Weer
H;
Heden bevel: Staakt het vuren
Onze politionele actie heeft vrijheid
en veiligheid gebracht
TJILATJAP THANS BEZET
Republikeinen hebben grote
verwoestingen aangericht
öroevig rapport
OORLOGSWINTER
UIT LAATSTE
Nederlandse troepen dienen uit Archipel
teruggetrokken te worden
een poging
Dr. Van Mook kondigt aan
Djokja zal houding van agressie en
ophitsing dienen te laten varen
"Uelname aan hongertochten uit
lagen der bevolking
alle
Republiek wil vertegenwoordiging in
de Veiligheidsraad
„Achter demarcatielijn"
Commissie-Generaal terug in ons land
Baandag a augustus 1947
Handel leeft op in
bevrijd gebied
Onafhankelijke staat
Oost-Sumatra
^ntsoen van Mussert
voor N.S.B.-ers
S
Tol hoofd en hart
VERWACHTING VAN DE
*NED. REGERING
In Djokjakarta primitieve vorm
van democratie
Veiligheidsmaatregelen
op Madoera
Vliegverbod vair India
69ste JAARGANG No. 23915
lord
weer.
De Luiienani-Gouverneur-Generaal dr. H. J. van Mook heef!
gisteren in een radiotoespraak bekend gemaakt, dal aan do
Nederlandse troepen, die deelnemen aan de politionele
actie in Nederlands-Indië, een order staakt hel vuren zal
worden gegeven, welke van 4 op 5 Augustus ie midder
nacht van kracht wordt.
Hij zeide, dat zodra definitieve berichten binnengekomen
zijn over de Nederlandse posities, de Nederlandse regering
een duidelijke verklaring zal geven van die gebieden op
Java en Sumatra, waar zij de directe verantwoordelijkheid
voor orde en wei heeft overgenomen.
De Nederlandse autoriteiten ie Batavia hebben inmiddels
zeven republikeinse leiders van hun huisarrest ontheven,
o.a. Gani, Tamzil en Soedarpo Sasirosiaomo.
Grate demonstratie voor:
Regering wacht af
De Franse priesters, die aanhangers van de Vichy-regering hadden
onderdak verleend, in de beklaagdenbank. De openbare aanklager zeide,
dat het „recht van asyl" in Frankrijk was afgeschaft-
kerheid een goede zaak te dienen zul
len nakomen.
(Vervolg op pagina 4)
HONGEREND AMSTEBDANI IN 1944-1945
Uit een andere tabel blijkt, dat het
merendeel der individuele trekkers, alle
gevaren van razzia's ten spijt, uit man
nen bestond (59 procent). Een uitzon
dering daarop vormen echter de leef
tijdsklassen tussen 15 en 30 jaar, al
thans voorzover het de beter gesitueer
de wijken betreft. Van het aantal 'rek
kers uit deze buurten tussen 15 en 30
jaar behoorde een derde tot de manne
lijke sexe. Daarentegen blijkt, dat in de
arbeidsbuurten aelfs in de „gevaar
De N.S.B.-ers
RADIO DJOKJA ANTWOORDT:
Nog in arrest
TjÜatjap onbewoonbaar
Twenthegaat tot Cairo
^REAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
T SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
elefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545
Ab,
°nnementen 20800
Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart,
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
et zou een wat al te naïeve voor
stelling van zaken zijn, de beëin
diging der politionele actie, welke
ftienvalt met het beroep van de Veilig-
'"ósi'aad om he^ vuren te staken en de
bvaarding door onze regering van het
,T>erikaanse aanbod rr/xo/To /Tion
sten
„goede dien-
i - als een toevallige coïncidentie te
tj tl0uwen- Voor wie de loop der poli-
eke gebeurtenissen der vorige week
"Uwkeurig volgde komt het jongste be-
Uit der regering dan ook geenszins als
verrassing. Of het toch enigszins
c,r njp;e afbreken der politionele actie
Wijs besluit is, zal de toekomst moe-
o teren. Zekerheid hieromtrent bestaat
in het huidig stadium absoluut niet.
'ize regering wenst de internationale
Preld blijkbaar opnieuw een bewijs te
v -J1 van haar goede wil om alsnog het
tof t zonder dat het militair
t oplossing is gekomen, hoewel de af-
jr-open veertien dagen bewezen hebben,
j®t ons leger hiertoe volkomen in staat
langs vreedzame weg te beëindigen,
'i moeten dit tenminste aannemen,
din 1 wi-' niet m°Sen veronderstellen,
1 zij zich heeft laten beïnvloeden door
ties van binnenlandse aard als de druk,
door sommige figuren uit de P. v. d.
hnfWordt uitgeoefend, het beroep van
hot ^ereldverbond van Vakverenigingen,
N.V.V. en de E.V.C. eindelijk heb-
der,
dien
eindelijk heb-
ze eikaar gevonden! en die an-
6 stille krachten, die achter de scher-
l - van het begin af de regering heb-
a trachten te dwarsbomen.
s. 'eo andere vraag is of door het jong-
v 8 besluit onzer regering het doel
t d de politionele actie: de republiek tot
k 9 te brengen en orde en veiligheid in
Ij ar gebieden te herstellen, is of wordt
Sere'kt. Het zal o.i. heel moeilijk voor on-
degering zijn de republikeinse Ieders
overtuigen, dat wij niet gezwicht zijn
de actie van de Veiligheidsraad. Wij
°ken nu nog zo dikwijls en terecht
Vpvl 1U nU& ZO U1IVW1JA5 CiX LCtClillt
h» aren> dat de Veiligheidsraad alle
v°egdheid mist om zich met de in-
nog zo dikwijls
bev'e
fj. "e aangelegenheden van ons Konink-
J te bemoeien, de republiek zal onze
houding in zekere zin als een
<jJ1 'tulatie uitleggen en daarnaar han-
- Ctl- Dit blijkt trouwens reeds uit haar
,it,rstf reactie op Van Mook's rede. Zij
nu reeds, dat onze troepen in de
ge.5te plaats de militaire winst der af-
'°Pen veertien dagen opgeven, iets
jy arVan natuurlijk geen sprake kan
Voorwaar een weinig bemoedigend
voor het „praatstadium," dat op
gp^Üitaire phase weer zou moeten vol-
tpA'-i verheugen ons, dat de regering
diP ruilt wenst te maken van de „goede
b0 '""-ten" der Ver. Staten en het aan-
W van Engeland, zij het met niet zo
Sp, woorden, heeft afgewezen. Waar-
'Jblijk staan de V. S. ons nog het
i^Cest na en hebben zij nog het beste
voor onze situatie. Engeland
tp ft zijn handen niet vrij, omdat het
veel Australië en Brits-Indië
heeft 1* ,°fe"€n moet kijken. Bovendien
v.. optreden van Clark Kerr en
^■'llcarn ons het een en ander ge-
OJl?6 ^er- Staten kunnen van zeer nabij
e Politiek volgen. Zij zullen zien, hoe
<wZc regering steeds opnieuw streeft
de republiek tot uitvoering van het
da^°0rd van Linggadjati te bewegen en
jpj.'toe zelfs een succesvolle militaire
®n'e' zonder voltooid te zijn, stopzet,
li-, bdien de republiek opnieuw onwil-
Anip of onmachtig mocht blijken, zal
>4jn een goede en sterke bondgenoot
lp °m ons goed recht, waar het ook
bied twTlfel getrokken mocht worden,
e te verdedigen.
TWwachting tot Dinsdagavond:
TVis
<la
'sselende bewolking met hier en
Wr enige lichte regen. Weinig ver
in ng van temperatuur. Zwakke
I. matige wind overwegend tussen
b'd en Oost.
5.06—20.25; Maan 22.08—8.25.
vatte beroep gevolg te geven.
Zij wil daardoor nogmaals tonen, dat
zy geen mogelijkheid voorbij wil laten
eaan de actie, die noodzakelijk was ge
worden om aan de onhoudbare toe
stand van bedreiging en wetteloosheid
een einde te maken, zoveel doenlijk te
beperken.
lijkheid en haar verplichtingen ten
aanzien van de veiligheid van per
soon en goed en voor 't herstel en de
handhaving van recht en orde in die
streken ten volle en met alle haar
ter beschikking staande middelen zal
blijven vervullen, teneinde daar zo
wel de wederopbouw als de uitvoe
ring van het program van Lingga
djati mogelijk te maken.
De Veiligheidsraad heeft een resolu
tie ter kennis van de Nederlandse rege
ring gebracht, aldus Van Mook, luiden
de als volgt:
„Kennis genomen hebbende van
de in gang zijnde vijandelijkheden
tussen de strijdkrachten van Neder
land en de Indonesische republiek,
doet de Veiligheidsraad: a. een be
roep op beide partijen om de vijan
delijkheden te staken en hun geschil
te beslechten door arbitrage of door
andere vreedzame middelen en b.:
om de Veiligheidsraad op de hoogte
te houden."
Tegelijk boden de Ver. S'aten aan de
Ned. regering hun goede diensten aan
ter beslechting van hef geschil, welke
diensten gaarne aanvaard werden.
Ofschoon de Ned. regering er van
overtuigd is, dat in deze aangelegen
heid ten onrechte de tussenkomst van
de Veiligheidsraad overeenkomstig art.
39 van het Handvest werd ingeroepen
en meent, dat de Raad met deze resolu
tie zijn bevoegdheid te buiten ging, door
zich te mengen in een interne aangele
genheid van het Koninkrijk, heeft zij
niettemin besloten aan het daarin ver-
Bovendien zal zij aan Djokjakarta
nogmaals de gelegenheid geven de
houding van agressie en ophitsing te
laten varen en tot werkelijke uitvoering
van de overeenkomst van Linggadjati
te komen. Zij wil ten slotte de regering
der Ver. Staten de ruimst mogelijke ge
legenheid verschaffen de aangeboden
diensten te effectueren.
Daarom Is bevel gegeven de actie uiter
lijk te middernacht van 4 op 5 Augustus
af te sluiten.
Daarbij zal, zodra de binnengekomen
rapporten zulks mogelijk maken duide
lijk worden aangegeven, in welke delen
van Java en Sumatra de Nederlandse
regering de rechtstreekse zorg voor orde
en veiligheid als gevolg van de actie
heeft overgenomen en verder zal dra
gen.
Zij moet hierbij met het oog op de
in deze streken aangetroffen toe
standen en op de van republikeinse
zijde verrichte handelingen en ge
uite bedreigingen met nadruk ver
klaren, dat zij haar verantwoorde-
Hoewei haar zelf iedere gedachte aan
politieke vergelding vreemd is, wenst zij
aan allen die onder haar rechtstreekse
bescherming staan, de verzekering te
geven, dat zij tegen iedere vorm van
vergelding of wraak van welke zijde ook
op die bescherming kunnen blijven re
kenen.
In zoverre in die streken ordeversto
ringen geschieden of voortgang hebben,
zal zij daartegen met kracht en be
slistheid optreden in nauwe samenwer
king met de burgerij en de organen van
bestuur en politie.
De regering zal nu afwachten, of de
republiek eveneens gevolg zal geven aan
het beroep, door de Veiligheidsraad ge
daan. Zij wil daarbij in dit stadium al
leen verklaren, dat dit staken van de
vijandelijkheden naar haar oordeel mede
omvat een staken van vyandelykheden
en van de gewelddaden tegen verschil
lende delen van de bevolking in het re
publikeinse gebied en van de vijan
dige propaganda, die in de laatste tijd
zelfs aansporingen tot massamoord
heeft bevat.
Nogmaals, wij willen geen middel dat
tot een vreedzame, eervolle en redelijke
oplossing van dit, conflict kan leiden
onbeproefd laten. Wij zijn daarbij on
zerzijds door generlei gevoelens van
wraak of vijandschap bezield. Onze
troepen hebben overal waar zij kwamen
blijk gegeven van geestkracht en kalm
te, van zin voor rust en orde en van
barmhartigheid voor en medeleven met
allen, die bedreigd, beroofd en in nood
waren.
Hierdoor heb ik de zekerheid dat zij
het thans gegeven bevel juist en ver
standig zullen uitvoeren en met de ze-
In een communiqué van de Ned.-
Oost-Indische regering wordt ver
klaard, dat duizenden Inwoners van
Medan in het openbaar gedemon
streerd hebben voor de stichting van
een onafhankelijke staat Oost-Su
matra, binnen het kader van de be
oogde Ver. Staten van Indonesië.
Het communiqué zegt, dat de menig
te grote Nederlandse vlaggen droeg en
een driewerf „hoera" aanhief voor Ko
ningin Wilhelmina als dank voor het
herstellen van orde en rust in dit ge
bied.
Dr. J. van de Velde, de hoogste Ne
derlandse autoriteit aldaar, dankte de
menigte en zeide: „U hebt hiermede
blijk gegeven van grote zedelijke moed
en u zelf bekend gemaakt als te behoren
tot de grote groep van constructieve
elementen uit het Indonesische volk,
waarop de Luitenant-Gouverneur-Ge
neraal zo dikwijls een beroep deed in
het belang van land en volk."
Ook ben ik er zeker van, dat in de
streken waar zij de rechtsorde bescher
men de gehele burgerij rustig aan de
arbeid kan gaan en blijven om met ons
de grondslagen te leggen voor de Vrije
Verenigde Staten van Indonesië.
Het za' In de eerste plaats afhangen
van de besluiting van de actie en van
de uitvoering daarvan in het republi
keinse gebied, of de vijandelijkheden
ook aan die zijde worden gestaakt en
een nieuwe mogelijkheid van samenwer
king wordt geschapen.
Ik behoef niet te zeggen hoe een ieder
dit hoopt en steeds gehoopt heeft, maar
ik behoef evenmin te verklaren, dat het
alleen op de grondslag van werkelijke
veiligheid, van democratische vrijheid
en van goede trouw ten aanzien van
hetgeen werd overgenomen, mogelijk
zal zijn.
Het Zondag uitgegeven officiële Ne- i
derlandse legercommuniqué luidt als
volgt:
West-Java: De T.N.I. ontwikkelde
enige activiteit bij Tangerang. Met in
gang van 2 Augustus is de treinverbin
ding TjikampekCheribonTegal weer
on beperkte schaal in gebruik gesteld.
Midden-Java: Aan de Zuidkust is
de stad Tjilatjap bezet. De haven
wijk en de Chinese wijk bij Tjila
tjap zijn afgebrand. Slechts enkele
goedangs waren intact. Tjangkirang,
twintig kilometer ten Zuid-Westen
van Scmarang, is eveneens bezet.
In Banjoemas werden grote hoeveel
heden munitie van Brits fabrikaat,
benevens levensmiddelen en textiel
aangetroffen.
Oost-Java: Bij Poenten is een ever-
landverbinding tussen Patjet en Batoe
tot stand gebracht. Bij voortgezette zui
vering van de stad Malang werd nog enige
hinder ondervonden van sluipschutters.
In de Noord-Westelijke rayons van Soe-
De Commissie-Generaal is in Nederland teruggekeerd. Prof. Schermerhorn en de
heer Van Poll bij hun aankomst op Schiphol
Vol'?* "nderzoek, dat de sooiogratische werkgemeenschap der Amsterdamse Uni
te naar de hongertochten van de laatste oorlogswinter instelt, is thans
r,, 'r gevorderd, dat het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie in staat is
"Uhr 6en Blobaai en vrij uiivccrig overzicht van de voorlopige resultaten te
4^ 'cer?n. Gebleken is, dat van 62 procent der ruim 1600 geënqueleerde Amster-
'•bDP* Kt-/innen minstens één gezinslid een hongertocht heeft ondernomen. Dit
•bin !';e,"n dus, dat van de plm. 200.000 gezinnen, die Amsterdam begin 1945 telde,
één gezinslid van 121.000 families een of meer hongertochten heeft
^blaakt,
springt onmiddellijk in 't oog,
'b tipan c'e winkeliers, die al evenzeer
htisère deelden, in de diverse wij-
1>ercentsgewijze bijna evenveel
al$ t.,\iers er op uit zijn getrokken.
r e winkeliers, n.l. 57 procent
p 5 procent. Dat de nood algemeen
bUiq..!1 bijna niemand spaarde, bewijst
-*ut llet liJsLje, waarin de bevolking
tell<*tu°nderverdeeld in: winli-eliers' ln"
btq, ®leri, arbeiders en overige beroe-
'lebtersaarvan Percentages der deel-
b; e, aan een hongertocht resp. lui-
60. 58 (arbeiders) en 54 pro-
is voorts, dat de bewo-
b'kg tatl Amsterdam-Noord in verhou-
andere wijken van de stad ver-
e heeste hongertochten hebben
If "2 procent der gezinnen ram
b cie jTeel. Daartegenover" vindt men
er gesitueerde buurten in Zuid
*b 62 J?®® beneden het gemiddelde
Procent, maar wat meer verwon
dering mag wekken zijn de resultaten
uit de Kerkstraat en de Tuinstraat
(Jordaan).
De Kerkstraat boekt een volko
men onverklaarbaar laagte-record:
slechts 44 procent der aldaar wo
nende gezinnen heeft blijkens de
huis-aan-huis-enquête aan de hon
gertochten deelgenomen. Voor de
Tuinstraat luidt het percentage 50
procent. De verklaring voor dit lage
cijfer ligt in de zwarte handel, die
in deze straat welig tierde. De bp-
woners konden zich dus veelal op
andere wijze dan door hongertoch
ten van voedsel voorzien.
lijke" leeftijdsgroepenzes van de tien
trekkers mannen waren
En hoe stond het in deze hongerpe-
riode met de N.S.B.-ers? Velen onder
hen ontvingen reeds extra rantsoenen,
maar Mussert, die in die tijd achter de
IJsellinie in Almelo zijn hoofdkwartier
had gevestigd, meende er munt uit t?
kunnen slaan voor zijn partij. In een
9 Februari aan Seyss-Inquart geschre
ven brief stelde Mussert de Rijkscom
missaris voor, dat iedere Voedseicom-
missans in de drie hongerprovinciën een
N.S.B.-er voor bijstand naast zich zou
krijgen bij de distribuering van de le
vensmiddelen. Dat achtte Mussert nood
zakelijk, omdat „anders alleen de ker-
kelijken en de democraten ervan zouden
profiteren en de NS.B. er naast zou
grypen."
Hij besloot met voor te stellen, dat
een tiende gedeelte van het aangevoerde
voedsel speciaal ten behoeve van de ka
meraden zou worden aangewend. Dit
plan van Mussert, waarmede hij twee
vliegen in één klap dacht te vangen
de kameraden helpen en het Neder
landse volk winnen voor de nationaal-
socialistische gedachte werd door
Seyss-Inquart niet geaccepteerd. Deze
besliste, zoals uit een brief, die thans
in hét bezit van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie is, dat de voor de
N.S.B. bestemde waren in een N.S.B.-
depöt zouden worden ppgeslagen en door
de beweging zelve onder haar leden zou
worden verdeeld.
In een brief aan zijn eigen distribu-
tiedienst stelt Mussert de volgende we
kelijkse rantsoenen voor de kameraden
voor: brood 1400 gram, aardappelen 2
K.G., vlees 125 gram, vet 145 gram en
kaas 50 gram. Ter vergelijking d'ene,
dat in Amsterdam in deze periode de
volgende bonnenlijst geldig was: brood
400 gram, kaas 100 gram, jam 125 gram,
suikerbieten 3 K.G. (de laatste drie op
voor-inleveringsbonnen).
In een officiële verklaring, welke de
radio-omroep te Djokjakarta heeft be
kend gemaakt, heeft de regering der
Indonesische republiek verzekerd, dat
zij alles in het werk wik stellen om ge
volg te geven aan het beroep van de
Ver. Naties aangaande het staken der
vijandelijkheden.
De republikeinse regering verzocht
om arbitrage in het Indonesisch conflict
door een commissie van diverse landen,
benoemd door de Veiligheidsraad. Zo
wel Nederland als de Republiek zouden
de commissie moeten aanvaarden. De re
publiek stelt het thans genomen besluit
van de Veiligheidsraad zeer op prijs.
Officieel heeft de republiek de beslis
sing van de Veiligheidsraad nog niet
onder de ogen gehad. Zij hoopt haar
spoedig te ontvangen.
Naar aanleiding van haar erva
ringen in de laatste twee jaar acht
de republiek het van het grootste
belang, dat de Nederlandse troepen
uit de gehele Archipel worden terug
getrokken, vdeelde Djokja mede.
Ten einde een vlotte en juiste be
handeling voor de veiligheidsraad te
verkrijgen, acht de republiek het nodig,
dat een vertegenwoordiger van de repu
bliek gehoord wordt en volledig in de
gelegenheid is het republikeinse stand
punt uiteen te zetten. De republiek
doet een beroep op alle naties, die een
vrede verlangen, gebaseerd op het recht
van de mens om vrij te zijn, alles in
't wersk te stellen om een einde te maken
aan de „koloniale agressfe" der Ne
derlanders. De verklaring zei ten slotte,
dat naar de mening der republiek, be
ëindiging der vijandelijkheden alleen
nuttig effect kon hebben, als aan beide
zijden de gewapende machten zouden
terugtrekken achter de demarcatielijnen,
vastgesteld in October 1946.
Al heeft de meerderheid de macht,
dan kan toch de minderheid het
recht hebben.
Sjahrir is inmiddels Zondag van New
Dslhi naar Bombay vertrokken, van
waarJiij vandaag per vliegtuig naar de
Verenigde Staten gaat.
Gani heeft in een commentaar op
Van Mook's order „staakt het vu-
ren" gezegd: „Een order „staakt het
vuren" van één kant is Iets grap
pigs; het is een onmogelijkheid."
De republikeinse burgemeester en
plaatsvervangend burgemeester van Ba
tavia zyn thans de enige belangrijke re
publikeinen, die nog te Batavia gevan
gen worden gehouden.
Zeven andere republikeinse leiders
zijn, zoals bekend, vrijgelaten-
De republikeinse regering heeft van
daag officieel de boodschap van de Vei
ligheidsraad. waarin verzocht wordt on
middellijk de vijandelijkheden te sta
ken, ontvangen.
Sjarifoeddin en Setiasdjit henben
Djokjakarta na middernacht verlaten
om overleg te plegen met vooraanstaan
de republikeinse leiders. Hun verblijf
plaats werd niet medegedeeld.
In officiële Nederlandse kringen te
Den Haag kon men Zondag vernemen,
aldus meldt A. P., dat de Nederlandse
regering de order om het vuren te sta
ken heeft gegeven, ondanks het feit,
dat ZÜ de Veiligheidsraad niet bevoegd
acht in de Indonesische zaak. De stap
van de Veiligheidsraad wordt in zoverre
gewaardeerd, dat hij de hoop recht
vaardigt, dat de republikeinen nu on
der de oruk van de wereldopinie alles
zullen doên wat zij tot nu toe aan de
Nederlandse regering hebben geweigerd
Men heeft de indruk, dat de zaak voor
de Veiligheidsraad hiermede niet ten
einde is gekomen. Verder werd er de
nadruk op gelegd, dat Uen Haag de
actie van de Raad niet beschouwt als
een bevel, maar als een uitnodiging.
(Van onze speciale verslaggever)
Het was een tamelijk grimmige prof.
Schermerhorn, die Zaterdagmiddag op
Schiphol uit het Indië-vliegtuig stapte,
waar de heer L. Kieveron, secretaris-ge
neraal van het departement van Over
zeese Gebiedsdelen hem en de heer Max
van Poll namens de regering verwel
komde. Déze grimmigheid was kennelijk
die van een man, die de ene illusie na
de andere in rook, om niet te zeggen in
kruitdamp, zag opgaan.
„Ik weet niet wat er aan de hand is",
verkalarde hij in de douaneloods aan de
talrijke journalisten, die hem omstuw
den. „Ik weet niets, ik ben dom". En
de heer Max- van Poll benadrukte de
algemene onwetendheid door te zeggen,
dat hij „zo mogelijk nog dommer was."
Nochtans was prof. Schermerhorn wel
bereid nogmaals de berichten te demen
teren, volgens welke hij tegen de mili
taire actie in Indonesië zou zijn.
„Ik kom overigens om te luisteren en
om te vernemen wat ze er hier van we
ten", zei hij i en hy legde de nadruk op
het feit, dat de C.-G. 20 Juni het laat
ste woord had gesproken en sindsdien
haar taak had overgedragen.
„Wat ik nu nog mogelijk acht, is niet
zo heel belangrijk", antwoordde prof.
Schermerhorn op een desbetreffende
vraag. Maar hij zeide stellig van mening
te zijn, dat de Indonesische kwestie een
politiek probleem was en nu nog is.
„Het is daar in Djokja een primitieve
vorm van democratie, ze halen er te
veel mensen bij, je kunt er niet door.
Het alles is van een enorme tragiek".
De heer Van Poll zeide nog: „Het is
van groot belang, dat men in Nederland
weet, dat 15 Juli in feite overeenstem
ming was bereikt met Sjarifoeddin en
Setyadjit. Allen hadden de voorstellen
als redelijk erkend, doch zij werden in
Djokja niet aanvaard. Het ging hierbij
niet om een bepaald punt, doch om de
gehele opvatting van Nederlandse zijde.
Thans moeten wij hier de situatie geheel
opnieuw bekijken."
HE T
MADOERA
AND
JAVA ZEE
AMESOENTEN
TANDJOlNGBOLMI
BAN'JOEA
APANG
BATOE MAR
TAL
MANDING BAN
GAPOERA
LOEX
SOEMEN
NGKALA
TANAMME
LENTENG
NGBOENGAN
50TJAH
TANDJOEI
OEN
PAMÊKASA
MWiS
TJEPME
OPRABAJA
DEMARCATIE LIJN
rE KEEPS WEGEN
SPOORLIJNEN
RIVIEREN
kAEDELINGS GRENZEN
AFDELINGEN
l BANGKALAN
ZSAMPANG
3 PAMEKASAN
4 SOEMENEP
STRAAT MADOERA
CAIAAEDJA A
rabaja Werden infiltratie-pogingen ten
Zuiden van Irissee en Modjokerto ge-
neutraliseerf'1
Sumatra's Oostkust: De Nederlandse
troepen, die van Siqntar uit via Ka-
bandjahe oprukken, hebben Brastagi
bezet. Dedoor de republikeinen ge
stichte branden te Bandjahe en Bras
tagi richtten aanzienlijke schade aan.
Het centrum van Brastagi en de eiectri-
sche centrale werden intact aangetrof
fen. Onze troepen stooten in Noordelijke
richting door en brachten contact over
land met Medan tot stand. Gedurende
de gehele actie van Medan n^ar Fe-
mantang Siantar en terug over Bras
tagi werd weinig tegenstand ontmoet.
Op enkele plaatsen werden, versperrin
gen en wegvernielingen aangetroffen.
Ten Noorden van Loeboekpakam ter
roriseerden enige benden de Ch'nese
bevolking.
Zuid-Sumatra: Onze troepen or.t
wikkelden in het rayon Palembarp
intensieve patrouillegang in samen
werking met de Koninklijke Marine
Er werden voortgezette pogingen
geconstateerd tot sabotage aan
bruggen en wegen in het door ons
bezette gebied. Sinds de vorige op
gave zijn aan onze zijde geen verlie
zen geleden, slechts één man werd
gewond.
Dezer dagen brachten recomba J. J.
van de Velde en de territoriaal comman
dant, kolonel P. Scholten, een bezoek aan
Siantar. In de bank Negara-Indonesia
werden juwelen van de zelfbestuurder
aangetroffen, ter waarde van millioenen
guldens. De sultan van Langkat en As-
sahan, alsmede de zoon van de Sultan
van Serang, werden uit hun internering
bevrijd, tezamen met vele hunner fami
lieleden. De doorzoeking van kantoren
van republikeinse instanties leverde grote
hoeveelheden wapens en munitie op.
Tien Duitsers en drie Japannezen, die
zich in het operatieterrein bevonden,
werden uit. Siantar naar Medan overge
bracht.
De Marine Voorlichtingsdienst maakt
officieel bekend:
2 Augustus is de havenwijk van Tji
latjap door landingsdivisies van de Kon.
Marine bezet. Eenheden van het leger
zyn de stad aan de landzijde binnenge
trokken. De haven zelf is intact en werd
in gebruik genomen.
De stad en haven zijn door branden
zwaar beschadigd. Aangezien de bezetting
van Tjilatjap zonder gevechten geschiedde
en de stad tevoren niet door schepen of
vliegtuigen is gebombardeerd, is het dui
delijk dat deze verwoesting uitsluitend
door republikeinse troepen is aangericht.
De stad is practisch onbewoonbaar, doch
de haven biedt voldoende capaciteit voor
de verzorging van de troepen. Het is dus
wederom de bevolking zelve, welke de
gevolgen van de verschroeide-aarde-tac
tiek draagt.
Het Nederlands legerbericht van he
denmorgen luidt:
Gedurende de afgelopen dagen werd
langs de Noordkust geleidelijk aan over
land de .verbinding tussen Tegal en Se-
marang tot stand gebracht.
Öp verzoek vain vertegenwoordi
gers van de bevolking werden gedu
rende de afgelopen dagen beveili
gingsmaatregelen op Madoera geno
men. Verschepingen van grote hoe
veelheden rijst ten behoeve van de
Madoerese bevolking, die ten zeerste
hüiTiger lijdt, zijn in voorbereiding.
Onze verliezen volgens de tot op heden
ontvangen gegevens bedragen: 60 doden,
17 vermisten en 131'gewonden.
Volgens Republikeinse berichten van
hedenmiddag zijn Nederlandse troepen
met 7 tanks en 4 vrachtwagens vroeg in
de ochtend op Madoera aan land ge
gaan. Hierbij werden zij van de lucht uit
gesteund.
Volgens de correspond :rii van Ancta
te Den Haag heeft de K.L.M. thans be
vestigd dat de regering van India de
Nederlandse luchtdienst over India heeft
stopgezet. Naar officieel wordt verno
men heeft de heer Lamping heden een
bezoek aan de regering van India ge
bracht, teneinde ingevolge de laatste
ontwikkelingen in Indonesië, het verbod
te doen opheffen. Naar het A.N.P. van
de persdienst van de K.L.M. verneemt, is
de „Twenthe" hedenmorg;n in de nor
male dienst van Amsterdam naar Bata
via vertrokken. Voorlopig wordt tot
Cairo gevlogen.
I
