Guerilla-benden in
voor aanval op
Albanië gereed
Griekenland
Economische samenwerking
in ons werelddeel
Onbevredigende toestand rondom
de demarcatielijnen
Luchtverkeer
voor de
Uitwisseling van goederen
Internationale brigade in actie
aan front bij Konitza
Benelux in ieder der commissies
vertegenwoordigd?
Secretaris van clearing-instituut
te Amsterdam gearresteerd
KONINKLIJKE MARINE PAST GEEN
BLOKKADE TOE
Van Nederl. zijde in conferentie met
nadruk hierop gewezen
Tot hoofd en hart
Arrestaties te
Athene
Herstelprogram voor
het Oosten
Russische tegenzet
binnenkort wat
ïneer sigaren
Verdacht van verduistering van een
bedrag van ruim f 100.000.—
Maar de republiek belet handel te land
Sjarifoeddin critiseert
Twee kardinalen naar
Maastricht
Overeenkomst tussen Ned. Indische
regering en republiek
BjNSDAG T5 JULI 19 4 7
69sfe JAARGANG No. 23898
Huiszoekingen in Roemenië
Haar econ. conferentie in
het Midden-Oosten
Het weer.
van te
Ha
Ministers keren terug
Pontificale Hoogmis in
de buitenlucht
Mgr. J. Grent
Apostolisch Vicaris van
Nieuw-Guinea
„14 Juli" gevierd in Indië
Brand te Makassar
„Verschroeide aarde"
Pol. delinquenten
in het bouwvak
INBRAAK IN NAAISCHOOL
TE HEEMSTEDE
Negen naaimachines
vermist
8UREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., 1 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Volgens inlichtingen uit regeringsbron
IJn opnieuw te Athene elfhonderd per
ken gearresteerd, behorende tot de
"Reserves" van de ELAS.
T"e Londen werd medegedeeld, dat
^"erilla-benden zich samentrokken in
Zuid-Westpunt van Albanië, om
'cb klaar te maken voor een aanvat te-
'eb het Griekse kustdistrict van Thes-
?r°tia, als een afleidingsmanoeuvre om
front bij Konitza te ontlasten.
.Meer dan 20.000 Albanese Moslems
°5v»nden zich onder de guerillas die het
'êlaal afwachten om langs de Griekse
.'Jst tegenover Korfoe op te rukken met
y bedoeling zich meester te maken van
vroegere nederzettingen langs de
'r'atische zee en dit gebied met ge-
in te lijven bij Albanië.
^.Ondertussen brachten de guerillas die
^°bitza aanvallen belangrijk Amerikaans
'Sbndom in gevaar in deze Noordelijke
**ci. Konitza, een stad van bijna 6000
toners is de zetel van een grote Ame-
'"tftanse landbouwinstelling.
Griekse autoriteiten hier zeiden, dat
Engelse autoriteiten hebben Maan-
medegedeeld, dat er reden be-
*J°nd om aan te nemen, dat Rusland
rjS tegenzet voor 't plan-Marshall een
T^gin gemaakt had met het lanceren
ah een eigen herstelprogramma
!®°r de landen van oostelijk Europa:
h soort van plan-Molotof. Minstens
heSen Oost-Europese staten zouden
'an een dergelijk programma deel-
J^hien. Het doel van het Plan 2011
alle individuele herstelplannen
e coördineren en volledig te maken.
negen betrokken staten zouden
Kn'- Rusland, Polen, Tsjechoslowakije,
Jp^arije, Roemenië. Hongarije, Finland,
rt|'slavië en Albanië.
woordvoerders zeiden, dat de Rus-
jh 'one van Duitsland tenslotte ook
9 het plan opgenomen zou kunnen wor
th. Tezamen vormen deze staten meer
'Sn een vijfde van de oppervlakte der
'•treld.
Men gelooft bovendien, dat de uiibar-
%ig van een grootscheepse.comrr.unis-
b«che revolte in Griekenland en de
ehistige dreiging van een staking van
Anderhalf millioen Franse regeringsem-
P'cyé's bestemd zijn te passen in het
Senoffensief tegen het plan-Marshall.
Roemeense politie heeft Maandag-
verscheidene uren het h09fdbureau
öe Roemeense nationale partij door
ga en daarhii verschillende personen
^esteerd. Er zijn nog geen namen be-
maar men neemt aan. dat de meeste
W'trs van de'partlj zich tijdig uit de voe-
hebben kunnen maken.
yJ°csoef Ghanima, Minister van Fi-
ahciën van Irak, heeft Maandag ge-
dat hij de kans groot acht, dat de
j 'bische Liga een economische confe-
(v^ie van zeven staten in het Midden-
^ten bijeen zal roepen.
bfaar het A.N.P. uit betrouwbare
',r°n verneemt, zullen binnenkort
T*ecr wat meer sigaren aan de markt
^"hnen komen, ten gevolge van het
dat de achterstand, die bij de
'abrikanten over een tijdsverloop
twee maanden ontstaan was in
verwerking der grondstoffen,
tt>a"s mag worden ingelopen.
fl^fschülende fabrikanten hadden n.l.
Ü^Bicndstoffen, die zij toegewezen kre-
W hiet in hun geheel verwerkt. De
g. 'bctle houdt nu gelijke tred met de
^oer »«n rfo r<. verwerken grond
de invasie van Albanese en Griekse com
munisten in de omgeving van Konitza
wees op de lange-afstands-strategie om
zich te verenigen met de hoofdmacht
van de Griekse partisanen in het Pin-
dus-gebergte.
Rapporten uit Athene ontvangen zeg
gen, dat de troepen bij Konitza werden
gesteund door een afdeling van de in
ternationale brigade waaronder voor
namelijk Duitsers en Italianen.
De Grieken gaven toe, dat de actie
bij Konitza was gecoördineerd met uit
zonderlijk „heftige" tegenstand door de
guerillas in het district van de berg
Grammos in West-Macedonië. Grammos
behoort tot het Pindus-gebergte.
De guerillabenden, die zich volgens
de berichten samentrekken in Zuid-West
Albanië, zijn in hoofdzaak samengesteld
uit Albanese Moslems die eens in Thes-
protia in Griekenland woonden, omdat
zij met de Duitsers hadden samenge
werkt en in Duitse vrijwilligerslegioenen
hadden gevochten.
Naar het Zuiden oprukkend langs de
Albanese kust, konden deze benden, als
zij succes hebben Korfoe overvleugelen
en een nieuw front opbouwen, waardoor
de Griekse militaire autoriteiten ge
dwongen zouden zijn hun versterkingen,
welke zij naar het gebied van Konitza
hebben gezonden, in tweeën te splitsen.
Griekenland heeft de Veiligheidsraad
verzocht spoedig een beslissing te nemen
inzake de Balkankwestie, daar de toe
stand snel verslechtert. In een brief
aan de voorzitter van de Veiligheids
raad wijst de Griekse vertegenwoordi
ger in New York, Dendramis, er op, dat
leidende persoonlijkheden van de Griek:
se communistische partij zich in Albanië
en Joegoslavië bevinden met het doel
•een rebellenregering te vormen.
Volgens een telegram uit Moskou, be
vat de „Prawda" heden een telegram
van haar Parijse correspondent, waarin
beweerd wordt, dat men in Parije „Pers-
kringen"' van mening is, dat Ameri
kaanse politieke vertegenwoordigers te
Athene met de Griekse regering plannen
aan het opstellen zijn voor een militaire
interventie door de V. S. in Griekenland.
Volgens de corresuondent zouden
„niet-gepubliceerde artikelen" van het
Grieks-Amerikaans verdrag van hulp
verlening een voorziening bevatten voor
overdracht van Grieks grondgebied aan
de V. S. voor het inrichten van vloot- en
luchtbases. De Amerikaanse militaire
missie te Athene zou een voorstel gedaan
hebben om Amerikaanse troepen bestaan
de uit Amerikanen van Griekse afkomst,
als „eenheden van vrijwilligers" naar
Griekenland te doen zenden.
Verwachting tot Woensdagavond:
Warm weer met wat meer bewol
king. Toenemende neiging tot onwee»
(vooral in het Zuiden en Zuid-Westen
van het land). Geleidelijk naar Zuide
lijke richtingen draaiende wind.
Zon 4.3820.53, maan 2.1013.55.
Z. H. de Paus heeft met verschillende hoogwaardigheisbekleders dezer
dagen in het Vatieaan een televisie-uitzending gadegeslagen van de uit
voering van madrigalen door het Vaticaanse koor. De H. Vader stond zelf
voor een televisie-camera en kon worden gezien in de ontvangtoestellen,
welke elders in het Vatieaan stonden opgesteld.
De Werkcommissie van de conferentie
over de economische samenwerking in
Europa, die Maandagmiddag te Parijs
n:et haar werkzaamheden is klaargeko
men. zal Dinsdag op de plenaire zitting
de volgende voorsteilen doen:
Een uitvoerende commissie van
Samenwerking. Leden: Engeland,
Frankrijk. Italië, Noorwegen en
Nederland.
Commissie voor Voedsel en Land
bouw. Leden: Denemarken, Frank-
llllliyMMUImlIilllllllililHiliiiin iHililliii i mi
In het raadhuis te Hilversum hield het Hilversumse schaakgenootschap
ter gelegenheid van zijn zestigjarig bestaan een druk bezochte receptie.
Dr. Max Euwe deelt aan de aanwezigen stukken van de aangeboden
schaaktaart uit. V.l.n.r.: P. J. Versluis (voorzitter S. G. S.tin H. S- G-)
Alexander (Engeland)Sebo (Hongarije)mr. J. A.G. M. van Hellenberg
Hubar, burgemeester van Hilversum; G. W. J. Zittersteyn, voorzitter
K.N.S.B. en mr. A. Rueb, voorzitter Fide.
De aflevering zal geleidelijk ge-
daar de voorraadpositie en
V, Ve de productiemogelijkheden niet
r 'edere fabrikant dezelfde zijn.
Te Amsterdam heeft de corruptie
afdeling van het Haagse parket ge
arresteerd C. L. M. M., secretaris van
het, Nederlands Clearing Instituut te
Amsterdam, die daarnevens tot half
April 1947 deel had in de leiding van
de Centrale Vermogensopsporings
dienst, welke instantie ressorteert
onder het ministerie van Financiën.
Hoewel hij niet officieel tot de direc
tie van deze dienst behoorde, nam hü
in feite een zeer leidende positie in.
Naar aanleiding van deze arrestatie
verneemt het A.N.P. nog:
In April 1947 kwam de C.V.o. in liqui
datie. In verband hiermede werden de
gebruikelijke administratieve controles
ingesteld op inventaris en financiën van
deze dienst. Hierbij stuitten de deskundi
gen op allerlei posten, die hun wahtrou-
wen opwekten. Een nauwkeurig onder
zoek van verschillende bescheiden maakte
aannemelijk, dat deze posten administra
te/
ïe9o eshek van H. M. de Koningin aan de provincie Drente. Met het
Van een krans op de graven der geallieerde soldaten en van de
vn'c strijders op het Zuiderkerkhof te Assen, eerde de vorstin de
gevallenen.
tief onbetrouwbaar waren. Daar M. voor
deze zaken persoonlijk aansprakelijk was,
gaf dit de betrokken autoriteiten aanlei
ding de justitie van de gebleken onregel
matigheden in kennis te stellen.
Aanvankelijk was overeengekomen, dat
M. in de gelegenheid zou worden gesteld
tegenover de liquida teuren zich over de
duistere punten te verantwoorden, bij
welk onderhoud, zonder dat de heer M
hiervan te voren op de hoogte was ge
steld, de Officier van Justitie voor cor
ruptiezaken aanwezig zou zijn. Hierop
zou naar alle waarschijnlijkheid arresta
tie zijn gevolgd.
Toen deze afspraak achter zou worden
gemaakt, bleek M. plotseling naar Zwit
serland te zijn vertrokken. Het vermoe
den lag voor de hand, dat dit vertrek
verband hield met de verdenkingen, die
tegen M. bestonden en waarvan deze op
de hoogte kon zijn. Daar bleek, dat M
een retourbiljet had genomen, werd be
sloten zijn terugkeer op Schiphol af te
wachten en hem daar na grondige visi
tatie te arresteren. Zodra M. uit het
vliegtuig stapte, was hij dus onder obser-
vaie. Tegelijkertijd werd Opdracht ge
geven terstond een onderzoek te zijnen
huize en op zijn bureau op het clearing-
instituut in te stellen. Op beide plaatsen
namen ambtenaren van do Rijksrecher
che. de F.T.OD. en de C.V.O. bescheiden
in beslag, die voor het onderzoek van
belang zijn.
De verdachte werd in verzekerde be
waring gesteld en is voor de rechter
commissaris te Amsterdam geleid. Hij
wordt verdacht van verduistering van
gelden. Naar zich aanvankelijk laat aan
zien, overtreft de som der niet behoorlijk
verantwoorde gelden een bedrag van
f 100.000.—.
Het zeer uitgebreide onderzoek wordt
voortgezet.
rijk, Griekenland, Eire, IJsland, Italië,
Nederland en Engeland.
Commissie voor Uzer en Staal.
Leden: Frankrijk, Luxemburg, Noor
wegen, Engeland en Turkije.
Commissie voor Vervoer. Leden:
België, Frankrijk, Noorwegen, Portu
gal, Engeland, Zwitserland en Turkije.
Commissie voor Brandstof en Ener
gie. Leden: Oostenrijk, België, Dene
marken, Frankrijk, Griekenland,
Italië, Engeland, Zweden en Zwitser
land.
Daar alle 16 landen vertegenwoordigers
hebben in de Werkcommissie, kan het
zeker geacht worden, dat haar rapport zal
worden aangenomen. Iedere commissie
zal haar eigen leden kiezen. De voor
zitter van de Commissie van Samenwer
king zal tevens optreden als voorzitter
van de Uitvoerende commissie van Vijf.
De commissie van Samenwerking zal
permanent verantwoordelijk zijn voor de
conferentie als geheel.
Naar verluidt interesseert de groep
Nederland-België-Luxemburg zich zeer
voor het lidmaatschap van de uitvoe
rende commissie van Samenwerking. De
groep herft tevens grote belangstelling
voor het lidmaatschap van de vier tech
nische commissies voor voedselvoor
ziening en landbouw, energie en staal,
en vervoer. Men verwacht in dit verband
dat de groep als een geheel zal optreden
en in elke commissie het lidmaatschap
voor een der landen zal aanvragen. In
plaats dat ieder land afzonderlijk om het
lidmaatschap verzoekt. Men gelooft dat
dit de kansen zal verhogen dat de groep
Benelux in ieder der commissies zal zijn
vertegenwoordigd.
Een gezaghebbende Belgische bron
deelde mede, dat de groep in zeer nauwe
samenwerking zal trachten een vertegen
woordiging te verkrijgen, die met haar
belang overeenkomt. Dit belang ontleent
de groep naast het feit, dat zij een vijfde
van het aantal deelnemende landen om
vat, aan de omstandigheid, dat deze lan
den een eenheid vormen van zeer groot
belang in de Europese economie met be
trekking tot dc handel en de productie.
Men verwacht, dat Bevin, de Engelse
minister van buitenlandse Zaken, Dins
dagmiddag of Woensdag uit Parijs naar
Londen zal terugkeren. Het besluit van
de meeste ministers van Buitenlandse
Zaken, die de conferentie over het plan-
Marshall bijwonen, om Parijs binnen
enkele dagen te verlaten doet vermoeden,
dat zij vertrouwen, dat het programma
van de oprichting van oommissies van
deskundigen Dinsdag in de plenaire zit-
tig zal worden aangenomen. De deskun
digen zullen dan de verdere behandeling
vernemen. Baron Snoy, algemeen secre
taris van de Belgische Minister van Bui
tenlandse Zaken, Is Maandagavond naar
Brussel vertrokken. Minister Baron van
Boetzelaer van Oosterhout keert waar
schijnlijk Dinsdag naar 's-Gravenhage
terug.
Maandag kreeg men toch enige be
wijzen van Russische belangstelling voor
wat er op de conferentie gebeurt. Sovjet
ambassadeur Alexander Bogomolov heeft
n.l. een bezoek gebracht aan graaf Sfor-
za, d'e Italiaanse minister van Buiten
landse Zaken en hoofd der delegatie.
Wat het doel van dit bezoek was kon
niet direct vernomen worden. Voor Italië
bestaat er echter nog steeds een geallieer
de contróleraad', waarin ook Rusland
zitting heeft, het enige geallieerde land,
dat het vredesverdrag met Italië nog
niet heeft geratificeerd.
Heden heeft de Marine Voorlichtings
dienst via de R. V. D. Batavia een com
muniqué gepubliceerd, waaraan het vol
gende is ontleend:
De controle van de Koninklijke Ma
rine op de scheepvaart is nog steeds
onderwerp van gesprek. Ten onrechte
blijft men daarbij het "woord blokkade
gebruiken. Aan republikeinse zijde doet
men dit, doch ook Nederlandse autori
teiten vermijden dit woord niet. De taak
De toch al dunne Engelse kranten
zullen met ingang van Maandag a.s.
weer op hun oorloesformaa/. verschiinen
Te Batavia zijn heden besprekin
gen gevoerd tussen Van Mook, de
Commissie-Generaal en Koets ener
zijds en Sjarifoeddin, Gani, Setyadjit
en Leimcna anderzijds. Deze be
sprekingen duurden ruim twee uur.
Aneta verneemt, dat van Neder
landse zijde hierbij nogmaals met
nadruk gewezen is op de onbevre
digende toestand rondom de demar
catielijnen en op de noodzakelijk
heid, dat hierin onverwijld veran
dering wordt gebracht.
Daarvoor had U. P- gemeld, dat tij
dens een galareceptie Sjarifoeddin had
medegedeeld, dat bij Van Mook Dins
dagmorgen zou ontmoeten. Hoge Ne
derlandse en Indonesische bronnen zou
den hebben laten uitkomen, dat op de
conferentie van Dinsdag de grondslag
zou worden gelegd voor de komende
gebeurtenissen.
De Nederlandse autoriteiten schij
nen optimistischer te zijn dan de
Indonesiërs, ofschoon beide par-
partijen er klaarblijkelijk op ver-
Twee kardinalen, Z. Em. Kard. Van
Roey, Aartsbisschop van Mechelen, en
Z. Em. Kard. de Jong. Aartebisschop
van Utrecht, zullen op de sluitingsdag
van het Mariacongres, 7 September a.s.,
naar Maastricht komen. Kardinaal Van
Roey zal om 10.30 uur op het O. L.
Vrouweplein en Kardinaal De Jong op
hetzelfde uur op het Vrijthof een pon
tificale Hoogmis opdragen.
Zij hebben met Z Em. Kardinaal
Frings, Aartsbisschop van Keulen, het
beschermheerschap van het Maria
congres aanvaard. Het gehele Neder
landse Episcopaat heeft zich bereid ver
klaard in liet erecomité zitting te nemen.
Tot Apostolisch Vicaris van Nieuw-
Guinea, welke Missie is toevertrouwd
aan de missionarissen van het H. Hart
Tilburg, is benoemd Mgr. J. Grent
M.S.C.
Mgr. Grent is in 1889 geboren en
priester gewijd in 1914 en reeds tien
tallen jaren in de Missie werkzaam.
trouwen, dat de impasse over de ge
mengde gendarmerie spoedig ver
broken zal worden.
Voor zijn vertrek uit Djokja naar Ba
tavia heeft Sjarifoeddin, naar aanleiding
van minister Jonkmans rede in de
Tweede Kamer, waarbij hij er,de na
druk op legde, dat de datum 1 Januari
1949 als richtdatum en niet als bindend
dient te worden beschouwd, verklaard,
dat dit een schending betekent van
Linggadjati. Volgens Sjarifoeddin zou
met ingang van die datum de interim-
regering moeten worden opgeheven.
Het Franse consulaat te Batavia gaf
Maandag ter gelegenheid van de dag
der Bastille een partij, waarbij aanwezig
waren Van Mook, Sjarifoeddin en andere
Nederlandse, Indonesische en buiten
landse notabelen. Soekarno stuurde een
felicitatietelegram aan de Franse repu
bliek, luidende: „De Franse revolutie
symboliseert niet alleen de overwinning
van bet Franse volk over de tyrannie,
maar de overwinning van de democra
tische krachten over de verdrukking."
Zondag heeft een hevige brand ge
woed in het kamp „Mariso'' te Makas
sar, bestaande uit 25 loodsen, waarin
2500 Javanen, die wachten op vervoers-
gelegenheid naar Java, zijn onderge
bracht. Acht loodsen zijn geheel ver
brand, waardoor 800 personen van have
en goed beroofd werden.
Volgens het Chinese blad „Sin Po"
is in de buurt van Buitenzorg op repu
blikeins gebied een rijstpellerjj vernield
en het materiaal geroofd, zodat siechts
puinhopen over waren. Dezelfde dag
nog zijn verschillende gebouwen en rub
berfabrieken met de grond gelijk ge
maakt.
Tijdens een persconferentie te 's-Her
togenbosch hebben de heer Keulemans,
hoofd van het Districtsbureau Wederop
bouw 's-Hertogenbosch en de heer Hel
menhorst, hoofd van dienst van het
directoraat-generaal voor de Bijzondere
Rechtspleging, medegedeeld, dat. gezier.
de ernstige belemmering van de weder
opbouw door het gebrek aan geschoolde
bouwvakarbeiders het directoraat-gene
raal onmiddellijk toestemming heeft ver
leend om 99 politieke delinquenten, die
geschoolde bouwvakarbeiders bleken te
zijn, te werk te stellen bij het bouwen
van een blok huizen te 's-Hertogenbosch.
Men zal op deze weg voortgaan.
van de Koninklijke Marine Is echter be-
.paald niet het toepassen van een „Dlok-
kade". De marine^ zet niet de handel op
de republikeinse havens stop.
Op de republikeinse havens wordt een
vrij drukke handel gedreven, waaraan
de Koninklijke Marine, handelende op
bevel van de Ned. regering, geen be
lemmeringen in de weg legt. De handel
staat onder controle van de Marine, die
een onderzoek instelt naar de aanwe
zigheid in de schepen van goederen
waarvan de uitvoer of invoer is verbo
denden. Worden deze goederen niet aan
getroffen, dan kunnen de betreffende
schepen rustig doorvaren. Schepen die
zich niet aan het onderzoek hebben on
derworpen, wordt de toegang tot de resp.
havens geweigerd, is het duidelijk dat
poging tot smokkelen voorligt, dan wordt
het betreffende schip opgebracht. Ook
komt het bij de uityoer uit republic eins
gebied vrij veel voor, dat onder de bo-
na-fide lading smokkelwaar verborgen
is. Hierbij bleken sommige republikeinse
havenautoriteiten valse ladingpapieren
uit te geven. Schepen, die hiervan wor
den verdacht, worden natuurlijk opge
bracht.
De vlootvoogd, vice-admiraal P.n-
ke, voegt hieraan toe, dat de Ko
ninklijke Marine zeker in staat is,
een werkelijke blokkade toe te pas
sen en de republikeinse havens voor
alle handel te sluiten, daarmee het
„goede" voorbeeld van de repubbek
zelf volgende, die de handel te land
over de demarcatielijnen belet en
tracht de normale prauwvaart op de
niet republikeinse havens onmoge
lijk te maken.
In de afgelopen nacht is ingebroken
in de naaischool aan de Molenwerfslaan
te Heemsiede. Er worden negen naai
machines vermist, waarnaar de politie
thans naarstig zoekt.
(Van onze luchtvaartmedewerker)
De teerling is geworpen: onze
scheepvaart moet op het water
blijven, zij mag zich niet verhef
fen in het luchtruim. Men weet, dat dit
een oude kwestie is, welke dë gemoede
ren zeer in beweging heeft gebracht.
De grote Nederlandse rederijen hebben
met de Stoomv. Mij. Nederland als
promotor een ernstige poging ge
daan tot het verkrijgen van concessies
voor het onderhouden van luchtdien-
sten. Dit was geen streven uit de nieuwe,
na-oorlogse, verhoudingen geboren; reeds
in het begin der dertiger jaren ontwierp
een der directeuren van de Stoomv. Mi).
Nederland het plan, met Zeppelins tus
sen Amsterdam en Batavia te gaan
„varen"; later stelde deze actieve
scheepvaartgroep zich achter het ge
ruchtmakende Postjagerplan, dat be
oogde, met uiterst snelle, kleine vlieg
tuigen een versnelde postdienst op Java
te houden. Beide ontwerpen bleken ach
teraf te haastig en met te weinig door
zicht opgesteld te zijn, zodat zij ook niet
verwezenlijkt werden en alleen veel geld
verslonden in het voorbereidende sta
dium.
In de oorlogstijd, toen vele leidende
figuren van ons nationale scheepvaart
bedrijf practisch op non-activiteit kwa
men, heeft vooral weer de „Nederland"
de luchtvaart tot onderwerp van ern
stige studie gemaakt, waarvoor o.m. ons
Rijksluchtvaartlaboratorium werd inge
schakeld. De reders kwamen na de vrede
goed beslagen ten ijs en zij vroegen aan
de regering concessies voor luchtdien-
sten, in de eerste, plaats naar Java en
naar Amerika. Deze plannen hebben een
tijd lang een goede kans gemaakt en
wanneer zij ook gerealiseerd waren, zou
den wij hier de situatie gekregen heb
ben, dat ons land twee luchtvaartonder
nemingen rijk geworden was: de K.L.M.
en een maatschappij, welke onze groot
ste scheepvaartbedrijven zouden exploi
teren.
De K.L.M. voelde hiervoor weinig en
dat was begrijpelijk. In de eerste plaats
ligt juist de grote verdienste voor de
luchtvaart In de lange lijnen, de Inter
continentale verbindingen, welke over
uitgestrekte zeeën leiden en waar dus
de tijdwinst van het vliegtuig op de an
dere vervoermiddelen het grootst Is. Da
scheepvaart wilde juist die trajecten
gaan bevliegen, daarmee de dikke melk
afromend, en zij zou de KL.M. met het
magere Europese en binnenlandse ver
keer laten zitten. Bovendien redeneerde
de K.LM, dat haar positie in een kwart
eeuw gevestigd was, waarvoor de maat
schappij zeer moeilijke tijden had moe-
en doorworstelen, terwijl nu de scheep
vaart als het ware met de neus in da
boter viel: de na-oorlogse tijd, waarin
juist f jr de vernietiging van zoveel
andere vervoermiddelen (spoorwegen,
autopark, scheepstonnage. havens, ste
den, stations, wegen, enz.) een zo ont
zaglijke behoefte aan luchtverkeer be
stond.
Twee luchtvaartbedrijven in ons land
zouden tenslotte ook onze kracht te veel
versnipperen en onze positie ten opzich
te van het buitenland verzwakken.
Toen Is de zaak aan de regering voor
gelegd en zij heeft, naar onze mening,
een wijs besluit genomen: de luchtvaart
moet voor de K.L.M. blijven, al was het
alleen maar als vergoeding voor het
initiatief, het pionierswerk, dat deze
maatschappij heeft verricht. Maar om
de scheepvaart geheel buiten het lucht
verkeer te houden, zou ook niet verstan
dig zijn en daarom wordt de rederijen
de mogelijkheid geboden, door kapl-
taalsdeelnemlng haar belangen In de
luchtvaart te veranderen. Onze scheep
vaart heeft grote kapitalen min of meer
braak" liggen. Er is veel op zee ver
diend in de oorlog en er kon vrijwel
niets gebouwd worden Op bet, ogenblik
zijn alle scheepswerven in de wereld zo
zeer overstelpt met orders voor nieuw
bouw. dat onze vloot slechts heel lang
zaam aangevuld kan worden. De gelden,
die eerst over enkele jaren besteed kun
nen worden aan nieuwe schepen, zou
den aanstonds reedfs geïnvesteerd moe
ten worden in de K.LM.. die juist op
het punt vap een zeer belangriike kani-
taalsuttbre5(fling ft gekomen. Meer dan
honderd millioen zal voor de KIM.
bijeengebracht moeten worden, ziedaar
een fraaie gelegenheid voor onze scheep
vaart om zich metterdaad te Interesse
ren in onze nationale luchtverkeers-
maatschappij.
De republikeinse minister van
Economische Zaken, Gani, heeft he
den officieel bekend gemaakt, dat
de republikeinse regering overeen
komsten heeft afgesloten met de
Nederlands-Indische regering en
andere wederpartijen, waarbij goe
deren zullen worden uitgewisseld,
bericht Aneta uit Batavia.
De republiek zal 76.000 ton rijst var
Java leveren in ruil voor tweederde deel
van de Nederlandse goederen, welke in
Australische havens liggen opgeslagen
als textiel en landbouwwerktuigen De
leveranties zullen geschieden in de pe
riode van Juli 1947 tot Juni 1948 De
rijst zal verscheept worden in de havens
van Banjoewangi en Probolinggo. die
een capaciteit bezitten van duizend ton
IAls ge de horizon van uw bestaan I
niet verruimen kunt. dan kunt gij
m ieder geval deze aantrekkelijker
maken. J
per week. De leveranties zullen op het
einde van deze maand beginnen. Neder
land zal meststoffen, varkens en ver-
gifstoffen leveren uit Soerabaja ui ruil
voor mais en suiker uit de republiek.
Voorts zullen de Nederlanders mijn-
werktuigen leveren in ruil voor kolen
uit de Tandjoeng Enimmijn nabij Pa-
lembang op republikeins gebied. De re
publiek zal ondernemingspi oducten uit
het gebied van Soekaboemi leveren in
ruil voor medicamenten, textiel en zou
tevis van Nederlandse zijde. De republiek
levert vee uit Madoera en tabak uit
Probolinggo in ruil voor textiel. De ta
bak is bestemd voor de British-Ameri
can Tobacco Co. te Soerabaja. Deze
overeenkomst is volgens de verklaring
van Gani in de maanden Maart en April
opgesteld
Dodelijk auto-ongeval
De 54-jarige mevr. A. ZeilstraLeinin-
ga, wonende in de Bergselaan te Rotter
dam, werd Maandagmiddag omstreeks
half vier in de Noordmolenstraat ter
hoogte van het Noordplein door een auto
gegrepen en overreden. Met een inge
drukte borstkas werd zij naar het Berg
wegziekenhuis vervoerd, doch reeds voor
de aankomst aldaar is zij overleden.