„Mijn kabinet wil de weg
van vrede bewandelen"
FRANKRIJK EN ENGELAND NODIGEN 22
LANDEN UIT TER CONFERENTIE
Twee masten temidden der weilanden
Modernste en meest efficiënte
apparatuur ter wereld
Industrie te Soerabaja
langzamerhand
herstelt
k
Verhoogde Republikeinse agressie in
gebied van Soerabaja
Het weer blijft
zomers
Eerste zitting 12 Juli te Parijs
D
Philips draait weer, evenals de vier
grote sigarettenfabrieken
Getallen, termen,
formules
Doodstraf geëist tegen Muusse
Nederlander executeerde landgenoten
arbeidersstrijdgroepen
Ontvoerders van Sjahrir
worden berecht
Seniorenconvent der
Eerste Kamer
Zullen bakkers gaan
staken?
Vliegramp in Afrika
eist 10 doden
Wordt batik-nijverheid
hersteld?
BEVIN EN BIDAULT
GAAN VOORT
Tot hoofd en hart
V R IJ D A G 4 JULI 1947
Bureaux van redactie en administratie:
69sfë JAARGANG No. 23889
SJARIFOEDIN'S EERSTE PERSCONFERENTIE
In de Republiek:
GECONSIGNEERD
Dollarlening moet opnieuw
aangevraagd
PROF. GERBRANDY VANAVOND
VOOR DE RADIO
Het weer.
Telegram aan de minister
ERNSTIGE AUTOBOTSING
Vier zwaar gewonden
NA DE WEIGERING VAN RUSLAND
WAAK KAWO-HILVEBSUM IIITZEXHT
Wederopbouw in Indië
Controleruimte
Mijnwerker worgde
8-jarige jongen
Tiert jaar geëist
Belgische Kamer aanvaardt
Tol-Unie
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 50 ets, p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 1. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
In zijn eerste persconferentie in
Djokjakarta gehouden, zeide Sjari
foedin, dat zijn kabinet dc weg van
de vrede zal bewandelen. „Wanneer
ik van mening was geweest, dat bet
onmogelijk was de vrede tussen de
Indonesiërs en Nederlanders te be
waren, zou ik het premierschap niet
aanvaard hebben", aldus Sjarifoedin.
Setiadjit, dc nieuwe tweede vice-
Premier van de Republiek, wordt
morgen in Batavia verwacht met
het antwoord op het verzoek van
Van Mook aan Soekarno, om schrif
telijke opheldering te geven op zijn
laatste brief van Zondag j.l. en op
de Amerikaanse aide-mémoi»e. Se
tiadjit is een persoonlijke vriend
Van Schermerhorn.
D algemene stemming in Nederlandse
kringen te Batavia blijft grotendeels een
van „afwachten", hoewel kan worden
opgemerkt, dat de Nederlanders niet
veel vertrouwen in het nieuwe kabinet
kenbaar maken.
Sommige politieke kringen in Bata
ta zijn van gevoelens dat het nieuwe
kabinet hoewel verzoenend van ka
rakter niet verder zal gaan dan
Sjahrir en zelfs misschien niet alle
Concessies van Sjahrir zal overnemen.
Goed ingelichte neutrale perosnen te
"atavia hebben A.P_ medegedeeld, dat
mogelijkheid van een militaire be
slissing der NederlandsIndonesische
"risis in volle omvang blijft bestaan,
yrijwel algemeen zijn de Republikeinen
Djokjakarta van mening, dat er nog
steeds tijd is voor besprekingen en ver
ste onderhandelingen met Nederland.
Personen die uit Batavia te Djokja zijn
""ngekomen, lieten echter blijken, zo
I cldt A.P., dat het geduld aan Neder-
apdse zijde vrijwel uitgeput was en dat
kans bestaat, dat de gevechten be-
phnen, tenzij de Indonesiërs de Neder-
"hclse voorstellen, overeenkomstig het
ahdnr.gen der Ver. Staten prompt aan
aarden.
^e Nederlandse militaire woordvoerder
lata via maakt melding van verhoogde
"ubiikein.se agressie in het gebied van
.°ctabaja. Hierbij werden cén Nedcrlan-
r'r Sedood en twee gewond, tijdens gc-
echten met zware mitrailleurs en mor
tieren,
Binnenl. Zaken ook bezet
De portefeuille van Binnenlandse Za
ken is thans gegeven aan Wondo Ami-
ceno, lid van de Partai Serikat Islam
Indonesia.
Hij hesft een jaar gevangen gezeten,
Van officiële Republikeinse zijde
wordt vernomen, dat Sjahrir, die op
feis was naar Tjilatjap. naar Djokja
's teruggeroepen. De Republikeinse
radio heeft bericht, dat alle leden
van de Indonesische Arbeidersstrijd-
Groepen, welke thans verlof hebben,
dringend is verzocht zo spoedig mo-
Selijk naar hun bases terug te keren.
in verband met de ontvoering van Sjah
rir vorig jaar, waarbij ook Tan Malakka
betrokken was. Hij werd Maart j.l. in
vrijheid gesteld.
Volgens Antara heeft Soekarno het
ontslag van Ali Boediardjo, secretaris
generaal van de Indonesische delega
tie, aanvaard. De zo heeft ontslag geno
men, omdat hij de verantwoordelijkheid
van Sjahrir's politiek deelde.
Soekarno heeft gisteravond het nieuwe
kabinet toegesproken, waarbij hij zeide,
dat hij hoopte, dat een politiek van
vrede zou worden gevoerd. Hij verzocht
Sjarifoedin de eenheid van de Indo
nesische natie te bewaren, ondanks het
feit, dat niet alle partijen in het nieuwe
kabinet vertegenwoordigd zijn. Hij sprak
zijn dank uit voor de door het kabinet-
Sjahrir aan Indonesië bewezen diensten.
Met betrekking to^ de lening van
100 mill,, welke naar aanleiding van
een door de Ned.-Indische regering in
1945 ingediende aanvraag aan Neder-
lands-Indië is toegekend, doch welke
tot dusverre nog niet is opgenomen,
delen functionarissen van de Export-
Import Bank mede, daj, in verband met
de tijd, welke thans is verstreken se
dert het indienen van de aanvraag en
standigheden, opnieuw onderhandelin
gen dienen te worden, geopend, indien
mede met het °°S °P de gewijzigde om-
de Ned.-Indische regering de lening
alsnog zou wensen op te nemen.
Voorts werd medegedeeld, dat de
Ver. Staten desgewenst bereid zijn be
sprekingen te openen over financiële
steun aan Ned.-Indië.
Sjarifoedin heeft vandaag bekend ge
maakt, dat Jusuf voor een militaire
rechtbank zal komen, beschuldigd van
deelneming aan de ontvoering van Sjah
rir op 26 Juni 1946. Voorts verklaarde hij
dat Tan Malaka, de vroegere commu-
nistenleider, eveneens terecht zal staan
terzake van pogingen tot het doen van
een staatsgreep waarbij Sjahrir werd
ontvoerd.
De Republikeinse politie heeft van
daag van Sjarifoedin opdracht gekregen
tot opsporing en arrestatie van onge
veer zes- tot zevenhonderd Japanners, die
sedert de Japanse capitulatie zich nog
steeds in het Republikeins gebied
schuil houden.
Gisteravond hebben de ministers Beel
en Jonkman het seniorenconvent van de
Eerste Kamer ingelicht over de rege-
ringspolitiek ten aanzien van de toe
stand in Indië. De bijeenkomst begon
om 8 uur en duurde tot 11 uur.
Hedenavond 21.10 uur zal de voor
zitter van het Nationaal Comité „Hand
having Rijkseenheid",, prof. mr. P. S.
Gerbrandy, een radiotoespraak houden
over de zender Hilversum 1.
Een ongewoon gezicht in de Rotterdamse haven, jvaar de anders zo bedrijvige sleep
boten nu aan dc kade gemeerd zijn in verband met de staking van het personeel der
sleepdiensten
Verwachting tot Zaterdagavond:
In de vooravond in het Zuid.Oostcn
van het land enkele verspreide buien,
overigens vrij heldere nacht met wei.
nig wind. Morgen overdag aanvanke.
lijk wederom zonnig, droog weer en
snelle stijging van temperatuur. Later
op de dag komt een wat koelere Wes.
telijke luchtstroming door, waarbij
de bewolking tijdelijk toeneemt, zonder
dat dit aanleiding geeft tot vorming
van meer dan enkele verspreide buien
in het Oosten van het land.
Z#n 4.2621.02, maan 22.515.50.
De Bedrijfsunie in het bakkersbedrijf,
waarin samenwerken de Algemene, de
R.K. en Chr. Bakkersgezellenbonden,
heeft zich in een te Amsterdam gehou
den vergadering uitvoerig bezig gehou
den met de situatie ontstaan in het
bakkersbedrijf als gevolg van de door
de regering aangekondigde bloemprijs-
verhogirig en broodprijsverlaging, en de
daartegen aangenomen houding der
bakkers-werkgevers.
De Bedrijfsunie besloot zich onver
wijld tot de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening te wen
den, teneinde hem erop te wijzen, dat
deze aangelegenheden voor de bakkers
gezellen van bijzondere betekenis zijn.
De Bedrijfsunie verzoekt de minister
de voorgenomen bloemprijsverhoging en/
of broodprijsverlaging op te schorten
tot in een bespreking van regering, werk
gevers en bakkersgezellen de situatie
onder ogen is gezien.
Tc Souburg (Zeeland) botste een auto
bus met arbeiders van de Koninklijks
Maatschappij „De Schelde" tegen een
militaire auto op. Negen personen wer
den gewond, van wie vier ernstig.
Volgens een bekendmaking van de
Air Prance zijn tien personen om het
leven gekomen, toen een Air France
vliegtuig Dinsdag in Frans Equatoriaa.
Afrika neerstortte.
Volgens de maatschappij was het toe
stel het geregelde postvliegtuig, dat de
dienst onderhoudt tussen Bangui (Uban-
gi) naar Douala (Kameroen). Donder
dag gevonden op de plaats waar het
tegen een heuvel was aangevlogen.
Tengevolge van*het feit, dat de lucht
druk over Zuid-Europa betrekkelijk hoog
is geworden, terwijl zich nabij IJsland
een gebied van lage druk bevindt, is de
Westelijke stroming geheel tot onze om
geving doorgedrongen, zonder tot nu
toe erg intensief te zijn. Belangrijk voor
de weersontwikkeling van de eerste da
gen is, dat de over de Oceaan aange
voerde lucht betrekkelijk warm is.
Aangezien enige storingsfronten
naderen, zal de bewolking tijdelijk
iets toenemen, terwijl het ook niet
geheel droog zal blijven. Maar de
temperatuur zal de eerste dagen niet
erg laag worden. Hiermee wordt dan
voorlopig het karakter van de prach
tige zomer volgehouden.
Twee zomerse dagen is deze maand nu-
al weer rijk. Gisteren steeg de tempe
ratuur tot ruim 26 gr., terwijl het ook
vandaag warmer dan 25 gr. werd.
Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken maakt bekend, dat namens
Engeland en Frankrijk uitnodigingen zijn gezonden aan twee en twintig landen
om deel te nemen aan de besprekingen over het plan-Marshall. Een copie-
uitnodiging is gezonden aan de Russische ambassadeur te Parijs, waarbij Frankrijk
de hoop uitgesproken heeft, dat de weigering van Rusland niet het laatste woord
is en dat het land zal willen meewerken.
In de uitnodiging wordt voorgesteld de
conferentie op 12 Juli te Parijs tc doen
plaatsvinden. Amerika Is van dc Engels.
Franse stap in kennis gesteld. Dc uitno
diging geeft verder een overzicht van
het Franse, plan, zoals dat op de laatste
vergadering van de drie ministers is in
gediend. Bcvin heeft zich geheel met dit
plan eens verklaard. Behalve met Ame
rika. zal contact worden gehouden met
de economische commissie voor Europa.
Op de 12 Juli te houden conferentie
zullen alle landen aanbevelingen kunnen
doen wat betreft wijzigingen in de Fran
se tekst. Het aanvaarden van de uitno
diging zal voor een land betekenen, dat
het in principe met het Franse plan ac-
coord gaat, aldus een woordvoerder van
het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken. Wat Duitsland betreft zal het
plan voorzien in een uitwisseling van
goederen tussen zones, waarvan de com-,
mandanten zich bereid zullen verklaren
mede te werken, en ook met het bui
tenland. De 22 uitgenodigde landen zijn:
Portugal, Eire, IJsland, België, Neder
land, Luxembourg, Zwitserland, Italië,
Denemarken, Zweden, Noorwegen, Fin
land, Joegoslavië, Albanië, Griekenland,
Tsjechoslowakije, Polen, Hongarije, Roe
menië, Bulgarije, Oostenrijk en Turkije-
De taak van de conferentie zal zijn:
1. Het samenstellen van een commis
sie. die de instructie krijgt vóór 1 Sep.
tembcr een rapport te voltooien over de
middelen en behoeften van Europa in de
komende vier jaar. De commissie zal
haar hoofdkwartier in Parijs opslaan en
vermoedelijk samengesteld zijn uit ver.
tegenwoordigers van Engeland en
Frankrijk, een vertegenwoordiger der
Scandinavische landen, een vertegen,
woordiger der Benelux en een voor Oost.
Europa.
2. Het samenstellen van een aantal
technische subcommissies, die kwesties
zullen behandelen als voedselvoorzie.
ning, landbouw, energie, transport, ruwe
stoffen, machineriectc, ijzer en staal.
Men neemt aan, dat de conferentie
van korte duur zal zijn, aangezien haar
voornaamste taak is de „machine voor
het herstelprogram" op gang te krijgen,
waarna de verdere en voornaamste ar
beid verricht zal moeten worden door
de grote commissie en de technische
subcommissies.
Het rapport van de hoofdcommissie,
dat voor 1 September gereed dient te
2 cér groot waren en zijn nog steeds de moeilijkheden, verbonden aan het herstel
van de bedrijven in Soerabaja, die alleen onder deskundige leiding over-
wonnen kunnen worden. Maar reeds nu valt te constateren, dat er gunstige
^uitaten geboekt zijn. Philips draait weer, evenals de vier grote sigaretten-
"•brieken, waar men van „nood ver pakking" alweer is overgegaan tot de productie
ah merksigaretten. Over het eerste kwartaal van 1947 werden door deze fabrieken
°"8eveer 300 millioen sigaretten geproduceerd.
r\ e totale productie van de limonade.
M en mineraalwaterfabrieken is voer
dit jaar geraamd op meer dan drie
(v a"l de productie van het vorige jaar.
*ast de reeds geruime tijd in bedrijf
üe ijsfabrieken- is aan het eind van
g® maand Maart een vierde fabriek in
jj^edheid gekomen, waardoor de totale
^Productie inmiddels aanmerkelijk kon
J^en opgevoerd.
d0 soortgelijk geval doet zich voor bij
Productie van chocolade. Een derde
wordt momenteel in
b/^lacte-fabriek
het "''f gesteld, hetgeen thans ook voor
lewPPbliek de mogelijkheid opent, :ze
het i te betrekken, waar tot nu toe
leg- merendeel van de productie aan
eGer
,®n
en marine geleverd werd.
Sim' °m de rij van genotmiddelen te be-
welke thans weer in Soerabaja
v0o n Gefabriceerd, belangrijk nieuws
komt06 kuerliefhebbers. Nog deze maand
'atie 'lamelUk het nieuwe bier in -fcircu-
djt ,.Van zeer groot belang is het feit,
dat fj'1J ^erboven reeds even aanstipten.
e Fhiiips gloeilampen-fabriek per 1
Kanqean
tr. Madoera
Sitoebon
Banjoewang
KA glJT VAK
Maart de productie heeft hervat. Gedu
rende de eerste maand heeft zij echter
nog slechts 25 procent van haar normale
capaciteit kunnen bereiken, doch men
blijft met onverdroten ijver trachten, de
normale productie-capaciteit weer te her
stellen.
Wat betreft de textiel-nijverheid in
Soerabaja kan de toestand betrekke
lijk gunstig genoemd worden.
De machinale weefgetouwen zijn
zo goed als intact, doch de
handweefgetouwen van een der
fabrieken bleken te zijn wegge
haald. Doordat deze industrie gerui
me tyd heeft stilgelegen, zijn de in
stallaties evenwel sterk verwaarloosd,
waardoor de herstel-werkzaamheden
vanzelfsprekend veel tijd zullen
roven.
Inmiddels zijn al goede vorderingen
gemaakt ten aanzien van de te hervatten
productie van diverse soorten textiei-ar-
ikelen. Jammer genoeg treedt hierbij de
schaarste aan garens als een belemme
rende factor op. Een der fabrieken met
veertig weefgetouwen is alweer begonnen
met de productie, waarbij eigen garens
verwerkt worden. De garënfabrieken heb.
ben inmiddels grondstoffen aangevraagd
en na ontvangst daarvan kan de produc
tie zich weer ontplooien. In dit verband
willen wij ook een kort woord wijden aan
de batik-nijverheid te Sidoardjo. Van
deze eens zo bekende industrie is niets
meer overgebleven, daar de producenten
en het werkvolk gedwongen waren te eva
cueren. Men is thans echter bezig het te
rugkerende werkvolk in coöperaties te
verenigen, teneinde een batik.bedrijf we
derom tot leven te brengen.
Niet zo zwaar getroffen als de batik
industrie. is de vervaardiging van kroe
poek te Sidoardjo uit de chaos te voor
schijn gekomen. De meeste producenten,
voornamelijk Chinezen, hebben de pro
ductie direct hervat, doch wegens ge.
brek aan grondstoffen en onvoldoende
werkvolk kon deze industrie zich nog
niet ten volle ontwikkelen. Zodra dit te.
kort zal zijn opgeheven, kunnen de pro
ductie en de kwaliteit, onder meer door
mechanisering en hygiënische controle,
aanzienlijk worden verbeterd, zodat de
vroeger reeds bestaande export naar het
buitenland belangrijk kan worden opge
voerd.
Wij volstaan wat betreft de verdere
ontwikkeling van de wederopbouw te Soe
rabaja met te melden, dat ook een aan.
tal leerlooierijen, tegelfabrieken, een ry-
wielenfabriek, een zwavelzuurfabriek, een
rubberfabriek, een verbandstoffenfabriek
en nog tal van andere fabrieken voor het
merendeel de productie hebben hervat.
e meesten van ons weten, dat de Nederlandse omroepstudio's in Hilversum
zijn gevestigd. Anders evenwel is liet gesteld met de zendapparatuur. Het is
opvallend, dat er nog velen zijn, die veronderstellen dat deze apparatuur
eveneens in Hilversum aanwezig is, en om deze misvatting uit de wereld te helpen,
vragen wij aandacht voor dit onderdeel van de radio-omroep in Nederland.
Tussen Lopik en IJselstein, in de onmiddellijke nabijheid van de rivier de Eek,
ontwaart de reiziger reeds van verre een tweetal masten, die meer dan torenhoog
uit dc vlakte van weiland en nog eens weiland oprijzen. Dit zijn de zendantennes
van de Nederlandse omroepstations Hilversum I en II, die u in uw huiskamer
dagelijks van verstrooiing, lering en nieuws voorzien, respectievelijk via de golf
lengten 301.5 en 415 meter.
Maar deze masten, die zich zo scherp aftekenen tegen de wijde luchten hier,
staan niet alleen. Want wie, aangetrokken door hun slanke silhouetten, het smalle,
kronkelende dijkweggetje afgaat dat in hun richting voert, komt eensklaps voor
een grool gebouw te staan, dat op het eerste gezicht wel wat vreemd aandoet in
deze lustige omgeving van water, weiland en grazende koeien. In dit gebouw nu
zijn de beide zenders van Hilversum I en II ondergebracht.
Als we de ontvangzaal betreden
treft ons de moderne opzet. We be
luisteren een korte uiteenzetting,
waarin de schematische opbouw van de
zenders wordt verklaard, waarna we een
bezoek brengen aan de meetkamer. Hier
komt, via speciale muziekkabels, het di
recte signaal var.- de Hilversumse studio's
binnen.
Uit de meetkamer betreden we dc
zgn. omloop, waarlangs dc zenderpa-
nelen staan opgesteld. Het zou ons te
ver voeren, wanneer we deze zenders
tot in onderdelen gingen beschrijven en
dus volstaan we met vast te stellen, dat
het geheel een overweldigende indruk
van technisch raffinement maakt, dat
vcor de niet-ingewijde de schijn van een
onbegrijpbaar hokus-pokus heeft. Ver
melden we verder, dat deze beide kris-
talgestuurde zenders volgens het zoge
heten kanalen-systeem werken en in hun
samenstelling tot de modernste en meest
efficiënte van dc wereld gerekend kun
nen worden.
Het behoeft niet te verwonderen,
dat buitenlandse ingenieurs en tech
nici bjj herhaling blijk gaven van
hun verrassing toen zij iets derge
lijks in het kleine Nederland aan
wezig vonden.
In de kelder zien we de grote pomp-
installaties, die voor het koelwater zor
gen, dat nodig is voor de koeling der
zendbuiren en dat voor een deel moet
worden gedistilleerd, hetgeen eveneens
in deze kelderruimte geschiedt.
Vermelding verdient nog, dat van do
verschillende zendertrappen, de gelijk-
richters, de omvormers, de koelwater-
pompen, kortom van alles een overeen
komstige reserve-apparatuur aanwezig
is, die met een enkele handbeweging
kan worden ingeschakeld, zodra er een
deel van het geheel uitvalt, nadat bij
een eventuele storing de zender eerst
enkele malen heeft getracht zich auto
matisch te herstellen, hetgeen niet zel
den ook inderdaad gebeurt.
Het meest attractieve in het inwen
dige van het zendergebouw mag de con
troleruimte worden genoemd, waar de
bcdieningslessenaars staan opgesteld.
Deze ligt in het midden van het ge
bouw en betreedt men deze ruimte van
de hoofdingang uit, dan ziet men ter
weerszijden geheel dezelfde opstelling.
Aan de linkerkant bevindt zich de zend-
Miss Sarah Churchill, dochter van de be
roemde Engelse staatsman, vertoefde op
doorreis van Rome naar Londen op Schip
hol. Miss Churchill was geruime tijd in
Italië, waar zij een rol vervulde in de film
„Daniele Cortis", welke op het filmfesti
val te Brussel werd vertoond. Zij hoopt
thans haar medewerking te verlenen aan
de vervaardiging van een Engelse film
De Groninger rechtbank behandelde
de zaak tegen de 19-jarige mijnwerker
J. Meijer te Ravensboseh, die in een
plotselinge driftbui, waarschijnlijk voor
komende uit zenuwspanningen, 28 De
cember j.l., het 8-jarig jongetje Jan
Hummel heeft geworgd. Toen hij op
deze bewuste dag in de Glimmerbossen
nabij Groningen ronddwaalde en daar
een jongetje ontmoette dat naar zijn
hondje zocht en hem argeloos vroeg:
„Heeft u misschien mijn hondje ook
gezien?1', ontstak verdachte in een hef
tige driftbui en worgde het kereltje.
Een voorbijganger, A. P. uit Haren, ont
dekte dit vreselijke drama en waar
schuwde onmiddellijk de politie. De da
der kon spoedig worden opgespoord en
ter beschikking van de Justitie worden
gesteld. De Officier van Justitie, mr.
Hartsuiker, was van oordeel, dat het
wettig en overtuigende bewijs was ge
leverd en verklaarde verdachte schuldig
aan doodslag door worging. Spr. noemde
deze jeugdige verdachte uiterst gevaar
lijk en eiste een gevangenisstraf van
tien jaar.
installatie met bedieningslessenaar van
Hilversum II (415 m.), aan de rechter
zijde die van Hilversum I (301.5 m.).
De gedragingen van elke zender kun
nen hier tot in details en als het ware
met één oogopslag worden gevolgd.
Stromen, spanningen, de druk en het
verloop van het koelwater voor de grote
Philips-zendbuizen. kortom, alles wat er
bij dit onbegrijpelijk veelomvattende en
interessante gebeuren te pas komt, kan
van hier uit worden overzien. Is er iets
niet in orde, of gaat er iets gedecideerd
mis noe of wat of waar dan ook maar,
de controlerende technicus wordt ogen
blikkelijk gewaarschuwd, hetzij door het
oplichten of doven van één of meer
signaallampjes of zelfs door het loeien
van 'n claxon. Er worden ons duizeling
wekkende getallen genoemd van water
verplaatsing (21 liter per buis per mi
nuut) en stroomverbruik; het hagelt
ons om de oren van technische termen
en formules en meer en meer raken we
onder de indruk van hetgeen er zich in
dit eenzaam en verlaten in het polder
land liggende gebouw dagelijks afspeelt
ten gerieve van de luisteraars.
Opdat we het concert van het
Concertgebouworkest zo natuurge
trouw mogelijk thuis gestuurd zul
len krijgen en de stem van nichtje
Rosalie, die als gaste bij de Skymas-
ters staat te „croonen", toch vooral
maar als de hare zullen herkennen.
En we schamen ons een beetje als
we ons herinneren, dat we wat kor
zelig werden, toen die veelgeplaagde
zender die nu al van 1940 af wel
haast ononderbroken dagelijks „in
de lucht" is eens een keertje en
kele minuten uitviel, juist middenin
een mooi concert, waarop we ons
dagen tevoren al hadden verheugd.
Izijn, is volgens de bepalingen van het
Franse plan gebaseerd op informaties,
verkregen door „de vrije wil van de
deelnemende landen." Dit rapport zal de
volgende punten omvatten:
1. De ontwikkeling van de productie,
mogelijk door de individuele pogingen
van de verschillende Europese landen,
tezamen met inter-Europese uitwisseling
van beschikbare bronnen.
2. De omvang en waarde van de hulp,
die van de Verenigde Staten gevraagd
wordt om het Europese herstel te be.
vorderen.
Bidault zal waarschijnlijk in het be
gin van de volgende week in Londen
aankomen om met Bevin verdere be
sprekingen te voeren ter voorbereiding
van de te houden conferentie van Eu
ropese landen.
Men verwacht, dat Bidault dan tevens
de documenten betreffende de ratifica
tie van het Engels-Frans verdrag van
Duinkerlien zal overhandigen.
Bevin en Bidault hebben een gezamen
lijk communiqué uitgegeven, waarin
wordt verklaard, dat zij ter spoedige uit
voering van het door Marshall voorge
stelde. het volgende hebben besloten:
Het is noodzakelijk zo spoedig mogelijk
een overzicht op te stellen van de pro
ductiemogelijkheden en de behoeften van
Europa. Er dient een tijdelijke organisa
tie in het leven te worden geroepen om
de nodige gegevens te verzamelen.
Het wetsontwerp tot goedkeuring van
de douaneovereenkomst, op 5 September
1944 te Londen gesloten tussen de Bel
gisch-Luxemburgse unie en Nederland,
is Donderdagmiddag door de Belgische
Kamer met 135 stemmen voor, 5 tegen
en 21 onthoudingen aangenomen. Te
gen stemden de Waalse socialisten, ter
wijl de communisten zich van stemmen
onthielden.
Leerlingen ran de Grafische school uit
Utrecht, welke veertig jaar bestaat, brach
ten een bezoek aan Haarlem. Bij het
standbeeld van Laurens Jansz. Coster
werd de uitvinder der boekdrukkunst
symbolisch tot prof. honoris causa in de
typografie benoemd. Aan de voet werd een
krans gelegd. De bul completeerde
het geheel
Pronkende weldadigheid is ijdel- j
heid, gestoken in een kleed, dat
aan de naastenliefde is ont-
stolenj
Een rilling van afgrijzen gidig door de
aanwezigen, toen Luwe Muusse, die Don
derdagmiddag voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam terechtstond
als S.D.-agent en lid van een executie
peloton, onbewogen de executie van tien
dappere Nederlanders beschreef op de
Prins Hendrikkade te Zaandam. Opge
steld in een halve cirkel aan de Zaan
kant was op hen, nog voor het comman
do gegeven was, door Mollis en Kuiper
geschoten. Hierdoor ontstond verwarring
onder de slachtoffers. Zij drongen op een
hoop en halfstervenden ontvingen op
nieuw een genadeschot.
Verdachte, die reeds voor de oorlog
N.S.B.-er en lid van de W A. was, ging
tijdens de bezetting vrijwillig in Duits
land werken en vervolgens op Schiphol.
In 1942 werd hij op zijn verzoek aange
steld bij de Dienststelle in de Euterpe,
straat, eerst als administrateur maar
later ook als „Polizei-Augestelle" bij de
afdeling „Jodenvlucht naar het buiten
land". In die kwaliteit had M. beslag
gelegd op Joodse goederen. Daarna was
het nog steeds verder berg af met hem
gegaan.
Verdachte was, naar zijn zeggen,
vijf keer met een executie.peleton
mee geweest. Driemaal had hij
„slechts" geholpen bij de afzetting;
in twee andere gevallen, in Amster.
dam op de Amsteldijk en in Zaan.
dani op de Prins Hendrikkade, had
hij zelf geschoten.
Toen de president, j mr. Lamers, ver-
dachte het afschuwelijke van zijn daden
onder ogen bracht, trachtte deze zich te
verschuilen achter „de absolute gehoor
zaamheid", die van hem als S.D.-er en
S S.-er geëist werd.
President: „Achtte u zich ook geroe
pen in naam van deze „absolute gehoor
zaamheid" misdaden te plegen?"
Verd.: „Ik beroep mij op overmacht."
In het vooronderzoek had M. ook toe
gegeven aan Joden-arrestaties te hebben
deelgenomen, maar hij was toen „zeer
gedeprimeerd" geweest. Nu scheen hij
minder gedeprimeerd te zijn, want hij
trok althans zijn bekentenis in.
Als getuigen waren drie Kriminal-
Sekretare, Viermann, Boring en Wacho.
wiak een nieuwe verschijning voor het
Hof opgeroepen. Zij werden echter
door de president als getuigen-zonder-
geheugen bestempeld, nademaal hun
verklaringen van nul en gener waarde
bleken te zijn. Boring „verweigerte" zelfs
„die Aussage". Hij had nu al tweemaal
aan de Minister van Justitie en tweemaal
aan de procureur-generaal geschreven,
maar desondanks was hij nu na twee
jaar nog niet één keer gehoord. Uit pro
test weigerde hij iedere getuigenis. De
president nam de zaak niet al te tra
gisch op en las de schriftelijke verkla
ring voor, die Boring in het vooronder
zoek had afgelegd.
Zeer zonderlinge verschijningen waren
de getuigen a décharge. Zij wisten n.I.
geen van allen iets van de verdachte,
uitgezonderd dan een werkster in de
Euterpestraat, die wel eens gezien had
dat verdachte zich op het toilet ver
stopte, als hij kans liep bij het executie-
peleton ingedeeld te worden.
De procureur-fiscaal, mr. Keune, had
voor zijn requisitoir weinig woorden no.
dig. Het beroep op overmacht van ver.
dachte achtte hü juridisch, noch moreel,
aanvaardbaar. Verdachte had desnoods
ten koste van eigen leven moeten weige.
ren aan executie.peletons deel te nemen.
Mr. Keune eiste voor deze „opportunist
van de ergste soort, de doodstraf.
Uitspraak 17 Juli.
