IMPERIALISME NOCH EIGENBELANG
Onze actie bracht verlossing
34 SCHENDINGEN PER DAG
Slechte behandeling in de
republikeinse kampen
Nog
twee consuls-generaal
naar Djokja
PANDIT NEHROE UITGEJOUWD
I
De republiek mist alle wezenlijke eigen
schappen op het gebied van bestuur,
economie en financiën
Waren wij te
toegeeflijk
Protestbetoging te, Medan van
12.000 Chinezen
Levensmiddelen voorziening bijna nihil
Situatie in republikeins gebied
Kon. Ned. Indon. Unie
DROOG EN ZONNIG WEEKEND
Wegen bezaaid met duizenden lijken
van slachtoffers
bureaux van redactie en administratie:
Tol- hoofd en hart
&e Paus candidaat voor
de Nobel-prijs
De Koningin ontvangt
dr. Van Mook
Heden weer ministerraad
6000 Hindoe-vrouwen
ontvoerd
Hongaarse regering
afgetreden
I H
Consuls Maandag bijeen?
vrijdag 5 september 1947
69ste JAARGANG No. 23941
VAN MOOK OVER ONZE INDIË-POLIT1EK
De luitenani-gouvemeur-generaal dr. Van Mook heeft gis
teravond m een uitzending voor de Nationale radio-omroep
van Amerika een overzicht gegeven van de toestand in
Indonesië. Mei klem kwam dr. Van Mook daarin op tegen
bewering als gold hei hier een zaak van imperialisme
en volstrekt eigenbelang. Er bestond voor de republikeinse
Tegering geen mogelijkheid iets op ie sommen, dat leek op
beregeld bestuur, geregelde economie en geregelde finan-
ciën. Voor de bewoners van die streken, waar wederom
Veiligheid heerst, heeft onze actie de verlossing gebracht.
Wij hebben niets ie verbergen. Op ons rust de verantwoor
delijkheid bijstand ie verlenen aan Indonesië en wij zullen
Hem verlenen, wil het zijn plaats in de wereld vinden..
Vrees voor de Nïca
Commissie moet Centrum
Staatk. Vorming adviseren
Dr. Van der Plas Recomba
van Oost-Java
TRAGEDIE IN DE PENDSJAAB
lek'
^*'ri,<S.6omfc6y
I I India
Het lot is dikwijls streng voor wie
het juiste ogenblik niet weet te
benutten.
Het weer
Proclamatie van Soekarno
gevonden
NIEUWE BONNEN VOOR
FIETSBANDEN
STAATSLOTERIJ
SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave «van
redenen te weigeren.
Oe Nederlandse regering heeft onmid
dellijk bij de capitulatie van Japan de
Noodzaak ingezien van een verandering
de betrekkingen tussen Nederland en
kidonesië en het recht van de Indone
siërs op nationale onafhankelijkheid.
Ue Nederlandse regering trof op Java eén
*®Publiek aan, welke twee dagen na de
Japanse capitulatie onder auspiciën van
j[&Pan was geproclameerd. Deze repu
bliek belichaamde twee zeer verschil
lende dingen: het nationalistische
ideaal van de Indonesiërs en de twijfel
achtige erfenis der Japanse bezetting,
klaarblijkelijk kon van de republikeinse
Ssgering niet verwacht worden, dat zij
aannemelijke wijze georganiseerd
is, daar toch de Japanners het be
gaande apparaat ernstig hadden be-
®chadigd. Maar toentertijd scheen het
Realisme op wederopbouw gericht te
*Un en de Nederlandse regering neeft
"U voortduring getracht deze ideaiisti-
®che krachten te versterken gn bijstand
verlenen bij het elimineren van de
Ontbindende Japanse infectie. Al onze
horstellen hadden tot doel deze jonge
h nog onstabiele organisatie op de been
h helpen en haar bij te staan in het
hrwerven van de middelen en de auto
riteit ener stabiele regering.
Wanneer wij andere bedoelingen zou-
hebben gehad, aldus dr. Van Mook,
hu er geen reden hebben bestaan deze
hgingon langer dan twintig maanden
te wenden en geduldig toe te zien,
hrwfjl honderdduizenden vreedzame Ne
derlandse, Chinese en Indonesische bur
ners, voor het merendeel in het land
hlf geboren, beroofd bleven van hun
^gendom en hun werk en opeengehoopt
Verden binnen enkele kleine gebieden,
hij hebben rustig gewacht, totdat de
"hvige en historische uitbarstingen,
Velke op de oorlog en de capitulatie
hlgden, tot bedaren kwamen en intus-
Jen hebben wij getracht een wederop-
huwprogramma uit te voeren (in sa-
henwerking met onze republikeinse
hienden) een programma, dat het land
htarlifk in staat zou stellen om met
hcht een lid van de volkerenfamilie te
Vorden.
In die delen van Indonesië, welke bui-
kh de republiek liggen, is dit proces
^durende het jaar 1946 gunstig verlo
ken, maar in de republiek, op Java en
^ttnatra, zijn andere krachten aan het
V«rk geweest, die tenslotte te sterk ble
ien voor de republikeinse regering en
overweldigende meerderheid der be
woners.
Want het is de tragische paradox van
land hetgeen door iedere onpar-
tydige waarnemer is opgemerkt dat
Indonesiërs als volk de Nederlanders
J'et vijandig gezind zijn en ook niet af
kerig Zijn van samenwerking met ons,
haar dat niettemin de genoemde krach-
hu er in slagen een afschrikwekkende
leidslijn in stand te houden. En deze
Mentaliteit zelfs te doen toenemen.
Aanvankelijk moge bij deze oppositie
6en zeker wantrouwen in het spel ge
feest zijn. Maar bij andere gelegen
heden van ernstige aard heeft de
landschap van agressie aan de Indone-
®hche zijde van de grenslijn voortge
duurd.
Toen de gealUeerde strijdkrachten
hUdden Mn op Java en Sumatra de ca
pitulatie in ontvangst te nemen, waren
voor deze taak te zwak. Dit stelde
de Japanners in staat tot het afgeven
aU hun wapenen aan de Indonesiërs
deze wapenen zijn in handen van
6rscheidene dikwijls onverantwoorde-
'V directeur van de Noors® commissie
.htr Nobelprijzen, August Schou,
Donderdag aan Associated Press
^estlgd, dat Z. H. Paus Pius XII is
v%i
'•"gesteld als candidaat voor de Nobel-
1947.
^Andere candidaten zijn: de Tsjechi-
6 President dr. Edvard Benes, Ma-
Gandhi. Sir John Boyd Orr, de
^scteur van de voedsel- en landbouw-
va nisatie, en de vroegere directeur
q de UNRRA, Herbert Lehmann.
Ï!le° is voorgesteld, dat mevrouw
vf0rriOr Roosevelt, de vrouw van de
Vre Amerikaanse president en de
R6re Russische ambassadrice in Zwe-
Mn ,Alexandra Kollontay. ee"n prijs zul-
delen.
lijke en soms misdadige groepen en ben
den gevallen. Slechts een deel hiervan
heeft een soort republikeins leger ge
vormd en zelfs dit leger werd gaande
weg een huurlingenleger, dat zich los
maakte van elke centrale macht. Het
bezit van een geweer beduidde een bron
van inkomsten door de schrikaanja
gende kracht van het wapen. Daaren
tegen zouden recht en orde het einde
betekenen van het vrije en losbandige
bestaan voor vele der plaatselijke oor
logsheren en bendeleiders njet hun vol
gelingen.
Afgezien van deze groep was er nog
een categorie, voor welke een samen
werking tussen Nederlanders en Indone
siërs en de terugkeer tot een meer nor
male' toestand het 'einde van inkomen
en positie zou hebben beduid. Zij waren
de profiteurs, wier aantal groeide, toen
zich een van de grootste smokkelaf-
faires der geschiedenis ontwikkelde. Op
Java en Sumatra bestond nog een grote
en moderne uitrusting voor de voort
brenging in de tropen, op de bezittin
gen bevonden zich belangrijke voorra
den producten waarvan somnlge
vooroorlogs die de wereld hard nodig
had. De eigenaars waren geïnterneerd
door de Japannezen en hun werd de
toegang tot deze voorraden geweigerd
door de republikeinse autoriteiten. Met
de hulp van de gewapende strijdkrach
ten werden deze waardevolle goederen
geconfiskeerd en een grote vloot van
kleine kustvaarders, hoofdzakelijk af
komstig uit Singapore en Malakka, be
gon met het wegvoeren.
Indonesië heeft bij deze transactie grote
verliezen geleden, tot een waarde van
honderden millioenen guldens. De repu
bliek heeft slechts twintig procent van
de waarde terug ontvangen. Maar niet
temin bleef er nog een aardige duit over
voor alle grote en kleine autoriteiten, die
licenties verstrekten of deze handel be
schermden. En tenslotte liepen de zaken
zo in de war en werden de regeringsdie
naren zo corrupt, dat deze situatie op
zich zelf reeds een onoverwinnelijke hin
derpaal vormde voor degenen, die een
fatsoenlijk en efficiënt bestuur wensten
op te bouwen.
Allengs werd het duidelijk, dat laatst
genoemden het bewind voerden in het ge-
isoleerde binnenland: in de stad Djokja
karta, waar het nieuws van buiten niet
doordrong en de mensen in een atmos
feer van onwerkelijkheid en zelfgenoeg
zaamheid leefden. Elk redelijk voorstel
om het opbouwwerk te beginnen werd
verworpen; elke overeenkomst werd" ge
schonden of ontkent. Oppervlakkig be
zien mocht het somtijds lijken, alsof er
slechts woorden en formulieren tussen
de partijen stonden, maar in waarheid
maakten de krachten op de achtergrond
elke werkelijke vooruitgang onmogelijk.
Te zelfder tijd voedden zij een vijandige
propaganda en een voortdurende agressie
aan de rand der weinige gebieden, waar
Geallieerde en Nederlandse troepen de
genen, die van republikeins gebied ver
dreven waren, in bescherming namen.
len hunner regering orr: het vuren te sta
ken. Wederom betoonden wij het grootst-
mogelijke geduld. Wij zagen er van af
al deze misdaden bekend te maken, wij
dreigden niet, maar trachtten te over-
.tuigen.
Misschien zijn wij te toegeeflijk geweest
en hebben wij daarbij een indrul» van
zwakheid gewekt, die de gewelddadige
elementen slechts stouter maakte. En
binnen de republiek ontwikkelde zich een
stelsel van terreur, waarbij gebruik ge
maakt werd van alle welbekende metho
den van ontvoering, gijzeling, brandstich
ting en moord teneinde de machtspositie
van deze elementen te beveiligen.
Er bestond voor de republikeinse re
gering geen mogelijkheid iets op te bou
wen, dat leek op geregeld bestuur, 'gere
gelde economie en geregelde financiën.
Kortom, indien de republiek aan zichzelf
werd overgelaten, viehniet te verwachten,
dat zij ooit een staat in de normale be
tekenis van het woord zou worden en op
deze wijze werkelijke onafhankelijkheid
verwerven, intussen heeft zij de uiter
lijke tooi van een staat gehandhaafd en
heeft de aandacht der wereld van de
werkelijke verhoudingen afgeleid dom:
het voeren van een voortdurende propa
ganda tegen de Nederlanders
De republikeinse regering onderdrukte
de groeiende ontevredenheid der bewo
ners van het land door middel van ter
reur of spoorde hen aan tot géweld, ten-
Zelfs na de 'wapenstilstand, die op 14 einde hen te doen vergeten, dat zij ge-
October 1946 gesloten werd, ging dit op faald had als organisatie voor het alge
dezelfde voet voort. De republikeinse ge- meen welzijn,
neraals ignoreerden eenvoudig de beve- (Vervolg op pag. 3)
Het Nederlandse actie-communiqué
van heden meldt,, dat de republi
keinen zich sedert uitvaardiging van
de order tot staken der vijandelijk
heden meer dan 800 maal hebben
schuldig gemaakt aan inbreuk op dit
bevel. 347 van deze gevallen werden
gepleegd in de grensstreken van het
door de Nederlandse troepen bevrijde
gebied. Gemiddeld werden in de laAt-
ste dagen 34 inbreuken per dag
gepleegd.
Het communiqué maakt voorts melding
van gebruikelijke beschietingen van Ne
derlandse posten en patrouilles en aan
vallen op bivaks, waaTbij enkele malen
van artillerie gebruik gemaakt werd. Ten
Zuiden van Gombong op Midden-Java
stuitten de Nederlandse troepen herhaal
delijk op groepen van de T.N.I.,, die' hard
nekkige tegenstand boden en gevoelige
^verliezen leden. Ook ten Noord-westen
van Gomibong ontstond een vuurgevecht
met geïnfiltreerde republikeinen. In dit
gebied werden Wates, Getasan en Ko-
Een luchtfoto van de „Runnymede Park", één der drie Engelse schepenaan boord,
waarvan zich een deel van de naar Duitsland onderweg zijnde Joden bevindt, in het
Kanaal tussen Engeland en Frankrijk. De drie schepen worden geëscorteerd door
oorlogsbodems*
De voorzitter van de Indo-Europese
groep te Loemadjang zond aan de
Recomba van Oost-Java een tra
gisch verslag toe inzake de behande
ling van de Indo-Europeanen in de
republikeinse kampen.
„De ellende begon met de afkondiging
van een boycot. De verkoop van alle le
vensmiddelen aan drie bevolkingsgroe
pen: Indo-Europeanen, Ambonnezen en
Menadonezen, werd streng verboden en
overtreders van dit verbod werden streng
gestraft. Enkele dagen na de afkondiging
van deze boycot werden deze drie groe
pen in de Sociëteit verzameld voor het
afleggen van de eed van trouw, waarna
de mannen van de Indo-Europese groep
werden geïnterneerd.
Inzake het leven der achterblijvende,
manloze gezinnen schrijft de rapporteur:
„De vrouwen moesten leven te midden
van een door de partijleiders opgezweept
volk. Haar eigendommen werden haar
regelmatig ontstolen onder de dekmantel
van de volkswil.
Verder werden zij uit haar hui
zen gezet en van de ene haar de andere
kampong opgejaagd. Huiszoekingen duur
den onafgebroken door, soms tot 5 a 6
i maal per dag, waarbij, soms openlijk,
I soms heimelijk, steeds diefstal gepleegd
werd -van kleren, horloges, vulpennen,
zilvergeld, meubilair en eetgerei.,
In December '45 werden zij in open
vrachtauto's en zonder enig bezit over
gebracht naar de suikerfabriek Soeko-
dono, waar zij in lekkende woningen yer-
den ondergebracht. De levensmiddelen-
voorziening was practisch nihil; soms
kreeg men wat beschimmelde glepoengan
(een soort veevoedermeel). Als slaapge
legenheid was alleen de vochtige vloer
beschikbaar. Aan de heersende dysente
rie werd vrijwel niets gedaan.
In November '46 werd men uit de kam
pen ontslagen, zonder enig middel van
bestaan en zonder enige gelegenheid tot
werken. Als reden werd opgegeven, dat
alleen mensen bruikbaar waren, die goed
Maleis kenden.
In April '47 kwam het bericht, dat ge
legenheid bestond naar Nederlands ge
bied te evacueren. Velen gaven zich op.
Een groep is inderdaad vertrokken. De
achterblij venden werden steeds getrei
terd in verband met het weggaan der
eerste groep. 21 Juli '47 kwan: eindelijk
de bevrijding.
peng gezuiverd, waarbij krachtige tegen
stand van vooruitgeschoven troepen van
de T.N.I. werd ondervonden. Uit de om
geving van Deomadjar- in Oost-Java
werden herhaaldelijk schietpartijen ge
rapporteerd. Bij zuiveringsacties in het
gel^d van Tandjongpoera in Noord-
Sumafcra werd in een vuurgevecht een
aantal republikeinen gedood en gewond.
Een aanvullend communiqué meldt, dat
in Medan 12000 Chineczen een protest-
betoging hebben gehouden tegen de wan
daden van republikeinse strijdkrachten
tegenover de Chinese bevolking aan de
Oostkust. Talrijke slachtoffers van de
wandaden, weduwen, wezen, gewonden
en mishandelden, namen deel aan de
betoging. Een voor de landvoogd be
stemde petitie werd de resident ter hand
gesteld. De Chinese consul werd een pe
titie voor doorzending aan de regering
te Nanking overhandigd.
De militaire poJitie arresteerde een In
donesiër, Soeit genaamd, die sohuldig is
aan de moord op de Zwitserse familie
Kunzle De arrestant bekende de moord
bedreven te hebben. Soeit verklaarde ge
handeld te hebben op bevel van de po
litie- teven Pemoeda-coumandant. Hü
had zich juwelen en geld, tot een be
drag van 15000 gulden, van de Zwitserse
familie toegeëigend. Het bedrag is thans
achterhaald. Op aanwijzing van de
moordenaar is het lichaam van de zoon
van genoemde familie opgegraven.
Naar wij vernemen is binnen afzien
bare tijd de indiening bij de Staten
Generaal te verwachten van een wets
ontwerp strekkende tot wederinvoering
van de totalisator bij paardenrennen.
Dc begrafenis der slachtoffers van de brand in de Franse bioscoop ..Select" te Rueil.
Malmaison had onder geweldige belangstelling plaats. Op het kerkplein, waar de
slachtoffers opgebaard stonden (in totaal 92) werd een H. Mis opgedragen
De Britse waarnemend consul-gene
raal Lambert en de Belgische consul-
generaal Van der Stichelen zijn van
daag aan boord van een speciaal vlieg
tuig van Lord Killearn, dat uit Singa
pore is aangekomen, naar Djokja ver
trokken voor een ééndags bezoek. Zij
zijn vergezeld van twee verbindings
officieren van de Britse marine. Zij
hebben besprekingen gevoerd met Soe-
kamo en andere Indonesische leiders.
Ofschoon de consuls zich in een diplo
matiek stilzwijgen hullen, wordt van
welingelichte zijde verklaard, dat doel
treffende supervisie var. het bevel
„staakt het vuren" afhangt van de aan
vaarding van in Batavia opgestelde
plannen, die nu in handen vah de zes
betrokken regeringen zijn. Hun beslis
sing wordt dit weekend verwacht.
Deze plannen beogen, naar gemeld
wordt, het zenden van civiele en mili
taire experts door de bet.okken rege
ringen naar Indonesië. De Ver. Staten
zouden mensen uit Manilla op de Philip-
pijnen sturen.
Deze experts, verklaarde men, zouden
ter plaatse een onderzoen instellen naar
schendingen van het bevel „staakt het
vuren" onder leiding van de consulaire
missie, dit als eén geünificeerd lichaam
onder vcoizitterschap van de Ameri
kaanse cc r.sul-generaal FoMc werkt.
Naar Aneta verneemt, zal de re
publiek naar alle waarschijnlijkheid
deze weck een land verzdeken, deel
te nemen in de Commissie van Drie,
welke ingevolge het besluit van de
Veiligheidsraad gevormd w.ordt.
Van officiële zijde worit medegedeeld,
dat de kampongbevolking der onder
Nederlandse bescherming staande ge
bieden rog steeds bevreesd blijkt voor
de moge.ijke komst der F.I C.A., die fle
republikeinse propaganda steeds als een
soort sadistische beestmensen voorstelde.
De Ne'tc.andse patrouilles ontvangen
dagelijks verzoeken om de komst der
N.I.C.A. te verhoeden, aangezien in de
gedachtengang van deje eenvoudige
mensen het uiteraard niet opkomt
de vriendelijke en correcte Nederlandse
soldaten wet de door Djokja beschreven
monsters te vereenzelvigen.
Het te Batavia verschijnende Chinese
oagblaa ,,Sin Po'' bevat het relaas van
een uit Djokje gevlucht peroon, waar
uit het volgende valt te citeren:
Het is in de republikeinse hoofdstad
rustig, doch verscheidene republikeinse
regeringsinstanties zijn reeds naar andere
plaatsen overgebracht. Het hoofdkwar
tier en de strijdorganisaties zün goed
deels naar Solo vertrokken, waar het
thans wemelt van verschil'ende Lasjkars
en de atmosfeer „minder goed" is, mede
doordat in de handelswijk overal mijnen
zijn geplaatst voor de toepassing der
„verschroeide aarde". De goederen uit
de Chinese toko's te Solo worden wille
keurig weggehaald, onder voorwendsel,
dat ze voor het leger nodig zijn, maar
desondanks wordt iedere avond opnieuw
de radio-hetze tegen de Chinezen voort
gezet.
In scherp contrast hiermee is, dat
de Sultan Djokja tot een veilige zone
voor vreemde bevolkingsgroepen heeft
verklaard. Voor hen is voorlopig een
ziekenhuis ingericht, terwijl o. m. 3650
uit Kabang Anjar gevluchte Chinezen
worden verzorgd onder leiding van Chi
nese doktoren.
De uit Djokja gevluchte persoon ver
telde verder nog, dat de toestanden daar
in vele opzichten chaotisch zijn.
V
De Koningin heeft de lt.-gouvemeur.
generaal dr. H. van Mook Donderdag
morgen in audiëntie ontvangen. Het on
derhoud duurde ongeveer anderhalf uur.
De ministerraad is Donderdag tot half
zeven 's avonds in buitengewone zitting
bijeen geweest. Behalve de reeds genoem
de adviseurs woonde ook mr. J. H. van
Royen de zitting by.
Hedenmorgen tien uur is wederom een
buitengewone ministerraad begonnen.
Daarbij waren de adviseurs niet tegen
woordig.
Het bestuur van het Centrum voor
Staatkundige Vorming heeft onlangs
een commissie ingesteld, die dit Centrum
van advies zal dienen inzake de te ont
werpen constitutie van de Koninklijk
Nederlands Indonesische Unie.
De voorzitter van het Centrum be
stuur, mr. W. C. L. van der Grinten,
heeft dezer dagen bovengenoemde com
missie geïnstalleerd. Als' leden treden
op: Prof. mr. A. L. de Block, dr. A. H.
Böhm, mr. W C. L. van der Grinten,
dr. W. P. L. M. de Kort, mr. G. C.
J. D. Kropman, tevens voorzitter, mr
M. P. F. A. de Nerée tot Babberich, tevens
secretaris (p/a Binnenhof 1 a, Den
Haag), en mr. J. Pieters. Voorts neemt
prof. mr. C. P. M. Romme aan de
werkzaamheden der commissie deel.
Tegen 19 September komen de leden
bijeen ter bespreking van de eerste rap
porten.
Met de West-Indische Commissie der
K.V.P. ingesteld om advies uit te
brengen over de noodzakelijke verhou
ding tussen Nederland, Suriname en de
Nederlandse Antillen, en de thans ge
boden hervorming van het interne
staatsbestel der West-Indische Rijksde
len bestaat een unie in de personen
van de heren De Kort, Kropman en^>e
Nerée, die mede als leden der laatstge
noemde partij-commissie fungeren.
Dr. van der Plas heeft hedenmorgen
de functie van Recomba van Oost-Java
overgenomen van dr. F. W T. Hunger.
Deze laatste reist 11 September naar
Batavia, vanwaar hij per vliegtuig naar
Nederland zal vertrekken.
Zal er "u eindelijk weer eens re
gen In ons land komen? Hoe ver
heugd zal menig landbouwer zjjn
geweest, toen hii hoorde van de fik
se regenbui, die Woensdag op Wal
cheren viel en waarbij Vlisslngen 28
mm. noteerde. Helaas voor de land
bouwer en gelukkig voor de late va-
cantieganger betekende deze bui
geen algemene weersomslag.
Wel is de hoge druk boven Scandina
vië in kracht afgenomen, zodat de
weerssituatie niet meer zo'n stabiel ka
rakter heeft, maar verdere veranderin
gen geschieden slechts uiterst langzaam.
Ook de depressie-activiteit op de Oceaan
blijft gering. Sterke winden komen er
Pandit Nchroe en de premier van
Pakistan, Liaquat Ali Khan, zijn beiden
op hun gemeenschappelijke vredestich-
tingsreis van vier dagen door de
Pendsjaab door kleine groepen van hnn
eigen volk, welke deel uitmaakten van
het millioen uitgewekenen, die thans
tussen de beide delen van de Pendsjaab
worden uitgewisseld, om hen van verdel
ging door de meerderheden te redden,
verscheidene malen uitgejouwd.
Hoge autoriteiten hebben in particu
liere gesprekken toegegeven, dat deze
verbitterde mensen men schat, dat
uiteindelijk 3 millioen personen zullen
worden verplaatst een ideale voe
dingsbodem zullen opleveren voor de
zaden van communisme en rebellie tegen
de leiders, wie zij thans verwijten, dat
zü hen niet hebben doen verhuizen vóór
de bloedige onlusten hun geliefden het
leven hebben gekost en hun het grootste
deel van hun bezittingen hebben doen
verliezen.
Een correspondent van Associated
Press, die een volle week door de
Pendsjaab heeft gereisd, hoorde hoe
een koerier Pandit Nehroe het verhaal
deed van de nieuwe ontstellende afslach
tingen van Hindoes en Sikhs in een af
gelegen gedeelte van de Pakistaanse
Pendsjaab. De koerier deelde mede, dat
de Hindoetroepen, die daarvan wisten,
slechts met moeite van vergeldingsmaat
regelen kortden worden weerhouden.
Hij verhaalde, dat een kleine Hindoe
strijdmacht, die naar het district Sjakir.
garh was gezonden om 120.000 Sikhs en
Hindoes te beschermen, slechts 1500
overlevenden had gevonden, en dat de
wegen, velden en dorpen bezaaid waren
AFGH
COW V.
BENGALEN
':VMo
[F] Pakistan
PENDSJAAB
Rawalpindi»-;
Chihar&yala
Amritsof
i£f. LAHORE# •Uvlloeji^sJ
Muitan
CARTO-4/lO?l
met duizenden lijken van slachtoffers.
Honderden winkels zijn gesloten, fa
brieken liggen stil, de taxidienst is uit
gevallen en de regering werkt op goed
geluk. Hetzelfde geldt elders in steden
aan beide zijden van de grens.
De koerier rapporteerde, dat de Indi
sche troepen een expeditie naar Pakis
tan wensen, om 6000 jonge vrouwen op
te sporen, die naar zij mpnen bij de
moordpartij van Sjakirgarh door de Mo
hammedanen zijn weggevoerd en hij zei-
de, dat hij, indien meer dergelijke ge
beurtenissen zouden plaats vinden, niet
verrast zou zijn, indien zij in opstand
zouden komen als zij worden tegenge
houden.
In Lahore, de hoofdstad van Pakistan,
wordt de stemming jegens de buiten
landers ongunstiger en voor het eerst
zou openlijk met daden van geweld ge
dreigd zijn. Naar verluidt hebben ver
schillende Amerikaanse zakenlieden hun
vrouwen reeds geëvacueerd of treffen
zij hiertoe voorbereidingen. Het Ameri
kaanse consulaat heeft zulk een evacuatie
echter nog niet geadviseerd en zal zulks
slechts doen als de situatie slechter
wordt.
„Nu de Hindoes er uit zijn, gaan we
er ook de Amerikanen uitzetten", zou
een beambte van lagere rang van het
nieuwe dominion tegen een buitenlands
zakenman gezegd hebben. „Wij zijn het
moe dat zij in luxe leven, terwijl mil
lioenen Mohammedanen lijden."
De situatie is er door een hoofdartikel
in de Pakistan Times niet beter op ge
worden. In dit artikel wordt critiek ge
leverd op de buitenlandse persberichten.
Het Hongaarse kabinet is Donderdag
formeel afgetreden, doch president Zol-
tan verzocht de ministers hun werk
zaamheden voort te zetten, totdat er
een nieuwe regering gevormd zou zijn,
nadat het nieuwe Parlement op 15 Sep
tember bijeen gekomen is.
"Volgens betrouwbare berichtgevers
zijn zelfs sociaal-democratische leden
van het kabinet weer aan het werk ge
gaan, hoewel zij tevoren on-officieel be
dankt hadden. Dit wees er volgens de
berichtgevers op, dat er kennelijk een
eind gekomen was aan de onenigheid
onder de vier-partijen-coalitie.
h(
Verwachting tot Zaterdagavond:
Heldere vrij koele nacht. Morgen
overdag droog, zonnig en warm weer
met slechts enkele overdrijvende wol
kenvelden. Zwakke wind.
Zon op. 5.58, onder 19.18.
Maan op 21.32, onder 12.36,
niet voor en de storingsfronten, die ons
land naderen, en die boven Ierland, en
West-Engeland nogal enige neerslag ge
ven, zijn vrijwel uitgewerkt wanneer zij
eenmaal de Noordzee bereikt hebben.
Bovendien loopt tijdelijk de wind weer
iets meer naar 't Oosten, waardoor de
buien, die in het najaar boven de zee
plegen te ontstaan een verschijnsel,
dat dit jaar bijzonder sterk ls"door de
hoge temperatuur' van het zeewater
niet landwaarts drijwen.
Al met al zal het zeker nog wel enige
dagen duren voor een wezenlitke weers
verandering kan optreden. We gaan
opnieuw een droog en vermoedelijk zon
nig weekend tegemoet.
Waarschijnlijk zal Maandag wederom
een vergadering van consuls te Batavia
worden gehouden, indien de consuls, die
thans het republikeinse gebied bezoe
ken, zijn teruggekeerd. De consuls Van
der Stichelen en Lambert worden he
denmiddag te Batavia terug verwacht.
Volgens Antara zullen de consuls Raux
en Eaton Maandag naar Batavia terug
keren.
Exemplaren zijn gevonden van epn
proclamatie van Soekarno, gedateerd
8 September 1944, waar hij het Indo
nesische volk opwekt met Japan, dat 7
September de vrilheid in uitzicht stelde,
samen te werken en de „boze geesten,"
die de weg naar de vrijheid versper
ren, te vernietigen.
Het C.D.K. deelt mede, dat t/m 31 Oc
tober a.s. op de bon C 29 van het in-
schrijvingsbewijs voor vervanging van
fietsbanden B I 609 een toer-buitenband
verkrijgbaar is. Voor het kopen van een
binnenband zijn gedurende dit tijdvak
geldig dc bonnen D 40 en D 41 van het
inschrijvingsbewijs voor vervanging van
fietsbanden B I 607, resp. B I 608.
De banden kunnen rechtstreeks op
bovengenoemde bonnen betrokken wor
den. Inwisseling tegen eep bandenbon bü
de distributiedienst is niet nodig.
Prijs van I 1000.met premie van»
f 30.000op nr, 3297.
Prijzen van f 1000.—: 1665, 8212, 20906
f 400.—: 2579, 5950, 7213, 8505, 11837
19048 19717.
f 200.—: 1472, 4514, 8234, 13627, 18100
f 100.—: 2376, 3061, 4641, 6504, 8721
9931, 9635, 10120, 10788, 10847, 14717,
14884, 14972, 15321, 17424. 17635, 19771,
20811, 21920.
