aanwezigen nog een uurtje gezellig by-
een bleven; het trio Jan Nibbering zorg
de hier voor muzikale afwisseling.
Op toevallige wyze is de in de kerk
van St. Agatha gestolen loper weer te
recht gekomen. Een Zandvoorts meisje
kwam in Haarlem ln een winkel van
tweede-hands goederen en zag tot haar
verbazing daar de loper te koop liggen.
De gewaarschuwde politie nam de loper
in beslag. Van de dieven ontbreekt nog
elk spoor.
De directeur van Publieke Werken, ir.
Duyvis, houdt spreekuur op Maandag
en Woensdag van 911.30 uur en op
Donderdag en Vrijdag van 1112.30 uur.
De heer H. van Leenders, onderwijzer
aan de ULO-sohool, is in gelyke functie
benoemd te Haarlem.
"TlillWff P
Met verwondering kijken velen, die over de boulevard in Zandvoort wandelen,
verzameling masten en de wirwar van touwen. Een aankondiging vertelt de
gierigen, dat hier „de grootste danstent van Europa" gebouwd wordt
Nadat de zeereerw. heer E. N. F.
Pronk Dinsdag te midden van een
uitgebreide familiekring, waaronder
zijn ruim 90-jarige vader, zijn zil
veren priesterfeest thuis had ge
vierd, arriveerde de jubilaris Zater
dagavond aan de halte Julianakade,
vanwaar per landauer, voorafgegaan
door een lange stoet bruidjes en ge
volgd door leden van de plaatselyke
jeugdverenigingen, naar de R. K.
kerk aan de Kanaalstraat werd ge
reden.
Ter verwelkoming waren aanwezig
vlootaalmoezenier Wilminck en kape
laan Berkhout, de vorige kapelaan der
parochie, alsmede het erecomité, ge
vormd door de leden van het kerkbe
stuur.
Kapelaan Hogeveen heette pastoor
Pronk hartelyk welkom in zyn feesteiyk
versierde parochiekerk en schetste in
het kort de belangrijke taak van de
priester, zijn middelaarschap tussen
God en de mensen. Met het Veni Creator
van Alph. Diepenbrock en een plechtig
Lof werd deze ontvangst besloten.
Zondagmorgen droeg de jubilaris een
plechtige Hoogmis op met assistentie
van pastoor Hessing uit Zwijndrecht en
kapelaan Pronk, broer van de pastoor
De feestpredikatie hield de zeereerw.
heer Beenakker, pastoor van Voorburg,
op de tekst: „Neemt op u het juk des
Heren; Zijn juk is zoet en Zijn last is
licht", genomen uit het ritueel van de
priesterwijding. Aan de hand hiervan
lichtte de eerw. spreker de verheven
taak van de priester toe. Het zangkoor
„Cantemus Domino" en het knapenkoor
voerden o. 1. v. de directeur, de heer H.
A. van Kaam, uit de missa ..Gratia
Plena" van D. Refice, voor 3- en 4-
stemmig gemengd koor.
Des middags was de officiële receptie.
Hierby waren tegenwoordig H.H. Gees-
telyken uit de omliggende parochies,
enkele familieleden van pastoor Pronk,
vlootaalmoezenier Wilminck, comman
danten, officieren, onder-officieren en
manschappen van de marine en depu
taties van alle organisaties.
De heer J. v. d. Does, oud-hoofd
van de R. K. jongensschool, bood het
parochiegeschenk, een nieuwe kerk
klok, aan. Vier schildknapen droegen
op een draagbaar een nabootsing van
De interparlementaire commissies van België, Luxemburg en Nederland, welke mo
menteel in Den Haag besprekingen houden, brachten Zondagmiddag een bezoek aan
het Frans Hals museum te Haarlem. Op de binnenplaats verwelkomde de waarn.
burgemeester, wethD. J. A. Geluk, de buitenlandse gasten
Het ligt in het voornemen van de
minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen bij het begin van het
nieuwe schooljaar de gehele Nederlandse
schooljeugd op te roepen tot een groot
scheepse inzamelingsactie voor boeken
en oud papier. De boeken, zowel school-,
leer- en studieboeken, als andere soor
ten van boeken, zijn dringend noodzake-
lyk om de militairen in Indië te helpen
aan studiemateriaal en aan ontspan
ningslectuur, terwijl het oud papier dient
als onmisbare grondstof voor de papier-
Industrie.
Na zeven jaar gedwongen rust Is dan
eindelijk de dagdienst van Maatschap
pij Zeeland, zij het niet tussen Vlissin-
gen maar tussen Hoek van Holland en
Harwich, hersteld. Zaterdagmiddag
raakte het geheel nieuw gerestaureerde
dubbel schroef stoomschip .Mecklenburg"
te Harwich los van de kade en maakte
met de eerste passagiers aan boord de
officiële heropeningstocht. Prompt aan
sluitend op de boottrein van de Ned.
Spoorwegen iiep de Mecklenburg" de
pieren van de Hoek binnen.
het geschenk binnen. De eigenlyke
klok zal eerst tegen het einde van het
jaar klaar kunnen zyn.
Namens het Apostolaat ter Zee, waar
van pastoor Pronk aalmoezenier is, sprak
de heer Heerkens Thyssen zeer waar
derende woorden. Hij hoopte dat spoedig
een nieuw clubgebouw het oude, dat in
puin ügt, zal vervangen. Ook hij liet
zyn woorden vergezeld gaan van een
fraai geschenk.
De vlootaalmoezenier was de tolk van
de marine en bood een aantal boeken
aan.
Nadat pastoor Pronk dank had ge
bracht voor de prachtige cadeaux en de
hem toegezwaaide lof afwimpelde op de
medewerking van zijn parochianen, be
stond gelegenheid tot persoonlijke feli
citatie," ook voor de overige parochianen.
Hiervan is zeer druk gebruik gemaakt.
Onder degenen, die hun opwachting
kwamen maken, waren o. a. burgemees
ter mr. M. M. Kwint, fr. Huntveld en
de eerw. Zusters van het St. Antonius-
ziekenhuis, waar pastoor Pronk tydens
de evacuatie een gastvrij onderdak had
gevonden, en vele andere vooraan
staande persoonlykheden.
Een plechtig danklof om 4 uur, waar
onder pastoor Pronk alle parochianen
nogmaals dank bracht voor hun blyken
van medeleven, besloten met een fees
teiyk Te Deum, vormde een waardig slot
van dit priesterfeest.
Dat het de R. K Sportvereniging „Vel-
sen" niet aan activiteit ontbreekt, blijkt
uit het gisteren gehouden toumooi om de
zilveren „Santhaes". In de eerste wedstrijd
van het toumooi, die ook de fraaiste was.
Velsert—D.W.S., slaagde D.W.S er eerst
in de laatste minuten in met 21 te
winnen. V.SV.Stormvogels werd een
flauwe strijd met veel gemiste kansen
Daar de eindstand 00 was, moesten
penalty's genomen worden, waarmee
V S.V. meer succes had dan Stormvogels.
De finale V S V.D.W.S. trok uiter
aard grote belangstelling. V.S.V. zat di
rect op de bal en maakte in korte tijd
20. Hierdoor wakker geschud, trok
D.W.S er een paar maal tussen uit en
tenslotte met succes. Na nog een doel
punt van V.S.V. ging de rust in met 31,
in haar voordeel. In de tweede helft
speelde VS.V. tegen wind in. Na het
tweede doelpunt kreeg de midvoor van
D.W.S. met een penalty de kans voor de
gelijkmaker, die hy ten volle benutte,
33. V.SV. won toen door strafschop
pen.
De beschikbaar gestelde beker gaat
naar D.W.S.. terwijl Stormvogels en Vel-
sen resp. een lauwertak en een plaquette
verwierven
Het voetbalelftal van de N.V. „De
Spaarnestad" won van het Haarlems
Dagblad met 41. In de eerste helft wa
ren „De Groentjes" gevaarlijker en leid
den met 10 Na de pauze kwamen de
Spaarnestadters er beter in, maakten uit
een strafschop door v. d. Putten gelijk
waarna Appel met een „hattrick" de
stand op 41 bracht.
De twaalfde party van de match om het
wereldkampioenschap tussen de Fransman
Ghestem, titelhouder, en onze landgenoot
Keiler, uitdager, werd na 31 zetten door
de wereldkampioen gewonnen, waardoor
deze veertien punten heeft gekregen tegen
Keiler tien. Er moeten nog twee partijen
worden gespeeld. Keiler kan dus maximaal
nog het puntenaantal van de Fransman
bereiken. De bepalingen zijn evenwel zo,
dat al mocht Keiler hierin slagen, bil gelijk
puntenaantal Ghestem wereldkampioen
blijft.
Dinsdag 17 Juni
Haarlem: Schoenenbonnen L t.m. N.
Heemstede: Schoenenbonnen tjn.
De N.V. Drukkerij De Spaarnestad te
Haarlem kon blijkens het jaarverslag over
1946, haar capaciteit in dat jaar slechts
ten dele gebruiken, doordat onvoldoende
papier beschikbaar werd gesteld om haar
tijdschriften, welke in dat jaar alle weer
konden verschijnen, wekelijks en in de
oude omvang te drukken. Door deze grote
onderproductie was het economisch resul
taat teleurstellend.
Zodra betere en vooral meer normale om
standigheden intreden, waarbij de regerings
bemoeienissen tot het verleden gaan be
horen, wordt verwacht, dat een grote en
nieuwe opbloei van het bedrijf zal volgen.
Het winstsaldo ad f 1631 (over 1945 ver-
liessaldo f 422.882, waarop de statutaire
reserve f365.144 in mindering werd
gebracht), laat een dividenduitkering over
1946 niet toe. Ter tegemoetkoming aan aan
deelhouders wordt evenwel een Interim
dividend over 1947 uitgekeerd van 3 pet.
op de gew en 3% pet. op de 7 pet. pref.
aand.. eveneens voor aandelen Ver. Bezit.
Het voordelig exploitatiesaldo, dat over
1946 nog kon worden bereikt, bedraagt
f443.351 (1945 nad. f461.603). Dit resul
taat, alsmede een uitkering van reserves
van vroegere jaren van de dochteronderne
ming Vaderl. Beheer Mij., maakte het mo
gelijk. de verbruikte statutaire reserve
weder op f365.144 terug te brengen.
In de V.A.B. zal de venn. niet of ter
nauwernood worden betrokken, gezien de
verliezen in de laatste Jaren. Er is vol
doende gereser.veerd tegen opkomende
obligo's.
Wederom is een ruim bedrag gereserveerd
voor leniging van de ernstige financiële
toestanden ln de gezinnen van het per
soneel.
Het courantenbedrijf te Amsterdam had
wel met grote moeilijkheden te kampen,
doch de resultaten, hoewel verliesgevend,
zouden gezien de tijdsomstandigheden nog
meevallen, indien niet de fiscus zodanige
eisen had gesteld, dat het bedrijf hierdoor
geheel van middelen is ontbloot geworden.
De Clichéfabr. Pax-Holland werkte be
vredigend; de zaken daarvan werden nog
steeds niet geregeld. De Belg. dochtermy.
bleef met voldoende succes werken.
Het Haagse Tribunaal heeft enige tijd
geleden ten aanzien van de oud-president
van de Hoge Raad, prof. mr. J. van
Loon, geadviseerd tot twee jaar interne
ring, eindigende 16 Juni 1947, ontzetting
uit de kiesrechten en uit het recht om
ambten te bekleden of het beroep van
advocaat of procureur uit te oefenen,
voorts tot verbeurdverklaring van het
buiten „Rietbrink" onder de gemeente
Lochem (waarde 24.000) en zijn juridi
sche boekerij (waarde ƒ4 000). Op dit ad
vies heeft thans de daartoe aangewezen
hoge autoriteit het fiat-executie ver
leend.
By het voorstel tot wyziging der ge
meentebegroting 1946 van Waspik, kon
de voorzitter de goede tijding doen dat
er over dit jaar een batig saldo van
f 26.000 is.
Opgericht is de N.V. „Spoorwegop-
bouw". Deze N.V. is te beschouwen als
een dochteronderneming van de Nederl.
Spoorwegen en is gesticht voor de uit
voering van de door de directie der
Spoorwegen aan te wyzen nieuwe grote
spoorwegwerken.
Nederlandse namen en Nederlandse vlaggen hebben van ouds op de Rijn
overheerst. Zij mogen thans zolang het Duitse economische leven op een dieptepunt
blijft, niet meer zo talryk zijn, toch vindt men van Lobith tot Karlsruhe op
talrijke plaatsen van de stroom kleine Nederlandse gemeenschappen van varens
lieden. Juist even stroomopwaarts van Düsseldorf werkt op het ogenblik een zeer
nyvere ploeg: de mannen van de wederopbouw, die er bezig zijn met het lichten
van Nederlandse schepen. Drie machtige drijvende bokken van v. d. Tak's
Bergingsbedryf pieken er hun kranen de lucht in. De „Adelaar" en de „Meeuw"
zyn er bezig tezamen hun hefvermogen van 240 ton te beproeven op de romp van
de 240 ton metende Rotterdamse „Henriëtte", wier boeg nog een meter onder de
waterspiegel zit, doch zich vrij scherp aftekent in de stroom.
de logge Rynkolossen, de krachtige sle
pers en de bedrijvige baggermolens, die
zich in de stormen van de oorlog over
gaven aan de goedertierenheid van de
haar zo vertrouwde Vad^r Rijn. Zeven
honderd stuks zijn er tot nog toe boven
gebracht, doch twee jaren nadat de sta
len vissen van Montgomery de militaire
macht der rivier overwonnen, is er voor
de Nederlandse bergers nog een groot
stuk werk te doen. Nog altijd liggen 118
onzer schepen op de bodem der rivier,
zestig daarvan staan op het bergings
program en weer veertig daarvan ver
keren nog in zodanige staat althans
dat hoopt men dat zij op prioriteit
bij het werk aanspraak kunnen maken.
Van de gelichte schepen (bijna de helft
daarvan lag in de bnurt van Ruhrort)
is zeventig procent in bruikbare staat
boven water gekomen. Nog een goed jaar
zal men nodig hebben om deze zeer bij
zondere taak van de wederopbouw te
voltooien en van een der delen van onze
vroegere nationale rijkdom te redden
wat te redden is.
Dat is zo een van de dagelykse moei
lijkheden, waarmee de scheepsvissers te
kampen hebben. Een andere maal breekt
de aan het water ontworstelde buit door_
midden. Weer een andere maal kantelt
hy en dan weer trekken de lussen dwars
door een al te zeer ontbonden scheeps-
karkas heen. Dit is een werk met dui
zend moeilijkheden en honderd ontgoo
chelingen. Maar altyd weer wordt het
opnieuw met frisse moed aangepakt en
tenslotte gelukt het in verreweg de
meeste gevallen te redden wat er van het
gezonken Nederlandse bezit nog te red
den valt. Hier is het de „Henriëtte".
Vier kilometer verder js het liet 800-
tons sleepschip ..Pieter Breughel", waar
naar de „Arend" haar machtige, 250 ton
sterke gryparmen reeds uitstrekt. „Pie
ter" geeft weer haar byzondere moeilijk
heden. Zij zit verward met de restan
ten van twee andere, niet-Nederlandse
schepen en moet uit deze hardnekkige
omstrengeling verlost worden Zij be
hoeft nog slechts een paar dagen te
wachten, dan is de beurt aan haar.
Zo komen ze een voor een omhoog,
De berging van een Rijnvloot is een
werk, dat zich tot dusverre vrywel bui
ten de sfeer der algemene belangstelling
heeft afgespeeld. Het is daarom wel eens
U
'uiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiitniiiiimiiiiiiiiiiiHiiiiis
18)
„O," schrok zy. „Het spyt me ver
schrikkelijk! Ik heb er niet eens erg in
gehad."
De toiletjuffrouw neep haar lippen
stuurs open, smeet het geld op een scho
teltje en stak haar hand uit.
„Ziet u," vervolgde Miss Ranskill, „op
het ik bedoel, waar ik vandaan kom,
hadden we helemaal geen papier, om het
vuur aan te maken en ik denk, dat ik,
toen ik zoveel tegelyk zag
De spiegel boven de wastafel verne
derde Miss Ranskill opnieuw; er wrong
zich een moedeloos snikje uit haar keel
en ze haastte zich naar beneden.
Later zou ze natuuriyk hierom kun
nen lachen, maar niet deze morgen,
niet indien ze er werkelijk uitzag, zoals
de spiegel haar vertelde.
Het leek wel een uur geleden, sinds
zy de zaal beneden had verlaten. Stel je
voor dat de toiletjuffrouw haar by de
directie aangaf en dat men haar tijdens
het uitdrinken van haar koffie kwam
beschuldigen van gauwdievery!
„En nog wel in gezelschap van een
man!" dacht Miss Ranskill „In gezel
schap van een marine-officier, met af
breuk aan God's eer en krenking der
goede zeden."
Voor de eerste maal die ochtend
plooide 'n glimlach haar droge lippen.
Het zou minder erg zijn van diefstal van
een ring beschuldigd te worden -7- min
der oneervol en lang niet zo vernede
rend.
Een gestalte ln een blauwe uniform
stond naast een tafeltje met zijn rug
naar de deur. Naast hem stond, glan
zend van het asblonde haar tot aan de
zijden enkels, de eigenares van de saffie-
renring. Ze had haar stem verheven.
„Wel, volgens je beschrijving, moet
dat' dus Jouw vriendin geweest zijn
Liefste, je bent werkelijk enig. Je moest
een medaille hebben, omdat je je zo
dicht by haar hebt durven wagen. Ze
ruikt uitgesproken naar de mestvaalt."
Miss Ranskill daalde op haar tenen de
laatste twee treden af en maakte dat
zy op straat kwam. Morgen zou zy wei
een briefje naar het sclfop sturen om
zich te verontschuldigen, dat zy de uit
nodiging tot koffiedrinken niet aanvaard
had.
licht was het beter. Er woei een speelse
zeekind, die de plassen tot schitterende
golfjes rimpelde, een ruiker van geuren
uit de bloem winkel op de hoek kaapte
en deze Miss Ranskill toewierp. Zy hief
haar hoofd. Over een half uur zou de
wereld er beter uitzien. Ze zou zyde te
gen haar huid voelen en schoenen dragen
die pasten. Een paar nauwsluitende, zy-
den kousen zouden haar het besef, vrouw
te zyn, teruggeven en e®n nieuw costuum
zou aan haar verhaal meer waardigheid
verlenen.
Een rode flits in een etalage trok haar
aandacht en ze bleef staan. Het zien van
een nieuw mantelcostuum in een zachte
vermiljoenkleur deed haar beseffen, hoe
zeer zij de gloed van rood ln haar wereld
ontbeerd had en hoe vermoeid zij was
van een eeuwigdurend grys en blauw.
Maar zy moest niet beginnen met het
mantelpak, dat zou zy voor het laatst
bewaren, net als de kersen op een taart.
Om te beginnen zou ze zich enkele klei
nigheden aanschaffen.
Ze ging de winkel in en haastte zich
naar de afdeling toilet-artikelen, waaV
zij een kam, een nagelschaartje en een
tube gelaatscrême kocht. Toen vroeg zy
om haarklemmetjes.
,,'t Spyt me, maar die hebben we al in
geen maanden gezien," zei het meisje,
dat als vorstin achter de toonbank troon
de,
„Nu, dan koop ik ze wel ergens an
ders."
„Dan zoudt u van geluk mogen spre
ken. Ze zyn allemaal naar de tanks ge
gaan."
„Tanks?"
„Tanks, of Bevin, of Beaverbrook
ik weet bet niet zo precies."
„Tanks of Bevin of Beaverbrook," her-
haaide Mis$ Ranskill aandachtig. „Dank
u wel, dan probeer ik het daar wel."
„Het is prettig, wanneer iemand er
een grapje van weet te maken," glchelde
het meisje. „U kunt niet geloven, hoe
beu we het worden, altijd maar „nee"
te zeggen."
Miss Ranskill fronste haar voorhoofd.
Het was allemaal buitengewoon verwar
rend. Maar in elk geval was het beter
een lukraak grapje te maken in een on
bekende taal. dan verdacht te worden
van pogingen tot diefstal.
En nu was haar grote ogenblik aange
broken. Ze betrad een trap, die, zo zei
het instinct haar, leidde naar een afde
ling, waar glanzend ondergoed gerang
schikt lag in witte, rose en zalmtinten,
en naar een andere afdeling waar och
tend- en middagjaponnen schouder aan
schouder hingen. Vier pond, veertien
shilling en vier pence zouden wel toe
reikend zijn, wanneer ze met schoenen
zuinig aan deed; een paar goedkope lin
nen waren goed genoeg yoor de eerste
dagen. Een plan rypte in haar, terwyi ze
langzaam de trap beklom statig, ge
nietend van het komende avontuur. Als
kind had ze op Kerstmorgen altyd ge
draald haar ogen open te doen; de we
tenschap, dat haar kous daar lag, uit
puilend en vol wondere geheimen, was
voldoende geweest.
Ja, ze had een plan; ze moest Iemands
vertrouwen zien te winnen en alles ver
tellen ofschoon: niet alles, want ze
kon niet over het eiland spreken, zonder
aan de timmerman te denken. Ze vrees
de de vraag: „Was je daar helemaal al
leen?" Ze moest zichzelf geheel en al
meester zijn, alvorens ze het leven dat
zy samen hadden gedeeld, onthulde
voor de nieuwe wereld, die vóór haar lag.
Ze schudde haar hoofd, zodat twee
pluimpjes haar als kaketoes uit de tul
band wipten. Weer zag ze zich by een
draai van de trap in een spiegel weer
kaatst, maar nu schrok zij niet meer.
Beter Assepoester te zijn op het punt
van een gedaanteverwisseling te onder
gaan, dan opgedirkt met geleende veren.
En nu naar de sprookjesfee. Miss
Ranskill haastte zich de laatste treden
op. Toen ze boven was, neeg een vrouw
in een zwarte japon zich licht naar haar
toe.
goed er aan te herinneren hoeveel ener
gie het vooral in het eerste jaar gekost
heeft, het op gang te brengen. Thans
drijven er sterke bokken op het water,
die scheepsrompen aanpakken als waren
het potloden.
Toen de Nederlandse Rijnvaart-missie
11 Juli 1945 te Duisburg aankwam om
het werk te beginnen beschikte zij even*»'
wel over zeer beperkte hulpmiddelen. In
Duitsland was nagenoeg geen bergings-
materieel te krygen. De meeste havens
waren versperd door de gezonken sche
pen en de kaden konden niet worden ge
bruikt. Maar er moest worden aange
pakt, vooral ook omdat Nederland op
kolen wachtte en de Waterweg moest
worden vrijgemaakt. De pioniers vonden
een Duitse pompboot en een Nederlands
tankschip en een massa werklustige Ne
derlandse schippers, die aan de Duitse
wal gestrand waren. Er was veel goed©
wil, doch uiterst gebrekkig materieel en
veel te weinig vakkennis. Men leefde
nog volkomen in de tyd der improvisatie,
die bijvoorbeeld mannen met zwembroe
ken inplaats van met duikerpakken naar
beneden moest sturen.
Maar er werd doorgetast en 23 Jnli
1945 werd het eerste schip, de zwaarbe-
schadigde 3000-tonner „Seam 5", ln
Schwelgern geborgen 10 Augustus was
de eerste opdracht van Engelse zyde»
het schoonmaken der haven van Schwel
gern, voltooid. De technische dienst van
de Rynvaart-missie opende de ene ha-
Ven na de andere en toen de eerste
schepen uit Nederland in de buurt van
Ruhrort kwamen om kolen te halen
konden zij binnenlopen.
Het werkterrein breidde zich intussen
snel uit, ook tot het Ryn-Herne-Kanaal
en tot de Amerikaanse zone. Maar net
materieelgebrek bleef vooreerst nijpend.
Daar geen bokken beschikbaar kwamen
een omstandigheid waarover de be
zetters zich bij de grote roep, die Ne
derland op bergingsgebied heeft, "er-
baasden moest voor het lichten van
diep liggende schepen, die niet konden
worden leeggepompt, gebruik worden
gemaakt van tanks, die men in de rom
pen bevestigde en daarna leegpompte.
Deze nieuwe methode leverde
goede resultaten op. Men bleef daar"
bij evenwel afhankelyk van de wa
terstand, die minder dan de helft
van de tyd laag genoeg was om te
kunnen werken. Doch ondanks ge
breken werden in het eerste jaar
door de missie 325 schepen met een
tonnage groot 307.000, 45 sleep
boten, een kraanpont, 5 baggerma"
chines en 6 passagiersschepen ge
borgen of van de uiterwaarden af
vlot gebracht. Zover de toestand der
Duitse werven het toeliet wferden zÖ
in Duitsland gerepareerd»
Het bergingswerk, waarmee de
derlandse Rynvaart-missie startte,
meer en meer een op zichzelf staand
,c.ak geworden onder het rechtstree
beheer van de dienst voor wederopboiu
en los van de direct op de vaart Sf
richte activiteit van deze missie.
Het wordt thans met modern roa-„
riaal en door in het vak doorknede
dememingen en werkers verricht
tyd der zwemmers is voorbij sinds
duikers hun werk doen.
Het zware materieel maakt de
niek van het lichten veel gemakkelU*
maar daar staat tegenover, dat de
weien, die nog op te knappen z'J'1' st
zichzelf zwaarder zyn. Het zyn de 30<
en moeilijkst gelegen schepen, die
een voor een aan de beurt komen. ,get
om zal het nog een jaar duren r°°ra^ei0
de Nederlandse bokken de lange
naar Karlsruhe en terug hebbe"
maakt om met hun stalen vinS,. jgt
grijpen naar het Nederlands U
aan de Rijn ten prooi werd gege*