NEDERLAND ACCEPTEERT IN
PRINCIPE DE UITNODIGING
KARDINAAL GRIFFIN OVER
ZIJN BEZOEK AAN POLEN
IS DE OORLOG ONAFWENDBAAR?
Twee tegengestelde beschouwingen
m
Sjahrir afgetreden als voorzitter
der Indonesische delegatie
Staking als
misdaad
D
J
Bidault hoopt nog op. samenwerking
met Rusland
Onderhandelingen op volslagen
mislukking uitgelopen
Bankroet van de Indische politiek
Tot hoofd en hart
T'
Ideologie en
praktijk
Enthousiasme
en lijden
ENKELE CONCESSIES?
Kinderen minder boter
Noggeen bakkersstaking
in de hoofdstad
ZATERDAG 5 JULI 1947 6'
69ste JAARGANG No. 23390
NA DE CONFERENTIE TE PARIJS
Bidault hoopt nog op mede
werking
Engeland waarschuwt voor
intimidatie
Nederland accepteert in
principe
Portugal, Polen, Zweden,
Italië zijn geïnteresseerd
Het weer.
RADIOREDE PROF. GERBRANDY
'In verband met de dwaze
geruchten welke zich
gevormd hebben rond twee
artikelen in de ,,Osserva-
iore Romano", hei semi-
officiele blad van hei Vaii-
caan, achten wij hei voor
onze lezers van belang van
de juiste inhoud hiervan
kennis te nemen. Een wei
nig ^ngekort volgt hier het
eerste artikel van de hand
van Graaf dalla Torre. In
de loop van de volgende
week hopen wij hei tweede
^artikel te plaateen.
Wees voorzichtig viet slechte lec-
tuur. Het spel dat met gedrukte
I krachten wordt gespeeld is ge-
yvaarlijker dan ontplofbare stoffen^
Boodschap aan Amerika
In Amersfoort waar
schijnlijk wel
GEEN EIEREN VOOR
RESTAURANTS
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w., 1 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrïgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLE
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mflHmeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ZasI
De tekst van de uitnodiging der Brit
se en Franse regeringen aan „alle Euro
pese Landen met voorlopige uitzondering
van Spanje" om vrijelijk samen te wer
ken bij het opstellen van het herstel-
program voor Europa volgens het plan-
'Marshall is Vrijdagavond gepubliceerd.
Diplomatieke vertegenwoordigers van
twee landen hebben uitnodigingen aan
22 landen overhandigd voor het zenden
van afgevaardigden naar de economische
conferentie vaneParijs op 12 Juli.
Men hoopt een commissie van samen
werking en vier sub-commissies voor
voedsel en landbouw, brandstof en ener
gie, ijzer en staal en transport, te kun
ten oprichten. Volgens de uitnodiging
zou de commissie van samenwerking
haar rapport aan de Amerikaanse rege
ring uiterlijk 1 September moeten in
dienen. Voorgesteld wordt, dat de com
missie haar eerste bijenkomst op 15 Juli
te Parijs zal houden en nauw contact
met de V.N., haar gespecialiseerde bu
reaux en intergouvernementele organi
saties zal onderhouden.
In de bijlage bij de uitnodiging ver
klaren de twee regeringen, dat zij spoe
dige actie van het allergrootste belang
achten, doch dat Europa in de eerste
plaats zichzelf moet helpen door de pro
ductie op te voeren. Vervolgens wordt
gezegd, dat steun der V.S. nodig is om
Europa weer op de been te helpen.
Georges Bidault, de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, heeft de Sov
jet Ambassadeur in Frankrijk, Bogomo-
lof, en de Amerikaanse ambassadeur,
Jefferson Caffery, in een schrijven op
de hoogte gesteld van de door Frank
rijk en Groot-Brittannië genomen stap
pen als gevolg van de mislukking t van
de conferentie van Parijs.
In zijn brief aan Bogom,olof schrijft
Bidault. dat Bevin en hij op 2 Juli, na
afloop van de laatste, zitting van de
conferentie, hadden verklaard, dat de
Blitse en Franse regering vastbesloten
Waren met iedere regering in Europa,
die door hetzelfde verlangen naar vrije
samenwerking bezield was, de bestude
ring van de mogelijkheden, die het plan-
Marshall had geopend, voort te zetten
k'ogrnaals wordt de hoop uitgesproken,
dat de Russische weigering tot samen-
Werking niet definitief is.
Engeland heeft Vrijdag duidelijk en
openlijk Rusland gewaarschuwd, dat po
gingen tot intimidatie van landen, wel
ke jjjn uitgenodigd om deel te nemen
aan het plan-Marshall, beschouwd zul-
•cn worden als schending der souverei-
niteit van die landen.
De voornaamste woordvoerder van
Buitenlandse Zaken richtte zich tot de
pers met de mededeling: „Molotov heeft
er de nadruk op gelegd, dat de grote
mogendheden de souvereiniteit der
kleinere staten niet zullen aantasten
Dat is een uitstekend principe. Het is
te hopen, dat alle tot de Parijse con
ferentie uitgenodigde regeringen door
een ieder volkomen vrij gelaten zullen
worden om de zaken tn het licht van
hun eigen wensen en belangen te be
schouwen en in overeenstemming met
wat zij zelf hun economische behoeften
achten".
Vrijdagmiddag omstreeks zes uur is
door de ambassadeurs van Engeland en
Frankrijk te 's-Gravenhage namens
hunne respectievelijke regeringen aan de
Nederlandse regering de uitnodiging
aangeboden tot bijwoning van de te Pa
rijs op 12 Juli te houden besprekingen
over het plan-Marshall.
De Nederlandse regering heeft deze
Uitnodiging in principe aanvaard.
In gezaghebbende kring te Lissabon is
verklaard, dat Portugal de Brits-Franse
invitatie inzake beraadslaging over de
voorstellen van Marshall voor hulp aan
Europa heeft aanvaard.
De Poolse regering, aldus verneemt
men in Warschau, heeft nog geen be
slissing genomen, maar de Poolse pre
mier, Cyrankiewicz, heeft op de Poolse
ambassade te Praag verklaard, dat Polen
positief geïnteresseerd is.
personen, die in nauwe betrekking
tot de Zweedse regering staan, hebben te
Stockholm verklaard, dat Zweden ver
moedelijk de Brits-Franse uitnodiging
zou accepteren. Op het Italiaanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken is be
kend geworden, dat Italië op de invita
tie ingaat.
Zondag 6 Juli om 20 uur Greenwich-
tijd, houdt de president van Argentinië,
generaal Juan Perón, voor de Argentijnse
Radio een rede over De verbroedering
van alle volleren", die 'direct na afloop
in het Engel!? Portugees, Russisch, Frans
en Italiaans vertaald zal worden. Het is
niet onwaarschijnlijk dat de K-R O. de re
de, mét de Hollandse vertaling, uitzendt.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Geleidelijk toenemende bewolking
met in de namiddag plaatselijk enige
lichte regen, vooral in het Westen
Van het land. In de kuststrook matige
wind tussen West en Zuid-West; in
het overige gedeelte van het land
zwakke wind. Lagere temperaturen
dan gisteren.
Zondag: zon 4.27—21.01, maan
23.14—6.59. Maandag: zon 4.28—21.91,
maan 23.32—8.10.
Te Soerubaja is het veertigjarig bestaan van de onder zeedienst der KonNed. Marine
herdachtDe commandant der zeemacht in Ned. Indië, vice-admiraal A. S. Pinke, zelf
ov.d-onderzeebootcommandantf ivas hiervoor uit Batavia overgekomen. Dc comman
dant der zeemacht in Ncd. Indië met zijn gevolg bezoekt het versierde dokkencom'
plex van de onder zeedienst in Socrabaja
Gisteravond heeft de voorzitter
van het Nationaal Comité „Hand
having Rijkseenheid", de oud-mi-
riister-president prof. mr. P. S. Ger*
brady, een radiotoespraak gehouden.
Hij begon zijn rede met te zeggen,
dat het Nederlandse volk zich bewust
wordt van het bankroet van de Indi
sche politiek van het kabinet Beel-
Jonkman.
De stemmen die pleiten voor een rek
ken der vernederende besprekingen met
de z.g. Republiek worden zwakker en
zwakker. Spreker haalde 'de woorden
aan van een hooggeplaatst Amerikaan
tg Batavia, welke luiden: „Als de Ne
derlanders nu, na de publicatie van d£
Republikeinse antwoord-nota, nog gaan
praten, dan kunnen zij beter tegelijk in
pakken, zij hebben dan alles verloren
Hierna sprak prof. Gerbrandy over onze
verantwoordelijkheid.
Het Nationaal Comité heeft van het
begin af gewaarschuwd, dat het in zee
gaan met de heel of half communisti
sche figuren op een volslagen mislukking
moest uitlopen. Die mislukking is er nu.
Gedurende de maanden van dit zin
loos onderhandelen zijn miïlioenen van
honger en ellehde omgekomen en is de
welvaart veranderd in armoede.
Vreemde redeneringen duiken op, zo
vervolgde prof. Gerbrandy, waarbij
wordt aangenomen, dat Linggadjati de
basis blijft voor de verdere politiek. Maar
het accoord van Linggadjati is gesloten
met personen, die zich voordoen als ver
tegenwoordigers der volken van Indië.
Nu komt men tot de conclusie, dat deze
personen geen vertegenwoordigers zijn.
Toch wil men het met deze z.g. verte
genwoordigers gesloten verdrag uitvoe
ren.
Maar kan men aannemen, dat de vol
keren in Indië het ook willen uitvoeren?
De besten des lands spreken de grootst
mogelijke twijfel uit over de grohdsla-
1
De laatste tijd is er veel sprake over een derde z.g. uiteindelijk beslissende
oorlog. In het verleden hebben We nu al twee oorlogen gehad, die beloofden
een „eind aan de oorlog" te zullen maken. Bü de eerste is dit al mislukt, bij
de tweede staat het op het punt van mislukken. Een derde oorlog zou wel weer
gevolgd worden doe een vierde, een schakel meer in de keten, die de mensen boeit
aan het vooroordeel van het geweld. Hat betreft de stand van zaken kunnen wij
Uitgaan van het woord van Z. H. de Paus, dat wij allen schuld zouden hebben,
indien wij voor deze droeve werkelijkheid de ogen zouden sluiten, onthaar niet te
zicïÏT en de armen zouden*kruisen om niet te handelen, daarbij als 'excuus naar
voren brengende dat er eigenlijk toch niets meer aan te doen is.
De oorzaak van deze onmiddellijke
werkelijkheid is het bestaan van
twee programma's, twee verschil
lende aan elkaar tegengestelde opvattin
gen over politiek en economie; men zou
kunnen zeggen: twee beschavingen. Men
stelt hen tegenover elkaar als het Oos
ten en het Westen. Telkens, wanneer
deze twee woorden gebruikt werden, was
het een beslissend ogenblik in de geschie
denis der mensheid: bij het einde van
het Romeinse Keizerrijk; bij het ont
staan van het Ruk van Karei de Grote;
bij de eeuwenlange strijd tegen de Islam.
Er waren dan steeds ideeën, verlangens,
gewapend imperialism^: oorlogen. Of de
gevechten beslissen konden over de
Waarde van de ene partij boven de an
dere, staat nog te bezien. In ieder geval
staan wij thans weer op zo'n punt. En
al vinden de optimisten dit overdreven:
een bestaande overdrijving is ook een
Werkelijkheid en duidt op een bepaalde
geestesgesteldheid. Een geestesgesteld
heid nu beslist vaak over de zakenze
ker wanneer zij te vinden is bij de re
geringen, de politici, de partijen en de
Pers.
Wij gaan dus uit van dc veronder
stelling, dat er twee ideeën bestaan,
aan de ene kant het communisme
met zijn philosophic, methodes en
gebruiken, en aan de andere kant de
democratie, ook jmet haar systeem
en practijken. De onverzoenbaarheid
Schijnt des te absoluter, naarmate
het communisme en de democratie
beiden absoluut vertrouwen in dc
Waarde hunner respectieve syste
men en zich tegenover elkaar stel
len niet alleen pp theoretisch, doch
ook op practisch gebied. Beide syste
men zijn van de katheder naar het
léven afgedaald en hebben zich om
gezet in politieke en sociale werke
lijkheden.
De philosophische problemen zijn eco
nomische en politieke problemen gewor
den. Indien d?, onverzoenlijkheid der
theoriën kan blijven bestaan op de leer
stoelen en in de pers (in het rijk der
gedachten), waar immers de meest te
gengestelde-ideeën kunnen leven zonder
zich verdrukt te gevoelen in de wereld
van de staat en het volk, geldt daaren
tegen het motto: „Mors tua vita mea"
(Uw ondergang' is mijn leven).
Men kan echter de practische werke
lijkheden niet negeren. De leer der Kerk»
houdt een geloof. een levend geloof in,
en is een geestelijke macht. In haar on
sterfelijk bestaan is zij nu reeds twintig
eeuwen op weg, doch leeft en werkt in
tussen, daarbij rekening houdend met
haar reisgezellen: de mensen en de sta
ten in de tijd, terwijl Zij gericht is op
het hejl van allen, moet Zij ook Haar
eigen leven verzekeren, opdat Zij tot
Haar taak in staat zij.
Het is dus voor ons de vraag, of wij
van de onverzoenbaarheid in het ideeën
rijk onvermijdelijk moeten afdalen tot
onverzoenbaarheid in het rijk der prac-
tijk, van de politiek. Dit zün zo maar
geen eenvoudige logische abstracties: er
bestonden reeds enige typen van staten,
die een idee concretiseerden, zowel in de
tijd voor als na Christus: de Joden, en
Spanje, de Turken, of om een recent
voorbeeld te vermelden: het Frankrijk
van de Revolutie. Deze Staat, die een
concretisering' ener idee beoogde te
zijn, moest in de persoon van zijn Eerste
Consul en zijn Keizer een compromis
sluiten tussen zijn opvatting en <Je wer
kelijkheid. Daardoor kwam het, nat de
Staat zelfs eigen wezenlijk^ distinctieven
verloor. Evenzo ging het -met Rusland
var.- de Revolutie: het heeft rebels van
Lenin tot Stalin een evolutie doorlopen,
die laat vermoeden, dat deze ontwikke
ling zichzelf niet zal verloochenen. Het
is voldoende hier te memoreren, hoe het
Bolsjewisme aanvankelijk, in naam zij
ner idee, tegen de oorlog zijnde, neutraal
bleef, doch na drie jaren van deze neu
traliteit moest afzien, om partij te
Kiezen voor een der tegenover elkaar
staande groeperingen (het nazisme en do
angelsaksische machten), die het beide
als eigen tegenstanders beschouwde.
Het Bolsjewisme deed dit niet uit
het oogpunt van een theoretisch ide
aal, doch omwille van het leven en
de noodzakelijkheid van een vrije
staat, die onafhankelijk wil blijven.
Als er gedurende de oorlog tussen
communisme en democratie geen on
verzoenbare tegenstelling was in
practische zin, waarom is dit dan
heden uitgesloten? Waar ter wereld
ook: overal geldt dat de Staat, die
een idee wil belichamen, altijd ob.
jectief een Staat zal blijven, welke
zal moeten zorgen voor de eigen be
langen en de eigen veiligheid.
Men zal beweren: de ideële motieven
gaan vóór de practische. Dat is waar. in
dien er sprake is van een niet te voor
komen conflict, dan geldt dit voor de
ideële motieven, doch dan blijft nog
altijd de taak over, zich bezig te hou
den met de practische motieven en deze
tot een oplossing te brengen. Dit is niet
de geestestoestand van het „onafwend
bare". Integendeel: deze geestestoestand
schept begrip voor de verantwoordelijk
heid, vooral bij hen; die vooraanstaan
de posten bekleden. De oorlog is geen
onafwendbare noodzaak, dit was hij
trouwens nooit. Dat de vrede onmoge
lijk zou zijn is Christelijk genomen een
dwaling en menselijk gesproken een
barbaarsheid.
Tot slot van dit eerste artikel haalt de
Hoofdredacteur van de „Osservatore" een
recente uitspraak van Z.H. de Paus aan:
„Voor hen, die de zaken in het licht der
Goddelijke Orde beschouwen, bestaat er
geen twijfel, dat zelfs in geval van de
ernstigste tegenstellingen der menselijke
en nationale belangen, er steeds ruimte
blijft voor een vreedzame schikking."
gen van Linggadjati. Het accooord moge
gen van Linggadjati. Het accoord moge
politiek, voor klaroen, die doet horen,
wat men eigenlijk wil, deugt het niet.
Wie, zo vervolgde prof. Gerbrandy,
zijn de veldheren op het slagveld, die
ons door hun strategie -deze ver
schrikkelijke nederlaag hebben be
zorgd? Dat zijn och zeker Van Mook
en de Commissie-Generaal. „Indien
ik het politieke zondenregi'ster van
deze heren moest opsommen, zou ik
morgei^nog staan te spreken."
Het kabinet liep achter Van Mook en
zijn circus aan, als een hondje achte*
zijn baas. Men heeft zich niet ontzien
met de tegenpartij onder één hoedje te
spelen. Zolang dit genre politici gehand
haafd blijft, staat de zaak hopeloos.
De regering, Zo zei prof. Gerbrandy,
kan dit weten, het Nederlandse volk weet
het. De vertegenwoordigers te Batavia
hebben een dubbel spel gespeeld, waar
bij men de Republiek op de been wilde
houden. Het Nederlandse volk werd mis
leid.
We moeten los van d'1 alles, los van
de Republiek, los van hen die het schip
van staat op de klippen hebben ge
stuurd. Een kreet stijgt op van millioe-
nen rijksgenoten: „Helpt ons eindelijk of
verdwijnt voor immer."
Kardinaal Griffin, Aartsbisschop
van Westminster, die op 19 Juni van
zijn grote reis uit Polen terugkeer
de, verklaarde op een bijeenkomst in
Ratcliffe College, Leicester: „De
voornaamste indrukken, die ik in Po
len opdeed, waren, dat in Polcn ge.
wcldig veel mensenlevens en eigen
dommen verloren gingen als gevolg
van dc oorlog en het vaste voorne
men van dc Nazi's, de Polen uit te
rceicn; dat Polen zeer arm is, dat
het Katholieke levCn er flink en
krachtig bloeit en er een zeer grote
toegenegenheid bestaat voor Groot-
Brittannië."
Sprekend over zijn gastheer. Kardinaal
Hlond. Primaat van Polen, zeide Kardi
naai Griffin: „Hij wordt door het volk
zeerg eacht en bemind, ook al omdat hij
tijdens de oorlog enige tijd gevangene
van de Duitsers was. Ook merkte ik op,
dat dit voor de overige Poolse bisschop
pen geldt, die allen te zarnen met hun
volk leefden; sommigen hunner waren
o.a. in Dachau, in de door mü bezochte
vroegere Duitse kampen in Polen, wer
den 41? millioen mensen vermoord en
vergast, onder hen bevonden zich twee
bisschoppen en duizenden priesters.
Te Warschau hoorde ïk de H. Mis in
een Jezuieten-Colegel, waar de relikwie,
ën van de H. Andreas Bobola, een mar
telaar der Jezuïetenorde bewaard wor
den. In de kelder van het huis waren 25
Jezuietenpriester en enige vooraanstaan
de leken voorlopig bijgezet; zij werden
door de Duitsers doodgeschoten.
Alleen reeds in Bydgozcs werden van
de 140.000 inwoners 20.000 doodgeschoten
op de openbare pleinen. Wie door War
schau wandelt, ziet op vele plaatsen ge
denkstenen om er aan te herinneren, dat
daar mensen werden vermoord. Overal
waar ik priesters bijeen trof, hadden er
talrijke in Dachau gezeten. In een dio
cees kwam 50 pet. van de priesters om.
Duizenden wezen worden door de Cari
tas verzorgd. Op stoffelijk gebied zijn
onoverzienbare verwoestingen öange-
ricfit; te Warschau bliezen de Duitsers
met moedwil de Kathedraal op.
Het Poolse volk is arm, auto's zijn er
nauwelijks, hele families zag ik geknield
op de velden werken om te planten en
te wieden. Zeer velen leven van de Ca
ritas, die ook op haar beurt door het
buitenland wordt gesteund. Ik hoop, dat
Groot-Brittannië zich nog meer zal in
spannen om zijn bondgenoot te hulp te
komen met voedstel, kleding en ook met
boeken. Over het katholieke leven in Po.
len merkte de Kardinaal op, dat het uit
munt door „diepte, trouw en een gezind-
Onder de. goede zorgen van de hoofdopzichter vertoeven tioee jonge antilopen in Ar -
tis. Ze zijn een geschenk van de bemanning van de „Kortenaervoor onze prinsesjes
Naar Reuter verneemt, is Sjahrir
afgetreden als hoofd van de Indone
sische delegatie, die de onderhande
lingen met dc Nederlanders tot nu
toe namens de Republikeinse regering
heeft gevoerd.
Het nieuwe Republikeinse kabinet ver
gaderde gisteravond om het antwoord op
het verzoek van Van Mook om ophel
dering, te formuldren. Waarnemers, die
in nauw contact staan met het nieuwe
kabinet, verwachten, dat het antwoord een
Verzoenend karakter zal dragen en een
duidelijke verklaring zal bevatten op de
door Van Mook naar voren gebrachte
punten. x
De overhandiging van het antwoord
der Republikeinse'regering op de Ne
derlandse voorstellen is tot morgen
uitgesteld. Dë republikeinse vice-pre
mier. Setiadjit, zal vanavond uit
Djokjakarta naar Batavia vertrekken.
De Indonesische vice-minister van
Buitenlandse Zaken, Tamsil, heeft ver
klaard: „De Indonesiërs zijn bei'eid con
cessies te doen aan de Nederlanders, mits
dit geen schade doet aan het de facto-
gezag van de Indonesische Republiek'.
Gemeld wordt, dat de minister van
Buitenlandse Zaken, Hadji Agoes Salim,
teruggeroepen is uit Damascus, waar hij
op het ogenblik vertoeft.
Sjarifoeddin heeft een boodschap ge
zonden aan het volk en de regering van
Amerika, waarin Amerika wordt verzocht
„voort te gaan zijn invloed aan te wen
den voor de waarborging van de vrede,
zoals wij door vredelievende onderhan
delingen streven naar het bereiken van
een overeenkomst met Nederland. Op
Amerika's onafhankelijkheidsdag vragen
wij, als volk dat op het ogenblik streeft
naar dat grote doel van vrijheid en de
mocratie, aan uw regering en uw volk
onze gelukwensen over te brengen."
Kardinaal Griffin
heid om het'geloof openbaar te belijden.
De devotie is er zeer groot. Dit nam ik
waar tijdens mijn tocht van ca. 2500 kilo
meter."
In verband hiermede memoreerde de
Kardinaal zijn bezoek aan het Nationale
Maria-heiligdom, Czestoehowa, waar
's avonds onder een stromende regen
duizenden aan dq processie deelnamen
„Overal werd ons gezelschap met
stormachtige geestdrift ontvangen
door geweldige menigten; in ieder
dorp, waar wij doorkwamen, was een
triomfboog opgericht Twee keer werd
onze auto door het enthousiaste pu
bliek in de hoogte getild. Toen ik te
Bydgoszcs de drie mijl van het vlieg
veld naar het centrum aflegde, stond/
er langs de gehele weg een jui-
chende menigte en ieder huis was
versierd. Ik had het voorrecht dui
zenden te kunnen toespreken."
Bij zijn bezoek aan de Katholieke
Universiteit^ van Lublin bleek het Kar
dinaal Griffin, met hoeveel goede moed
de jeugd vooruit kijkt en het land gees
telijk en stoffelijk wil heropbouwen. „Op
de joaige katholieken heeft Polen zijn
hoop gesteld."
Met ingang van 20 Juli zal het
boterrantsoen voor kinderen van 4
Lm. 15 jaar weer op het oude peil
worden teruggebracht, t.w. 125 gram
per 14 dagen, naast 375 gram mar
garine/vet.
Zoals men weet, is onlangs het rant
soen boter voor deze groep verhoogd,
uiteraard met een gelijke vermindering
van het margarine/ vetrantsoen, omdat de
boterpocitie daartoe mogelijkheid bood.
De rantsoenwijziging hield in. dat het
14-daagse rantsoen voedingsvetten voor
deze kinderen uit 250 gram boter en
250 gram margarine/vet bestond.
Een zo gelijkmatig mogelijke boterver-
strekking in het komende winterseizoen
maakt bovengenoemde wijziging nood
zakelijk, zo wordt ons van de zijde van
het ministerie van Landbouw. Visserij en
Voedselvoorziening medegedeeld.
Naar het A. N. P. van de zijde dei-
Amsterdamse bakkerspatroons ver
neemt, wordt het in deze kringen
hoogst onwaarschijnlijk geacht, dat
vandaag, Zaterdag 5 Juli, van de
zijde van de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
nog een beslissing zal afkomen in
zake de verhoging van de meelprijs.
Met hej hierop is de vrees bij
het publiek voor de aanvankelijk
dreigende stopzetting der brood
voorziening op a.s. Maandag volko
men ongegrond, aldus de bal^kers-
patroons, en is hamsteren van brood
onnodig.
In een stormachtige vergadering heb
ben ook de Amersfoortse bakkers hun
misnoegen geuit tegen de voorgenomen
maatregelen van de regering, om de
prijs va'n liet brood te verlagen. Indien
er geen oplossing wordt gevonden zul
len zij Maandag in staking gaan. Voor
ziekenhuizen, gestichten en kazernes
blijft men doorbakken.
Met ingémg van Maandag 6 Juli zal
de verstrekking van eieren aan restau
rants worden stopgezet. Zoals men weet,
liet de eierproductie toe, dat begin
Maart tijdelijk aan restaurants een toe
wijzing van één ei per twee maaltijden
werd verstrekt. De seizoenschaarste aan
eieren en de behoefte aan export maak
ten het onmogelijk momenteel de ver
strekking aan restaurants voort te zet
ten.
Tot de revatriëerenden, die met het m.s. „Indrapoera" uit Indonesië te Rotterdam
arriveerden, behoorden ook een contingent mariniers ter sterkte van 148 man en 121
man van de Kon. Landmacht. Onder hen bevond zich ook Neerlands jongste marinier.
Rawi, een waarschijnlijk acht jaar oud Indonesisch jongetje, dat geen ouders meer
heelt. Hij werd in Tjermee door het K.N.I.L. gevonden. Dc marinier korporaal Kapteyn
adopteerde hem en kreeg verlof, hem naar Nederland mede te nemen. Temidden van
zijn' makkers wacht Rawi op cle ontscheping
(Van een bijzondere medewerker)
oor heel West-Europa slaat een golf
van stakingen. Een brief uit de
tweede ring van de Banlieue, die
kring van prettig aandoende dorpjes en
kleine stadjes rond Parijs, vertelde ons
van de verschrikkingen welke de kor
te maar hevige stakingen, die onlangs
algemeen het Franse leven bedreig
den en die onregelmatig nu hier,
dan daar nog steeds voortduren,
verooftaakten. „Les grèvistes sont des
criminels", „Stakers zijn misdadigers",
schrijft c>ns een bevriend arbeider uit dit
Parijs. Ook in Nederland krijgen we zo
nu en dan een demonstratie van het ver-
oordelenswaardige gestook van mala-fide
elementen, die de arbeiders opzetten toj
slaking. Het is zonder twijfel opmer
kenswaardig, dat uit Rusland zelden van
staking wordt vernomen. Natuurlijk
komt dat, omdat daar alles ideaal is.
Daar hebben de arbeiders geen wensen,
laat staan eisen. En als er eens iets,
mocht zijn, wat hun ontevredenheid zou
kunnen gaande maken, dan behoeven ze
maar te kikken bij de kameraad-vak
bondcommissaris en de zaak is in orde.
Precies zó was het in het voorbije „dui
zend-jarig rijk", alieen met dit verschil
dat we daar zo nu en dan nog eens
achter de schermen konden kijken en
dan tot de ontstellende ontdekking
kwamen, dat zelfs de minste poging tot
staking met de dood, minstens met ver
banning naar de gruwelijke concentra
tiekampen, werd gestraft. Dat hiermede
een zedelijk recht van de mens wordt
aangetast, komt in de hoofden van col-
ic-ctivisten natuurlijk niet op. Een mens
heeft daar immers geen zedelijke rech
ten. De collectiviteit, de gemeenschap
is het, waar alles om draait, de mens,
ook al is hij van koninklijke bloede door
zijn kindschap Gods, is slechts een ra
dertje in het dode en dodende mecha
nisme van de staatsmoloch.
Dat de werkstaking als sociaal-eco
nomisch verschijnsel, als middel, zede
lijk geoorloofd kan zijn, betwist inmid
dels niemand meer ernstig. Dat voor het
geoorloofd zijn aan bepaalde voorwaar
den moet worden voldaan, is evenzeer
duidèlijk. Koenraadt vat ze in zijn
Maatschappijleer als volgt samen: le.
Een staking mag alleen om gewichtige
doeleinden worden begonnen; 2e. de meer
vreedzame middelen moeten alle hebben
gefaald; 3e. het te verwachten goede ge
volg van de strijd moet tegen de daar
aan verbonden nadelen opwegen; 4e. er
moet gegronde hoop aanwezig zijn, dat
de staking tot het beoogde resultaat zal
voeren; 5e. in geen geval mag ze wor
den gehanteerd, waftneer de eisen van
het algemeen welzijn zich er tegen ver
zetten.
Dit. alles betreft de staking als sociaal-
economisch verschijnsel.
We kennen in de geschiedenis van dt
werkstaking evenwel ook de politieke
staking. De oorlogsjaren hebben er ons
een tweetal duidelijke voorbeelden van
gegeven, n.l. de Februari-staking van
'42 en de spoorwegstaking. Vooral in het
laatste geval zal niemand ontkennen,
dar aan deze staking kanten waren,
waardoor het directe algemene welzijn
ernstig in gevaar werd gebracht. De nog
aanwezige auto-tractie b.v. bleek niet
in staat het restant voedselvoorraden
gelijkelijk over he^ land te verdelen.
Slechts het grotere goed: de bestrijding
van de onrechtmatige indringer kon hier
a'.s rechtvaardiging van het tijdelijk
aangebrachte kwaad gelden.
De arbeiders-centrale, die nog steeds
niet als bona-fide vakbeweging wenst te
worden aangemerkt (anders zou ze zich
we! naar. de regels van het spel gaan
voegen), de splijtzwam in de Neder
landse (neutrale) vakbeweging, die zich
volkomen ten onrechte een eenheids-
vakcenfrale noemt, heeft, sinds de oor
log officieel eindigde, niet opgehouden
de naar Nederlandse beschavingsopvat
tingen reeds lang uit de tijd 'zijnde
,.staak-maar-raak"-methode toe te pas
sen, zonder zich daarbij ooit aan een
van de vijf bovengenoemde voorwaar-
o'en, regels van het spel, te hebben wil
len storen. Meermalen hielden deze sta
kingen rechtstreeks verband met be
paalde politieke eisen of verlangens.
Voor zover achteraf bleek, dat ze bij
het Nederlandse publiek zeer sterke anti
pathie tegen de communisten kweekten,
heeft onlangs de hoofdredacteur van
„De Waarheid" getracht de schuld voor
al van de Rotterdamse stakingen op de
Trotskisten te schuiven, nadat aan
vankelijk ten stelligste was ontkend, dat
de communisten er iets nree te ma
ken hadden.
hans hebben de communisten een
nieuwe „stunt" aangekondigd. In
dien het in Indië tot militaire actie
mocht komen, zullen de E.V.G.-ers tot
een algemene staking worden opgeroe
pen en zal getracht worden de andere
arbeiders eveneens tot zulk een (men
leze hierover nog eens de voorwaarden
wanneer een staking geoorloofd is) zede
lijk ongeoorloofde handelwijze op te zet
ten. Reeds gaat men zó ver, te sugge
reren, dat het N.V V. met dit streven in
stemt. Men heeft nog precies voldoende
verstand, niet te trachten he ,|fde van
de katholieke arbeiders te zeggen.
Toen in April 1903 Albert Hahn Jr. zijn
beruchte „worgprent" tegen de sta-
kingswetten publiceerde, liet de regering
niet na politiemaatregelen te nemen. In
het andere geval immers zou zij zichzelf
een brevet van onvermogen hebben uit
gereikt. Nu zijn er enkele aanplakbiljet
ten in beslag genomen, welke reeds tot
deze misdadige staking aanspoorden.
Zijn niet nog krachtiger maatregelen
hier meer en eerder op hun plaats?
Het Ljpderlandse volk en speciaal de
bona-fide Nederlandse arbeider tone de
rust en de waakzaamheid van de ge
waarschuwde. Ook in de E.V.C. zi.in,
naar onze mening, vele bona-fide, maar
misleide, werkers. Men signalere de voor
genomen misdaad, men beneme de on
ruststokers de kans. hun euveldaad uit
te voeren.
De C.C.D. te Nunspeet heeft -een in
val gedaan in hotel „Atlanta" aldaar.
Een grote hoeveelheid clandestien /er-
kregen levensmiddelen werd in beslag ge.
nomen. De eigenaar van he hotel en
éen kellner werden in, voorlopig arrest
gesteld.
