£aterdag 9 augustus 194i
300 republikeinen doer
aanval bij Soerabaja
Guerilla-actie duurt voort
GRUWELEN TEGEN CHINEZEN
Aansporing om economische
vrijheid te herwinnen
Mauthausen hervormd tot
nationaal gedenkteken
Studiedagen
In huizen verzameld die in brand
gestoken werden
Verliezen in Indië
De politionele actie in
Indië
G€EN AMERIKAANSE FILMS MEER
NAAR ENGELAND
Britse bioscopen zwaar getroffen
1
Wrede offers waren nodig, om deze
vrede mogelijk te maken"
Minstens twee dagen mooi weer
Zonnige Zondag
Tot hoofd en hart
Austr. vakverenigingen
heffen boycot op
Een ton voor Chinezen
in Indië
Rijkseenheid protesteert
bij Veiligheidsraad
Concertgebouworkest
neemt ontslag
69ste JAARGANG No. 23920
tyie
REIS OM DE WERELD
Bombshell op weg naar
T okio
N-b^rang. Sold. J. D. Spierenburg
afkomstig uit Eefde (gem. Gors-
^•p^JJeuveld 4 Aug. bij Semarang.
Irp"J' van der Ploeg van 3 Reg. Prin-
afkomstig uit Oostrum (Pr.),
el<* 31 Juli te Tjibeber.
Aruba vraagt afscheiding
van Curacao
„Direct onder Nederlandse
Kroon
ROST RAKET PROEVEN
Het weer
De omstandigheden maken de
mens niet; zij tonen slechts hoe
hij is' j
Am. vliegtuig neergestort
^JREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
T SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
lelefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen .20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w., f 3.90 p. kwart
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severh*.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mttllmeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.nri. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
5} öe schaduw van de Goenoeng Ringgit, een van Java's grote bergen, is op Oost.
a de mariniersbrigade bij Pasir Poetih aan land gegaanTerwijl de stormboten de
naar de kust brachten om daar een bruggenhoofd te vormen, werd per
h?,10 contact onderhouden met de staf van de brigade op Hr. Ms. Tjerk Hiddes. Toen
bruggenhoofd gevormd, was, brachten grote landingsboten tanks, pantserwagens
legerauto's aan land; vier en twintig uur later was Probolinggo in handen der
Nederlanders
BATAVIA, 9 Aug. 300 gewapen
de republikeinen hebben te midder
nacht een Nederlandse buitenpost
bij Soerabaja aangevallen en ook op
andere punten op Java trachtten de
republikeinen, ondanks het bevel dat
het vuren gestaakt moest worden,
door de Nederlandse linies heen te
dringen, aldus heeft het Nederlandse
leger vandaag te Batavia bekend ge
maakt.
De republikeinen blijven bij Semarang
de tactiek der verschroeide aarde toe
passen. Ook worden ontploffingen en
plantage-branden gemeld.
De guerilla-aotïe der republikeinen
duurt voort en tankvallen en wegver
sperringen worden aangelegd. Neder
landse patrouilles, die in alle bezette
gebieden opereren, hebben grote hoe
veelheden wapenen en munitie veroverd
en vernietigd en een einde gemaakt aan
roofzucht en terrorisme.
De Nederlandse Marine heeft be
kend gemaakt, dat haar verliezen
van 21 Juli tot 4 Augustus in Indië
Inzake het optreden der republi
eken tegen de Chinese bevolkings-
kan nog het volgende worden
«emeid:
- Te Boemiajoe (halverwege Tegal
'Jilatjap) zijn volgens ontvangen
aPporten moorden gepleegd op Chi-
ese burgers. Op de dag, dat de Ne-
/t"landse troepen Boemiajoe na-
ei"den, begonnen gewapende benden
terreur tegen de bevolking 'n de
T3''. Mannen, vrouwen en kinderen
erden verzameld in enkele Chi-
7*Se huizen, die vervolgens in brand
erdcn gestoken.
trachtte
te vluchten, werd de
in gejaagd of neergeslagen. On-
j), - de terroristen bevonden zich lieden
onderscheidingstekens van de „Mas-
Vow' De „werkzaamheden" werden als
«en Verdeeld: 'n ploeg stichtte brand,
«n ri ede s4al alles wat draagbaar was
(v de derde vermoordde rde vluchtende
J^ezen. Daarbij werd een klein kind
do eri de grond geslagen en vertrapt. On-
de terroristen werden verschillende
Op °'te misdadigers gesignaleerd, die na
ij JaPanse capitulatie ook verscheidene
'6rlandse families hebben vermoord.
Malang werden 21 Chinezen d'°or
C amistcn in 't slachthuis levend ver-
i,nnd- Ook staat vast, dat enkele Chine-
Vj](j door extremisten levend werden ge-
aangetroffen archiefstukken blijkt,
4h verband met de moorden te Tan-
ar"* 1 door het Chinese
dus in 1946'
l8heidscorps aldaar
destijds aan
regering maakt tot haar leedwezen
WCtld, dat in de afgelopen week de
£ehde verliezen zijn gerapporteerd:
dhinklijke Marine: Mar. 3de kl. J.
V. JJsen, afkomstig uit Arnhem, ge-
tjj bveid 30 Juli. Mar. 1ste kl. Th. J.
afkomstig uit Gaanderen, ge-
4, 'Vp'd 1 Augustus. Korp. mar. J. G.
•V0/ -afkomstig uit Kerkrade. ge-
W 1 Augustus. Mar. 3de kl. A.
Wl\ 0ve' afkomstig uit Raalte (Over-
i, gesneuveld 31 Juli. Mar. 1ste kl.
$eShan Rixtel, afkomstig uit Den Bosch,
keuveld 3 Augustus.
V^nkl. Ned. Landmacht: Soldaat G.
Rossum, van 4e reg. grenadiers,
•W^stig uit Vleuten, gesneuveld 28
babii Tambak Beras. Sold. Th. J.
^hdriks, van 6de afd. veldartillerie,
"Jatig uit Schiedam, gesneuveld te
l^-^bang 29 Juli. Sold. C. Verwey, van
V% ^J' afkomstig uit Gouda, gesneu-
29 Julf te Semarang. Sold. D.
•tig seib van 6 genie veld cie., afkom-
y* JJit Hellendoorn, gesneuveld 30 Juli
lv.],LaV'anfront. Sold. U. Struiving, van
Rl, afkomstig uit Grijpskerk (Gr.)t
V eviveld nabij Singosari. Sold. H."
Van 112 RI, afkomstig uit Zufd-
Vi Sesneuveld 30 Juli nabij Singo-
le kl. d. Kamstra van 1-12 RI,
j„s4iB uit Ulrum (Gr.), gesneuveld
JïljJ nabij Singodari. Sold. A. P. /"an
tl» yan 3 Reg. Prinses Irene, afkom-
IjivJJ'4 Waalwijk, gesneuveld 31 Juli te
Sold, le kl. W. R. H. Meeuw-
•ty Vah 3 Reg. Prinses Irene, afkom-
•j,11'4 Leeuwarden, gesneuveld 31 Juli
fyjj'beber. Sold. M. A. C. van den
Jy,/aardt, van 2-14 RI, afkomstig uit
gesneuveld 31 Juli te Kapala
R-I, af,^°rp. H. van der Ploeg van 2-14
«Wvrfomstig uit Noordwijkerhout, ge-
va 31 Juli te Kapala Datar. Sergt.
-"g ,,n der Land, van 3-1 RS, afkom-
Ch Huizen (L.), gesneuveld 1 Aug.
•fk^vibon. sold. G. Vos van 2-13 RI,
Abg swg uit Heerlen, gesneuveld 2
V'/Maats niet vermeld).,Sold. J. van
van 3-1 RI, afkomstig uit Ter-
fGr,), gesneuveld 2 Aug. te Ba-
S.U1 0rp- p- Rrandt van 1-4 RI, af-
tf Tj-® u't Lelden, gesneuveld 2 Aug.
t T afunal' Serg. B. J. Heyink van 1-11
mst4g uit Olst, gesneuveld 3 Aug.
Sold. H. Paap van 1 RS, af-
Sjahrir een uiterst gedetailleerde opgave
is verstrekt van vermoorde Chinezen,
alsmede van diegenen, door wie zij zijn
vermoord, de laatsten metn aam en toe
naam vermeld. Uit deze archiefstukken
blijkt echter evenzeer, dat republikeinse
autoriteiten niet de minste aandacht be
steed hebben. Hetzefde lot ondergingen
ook de brieven van de Chinese consul-
generaal, gericht tot Sjahrir, en waarin
melding werd gemaakt van mishandelin
gen en vexaties van Chinezen op ver
schillende met name genoemde plaatsen
in republikeins territoir.
De Chinese consul-generaal in Bata
via, Tsjang Tsjia-Toeng, heeft ver
klaard, dat de Indonesfërs op Java
minstens 500 Chinezen opzettelijk heb
ben gedood. De schade, toegebracht aan
Chinese eigendommen op Java, loopt
in de honderden millioenen guldens.
Naar het A.N.P. verneemt heeft de
Stichting Nederland Helpt Indië een be
drag van 100.000 gulden beschikbaar ge
steld teneinde tegemoet te komen in de
nood van de Chinezen in Indië.
Kap. Odom, die met de „Reynolds
Bombshell" het snelheidsrecord voor
solovluchten om de wereld tracht te
breken, is vannacht in Karacho in
Voor-Indië geland en, na getankt te
hebben, onmiddellijk doorgevlogen naar
Tokio.
Van een speciale verslaggever ont
vingen wij een aantal foto's van de
politionele actie. Ter completering
van de serie foto's, die wij sinds het
begin van de actie van onze soldaten
in Indië aan onze lezers bijna dage
lijks hebben getoond, drukken wij op
deze pagina nog een tweetal af, dat
om actie en stemming bijzondere
aandacht verdient.
Het Nationaal Comité „Handhaving
Rijkseenheid" heeft een telegram aan
de Veiligheidsraad doen toekomen, waar
in met kracht geprotesteerd wordt tegen
de houding van de Veiligheidsraad in
zake de Indonesische kwestie.
Het comité wenst tegenover de Raad
en tegenover de ganse wereld uit te spra
ken, dat de beslissing van die Raad dui
delijk niet beheerst wordt door de be
langen en het welzijn van tientallen
millioenen onzer medeburgers in Indo
nesië, die onder de incompetente en
machteloze schijnregering van de z.g.
republiek zijn overgeleverd aan terreur,
wanorde, chaos en honger.
Het zeer democratische Nederlandse
volk, aldus het telegram, constateert met
veronwaardiging, dat de Veiligheidsraad
zich in deze zuiver interne aangelegen
heid van het Koninkrijk der Nederlanden
tot dusver laat leiden door politieke mo
tieven, geïnspireerd door een kleine
groep.
Met name protesteert het comité tegen
de houding van de afgevaardigde van
Australië, dat de houding van Neder
land in de ocrlog geheel vergetend,
klaarblijkelijk meer voordeel ziet in het
ontstaan van een chaos in een naburig
land dan in rust en orde aldaar.
vlj Uit Haarlem, gesneuveld 4 Aug.
Op het iraject WarmondLeiden had een aantal koeien de rails als wandelpad uit
gekozen. Ondanks signalen bleven zij ongestoord doorsukkelen oip dit ongewone pad.
De bestuurder moest zijn trein verlaten en de koeien aan de kant brengen, voordat
hij weer verder kon rijden
Vijftig grote Amerikaanse filmmaat
schappijen, aangesloten bij de Motion
Picture Association of America hebben
besloten de export van Amerikaanse
films naar Engeland onmiddellijk stop te
zetten, uit protest tegen het besluit van
de Britse regering om 75 procent van de
winst op buitenlandse films als belas
ting te blokkeren.
Plannen worden overwogen om de
Britse films geleidelijk te doen verdwij
nen van het Amerikaanse witte doek.
Men verwacht echter dat het een kwes
tie van maanden zal zijn voordat de
programma's geheel herzien zullen zijn.
Het verlies van de Britse markt wordt
in Amerikaanse filmkringen beschouwd
als het grootste probleem waarvoor men
zich sinds jaren gesteld ziet. Er wordt
gesproken over goedkopere films en ver
mindering van het honorarium der ac
teurs. De studio-manager van de Metro
Goldwyn Mayor verklaarde: „Ik begrijp
met dat het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken dit kan laten voor
bijgaan zonder op de een of andere ma
nier te protesteren. Dit zal ernstige wij
zigingen moeten brengen in de productie
van Hollywood".
In Engelse bioscoopkringen acht men
het Britse bioscoopwezen het zwaarst
getroffen door de regeringsmaatregelen.
Men vreest dat binnen enkele maanden
honderden Engelse bioscopen zullen
moeten sluiten wegens gebrek aan En
gelse films. In Groot-Brittannië worden
gemiddeld 45 films per jaar vervaardigd,
hetgeen neerkomt op 20 pet. van de be
hoefte. Op het ogenblik is er nog een
voorraad voor zes maanden Amerikaan
se films.
15 doden, 2 vermisten en 9 gewonden
hebben bedragen.
De boycot van de Australische
vakverenigingen op de Nederlandse
schepen zal Maandag opgeheven
worden, volgens een besluit, dat het
dagelijks bestuur van de bond te
Melbourne heeft genomen.
Dit besluit volgde op de waarschu
wing van Chifley, toen hij tijdens de
conferentie met de leiders der vakver
enigingen wees op de rampspoedige ge- i
volgen, welke een onderbreking fn de
vaart van Nederlandse schepen op de
Holland-Australië Lijn zou hebben.
Chifley zeide, dat onderbreking in de
vaart van Nederlandse schepen op deze
lijn de export van wol, welke in Sep
tember zeer omvangrijk begint te wor
den, ernstig zou benadelen.
De vakverenigingen weigerden de
boycot op Nederlandse schepen naar
Indonesië op te heffen.
Chifley zou do Indonesische kwestie
niet besproken hebben en zich alleen
met de Australische handel met Europa
ingelaten hebben. Daarentegen ver
wacht men te Canberra, dat de haven
arbeiders hun boycot zullen voortzet
ten, ongeacht de beslissing van de vak
verenigingsraad.
Het militaire hoofdkwartier te New
Delhi heeft, na overleg met de Voor-
Indische regering en de voorlopige re
gering van Pakistan, het bevel uitge
vaardigd tot het „bevriezen" van alle
militaire goederen in de Indische ha
vens, welke bestemd zijn voor overdracht
aan de Nederlandse regering.
Gisteravond heeft een deputatie van
Aruba onder leiding van H. Eman, ver
tegenwoordiger van Aruba in de Staten
en de landraden Wever en Eman een
manifest aan de Staten overhandigd,
„gesteund door de gehele bevolking van
Aruba," waarin de afscheiding van
Aruba uit het verband met Curacao
wordt aangekondigd. Aruba verklaart
in dit manifest, dat het direct onder de
Nederlandse Kroon wil komen. Deze
week werd de petitie naar de Koningin
gezonden, getekend door 95 vooraan
staande Arubanen. De petitie vraagt
een onafhankelijke positie van het
eiland, direct onder de Nederlandse re
gering. Zij is tot dusver nog niet oeant-
woord. De Arubaanse afgevaardigden
Henriques en Arends hebben zich tegen
de inhoud van het manifest verziet.
Op 24 Augustus zullen op het strand
te Ostende proeven genomen worden
met het verzenden van poststukken per
raket. De vroegere proefnemingen had
den een meer lokaal karakter. Thans
wil men de poststukken Brugge doen be
reiken. De raket, die twee meter lang
en geheel van hout is, is in Nederland
gemaakt. Voor de proeven zal de Ne
derlandse „raket-pionier" dr. A. J. de
Bruyne, een voordracht over de experi
menten houden.
Sjahrir is gisteren per vliegtuig in
New York aangekomen.
Het ms „Kota Baroe" van de Rotter
damse Lloyd, dat aanvankelijk, zoals
gemeld, dezer dagen naar Amerika zou
vertrekken met aan boord de bemannin
gen voor ten behoeve van ons land in de
Ver. Staten aangekochte schepen, zal,
naar thans is vastgesteld, deze reis niet
maken.
De „Kota Baroe" vertrekt n.l. 28 Aug.
naar Batavia met ca. 500 passagiers,
merendeels employe's van ondernemingen
Tanks, pantservcagens, bulldozers en zioaar beladen vracaiwagens stonden dient opeen op dc landingsboten waarmee de
rriariniersbrigaae naar Java's kust werd vervoerdEnige uren voor de landing droeg op een der boten een aalmoezenier een
H. Mis op. Het draagbaar altaar rust op de motorkap van een jeep
De minister van Financiën, prof. mr. P. Lieftinck, noemde het in een Vrijdag
avond over beide zenders tot het Nederlandse volk gehouden rede uitermate
verheugend, dat de Internationale bank voor herstel en ontwikkeling aan
Nederland een crediet heeft verleend van 195 millioen dollar, strekkende tot
dekking van een groot deel van het tekort op onze betalingsbalans voor 1947 en
begin 1948. Daarbij vestigde hij op twee punten de aandacht: le. dat dit
crediet uitdrukkelijk is bestemd voor de aankoop van buitenlandse goederen van
een productief karakter en 2e. dat de verkoop van buitenlandse effecten een
onveranderlijk bestanddeel moet blijven uitmaken van het Nederlandse deviezen-
beleid. Met grote voldoening vermeldde hij, dat de beslissing om aan Nederland
deze lening toe te staan met algemene stemmen genomen werd en dat daaraan
een motivering werd verbonden, die overduidelijk bewijst, dat het volste ver
trouwen wordt gesteld in Nederlands credictWaardigheid.
Wij aanvaarden de ons door het buitenland geboden hulp met dankbaarheid,
aldus de minister, zij legt ons echter de verplichting op onze soliditeit ook nu
te bewijzen, en zij moge ons allen een nieuwe aansporing zijn, om zo snel
mogelijk onze financieel-economische vrijheid te herwinnen door eerlijke arbeid
en goede samenwerking.
Ook bij de uiterste soberheid ten aan
zien van de invoer, is Nederland nog niet
in staat het hoognodige door uitvoer van
goederen en het leveren van diensten zelf
te verdienen. Op dit laatste is uiteraard
het streven gericht en over enkele jaren
zal het ook bereikt moeten worden, wil
ons land niet noodlijdend blijven.
De regering heeft het vertrouwen, dat
het Nederlandse volk hiervoor begrip
heeft en bereid is beperkingen te aan-
yaarden en offers te, brengen en toch zijn
beste krachten te geven aan de economi
sche bevrijding van ons land.
Dit geeft haar de vrijmoedigheid, om
gedurende de noodzakelijke overbrug
gingsperiode in het buitenland leningen
af te sluiten en daarvan met overleg en
zorgvuldigheid een passend gebruik te
maken. Een gebruik, dat er voor alles
op gericht is de productieve kracht van
het Nederlandse volk te versterken door
het verschaffen van voedsel en kleding,
voor zoveel dat enigszins mogelijk is.
Daarnaast door het bedrijfsleven de
grondstoffen en productiemiddelen ter
beschikking te stellen, die de arbeid om
vruchtbaar te zijn, behoeft. Een gebruik
tenslotte, dat er toe leidt de behuizing
te verbeteren en naast een versterking
der bestaande we!vaartsbronnen nieuwe
tot ontwikkeling te brengen.
Het beruchte concentratiekamp
.Mauthausen, waar gedurende het
nazibewind 122.706 personen van 15
verschillende nationaliteiten ten
dode gemarteld of uitgehongerd wer
den, is hervormd in een gedenkteken
voor hen, die er stierven. Duizenden
vroegere kampbewoners waren te
genwoordig bij dc inwüdingsplech-
tigheden, waar de Oostenrijkse
Rijkskanselier dr. Leopold FigI de
voornaamste spreker was, en geen
der leden van het Oostenrijkse kabi
net ontbrak. Generaal Laynes (Ver.
Staten), brigade-generaal Jones
(Engeland), generaal Sheltov (Sov
jet-Unie) en generaal Charrière
(Frankrijk), vertegenwoordigden de
vier bezettingsmogendheden.
Rijkskanselier Figl verklaarde in zijn
rede: „Op deze plaats hebben wij, beter
dan elders, geleerd, hoezeer de vrede er
in bestaat, dat de mens de mens ont
dekten dat het meest kortstondige
en meest dwaze regime, dat mensen
kunnen uitvinden, een regime van ge
weld is. Maar we hebben eveneens ge
leerd, welke de wapens zijn, sterk ge
noeg om de grootste en meest onverbid
delijke macht omver te werpen. Deze wa
pens zjjn: geloof, geduld en een nooit
falende bereidheid, onze medebroeders,
die lijden en onderdrukt worden, bij te
staan. Allen, die op het ogenblik in enig
land van Europa vrijheid genieten,
moeten weten., dat te Mauthausen zowel
als in alle nazi-concentratiekampen, de
goede strijd op even vruchtbare wijze
werd voortgezet als op de slagvelden.
Allen, die in enig land van Europa
in vrede en veiligheid leven, moeten
1 weten, dat hier in Mauthausen wrede
offers nodig waren, om deze vrede
mogelijk te maken. En eenieder, die,
waar ook in Europa, het woord
„Mauthausen" hoort, zal weten, dat
op de plaats van het vroegere con
centratiekamp een gedenkteken werd
opgericht, om aan de komepde gene
raties te verkondigen, dat wij de
offers van hen, die hier leden en
stierven, niet vergeten, en dat wij
nooit of nimmer een herhaling van
de verschrikkingen van Mauthausen
zullen toestaan".
Aan deze rede van Rijkskanselier Figl,
hoofd van de Oostenrijkse regering en
leider van de grootste politieke partij,
de Oostenrijkse (Christen-Democrati
sche) Volkspartij, ging een toespraak
vooraf van generaal Sheltov van het
Rode Leger, die het kamp van Maut
hausen, dat tot nog toe de Russen be
zetten, aan de Oostenrijkse regering over
maakte. De generaal wees er op, dat er
onder hen, die te Mauthausen omkwa
men, 32.180 Sovjetburgers waren.
Verdere redevoeringen hielden de of
ficiële vertegenwoordigers van de Oos
tenrijkse Volkspartij, de Sociaal-Demo
cratische en de Communistische Partij.
De leden van het Concertgebouworkest
hebben per 1 September a.s. het col
lectief contract met de N.V. het Con
certgebouw opgezegd. Aanleiding tot dit
collectief ontslag is de 1 September"
salarisregeling, die de leden van het
orkest onvoldoende achten.
De overheid had een regeling in de
bezetting ontworpen. Na de bevrijding
heeft de regering deze gewijzigd. Er
werd een financiële salarisregeling in
opgenomen van de aanvaarding waar
van door de leden van het orkest de
rijkssubsidie afhankelijk werd gesteld.
De musici namen geen genoegen met
deze regeling, Van de zijde van het
Concertgebouw is alle moeite gedaan
van de regering een regeling te ver
krijgen, die bevredigend zou zijn voor
alle partijen. De rijksregeling was het
vorig jaar niet tijdig gereed, zodat de
N.V. zelf een regeling ontwierp, die per
1 September afloopt. De rijksregeling
treedt dan in werking, maar die is voor
de orkestleden ongunstiger.
De N.V. Concertgebouw is wel gerech
tigd de jure een eigen regeling te maken,
maar de facto niet, omdat daarbij de
rijkssubsidie in de waagschaal gesteld
zou kunnen worden. De musici wensen
daarom de bestaande regeringsregeling
niet te aanvaarden en hebben het con
tract per 1 September opgezegd.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Droog, vrü zonnig weer met gelei
delijk enige verdere stijging van tem
peratuur. Weinig wind.
Zondag Zon 5.14—20.16, Maan 23.28
—14.48.
Maandag Zon 5.1620.14, Maan
24.01—16.13.
(Van een bijzondere medewerker)
In verhouding tot hun omvang stellen
onze katholieke dagbladen de laatste
weken belangrijke ruimten beschik
baar voor vetslagen van sociale studie
weken. Uit Parijs komt het verslag van
de herleefde Semaine Sociale. Het is de
derde Franse sociale week na de bevrij
ding, de ik-weet-niet-hoeveelste in een
serie van eerbiedwaardige lengte. Reeds
in de vorige eeuw kende Katholiek
Frankrijk deze uitermate belangrijke
samenkomsten van sociologen, die met
Albert de Num en diens vriend La Tour
du Pin de sociale noden als een grove
lijke onrechtvaardigheid onderkenden
en volkomen in strijd met de Christe
lijke lief deleer.
In 1905 nam de Katholieke Sociale
Actie in Nederland het Franse initia
tief over en kon prof. Aalberse de eerste
sociale studieweek te Utrecht openen,
gewijd aan „het sociale vraagstuk".
Deze Nederlandse Sociale Studieweek
nam de Limburgse Werkliedenbond later
over. Gevormd werd de commissie voor
de Limburgse Sociale Studieweken.
Sinds dat ogenblik kreeg „Roldue" een
nieuwe betekenis in het Nederlandse
Katholieke leven. Na een onderbreking
van zes jaar is thans voor de 16de maal
de „Rolducse week" gehouden, met als
hoofdthema voor studie: Neutraliteit.
Ook andere Diocesane Bonden van
de K.A.B. kennen dit jaar (weer) hun
studie-dagen. De Haarlemse Bond be
steedde van 2 tot en met 5 Augustus in
de Bisschoppelijke Nijverheidsschool te
Voorhout tien lessen aan het wezen en
de practische werkzaamheid der K.A.B.
Gisteren, vandaag en morgen is het
kader van de Utrechtse Bond bijeen in
het iKlein-Seminarie te Apeldoorn, om
zich onder uiterst deskundige leiding te
bezinnen op: „De totale mens". En 15,
16 en 17 Augustus a.s. zullen de voor
mannen van de K.A.B. in het bisdom
's-Hertogenbosch in ,het kasteel te Ge-
mert het vraagstuk van „Klasse en
Stand" nog eens gezamenlijk beschou
wen.
„Wordt dit nu niet zo zoetjes aan van
het goede te veel?" vroeg ons een overi
gens uitstekend kaderlid van de K.A.B.
En een cynicus in hetzelfde gezelschap
was van mening, dat men bijna honderd
jaar almaar praat,terwijl intussen de
chaos in de samenleving even groot
blijft.
Inderdaad zijn alle kwesties, tezamen
eertijds als „het sociale vraagstuk" aan
geduid, nog lang niet opgelost. Nog im
mer blijkt het feit, dat in het algemeen
de ondergeschikte arbeider ternauwer
nood voldoende inkomen heeft, om zelfs
in beperkte mate in zijn redelijke be
hoeften te kunnen voorzien. Zonder de
minste twijfel leven velen nog, juist in
onze tijd, onder wat men het sociale
minimum noemt. Nog altijd is er het
feit van de sociale onderwaardering,
sprekende uit de plaats van de arbeider
in het productieproces en diens aan
deel in de productieresultaten. Spreken
de ook uit de houding van mensen e»
mensengroepen ten opzichte van ei
kander.
Het is wel een uiterst summiere sa
menvatting van enkele hoofdlijnen der
grote vraagstukken, maar in deze ge
dachten culmineren zij toch.
(Vervolg op pag. 3)
Na enige' dagen an vrij onaangenaam
weer was aan het einde van de week een
geleidelijke verbetateirng in de weers
omstandigheden te constateren. De oor
zaak van deze verbetering is in de eer-
step laats het wegtrekken in Noord-
Oostelijke richting van de depressie, die
voeral in het Noorden van het land
zware regenval en langdurige krachtige
winden veroorzaakte. Op het vliegveld
Eelde viel gedurende twee achtereen
volgende dagen in totaal 67 m.m. regen
en in Den Helder in dezelfdfc tijd 51 m.m.
Dit zijn butengewoon grote hoeveelheden,
de zelfs in de gewoonlijk regenrijke
maand Augustus zeer zeldzaam zijn. In
de tweede plaats ontwikkede zich boven
Engeland een rug van hoge luchtdruk,
die langzaam naar het Oosten trekt en
nu het weer in onze omgevng gaat be
heersen. Vanmorgen lag het centrum van
dit hoge drukgebied over het Zuidelijke
gedeelte van de Noordzee. De lucht-
drukverschillen zijn over ons land zeer
kein geworden, de wind blijft daardoor
zwak en veranderlijk.
Gelijktijdig gaat de bewolking ver
dwijnen en de zon krijgt geelgenheid
meer warmte te brengin, waardoor de
temperatuur vede zal stijgen. Het ziet
ee op dij ogenblik naar uit, dat deze
toestand minstens twee dagen zal aan
houden. Men kan op een Zondag met
mooi weer rekenen
Een Amerikaans Hjnvliegtuig met vijf
passagiers aan boord is in de Flush ing-
baai gestort toen het op het New-
Yorkse vliegveld Laguardia trachtte te
landen. Twee passagiers werden gered.