Spoedig vorming
federale interim
Beraadslaging met deelstaten
van Indonesische
-regering
Ned. patrouilles
aangevallen
Geen enkele verantwoordelijke staatsman
overweegt een oorlog
REGERING KAN VEEL
ZUINIGER ZIJN
Opmars komt op gang
Het niet meer verwachte
werkelijkheid geworden
Wel goede diensten, geen arbitrage
w
Huidige voedselsituatie is niet zo
dreigend als veelal gezegd wordt
Omvangrijk ambtenarencorps
een doom in veler oog
Hannibal trekt
over de Alpen
Tot hoofd en hart
Republikeinen wierpen
handgranaten
GANI VINDT SITUATIE
„ONMOGELIJK"
Ontvangst was zeer
informeel
Minister Neher naar
Indië vertrokken
Geen opheffing van de
fietsendistributie
Bemoedigende woorden van Trygve Lie
EERSTE JAARVERSLAG
DER U.N.O.
U
A 4
Br
Ia^V
^[NSDAC 12 AUGUSTUS 1947
Bureaux van redactie en administratie:
69ste JAARGANG No. 23922
TOEKOMST VAN INSULINDE
De Nederlandse regering heeft in een officiële verklaring
°Ver de toekomst van Indonesië de vraag gesteld, hoe mei
^reedzapne middelen hei ou.de Nederlands-Indië om ie
^uwen tot een nieuw Indonesië, een souvereine, demo
cratische en federale staat, zelfstandig lid der Verenigde
^aiies en mei Nederland, Suriname en Curagao verenigd
een reële unie. Hei is dus nog steeds hetzelfde doel, dat
k®lichaamd werd in de overeenkomst van Linggadjaii.
^Us geenszins de terugkeer tot enigerlei koloniale verhou
dingen.
Noodgedwongen ging de Nederlandse regering op 21
JUli over tot het politioneel gebruik van militaire midde-
^en ter bestrijding van onhoudbare toestanden op Java
*n Sumatra, toestanden, veroorzaakt, doordat de Republi
keinse Regering, ondanks een meer dan een half jaar te
loren door haar vrijwillig ondertekend bestand, naliet
Wel tot slaken der vijandelijkheden te geven en duldde,
Republikeinse gewapende groepen terreur bleven uii-
c^fenen en de gebieden, die op Java en Sumatra onder
W bestuur der Nederlands-Indische regering stonden, als
FOOTE BIJ SOEKARNO
,,r
KinS
A®t ware belegerden.
!pj*
ht*1.
n
Het weer.
Consulair gezelschap aangevallen
DE TOESTAND OP JA VA IN DE NACHT VAN 4 OP 5 AUG. 12 UUR
Begin politionele actie
£en verslaggever van Associated
Press, die de operaties van de
„Tijger"-sectie bij het begin
van de politionele actie op Java
meemaakte, geeft hiernevens een
overzicht van de eerste operaties
waarbij hij de lezer tevens kennis
doet mhken met de eigengeaardheid
van onze Jongens" die hun ware
aard, ook overzee, niet verloochenen.
I v
Wij onderschatten vaak wat wij
hebben en overschatten wat wij
zijn.
„Oranje" vertrekt eerder
naar Indië
STAATSLOTERIJ
by
A 00
deel'
i rid'
done'
or
rta iS
Utf°
re I11'
Ha^'
iland'
noen>'
Repö'
etO*®"
itW.
gout»'
'enaör
>an.
Date®
>avia-
lad
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
'elefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
>lotn'
lam.
[acor"!
naranS'
rab' v.0
alomW.
5 01"*
am-
Cardf'
sin4»?
Penan®
orn.
Sen. w
K o»'
Stewp
0.
u« 11
'orK.
tw.
diensten, door de Verenigde Staten aan
geboden, hiertoe belangrijk zullen bij
dragen.
Uit de omstandigheid, dat het gaat
om de hervorming van het Indonesische
staatsbestel derhalve niet om de be
slechting van enig geschil vloeit
voort, dat de oplossing wel door goede
diensten kan worden bevorderd, niet
door arbitrage tussen Nederland en de
republiek zou kunnen worden uitge
maakt. De nieuwe staatkundige con
structie is immers een zaak, waarbij
naast Nederland en de republiek ook
de andere deelstaten en bevolkings
groepen betrokken zijn, en is een on
derwerp, dat uiteraard reeds bij de tot
standkoming van Linggadjati van ar
bitrage uitgesloten werd.
Gra
SCI
joto.
lan.
T»1
Abs
R.
mar»»®
pladj0®
irba»
Rott-
cage- J.
>}erg.
eensdeels tengevolge van deze
jjjlitair-politionele actie de toestand is
£*ijzigd, al zijn de moeilijkheden
?*«hts ten dele opgelost, en nu ander-
op uitnodiging van de Veiligheids
rad wederzijds het bevel tot staking der
.landelijkheden is gegeven, acht de
vaderlandse regering het ogenblik geko
ot het volgende te verklaren:
Vóór alles is nodig het verder her-
van rust en orde, onmisbaar voor de
^"igheid van persoon en goed, voor de
J^ekering van de fundamentele men-
^ike rechten en vrijheden, voor eco-
«*bische wederopbouw, voor Indonesiê's
J^lneming in de wereldhuishouding en
de vestiging van de nieuwe rechts-
Daartoe behoeft Indonesië een
dadelijk politie-apparaat.
i De Nederlandse regering herhaalt haar
^cidheid haar troepensterkte te ver
aderen, zodra een deugdelijk politie-
."baraat de handhaving van orde en
A&t vermogen te waarborgen.
i Dm iedere mogelijke twijfel aangaande
J*" bereidwilligheid, werkelijk een
►."vcreine, democratische en federale
in Indonesië tot stand te bren-
pas af te snijden, heeft de Ne-
ffflandse regering aangeboden aan-
?°hds, hangende de voorbereiding van
staat, gedurende een noodzakelijke
^■"gangsperiode een Indonesische fede-
*6 interim-regering te vormen, waarin
'fsssü^
I» het Nederlandse legercommuni
qué van vandaag wordt gezegd, dat
Indonesiërs een Nederlandse pa-
j*°>lle hebben aangevallen in de na-
'iheid van Magli ten Zuid-Westen
R4*1 Ambarawa en ten Zuiden van
®*>narang, aan de hoofdweg Sema-
^ngDjokjakarta,
he republikeinen openden het vuur
geweren en machinegeweren.
^Ij wierpen tevens handgranaten. De
Nhival werd met enige verliezen aan
Nederlandse zijde, afgeslagen.
Ö(j de operaties van Maandag, wer-
drie Nederlanders gedood cn
*l«r gewond.
Oost-Java werd op Nederlandse
V^ouflles geschoten en wel ten Zuid-
,?sten van Modjokerto en ten Zuid-
van Soerabaja.
Nederlandse patrouilles verijdelden
b republikeinse guerilla-infitratie in
J gebied van Padang op Centraal-
i^atra. Er werden twintig gevangenen
^aakt, gewapend met handgranaten,
henen en munitie. Op de gevangenen
den papieren gevonden, waaronder
Ijfea van Indonesiërs met pro-Neder-
wj^e sympathieën, die ontvoerd moes-
J Worden.
.Al de sector Lahad op Zuid-Sumatra,
tijden de Nederlanders gehinderd door
'bschutters. Verscheidene bruggen in
huurt van Lahat werden opgeblazen.
vertegenwoordigers van de verschillende
deelstaten, alsook van de nog onvol
doende vertegenwoordigde minderhe
den onder de bevolking, met de Lt.-Gou-
vemeur-Generaal zouden samenwerken.
Met de regeringen zowel der republiek
als der andere Indonesische deelstaten,
Oost-Indonesië en West-Borneo, was
hieromtrent reeds in belangrijke mate
overeenstemming verkregen. De Neder
landse regering herhaalt thans dit aan
bod tegenover alle deelstaten en bevol
kingsgroepen in Indonesië.
Zjj Is voornemens te bevorderen, dat,
deze interim-regering voorlopig ook het
beheer zal voeren over de gebieden, die
In de vorige weken werden bezet. Het
politie-apparaat, hierboven bedoeld, zal
aan deze regering ondergeschikt worden
gemaakt.
Zo spoedig mogelijk zullen ook de
reeds eerder voorgestelde federale or
ganen, waarborgend de voedselvoorzie
ning alsmede de economische, monetaire
en handelspolitieke eenheid van Indone
sië, alle eveneens onder meergenoemde
regering ressorterend, door haar dienen
te worden gevormd.
De totstandkoming ener interim
regering zal geenszins de stap vertragen
naar een blijvende oplossing. De Ne
derlandse regering is voornemens op
de kortst mogelijke termijn vertegen
woordigers der verschillende deelstaten
en bevolkingsgroepen in Indonesië om
aen ronde tafel bijeen te roepen, ten
einde over de definitieve inrichting van
het nieuwe Indonesische staatsbestel te
beraadslagen. Waar de bevolking van
enig gebiedsdeel het verlangen hiertoe
te kennen geeft, zal zij langs democra
tische weg zich kunnen uitspreken over
haar plaats in het nieuwe staatsbestel
volgens de beginselen in de art. 3 en 4
van Linggadjati neergelegd.
Bij de Nederlandse regering leeft de
overtuiging, dat de andere staten en
staatsdelen alsmede de verschillende
minderheden onder de bevolking van
Indonesië met haar denkbeelden en
voorstellen instemmen en onmiddellijk
aan de uitvoering daarvan zullen willen
deelnemen. Op de republiek doet zij een
ernstig beroep ook haar medewerking
daartoe te verlenen.
Zij koestert de hoop, dat de goede
Gani heeft Maandagavond tegen
een vertegenwoordiger van Associated
Press gezegd, dat de situatie „on
mogelijk" was. Hij voorspelde een
toeneming van de republikeinse aan
vallen.
Hij zette uiteen, dat de Nederlanders
volhielden gerechtigd te zijn tot het
schoon schip maken rond de gebieden,
die zij 4 Augustus in handen gekregen
hadden, terwijl de Indonesiërs de stelling
verkondigen, dat de aard van de parti-
sanen-oartogvoering die zij noodge
dwongen moesten voeren tegen de zwaar
bewapende Nederlandse strijdkrachten
het voor de Nederlanders mogelijk
maakt grote gebieden, waarin zij de
voornaamste steden bezet houden, als de
hunne uit te roepen_
-yr.
ffoip0'<xtcllaUon PH.TEO is Maandagavond van Schiphol naar het feestvierende stadie
V»Ttf in Michigan vertrokken. Er speelde een Amsterdams pierement cn dr. Pies-
sprak de reizigers toe. De heer Möhlmann, fabjkant van draaiorgels, vertrok om de
Amerikanen te gaan law» wt gen preromant is en waar het voor dient
Foote, teruggekeerd in Batavia,
heeft aan United Press verklaard,
dat de ontvangst bij Soetoarno zéér
informeel was. Soekamo zei: „Laat
ons niet formeel doen. Ik wil met u
spreken als een zoon tot zijn vader.
Gedurende dit gesprek ben ik niet de
president van Indonesië, ik beii
slechts Soetoarno, die spreekt tot
Uncle Billy". Zoals bekend is „Uncle
Billy" die bijnaam van Foote.
Foote zei voorts, dat Tamzil, de repu
blikeinse vice-minister van Buitenlandse
Zaken, een leugenaar was wanneer deze
beweert, da,t hiij' hem gevraagd heeft Gani
in zijn vliegtuig mee naar Djokja te ne
men. Foote deelde mede, dat Tamzil hem
de vorige avond verzocht had of hij
(Tamzil) met de consul-generaal mee kon
vliegen naar Djokja. „Ik vertelde hem,
dlat heit toestel vol was doch dat niets
te maken had met de selectie van de
passagiers, maar dat als de piloot hem
mee wilde nemen, het mij best was. Doch
hü vroeg me niet, of Gani mee kon en
als hij dat beweert, mag u uit mijn
naam vertellen, dat hij een leuge
naar is."
In een commentaar op Foote's be
schuldiging, dat hij een leugnaar wias, zei
Tamzil: „very statesmanlike." Liven-
good, Foote's opvolger, is op de hoogte,
dat hij (Tamzil) gevraagd had om plaats
te maken in he^ vliegtuig öf voor hem
zelf óf voor Gani."
Geheel onverwacht Is vanochtend
6 uur de ministar van Wederop
bouw en Volkshuisvesting, L. Neher,
per K.L.M.-vliegtuig van Schiphol
naar Batavia vertrokken.
Aan de reis van de staatsman, die on
der vrij grote geheimhouding is voorbe
reid, was van te voren geen enkele rucht
baarheid gegeven, zodat het slechts aan
enkele ingewijden bekend was, dat mi
nister Neher zich onder de 6 passagiers
bevond, die vanmorgen bij het krieken
van de dag plaats namen in de naar
Indië vertrekkende PH TSA der K.L.M.
Tegenover een A.N.P.-verslaggever
verklaarde de minister, die zich uiteraard
niet over details van het doel zijner reis
wilde uitlaten, vlak voor zijn vertrek op
Schiphol, dat hij „als vertegenwoordiger
der Nederlandse regering ter bespreking
van vraagstukken, die zich bij de weder
opbouw van Indië en bij de organisatie
der P.T.T. aldaar voordoen" naar Batavia
vertrok. Hij achtte het niet in 's lands
belang op dit moment reeds nader over
zijn verblijf in Indië uit te wijdien en
kon evenmin ook maar bij benadering
antwoord geven op de- vraag, hoe lang
dit zou zijn, al voegde hij daaraan toe,
dat het zeker niet minder dan een twee
tal weken zou zijn.
De DC 4, waarmede de minister de
reis maakt, wordt bestuurd door ge<zag_
voerde G. Mol. In Cairo zal een twintig
tal gestrande passagiers aan boord gaan,
waarna de reis wordit voortgezet naar
Sjarja in Anabdë Wegens de moeilijkhe
den, die de K.L.M. in Brits-Indië onder
vindt, wordt dan alleen nog Colombo op
Ceylon aangedaan. Van Colombo uit
hoopt de piloot zonder tussenlandingen
naar Batavia te vliegen.
In ^er band met ge lachten, dat ophef
fing van fietsendistributie aanstaande
zou zijn, deelt het ministerie van Eco
nomische Zaken mede, dat besloten is
de bestaande regeling voorlopig ongewij
zigd te handhaven, wél zijn, in nauw
contact met het: bedrijfsleven, moge
lijkheden van vrijgeven van fietsen
overwogen, maar het is gebleken, dat de
opheffing van de distributie van fiet
sen bij handhaving van de bandendistri-
butie grote moeilijkheden met zich mee
zou brengen, aldus het ministerie.
Het ontvang steent rum van de Franse V redes jamboree is Vrijdag ingewijdTijdens deze
plechtigheid werden de vlaggen der vertegenwoordigde landen gehesen
Verwachting tot Woensdagavond.-
In de na-nacht plaatselijk vorming
van nevel, mist of lage wolkenban
ken, die in de ochtend snel oplossen.
Morgen overdag enkele overdrijvende
wolkenvelden, doch over het alge
meen zonnig en droog. Weinig ver.
andering van temperatuur. Zwakke,
tijdelijk matige wind tussen Noord en
Oost.
Zon 5.1920.10, maan 0.4818.43.
Drie Britse consulaire vertegen
woordigers en een Nederlandse burger
hebben Zondag gedurende anderhalf uur
strijd geleverd met een dertigtal Indo
nesische extremisten, die een aanval de
den op een buitenplaats, 100 K.M. ten
Zuid-Westen van Batavia. Minstens één
extremist werd hierbij gedood.
Het leven van een Britse en Neder
landse vrouw en twee Nederlandse kin
deren werden gered dank zij de dappere
wijze, waarop de Britten rich verzet heb
ben, totdat een Nderlands militair con-
vooi te hulp kwam.
Trygve Lie, de secretaris-generaal
van de UNO, heeft zijn eerste jaar
verslag het licht doen zien. Het zal op
15 September a.s. aan de vijfenvijftig
landen aangeboden worden.
Het slot van het verslag is optimisti
scher dan het begin. Het eindigt aldus:
,,Ik ben er meer dan ooit van over
tuigd, dat de Organisatie der Verenigde
Volkeren een plaats kan en zal zijn,
waar het gemeenschappelijke gezonde
verstand en de vastbeslotenheid van de
volken gehoord zullen kunnen worden
en waar werkelijk deelgenomen zal wor
den aan het ontwerpen van de toekomst
der mensheid. Was er ooit een beter
ogenblik voor het bevorderen van de
vriendschappelijke betrekkingen tussen
Van de zijde der
Generale Staf
ontvingen wij
voor het eerst
de officiële ge
gevens over
gebieden,
thans op JQ
onder Neder-
randse controle
gebracht zijn.
Wij achtten deze
kaart voor onze
lezers interes,
sant genoeg
haar alsnog
publiceren
de
die
Java
om
te
CHEBIBON
MADO
Itocbondo
K»lo«n-
LUH VAN DE VOORSTE NEDERLANDSE POSITIES
VOLBENS DE OFFICIËLE GEBEVENS
DEMARCATIE LUN SPOORLIJNEN
-BAU
landen, voor een samenvoegen van acties
en voor internationale coöperatie op po
litiek terrein dan thans?
Ik dring er bij de staten op aan hier
over zeer ernstig na te gaan denken
vóór de opening van de algemene as
semblee".
In de loop van het stuk behandelt Lie
verschillende wereldproblemen. Zo zegt
hij: Van grote betekenis is het feit, dat
de belangrijkste vredesverdragen nog niet
zijn opgesteld. Hun belang voor de toe
komst van de gehele wereld kan niet te
hoog gewaardeerd worden. Het is duide
lijk, dat ze een eerste vereiste zijn voor
de wereldorde.
„Dikwijls, ja te dikwijls is gezegd, dat
wij in de richting van een nieuwe ramp
gaan. Veel minder dikwijls is gezegd, dat
de situatie er in potentie veelbelovend
uitziet en dat we, indien we er naar
streven, snel en gestadig in de richting
kunnen gaan van een nieuw vredestijd-
perk, en van nieuwe voorspoed en be
schaving. Ik geloof, dat de huidige we
reldsituatie er niet zo dreigend uitziet,
als menigmaal gezegd wordt. Ik ben er
van overtuigd, dat geen enkele verant
woordelijke staatsman van welk land ook
een oorlog overweegt.
De economische problemen zijn niet
uitsluitend ontstaan door de door de
oorlog veroorzaakte instabiliteit. Gro
tendeels ontstaan zij uit een fundamen
tele politieke situatie, waaraan en waar
door alle internationale activiteit onder
worpen is resp. aangetast wordt.
Ik voel mij verplicht aandacht te vra
gen voor deze situatie, daar zij de or
ganisatie der Verenigde Volkeren raakt".
Wat de organisatie zelf betreft maakt
de secretaris-generaal de volgende op
merkingen:
„Het aantal leden is met vier toegeno
men: Afghanistan, IJsland, Siam en
Zweden. De voorbereidingen voor het
bouwen van de nieuwe zetel zijn begon
nen.' Het bureau te Genève is begonnen
te werken als een belangrijk internatio
naal centrum. Informatiecentra zijn in
acht landen geopend. De Voogdijraad is
opgericht en het stelsel der voogdij
schappen werkt. Twee nieuwe instanties
van groot potentieel belang de econo
mische commissie voor Europa en de
economische commissie voor Azië en
het Verre Oosten zijn opgericht. Het
internationale jeugdfonds is opgericht.
Een speciale commissie, de UNSCOP, is
opgericht, om het probleem Palestina te
onderzoeken. De Veiligheidsraad heeft
aan de Griekse grenzen voor de eerste
maal een onderzoek ter plaatse inge
steld.
Het secretariaat werkt veel doeltref
fender en de organisatie krijgt dagelijks
meer ervaring in de uitvoering van haar
taak."
BÜ de Nederlandse soldalen in Indië, jn <le eerste dagen van de po
litionele actie (A.P.) Het is Zondag 20 Juli, de radio en de kranten vertelden^
dat het „vijf minuten voor twaalf" was, maar de soldaten langs de de
marcatie-lijnen schudden hun hoofd. Er komt toch niks van. Het was al te
dikwijls „vijf minuten voor twaalf" geweest, zonder dat er iets gebeurd was.
Die Zondag was er een druk militair verkeer: steeds meer soldaten en
materiaal kwamen aan, er kwamen zéér uitvoerige instructies van hoven af.
Maar de mannen aan het front bleven zeggen: „Er komt toch niks van".
Die avond laat, toen de jongens hun laatste sigaret aan het roken waren
op hun kampbedden, kwam er een kapitein binnen, die hun vertelde, dat
baboe met overtuiging hem verzekerd had, dat morgenochtend vroeg het „spul"
zou gaan beginnen.
Zij begrepen de wenk en kropen achter hun muskietennetten om een paar
uur slaap te pakken.
Maandagmorgen, vier uur, H-uur voor
de compagnie van majoor George Ebben,
een technicus uit Limburg. Tijdens de
oorlog lukte het hem naar Engeland
uit te wijken, waar hij een commando
training kreeg. Hij kwam per parachute
in bezet gebied en vocht als partisaan in
Frankrijk, België en Nederland. Zijn
mannen noemen .zich naar aanleiding
hiervan: „De partisanen van het I2de
regiment".
Er komt een korte order door de wal
kie-talkies. Het is een vreejpde gewaar
wording voor de soldaten eindelijk deze
denkbeeldige lijn te overschrijden, waar
voor zij zoveel maanden gestaan heb
ben en gepatrouilleerd hebben. Zij wis
ten, dat dit het begin van dc actie was,
welke orde en veiligheid zou brengen
voor milliocnen Indonesiërs.
Uw verslaggever was ingedeeld in de
sectie van de „tijger", eerste luitenant
Jan Bosscha, een lange, stevige houtves
ter uit Stadskanaal. Er waren berichten
binnengekomen over concentraties van
„Pemoedah's" (Indonesische Hitler-Ju-
gend), landmijnen en booby-t^-aps. Aan
de troepen in de voorste linie waren
mijnenvegers en bull-dozers toegevoegd
en een afdeling genie.
In het donker van de tropische vroege
morgen werd bij het beklimmen van een
heuvelslechts het gedreun van zware
militaire schoenen gehoord. Geen schot,
een ijselijke stilte. Voorop loopt korpo
raal Lousje Spijker, een arbeider uit
Veendam. Hij heeft een scherpe arends
neus en zeer lichte ogen. Zijn vrienden
vertelden later, dat hij ruzie met thuis
had, omdat hij zich als vrijwilliger ge
meld had voor Indië. Al maanden heeft
hij geen brief van thuis gehad. Als de
post uit Nederland verdeeld wordt, loopt
hij maar weg. Een pracht kerel, die voor
zijn jongens zorgt als een onhandige
moeder.
Op de top van een heuvel blijft hij
een ogenblik staan en kijkt om naar de
eindeloze rij van soldaten, welke zich lang
zaam naar boven kronkelt en in zijn
Gronings accent mompelt hij„Het lijkt
wel Hannibal, die over de Alpen trekt.
Marktverkopers komen naar het
pad toe, ril groeten onze soldaten i
rustig en beleefd en geven een hand
je sappige tangerina's weg. De stom
me republikeinse propaganda over
de brute Nederlanders heeft geen
invloed op deze mensen gehad, rij
weten beter.
De soldaten komen aan enige barri
cades: geweldige boomstammen, welke
dwars over de weg liggen. Zonder bull
dozers zou het opruimen uren werk be
tekend hebben.
De afdeling genie van Huib van Rot
terdam, een jong student uit Klaziena-
veen, verricht haar gevaarlijk werk, het
is niet bepaald een prettig karwei op je
buik de ene steen na de andere weg te
nemen en te weten, dat er ergens onder
een mijn ligt, die onschadelijk gemaakt
moet worden.
Bij de barricade wordt voor het eerst
op de Nederlanders geschoten. Zij zoe
ken dekking voor de kogels bij het
kruipen ontdekt er een een telefoon
draad en zijn eerste reactie is: een boo
by-trap. En inderdaad, de genie vindt
onder een hoop stenen een flinke bom.
Bij de rand van een kampong wordt
enige tegenstand ontmoet, welke deze
teer meer georganiseerd is. Plotseling
wordt er geroepen om een hospitaalsol
daat. Frans Tuinema uit Groningen
komt achter zijn dekking vandaan om
zo gauw mogelijk hulp te verlenen. Twee
anderen volgen hem met een draagbaar,
het rijn jonge dienstplichtigen, di# pas
kort hier zijn. De gewonde blijkt een
marinier te zijn, die een schot door zijn
onderarm gekregen heeft. Het blijkt
gelukkig niet ernstig te zijn, want als
wij verder trekken bevindt hij zich weer
in de voorhoede.
Om half elf hebben wij ons eerste doel
voor de dag bereikt. Het is een bergdorp
met een hotel op de top van de berg.
De secties verdelen zich om de gehele
plaats, welke geëvacueerd is, te door
zoeken. Zij komen tot de conclusie, dat
alle huizen leeg en verlaten, smerig en
verwaarloosd zijn. Sergeant Fokko van
der Veen, een veembediende uit Gronin
gen, spuugt eens op de grond en ver
telt, dat hij altijd de gevaarlijkste tegen
standers in dergelijke omstandigheden
ontmoet had.
In het hotel speelt een soldaat op een
gammele piano. Het apparaat is zo vals
als iets, maar om eens uitgelaten te dan
sen sehitterend.
Naar aanleiding van de critiek,
die van verschillende zijden op het
financieel beheer van de Neder
landse regering werd uitgeoefend,
besloot de Nederlandse Stichting
voor Statistiek een onderzoek in te
stellen naar de mening van het
publiek over deze aangelegenheid.
De eerste enquête, die hiertoe onder
alle lagen der bevolking werd gehou
den, vond begin Mei plaats, waarna de
onderzoekingen regelmatig werden her
haald teneinde eventuele veranderingen
in de openbare mening te kunnen re
gistreren. Men bleek in het algemeen
op dit punt een zeer gedecideerd oor
deel te hebben, dat zich In de loop van
de maanden vrijwel niet wijzigde. Wij
geven hieronder daarom de cijfers van
het meest recente onderzoek, in de
laatste week van Juni gehouden.
De uitslag laat geen enkele twijfel
omtrent de mening van ons volk over
de uitgaven van de regering. In meer
dan 7 van elke 8 gevallen, waarin een
oordeel wordt uitgesproken, is men de
mening toegedaan, dat er nog in be
langrijke mate kan worden bezuinigd.
,De vraag luidde: „Hebt u de in
druk dat de regering het geld alléén
gebruikt voor werkelijk noodzakelijke
uitgaven of vindt n dat de regering
veel zuiniger kon zijn?"
En de resultaten zijn als volgt:
9 pet. meent, dat dé regering alleen
noodzakelijke uitgaven doet;
67 pot. is van mening, dat het
beheer der regering veel zuiniger kon
zü|>:
24 pot. sprak geen oordeel uit.
Aanhangers van de Partij van de Ar
beid en de K.V.P.: noodzakelijke uitga
ven: 13 pet.; veel zuiniger: 59 pet.; geen
oordeel: 28 pet.
Aanhangers van de oppositiepartijen:
noodzakelijke uitgaven: 5 pet.; veel zui
niger: 79 pet.; geen oordeel 16 pet.
Deze cijfers doen zien, dat het bij de
regeringsaanhangers aanzienlijke kleine
re aantal personen, dat critiek heeft op
het financieel beheer, voor een groot
deel gecompenseerd wordt door een veel
talrijker aantal dat geen mening heeft.
'ij I
'U I
Er schijnt dus bij de kiezers van de Par
tij van de Arbeid en de K.V.P. een groe^
te zijn, die weliswaar niet gelooft dat
steeds de nodige zuinigheid wordt be
tracht, maar niettemin ook geen critiek
wil uiten en zo een duidelijk antwoord
schuldig moet blijven.
Neemt men van elke politieke party
100 aanhangers, die een mening over
het financieel beleid der regering heb
ben, dan zijn de aantallen van hen, die
daarop een sterke bezuiniging mogelijk
achten.g emiddeld de volgende;
Partij van de Arbeid 79, Kath. Volks
partij 83, Chr. Hist. Unie 91, Anti-Rev.
Partij 93, Comm. Partij Nederland 93,
Patij van de Vrijheid 99.
Het percentage meninglozen loopt
zoals uit het volgend© staatje blijkt
bij sommige groeperingen der bevolking
steric uiteen.
Partij van de Vrijheid 10 pet.; Kath.
Volkspartij 31 pot.; Welgestelden 13 pet.:
Bevolkingsgroep met lage inkomens 36
pot.; Mannen 14 pot.; Vrouwen 35 pet.
Aan allen, die de uitgaven van de re
gering te hoog vonden, werd gevraagd:
„Waarop moet naar uw mening in de
eerste plaats bezuinigd worden?"
Behalve de kosten van het omvatngrijke
ambtenarencorps, noemt men dikwijls de
militaire "uitgaven, terwijl in de meeste
andere gevallen gewezen wordt op de
mogelijkheid om onze deviezen nuttiger
te besteden. Zo is er meermalen critiek
op het inkopen in het buitenland van
ondeugdelijke materialen en overbodige
artikelen, maar vaker nog maakt men
bezwaar tegen het gebruik van zo tal
rijke luxe wagens door de dienaren des
Rijks.
Het m. s. „Oranje" van de Stoomvaart
Mij. „Nederland" zal Vrijdag as. enkele
uren eerder dan aanvankelijk was be
paald uit Amsterdam naar Indië ver
trekken. Ongeveei» duizend passagiers
zullen aan boord gaan.
In verband hiermede bericht de Stoom
vaart Mij. „Nederland", dat de passagiers
ten dele Donderdagavond as. tussen 7
en 9.30 uur en voor het overige Vrijdag
morgen tussen 8.30 en 11 uur moeten
em barkeren.
f 1000: 5645, 14028, 16409, 21720.
f 400: 1303, 5618, 7897, 11364, 14739.
t 200 2912, 10280, 16377. 17339.
t 100 8053, 8871, 19529, 20805, 20990.
