STAKINGEN
Amerika wenst snelle en
vreedzame oplossing
Sjahrir voert
besprekingen
Bevin en Bidault nodigen
Molotof uit
„CONSULAAT" OP ZIEKENBEZOEK
Zorg voor Nederlanders in
Duitsland
Landwachtterreur in de kop
van Noord-Holland
TEGEN 0 VERHEERSING DER
LINKSE VAKBONDEN
V
Nazi-methodes
in Hongarije
Drie-ministers-conferentie i.z.
het plan-Marshall
Repatriëring, textiel en maaltijden
Drie illegale werkers te Zwaag
beestachtig afgemaakt
Eisen der Duitse katholieke
arbeiders
Tot hoofd en hart
Staking te Amsterdam
geëindigd
NED. RODE KRUIS
Het weer.
Doodstraf tegen
dader geëist
Geweigerd naar Kndië
te gaan
DONDERDAG 19 JUNI 1947
69ste JAARGANG No. 23876
DE INDISCHE IMPASSE
Bezorgdheid te Londen
Onder deze bevonden zich velen, die door
„DE WATERWEG HEROVERD"
Groot stadionspel in
Rotterdam
DIEF DOODGESCHOTEN
„Handelwijze onrechtvaardig
en egoïstisch"
Ware liefde geeft ons vleugels
valse slaat ons in boeien
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w„ f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Met de regelmaat van eb en vloed
slaat telkens een nieuwe stakings
golf over ons zwaar beproefde
land. Onverantwoordelijke elementen,
getyend in troebel water te vissen, maken
misbruik van- de nood, waarin duizen
den gezinnen verkeren, om hun eigen
politieke doeleinden te bereiken. De
onzichtbare hand, die dit alles regisseert,
reikt uit Moskou en de misleide wer
kers gehoorzamen, vaak onbewust, als
op commando. Het is zo begrijpelijk, dat
tallozen, die bijna geen uitweg meer zien,
hun oor te luisteren leggen bij de valse
profeten, die hun een aards paradijs
beloven, maar nooit kunnen err zul
len geven. Het is zo begrijpelijk, dat de
argeloze arbeider, die geen andere eisen
stelt dan zijn gezin in stand te houden
en daarvoor alles over heeft, zich niet
afvraagt, wie hem een paar guldens per
week meer belooft en waarom die
geest van verzet, welke in zijn binnenste
leeft tegen een naar zijn mening on
rechtvaardige maatschappij, stelselmatig
wordt aangewakkerd. Waarom zou hij
dieper doordenken? Als zijn gezin maar
wordt gered, als hij maar voldoende
voedsel, voldoende kleding heeft. Wie
hem dit alles belooft, moet wel zijn
vriend zijn. Hij overweegt niet, dat die
zelfde valse profeten geen gelegenheid
laten voorbij gaan om het gezin te ont
wrichten. dat het hun niet gaat om het
welzijn van de arbeiders, maar om de
chaos, de ideale voedingsbodem voor het
communisme. Hij realiseert zich niet,
dat in dat zogenaamde aards paradijs,
dat Rusland heet, het welvaartspeil van
de arbeiders ver ligt onder dat, waarop
ónze arbeiders leven Er bestaat in het
Oosten niet voor niets een ijzeren gor-
dijn, dat onnoemelijk leed moet verber
gen.
Niemand zal ontkennen, dat de nood
onder ons volk ontzettend groot is,
en dat er niets mag worden nagelaten
om hierin onmiddellijk verlichting te
brengen. Maar onze arbeiders moeten
niet hun heil zoeken, waar het zeker
niet ligt. Hier in Nederland is het de E.
V. C., nauw gelieerd met de communisti
sche „Waarheid", die als gewillig werk
tuig van Moskou ageert. Sinds de bevrij
ding heeft deze zogenaamde vakvereni
ging niets nagelaten om onder de ar
beiders het zaad der ontevredenheid te
strooien en de wederopbouw t,e belem
meren. Want het mag in Nederland niet
goed gaan; zonder onrust, zonder onte
vredenheid heeft de E. V. C. immers
geen bestaan. Voor de zoveelste maal had
ze dezer dagen weer een havenstaking
te Amsterdam ontketend. Hoger lonen,
minder werkuren, een leuze, waarmee
altijd succes te halen is. Bij die arbei
ders tenminste, die niet over de gevolgen
van dergelijke eisen nadenken.
Nog vorige week waarschuwde de
Raad van Vakcentralen, gevormd
door de Ned. Kath. Arbeidersbewe
ging; het N.V.V. en het Chr. Nat. Vak
verbond, de arbeiders tegen het onver
antwoordelijk drijven der E.V.C.
„Het is geen kunst onverantwoorde
looneisen te stellen en stakingen te pro
clameren; daarvoor behoeft men niet
over een groot verstand te beschikken,
ze]fs niet over een organisatie. Brutali
teit en onverantwoordelijkheid zijn daar
voor voldoende. Wat schieten de arbeiders
ermede op vijf gulden meer loon te ont
vangen, indien de huren en prijzen met
meer dan f 5.worden verhoogd? En
dat gebeurt, indien lonen en prijzen wor
den vrijgelaten, indien willekeurig, door
het gebruik van machtsmiddelen, veran
deringen in de lonen worden aange
bracht
Het streven van de Vakcentralen blijft
gericht op: de lonen zo hoog mogelijk, de
prijzen zo laag mogelijk, de sociale posi
tie zo doeltreffend mogelijk, de toekomst
zo ideaal mogelijk.
Deze oproep getuigt van werkelijk
heidszin. Hij vraagt het vertrouwen der
arbeiders, zónder hetwelk immers ook de
vakverenigingen niet kunnen werken.
Dit vertrouwen verdienen zij. Zij komen
op, dag aan dag, voor verbetering van
het lof der arbeiders. Maar zij vergeten
niet, dat de Duitsers vijf jaar lang ons
land hebben leeggeplunderd en op de
rand van de afgrond hebben gebracht.
Wanneer de regering echter te kort-
schiet, staan zij gereed om voor de be
langen der arbeiders met alle kracht op
te treden. Niet door stakingen, maar
door overleg. Staking is haar laatste
middel, niet haar eerste. De krachtige
taal, die de voorzitter van de K.A.B.
Maandag j.l. op de verbondsvergadering
te Utrecht sprak, is ons uit het hart ge
grepen. „Mocht het de Regering niet ge
lukken de prijzen van een aantal arti
kelen te verlagen, waardoor de spanning
tussen lonen en prijzen kan worden ge
broken, dan zal de K.A.B. zich over dit
belangrijke probleem nader hebben ,te
beraden.'- De heer De Bruijn bedoelde
dit als een duidelijke waarschuwing.
Ook zijn critiek op de werkgevers, die
met hun prijzen maar steeds trachten
door de mazen van het net te kruipen,
was volkomen op haar plaats.
Onze arbeiders behoeven dan ook niet
te twijfelen, dat hun leiders, de leiders
dus der bona-fide vakverenigingen, voor
hen op de bres staan. Zij vergeten ech
ter niet, dat zij lid zijn van een orga
nisatie, wat betekent, dat zij naast aan
spraken ook verplichtingen hebben. De
heer De Bruijn merkte in dit verband
nog het volgende, zeer terecht, op:
„Als lid van een organisatie zijn eigen
weg gaan, zich niet voegen naar beslui
ten door de organisatie genomen, is
kwalijk te verdedigen, voorai indien een
organisatie-besluit op een bepaald ogen
blik, hetzij voor een onderneming, hetzij
voor het bedrijf, misschien zelfs voor
het algemeen belang, van grote beteke
nis is."
Dit alles laat de E.V.C. volkomen
koud. Het gaat de communisten niet
om de verheffing van de arbeider, maar
om het scheppen van wanorde. Niet
alleen in Nederland, maar overal ter
wereld.
Bij de jongste havenstaking te Am
sterdam verklaarde de voorzitter op een
vergadering der E.V.C., aldus lazen wij
in „Het Vrije Volk," „dat in de naaste
toekomst op 't Europese continent mas
sa-stakingen aan de orde van de dag
zullen zijn. Indien besloten zou worden
het werk te hervatten, zou dit daarom
toch slechts voor enkele maanden
*Un.
Wie ziet niet in dit macabre spel de
hand van Moskou?
Walter Foote, de Amerikaanse
consul-generaal, zou vandaag, volgens
een republikeinse woordvoerder, met
Sjahrir besprekingen voeren over de
Indonesische crisis.
Uit Amerikaanse bron wordt aan
A. P. gemeld, dat Foote, naar ver.
wacht wordt, de nadruk zal leggen
op het feit, dat Amerika een snelle
en vreedzame oplossing wenst voor
de Indonesische kwestie, „opdat de
rijke producten van Ncderlands-Indië
weer op de wereldmarkt kunnen
worden gebracht, waar men ze zo
dringend nodig heeft."
De premier van Oost-Indonesië. Nad-
jamoeddin Daeng Malewa, en twee van
zijn ministers hebben Donderdagmorgen
een conferentie gehad met Sjahrir, tij
dens welke de Oost-Indonesische minis
ters hun standpunt uiteenzetten over het
Tabor Ham, lid van de kleine boeren
partij, een der 43 Hongaren, die zich op
het ogenblik te verantwoorden hebben
wegens beschuldiging van samenzwering,
heeft gisteren tijdens een kruisverhoor
voor het volksgerecht verklaard, dat hij
geen verantwoording op zich kan nemen
voor onjuistheden in een door hem on
dertekende schriftelijke verklaring daar
hjj in de gevangenis zo slecht behandeld
was, dat hij niet weet wat hij onderte
kend heeft. Door de mishandelingen was
hij bijna een week buiten bewustzijn.
In de tijdens het proces voorgelezen
verklaring werden Nagy en andere leden
van de kleine boerenpartij er van be
schuldigd, dat zij gepoogd hebben een
ondergronds leger te vormen. Geheime
wapenvoorraden werden daarvoor opge
slagen uit Hongaarse wapencontingen
ten, die voor de geallieerde ontwape
ningscommissie werden verborgen ge
houden.
In een onderhoud met de Britse am
bassadeur, sir Maurice Peterson, bleef
Molotof op het standpunt staan, dat de
Britse eis om te worden ingelicht over
de Hongaarse regermgsqriEfs inmen
ging in Hongarije® binnenlandse aan
gelegenheden betekent.
Gistermiddag vergaderden de in de
E-V.C. georganiseerde Amsterdamse boot
werkers. Zij besloten het advies van het
bestuur der bedrijfsgroep Transport van
de E.V.C. en van de bedrijfskern bij de
samenwerkende havenbedrijven op te
volgen en vandaag het werk te her
vatten. De stakingsleiding is tot dit ad
vies gekomen, nadat van de zijde der
S.H.B. is toegezegd, dat Maandag a.s.
met de arbeiders-afgevaardigden de bij
de havenarbeiders nog aanwezige wen
sen zullen worden besproken.
Nederlandse „ultimatum" in verband
met de republikeinse voorstellen. Vervol
gens voerde Sjahrir besprekingen met
zijn republikeinse raadslieden.
Het republikeinse blad „Kedaulatan
Rakjat", dat in Djokjakarta verschijnt,
deelde Donderdagochtend mede, dat
Foote uit zijn functie van consul-gene
raal in Batavia ontslagen zou worden,
daar het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken hem te zeer pro-
Nederlands achtte en meende, dat hij
niet in staat was gelijke tred te houden
met de nieuwe en progressieve ontwik
keling in Azië.
Foote zeide, dat dit bericht absoluut
vals was, wèl voegde hij er aan toe, dat
hy over twee jaar toch de leeftijd had
om zich terug te trekken uit de consu
laire dienst en dat het departement
van Buitenlandse Zaken hem in verband
daarmede drie maanden geleden had
medegedeeld, dat hij wellicht binnen
kort vervangen zou worden door een
jongere kracht, die met de Ver. Staten
van Indonesië zou „opgroeien".
In Whitehall-kringen te Londen maakt
men zich bezorgd over de huidige im
passe tussen beide partijen in Batavia en
tevens wordt te Londen uitdrukking
gegeven aan de vrees, dat de huidige si
tuatie aanleiding zal geven tot her
nieuwde strijd in Indonesië, doch thans
op groter schaal. De „Manchester Guar
dian" schreef gisteren, dat de Neder
lands-Indonesische onderhandelingen
„wellicht hun meest critieke stadium
be.reikt hebben".
Vier gedeserteerde Amerikanen, die de omgeving van Mannheim onveilig
door inbraken en aanslagen te plegen, werden vorige week gearresteerd en
aan handen en voeten teruggebracht naar hun standplaats
maakten
geboeid
Dc 'Franse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken, Bidault en Bevin, licbben
gisteravond na een tweede besloten bijeenkomst met deskundigen cn adviseurs een
oemmuniqué uitgegeven, waarin zij bekend maakten Molotof telegrafisch te hebben
uitgenodigd om in de week, beginnende 23 Juni, deel te nemen aan een, op een
nader vereen te komen plaats, te houden drie ministers-conferentie, ter bespreking
van de mogelijkheden die het plan-Marshall voor het herstel van Europa biedt.
In het communiqué verwelkomen
Bevin en Bidault met de grootste vol
doening de ideeën met betrekking tot de
organisatie van economische samenwer
king tussen de landen van Europa en
van de hulp, welke de regering der V.S.
in overweging kan nemen om deze sa
menwerking effectief te maken. Het
communiqué gaat voort: „De ministers
zijn van mening, dat deze hulp noodza-
keiyk is, maar dat zij geen vruchten kan
dragen, indien de landen van Europa
hun uiterste krachten niet inspannen
om weer de hulpbronnen te ontwikkelen,
die zij voor de oorlog in grote mate pro
duceerden en waarvan zy thans het
grootste deel, tezamen met onmis
bare industriële uitrusting, uit het Ame
rikaanse vasteland moeten importeren.
De beide regeringen zijn van mening,
dat de economische toestand van Euro
pa de snelle opstelling van programs
voor geheel Europa noodzakeiyk maakt."
De programs moeten worden opgesteld
door alle landen van Europa, die bereid
zijn deel te nemen aan de actie, in sa
menwerking met een betrokken organi
satie der V.N. Met het oog op de uiterste
urgentie van de te nemen initiatieven
hebben Bidault en Bevin besloten aan
Molotof voor te stellen, dat er in de week
beginnende 23 Juni, een bijeenkomst van
de drie ministers zal plaats hebben, op
een nader overeen te komen plaats, ter
bespreking van het gehele probleem.
Volgens het Franse ministerie van
Buitenlandse Zaken is het de bedoeling
van beide partijen niets te doen voordat
de Sovjets er toe kunnen worden ge-
Het Nederlandse Bode Kruis heeft in Berlijn een afdeling, die aan de Neder
landers in Duitsland onschatbare diensten heeft bewezen. Om een klein
beeld te geven van de moeilijkheden, waarmede deze afdeling te kampen
had, laten wij hieronder 't relaas volgen van dc leider van het N. K, K. in Berlijn.
De opdracht, waarmede ik de vijfde
September in Beriyn arriveerde,
luidde: Zieke Nederlanders uit
Berlijn en de Russische zone van Duits
land repatriëren. Er diende in Beriyn
een post te komen zoals de Belgen en
Fransen er hadden, daar er in de Rus
sische zone en in Berlijn nog vele land
genoten op repatriëring wachtten, die
onmogelijk per enkele colonne konder.
worden vervoerd. De plannen slaagden.
Wij kregen van de Britse autoriteiten
toestemming tot requirering en met een
chauffeur en een verpleger betrok ik de
10e' September 1945 de door de Duitsers
ontruimde étage aan de Kurfiirstendamm.
We staken dadelijk de vlag uit. Van die
dag af is post Kurfiirstendamm 96 een
middelpunt geworden voor alle Neder
landers in Berlijn en omstreken.
Daar het de eerste Nederlandse
vertegenwoordiging na de oorlog te
Berlijn was, werd het, hoewel een
Rode Kruisteunpunt, ook min of
meer een „Consulaat". Hoewel ik
nimmer de pretentie heb gehad „Con
sul" te zÜn, wed het op dat moment
mij in de schoot gelegd en ik heb
naar beste weten gehandeld.
Te Berlijn was volop werk te doen. De
eerste bezoeken aan Nederlanders in
ziekenhuizen zal ik nooit vergeten. Ze
waren blij een landgenoot te zien, die
kwam vertellen, dat het mogelijk was
binnen enkele dagen per Rode Kruis-
ambulance naar Nederland te vertrek-
kenx. In de bijna twee jaar dat de afde
ling Berlijn nu bestaat, zijn 1182 Neder
landers met Nederlandse Rode Kruis
wagens van Berlijn naar de plaats van
bestemming in Nederland gebracht,
door middel van wekelijkse transporten.
familieleden verloren waren gewaand.
Behalve de repatriëringswerkzaamhe-
den kwam de opsporing „tracing", van
levenden en doden. Deze tracing werd
door de afdeling voor Berlijn en de Rus
sische zone var.- Duitsland gedaan. In
totaal werden tot °P heden ruim 100.000
gevallen behandeld.
Wekeiyks gaan gegevens en offi
ciële documenten (overlijdensacten,
ziektegeschiedenissen) naar het In
formatiebureau en komen nieuwe
aanvragen naar Berlijn. Er wordt
gedaan wat mogelijk is om de fa
milie ir. Nederland zekerheid te ge
ven, al is dit helaas meestal de ze
kerheid van het ergste.
de post Berlijn
van levensmid-
In 1946 werden
de Nederlandse
levensmiddelen-
Nederlanders te
zone.
De derde taak van
omvat het distribueren
delen en medicamenten,
in samenwerking met
Militaire Missie 15.162
pakketten verstrekt aan
Berlijn en de Russische
Medicamenten zijn schaars doch Ne-
derlEtnders, die hun recepten bij een
Duitse apotheek niet gehonoreerd kun
nen krygen, ontvangen de voorgeschre
ven medicamenten aan de Kurfiirsten
damm.
Vele Nederlanders, die van buiten
Beriyn komen en bij de Nederlandse
Militaire Missie bij de Geallieerde Be
stuursraad in Duitsland iets te doen
hebben, kunnen meestal dezelfde dag
niet terug daar de treinverbindingen
zeer slecht zijn, bovendien vindt men
in Berlijn niet één restaurant, waar men
voor een redelijke prijs kan eten. Het
Rode Kruis te Berlijn helpt nu deze
mensen aan warme maaltijden en on
derdak. Zo worden per maand aan Ne
derlanders pl.m. 600 maaltijden ver
strekt.
Voorts is er een groot gebrek aan
textiel. Gelukkig kon het N. r. K. ook
hier een weinig tegemoet komen, doch
er bestaat nog steeds een belangrijke
behoefte.
Sinds 1 Januari 1947 heeft de afdeling
ook de beschikking over een bibliotheek,
bestaande uit 1000 Nederlandse boeken
en vele Nederlandse tijdschriften. De
B.A.R.K. zorgt wekelijks voor aanvul
ling met actuele tijdschriften en dag
bladen vanuit Nederland. Vooral deze
laatste worden zeer gewaardeerd.
Welke Nederlanders wonen er nog in
Berlijn? Men zou ze in twee categorieën
kunnen verdelen. Allereerst zijn er de
genen, die er al voor de oorlog woon
den en hun bezittingen en geld in Duits
land hebben. En dan zijn er de gemeng
de huwelijken, degenen dus, die tijdens
de oorlog verplicht naar Duitsland ge
komen zijn en een Duitse vrouw huw
den. Vooral deze laatste categorie wordt
momenteel onder de loupe genomen,
waarvoor een commissie gemengde hu-
weiyken van het departement van Jus
titie zorgt.
Beide categorieën worden door zuive»
ringsraden, ingesteld door de Neder
landse Militaire Missie, politiek getest
en alleen wanneer zij een Nederlands
paspoort krijgen, d. w. z. betrouwbaar
bevonden zijn, ontvangen zij levensmid
delenpakketten en eventueel andere fa
ciliteiten.
Om alle opsporing, repatriëring en
levensmiddelenvervoer mogelijk te ma
ken, beschikt de afdeling Berlijn over
een behoorlijk geoutilleerd tractie-be-
drijf, dat onontbeerlijk is voor een goe
de gang van zaken.
De medewerking die het Nederlandse
Rode Kruis in Berlijn van de geallieerde
bezetting mocht ondervinden, is in alle
opzichten voortreffelijk geweest en ook
de Nederlandse Militaire Missie heeft
altijd klaar gestaan haar bemidde
ling te verlenen. Zo heeft het Neder
landse Rode Kruis in Berlijn vele land
genoten kunnen helpen in hun moeilijk
heden of hun tocht naar het vaderland
mogelijk gemaakt.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Zwakke, later matige wind, overwe.
gend tussen West en Zuid. Weinig
verandering van temperatuur. In de
provincies Friesland, Groningen en
Drente vrij veel bewolking met aan.
vankelijk nog nu en dan enige regen.
In het overige gedeelte van het land:
Tydelijk opklarend met op enkele
plaatsen ochtendmist. Later weer toe.
nemende bewolking met enige regen
in het Westen van het land.
Zon 4.19—21.03, maan 5.31—23.04.
bracht aan de besprekingen deel te ne
men of ten minste voordat bekend is ge
worden of de Sovjets bereid zijn in het
kader van het plan van Marshall samen
te werken.
De Belgische Senaat nam gisteren
met qlgemene stemmen een motie aan
waarin de grote voldoening over het
plan-Marshall tot uitdrukking werd ge
bracht en gewezen werd op de grote ac
tualiteit, welke het plan voor de econo
mische Unie tussen Nederland, België
en Luxemburg in dit opzicht heeft. De
hoop werd uitgesproken, dat andere lan-
dën zich hierbij zullen aansluiten. Men
eist echter nu reeds, dat België recht
streeks aan de onderhandelingen zal
kunnen deelnemen.
Op een vraag betreffende een mogelijke
deelneming van Rusland en de landen
van Oost-Europa aan het plan-Marshall,
antwoordde Clayton, dat het grote vraag
stuk de betalingsbalans van die landen
vormt, die door de oorlogsverwoestingen
thans genoodzaakt zijn buitengewone,
hoeveelheden voedsel, brandstof en
grondstoffen te importeren. Met betrek
king tot Rusland zeide Clayton, dat er
geen moeilijkheden met de betalings
balans zyn, en het zou wel mogelijk zijn,
dat Rusland zich zou scharen aan de
zijde der hulpverlenende mogendheden,
in het bijzonder 'voor landen van Oost-
Europa. Volgens door het ministerie van
Buitenlandse Zaken ontvangen berichten
zijn de vooruitzichten van de graanoogst
in de Sovjet-Unie buitengewoon goed.
Men legde te Washington de opmerkin
gen van Clayton in die zin uit, dat Rus
land, zoals de zaak nu staat, niet in
aanmerking komt voor steun, ingevolge
het plan-Marshall.
Zaterdag 30 Augustus en Maandag 1
September zal, met volledige instemming
en medewerking van de regering, in het
Feijenoord-stadion te Rotterdam het
grote stadionspel gegeven worden, geti
teld „De Waterweg heroverd", waarvan
de opbrengst ten goede zal komen aan
de vereniging „Ereschuld en Dankbaar
heid". Evenals bij vorige manifestaties
te Amsterdam, zullen leger, vloot en
luchtstrijdkrachten medewerking verle
nen, zodat het aantal spelers, bestaande
uit burgers en militairen, meer dan 5000
zal bedragen. Het ligt in de bedoeling
een koor van 1000 personen te vormen.
In de nacht van Maandag op Dinsdag
werd de brandkast van de Brabantse
Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V.
uit het kantoor Helmond gestolen. De
dieven transporteerden de brandkast,
waarin zich ruim duizend gulden bevond,
op een wagentje van de B B A. De Hel.
mondse recherche was er spoedig achter,
waar de dieven de brandkast heen had
den gebracht: in mul zand vond men de
sporen van het wagentje en aan het ein
de van die sporen, in een kuil, de brand
kast.
De recherche verschool zich in de na
bijheid en wachtte. Om tien uur Dins
dagavond kwamen twee personen hij de
kuil en zij trachtten de kast met primi
tief gereedschap te openen. Toen ze druk
aan de gang waren, greep de recherche
in. Ze loste een waarschuwingsschot in
de lucht, doch de dieven zetten het op
een lopen. Toen ze na sommatie weiger
den te blijven staan, schoot de recherche.
De 52_jarige Helmondse koopman P. de
B. werd dodelijk getroflen. De andere
dief maakte van de consternatie gebruik
om te ontvluchten.
Onder grote belangstelling behandeIde
het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof,
zitting houdende te Alkmaar, de zaak
tegen de 30-jarige landwachtcomman.
dant W. A. van der Spek, die ten laste
was gelegd, dat hü 1 Mei 1945 te Zwaag
opzettelijk, na kalm beraad en rustig
overleg, de illegale werkers R. Dijkstra,
J. Smink en J. Kort van het leven Jiad
beroofd, door van korte afstand Huge
schoten <JP hen te lossen, tengevolge
waarvan zü terstond overleden. Voorts
werd hem ten laste gelegd, uitlokking
tot moord door zijn ondergeschikten. de
Iandwachters Jonker, Mayer en Alders,
op de illegale werkers A. c. de Graaf
uit Wieringermeer 17 April 1945. op C.
Commandeur te Spanbroek 23 April 1945
en op de vluchtende wielrijder J. van
den Bosch 7 Februari 1945 te Hoorn.
Voor deze feiten hadden genoemde land-
wachters de vorige week de doodstraf
tegen zich horen eisen.
Verdachte Van der Spek bekende wel
de illegale werkers te Zwaag te hebben
doodgeschoten, doch zulks niet na
overleg. Hij ontkende voorts opdracht
te hebben gegeven aan zijn onderge
schikten om De Graaf en Commandeur
dood te schieten. Hij gaf toe in het
geval Van den Bosch opdracht gsgeven
te hebben om te schieten, doch niet met
de bedoeling de man te doden.
Bij het getuigenverhoor bleek, dat
de vier illegale werkers, die te
Zwaag gearresteerd werden, hand
granaten en munitie bij zich had
den. Een er van, G. Dijkstra, werd
terstond door de landwachter Jon
ker doodgeschoten. De anderen wer
den met de handen omhoog en het
gezicht tegen de muur voor het
raadhuis geplaatst. Op enige meters
afstand stond Van der Spek met een
horloge in ds hand. Klokslag 12 uur
schoot hij de drie mannen neer en
maakte hen met een schot in het
hoofd verder af.
Verdachte beweerde, dat één der arres
tanten een verdachte beweging had ge
maakt en aangezien in die tüd illegalen
Warschau, het hart van Polen, De zwaar
geteisterde en beproefde stad is nog slechts
een schaduw van hetgeen zij voor de oor
log was, doch met ontembare energie heb
ben de inwoners de wederopbouw aange
pakt. Een straattafreeltje, dat wel iets ge.
meen heeft met hét stadsbeeld in verschil
lende grote plaatsen van ons land. Een van
de weinige trams, die in de Poolse hoofd
stad rijden, wordt aan de halte letterlijk
bestormd
meerdere Iandwachters hadden gedood,
nam hij geen risico en schoot hij de
man neer om vervolgens met de anderen
hetzelfde te doen. De 20-jarige land-
wachter L. W. D. Talman had destyds,
als getuige in deze zaak, voor de politie
verklaard, dat Van der Spek tegen de
arrestanten gezegd had: „Trek je jas
maar uit, het zou zonde zijn, als er
gaatjes in kwamen." Verdachte kon zich
dit niet precies meer herinneren.
Vervolgens werd behandeld de moord
op de illegale werkers De Graaf en
Commandeur, die op transport naar
Hoorn door de Iandwachters Mayer,
Jonker en Alders op last van Van der
Spek waren doodgeschoten. Verdachte
ontkende deze opdracht te hebben ge
geven, doch uit de verklaringen van de
Iandwachters kwam het tegendeel vast
te staan.
Mr. w. P. Bakhoven, procureur-fis
caal, herdacht allereerst de verzetslieden,
die als slachtoffers van de terreur van
de landwacht in de laatste maanden
van de oorlog in de kop van Noord-Hol.
land de dood vonden. Hij achtte het be
wijs van moord op de arrestanten te
Zwa: g geleverd, evenals de uitlokking
tot moord op De Graaf en Commandeur.
Ten aanzien van het derde feit, de nit-
lokking tot moord op Van den Bosch,
achtte mr. Bakhoven het bewijs niet
geleverd en in deze zaak vroeg hij vrij
spraak. Na de rol van verdachte ais
commandant van de landwacht te heb
ben geschilderd, eiste de procureur"
fiscaci de doorstraf.
Acht militairen, allen van de lichting
1925. stonden gisteren voor de Krijgs-
raad te Rotterdam terecht, wegens het
plegen van desertie na inschepingsver
lof in December van het vorige jaar. De
auditeur-militair, mr. R. Grasso. eiste
tegen S. de K. uit Jubbega Schurega, J.
F. uit Odoorn, G. D. uit Emmen, J. V.
K. uit Odoorn. P. L. uit Suddeburen, H
R. P. uit Appelscha en T. M. H. uit
Echten drie jaar gevangenisstraf met af
trek, terwijl de zaak van G. van der H.
uit Odoorn voor onbepaalde tijd werd aan
gehouden in verband met een verzoek.
Als motieven voor hun desertie gaven zij
allen verschillende redenen op. welke
alle echter hierop neerkwamen, dat zij
zich sterk aan de grond gebonden voel
den en angst hadden om over zee te
gaan. Ook nu werd hun voor de krijgs
raad gevraagd, of zy alsnog naar IndiS
wilde gaan, doch zij bleven op hun stand
punt staan. Mr. Grasso wees er ln zijn
requisitoir op, dat men als burger van
een land niet alleen rechten, doch ook
plichten heeft. Volgens hem was hier
niet zozeer sprake van aan de grond ge
bonden zijn als wel de angst voor het
vreemde. Tegenover de duizenden die
wel gegaan zijn. is hun handelwijze on-
rechtvaardrig en egoïstisch. De Krijgs
raad veroordeelde de zeven jongelieden
conform de eis.
STOCKHOLM. 18 Juni (ANP.-Sport)
In het gebouw, waar vroeger de
Zweedse senaat vergaderde, is gisteren de
officiële opening gehouden van de bij
eenkomsten van het Internationale Olym
pische Comité en verschillende sport
federaties. Kroonprins Gustaaf Adolf
verwelkomde de afgevaardigden van meer
dan twintig landen.
Op een te Recklinghausen (Westfalen)
gehouden conferentie der Duitse Katho
lieke Arbeidsgilden werd onlangs scherpe
critiek uitgeoefend op het misbruiken van
vakverenigingen voor politieke doelein
den. De gedelegeerden vertegenwoordig
den honderdduizenden leden uit de Brit
se zone in Duitsland. Vele voorbeelden
werden gegeven betreffende de commu
nistische en socialistische invloed op
plaatseiyke en regionale vakverenigingen.
Een der ergste aangevoerde geval
len was een onlangs in de Britse zone
gesticht opleidingsinstituut voor het
vakverenigingsleven. Toen dit insti
tuut geopend werd, verklaarde de di
recteur n.l„ dat „het onderwijs ge
baseerd zou zijn op het Marxisme".
De conferentie nam ten overstaan van
deze gevallen de volgende resolutie aan:
,.De Katholieke Vakverenigingen zien met
bezorgdheid, dat de politieke en ideolo
gische neutraliteit der „geünieerde" vak
organisaties de laatste tijd ernstig ge
schonden wordt, wij dringen erop aan,
dat de leidingen der vakverenigingen
maatregelen zullen nemen tot strikte
handhaving der absolute politieke en
ideologische neutraliteit. De taak der vak
verenigingen heeft een sociaal-econo
misch karakter en houdt geen politieke
en ideologische agitatie in."
De resolutie dreigt er weliswaar nog
niet mee, dat de Christelijke Vakvereni
gingen, die voor Hitler's bewind zeer
sterk waren in West-Duitsland, weer
zullen worden opgericht, indien protesten
tegen de marxistische monopolisatie der
vakbonden geen resultaat hebben, doch
deze mogelijkheid is echter reeds herhaai.-
delyk onder de ogen gezien. Het recente
bezoek van de bestuurders der Interna
tionale Federatie van Christelijke Vak
verenigingen, diende ongetwijfeld als
waarschuwing in deze richting.
De conferentie te Recklinghausen pro
testeerde ook tegen de marxistische in
vloed op de programmaleidingen van de
Duitse Radio Omroep. Uit mededelingen,
ter conferentie gedaan, blijkt, hoe weinig
de door de Engelsen aangestelde radio
leiding rekening houdt met de wensen
van de meerderheid van het publiek in
de Britse zone. Gesuggereerd werd, dat
dit probleem zou kunnen worden opge
lost door de oprichting van een afzon
derlijk zendstation te Keulen, hetwelk in
zijn programma de in West-Duitsland
geldende christelijke tradities zou weer
spiegelen.
Uit de besprekingen aangaande de po
litieke situatie in West-Duitsland bleek
de bezorgdheid der afgevaardigden over
de bittere strijd tussen de C.D.U. onder
leiding van Dr. Konrad Adenauer, voor
malig burgemeester van Keulen, en de
Zentrum-party onder Dr. Karl Spiecker,
vroeger hoofd van de regeringsvoorlich
tingsdienst. Zonder positie te kiezen t.o.v.
een van beide groepen, nam de conferen.
tie een resolutie aan, die de christelijke
krachten aanspoort tot samenwerking op
politiek en ander gebied.
