Voorbode van onweer in birma? IN EEN BERG IN OPSPRAAK r c E 0 Regeringsbesluit was het enig mogelijke 25-e Vxojuw SSVfcSsss*:, Dc tuchtrechter in Mei Van Scheltinga speelt remise tegen O'Kelly Tweede dag te Nijmegen eist 245 slachtoffers Goede geest onder de deelnemers Op de eerste plaats: uitvoering van Linggadjati Ditmaal vier tabaks rantsoenen Een gevaarlijke parallel Voormalig wereldwonder wordt bedreigd ie Drama te Sneek die terugkeerde Bon voor een ei DONDERDAG 24 JULI 194? PAGINA 3 n BUITENLANDS OVERZICHT lke| LingJ} kon I li sran Ml£Rüi KT Spor'tsnippers - f t f f Van Vliet faalt, doch Bijster wint te Zürich Slijkhuis neemt revanche PROF. ROM ME IN DE TWEEDE KAMER: Onvermijdelijk doel Wordt vervolgd) ZIJN BRUID VERDRONKEN Dader krijgt tien jaar 84-jarige vliegt naar Amerika a ar ie"» sn. L®" >r ni®' peuren- dertig Den hii bureau» U wee' ■p de«® oze oh- ,-ant iel aai» iedef' an Rangoon, de hoofdstad nSen enkele dae-en c van Birma, paa enkele dagen geleden een *>«0, r Bewapende mannen de zaalbin- 5chótCnaar het kabinet vergaderde. Zij beer 268 van de aanwezige ministers *i<!hj0nder wie ook Oe Aung San, die Hjfj p West-Europa bekendheid ver- hy e °°r de onderhandelingen, welke ^bisu half jaar geleden met Engelse ^eicj ^rs voerde over de onafhankeiy'k- bp p an zijn land. Is deze schietpartij Ser» JiA ia ucdc s^iiievpartij fslt, z.,voltallig kabinet al een ongehoord „a v0W„1J.is vooral om haar mogelijke ge- K langriik. lS' Tin N» n ,en tijdens de oorlog was Birma Z» e«ai» ^tari!)Se kolonie, doch na de wapen- 6 M d met Japan werd 06 aandrang BlJ "iirphrt na*;ionalistische elementen voort and sterker, zodat de autoriteiten in v °.n het verstandiger oordeelden, aan Apfj 1Jheidsverlangens toe te geven. Oe *hliti ^an' ^'der van de belangrijkste in ooi1» bij di« 1de es" eit net in E»»' ■at ss" jnoop'0 tn va»1* veel t® op be larteli.i" n kwal" m vos' kever3 xldig f roeteld® als cc" rerzucl»' :rd W®3 vering* f, ad1 cht e" tekor» et vee" zes e" aglere" s«h, nou VT1 oei leerstof m in en vev ik B»* groepering, .de Anti-Fascisti- werd, met enkele andere hij Clen> naar Londen uitgenodigd, en st»ei kwam men tot een resultaat, ^it.echter niet beviel aan een aantal Hjtje °Se politici van de uiterste linker- he? keurden de uitslag van San's Vst ingen (onafhankelijkheid zonder \t Cen Dominion te worden) af, op Vollik twee gronden, zij namen toenA00*- aan de regeling dfc voor de hejg8cbieden getroffen was; het Bir- hationaiigme eist deze streken, be- hei door krijgshaftige, zeer vrijheidlie- e' deels nog nomadiserepde stam hr1()' v°or de nieuwe staat op; Enge- daarentegen zag juist in de auto lij - van die stammen een middel, 'hw'h invloed in deze gebieden te Voik haven; bepaald werd dus, dat een "'-mining uit moest maken, of de '0ee ^hen bij Birma zouden worden ge- 'h maar het schijnt weinig twij- of de meerderheid zal zich a ®en dergelijke aansluiting verkla- d tb ',„0e tweede grief gold het trage tera- vri oU»4 -i0tl de Britse administratieve en V^'hlsche invloed geliquideerd zou l)l6p eb. Enkele linkse leiders zegden hun Werking aan het nationale pro- 't jj hi a van Oe Aung San op, verlieten. en begaven zich in de oppo- V^bh^Un streven *s gericht op radicale Vf^hig van alle banden met Enge- btj het» inlijving van de grensgebieden «n^ttna. Een ultra-nationalisme dus, i1 wezen vergelijkbaar is met dat ^8o radicale groeperingen onder de h^sische nationalisten. e toe- tie ii» .vogen rdaa^ geko- terste slote" ■neut- I in te jli de zoda' eperk' an ■ust, d®' grond® nkt bü' gere Dntsto", aan enteli"® en Ti ird. et schijnt nu, dat de daders van de aanslag op het ministerie tot hu deze uiterste linkervleugel beho- Jlj' Men ziet daarom de gebeurtenis hijjj 6l» teken, dat de communisten en hl;s vrienden niet terugschrikken voor 'lilt) de meest hardhandige middelen om hh door te drijven. En men vreest, H^hder die middelen wel eens de voor- 2ou kunnen vallen op een gewa pend optreden op grote schaal. Het ogen blik is daarvoor gunstig. De huidige regering beschikt slechts over zner ge ringe strijdkrachten en het politiecorps wordt algemeen afgeschilderd als on betrouwbaar. Een linkse revolutie zou dus zeker kansen van slagen hebben, te meer omdat de voornaamste regerings leider in Oe Aung San is heengegaan en omdat ook de Engelsen uit het na bije Voor-Indië geen steun aan de Bir mese regering kunnen verschaffen, daar zij het Brits-Indische leger, voorzover het onder hun bevelen staat, grotendeels hebben opgeheven en nog slechts zwak ke eenheden over hebben, die wel no dig zijn voor het bewaren van orde en rust in de grote Indische steden zelf. Een eventuele burgeroorlog in Birma zou wel onder heel aparte omstandig heden uitbreken, doch de inzet ervan zou opvallend parallel lopen aan die van de Indonesische moeilijkheden. Öet gaat immers om het volledige verdwijnen van Engelsen, resp. Nederlanders, ongeacht de welwillendheid en de concessies, die dezen tot nu toe hebben bewezen. Een gevaarlijke parallel, omdat, nu het in Indonesië, zij het uit verschillende aan leiding, tot het heffen der wapens if gekomen, burgeroorlog in Birma onver mijdelijk de verwantschap in de Indone sische en Birmese belangen zou doen Uitkomen. Daardoor zouden de zaken een hachelijke tint krijgen. Niet alleen toch zouden de West-Europese staten in de ogen der Aziatische vrijheidslustigen de zwarte schapen schijnen. Maar tege lijk zou de rode kameraad in Moskou kunnen poseren als de kampioen voor de uitroeiing van al wat naar kolonia lisme riekt. Dit zou, op zijn beurt, weer gevolgen kunnen hebben voor de acti viteit van de opstandelingen onder lei ding van Ho Tsji Min in Frans Indo china en voor die van de communisti sche strijdkrachten in Zuid- en Noord- China. Oost-Azië zou op die wijze een heel dankbare voedingsbodem worden voor Russische propaganda. En daarmee krijgt zowel de Birmese als de Indone sische kwestie voor de grote mogend heden een belang, dat ver uitgaat boven het direct locale karakter, dat zowel de Nederlandse politiemaatregelen als de Birmese aanslag op dit moment nog hebben. En niets zal deze mogendheden liever zijn dan een snel einde aan het een, en een in-de-klem-smoren van het ander. (Van een correspondent) Onze St. Pietersberg gaat het is maar als beeldspraak bedoeld weer eens over de tong Dit danken wc vooral aan een paar publicaties van „Llmh Dagblad", die onthullen welke snode plannen de cement- lndustrlc koestert. Ons arme, voormalige „achtste wereld wonder''! Wat wordt er mee gesold en ge sjacherd Eenmaal, een paar eeuwen ge leden. gold de St. Pietersberg bil Maas tricht alB d e attractie voor hetpas ont loken vreemdelingenverkeer. Door het ontsluiten van de onderaardse groeven van Valkenburg raakte deze berg wat op de achtergrond Het graven van het ka naal LuikMaastricht, omstreeks 1850, schond de Oostelijke helling wel, doch deed meteen nieuwe en zelfs romantischer schoonheid ontstaan. De unieke flora glntt in ieder geval niet teloor. Van 1914 was er zelfs heneden ruïne Lichtenberg een chalet", een brokje natuurschoon ont staan, dat zijn weerga in ons land niet had Toen kwam de eerste wereldoorlog met zijn tekorten aan dit en dat, o.a. aan bouwmaterialen, kalk en mergelpoeder voor bemesting. Onze ber<r kwam in ex ploitatie. Wat lag meer voor de hand dan dat men met afgraven begon op een plek gelegen aan het, kanaal? Br is toen een laadwal opgetrokken, nog wat uitgebreid, het door afgraving vrijkomende terrein werd steeds groter In die dagen heeft de ecmeente Maastricht nog kans gekregen heel het complex: historische ruïne, kas teelhoeve, Oostelijke helling, rotsweg enz., voor een redelijke prijs te kopen, doch de gelegenheid jammer genoeg laten voorbij gaan. Intussen had de cement-industrle der Antwerpse Kempen zich van dit grond- stnffcn-rcscrvaat weten meester te maken cn begen met groot, materiaal de berg aan te tasten. Uit deze exploitatie groeide de geweldige cementfabriek, die nu in het meest Idyllische deel van ons Maasdal rookt en brult Aanvankeiyk zou 't maar een klein zaakje worden en zonder schoor stenen, zonder rook of stofWat heb ben we ons, zelfs door personen die ambts halve beter konden weten, twintig jaar ge. leden niet op de mouw laten spelden'. De cement-industrle groeide, kreeg toe nemende behoefte aan grondstof en begon te likkebaarden naar de rots waarop de ruïne van onze enige hoogteburcht. in het Maasdal troonde Zo'n enorme kubus mer gel en zo nabij! De fabriek moest uitge breid worden: een of twee ovens erbij. Die eerbiedwaardige bouwvallen wilde men wel verhuizen naar de andere zijde van de berg, in het jekerdalDeze aan slag kon verijdeld worden of tenminste verdaagd. Nu heeft ,.L' D." ons doen opschrik ken. Het blijkt, dat, de Cementindustrie bij het Bureau voor het Nationale Plan een ontwerp heeft Ingediend om, in cte loop der komende 150 jaren, heel de here ten Zuiden der fabriek af te graven. Edoch, we zullen voor wat betreft na tuurschoon er niet op achteruitgaan! Er ontstaat een meer van 1600 by BOO meter en zo diep. dat het peil van de Jeker wordt bereikt. De botanisch zo waardevolle helling blijft, als coulise, gespaard en ook de ruïne mag blijven staan Langs de oevers van dit kunstmatige meer worden restau rants, later huizen en een hotel gebouwd. Omstreeks A. D. 2100 kan dit fata mor gana gerealiseerd wezen en wij mogen ons dan ervan overtuigen bU nacht tussen 12 en 1, van ons buitenverblijf af aan de overzijde dat ..het waardevolle behouden blijft." Natuurlijk hebben deze plannen stof doen ópwarrelen. On de onlangs belegde vergadering van het Natuur Historisch Genootschap in „Leve de koning" verscheen voor het raam Koning Faroek, de verzoener „Sovjet-Oekraine" een eerste klas parfum - Stel Uw radio wat zachter - Virginia, up to date. il ha' sito»' over' Jmsti£ amrn" oerii»"> ,-proW^ p vauc'j» reweg^/ e le Ne<»% staaKB Uur. -brand1': de mee. Iers. staakt 1 tde< dat- 'wel arbeidd houdjy I ens V<H P het hoogtepunt van de plechtig heid op het graf van de onbekende viering van de Belgische Natio- rn g werd er door onbekenden jjin P balkon tegenover het monument tUn°ek onthuld met een portret van Leopold en het opschrift ..Leve dag eer. De »'el ng loten in laga< y* De Russische parfumindustrie be- leefj; gulden dagen, sinds de Russi sche vrouwen de beste parfums en cosmetica wensen. De Russische fabrie ken produceren op een basis van 150 van de productie van 1946 en kur.nen nauwelijks aan de vraag voldoen. De na men van de producten zijn aangepast aan de omstandigheden: „Scharlaken zeilen", „Sovjet-Oekraine" en „Gouden Ster" luiden de opschriften van de ver pakkingen in de Russische winkels: de politiek wordt gevoerd tot op het ge zicht van de Russische vrouwen. Amerikaanse en Engelse touristen moe ten zó beleefd behandeld worden, dat zij vertrekken met de wens zo spoedig mogelijk terug te komen. Aldus luidt de opdracht, die iedereen, die in San Remo en andere beroemde plaatsen va^) de Italiaanse Rivièra iets met het tourisme te maken heeft, onlangs thuis gestuurd kreeg. De douane hééft even eens zijn richtlijnen, welke het voor iedere Amerikaan en Engelsman mogelijk maken, alles in en uit te voeren wat hem belieft. Het zou de enige manier zijn om de 4000 kamers van San Remo en de 1000 van Bordighera vol te krijgen. Minder gelukkig zijn de Fransen, die het schilderachtige Bordighera verkiezen boven Nice of Antibes. Want de Franse franc is geen gezochte munt en de Ita lianen zijn uitgerekend genoeg om voor een even failliet waardemiddel als hun eigen lire niet te veel capsones te ma ken. Een Fransman wordt streng behan deld aan de grens, moet zijn teveel aan sigaretten in depot geven en voor in Italië gekochte textiel ruimschoots uit voerrecht betalen. ai - «-'Hs-,.—-e De menigte bemerkte aan- Nedci "iik niets, maar opende een demon. ge tyq voor de koning, toen het doek brei»! werd. uil vast ft ning Faroek van Egypte heeft de indis^jij, verzoener gespeeld. En met succes. oiied3'tSko CJrn ex-koning Victor Emmanuel en gedaad j1 vti!)'i3r"'riS Zog van Albanië na de jaren. j °henigheid sinds de Italiaanse in- 7^1 Albanië tot elkander te brengen, ^t(j hij een teaparty in Cairo georgani- V.Beide ngen konden de vorst lar»d, waar zij gastvrijheid ge- '?t ij moeilijk de belediging aandoen taroee (i sibbC"' kar»", was y 'eenofj S Bat» r' "Sen A't 6 P$ ied PrS -L 4 ««vrv-uijA UC DLlCUigJJi'g aailUWH iXu^hiineu. Aldus waren zij ook i elkander de hand te schudden. berichten waar zijn, is deze her. kennismaking niet eens zo slecht VÏ tr, h- Koning Zog, die zonder twijfel v'&cijt te vergeven heeft, schijnt het W'r' v5_begraven te hebben. Zijn rijk is ^1 htj en schrale troost dat vroegere tegenstander ook. HODERtZ VOIRE RADIO De te luid afgestelde radio vormt in Zwitserland een even grote plaag als in vele andere landen. In een poging hieraan een einde te maker., hebben de Zwitserse Posterijen besloten naast ieder poststempel een verzoek af te drukken, om de radio wat zachter aan te zetten. Geplaagde Zwitsers wachten het resultaat met spanning af. Om ook in de wetsbepalingen up to date te zijn, heeft de staat Vir ginia een statuut uitgevaardigd, waarbij het verboden wordt, vanuit vliegtuigen te jagen op groot wild en vo gels. „wy hebben hierover geen KVchten gehad", aldus verklaart de commissie in een bijgaande uiteenzetting, „maar wij willen steeds modern blijven." De Cerros Negros Vulkaan in 't berg land van Nicaragua heeft, na tien dagen rommelen en uitspuwen van heet gesteente en as, plotseling zulke massa's gloeiende lava langs zijn berg hellingen naar beneden gestuurd, dat grote gebieden zijn overstroomd en de stad Leon met 70.000 inwoners hals over kop moest worden verlaten. Reeds 283 vierkante mijl van de vruchtbaarste ge bieden zijn overdekt met de lava. In Mei ontvingen de diverse parketten van de ambtenaar voor de tuchtrecht spraak voor de voedselvoorziening in to taal 5.956 processen-verbaal. In 165 zit tingen werden 3.029 uitspraken gedaan. Dc opgelegde boeten bedroegen in totaal 452.300, terwijl jn 2096 gevallen voor een totaal bedrag van f 123..826 aan schikkingen werd betaald. Voorts wer den in 148 gevallen waarborgsommen op gelegd tot een totaal bedrag van 31.140. In tien gevallen werd tot sluiting van het bedrijf overgegaan. In veertien ge vallen (waarvan één voorwaardelijk) tot intrekking van de vergunning en even eens in veertien gevallen (waarvan één voorwaardelijk) tot uitsluiting van toe wijzingen. Het Centraal College deed 97 uitspra ken ln hoger beroep, waarbij voor een bedrag van f 47.097 aan boeten werd op gelegd. Gistermiddag was de 19-jarige stu dent A. K- uit Utrecht in de huishoud school te Sneek op bezoek, om zijn ver loofde, mej. M. v. d. Z., die hem had af geschreven, nogmaals te spreken. Op de mededeling van het meisje, dat zij de verloving toch wilde verbreken, trok de jongeman een revolver en loste een schot op haar, dat door beide longen ging. Daarna schoot hjj zichzelf dood. De toestand van het meisje is redelijk wel. Vier Noordhollandse zeilverenigingen; de Zaanlandse, de Onderlinge, de Alk- maarse en de zeil- en watersportvereni ging Uitgeest organiseren van Zaterdag 23 tot en meL Dinsdag 26 Augustus op het Alkmaaraermeer nationale, onder linge en groepswedstrijden. De Franse ploeg voor de wereldkam pioenschappen op de weg is als volgt: Aubry, Fachleitner, Idéé, Maye (die tij dens de ronde van Frankrijk moest op geven na een zware val) en Tesseire. Tijdens de nationale schietwedstrijden te Lunteren is de heer F. G. Bouwens uit Amsterdam er in geslaagd het record van meester-scherpschutterschap te bren gen van 56 cartons uit de 60 schoten op 57 cartons. Limburg kwam de zaak ter sprake. Er bleek toen, dat het plan. voor nader ad vies, noj niet by de stichting Limburgs Landschap w»ontvangen en dat ook het bestuur van het genootschap officieel nog onkundig ervan was Ben der sprekers merkte op. dat hét niet er om te doen is een voor de wederopbouw zo belangrijke industrie als de E.N.C.I te hinderen, doch dat men peter deed mej-, ronduit t.e zeggen waarom het gaat en dat men enkele open bare wegen, de mergelterreinen doorkrui send, graag mee verwerken wil. Men houde zich niet zonder waardering voor hetgeen de directie voorheen deed, om zoveel mogelijk natuurschoon te sparen. Ook de burgemeester van Maastricht heeft hu op de fantastische plannen gerea geerd en in hetzelfde „L Dzijn benwa ren kenbaar gemaakt „Hét aanleggen van een meer en een natuurpark zijn beminne lijke voornemens Zn vormen het schone verguldsel voor het thans levende geslacht, dat over honderd of honderdvijftig jaar toch niet meer protesteren kan." Inderdaad mag men gerust aannemen alle mooie maquettes ten spijt dat in de eerste decennia alleen maar een uitgebreide verwoesting en voor de toe komst noteert dit ln familie-kronieken een sombere chaos zal ontstaan Dit critlsche woord van zo welingelichte en ge zaghebbende zijde aal menigeen, die zich zo maar niet epateren laat door fantas tisch aandoende plannen en vernuftig be roep op wederopbouw, deviezennood, werk gelegenheid c d., wel 'uit bet hart gegrepen zijn. En meteen doen verzuchten; jammer, dat, een vroeger gemeentebestuur er niet zo over dacht, dan bef er op en in dat arme wereldwonder anders uiten rookten de vier reuzenpljpen toch wel, op een minder hinderlijke plaats. De minister.president, dr. L. J. M. Beet. begeeft zich over het Binnenhof naar de Tmeede Kamer voor het afleggen van dc regeringsverklaring Dc uitslagen van de 8ste ronde van het West-Europese zonetournooi schaken, gistermiddag gespeeld te Hilversum, lui den; Trifunovic (Joegosl.)—Doerner (Lux.) 10; Szabo (Hong.)Castaldi (It.) afgebr.; Tzvetcoff (Buig.) Alexander (Eng.) )4—Fachmann (Tsjechosl.)Foerder (Pal.) afgebr.; Van Scheltinga (Ned.)O'Kelly (België) y,Rossolimo (It.)Max Blau (Zwit- sêrl.) afgebr.; Plater iPolen)O' Sulli van (Ierl.) 10. De afgebroken partij uit de 7de ronde tussen Doerner en Plater eindigde met een overwinning voor de laatste. Szabo (Hong.)Castaldi (Italië) Vs—V-i, Rossolimo (Fr.)Blau (Zwitserland) 1 c. I-aciiman (Tsj.)— Foerder (Pal.) afgebr. Di stand is thans: Pachman S'/2 uit 7 plus 1 afgebr. partij. Van Scheltinga 6'2 uit 8. O'Kelly 6 uit 8, Trifunovic 6 uit 3, Alexander 5 uit 8. Castaldi iV2 uit 8. Szabo 3'/2 uit 7 Rossolimo 3'/2 uit 8, Foer der 2V2 uit 7 plus 1 afgebr. partij, Plater 2''2 uit 7, Tzvetcoff 3 uit 8. Max Blau 2V2 uit 8 Doerner 2 uit 8, O'Sullivan 0 uit 8. Vandaag is een rustdag. waarop alle ppelers en officials per touringcar een tocht zullen maken naar Arnhem en om streken. Voor Vrijdag staan de volgende partijen op het programma: O'Sullivan tegen Doerner, Blau tegen Plater. O'Kelly tegen Rossolimo, Foerder tegen Van Scheltinga- Alexander tegen Pachman, Castaldi teger Tzvetcoff en Trifunovic tegen Szabo. De uitslagen van de internationale wedstrijden, die op de Oerlikonbaan te Zürich werden gehouden, luiden; Sprint professionals: 1. Gosselin (Bel gië), 2. Gérardin (FTankryk), 3. Senfft- lebenr (Frankrijk), 4. Scherens (België), 5. Van Vliet (Nederland), 6. Flattner (Zwitserland). Sprint. Amateurs: 1. Bijster (Neder land), 2. Schandorff (Denemarken), 3. Kambler (Zwitserland). Uur-wedstrijd achter grote motoren: 1 Frosio (Italië) 67 K.M. 643 M.; 2. Bes. són (Zwitserland) 67 K.M. 638 M. Slijkhuis won Woensdag te Praag van de Tsjech Zatopek en ging meteen voorsprong van tien meter door de fi nish. Hij legde de 3000 meter in 8 min. 10 seconden af en bleef daarbij 7 se conden onder het Tsjechische recoid. Ook de tweede dag, de grote mars door Maas en Waal en Rijk van Nijmegen was een zware beproeving voor de deelne. mers. De warme lucht trilde' boven de wegen, er heerste een tropische hitte en zelfs de meest geoefende wandelaar had het met de temperatuur te kwaad en zocht als het maar even kon de schaduw op. In de vroege ochtendurentoen de zon nog achter lichte nevelgordijnen schuil ging namen de meeste „vijf en vijftigers" hun kans waar en wandelden In snel tempo om het zo ver mogelijk te brengen voor de zon hen zou treffen. Zelfs de enige Italiaan bleef thuis. Na negenen keerden enige deelnemers te rug; zij kozen de wijste partij, zij. voel den zich niet geheel fit en het einde zou voor hen onder de laaiende zon dan toch onbereikbaar zijn gebleken. Toch ver trokken nog 6333 deelnemers. De tocht ging over de vlakke boomloze Heemstra, baan naar Druten. Het land was mooi, de bevolking hartelijk en gul. Maar dit alles was toch niet ln staat de drukkende hitte te verjagen. Het golvend landschap tussen Druten, Bergharen, Hemen en Leur, dat meer schaduw bood was een oase in deze zonnige route- Men verlangde allemaal naar de finish te Nijmegen. Dit betekende voor de meesten nog 20 km.-verder wandelen. »'elen kui erden over de weg en zochten al gauw de „krukkenwagen" op. Zij gaven liever op dan nog langer over de weg te kreu pelen. Des te opmerkelijker was het, hoe fris en montgr velen toch het einde van deze mars bereikten. Onder hen maakten onze militairen, de Fransen en de Tsjechen nog de beste in druk. De tweede dag heeft nog meer slacht offers gemaakt dan de eerste. De eerste dag zijn er 6772 deelnemers gestart en vielen 158 uit. Woensdag bleven er 36 thuis, zodat er 6578 vertrokken. Onderweg vielen er 245 uit, waarmee dus ln twee dagen 439 deelnemers en deelneemsters uit de wan- delrijen zijn verdwenen. Onder de bui tenlanders zijn slechts twee uitvallers, een Italiaan en een Fransman. Ondanks de grote hitte, een kwelgeest voor de deel nemers, blijft de geest onder de wande laars uitstekend, hoewel de meesten na binnenkomst zich onmiddellijk ter ruste begeven. Ook vandaag verwacht men weer een zware dag. De mars gaat dan over Asselt, Heumen, Mook, Cuyk en Groesbeek, waartussen de heuvels van de Piasmolen. Woensdagavond heeft de Tweede Kamer beraadslaagd over de afgelegde verklaring over het regeringsbeleid ten aanzien van Nederlands-Indië. De heer De Groot (C.P.N.) opent de debatten. Hij vraagt zich af of er reden is voer een debat, omdat de regering haar bevel gegeven heeft, zonder dat de volksver tegenwoordiger zich daarover heeft kun nen uitspreken. Het parlement wordt herhaaldelijk Voor voldongen feiten ge plaatst. De regering houdt zich niet eens aan afspraken met haar eigen volk. Spr. waardeert hét in de regeringsver klaring, dat zij de diepere oorzaken van het geschil wil opsporen. Men kan de ingezette actie noemen zoals men wil, er wordt geweld gebruikt. Op dit ogen blik spreken de kanonnen en bommen werpers, het masker is afgeworpen, Linggadjati bestaat niet meer. Spr. betoogt, dat Nederland alleen be lang heeft bij1 een vreedzame vruchtbare samenwerking met de Indonesiërs, wij hebben geen belang bij een permanente bezetting van Indonesië. Naar het oordeel van de heer De Groot dient de P.v.d.A. uit deze regering te treden. Spr. deelt tenslotte mede, dat het de bedoeling van zijn fractie is een motie in te dienen, waarvan de strek king Is de regering mede te delen, dat de Kamer niet mee kan gaan met het door de regering genomen besluit in de gevolgde gedragslijn en waarin verzocht wordt onmiddellijk bevel te geven aan de vijandelijkheden ln Indonesië een eind te maken. De heer Van der Goes van Naters (P.v.d.A.) wijst op de analogie met Viet nam. In verband met het aftreden van de heer Palar merkt spr. op, dat diens taak was te arbeiden voor een blijvende ver zoening tussen hét Nederlandse en Indonesische volk. Die taak is voorlopig mislukt. Spr. hoopt,I dat de tijd zal ko men, dat andermaal die taak ter hand genomen kan worden. De heer Schoonenberg (C.P.N.) spreekt over woordbreuk van leidende personen ten aanzien van de beloften aan de Illegaliteit gedaan. De heer Tilanus (C.H.) vraagt zich af of het verantwoord was te wachten tot 21 Juli alvorens tot handelend optreden werd overgegaan. Is er niet te lang onder handeld? De concessies, welke de Lt.-G.G. heeft voorgesteld, zün naar sprekers me ning te ver gegaan, zo o.m. dat de Ne derlandse troepen onder de interim- regering zouden komen te staan. Spr. merkt op, dat zi- de Commissie- Generaal haar betekenis verloren heeft en kan worden opgeheven. Met voldoening stelt hij vast, dat de regering eindelijk heeft ingezien, dat het zo niet verder kon. Dat was een opluch. ting. Overigens geeft hü te kennen, dat we een vredelievend volk zUn- De Nederlandse regering heeft tot het uiterste haar geduld bewaard. Het bul- tenland moge dat ook beseffen. De hou ding van de drie grote vakcentrales moet daar z.i. ook iets te zeggen hebben. Namens zijn fractie verklaart de heer Tilanus, dat zij de stap van de regering goedkeurt. Het is souvereine plicht de politionele maatregelen binnen ds gren zen van het Koninkrijk zelfstandig uit te voeren. De heer Schouten (A.R.) zegt, dat de vraag, waarvoor men nu staat, deze is; was het inzetten van onze machtsmiddelen te vermijden? Zijn antwoord daarop is ontkennend. Daarmede Is tevens uitgesproken, dat het besluit van de regering van 18 Juli zijn instemming heeft. De regering kon z.i. niet anders han delen dan zij gehandeld heeft. De heer Schouten zet verder uiteen, dat de houding van de regering ten opzichte van de concrete republiek een andere Is dan die van zijn partij. Op belangrijke punten moet spr. zich zijn be. slissing voorbehouden. Spr uitte de wens, dat onze troepen hun taak op beheerste wijze zullen vol brengen. De heer Vonk (Vrijheid) zegt de rege ring alle steun toe. De radiorede van de minister-president en de regeringsver klaring hebben een helder en verdedig baar standpunt geopenbaard. Er zouden opmerkingen over te maken zijn, doch spr. is van mening, dat thans alles onder geschikt moet worden gemaakt aan dit doel; herstel va^ orde en recht. De heer ROMMe (K.V.P.) merkt op, dat twaalf dagen geleden een dieper gaande beslissing Is genomen dan thans genomen zou kunnen worden. Het regeringsbesluit, aldus spr., was het enig mogcli'.ke, onder de gegeven omstandigheden. Wij betreuren het op recht cn diep, dat de omstandigheden door BARBARA BOWER \j iiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiitiiiii= „O, wat jammer. Maar ik herinner me, dat u die dag naaikrans hebt. Nu, als u het dan tegen mevrouw Phillips wilt zeggen, dan dank ik u bij voorbaat." Je kon zo'n telefoonhoorn niet blijven vasthouden, niet blijven luisteren naar het gebrom van de zoemtoon, naar dat wildmakende, geheimzinnige gegons. Miss Ranskill hing het ding op en keek rond ln een tweede lelijke kamer, die ditmaal vriendelijk was gemaakt met bekende voorwerpen. De schoorsteen mantel stond vol dingen, die in een oogwenk de sfeer terugriepen van een lentemorgen of een wintermiddag, zo levendig, dat ze door een open raam de geuren meende te bespeuren van de seringen en, geruisloos overglijdend in een ander jaargetijde, het aroma van gepofte kastanjes Insnoof. Daar stond het- mozaïek kistje van Capri, dat even veel geheimen bevatte als de doos van Pandorra met al het blauw van de grot en de flonkeringen van de tinten van een zuidelijke zonnedag. Haar eigen foto en haar eigen Bijbel stonden op het tafeltje naast Edith's bed fei telijk bevatte de kamer meer van haax zelf, dan van haar zuster. Ik had destijds een boel dingen, dacht Miss Ranskill met een herinnering aan de poederdoos, die de timmerman had gemaakt, en aan het borsteltje voor heur haar. Ik zal nu maar mijn kamer gaan opzoeken en zien, of die ook zo vol staat. In de tegenoverliggende kamer bevond zich niets, dat zij herkende.' Het dek van het bed was opgeslagen voor de nacht en over het voeteinde hing een ochtendjapon. Ze veronderstelde, dat het er een van haar zuster was en voelde dankbaarheid in zich opstijgen bij de gedachte, hoe ze, in de dagen, dat de wind op het eiland een wandelend dek van zand in haar slaaphut had geblazen, verlangd had naar de aanblik van een uitnodigend bed. Ook hier stond een nachtkastje met een Bijbel en een foto er op. Uit het Marokkaans-lederen lijstje staarde het gezicht van een liej aarde en nogal zuurkijkende leger-officier Miss Ranskill aan Het kon geen grapje zün; Edith's gevoel voor humor was even ordelijk als haar huishoudboek. Er was trouwens niets grappigs aan dat stuurse gezicht, Ze sloeg de Bijbel open en las op het schutblad de opdracht: „Phillipina Gil- roy, van haar liefhebbende peetmoeder, 2 Januari 1900." Dat zei niets. En nu was Miss Ranskill even verbijs terd als het eerste het beste van de drie beertjes. Wie heeft er in mijn bed ge slapen? Deze dwaze vraag sloop haar brein binnen en ze keek wraakzuchtig naar het opgeblazen gezicht op de foto, voordat ze de deur weer opende. Achter de derde deur op het portaal tje bevond zich een badkamer en de vierde gaf toegang tot een logeerkamer, die er leeg en kaal en weinig verwelko mend uitzag, zoals zulke kamers soms plegen te doen, wanneer de ene gast vertrokken is en de volgende nog niet wordt verwacht. Het bed droeg de bul ten van een paar opgevouwen dekens, het handdoekrekje was kaal en op ae wastafel stond niets, behalve een erg ordinaire spiegel, die Miss Ranskill'» gezicht op zün onvoordeligst weerkaat ste. „Miauw! Miauw!" De kleine kat had zün krioelend gezinnetje in de steek ge laten en kwam de trap op, op zoek naar haar. Miss Ranskill nam het diertje mee naar de keuken, gaf het een schoteltje melk en keerde terug naar de salon. Ze zou, besloot ze, maar zien te wennen aan het vertrek, vóór Edith thuiskwam. Ze moest hier wonen, want de jongen had haar van het station regelrecht hierheen gebracht en bovendien was er de getuigenis van haar eigendommen; maar wie was mevrouw Phillips en wie was Phillipina Gilroy en wie was die officier? En bovenal: waar was Edith? Niets in de kamer kon een antwoord geven op deze vragen, maar de aankle ding van een schoorsteenmantel gaf Miss Ranskill opnieuw Iets om over te denken. Een klok in een zwartmarmeren kast verdeelde de brede mantel in twee gelijke delen, die beide zo propvol ston den, dat het niet te verwonderen was, dat geen enkel voorwerp haar aandacht had getrokken, toen ze de eerste maal ile kamer binnenkwam. Aan de ene kant stond een zelfde foto, als die op het nachtkastje. Daar omheen stonden andere kiekjes, sommige vervaagd, andere akelig duidelijk, van dezelfde man. Miss Ranskill zag hem achtereenvolgens in korte broek, in plus fours en in gewone klere®. Een zilveren beker wees erop, dat hij een goed golf- speler was geweest, een andere, dat hy tfjdens een sportfeest had uitgeblonken, en een rose schaal getuigde van het feit, dat Majoor Phillips in hoog aanzien had gestaan by de officieren van zijn regi ment en dat rnen hem waardig had ge keurd, een huwelijksgeschenk deelachtig te worden. Er waren nog enkele medail les, nog wat snuisterüen en een kleine, zilveren olifant. Maar al was dan de ene helft van de schoorsteenmantel ©en erliquieënschrijn gelük, de andere helft deed er niet voor onder en hier was Miss Nona Ranskill zelf de heldin. Ze trapte byna een poes je dood bü het lezen van een ingelyst doodsbericht uit de TIMES, dat aan kondigde, dat „de geliefde jongere zus ter van Edith Ranskill" naar alle waar- schijnlykheid op zee was verdronken op de dag, dat zy in werkelijkheid op het eiland aangespoeld was. Een ruiker verse bloemen stond voor een foto, die een geflatteerd beeld van Miss Ranskill op haar negen-en-twin- tigste verjaardag toonde. Er was nog een andere, té natuurgetrouwe foto van een glas-in-lood gedenkraam. De gestal te op het raam stond naast een magno liaboom, die tamelijk onverwacht uit een waterpoeltje vol vis oprees. De visse- koppen gaapten hongerig en keken met een afkeurende trek omhoog. Een ver grootglas, dat naast het lijstje lag, hielp haar, het onderschrift, te ontcijferen. Dit keer was alle twijfel afwezig, al bevatte de inscriptie een vage aanduiding, dat men verwachtte, dat de zee vroeg of laat haar doden zou teruggeven en dat Nona Ranskill dan niet zou achterblijven. de regering geen andere mogelijkheid hebben opengela'.en. Onze gedachten en gebeden gaan naar onze troepen en naar hen die hun dierbaar zijn. De troepen wenst hij toe zelfbeheer sing en daardoor verkorting van het optreden en verhoging der doeltreffend heid. Spr. wijst o.m. op de grotere ge varen, die in de toekomst zouden kunnen dreigen als het optreden achterwege werd geatten. De offers welke gebracht wor den aan mensenlevens zün noodzakelyk om grotere van onvryheid en onrecht te voorkomen. Wanneer de minister-president spreekt van de mogelijkheid van samenwerking metterdaad overeenkomstig de beginse- van Linggadjati, dan wil de heer Romme dat ook lezen zoals het er staat. Voor hem is de republiek niet de inzet van 't huidige politionele ingrijpen, niet in de zin van poging tot vemleUging van de republiek. De inzet is geen andere dan de verwerkelijking van bet staat kundig beginselprogram van Linggadjati. Sprekers fractie schaart zich onverkort ach'.cr de regering en bidt haar vuriger dan ooit wiysheid toe. De heer ZANDT (S.G.) betoogt, dat bij velen de vraag ls gerezen of niet veel eerder had moeten worden Ingegrepen. Het politionele optreden was noodzakelyk. De heer LOGEMANN (ARB) is van oordeel, dat hier gesproken moet wor den yan een morele nederlaag. De scha de, welke het huidige optreden zal toe brengen acht hy groter dan op andere wüze veroorzaakt zou zyn. De regering moge zich indachtig zijn, dat er in den lande twyfel heerst over de noodzakelükheid van het optreden in Indonesië, meent spr. Hij deelt die twyfel niet. maar de Regering moet dui delijk zyn in baar verklaringen. 6pr. vindt, dat de Nederlandse regering fou ten heeft gemaakt: zij had de kracht niet uit te voeren wat nodig was. De enige rechtvaardiging voor de P.v.d. A. voor het politioneel ingrijpen is, merkt hü op, dat men in een onhoud bare toestand was geraakt. Het was z.i. een noodstap, die de loop der gebeurte nissen heeft afgedwongen. Vervolgens bespreekt hij de begrenzing van het mi litaire optreden. Er worden beperkte doeleinden nagestreefd: deze stappen hebben de bedoeling bezette steden uit de klem te bevrijden. Al is he! ac.oord van Linggadjati vervallen, aldus sor.. de doeleinden er van zijn z». hetzelfde gebleven. Voortdurende waakzaamheid zal nodig zijn om te voorkomen, dat er dingen zouden gebeuren, die het dag licht niet mogen zien. Hij verzoekt de Regering na te gaan of de vliegtuigactie met die voorzichtigheid wordt toe gepast, welke de legerleiding voorschrijft. Het optreden van het „militair geweld dient te'gebeuren onder die omstandig heden, dat alles vermeden wordt, wat dit optreden tot een smaad zou maken. Hy meent, dat arbitrage aanvaardbaar is. Spr. vraagt, waarom een koel ant woord gegeven ls op het aanbod van goede diensten" van de Britse regering De heer NEDERHORST (ARB) zet »Q den brede uiteen, dat hy het gevoerde regeringsbeleid niet kan goedkeuren. De heer WAGENAAR (CPN) vraagt de P.v.d.A. of zü nu de consequenties zal trekken: haar aanwezigheid ln de rege ring zou immers een garantie tegen een oorlog zün? Mede in verband met pu blicaties van de heer Van der Goes van Naters vraagt spr. wat de lijn is in de politiek der P.v.d.A, Z.i. zit er geen iün in. De vergadering wordt ruim hall twaalf verdaagd tot Donderdagmiddag één uur. Dan komt de Minister van Overzeese Gebiedsdelen aan het woord. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat gedurende het tijdvak van 24 Juli t.m. 9 Augustus a.s. de bonnen „Tabak H 31" en „Tabak H 32" der Ta. bakskaart elk recht geven op een rant soen sigaretten of kerftabak. Bon „Ta bak H 35" van de gecombineerde kaart is aangewezen voor twee rantsoenen sigaretten of kerftabak. Voorts zijn gedurende bovengenoemd tijdvak de bonnen „H 04 Reserve „H 07 Reserve" en „H14 Algemeen" van de bonkaarten voor voedingsmiddelen geldig voor het kopen van een ei per bon. Woensdag veroordeelde de recht bank te Leeuwarden de 29-jarige vis- venter A. K. te St. Jacobiparochie tot een gevangenisstraf van 10 jaar. Verdachte had in de avonduren van de 20e Mei j.l. zyn a.s. vrouw, de 25- jarige F. de V., in de Jodenlanden te Leeuwarder, door verdrinking om het leven gebracht. De els luidde veertien jaar. Voorts werd veroordeeld de 46-jarige C. N. te Leeuwarden, die'ongeveer 8.000 textielpunten had verkocht, welke haar 16-jarig dochtertje in het tijdvak van 17 Maart24 Mei bij de firma Vroom en Dreesmann had verduisterd, tot acht maanden voorwaardelijk, terwijl haar man en zoon, die zich eveneens aan bo vengenoemd misdrijf hadden schuldig gemaakt, veroordeeld werden tot resp. drie en twee maanden voorwaardelijk. I Per K. L. M.-Constellation vertrok Woensdagavond naar New York da 84- jarige oude dame, mevrouw A. Goed koopBeumer. Van New York, waar zü haar zoon hoopt te ontmoeten, zal zij zich per vliegtuig naar Toronto in Ca nada begeven. Hier woont haar doch ter, die zü in 25 jaar niet gezien heeft.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 3