Voorbode van onweer in birma?
IN
EEN BERG IN OPSPRAAK
r
c
E
0
Regeringsbesluit was het
enig mogelijke
25-e Vxojuw
SSVfcSsss*:,
Dc tuchtrechter in Mei
Van Scheltinga speelt
remise tegen O'Kelly
Tweede dag te Nijmegen eist
245 slachtoffers
Goede geest onder de
deelnemers
Op de eerste plaats: uitvoering
van Linggadjati
Ditmaal vier tabaks
rantsoenen
Een gevaarlijke parallel
Voormalig wereldwonder wordt bedreigd
ie
Drama te Sneek
die terugkeerde
Bon voor een ei
DONDERDAG 24 JULI 194?
PAGINA 3
n
BUITENLANDS OVERZICHT
lke|
LingJ}
kon
I li
sran
Ml£Rüi
KT
Spor'tsnippers
-
f t f f
Van Vliet faalt, doch
Bijster wint te Zürich
Slijkhuis neemt revanche
PROF. ROM ME IN DE TWEEDE KAMER:
Onvermijdelijk doel
Wordt vervolgd)
ZIJN BRUID VERDRONKEN
Dader krijgt tien jaar
84-jarige vliegt naar Amerika
a ar ie"»
sn. L®"
>r ni®'
peuren-
dertig
Den hii
bureau»
U wee'
■p de«®
oze oh-
,-ant
iel aai»
iedef'
an
Rangoon, de hoofdstad
nSen enkele dae-en c
van Birma,
paa enkele dagen geleden een
*>«0, r Bewapende mannen de zaalbin-
5chótCnaar het kabinet vergaderde. Zij
beer 268 van de aanwezige ministers
*i<!hj0nder wie ook Oe Aung San, die
Hjfj p West-Europa bekendheid ver-
hy e °°r de onderhandelingen, welke
^bisu half jaar geleden met Engelse
^eicj ^rs voerde over de onafhankeiy'k-
bp p an zijn land. Is deze schietpartij
Ser» JiA ia ucdc s^iiievpartij
fslt, z.,voltallig kabinet al een ongehoord
„a v0W„1J.is vooral om haar mogelijke ge-
K langriik.
lS' Tin N» n ,en tijdens de oorlog was Birma
Z» e«ai» ^tari!)Se kolonie, doch na de wapen-
6 M d met Japan werd 06 aandrang
BlJ "iirphrt na*;ionalistische elementen voort
and sterker, zodat de autoriteiten in
v °.n het verstandiger oordeelden, aan
Apfj 1Jheidsverlangens toe te geven. Oe
*hliti ^an' ^'der van de belangrijkste
in ooi1»
bij di«
1de es"
eit net
in E»»'
■at ss"
jnoop'0
tn va»1*
veel t®
op be
larteli.i"
n kwal"
m vos'
kever3
xldig f
roeteld®
als cc"
rerzucl»'
:rd W®3
vering*
f, ad1
cht e"
tekor»
et vee"
zes e"
aglere"
s«h,
nou
VT1
oei
leerstof
m in
en vev
ik B»*
groepering, .de Anti-Fascisti-
werd, met enkele andere
hij Clen> naar Londen uitgenodigd, en
st»ei kwam men tot een resultaat,
^it.echter niet beviel aan een aantal
Hjtje °Se politici van de uiterste linker-
he?
keurden de uitslag van San's
Vst ingen (onafhankelijkheid zonder
\t Cen Dominion te worden) af, op
Vollik twee gronden, zij namen
toenA00*- aan de regeling dfc voor de
hejg8cbieden getroffen was; het Bir-
hationaiigme eist deze streken, be-
hei
door krijgshaftige, zeer vrijheidlie-
e' deels nog nomadiserepde stam
hr1()' v°or de nieuwe staat op; Enge-
daarentegen zag juist in de auto
lij - van die stammen een middel,
'hw'h invloed in deze gebieden te
Voik haven; bepaald werd dus, dat een
"'-mining uit moest maken, of de
'0ee ^hen bij Birma zouden worden ge-
'h maar het schijnt weinig twij-
of de meerderheid zal zich
a ®en dergelijke aansluiting verkla-
d tb ',„0e tweede grief gold het trage tera-
vri
oU»4
-i0tl de Britse administratieve en
V^'hlsche invloed geliquideerd zou
l)l6p eb. Enkele linkse leiders zegden hun
Werking aan het nationale pro-
't jj hi a van Oe Aung San op, verlieten.
en begaven zich in de oppo-
V^bh^Un streven *s gericht op radicale
Vf^hig van alle banden met Enge-
btj het» inlijving van de grensgebieden
«n^ttna. Een ultra-nationalisme dus,
i1 wezen vergelijkbaar is met dat
^8o radicale groeperingen onder de
h^sische nationalisten.
e toe-
tie ii»
.vogen
rdaa^
geko-
terste
slote"
■neut- I
in te
jli de
zoda'
eperk'
an
■ust, d®'
grond®
nkt bü'
gere
Dntsto",
aan
enteli"®
en Ti
ird.
et schijnt nu, dat de daders van
de aanslag op het ministerie tot
hu deze uiterste linkervleugel beho-
Jlj' Men ziet daarom de gebeurtenis
hijjj 6l» teken, dat de communisten en
hl;s vrienden niet terugschrikken voor
'lilt) de meest hardhandige middelen om
hh door te drijven. En men vreest,
H^hder die middelen wel eens de voor-
2ou kunnen vallen op een gewa
pend optreden op grote schaal. Het ogen
blik is daarvoor gunstig. De huidige
regering beschikt slechts over zner ge
ringe strijdkrachten en het politiecorps
wordt algemeen afgeschilderd als on
betrouwbaar. Een linkse revolutie zou
dus zeker kansen van slagen hebben, te
meer omdat de voornaamste regerings
leider in Oe Aung San is heengegaan
en omdat ook de Engelsen uit het na
bije Voor-Indië geen steun aan de Bir
mese regering kunnen verschaffen, daar
zij het Brits-Indische leger, voorzover
het onder hun bevelen staat, grotendeels
hebben opgeheven en nog slechts zwak
ke eenheden over hebben, die wel no
dig zijn voor het bewaren van orde en
rust in de grote Indische steden zelf.
Een eventuele burgeroorlog in Birma
zou wel onder heel aparte omstandig
heden uitbreken, doch de inzet ervan
zou opvallend parallel lopen aan die van
de Indonesische moeilijkheden. Öet gaat
immers om het volledige verdwijnen van
Engelsen, resp. Nederlanders, ongeacht
de welwillendheid en de concessies, die
dezen tot nu toe hebben bewezen. Een
gevaarlijke parallel, omdat, nu het in
Indonesië, zij het uit verschillende aan
leiding, tot het heffen der wapens if
gekomen, burgeroorlog in Birma onver
mijdelijk de verwantschap in de Indone
sische en Birmese belangen zou doen
Uitkomen. Daardoor zouden de zaken
een hachelijke tint krijgen. Niet alleen
toch zouden de West-Europese staten in
de ogen der Aziatische vrijheidslustigen
de zwarte schapen schijnen. Maar tege
lijk zou de rode kameraad in Moskou
kunnen poseren als de kampioen voor
de uitroeiing van al wat naar kolonia
lisme riekt. Dit zou, op zijn beurt, weer
gevolgen kunnen hebben voor de acti
viteit van de opstandelingen onder lei
ding van Ho Tsji Min in Frans Indo
china en voor die van de communisti
sche strijdkrachten in Zuid- en Noord-
China.
Oost-Azië zou op die wijze een heel
dankbare voedingsbodem worden voor
Russische propaganda. En daarmee
krijgt zowel de Birmese als de Indone
sische kwestie voor de grote mogend
heden een belang, dat ver uitgaat boven
het direct locale karakter, dat zowel
de Nederlandse politiemaatregelen als
de Birmese aanslag op dit moment nog
hebben. En niets zal deze mogendheden
liever zijn dan een snel einde aan het
een, en een in-de-klem-smoren van het
ander.
(Van een correspondent)
Onze St. Pietersberg gaat het is maar
als beeldspraak bedoeld weer eens over
de tong Dit danken wc vooral aan een
paar publicaties van „Llmh Dagblad", die
onthullen welke snode plannen de cement-
lndustrlc koestert.
Ons arme, voormalige „achtste wereld
wonder''! Wat wordt er mee gesold en ge
sjacherd Eenmaal, een paar eeuwen ge
leden. gold de St. Pietersberg bil Maas
tricht alB d e attractie voor hetpas ont
loken vreemdelingenverkeer. Door het
ontsluiten van de onderaardse groeven
van Valkenburg raakte deze berg wat op
de achtergrond Het graven van het ka
naal LuikMaastricht, omstreeks 1850,
schond de Oostelijke helling wel, doch
deed meteen nieuwe en zelfs romantischer
schoonheid ontstaan. De unieke flora
glntt in ieder geval niet teloor. Van 1914
was er zelfs heneden ruïne Lichtenberg
een chalet", een brokje natuurschoon ont
staan, dat zijn weerga in ons land niet
had
Toen kwam de eerste wereldoorlog met
zijn tekorten aan dit en dat, o.a. aan
bouwmaterialen, kalk en mergelpoeder
voor bemesting. Onze ber<r kwam in ex
ploitatie. Wat lag meer voor de hand dan
dat men met afgraven begon op een plek
gelegen aan het, kanaal? Br is toen een
laadwal opgetrokken, nog wat uitgebreid,
het door afgraving vrijkomende terrein
werd steeds groter In die dagen heeft
de ecmeente Maastricht nog kans gekregen
heel het complex: historische ruïne, kas
teelhoeve, Oostelijke helling, rotsweg enz.,
voor een redelijke prijs te kopen, doch de
gelegenheid jammer genoeg laten voorbij
gaan.
Intussen had de cement-industrle der
Antwerpse Kempen zich van dit grond-
stnffcn-rcscrvaat weten meester te maken
cn begen met groot, materiaal de berg aan
te tasten. Uit deze exploitatie groeide de
geweldige cementfabriek, die nu in het
meest Idyllische deel van ons Maasdal
rookt en brult Aanvankeiyk zou 't maar
een klein zaakje worden en zonder schoor
stenen, zonder rook of stofWat heb
ben we ons, zelfs door personen die ambts
halve beter konden weten, twintig jaar ge.
leden niet op de mouw laten spelden'.
De cement-industrle groeide, kreeg toe
nemende behoefte aan grondstof en begon
te likkebaarden naar de rots waarop de
ruïne van onze enige hoogteburcht. in het
Maasdal troonde Zo'n enorme kubus mer
gel en zo nabij! De fabriek moest uitge
breid worden: een of twee ovens erbij. Die
eerbiedwaardige bouwvallen wilde men
wel verhuizen naar de andere zijde van
de berg, in het jekerdalDeze aan
slag kon verijdeld worden of tenminste
verdaagd.
Nu heeft ,.L' D." ons doen opschrik
ken. Het blijkt, dat, de Cementindustrie
bij het Bureau voor het Nationale Plan
een ontwerp heeft Ingediend om, in
cte loop der komende 150 jaren, heel
de here ten Zuiden der fabriek af
te graven.
Edoch, we zullen voor wat betreft na
tuurschoon er niet op achteruitgaan! Er
ontstaat een meer van 1600 by BOO meter
en zo diep. dat het peil van de Jeker wordt
bereikt. De botanisch zo waardevolle helling
blijft, als coulise, gespaard en ook de
ruïne mag blijven staan Langs de oevers
van dit kunstmatige meer worden restau
rants, later huizen en een hotel gebouwd.
Omstreeks A. D. 2100 kan dit fata mor
gana gerealiseerd wezen en wij mogen ons
dan ervan overtuigen bU nacht tussen
12 en 1, van ons buitenverblijf af
aan de overzijde dat ..het waardevolle
behouden blijft."
Natuurlijk hebben deze plannen stof
doen ópwarrelen.
On de onlangs belegde vergadering van
het Natuur Historisch Genootschap in
„Leve de koning" verscheen voor het raam Koning Faroek, de
verzoener „Sovjet-Oekraine" een eerste klas parfum - Stel
Uw radio wat zachter - Virginia, up to date.
il ha'
sito»'
over'
Jmsti£
amrn"
oerii»">
,-proW^ p
vauc'j»
reweg^/
e
le Ne<»%
staaKB
Uur.
-brand1':
de
mee.
Iers.
staakt 1
tde<
dat-
'wel
arbeidd
houdjy I
ens V<H
P het hoogtepunt van de plechtig
heid op het graf van de onbekende
viering van de Belgische Natio-
rn g werd er door onbekenden
jjin P balkon tegenover het monument
tUn°ek onthuld met een portret van
Leopold en het opschrift ..Leve
dag
eer.
De »'el
ng
loten
in
laga<
y*
De Russische parfumindustrie be-
leefj; gulden dagen, sinds de Russi
sche vrouwen de beste parfums en
cosmetica wensen. De Russische fabrie
ken produceren op een basis van 150
van de productie van 1946 en kur.nen
nauwelijks aan de vraag voldoen. De na
men van de producten zijn aangepast
aan de omstandigheden: „Scharlaken
zeilen", „Sovjet-Oekraine" en „Gouden
Ster" luiden de opschriften van de ver
pakkingen in de Russische winkels: de
politiek wordt gevoerd tot op het ge
zicht van de Russische vrouwen.
Amerikaanse en Engelse touristen moe
ten zó beleefd behandeld worden,
dat zij vertrekken met de wens zo
spoedig mogelijk terug te komen. Aldus
luidt de opdracht, die iedereen, die in
San Remo en andere beroemde plaatsen
va^) de Italiaanse Rivièra iets met het
tourisme te maken heeft, onlangs thuis
gestuurd kreeg. De douane hééft even
eens zijn richtlijnen, welke het voor
iedere Amerikaan en Engelsman mogelijk
maken, alles in en uit te voeren wat
hem belieft. Het zou de enige manier
zijn om de 4000 kamers van San
Remo en de 1000 van Bordighera vol te
krijgen.
Minder gelukkig zijn de Fransen, die
het schilderachtige Bordighera verkiezen
boven Nice of Antibes. Want de Franse
franc is geen gezochte munt en de Ita
lianen zijn uitgerekend genoeg om voor
een even failliet waardemiddel als hun
eigen lire niet te veel capsones te ma
ken. Een Fransman wordt streng behan
deld aan de grens, moet zijn teveel aan
sigaretten in depot geven en voor in
Italië gekochte textiel ruimschoots uit
voerrecht betalen.
ai - «-'Hs-,.—-e De menigte bemerkte aan-
Nedci "iik niets, maar opende een demon.
ge tyq voor de koning, toen het doek
brei»!
werd.
uil
vast ft ning Faroek van Egypte heeft de
indis^jij, verzoener gespeeld. En met succes.
oiied3'tSko CJrn ex-koning Victor Emmanuel en
gedaad j1 vti!)'i3r"'riS Zog van Albanië na de jaren.
j °henigheid sinds de Italiaanse in-
7^1 Albanië tot elkander te brengen,
^t(j hij een teaparty in Cairo georgani-
V.Beide ngen konden de vorst
lar»d, waar zij gastvrijheid ge-
'?t ij moeilijk de belediging aandoen
taroee (i
sibbC"'
kar»",
was y
'eenofj
S Bat» r'
"Sen A't
6 P$
ied PrS
-L 4 ««vrv-uijA UC DLlCUigJJi'g aailUWH
iXu^hiineu. Aldus waren zij ook
i elkander de hand te schudden.
berichten waar zijn, is deze her.
kennismaking niet eens zo slecht
VÏ tr, h- Koning Zog, die zonder twijfel
v'&cijt te vergeven heeft, schijnt het
W'r' v5_begraven te hebben. Zijn rijk is
^1 htj en schrale troost dat
vroegere tegenstander ook.
HODERtZ
VOIRE RADIO
De te luid afgestelde radio vormt in
Zwitserland een even grote plaag
als in vele andere landen. In een
poging hieraan een einde te maker.,
hebben de Zwitserse Posterijen besloten
naast ieder poststempel een verzoek af
te drukken, om de radio wat zachter aan
te zetten. Geplaagde Zwitsers wachten
het resultaat met spanning af.
Om ook in de wetsbepalingen up to
date te zijn, heeft de staat Vir
ginia een statuut uitgevaardigd,
waarbij het verboden wordt, vanuit
vliegtuigen te jagen op groot wild en vo
gels. „wy hebben hierover geen KVchten
gehad", aldus verklaart de commissie in
een bijgaande uiteenzetting, „maar wij
willen steeds modern blijven."
De Cerros Negros Vulkaan in 't berg
land van Nicaragua heeft, na tien
dagen rommelen en uitspuwen van
heet gesteente en as, plotseling zulke
massa's gloeiende lava langs zijn berg
hellingen naar beneden gestuurd, dat
grote gebieden zijn overstroomd en de
stad Leon met 70.000 inwoners hals over
kop moest worden verlaten. Reeds 283
vierkante mijl van de vruchtbaarste ge
bieden zijn overdekt met de lava.
In Mei ontvingen de diverse parketten
van de ambtenaar voor de tuchtrecht
spraak voor de voedselvoorziening in to
taal 5.956 processen-verbaal. In 165 zit
tingen werden 3.029 uitspraken gedaan.
Dc opgelegde boeten bedroegen in totaal
452.300, terwijl jn 2096 gevallen voor
een totaal bedrag van f 123..826 aan
schikkingen werd betaald. Voorts wer
den in 148 gevallen waarborgsommen op
gelegd tot een totaal bedrag van 31.140.
In tien gevallen werd tot sluiting van
het bedrijf overgegaan. In veertien ge
vallen (waarvan één voorwaardelijk) tot
intrekking van de vergunning en even
eens in veertien gevallen (waarvan één
voorwaardelijk) tot uitsluiting van toe
wijzingen.
Het Centraal College deed 97 uitspra
ken ln hoger beroep, waarbij voor een
bedrag van f 47.097 aan boeten werd op
gelegd.
Gistermiddag was de 19-jarige stu
dent A. K- uit Utrecht in de huishoud
school te Sneek op bezoek, om zijn ver
loofde, mej. M. v. d. Z., die hem had af
geschreven, nogmaals te spreken. Op de
mededeling van het meisje, dat zij de
verloving toch wilde verbreken, trok de
jongeman een revolver en loste een
schot op haar, dat door beide longen
ging. Daarna schoot hjj zichzelf dood.
De toestand van het meisje is redelijk
wel.
Vier Noordhollandse zeilverenigingen;
de Zaanlandse, de Onderlinge, de Alk-
maarse en de zeil- en watersportvereni
ging Uitgeest organiseren van Zaterdag
23 tot en meL Dinsdag 26 Augustus op
het Alkmaaraermeer nationale, onder
linge en groepswedstrijden.
De Franse ploeg voor de wereldkam
pioenschappen op de weg is als volgt:
Aubry, Fachleitner, Idéé, Maye (die tij
dens de ronde van Frankrijk moest op
geven na een zware val) en Tesseire.
Tijdens de nationale schietwedstrijden
te Lunteren is de heer F. G. Bouwens
uit Amsterdam er in geslaagd het record
van meester-scherpschutterschap te bren
gen van 56 cartons uit de 60 schoten op
57 cartons.
Limburg kwam de zaak ter sprake. Er
bleek toen, dat het plan. voor nader ad
vies, noj niet by de stichting Limburgs
Landschap w»ontvangen en dat ook het
bestuur van het genootschap officieel nog
onkundig ervan was Ben der sprekers
merkte op. dat hét niet er om te doen is
een voor de wederopbouw zo belangrijke
industrie als de E.N.C.I te hinderen, doch
dat men peter deed mej-, ronduit t.e zeggen
waarom het gaat en dat men enkele open
bare wegen, de mergelterreinen doorkrui
send, graag mee verwerken wil. Men houde
zich niet zonder waardering voor hetgeen
de directie voorheen deed, om zoveel
mogelijk natuurschoon te sparen.
Ook de burgemeester van Maastricht
heeft hu op de fantastische plannen gerea
geerd en in hetzelfde „L Dzijn benwa
ren kenbaar gemaakt „Hét aanleggen van
een meer en een natuurpark zijn beminne
lijke voornemens Zn vormen het schone
verguldsel voor het thans levende geslacht,
dat over honderd of honderdvijftig jaar
toch niet meer protesteren kan."
Inderdaad mag men gerust aannemen
alle mooie maquettes ten spijt dat
in de eerste decennia alleen maar een
uitgebreide verwoesting en voor de toe
komst noteert dit ln familie-kronieken
een sombere chaos zal ontstaan Dit
critlsche woord van zo welingelichte en ge
zaghebbende zijde aal menigeen, die zich
zo maar niet epateren laat door fantas
tisch aandoende plannen en vernuftig be
roep op wederopbouw, deviezennood, werk
gelegenheid c d., wel 'uit bet hart gegrepen
zijn. En meteen doen verzuchten; jammer,
dat, een vroeger gemeentebestuur er niet
zo over dacht, dan bef er op en in
dat arme wereldwonder anders uiten
rookten de vier reuzenpljpen toch wel, op
een minder hinderlijke plaats.
De minister.president, dr. L. J. M. Beet.
begeeft zich over het Binnenhof naar de
Tmeede Kamer voor het afleggen van dc
regeringsverklaring
Dc uitslagen van de 8ste ronde van
het West-Europese zonetournooi schaken,
gistermiddag gespeeld te Hilversum, lui
den; Trifunovic (Joegosl.)—Doerner
(Lux.) 10; Szabo (Hong.)Castaldi
(It.) afgebr.; Tzvetcoff (Buig.)
Alexander (Eng.) )4—Fachmann
(Tsjechosl.)Foerder (Pal.) afgebr.; Van
Scheltinga (Ned.)O'Kelly (België)
y,Rossolimo (It.)Max Blau (Zwit-
sêrl.) afgebr.; Plater iPolen)O' Sulli
van (Ierl.) 10.
De afgebroken partij uit de 7de ronde
tussen Doerner en Plater eindigde met
een overwinning voor de laatste.
Szabo (Hong.)Castaldi (Italië) Vs—V-i,
Rossolimo (Fr.)Blau (Zwitserland) 1 c.
I-aciiman (Tsj.)— Foerder (Pal.) afgebr.
Di stand is thans: Pachman S'/2 uit 7
plus 1 afgebr. partij. Van Scheltinga 6'2
uit 8. O'Kelly 6 uit 8, Trifunovic 6 uit 3,
Alexander 5 uit 8. Castaldi iV2 uit 8.
Szabo 3'/2 uit 7 Rossolimo 3'/2 uit 8, Foer
der 2V2 uit 7 plus 1 afgebr. partij, Plater
2''2 uit 7, Tzvetcoff 3 uit 8. Max Blau 2V2
uit 8 Doerner 2 uit 8, O'Sullivan 0 uit 8.
Vandaag is een rustdag. waarop alle
ppelers en officials per touringcar een
tocht zullen maken naar Arnhem en om
streken.
Voor Vrijdag staan de volgende partijen
op het programma: O'Sullivan tegen
Doerner, Blau tegen Plater. O'Kelly tegen
Rossolimo, Foerder tegen Van Scheltinga-
Alexander tegen Pachman, Castaldi teger
Tzvetcoff en Trifunovic tegen Szabo.
De uitslagen van de internationale
wedstrijden, die op de Oerlikonbaan te
Zürich werden gehouden, luiden;
Sprint professionals: 1. Gosselin (Bel
gië), 2. Gérardin (FTankryk), 3. Senfft-
lebenr (Frankrijk), 4. Scherens (België),
5. Van Vliet (Nederland), 6. Flattner
(Zwitserland).
Sprint. Amateurs: 1. Bijster (Neder
land), 2. Schandorff (Denemarken), 3.
Kambler (Zwitserland).
Uur-wedstrijd achter grote motoren:
1 Frosio (Italië) 67 K.M. 643 M.; 2. Bes.
són (Zwitserland) 67 K.M. 638 M.
Slijkhuis won Woensdag te Praag
van de Tsjech Zatopek en ging meteen
voorsprong van tien meter door de fi
nish. Hij legde de 3000 meter in 8 min.
10 seconden af en bleef daarbij 7 se
conden onder het Tsjechische recoid.
Ook de tweede dag, de grote mars door
Maas en Waal en Rijk van Nijmegen was
een zware beproeving voor de deelne.
mers. De warme lucht trilde' boven de
wegen, er heerste een tropische hitte en
zelfs de meest geoefende wandelaar had
het met de temperatuur te kwaad en
zocht als het maar even kon de schaduw
op. In de vroege ochtendurentoen de
zon nog achter lichte nevelgordijnen
schuil ging namen de meeste „vijf en
vijftigers" hun kans waar en wandelden
In snel tempo om het zo ver mogelijk te
brengen voor de zon hen zou treffen.
Zelfs de enige Italiaan bleef thuis. Na
negenen keerden enige deelnemers te
rug; zij kozen de wijste partij, zij. voel
den zich niet geheel fit en het einde zou
voor hen onder de laaiende zon dan toch
onbereikbaar zijn gebleken. Toch ver
trokken nog 6333 deelnemers. De tocht
ging over de vlakke boomloze Heemstra,
baan naar Druten. Het land was mooi,
de bevolking hartelijk en gul. Maar dit
alles was toch niet ln staat de drukkende
hitte te verjagen. Het golvend landschap
tussen Druten, Bergharen, Hemen en
Leur, dat meer schaduw bood was een
oase in deze zonnige route-
Men verlangde allemaal naar de finish te
Nijmegen. Dit betekende voor de meesten
nog 20 km.-verder wandelen. »'elen kui
erden over de weg en zochten al gauw
de „krukkenwagen" op. Zij gaven liever
op dan nog langer over de weg te kreu
pelen. Des te opmerkelijker was het, hoe
fris en montgr velen toch het einde van
deze mars bereikten.
Onder hen maakten onze militairen, de
Fransen en de Tsjechen nog de beste in
druk.
De tweede dag heeft nog meer slacht
offers gemaakt dan de eerste. De eerste
dag zijn er 6772 deelnemers gestart en
vielen 158 uit.
Woensdag bleven er 36 thuis, zodat er
6578 vertrokken. Onderweg vielen er 245
uit, waarmee dus ln twee dagen 439
deelnemers en deelneemsters uit de wan-
delrijen zijn verdwenen. Onder de bui
tenlanders zijn slechts twee uitvallers, een
Italiaan en een Fransman. Ondanks de
grote hitte, een kwelgeest voor de deel
nemers, blijft de geest onder de wande
laars uitstekend, hoewel de meesten na
binnenkomst zich onmiddellijk ter ruste
begeven.
Ook vandaag verwacht men weer een
zware dag. De mars gaat dan over Asselt,
Heumen, Mook, Cuyk en Groesbeek,
waartussen de heuvels van de Piasmolen.
Woensdagavond heeft de Tweede
Kamer beraadslaagd over de afgelegde
verklaring over het regeringsbeleid ten
aanzien van Nederlands-Indië. De heer
De Groot (C.P.N.) opent de debatten.
Hij vraagt zich af of er reden is voer
een debat, omdat de regering haar bevel
gegeven heeft, zonder dat de volksver
tegenwoordiger zich daarover heeft kun
nen uitspreken. Het parlement wordt
herhaaldelijk Voor voldongen feiten ge
plaatst. De regering houdt zich niet eens
aan afspraken met haar eigen volk.
Spr. waardeert hét in de regeringsver
klaring, dat zij de diepere oorzaken van
het geschil wil opsporen. Men kan de
ingezette actie noemen zoals men wil,
er wordt geweld gebruikt. Op dit ogen
blik spreken de kanonnen en bommen
werpers, het masker is afgeworpen,
Linggadjati bestaat niet meer.
Spr. betoogt, dat Nederland alleen be
lang heeft bij1 een vreedzame vruchtbare
samenwerking met de Indonesiërs, wij
hebben geen belang bij een permanente
bezetting van Indonesië.
Naar het oordeel van de heer De
Groot dient de P.v.d.A. uit deze regering
te treden. Spr. deelt tenslotte mede, dat
het de bedoeling van zijn fractie is een
motie in te dienen, waarvan de strek
king Is de regering mede te delen, dat
de Kamer niet mee kan gaan met het
door de regering genomen besluit in de
gevolgde gedragslijn en waarin verzocht
wordt onmiddellijk bevel te geven aan
de vijandelijkheden ln Indonesië een
eind te maken.
De heer Van der Goes van Naters
(P.v.d.A.) wijst op de analogie met Viet
nam.
In verband met het aftreden van de
heer Palar merkt spr. op, dat diens taak
was te arbeiden voor een blijvende ver
zoening tussen hét Nederlandse en
Indonesische volk. Die taak is voorlopig
mislukt. Spr. hoopt,I dat de tijd zal ko
men, dat andermaal die taak ter hand
genomen kan worden.
De heer Schoonenberg (C.P.N.) spreekt
over woordbreuk van leidende personen
ten aanzien van de beloften aan de
Illegaliteit gedaan.
De heer Tilanus (C.H.) vraagt zich af
of het verantwoord was te wachten tot
21 Juli alvorens tot handelend optreden
werd overgegaan. Is er niet te lang onder
handeld? De concessies, welke de Lt.-G.G.
heeft voorgesteld, zün naar sprekers me
ning te ver gegaan, zo o.m. dat de Ne
derlandse troepen onder de interim-
regering zouden komen te staan.
Spr. merkt op, dat zi- de Commissie-
Generaal haar betekenis verloren heeft
en kan worden opgeheven.
Met voldoening stelt hij vast, dat de
regering eindelijk heeft ingezien, dat het
zo niet verder kon. Dat was een opluch.
ting. Overigens geeft hü te kennen, dat
we een vredelievend volk zUn-
De Nederlandse regering heeft tot het
uiterste haar geduld bewaard. Het bul-
tenland moge dat ook beseffen. De hou
ding van de drie grote vakcentrales moet
daar z.i. ook iets te zeggen hebben.
Namens zijn fractie verklaart de heer
Tilanus, dat zij de stap van de regering
goedkeurt. Het is souvereine plicht de
politionele maatregelen binnen ds gren
zen van het Koninkrijk zelfstandig uit
te voeren.
De heer Schouten (A.R.) zegt, dat
de vraag, waarvoor men nu staat,
deze is; was het inzetten van onze
machtsmiddelen te vermijden? Zijn
antwoord daarop is ontkennend.
Daarmede Is tevens uitgesproken,
dat het besluit van de regering
van 18 Juli zijn instemming heeft.
De regering kon z.i. niet anders han
delen dan zij gehandeld heeft.
De heer Schouten zet verder uiteen,
dat de houding van de regering ten
opzichte van de concrete republiek een
andere Is dan die van zijn partij. Op
belangrijke punten moet spr. zich zijn be.
slissing voorbehouden.
Spr uitte de wens, dat onze troepen
hun taak op beheerste wijze zullen vol
brengen.
De heer Vonk (Vrijheid) zegt de rege
ring alle steun toe. De radiorede van de
minister-president en de regeringsver
klaring hebben een helder en verdedig
baar standpunt geopenbaard. Er zouden
opmerkingen over te maken zijn, doch
spr. is van mening, dat thans alles onder
geschikt moet worden gemaakt aan dit
doel; herstel va^ orde en recht.
De heer ROMMe (K.V.P.) merkt op,
dat twaalf dagen geleden een dieper
gaande beslissing Is genomen dan thans
genomen zou kunnen worden.
Het regeringsbesluit, aldus spr., was
het enig mogcli'.ke, onder de gegeven
omstandigheden. Wij betreuren het op
recht cn diep, dat de omstandigheden
door BARBARA BOWER \j
iiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiitiiiii=
„O, wat jammer. Maar ik herinner
me, dat u die dag naaikrans hebt. Nu,
als u het dan tegen mevrouw Phillips
wilt zeggen, dan dank ik u bij voorbaat."
Je kon zo'n telefoonhoorn niet blijven
vasthouden, niet blijven luisteren naar
het gebrom van de zoemtoon, naar dat
wildmakende, geheimzinnige gegons.
Miss Ranskill hing het ding op en
keek rond ln een tweede lelijke kamer,
die ditmaal vriendelijk was gemaakt met
bekende voorwerpen. De schoorsteen
mantel stond vol dingen, die in een
oogwenk de sfeer terugriepen van een
lentemorgen of een wintermiddag, zo
levendig, dat ze door een open raam
de geuren meende te bespeuren van de
seringen en, geruisloos overglijdend in
een ander jaargetijde, het aroma van
gepofte kastanjes Insnoof. Daar stond
het- mozaïek kistje van Capri, dat even
veel geheimen bevatte als de doos van
Pandorra met al het blauw van de
grot en de flonkeringen van de tinten
van een zuidelijke zonnedag. Haar eigen
foto en haar eigen Bijbel stonden op
het tafeltje naast Edith's bed fei
telijk bevatte de kamer meer van haax
zelf, dan van haar zuster.
Ik had destijds een boel dingen, dacht
Miss Ranskill met een herinnering aan
de poederdoos, die de timmerman had
gemaakt, en aan het borsteltje voor heur
haar. Ik zal nu maar mijn kamer gaan
opzoeken en zien, of die ook zo vol
staat.
In de tegenoverliggende kamer bevond
zich niets, dat zij herkende.' Het dek
van het bed was opgeslagen voor de
nacht en over het voeteinde hing een
ochtendjapon. Ze veronderstelde, dat
het er een van haar zuster was en voelde
dankbaarheid in zich opstijgen bij de
gedachte, hoe ze, in de dagen, dat de
wind op het eiland een wandelend dek
van zand in haar slaaphut had geblazen,
verlangd had naar de aanblik van een
uitnodigend bed. Ook hier stond een
nachtkastje met een Bijbel en een foto
er op. Uit het Marokkaans-lederen lijstje
staarde het gezicht van een liej aarde
en nogal zuurkijkende leger-officier Miss
Ranskill aan Het kon geen grapje
zün; Edith's gevoel voor humor was even
ordelijk als haar huishoudboek. Er was
trouwens niets grappigs aan dat stuurse
gezicht,
Ze sloeg de Bijbel open en las op het
schutblad de opdracht: „Phillipina Gil-
roy, van haar liefhebbende peetmoeder,
2 Januari 1900." Dat zei niets.
En nu was Miss Ranskill even verbijs
terd als het eerste het beste van de drie
beertjes. Wie heeft er in mijn bed ge
slapen? Deze dwaze vraag sloop haar
brein binnen en ze keek wraakzuchtig
naar het opgeblazen gezicht op de foto,
voordat ze de deur weer opende.
Achter de derde deur op het portaal
tje bevond zich een badkamer en de
vierde gaf toegang tot een logeerkamer,
die er leeg en kaal en weinig verwelko
mend uitzag, zoals zulke kamers soms
plegen te doen, wanneer de ene gast
vertrokken is en de volgende nog niet
wordt verwacht. Het bed droeg de bul
ten van een paar opgevouwen dekens,
het handdoekrekje was kaal en op ae
wastafel stond niets, behalve een erg
ordinaire spiegel, die Miss Ranskill'»
gezicht op zün onvoordeligst weerkaat
ste.
„Miauw! Miauw!" De kleine kat had
zün krioelend gezinnetje in de steek ge
laten en kwam de trap op, op zoek naar
haar.
Miss Ranskill nam het diertje mee
naar de keuken, gaf het een schoteltje
melk en keerde terug naar de salon. Ze
zou, besloot ze, maar zien te wennen
aan het vertrek, vóór Edith thuiskwam.
Ze moest hier wonen, want de jongen
had haar van het station regelrecht
hierheen gebracht en bovendien was er
de getuigenis van haar eigendommen;
maar wie was mevrouw Phillips en wie
was Phillipina Gilroy en wie was die
officier? En bovenal: waar was Edith?
Niets in de kamer kon een antwoord
geven op deze vragen, maar de aankle
ding van een schoorsteenmantel gaf
Miss Ranskill opnieuw Iets om over te
denken. Een klok in een zwartmarmeren
kast verdeelde de brede mantel in twee
gelijke delen, die beide zo propvol ston
den, dat het niet te verwonderen was,
dat geen enkel voorwerp haar aandacht
had getrokken, toen ze de eerste maal ile
kamer binnenkwam.
Aan de ene kant stond een zelfde
foto, als die op het nachtkastje. Daar
omheen stonden andere kiekjes, sommige
vervaagd, andere akelig duidelijk, van
dezelfde man. Miss Ranskill zag hem
achtereenvolgens in korte broek, in plus
fours en in gewone klere®. Een zilveren
beker wees erop, dat hij een goed golf-
speler was geweest, een andere, dat hy
tfjdens een sportfeest had uitgeblonken,
en een rose schaal getuigde van het feit,
dat Majoor Phillips in hoog aanzien had
gestaan by de officieren van zijn regi
ment en dat rnen hem waardig had ge
keurd, een huwelijksgeschenk deelachtig
te worden. Er waren nog enkele medail
les, nog wat snuisterüen en een kleine,
zilveren olifant.
Maar al was dan de ene helft van de
schoorsteenmantel ©en erliquieënschrijn
gelük, de andere helft deed er niet voor
onder en hier was Miss Nona Ranskill
zelf de heldin. Ze trapte byna een poes
je dood bü het lezen van een ingelyst
doodsbericht uit de TIMES, dat aan
kondigde, dat „de geliefde jongere zus
ter van Edith Ranskill" naar alle waar-
schijnlykheid op zee was verdronken op
de dag, dat zy in werkelijkheid op het
eiland aangespoeld was.
Een ruiker verse bloemen stond voor
een foto, die een geflatteerd beeld van
Miss Ranskill op haar negen-en-twin-
tigste verjaardag toonde. Er was nog
een andere, té natuurgetrouwe foto van
een glas-in-lood gedenkraam. De gestal
te op het raam stond naast een magno
liaboom, die tamelijk onverwacht uit
een waterpoeltje vol vis oprees. De visse-
koppen gaapten hongerig en keken met
een afkeurende trek omhoog. Een ver
grootglas, dat naast het lijstje lag, hielp
haar, het onderschrift, te ontcijferen. Dit
keer was alle twijfel afwezig, al bevatte
de inscriptie een vage aanduiding, dat
men verwachtte, dat de zee vroeg of laat
haar doden zou teruggeven en dat Nona
Ranskill dan niet zou achterblijven.
de regering geen andere mogelijkheid
hebben opengela'.en. Onze gedachten en
gebeden gaan naar onze troepen en naar
hen die hun dierbaar zijn.
De troepen wenst hij toe zelfbeheer
sing en daardoor verkorting van het
optreden en verhoging der doeltreffend
heid. Spr. wijst o.m. op de grotere ge
varen, die in de toekomst zouden kunnen
dreigen als het optreden achterwege werd
geatten. De offers welke gebracht wor
den aan mensenlevens zün noodzakelyk
om grotere van onvryheid en onrecht te
voorkomen.
Wanneer de minister-president spreekt
van de mogelijkheid van samenwerking
metterdaad overeenkomstig de beginse-
van Linggadjati, dan wil de heer Romme
dat ook lezen zoals het er staat.
Voor hem is de republiek niet de
inzet van 't huidige politionele ingrijpen,
niet in de zin van poging tot vemleUging
van de republiek. De inzet is geen andere
dan de verwerkelijking van bet staat
kundig beginselprogram van Linggadjati.
Sprekers fractie schaart zich onverkort
ach'.cr de regering en bidt haar vuriger
dan ooit wiysheid toe.
De heer ZANDT (S.G.) betoogt, dat
bij velen de vraag ls gerezen of niet veel
eerder had moeten worden Ingegrepen.
Het politionele optreden was noodzakelyk.
De heer LOGEMANN (ARB) is van
oordeel, dat hier gesproken moet wor
den yan een morele nederlaag. De scha
de, welke het huidige optreden zal toe
brengen acht hy groter dan op andere
wüze veroorzaakt zou zyn.
De regering moge zich indachtig zijn,
dat er in den lande twyfel heerst over
de noodzakelükheid van het optreden
in Indonesië, meent spr. Hij deelt die
twyfel niet. maar de Regering moet dui
delijk zyn in baar verklaringen. 6pr.
vindt, dat de Nederlandse regering fou
ten heeft gemaakt: zij had de kracht
niet uit te voeren wat nodig was.
De enige rechtvaardiging voor de P.v.d.
A. voor het politioneel ingrijpen is,
merkt hü op, dat men in een onhoud
bare toestand was geraakt. Het was z.i.
een noodstap, die de loop der gebeurte
nissen heeft afgedwongen. Vervolgens
bespreekt hij de begrenzing van het mi
litaire optreden. Er worden beperkte
doeleinden nagestreefd: deze stappen
hebben de bedoeling bezette steden uit
de klem te bevrijden. Al is he! ac.oord
van Linggadjati vervallen, aldus sor..
de doeleinden er van zijn z». hetzelfde
gebleven. Voortdurende waakzaamheid
zal nodig zijn om te voorkomen, dat er
dingen zouden gebeuren, die het dag
licht niet mogen zien. Hij verzoekt de
Regering na te gaan of de vliegtuigactie
met die voorzichtigheid wordt toe
gepast, welke de legerleiding voorschrijft.
Het optreden van het „militair geweld
dient te'gebeuren onder die omstandig
heden, dat alles vermeden wordt, wat
dit optreden tot een smaad zou maken.
Hy meent, dat arbitrage aanvaardbaar
is.
Spr. vraagt, waarom een koel ant
woord gegeven ls op het aanbod van
goede diensten" van de Britse regering
De heer NEDERHORST (ARB) zet »Q
den brede uiteen, dat hy het gevoerde
regeringsbeleid niet kan goedkeuren.
De heer WAGENAAR (CPN) vraagt
de P.v.d.A. of zü nu de consequenties zal
trekken: haar aanwezigheid ln de rege
ring zou immers een garantie tegen een
oorlog zün? Mede in verband met pu
blicaties van de heer Van der Goes van
Naters vraagt spr. wat de lijn is in de
politiek der P.v.d.A, Z.i. zit er geen iün
in.
De vergadering wordt ruim hall
twaalf verdaagd tot Donderdagmiddag
één uur. Dan komt de Minister van
Overzeese Gebiedsdelen aan het woord.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat gedurende het tijdvak van 24
Juli t.m. 9 Augustus a.s. de bonnen
„Tabak H 31" en „Tabak H 32" der Ta.
bakskaart elk recht geven op een rant
soen sigaretten of kerftabak. Bon „Ta
bak H 35" van de gecombineerde kaart
is aangewezen voor twee rantsoenen
sigaretten of kerftabak.
Voorts zijn gedurende bovengenoemd
tijdvak de bonnen „H 04 Reserve „H 07
Reserve" en „H14 Algemeen" van de
bonkaarten voor voedingsmiddelen geldig
voor het kopen van een ei per bon.
Woensdag veroordeelde de recht
bank te Leeuwarden de 29-jarige vis-
venter A. K. te St. Jacobiparochie
tot een gevangenisstraf van 10 jaar.
Verdachte had in de avonduren van
de 20e Mei j.l. zyn a.s. vrouw, de 25-
jarige F. de V., in de Jodenlanden
te Leeuwarder, door verdrinking om
het leven gebracht. De els luidde
veertien jaar.
Voorts werd veroordeeld de 46-jarige
C. N. te Leeuwarden, die'ongeveer 8.000
textielpunten had verkocht, welke haar
16-jarig dochtertje in het tijdvak van
17 Maart24 Mei bij de firma Vroom
en Dreesmann had verduisterd, tot acht
maanden voorwaardelijk, terwijl haar
man en zoon, die zich eveneens aan bo
vengenoemd misdrijf hadden schuldig
gemaakt, veroordeeld werden tot resp.
drie en twee maanden voorwaardelijk.
I
Per K. L. M.-Constellation vertrok
Woensdagavond naar New York da 84-
jarige oude dame, mevrouw A. Goed
koopBeumer. Van New York, waar zü
haar zoon hoopt te ontmoeten, zal zij
zich per vliegtuig naar Toronto in Ca
nada begeven. Hier woont haar doch
ter, die zü in 25 jaar niet gezien heeft.