Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | 5 juli 1947 | pagina 4

De nieuwe loonbelasting

JJ

Thans loodkoorts
op de Veluwe

r

Wij luisteren naar

DE SCHADUW van DJENGIS KHAN

leroëmd vlieger

SPINNETJE SPIJKER en
HOLLETJE HAAIEWIET

V.homif

4

•■s

bezoek

N

Gelukzoekers van
heinde en verre

VROUW LEIDSTER.VAN
DIEVENBENDE

«•s

van Czaar Peter de Grote

Ldie terugkeerde

ZATERDAG 5 JULI 1947

PAGINA 4

„Madeleine" ontkent

Liturgische Weekkalender

a
2

f

f

i I

TEKENCURSUS

'JNc

kers,

H.

De goudvondsten op de Noord-Ve-
luwe hebben geen goldrush tengevol
ge gehad, Maar volgens de laatste
berichten bevindt zich op enkele
plaatsen in de Veluwse bodem thans
een metaal, dat een complete exodus
van mannen, vrouwen en kinderen
veroorzaakt. Zelfs de bosbessen blij.
ven er voor staan.

Lood is het toverwoord, dat in de sche
meravond en in de vroege morgen
uren allerlei gelukzoekers van heinde en
ver naar de Harskamp lokt om daar op
het uitgestrekte rijksschietterrein, ge
wapend met kolenschop of ander graat,
middel, te pionieren, koortsachtig de

aarde om te woelen, op zoek naar het

zoal niet edele, dan toch kostbare me
taal.

Achter de schietbanen liggen de ko
gelvangers en in deze kunstmatig opge
worpen heuvels komt het merendeel der
afgeschoten projectielen terecht.

Daar zit het lood, het lood van de ve.
nijnige geweer- en mitrailleurkogels, dat
de vinder een prachtig daggeld belooft,
als het tenminste waar is, dat sommige
zwarte opkopers er tot 8 gulden per kilo
voor neerteilen én sommigen het tot f
kilo per dag weten te brengen

Natuurlijk is het verboden, dat lood-
zoeken. want de kogels behoren zowe)
vóór als na het gebruik aan het Rijk en
wie de vormloze klompjes of klompen uit
de Harskampse kogelvangers opdelft en
meeneemt, maakt zich aan diefstal
schuldig.

Op de Noorderhei was in het begin
dezer week zeker wei een vijftigtal lood-
zoekers, groot en klein, vol ambitie aan
het werk. Delvers uit Otterlo en Koot.
wijk. maar ook uit Arnhem en Apeldoorn.
Driftig wroetend, telkens schuw op- en
omkijkend, gereed op het minste teken
van onraad op de vlucht te slaan, want
de marechaussee doet al het mogelijke
om deze merkwaardige invasie te keren.
Maar het lood lokt onweerstaanbaar. De
loodkoorts heeft vele Veluwenaren aan
gestoken.

Voor de Maastrichtse Rechtbank
stond Donderdag een dievenbende
terecht, die zich in het begin van
dit jaar onder leiding van een vrouw
heeft schuldig gemaakt aan I enkele
ernstige diefstallen met inbraak, po
ging tot inbraak en een overval met
geweldpleging.

Voor de rechtbank kwam het weder
varen van de bende bij stukjes en brok
jes aan het licht. Adriana L. Looymans
te Maastricht, bekend onder de naam
Madeleine'*, verzamelde zware jongens
om zich heen, die ze er op uit stuurde,
als er iets te halen was. Zy verzamelde
de inlichtingen, werkte de plannen uit
en nam de buit in ontvangst.

De voorbereiding van de „grote slag",
waarbij men het oog had op een bedrag
van t 180.000—, dat in de brandkast
van de eierenhandelaar Becker zou zit
ten. werd een fout gemaakt. Men had
daarvoor zelfs een expert in brandkas-
ten-kraken uit België gecharterd en deze
maakte de nodige voorbereidingen. De
fout was echter: dat, men contact zocht
met een broer van Becker, dip op zijn
beurt etfiter de politie waarschuwde, zo
dat deze van hetgeen gebeuren ging op
de hoogte was. Huis en omgeving werden
op de bewuste avond door politiemannen
bezet en toen eindelijk tegen midder
nacht de bopven het huis binnendron
gen. liet men deze hun gang gaan tot
de brandkast was geforceerd. Toen
greep "de politie in. Twee van de in
brekers slaagden erin te ontsnappen,
maar de derde werd aangeschoten en
gearresteerd. Üit zijn verklaringen volg
den arrestaties en ten slotte had men
de hele bende, inclusief Madeleine, wel-
ke echter ontkennen bleef, te pakken.

Er werden thans ztrafferv geëist va
riërende van één tot drle jaar.

ZONDAG 6 Juli 6e Zondag na Pink
steren. 2 Octaafdag van de H.H. Petrus
en Paulus. Credo. Praef. H. Drievuldig
heid. Laatste Evang. v. d. Octaafdag.
MAANDAG H.H. Cyrillus en Methodius.
Haarlem (Geconsacr. kerken). Kerkwij
ding. Credo. Den 'Bosch. Zoete Lieve
Vrouw van Den Bosch. 2 H.H. Cyrillus
en Methodius. Credo. Praef. H. Maagd.
DINSDAG H. Elisabeth. 2 A cunctis. 3
naar keuze. Haarlem (G.K.). 2 Kerkwij
ding. 3 H. Maagd. Credo. WOENSDAG
H.H. Martelaren van Gorcum. Haarlem
(G.K.). 2 Kerkwijding. Credo. DONDER
DAG H.H. ZevenBroeders en Gez. 2
A cunctis. 3 n. keuze. Haarlem (G.K.). 2
Kerkwijding. 3 H. Maagd. Credo. VRIJ
DAG H. Pips (nieuwe Pausmis). 2 Acuntf.
tis. 3 ri. keuze. Praef. Apost. Haarlem
(G.K.) Kerkwijding. 2 H. Pius 'uit de
nieuwe Pausmis). 3 H. Maagd. Credo
Breda. Zegepraal v.d. H. Norbertus. 2 H
Pius (uit de nieuwe Pausmis). Praef
Apost. ZATERDAG H. Joannes Gualber-
tus. 2 H.H. Nabor en Felix. Haarlem
(G.K.). 2 Kerkwijding. 3 H.H. Nabor en
Felix. Credo. ZONDAG 13 Juli. 7e Zon
dag na Pinksteren. 2 H. Anacletus (uit
de nieuwe Pausmis). 2 A cunctis. Credo.
Praef. H. Drievuldigheid. Haarlem
(G.K.). 3 Kerkwijding. Of Haarlem
(G.K.). Kerkwijding. 2 7e Zondag na
Pinksteren. Credo. Praef. H. Drievuldig
heid. Laatste Evang. v. d. 7e Zondag na
Pinksteren.

Men dient bij het vaststellen van de verschuldigde belasting rekening te houden
met het feit, dat met ingang van 1 Juli loonbelasting zal worden ingehouden
over het loon, verhoogd met het bedrag van de kinderbijslag en eventueel andere

sociale uitkeringen.

Voor hen, die maandsalaris genieten, is dit voor de eerste drie kinderen f 10.40
per maand voor ieder kind, en voor elk volgend kind f 13.per maand.

MAANDLOON

BELASTING

van

tot
en
met

iV
bek
a
O-c

73 C
h. CJ

k S:

n'c o
A c-a
0) o c
O N3

c

•O fl;

c

a a.
x ts

a

c

u

c

9
u

-<.5

X

3

S

2

3

2

75.84— 78.33
78.34— 80.83
80.84— 83.33

0.50
0.79
1.11

83.34— 85.83
85.84— 88.33
88.34— 90.83
90.84— 93.33
93.34— 98.33

1.43
1.78
2.13
2.50
2.88

i i

0.48
0.92
1.41
1.94
2.51

98.34—103.33
103.34—108.33
108.34—113.33
113.34—118.33
118.34—123.33

3.68
4.52
5.38
6.29
7.23

0.75
1.16
1.60
2.08
2.58

123.34—128.33
128.34—133.33
133.34—138.33
138.34—143.33
143.34—148.33

8.20
9.19
10.22
11.27
12.34

3.11
3.73
4.38
5.05
5.75

0.58

«j

118.34—153.33
153.34—158.33
158.34—163.33
163.34—168.33
168.34—173.33

13.45
14.60
15.70
16.90
18.10

6.47
7.21
7.97
8.75
9.55

3.12
3.67
4.24
4.83
5.46

0.92
1.28
1.66
2.07
2.50

0.67

173.34—178.33
178.34—183.33
183.34—188.33
188.34—193.33
193.34—198.33

19,30
20.50
21.75
23.05
24.30

10.37
11.20
12.05
12.93
13.80

6.09
6.75
7.43
8.11
8.82

2.95
3.43
3.92
4.44
4.98

0.94
1.23
1.54
1.8S
2.23

0.61

198.34—203.33
203.34—208.33
208.34—213.33
213.34—218.33
218.34—223.33

25.65
26.95
28.30
29.65
31.05

14.70
15.65
16.55
17.50
18.45

9.53
10.27
11,02
11.78
12.56

5.53
6.09
6.67
7.26
7.87

2.61
3.00
3.41
3.85
4.30

0.81
1.03
1.28
1.53
1.S0

0.50
0.64
0.82
1.00
1.20

223.34—228.33
'228.34—233.33
233.34—238.33
238.34—243.33
243.34—248.33

32.40
33.85
35.25
36.65
38.15

19.40
20.40
21.40
22.40
23.45

13.33
14.15
14.95
15.80
16.65

8.48
9.11
9.74
10.38
11.04

4.76
5.23
5.71
6.20
6.70

2.10
2.43
2.76
3.09
3.43

248.34—253.33
253.34—258.33
258.34—263.33
263.34—268.33
268.34—273.33

39.65
41.10
42.60
44.15
45.65

24.50
25.55
26.60
27.65
28.75

17.50
18.40
19.25
20.15
21.10

11.73
12.43
13.13
13.85
14.6C

7.20
7.71
8.23
8.77
9.32

3.78
4.15
4.53
4.92
5.31

1.42
1.64
1.88
2.11
2.35

0.52
0.64
0.77
0.91
1.05

273.34—278.33
278.34—283.33
283.34—288.33
288.34—293.33
293.34—298.33

47.15
48.75
50.30
51.90
53.50

29.85
30.95
32.10
33.20
34.40

22.00
22.95
23.90
24.90
25.85

15.35
16.10
16.90
17.65
18.45

9.88
10.45
11.05
11.67
12.28

5.71
6.11

6.52
6.93
7.36

2.60
2.86
3.13
3.40
3^8

298.34—303.33
303.34—308.33
308.34—313.33
313.34—318.33
318.34—323.33

55.15
56.75
58.35
60.00
61.70

35.55
36.70
37.90
39.05
40.25

26.80
27.80
28.80
29.80
30.85

19130
20.15
20.95
21.80
22.65

12.93
13.60
14.25
14.95
15.65

7.79
8.26
8.75
9.25
9.77

3.97
4.25
4.53
4.83
5.12

1.20
1.36
1.52
1.68
1.85

323.34—328.33
328.34—333.33
333.34—338.33
338.34—343.33
343.34—348.33

63.30
65.10
66.80
68.50
70/20

41.45
42.65
43.90
45.15
46.40

31.90
33.00
34.10
35.15
36.30

'23.50
24.40
25.25
26.20
27.15

16.40
17.10
17.80
18.50
19.20

10.29
10.84
11.40
.11.97
12.54

5.46
5.83
6.21
6.60
7.00

2.02
2.18
2.35
2.53
2.71

348.34—358.33
358.34—368.33
368.34—378.33
378.34—388.33
388.34—398.33

71.90
75.40
79.00
82.60
86.3C

47.65
50.15
52.75
55.40
58.00

37.40
39.65
41.95
44.40
46.85

28.15
30.15
32.15
34.20
36.35

19.95
21.55
93.25
25.05
26.90

13.13
14.30
15.60
16.95
18.40

7.43
8.33
9.24
10.16
11.15

2.92
3.39
3.96
4.63
5.34

398.34—408.33
408.34—418.33
418,34—428.33
428.34—438.33
438.34—448.33

89.90
93.70
97.40
101.30
105.10

60.70
63.40
66.20
68.90
71.80

49.35
51.90
54.45
57.05
59.70

38.55
40.90
43.30
45.75
48.20

28.70
30.70
32.75
34.95
37.25

19.95
21.65
23.30
25.05
26.95

12.33
13.60
14,95
16.40
17.80

6.08
6.86
7.69
8.65
9.78

448.34—458.33
458.34468.33
468.34—478.33
478.34—488.33
488.34—498.33

108.90
112.80
116.80
120.80
124.90

74.60
77.50
80.40
83.40
86.30

62.30
65.10
67.80
70.60
73.40.

50.70
53.20
55.80
58.40
61.00

39.60
42.00
44.35
46.70
49.30

29.05
31.15
33.40
35.65
37.90

19.40
21.15
23.15
25.15
27.20

11.03
12.36
13.80
15.35
17.20

578.34—588.33
668.34—678.33
748.34—758.33
838.34—848.33

162.80
203.30
241.30
286.00

114.40
144.70
173.20
206.90

100.10
128.90
156.30
188.80

86.20
113.50,
140.00
171.30

72.80
L 98.80
1123.30
154.00

59.90
84.90
108.50
137.40

47.65
71.00
93.30
121.10

36.05
57.60
79.10
105.30

SfIlllltllllIllllllllllllllllllllllllllllllflIU

I 1ste JAARGANG

niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiwiiir:

tot

SJllllllltlllllIII!lllllllllllllllllllllt1llll£

niimiiifiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiimirc

van Rusland aan Holland in 1697

ZATERDAG

HILVERSUM T, 301 m. 16.00 Phil,
ork. 16.20 Kath. thuisfront 16.30
Gregoriaans 17.00 Wigwam 18.00 P.
Robeson 18.15 Weekoverzicht 18.30
Strijdkr. 19.00 Nieuws 19.20 Gram.

19.45 Dep. 20.05 Gew. man 20.12
Act. 20.20 Wie weet? 21.00 Ork. z.
naam '21.30 Tombola 21.45 Verslag
kampioenswedstrijd 22f.OO Gelaarsde
Kat. hoorspel 23.00 Nieuws 23.20
Symph. conc.

HILVERSUM II. 415 m. 16.15 Merels

16.35 Millers-Sext. 17.00 Sportpr.
17.15 Piano 17.30 Artist, staalk.
17.50 Rep. goederenvervoer 18.00
Nieuws 18.15 Mannenkoor 18.30
Boerderij 19.00 Viool 19.30 Jeugd
19.45 Una Sancta lez. 20.08 Dingen
v. d. Dag 20.15 Oké 21.15 Soc.
comm. 21.30 Vaudeville ork.
22.00 Hoorsp. ellendigen 22.30 Malando

22.50 Tour de France 23.00 Nieuws

23.15 Kwartet Corduwener 2345
Light Opera Comp.

ZONDAG

HILVERSUM I. 301 m. 8.00 Nieuws

8.15 Man tot man 8.30 Kerkd.
9.30.Nieuws 9.45 Viool 9.55 Hoogmis
11.30 Trio (^Beethoven) 12.03 Orgel
12.15 Boeckhuys 12.30 Kareol sept.
13.00 Nieuws 13.20 Kareol 13 40
Apolog. 14.00 Walsen 14.30 Concert
Kurhaus 15.05 Vrolijk piano prog.
15.30 Voordr. balladen 15.40 Harmonie

16.20 kappersbedrijf 16.30 Ziekenlof

17.00 Kerkdienst 18.30 Strijdkr.
19.00 Orgel 19.15 Bijbel 19.30 Nieuv/a

19.45 Phil. ork. 20.00 Act. 20 07
Gew man 20.15 Zilvervloot
21.00 Kampioenschappen voetbal
21.15 Hoorsp. helden* van Gorkum
22.30 Nieuws 22.50 Symph. cqpc.

HILVERSUM II. 415 m. 8.00 Nieuws

8.15 Gram. 8.30 Platteland 8.45
Intermezzo 9.10 Postd. 9.15 Geestel.
leven 9.30 Men vraagt 10.00 Klank
panorama 11.45 Geest. Wederopb.
12.00 Gram. 12.30 Zondagclub 12.40
Mannenkoor 13.00 Nieuws 13.15

Zigeunerork. 13.50 Spoorwegen 14.00
Gram. 14.05 Boeken 14.30 Kamerork.

15.10 Film 15.30 Skymasters 16.30
Sportflitsen 17.00 Gedichten 17.30
Fanfare 17.50 Orgel 18.00 Nieuws
18.15 Nat. hengel wedstrijd 18.30 Ope
rette 19.00 Radiol^mpus 19.30 Stra-
divasextet 20.00 Act. 20.15 Stafmuz.

20.50 Hoorspel twee Egypt, dieven
21.20 Intieme parade422.15 Phil. ork.

23.00 Nieuws 23.15 Gram.

MAANDAG

HILVERSUM1 I, 301 m. 7.00 Nieuws

7.15 Gymn. 7.30 Zang 8.00 Nieuws
8.15 Gram. 9.15 Zieken 9.30 Conc.
Tschaikowsky 10.30 Morgend. 11.Op
Oude muz. 13.35 Hawaii 11.45 Fam.ber.
12.00 Marsmuz. 12.15 Rhapsodia sex
tet 13.00 Nieuws 13.15 Metropole-ork.

14.00 Kleuters 14.20 Schubert
14.30 Liederen 15.00 Pop. Orgelbesp.
Cesarc.trio 16.00 Bijbel 16.45 Strijk
orkest 17.00 School in de studio
17.30 Sport 17.45 Overzee *18.00
Kamerkoor (Monteverdi) 18.20 cello

18.30 Strijdkr. 19.00 Nieuws 19.15
Leeslamp 19.30 Act. 19.45 Dep.
20.15 Improv. conc. 21.10 Lez. IJsland

21.30 Studio-tuinc. 22.00 Rep. vlas
industrie 22.30 Nieuws 23.00 Bach
Fuga's 23.30 mannenkoren.

HILVERSUM II, 415 m.' 7.00 Nieuws

7.15 Gymn. 7.30 Gram. 8.00
Nieuws 8.15 Gram. 9.10 Morgenw.
9.35 Arb. vit. 10.30 Vrouw 10.35
Zang 11.00 Uitkijk gevelstenen
11.30 Symph. conc. 12JX) Dansmuziek

12.30 Gram. 13.00 Nieuws 13.15
Renovasept. 13.50 Gram. 14.20 Wat
in de wereld 14.35 Zang - 15.03
Bonbonnière 16.00 Kioskjuffr. 16.10
Happy Days 16.30 Grepen uit Opera

17.00 Skymasters 17.30 Zegt het
voort 17.45 Canaro en ork. 18 00
Nieuws 18.15 Meisjeskoor 18.30
Gram. 19.00 Beeth. 19.30 Lez.
genealogie 19.45 Zang. 20.05 Rep?

20.15 Kurhaus 21.15 Hoorspel. Aan
komst in Tunis 22.00 Merkelbach prog.

22.30 Rie Hclmig 23.00 Nieuws
23.15 Swing 23.45 Sonate Mozart.-

72. „Aliah!" nep
Één van de Mo-
nammcaancn van
Marsian's Karavaan.

„Kijk wat daar uit
die richting na
dert! Het Lijkt wei
of die karavaan
zweeft". „Als jullie
kerels zijn trek
ken jullie er nu op
los" riep Marsian
die de bijgelovig
heid van zijn man
nen maar al te
goed kende. Onde
krijgsgeschreeuw
stormde Marsian
met zijn trawanten
naar voren. Toen de Armeniër en zijn mannen echter in de
buurt kwamen van de spookachtige wolk, zagen zij, dat er
iets niet pluis was. „Deze mannen zweven," riep de Moham
medaan weer. Ook de schoten van Marsian trofjen geen doel

De wolk kwam onbeweeglijk op heiW toezweven. Wij trek
ken verder" riep de Armeniër daarop kort, maar niet zon
der een lichte beving in zijn stem.

In Augustus is het 250 jaar
geleden dat, Czaar Peter I Zaan
dam en Amsterdam bezocht. Dit
feit wordt te Zaandam op fees
telijke wijze herdacht. Er wordt
een spel opgevoerd, waaraan
duizend Zaandammers zullen
medewerken.

Peter de Grote wilde zijn on
derdanen tot ervaren ambachts
lieden en kooplui maken en hij
was van plan het scheepstim-
meren te Zaandam eerst zelf
grondig" Ie gaan leren Waarom
de' Czaar van Rusland juist dat
(toentertijd) kleine dorp koos
lezen wij in het boek van Rapt-
schinsky „Peter de Grote in
Holland", waaruit wij deze bij
zonderheden. putten. Peter had
weinig befrip van aardrijks
kunde en was op de verhalen
en raadgevingen van zyn Hol
landse kennissen afgegaan,
allen Zaandammers, die hem
wonderen hadden verteld
over de scheepswerven al
daar. Bij Czaar Peter ontstond
hierdoor een voorstelling over
de betekenis van Zaandam en
hij was overtuigd dat Zaandam
de enige plaats van Nederland
was, waar hij zijn doel zou kun
nen bereiken.

Over het verblijf, van Peter te
Zaandam bestaan' veel verha
len, maar slechts een klein ge
deelte van deze verhalen kan
als vaststaand worden aange
nomen.

De Czaar was een zeer grote
figuur en het verschijnen op de
Dam te Zaandam in Augustus
1697 van enige vreemd geklede
mannen, aangavoerd door een
reus, wekte begrijpelijkerwijze
veel opzien en een steeds aan
groeiende troep nieuwsgierigen
volgde de vreemdelingen. Peter
gaf aan een tolk, da^ is een per
soon die de in het Russisch ge
sproken woorden in hej Neder
lands vertaalde) opdracht de
verzamelde menigte te vertel
len, dat de vreemdelingen ar
beiders waren, die te Zaandam
werk zochten. Dezelfde dag vond
de Czaar logies voor zyn man
nen en een huisje voor zich
zelf, dat wil zeggen, dat hij het
achterste gedeelte van een ar
moedig houten huisje huurde,
en de eigenaar moest beloven
aan niemand te vertellen, wie
de huurder was.

De eerste dag, die Peter te
Zaandam doorbracht, was een
Zondag en op de Dam verdron
gen zich bijna alle bewoners van
het dorp om de komst van de
vreemdelingen te bespreken. De
volgende dag kocht *hy timmer
gereedschappen, die hij zelf
naar huis bracht. Iedere och
tend toog hy naar een
scheepswerf en arbeidde als
alle andere werklieden. Een
paar dagen na zijn komst wist
ieder te Zaandam, dat in het
armoedige huisje niemand min
der dan de heerser van geheel
Rusland toefde en het nieuws,
dat de Czaar te "Zaandam op
ëen werf werkte, werd ook te
Amsterdam bekend.

De Czaar werd te Zaandam
zo door de nieuwsgierigen ge
volgd, dat het tot botsingen
leidde, want soms ranselde hij
de al te opdringerige Zaandam
mers af.

Daar Peter zelf begreep dat
hy, nu het bekend was wie hy
was, niet langer te Zaandam
kon blijven, besloot hy deze
plaats te verlaten en naar Am
sterdam te gaan Het verbWjf
te Zaandam heeft dus niet tot
het gewenste resultaat geleid
en de eigeniyke leertijd begon te
Amsterdam, waar hij lessen in

verschillende ambachten ont
ving.

De overheid van Amsterdam
■had geen kosten gespaard om
het de Russen zo aangenaam
mogelijk te maken. Er werden
ter ere van de Czaar en zijn
gevolg feesten gegeven en een
schitterend vuurwerk afgesto
ken.

Peter de Grote heeft op de
Oost-Indische werf vier maan
den doorgebracht en hij werkte
in het „zweet zijns aanschyns."
Hij wilde niet, dat er onder
scheid zou worden gemaakt
tussen hem en de overige werk
lieden en hij voerde graag de
bevelen van de meesterknecht
ujj. Hij eiste dat men hem
„Pieterbaas" of „Pieter timmer
man van Zaandam" zou noe
men en gaf geen antwoord als
hy met „majesteit" werd aan
gesproken.

Czaar Peter de Grote

Hy wilde echter geen gewone
timmerman biyven, maar zijn
doel was scheepsbouwer te wor
den en de stuurmanskunst te
bestuderen en daarin is hij dan
ook wel geslaagd. In Januari
1698 vertrok de Czaar naar En
geland en in Mei van dat jaar
vertrok hij naar Rusland. Be-
halve scheepsbouwers gingen er
ook molenbouwers mee.

Het huisje te Zaandam, waar
Peter de Grote woonde, is thans
nog te bezichtigen, hoewel er
een nieuw stenen huis omheen
is gebouwd, daar het (houten)
huisje anders in elkaar zou zün
gevallen.

Op de 11e Juli van't jaar 1847
was plots het stille herenhuis
in 't rustige stadje Grave in
heftige beroering Een doffe slag
had weerklonken en de haastig
toegeschoten dienstbode vond
de 72-jarige heer des huizes
dood aan de trap liggen. Slechts
he^ H. Oliesel kon hem nog toe
gediend worden. Maar iedereen
wist, dat deze man onbevreesd
voor' Gods oordeel verschenen
kon. Want heel zijn- leven was
één grote strijd geweest voor de
eer van God en de verbreiding
der Katholieke Kerk in Neder
land. Ondanks de vele tegensla
gen en beproevingen, ondanks
opsluiting in de kerker en ja
renlange blindheid bleef hij al
tijd de vurige strijder. De naam
van deze grote werker der 19e
eeuw is bü velen nog niet be
kend. Jullie moeten hem kennen
en onthouden. Zijn haam is:
Joachim George Le Sage ten
Broek.

Hij was de zoon van een do-
miné en vluchtte met zyn va
der in 1787 voor de binnentrek
kende Pruisen naar Ahtwerpen.
Met de Fransen kwam de pa
triottische familie Le Sage ten
Broek weer naar Nederland te
rug. Tot ieders grote verbazing
bleek weldra, dat de zoon van de
dominé to^ de Katholieke Kerk
was toegetreden. De verj>azing
steeg tot ergernis, toen er van
die zelfde bekeerling een boekje
verscheen, dat de opzienbaren
de titel droeg van„De voortref
felijkheid van de leer van de
Rooms Katholieke Kerk."

Dat was iets ongehoords in
die dagen. Zo maar openiyk de
Katholieke Kerk verdedigen

Maar Le Sage«ten Broek wist
wat hij wou! Zijn bezielend
woord zweeg niet meer. Hy wist
zijn geloofsgenoten wakker te
schudden en dank zijn voort
durende werkzaamheid begon er
leven >te komen in 't Katholieke
kamp. 't Is de grote verdienste
van Le Sage ten Broek, dat hij
ir.- de eerste helft van de 19e
eeuw het Katholieke geloof en
leven uit de duisternis van de
vorige eeuwen, in t volle licht
geplaatst heeft; dat hij door zijn
veelvuldige geschriften niet al
leen de Katholieken tot actief
leven heeft aangespoord, maar
ook de andersdenkenden wist
aan te tonen, dat ook de Ka
tholieken hun réchten hadden.
Omdat hij de eerste was, die zo
openiyk met de pen de Katho
lieke Kerk verdedigde, noemt
men Le Sage ten Broek de Va-

df var. de Katholieke pers.

Met levgn van deze man is
zwaar en moeilijk geweest. Hij
heeft gfewerkt, totdat de dood
hem heel onverwacht, maar niet
onvoorbereid in zijn drukke
werkzaamheden verraste.

Na zün dood getuigde Mgr.
van Vree, bisschop van /Haar
lem: „Wy moeten erkennen, dat
Nederlands Katholieken aan die
man grote verplichtingen heb
ben en dat zijn nagedachtenis
onder ons in zegening moet hlü-
ven

Het jaar 1935 bracht
het tragisch einde
van een beroemd
vlieger. Wist men
wel, zoals jullie in
onze Jeugdkrant no.

30 konden lezen, hoe
Willy Post veronge
lukte, van de' Austra
liër Kingsford Smith
is men' dit nooit te
weten gekomen.

Kingsford Smith
was één van de be
kwaamste en moe
digste aviateurs van
Australië. Tal van
grootse plannen had
hij in voorbereiding
en zijn fantasie to
verde toekomstbeelden voor
ogen, waarby ieder mens, die
slechts gewend was de begane
grond te betreden, het voor de
ogen duizelde. Kingsford Smith
droomde, dat over zoveel jaar
vliegtuigen, plaats biedend aan
500 personen, op een hoogte
van 15000 meter zich met een
snelheid van 1600 km. per uur
zouden voortbewegen.

Ook hij zou een wereldvlucht
maken: hij bevond zich in'En.
geland en zou vandaar in de
kortst mogelijke tijd de geweldige
tocht naar Australië maken. Be
gin November 1935 vertrok hij.

Op de avond van 7 November
landde hij op Allahabad en
steeg daar later op met de be
stemming Singapore.

Daar hoorde men niets meer
van hem. Vliegtuigen stegen op

Kingsford-
Smith

Vliegboten, zeeschepen voeren
uit, om de vermiste vlieger op t»
sporen, doch alles bleef vergeefs.

Toch gaf men alle hoop nog
niet op. Een landgenoot van
Kingsford Smith, de Australiër
Melrose, besloot de kust van
Achter-Indië nog af te speuren,
maar reeds een dag later kwam
de nieuwe jobstijding: Melrose
wordt vermist.

Nieuwe onderzoekingen volg.
den: 13 November kwam uit
Singapore een bericht, dat
Melrose een noodlanding had
moeten maken. Hy was dus be
houden. Maar van Kingsford
Smith werd nooit meer iets ver
nomen.

Te
wordt
lozzi"
thans
wordt

KINDF/RDORP

Trogen in Zwitserland

Joachim Le Sage ten Broek

Nu het warm is, lusten w«*
"Iraag ijsjes. Liefst dikke ijs
wafels, heerlijk! Maar wat zou
je er van zeggen een beker vol
te verorberen, met een wafel er
in, een kers er boven op en nog
wat crème er by? Weet je wat?
Je maakt deze tekening op d«
ware grootte van een echte be
ker (coupe). Om die blinkend te
maken, moet je een paar zwarts
lijnen langs de kant trekken in
dezelfde richting als de bui
ging van de beker of coupe. Het
ijs kleur je geel of rose, de kers
natuurlijk vuurrood (maar laat
er een paar lichtpuntjes in, dan
glimt het een beetje). De wafel
geel-bruin en de crème rondom
de kers wit laten. Dat ziet er
dan smakelijk uit. Je laat het
dan aan je ouders of oom of
tante zien, en zegt: ,.Het ziet er
zo lekker uit, dat zou ik nou wel
eens echt lusten." Wie weet,'
word je beloond met een echt
ijsje, als je de tekening mooi
hebt gemaakt. Probeert het in',
elk geval maar eens.

een kinderdorp, „Pesta-
genaamd, gebouwd, dat
bijna gereed is. Het
een dorp, waar oorlogs
weeskinderen van 4 tot 10 jaar
uit verschillende landen een
tehuis zullen vinden en liefdevol
verpleegd zullen worden.

Het Czaar Peterhuisje te Zaandam zoals het vroeger was

Op een morgen werden er
achter elkander twee magere
mannetjes door de veldwachter
in een cel opgegoten. „Jullie
zyn zo mager, dat je best by
elkaar in één hokje kunt. Je-' opgegeten
zult elkander ook niet opeten!"

Lachend om z/n eigen grappig
heid sloot en grendelde deNeld-
wachter de deur.

„Goeie morgen," zei de ene
magere, „myn naam is Spinne
tje Bpyker. 'k Ben volmaakt on
schuldig."

„Nog nooit een vlieg kwaad ge
daan," verklaarde de tweede,

„en ik heet Holletje Haaiewiet."

Meteen gaven de twee elkan
der de hand en als by ingeving
spraken ze:

„Dan horen wy by elkander.'

Een ogenblik keken ze elkaar
zwijgend aan.

Toen zei Spinnetje: „Heb je
al een plan. Holletje?"

„Ja!" luidde dadeiyk het ant-
woord. „We moeten hier niet
blyven."

„Je bedoelt, dat we genoeg van
de wereld hebben!"

„Juist, we nemen een duik in
de geschiedenis!"

„Je zegt prachtig wat ik denk,

Holletje. We gaan terug naar
orze voorvaderen."

Weer werd 't stilen 't

bleef stiltot het donker

werd.

Toen kwam de veldwachter
om de twee mageren een hap
eten te brengen.

„Veel zullen ze wel niet nodig
hebben," dacht de man.

Maar ze hadden niets nodig,
want ze waren er niet meer

„Zouden ze nu toch elkander
hebben?" mompelde
de veldwachter, „of zouden ze
door het raampje naar buite»
gekropen zyn?"

Pas maanden later zou hy de
oplossing van deze moeiiykheld
verkrygen.

Inderdaad! De twee mannel
tjes waren door het lucht-
raampje naar buiten gekropen.
Zo gezien was dit iets onmoge-
ïyks. Maar Spinnetje Spyker be
zat een geheimvolle pil, die de
wonderlijke macht bezat de-
gene, die hem innam, zo mager
als een lat te doen worden.

„Ik wist, dat je ze bezat," zei
Holletje Haaiewiet, nu ze bo
ven, op het dak van het bureau
zaten. „Maar ik heb ook zo

iets!"

wist

„Jy hebt atoompilletjes!"
Spinnetje dadelyk.

„Preciesen zo gauw we

die ingenomen hebben, schieten
we door het heelal terug.de
eeuwen door...."

„Ssst.... laat niemand on»
horen!"

Enige tijd bleven de twee
mannetjes doodstil op het dak
zitten. Toen was de duisternis
gevallen eü het ogenblik van
vertrek gekomen. Holletje deelde

de pillenze slikten. En toen

ineens schoten twee lichtende
strepen door de donkere nacht-

„We lyken wel een paar V.
I's," riep Spinnetje.

Maar het wds moeilyk el
kander by zo'n snelle vaart te
verstaan. En daarom zwegen da
twee luchtreizigers maar. Z»
wisten allebei, dat ze de zonder
lingste reis maakten, ooit door
mensen begonnen. Ze doken te
rug in de geschiedenis der tij.
den. De eeuwen vloden onder

hen weg. 1900. 1800, 1700

Voort ging het. Opnieuw een
eeuw. 1600. Nog één! 1500!
Steeds dieper vielen ze terug in
het leven der mensen. Daar
doemde reeds 1400 op. Spinnetj»
en Holletje schoten nu vlak
naast elkaar door de ruimte
„Stoppen!" schreeuwde Spin.
netje plots. .Holletje schoof een
gordijn voor de zon weg en langs
een paar zonnestralen zweefden
ze omlaag naar de wereld van
omstreeks 1400.

r

nni

door BARBARA BOWER
iiimiiiiimimMiiiniiniiiimiiiiiifiiitiiiiiiiÜ

35)

Miss Ranskill sloot haar ogen, in het
tevreden besef, ze niet open behoeven
te* doen vóór het verkwikkende daglicht
de slaap uit haar geest verdreef.

„Doe dat licht uit!" Beneden .op straat
riep iemand. Een dreigende kreet, dfc
herhaald werd door een snauwende
stem. „Doe dat licht uit!" Een licht!
Een licht! Een licht! Zo .hadden wel
licht, jaren geleden, In deze streek
vrouwen en moeders van zeelui in nood
de mannen bij de reddingsboten toe
geroepen.

,,Doe dat licht uit!"

De klink rammelde, de deur vloog
open en Marjorie stoof de kamer bin
nen.

Miss Ranskill kneep haar ogen dichter
en wenste wel dat ze haar oren even
grondig kon sluiten. Haar opkomende
dromen zouden geen hernieuwde toe
spraak verdragen.

„Ben je niet wys? Ben je nu niet
goed wys?"

Er klikte iets en er volgde duisternis;
het bed schudde en uit de richting van
het raam klonk gebons en geratel van
gordynringen en omvallende voor
werpen.

„Ik dacht ik zou zeggen, zeker na
alles wat er is gebeurd met de politie
en zo En juist in dit huis! Ik, die
er my als brandwacht altijd op heb be
roemd dat hy my alles perfect was veb>
duisterd

De kamer was weer in duisternis ge
dompeld, afgezien van de zwakke lan
taarnbundels, die Marjorie's rechter
hand belichtte, terwijl ze de punaises
vastprikte.

„Bedoel je, dat ik de gordynen niet
op had mogen trekken?"

„Natuuriyk niet!"

,,Dan spijt het me; ik wilde alleen
maar wat frisse lucht binnenlaten. Ik
ben het zo gewend om onder de blote
hemel te slapen."

„Juist de mensen, die gewend zyn din
gen te doen, die ze niet kunnen laten,
zijn degenen, die Hitler in de kaart
spelen.'' Marjorie prikte een punaise
vast. „Ik hoop maar dat de politie het
niet aan de weet komt, anders denken
ze nog, dat je aan de vijand hebt ge
seind."

„Het spijt me. Ik wist het niet. Hoe

kon ik dat nu ook weten? Op het eiland
hadden we 'geen gordijnen."

„Ik denk, dat je daar ook wel géén
electrisch licht gehad zult hebben!"
snauwde Marjorie.

„Nee." Miss Ranskill's stem had iets
scherps. „Nee, maar we hadden een
vuur, dat dag en nacht brandde."

„Dan zou ik in jouw plaats een soort
scherm gemaakt hebben," zei Marjorie.
Ze kwam nu op het bed toe en draaide
het licht weer aan. „Dat wil 'zeggen,
tenzij je neutraal wilde blyven."

Miss Ranskill ging overeind zitten en
haar stem klonk nu schril. „Begryp je
het dan niet?" zei ze. „Kun je dan niet
proberen te begrijpen dat ik. van geen
oorlog afwist, zolang ik op het eiland
was? En nu weet ik nog zo goed als
niets. Hoe moet ik alle regels leren, als
niemand me iets vertelt?!"

„Hemeltje"! Marjorie's gezicht leek erg
jong onder haar tinnen hoofddeksel.
„Hemeltje! Wat verschrikkelyk erg, om
niets van de oorlog af te weten! 't Spijt
me, dat ik zo snauwde, kind. Het is wer-
kelyk mijn schuld, omdat ik je niets over
de verduistering heb verteld. Nee, ik
kan er gewoonrniet over uit, dat je daar
maar op dat eiland zat opgesloten, zon
der de hele dag iets uit te voeren. Is
er nog iets anders, dat je wilt weten?
Ik heb, geloof ik, wel vyf minuutjes."
Het was heel stil, nu de ramen dicht

waren en Miss Ranskill, wakker gewor
den uit haar tweede slaap, was be
nieuwd of het gauw ochtend zou zijn.
Haar vinger bewogen zich om het heft
van het nieuwe mes; het was zo vertrou
welijk glad; zo veilig en zo geruststel--
lend. Ze had het mee naar bed geno
men, zoals kinderen na een zomeruit-
stapje schelpen en steentjes onder hun
hoofdkussen wegstoppen.

In de verte sloeg een klok midder
nacht.

Nu is het eindelijk jnorgen, dacht
Miss Ranskill.

Maar ze verlangde niet meer naar de
dag. Hier in het duister voelde ze zich
beschut en gerust. De enkele uren
slaap hadden haar rust gegeven, maar
ze was nog: niet helemaal tot het leven
teruggekeerd, want haar gedachten
hinkelden stuurloos in het rond, zon
der dat zy er nog macht over had.
Evenmin had zij enig besef van hoop
of vrees of plichten.

Ik ben een soort geest, dacht ze, ik
besta niet, dus eigenlijk hoor ik dood
te zyn. Maar de timmerman is werke
lijk dood. Het eiland is er nog. Het is
er nog net zo als voor. we er aankwa
men, behalve dan myn hut. Vanochtend
zal diezelfde grote, witte zeemeeuw op
de ronde rots bij de rivier neerstryke»
en de andere zullen hem, als gewoon
lijk, volgen, (Wordt vervolgd)

riee
foor

0yer

*ehs
Jet,

Mc