Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | 21 augustus 1947 | pagina 2

Bakkerspatroons confereren
met gemeentebestuur

Tax& Bel 13000

Zaak-Schrijnders duurde
van tien tot vijf uur

Moeilijke overwinning van Krijt

Hun is gewezen op het onverant
woordelijke van staking

DANS<

Nieuwe belastende feiten

Heel Maastricht in het teken

Lieve Vrouwe

der

Radiorede van dr.
Van Mook

DUITSE VLIEGVELDEN AANGELEGD

Dehnert verliest

van Lijsen

S;

c

irkt

KWEKKEBOOM

AGENDA

I

En tegelijk de illegaliteit
gesteund!

„Mijn zending is niet
politiek"

Speedway te Amsterdam
ingeburgerd

DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1947

STAD EN OMGEVING

KATH. SCHOOL VOOR
KINDER-OPVOEDING

AFSCHEID KAPELAAN
DE LANGE

Herwonnen Levenskracht

„Onze Gezellen"

Burgerlijke Stand

LESSEN VOOR R.K.

Aanvang der lessen
vanaf 9 Sepiember.
Inschrijving
dagelijks

vanaf 25 Augustus.

Privé-les op elk ver
langd uur.

JWEUWE GRACHT 98

DISTRIBUTIENIEUWS

FAILLISSEMENTEN

Auto's voor vervoer van
R. K. blinden

Clubs uit Haarlem e.o.
in district II

HEEMSTEDE

JAARVERGADERING H.B.C.

ZANDVOORT

HERTAXATIE VAN
GEBOUWEN

BENNEBROEK

Harddraverijen

HILLEGOM

HET ADELAARSJONG'

NOORDWIJKERHOUT

ZAANS TRIBUNAAL

.mm

Ned. regering kan verant
woordelijkheid niet blijven
dragen

ITALIANEN BIJ DE K.R.O.

Rede Apostolisch Delegcud
te Batavia

GOED PRIJSHOUDEND

Windmolens winnen weef

punten - g
zy de tweede overwinn»ja

--
de Windmolens voor een niet gering j,
te danken aan hun beste renner, jUp
Steman, die 12 punten voor zijn cLe
in de wacht sleepte. In de individ»
wedstrijd was het eveneens Steman,
als eerste eindigde. Het was wel e p
ogenblik adembenemend, toen Stem»®te,
één van zyn wedstrijden zó snel st0fa»i
dat zyn motor 50 meter, bUna vert1®^,
omhoogstaand, op het achterwiel r te
Door snel het stuur naar beneden
drukken bracht hij zijn gloednieuwe
chine weer in de normale stand.

x

Sfa

C8, a

Het comité van actie, dat de bak
kerspatroons te Haarlem hebben
gevormd, heeft hedenmorgen een de
putatie naar het gemeentebestuur
gezonden. Bij afwezigheid van wet
houder Geluk heeft wethouder An-
genent ais waarnemend burgemees
ter de heren ontvangen. De deputa
tie bracht haar grieven naar voren
en deelde mede, dat ongeveer 80 pet.
van de plaatselijke bakkerspatroons
voor staking voelden.

De deputatie werd gewezen op het
onverantwoordelijke in deze actie, waar
bij men het groepsbelang boven het al
gemeen belang laat prevaleren. Met sta
king spelen de bakkerspatroons in de
kaart van hen, die er op uit zijn de
rust en orde in ons land te verstoren.

De deputatie verzocht de waarnemend
burgemeester zich namens het gemeen
tebestuur in verbinding te stellen met
minister Mansholt. De heer Angenent
zegde toe in welwillende overweging te
nemen, de minister te verzoeken om
oplossing van het dreigende conflict.
(Nu in het grootste deel van het land

Vorig jaar is te Haarlem een Katho
lieke School voor Practische Kinderop
voeding opgericht, de eerste van geheel
Nederland. Er bestond reeds dadelijk
grote belangstelling voor deze bijzondere
school, die haar bestaan te danken heeft
aan Pater A. Kokse van de Kleverpark-
parochie. 165 leerlingen uit Haarlem en
omstreken (zelfs Amsterdam) gaven
zich voor deze cursus op en 100 van hen
behaalden een diploma.

11 September begint het nieuwe stu
diejaar. Er worden drie vakken onder
wezen: practische opvoedkunde door dr.
Sis Heyster uit Utrecht, practische op
voedkundige hygiëne door dr. Th.
Schlichting uit Amsterdam en practische
lekenascese door pater A. van Corstan-
je O.P.M. uit Brummen. De cursus, die
uit minstens 30 lessen bestaat, welke op
de Donderdagavonden (2 3 keer in de
maand) worden gegeven, zal worden ge
houden in het parochiehuis Velserstraat
47. Zij, die de leeftijd van 17 jaar heb
ben bereikt, kunnen zich opgeven bij de
secretaris, de heer J. Roekens, Mamix-
straat 51, Haarlem, tel. 25114.

De weleerw. heer W. J. F. de Lange,
kapelaan van de St. Jan aan de Am
sterdamstraat, is, zoals bekend, be
noemd tot kapelaan te Den Haag,
parochie St. Joseph. Hedenavond acht
uur zal in de gymnastiekzaal der eerw.
broeders aan de Nagtzaamstraat af
scheid worden genomen. Voor deze bij
eenkomst zijn uitgenodigd de gidsen, de
organisaties, waarvan de kapelaan ad
viseur was, o.a. St. Raphael I en n, de
P.T.T., de K.A3. (kring-Oost) en Credo
Pugnoclufbs.

Morgenavond 8 uur houdt het bestuur
van het plaatselijk comité met de
sub-comité's en de comité's van Over-
veen, Bloemendaal en Vogelenzang van
Herwonnen Levenskracht in het gebouw
St. Bavo een werkvergadering tot rege
ling en voorbereiding van de speldjes
dag Zondag 7 September.

„Onze Gezellen" opent Zondag 24
Aug. het seizoen met nederlaagwedstrij
den te HUlegom tegen de club van die
naam. Het programma luidt: Hillegom2
—O. G. 2 12.30 u; Hillegom I—O. G. I
2 30 u. Gespeeld wordt °P bet terrein
Weeresteinstr. Hillegom, te bereiken per
N.Z.H., halte .Patrimonium".

Het echtpaar J. P. HuijbensA. M. Lip
man, wonende Maasstraat 31, viert Dins
dag 26 Augustus zijn gouden huwelijks,
feest. Zij zijn gedurende die 50 jaren
trouw abonné van de Nieuwe Haarlemse
Courant

GEBOREN: A. B. VenemaBoerkoel,
z; O. C HoltkampJorna, z; M. C. v.
Poelgeestd. Munnik, z; M. J. Welte
vredenHogeweij, z; W. Veltkamp—
Hilbrand, z; C. M. Zegers Veeckens—
Calkoen, z; J. H. Officier—Capel, z; C.
M. Harmsen—Ligthart, z; T. W Baan
v. d. Toorn, z: K. J. Tulend. Roo,
d; M. M. Winter—v. Doorn, d; M. v. d_
BergKoene, d.

Overleden: J. L. Surendonk, 83 j.,
Leidsevaart; G. v. d. Haak, 58 j., Kam
persingel.

Prospectus gaarne op aan
vraag.

DANSSCHOOL

de bakkers het ongerechtvaardigde van
een staking inzien en het werk hervat
hebben, zou het wel van een zeer onver
antwoordelijke handelwijze der Haar
lemse bakkers getuigen, indien zij in dit
stadium der zaak zouden gaan staken.
Red.).

Vrijdag 22 Augustus 1947.

HAARLEM: uitreiking bonkaarten
rest B.

BLOEMENDAAL: uitreiking bonkaar
den: SZ (912.30 u. en 14-16 u-).

HEEMSTEDE: uitreiking bonkaarten:
912 u.: DoDr; 24.30 u.: restant D.

De Haarlemse Rechtbank heeft deze
week de navolgende faillissementen uit
gesproken: F. Speelman, handelende
onder de benaming Eerste Nederlandse
Kaarshulzenfabriek, wonende te Haar
lem, Frankenstraat 43. Curator: mr. K.
Heimig, advocaat en procureur, wonen
de te Haarlem. Rechter-commissaris:
mr. J. P. Petersen.

Fr. Bottelier, wonende te Haarlem,
Adr. Loosjesstraat 85. Curator: mr. J.
D. A. Viskil advocaat en procureur, wo
nende te Heemstede. Rechter-commis
saris: mr. J. P. Petersen.

F. van Coezand, musicus, wonende te
Beverwijk, Munnikenweide 25. Curator:
mr. j. O. Baron, advocaat en procureur,
wonende te Beverwijk. Rechter-commis
saris: mr. J. P. Petersen.

De R.K. Ver. voor Blindenzorg heeft
aan de blinden van Haarlem en omstre
ken een vacantle-uitstapje naar het ge
meenschapsoord „Djjakenburgh" aange
boden. Met 28 wagens vertrekken de
deelnemers Maandag 8 September des
morgens 10 uur vanaf de Ged. Oude
Gracht. Zaterdag 13 September drie
uur des middags worden zij weer afge
haald. Het is een evenement, waarop zij
een heel jaar teren. Er zijn echter nog
16 personenwagens te kort. Wie zijn wa
gen (met chauffeur) voor dit sympa
thieke doel beschikbaar wil stellen,
wordt vriendelijk verzocht dit op te ge
ven aan: S. Hoes, fa. Haak, Mr. Come-
lisstraat, tel. 10118; Harry van Beek,
Kleverparkweg 11, tel. VdfTl.

Tweede klas A: Coal, DCV, Emma,
Fortuna, Gouda, Kennemers, Scheve-
ningen, Sliedrecht, Velsen, Vlos, VUC.
B: BMT, CW, HVV, ODS, Overmaass,
Quick, RCH, SVV, Unltas, UVS, VFC.

Derde klas A: Alphen, ASC, HBC,
Hillinen, LPC, SJC, TYBB, Westerkwar
tier, Woerden.

Vierde klas B: HPSV, Quick Steps,
Spoorwijk, VDS, Voorburg, Docos, Alpn.
Boys, Hillegom, BSM, Lisse. C: Lug-
dunum, Rijswijk, GDS, RAVA, Terlaak,
Alphia, WSB, Bodegraven, Teylingen.

De Vereniging tot oprichting en in
standhouding van een R. K. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek te Haarlem
houdt Woensdag 17 September des avonds
8 uur in het gebouw St. Bavo aan de
Smedestraat een buitengewone algeme
ne ledenvergadering.

Zaterdag 30 Augustus is de heer A C.
M. van Kimmenaede, algemeen bedrijfs
leider by óe N.V. Vroom en Dreesmann in
de Grote Houtstraat, 25 Jaar in dienst
van deze zaak. Vrydag daaraan vooraf
gaand zal het personeel van v. en D.
hem huldigen.

De reeks zomerconcerten door de
Haarlemse Orkest Vereniging wordt
voortgezet met een concert Vrijdag 22
Augustus, waaraan een tweetal vooraan
staande solisten medewerking zullen
verlenen_

Onder voorzitterschap van de heer J.
C. Athmer is in het R. K. Verenigings
gebouw de jaarvergadering van de
H.B.C. gehouden_

Uit het jaarverslag van de penning
meester, de heer J. de Wildt, bleek, dat
de schuldenlast nog slechts f 74.be
draagt.

De voorzitter constateerde met vreug
de, daj vooral in de laatste maanden
een nieuwe geest in de verenjging Is ge
komen. Ondanks de degradatie neemt
het ledenaantal toe, er wordt met grote
geestdrift en enthousiasme getraind en
in het nieuwe seizoen komt H.B.C. met
niet minder dan 16 elftallen in de
K.N.V.B. uit. Er zijn nieuwe afdelingen
opgericht en ook deze gaan het voor de
wind. Met enkele cijfers toonde hij aan,
dat 't speelterrein practisoh voor H.B.C.
niets kost en dat daar een accommo
datie en een entourage is, zoals het beste
terrein niet kan bieden.

De aftredende bestuursleden, de
heren E. Kerker en P. Kemp, werden
bij acclamatie herkozen; met algemene
stemmen werd de heer L. Warmerdam
als nieuw bestuurslid toegevoegd. Een
voorstel om per gezin een maandelijikse
bijdrage van 10 cent voor de instandhou
ding van het cluborgaan verplichtend
te stellen, werd na uitvoerige discussies
aangenomen.

De technische commissie zal voor het
nieuwe seizoen bestaan uit de heren C.
Ruigrok, G. W. Toledo, L. P. Warmer
dam, J. C. H. v. d. Eem en C. Vinken.

Toen Zandvoort werd gesloopt, wer
den de gebouwen getaxeerd naar de
waarde op het moment van de sloping.
Deze lag toen pijn. 25 pet. boven de
waarde op 9 Mei 1940. Waar het Rijk
voor andere oorlogsschade, b.v. door
bominslag, de waarde der gebouwen naar
de toestand van 9 Mei 1940 ln aanmer
king neemt, werden de sloop-schaden
gunstiger behandeld dan de andere
oorlogsschaden. Daarom heeft de mi
nister van Financiën alle vergoedingen,

Bioscopen:

Hemt)rondt: „New Moon", 2, 4.15, 7 en
9.15 u.; Cinema Palace: „Op Huweiyks-
reis", 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor: „Het
boek der Wildernis", 2, 4.15. 7 en 9.15 u.;
Frans Hals: „Met de Willem Barendsz ter
walvisvaart", 2.30 en 8 u.; City-theater:
„Aloma of the South Sea", 2.15, 4.30, 7 en
9.15 u.; Spaarne-theater; „Een meisje
zoekt een moordenaar", 2.30, 7 en 9.15 u.

Apotheekdiensten

De Zondag- en avonddiensten der apo
theken worden van 16 tot en met 23
Augustus waargenomen door: Fa. Duym
en Keur, Keizerstraat 6, tel. 10378; Be-
gemann en Sneltjes, Kruisweg 30, telef.
10043; Marnixapotheek, Marnlxstr. 65, tel.
23525; Apoth. Schotsman, Binnenweg 206-
208, tel. 28320, Heemstede.

Tentoonstellingen
Frans Halsmuseum:
„Uit de Bloemhof der
t.m. 15 Sept.

Tentoonstelling
Schilderkunst",

DAG EN NACHT

vastgesteld voor gesloopte gebouwen, in
getrokken. De uitgebrachte taxaties wor
den eerst gesplitst in die voor de grond
en die voor de opstal. Die voor de grond
worden ongewijzigd opnieuw vastgesteld;
die voor de opstal worden met 20 pet.
verminderd, zodat deze daardoor op het
peil van 9 Mei '40 worden gebracht. Van 1
Maart j.l. af wordt voor deze verlaagde
vergoedingen een rente van 4 pet. ver
goed (tot dusver 314 pet.), terwijl voor
op gesloopte panden rustende hypothe
ken niet meer dan 4 pet. rente behoeft
te worden betaald. Deze regeling is ge
lijk aan die voor door bomschade ge
troffenen.

Los van bovenstaande algemene maat
regel worden verschillende taxaties van
de grote gebouwen herzien, omdat deze
veel te hoog zijn en niet ln redelijke
verhouding staan tot de waarde van 9
Mei 1940.

Gezien het enorme succes dat de jonge
Harddraverijvereniging „Berinebroek en
Omstreken" verleden jaar heeft mogen
boeken, organiseert zij ook dit jaar we
derom een kortebaan-wedstrijd, en wel
op 10 September. Dat het ook dit jaar
een succes zal worden, behoeft geen twij
fel, nog te meer daar deze vereniging het
gelukkige nummer heeft weten te trekken
een kampioenschap te mogen verrijden
en wel, dat van Zuid-Holland.

Verschillende eerste-klas-paarden zijn
dan ook reeds voor deze wedstrijden in
geschreven. Het bestuur der vereniging
heeft aan deze draverij een loterij ver
bonden, met als hoofdprijs een luxe
dames- of herenry'wiel.

»l

Het veertigjarig priesterfeest van pas
toor B. F. Kosters is besloten met een
drietal opvoeringen van het toneelspel
„Het Adelaarsjong" naar het Franse ge
lijknamige werk bewerkt door J. Burger.
Deze opvoeringen zijn een groot succes
geworden, zowel voor de groep spelers
en speelsters als voor het Katholiek Cul
tureel centrum, een onderafdeling van
het comité „Katholiek Hillegom."

Verheugend is, dat het publiek zo
gunstig heeft gereageerd op dit spel, dat
toch van heel andere aard is dan de
toneelspelen die het in de afgelopen
winter te verwerken heeft gekregen.
Wanneer men bovendien in aanmerking
neemt, dat het momenteel ln de bloem-
bollenbedrijven erg druk Is en de aan
dacht dus meer getrokken wordt naar
de dagelijkse werkzaamheden dan raar
culturele onderwerpen, treft dit succes
des te meer.

Men heeft met deze poging, waarvan
de resultaten in grote spanning werden
verbeid, een uitstekende greep gedaan
en „Katholiek Hillegom" zal er met al
le ernst naar streven, dat alle toneel-
draken zo spoedig mogelijk het levens
licht wordt uitgeblazen en het betere
werk een kans krijgt.

Het veertigjarig priesterfeest van pas
toor B. F. Kosters is niet alleen op
waardige en artistieke wijze afgesloten,
maar het kan tevens een begin zijn van
een culturele opbloei

De bladen van de Victoria Regia, die hedenavond in de Hortus te Amsterdam in bloei
zal staan, zijn van zo'n afmeting en hebben zo'n kracht, dat zij met
gemak een kind kunnen torsen

Bjj de ouders kwam Dinsdagmiddag
het droeve bericht binnen, dat korp.
Mattheus F. Verdegaal 17 Augustus bij
Kratwak is gesneuveld.

Onafgebroken van 's morgens 10
tot 's middags 5 uur, zonder enige
pauze, leidde de president van de
Zaamse kamer van het Haarlemse
Tribunaal, de langdurige getuigen
verhoren in de zaak van J. Schrijn-
ders, voormalig W.A.-commandant,
inbcslagnemer van radio-toestellen
en aanbrenger van Nederlanders bij
de S.D. Het dossier, niet minder dan
49 f foliovellen dik, zal wederom uit
breiding ondergaan, daar zich tijdens
de zitting nieuwe belastende feiten
voordeden, waardoor de zaak werd
verdaagd.

Uitspraak deed het Tribunaal in de
zaak van N. Herbschleb, die zich provo
cerend tijdens de bezetting had gedra
gen door hulzen binnen te lopen en bur
gers Vova onder de neus te duwen. Hij
kreeg 1 jaar internering, hoewel hij
reeds 2 jaar en 3 maanden had opge
knapt, ontzetting uit de kiesrechten en
onder toeziahtstelling.

De slager H. van Rijn, die aan het
Oostfront had gestaan als „kok", werd
veroordeeld tot de tijd doorgebracht ln
detentie, ontzetting uit de kiesrechten
en onder toezichtstelling. ook hij kwam
dus vrij.

C. Geuigjesvan Elven, wien toestand
het noodzakelijk maakte dat de zitting
met gesloten deuren moest worden be
handeld, daar beschuldigde last van
haar zenuwen kreeg als zjj publiek zag,
had twee Zaan kan ters aangebracht en
omgang gehad met Duitse militairen.
Het Tribunaal overwoog naar aanleiding
van het verzoek van de behandelende
geneesheer beschuldigde een iriteme-
ringsstraf op te leggen, gelijk aan de
tijd die zij reeds had doorgebracht ln
detentie, zijnde 8 maanden.

Jan Bos uit Krommenie, die vier we
ken geleden tijdens de zitting was gear
resteerd, had thans de moeilijke taak
waar te maken, dat hij niet bij de
NSKK en aan'het Oostfront was ge
weest, en dat hij beslist niet tegen de
portisar.en in Kiew had gevochten.

Verdachte ontkende alles hardnekkig.
De getuige C. Luttik—Bos, die had ver
klaard dat zij Bos in een uniform had
zien lopen met een geweer en dat zy
door toedoen van diens toetreding tot de
NSKK in het bezat werden gesteld van
extra levensmiddelen etc., wist het te
bestaan, niet minder dan 9 bezwaren
de feiten thans als onjuist voor te stel
len. Zij beriep zich op haar zenuwach
tige toestand en haar haat tegen haar
broer toentertyd. De foto's in het dos
sier spraken echter een andere taal,
want trots stond verdachte daarop in
het uniform vhn de org. Speer, zy had
die foto nimmer gezien, hoewel op de
achterkant vermeldt stond: dit Is myn

Grote gebeurtenissen werpen haar
schaduw vooruit.... Zo is het ook met
het as. Maria-congres. Langzaam, doch
meer en meer komt de stad van de Sterre
der Zee in het teken der Lieve Vrouwe
te staan. Het begon met het, met een
formidabel fleurig getooid span forse
boerenpaarden binnenrijden van de Ste
Brigidaden uit Noorbeek, die nu op het
wijde Marktplein omhoog rijst als vlag-
gemast, waaraan de kleuren van het
Congres wapperen. Dan zag men overal
de aanplakbiljetten voor de tentoonstel
ling „Maria in de kunst" en voor het
massaspel verschynen. De tentoonstel
ling zelf, waarover we berichtten, werd
alreeds geopend.

Nu zijn comité's en sub-comité's alom
druk aan het werk. De regionale pers
opende zelfs vaste rubrieken voor het
Congres. Dezer dagen werd weer eens een
persconferentie gehouden, waarop de
voorzitters van verschillende comité's
mededelingen deden omtrent de komen
de feestelykheden, die het Congres
omramen. Natuurlijk werd vooraf nog
even de bedoeling ervan geacoentueerd:
„aan de H. Maagd en Moeder Gods Ma
ria, zowel in het openbaar als in het
persooniyk leven der gelovigen, die plaats
te geven, die haar naar Gods plan is toe
bedacht."

Dan vernamen we omtrent de versie
ring der stad, hét massaspel, de optocht
de muziekuitvoeringen, enz. Het massa
spel, dat Iedere avond gedurende de
Congresdagen wordt vertoond, mag zeker
wel een experiment heten. Met een
eigenlyk toneelspel, met een tekst dus,
krijgen we niet te doen, wel met het ac
teren yan groepen. Een aaneensluitende

handeling geeft het ook niet. Gebeurte
nissen in de loop der eeuwen, ontleend
aan vrome legenden vooral, leveren de
onderwerpen.

Een kijkspel dus, dat een grote en ste
vige speelruimte vordert, want men wil
met groepen van honderden manoeu
vreren. De organisatoren van auteurs
kan men moeiiyk spreken betrekken
ook de moderne tijd in de vertoning. We

zullen opnieuw belevenluchtalarm,

de bevrijding en ook de minder schone
gevolgen daarvan, uit welke perikelen
(onkuisheid, geweld en materialisme) de
devotie tot de Lieve Vrouw dit redt

Nle minder groots zal de feeststoet wor
den, welke nlttrekt op de dag der slui
ting van het congres. De Rozenkrans en
de Litanie van O. I- Vrouw vormen het
onderwerp. Het aantal deelnemers hoor
den we schatten op wel drieduizend, de
lengte van de stoet op meer dan twee
duizend meter! Deze optocht verkrygt een
hyzondere aantrekkelijkheid, doordat heel
de spelersgroep van Tegelen, die vanzelf
niet alleen over uitnemende typen, maar
ook over mooie aankleding beschikken
moet, aan de optocht deelneemt.

De stad zelf zal, van 3 tot 7 Septem
ber, door de versiering van uiteriyk ver
anderen. Een drietal grote altaren worden
opgeslagen; in het Stadspark verryst een
5 meter hoog Mariabeeld. De gevel van
de grote Bazar zal gehuil gaan onder een
enorm schilderstuk. Niet alleen de hoofd
straten raken in tooi, ook de simpele ar
beiderswijken aan de beide kanten. Overal
Is men nu in de weer met tekenen, schil
deren, verven timmeren. Tientallen ou
dere en jongere kunstenaars slaven zich
uj(; om de Lieve Vrauwéhulde voor te be_

broer Jan by de NSKK. De president,
mr. Goudsmit, verklaarde dat hy nim
mer zulke leugens in zyn loopbaan had
meegemaakt, en vroeg de parketwachter
formulieren gereed te houden om deze
verdachte te doen laten vervolgen we
gens meineed.

De verdediger, mr. Posthumus Meijes,
weies op de eigenaardige verklaring van
de PRA-rechercheur, die Bos had ver
hoord en die verklaarde, dat er nog
steeds 4 NSKK-ers vry rondlopen, maar
dat Bos txsh maar eens een keer ver
hoord moest worden, want hy was de
ergste van de troep Waarom hy nim
mer gearresteerd wérd is ook nu nog
een raadsel. Pleiter verzocht om een
milde straf. Uitspraak over 14 dagen.

In het vervolg van zijn rede
wees Van Mook er met nadruk op,
dat degenen, die met ons het verdrag
en het bestand tot stand brachten,
de bedoeling hadden, gemeenzaam de
politieke, militaire en economische
vraagstukken op Jaëa en Sumatra op
te lossen, doch de uitvoering van de
overeenkomsten stiet af op het ver
zet van gewapende groepen en profi
teurs, die in een regeling van de toe
stand slechts het einde van hun
macht en bedrijf konden zien.
Wy hebben ons laten opsluiten in enge
en strategisch ongunstige en ongedekte
gebieden. De inmiddels gevoerde actie
heeft aangetoond, dat dit niet nood-
zakelyk was. Krachtens haar verant-
woordelykheid moest de regering einde-
lyk tot politionele actie overgaan. Het
optreden van gewapende groepen richtte
zich tegen leven en eigendom van
weerloze burgers en leder, die samenwer
king wilde. Er zijn meer Indonesiërs en
Chinezen door gewapende groepen ge
dood dan Nederlandse soldaten. Van een
nationale strijd is geen sprake.

Wy hebben op grond van de resolutie
van de Veiligheidsraad 5 Augustus de
vijandelijkheden gestaakt, nadat een deel
van Java en Sumatra onder bescherming
was gebracht. Van de zijde der Republiek
zijn echter de vijandelijkheden niet ge
staakt. De aanvallen en verwoestingen
duren voort, o.a. in olie-installaties 15
k.m. buiten onze grens. De ambtenaren
in door ons bezet gebied worden opge
hitst. Bedreigingen zijn aan de orde van
de dag. De Nederlandse regering kan
de verantwoordeiykheid' voor een der
gelijke situatie NIET BLIJVEN DRA
GEN.

Van Mook deelde tenslotte mede, dat
zo spoedig mogelyk een Interim-regering
zal worden samengesteld, waarin alle
goedwillenden kunnen worden opgeno
men.

Voor het byzonder gerechtshof te Am
sterdam, hadden zich te verantwoorden
J. E. en P. v. D., belden uit Bunnik.
Hun werd ten laste gelegd, dat zy ln de
periode Juni 1940 tot Januari 1945 als
firmanten ener vennootschap met de
Duitsers hebben samengewerkt door om
streeks 12000 M3 hout, ter waarde van
f 1.180.200 aan de weermacht te leveren.
Voorts hadden zy volgens de tenlaste
legging voor een bedrag van f 600.000
dwarsliggers aan de bouwtechnische
afdeling van de Duitse weermacht gele
verd en hiermede ln samenwerking met
het bouwbedrijf der N.V. „S." werk
zaamheden verricht te Amersfoort. Ten
slotte werd verdachten ten laste gelegd,
dat zij werkzaamheden hebben doen ver
richten op versehillende vliegvelden in
Nederland ten behoeve van de Duitse
oorlogsvoering.

Beide verdachten gaven toe, dat zij
als directeuren der firma hout gele
verd hadden aan de Duitsers, doch voer
den aan, dat zy hiertoe gedwongen wer
den.

De Duitsers bedreigden hen met vor
dering van het hout. zy kwamen met
de Duitsers overeen, dat zy over 40 Pet.
van hun hout mochten beschikken en
60 pet. aan de weermacht moesten le
veren. De president, mr, B. Gaay Fort
man, verweet echter de verdachten, dat
zij geregeld hout bijkochten om nog meer
aan de Duitsers te kunnen leveren.

Dertien getuigen charge en acht
a décharge waren opgeroepen om nun
verklaringen ln deze zaak af te leggen.

De verdachten gaven to kennen, dat
zy de opbrengst van hun zaken mee de
Duitsers gedeeltehjk besteed hadden om
ln Frankrijk ondergedoken joden te hel
pen. Geen der getuigen A charge kon
dit echter bevestigen hoewel er wel en
kelen waren, die „by geruchte" verno
men hadden, dat de firmanten joden
hielpen. De getuigen décharge ver
klaarden echter, dat de verdachten in
derdaad joden geholpen hebben en de
illegaliteit hebben gesteund. Een dezer
getuigen, een vooraanstaand illegaal
werker uit Utrecht, bekend onder de
naam „Slem van Utrecht", verklaarde,
dat verdachten zeker geen tweede-rangs
burgers waren. Hy zeide: „Deze zaak is
van begin af aan te zeer opgezwiept. Er
is een grote agitatie geweest tegen v.
D. en E. Ten aanzien van v. D. kan ik
u wel zeggen, dat hy zoveel voor de il
legaliteit gedaan heeft, dat hij eigenlyk
een onderscheiding verdient. Zo heeft v.
D. bijvoorbeeld in 1942 zijn tuin beschik
baar gesteld om er het lijk van een door
<te illegaliteit geëlimineerde S. D.-er te
begraven. Ik kon toen in heel Utrecht
niemand vinden, die hiertoe bereid was."

De getuige Siem liet zich vervolgens
medeslepen door zyn verontwaardiging

over het feit, dat de zaak tegen verdach-

Van het gezelschap Italianen, dat
op het ogenblik in ons land vertoeft,
zyn enigen hedenochtend op bezoek ge
weest by de Kath. Radio-Omroep te
Hilversum. Het waren Padre Beat Am-
bord S.J. van Radio Vatlcana, Padre
Carlo Gasbarri d. O., redacteur van de
Osservatore Romano en ir. dr. Glno Or-
sini, chef van de technische dienst van
de Italiaanse radio.

Directeur en voorzitter van de K.R.O.
hebben het kleine gezelschap rondgeleid
en in de studio's een uiteenzetting ge
geven van hetgeen de katholieken voor
de radio in Nederland presteen. Van
de zijde der Italiaanse bezoekers werd
grote bewondering betuigd voor dit werk.
Interessant was het te horen, hoezeer de
heer Orsini de studio's en de technische
Inrichting roemde. Belangrijk was wel,
dat men tot afspraken kon komen voor
wat betreft nader relais tussen KJR.O,
enerzyds, Vaticaanse en Italiaanse
radio anderzyds.

De Nederlander Schellingerhoudt is uit de
Ronde van Zwitserland genomen, daar hij
samen met drie andere rennêr» na sluiting
van de contréle binnenkwam.

ten zoveel stof doet opwaaien. Hij deed
een persoonlijke aanval op een der re
chercheurs, die met het onderzoek be
last was en eindigde met te zeggen, dat
hy van de hele zaak walgde.

De procureur-fiscaal, mr. A. H. van
Veen, antwoordde hierop: „Wy hebben
alle waardering voor uw verdiensten in
de illegaliteit. U dient echter te begry-
pen, dat het goede dat verdachten mis
schien voor de illegaliteit gedaan heb
ben, nooit kan opwegen tegen het kwaad
dat zy deden, door aan de weermacht
te leveren en vliegvelden voor de Duit
sers aan te leggen."

Nadat nog enkele andere getuigen a
décharge hun verklaringen hadden af
gelegd, hield de procureur-fiscaal zijn
requisitoir. Hij belichtte de ernst van de
collaboratie der verdachten en gewaag
de van de grote bedragen, die zy ver
dienden met de leveranties aan de Duit
sers; „Het is niet moeilijk", zo zeide hij,
„af en toe f 10.000 aan de illegaliteit af
te staan, als een kleine, onbelangrijke
transactie reeds f 50.000 winst oplevert

De procureur-fiscaal meende, dat cfe
door verdachten aangevoerde hulp aan
joden zeer onwaarschijnlijk is en dat.
zelfs indien het wel zo was, dit doel
nooit de collaboratie kon rechtvaardi
gen. Hij eiste tegen beide verdachten
6 jaar met aftrek en 10 jaar. ontaetting
uit alle rechten, benevens het recht om
gedurende deze tijd waar dan ook een
leidende functie te bekleden. Uitspraak
3 September.

Zoals wy reeds eerder meldden, is de
Apostolische Delegaat van Batavi»'
Mgr. G. de Jonghe d'Ardoye op kevke'
ïyke wyze in de kathedraal te Batavi
ontvangen. Tijdens' deze plechtighe1
hield de Delegaat, wiens moedertaal h®
Frans is, ln het Nederlands de volgend
rede:

De H. Vader heeft mij naar Batavia
gezonden om Hem te vertegenwoordig®»'
want daar Hy de algemene Vader df
gelovigen is, wil Hy tegenwoordig *0
te midden van al zijn kinderen, in d
persoon van een Apostolisch Delcgaa-
Mijn zending in de Indonesische Arch1*
pel is in het geheel niet politiek, wa
myn titel zelf aanduidt; myn werkzaam"
heden zullen uitsluitend liggen op he
zedelijk, intellectueel en godsdiens11®
terrein; maar op deze wijze kan Ik mede"
werken aan het welzijn van dit onrnete"
lijk gebied en aan het geluk van z0»
bewoners.

Ik weet, hoeveel arbeid en ïyden de
missionarissen in het verleden hebbe
gedragen om het geloof te planten oP
de eilanden van de Indonesische Arcl»*
pel; ik weet ook hoeveel lyden in de^
laatste jaren de Bestuurders der NU»'
sies, de priesters, de broeders, de zns
ters en de gelovigen hebben verduurd, e®
ik heb de officiële opdracht u de Se'
voelens van bewondering over te been*
gen en de dankbetuigingen van de B-
Stoel.

Dit lijden en deze ontberingen z»1
ik aanbieden aan God, opdat Hy aan
dit land moge geven de vrede, die
de rust der goede orde is, en op
dat Hij licht moge geven in de zie
len; want het Is een steeds g®1*
dende waarheid, dat uit het offer
het ücht ontspringt.

Aan u, dierbare Katholieken, vraaë
ik eeiv echt christelyk leven te lelde»
en het goede voorbeeld te geven. Toe.»
de geestelyke hulpmiddelen u ontbf»
ken, zyt gy trouw gebleven; nu cicl
hulpmiddelen u zyn teruggegeven, g»»
dan nu naar de bron der genade, doo
dikwyls de Heilige Sacramenten te om
vangen.

Een gedeelte van myn leven was 8®*
wyd aan de opvoeding der jeugd. P
jeugd zal ook in Indonesië geheel mi)»
liefde hebben; zy zal steeds in my ee
trouwe vriend vinden. Ik weet inder
daad hoeveel edelmoedigheid en i)ve
er leeft in het hart der jongeren, en
zal met hen zyn om dit vuur te onder
houden, dat warmte en licht moet geve»
aan de. Katholieke Actie.

Voor de vroegere Bisschoppen,
sionarissen, Broeders en Zusters, die
hun graven rusten, vraag ik aan
dat Hy hun het eeuwig geluk
schenken. Aan allen, die hier tege»
woordig zyn, aan de ouden van dage
en aan de zieken, aan de geesteiykhe1^
en de gelovigen van de gehele Indon®
sische Archipel geef ik de PauseliF
Zegen in naam van de H. Vader, Z. B-
Paus Pius XII.

AMSTERDAM 20 Aug. 1947-

De stemming op de aandelenmarkt ws»^
heden weer vrij gunstig. De meests boosa

koersen werden hoger vastgesteld. waar,
na ln de vrije markt by kalme hand®
verdere lichte koersverbeterlngen fa
den. De gunstige stemming werd voor ee
deel toegeschreven aan de houding
Amerika en China, die het Nederlan»?-
standpunt ten opzichte van Indonesia
de Veiligheidsarad niet van de hand
zen.

Van suikeraandelen bewoog H.V.A. zw
op een 3 pCt. hoger niveau, terwijl
rubber, en tabaksaandelen enkele procen
ten aantrokken.

Op de scheepvaartmarkt lagen de In»'
sche lijnen vrij vast; de overige soort*
bleven goed prijshoudend. Aand. Hl»'
gersberg stegen 2 pCt. tot 216. Aand. Oo8
zee konden zich ap 212 handhaven.

Industriële aandelen konden evenae».
lichte koersverbeterlngen boeken en °°Z.
enkele bankaandelen waren vrij vast v®.
toon. De Staatsfondsenmarkt gaf wem*®
koersverschillen te zien. Amerikaan»0
waarden sloten zwak.

SCHEVE1NINGEN, 20 Aug. By de natio
nale tenniskampioenschappen te Scheve-
ningen hebben zich zeven van de acht
automatisch geplaatste spelers in het
damesenkelspel tegen de winnaressen van
de tweede ronde kunnen handhaven. Een
bewijs temeer, dat er nog geen „doorbra
ken" van de zyde van de Jeugd zijn. De
enige, die het niet kon bolwerken, was
mej. Eggersman, die het in een drive-duel
van drie sets aflegde t®gen meJ- Grosveld
uit Brabant. Mevr. Pubbers (gepl.) verloor
de eerse set van mevr. Berkel, die Keurig
scherp plaatste, maar daarna onzeker werd
onder de druk van de lange drives. MeJ.
Hermsen speelde luchtig en vlot tegen
mevr. v. Haagen 61 61.

In de kwartfinale bleek mej. Couquerque
nog immer een niet te overwinnen tactiek
te hebben, dank zij haar afwisseling ln
tempo en haar rijke variaties, zij sloeg
mevr. Schoiten met 63 6—4 en plaatste
zich daardoor in de halve eindstrijd, waar-
In zij öf tegen mej. Hermsen óf tegen mevr.
Schmier zal komen.

In het herenenkelspel had Kryt de groot
ste moeite zijn onzekere spel te doen

zegevieren tegen de onvermoeibare en tac
tisch spelende Toenjes; een grote indruk
maakte hy zeker niet. De verrassing was
de overwinning van Lijden op de geplaatste
Dehnert, liefst met 6—"3 6Lijsen speel
de lang en scherp, liet het risico aan Deh
nert, die te veel forceerde en geen moment
kans had enige indruk te maken. Met Krtjt
en Lysen kwamen Karsten, Rinkel en A.
Borren ln de laatste acht. De laatste be
leefde de sensatie, dat hij in de eerste set
weggevaagd werd door de uitstekende dri
ves en passerschoten van F. Beernink. Zo
wel de vertraging ln temP° als het weg
zakken van het sPel van Beernink gaf
Borren tenslotte de zege.

Voornaamste uitslagen: heren-enkelspel
tweede ronde: Adama van scheltema si.
Drijver 64 6—2 Taminiau si. Maris 62
75. derde rondé: Adema v. scheltema si.
Lincic 6—3 6—4, H. Beernink si. Fabius

57 62 64 Toenjes si. Knottenbelt

6—3 6—1, Lijsen' sl. Keuls 6—3 6—2, Tami
niau sl. Lissauer Q-2 63, Ketjes sl. Dé

Van de vijfde ronde van de bondswed
strijden K.N.S.B. luiden de uitslagen in
de hoofdgroepKokStumpers 0
Wolthuis—Vinken 0—1, Henneberke—Van
Mindeno \L1/2, Brouwer—Bunt 0—1.
Vierde ronde: Henneberke—Stumpers
V2, Van MindenoWolthuis Na de
vijfde ronde luidt de stand; 1. Bunt 5.'
2. Brouwer 3, 3. Hermeberke 2y2 pius afg.
partij, 4. Kok 214, 6 en 7 Vinken, Van
Mindeno en Stumpers 2, 8. Wolthuis 1
plus afgebr. party.

In het inter-geallieerde lawntennistour-
nooi, dat deze week te Ostende gehouden
wordt, hebben Van Swol en Van &£eegeren
zich in de tweede ronde geplaatst.

Van Swol slaat Ratliff (V.S.) 63, 75;
Van. Meegeren elaat Thibaut (België) 60,
6ii

1—4.

Roy van Zuidewijn 36 6—4

schaart sl. Stas 64 16 64.

Geplaatste spelers tegen winnaars derdj
ronde: A. Borren sl. F. Beernink 36 S -

62, PinVr.1 cl Kotlov, fi1 1fi

Rinkel sl Ketjen 6—1 7—5, Kars*
Sl. Bosschaart 62 64, Krijt si. Toe») 3

57 61 64, Lijsen sl. Dehnert

60,
Dames-enkelspel geplaatste speelst®

tegen winnaressen tweede ronde111
Grosveld sl. mej. Eggersman 61 3
mevr. Koopmans sl. mej. Kiek 86 6-^3
mevr. Lubbers sl. mevr. v. Berkel 26 6
63, mej. Hermsen sl. mevr. v. Ha»? e
61 61. mevr. Schmier sl. mej. Bro®j.
v. Groenou 75 64; kwart-elndstrt'
mej. Rollin Couquerque sl. mevr. Schol1
64 6—3.

(Van onze speciale verslaggever)

AMSTERDAM, 20 Aug. De Spe®^j
way-races hebben zich zonder
stoot éen plaats in de harten der
sterdammers veroverd. Er waren 8istegj
avond in het Olympisch Stadion
niet minder toeschouwers dan by de pt
mière, toen 25000 kijkers het speet»1®
op de sintelbaan volgden. De Windm0lc^
hebben zich ook ditmaal sterker g

toond. Met 46 tegen 38
haalden

in het Olymuisch

Stadion

W
Pi
d®

°P „pp

Vliegende Hollanders. Deze zege heb»^

maakte ook de snelste tyd, n.l. 1

toP-

26,4 sec. over de 1600 meter (4 rond®^jj
In de individuële race eindigde Bos» gp
(Windmolens) op de tweede plaats
Boef (VI. Holl.) op de derde K {i'
Hartman (VI. Holl.), die eveneens de
nale had bereikt, viel en moest de st
staken.

in de wedstrijd voor junioren (500
eindigde Arnoldussen als nummer
By de reserves passerde de Geus als .5,
ste de finish. 2. C. Thysse; 3. M- G
Revanche 31 Augustus te Ryswii14-

Am

dat

'5 het
^hds

k4#