Reeds 1000 republikeinse
schendingen sinds 4 Aug.
Nederlands garnizoen in Krawang
UPrTO-DATE LEGER IN INDIË
Ervaringen van Amerikanen en
Engelsen komen ons te stade7
FEL VERZET DER JODEN TE HAMDURG
-fel
fi
Activiteit Veiligheidsraad
„nuttig en hulpvaardig
Ook België moet de buikriem aanhalen
Drie jaar na de bevrijding vlees-
en gebakloze dagen
Strenge controle
Sterke Amerikaanse vloot blijft in
de Middellandse Zee
Geen inkrimping
'J
Voor iedere emigrant waren vier of
vijf politiemannen nodig
s
Maar gewapende benden moeten
eerst uitgeschakeld worden
Tot hoofd en hart
Terneuzense slagerijen
gesloten
Hier en daar zeer snel
marstempo
VIJFTIG ARRESTANTEN
Amerika voedt het
Griekse leger
Buitenlandse invloeden
in de republiek
Woensdag 10 september 1947
69ste JAARGANG No. 23945
>,HET LICHTSPOOR" EN DE
1ND. SITUATIE
Honderden personen ziek
••ZWARTE" SINAASAPPELEN?
Een halve cent inkoop,
60 cent varkoop
Chinese actie niet toegestaan
BATAVIA, September (A.P.). De Nederlandse troepen
hebben in. Indië tijdens de politionele actie voor het eerst
na V-J-dag gebruik gemaakt van de ervaring, die de Britse
en Amerikaanse legers opdeden in de strijd tegen Japan.
Hei leger in Indië is n.l. in uitrusting, tactiek en discipline
een geheel nieuw leger, tenminste wat zijn troepen aan hei
front betreft. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de erva
ring uit de tweede wereldoorlog en ook van vele verbeterde
modellen, die tijdens de oorlog nog niet ver genoeg ontwik
keld waren voor toepassing op uitgebreide schaal.
?h,
OUD-MINISTER WELTER
VOOR DE RADIO
Het weer
ABDOEL KA DIB NAAR
BATAVIA
99
DR. VAN MOOK IN AMERIKA
Prins Bernhard naar
Schotland
Prinses volgt later
Vergadering van de beide
Kamers
et sterkste motief voor onze
daden is vaak dat, wat wij zorg
vuldig verzwijgen.
I
KUNSTMATIGE REGEN
OP MUNCHEN
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Iti het Nederlandse legerbericht
van vandaag wordt gezegd, dat de
Indonesiërs de order „staakt het
Vuren" gemiddeld 43 maai per dag
Schenden tegen een gemiddelde van
34 maal een week geleden. De repu
bliek wordt beschuldigd van meer
dan 1000 schendingen sedert 4 Au-,
gustus, waarvan er meer dan 400
geschiedden bij de grenzen van de
demarcatielijnen. In de afgelopen 2
dagen werden bij botsingen 4 Neder
landse soldaten gedood en 38 ge-
Wond.
Isa. republikeins vice-gouverneur van
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
ermcer betreffende een artikel in „Het
s -
dichtspoor" omtrent de toestand in'ln-
heeft de minister van Oorlog geant-
°ord, dat hij kennis heeft genomen van
?®t betreffende artikel van de hand van
.^tenant-kolonel A. den Hertog, onder
opschrift „Opnieuw onhoudbaar, be-
?4plng niet meer te ontgaan," en der
ive mede van de daarin voorkomende
jhsnede „De beslissing wat ons te doen
t^at is zwaar, maar zij is niet te ont
man."
E>e interpretatie dezer zinsnede als een
^hclusie ten aanzien van ,,De opmars
vaar Djokja" moet de minister echter
tj0°r rekening van, vragensteller laten,
,aar dit naar zijn mening niet uit het
'"tikel valt te lezen.
In het algemeen gesproken, zou de
'bister het inderdaad onjuist achten,
xV'Jien in een orgaan, bestemd voor de
^deriandse strijdkrachten, van de hand
ah eerf hoofd-pfficier, een artikel zou
®rschynen, dat in strekking en inhoud
;°b ingaan tegen de politiek, welke de
'Kering voert.
- be minister is echter van mening,
at zulks met het onderhavige artikel
'et het geval is.
Het aantal personen te Temeuzen, bij
'e zich vergiftigingsverschijnselen voor
den na het gebruik van vlees, breidt
steeds uit en bedraagt thans reeds
.^kele honderden. Een onderzoek heeft
?'lgewezen, dat, het vlees niet afkomstig
Van frauduleuze slachtingen, doch op
?0rmale wijze via het abattoir is gedis
tribueerd. Op het laboratorium van de
'eartsenijkundige Dienst wordt een
Jkierzoek ingesteld. De Terneuzense
.'gerijen blijven inmiddels voor de
6rkoop van vlees gesloten.
Sumatra, is wegens illegale activiteit in
arrest gesteld. 6 September zijn 5 Duit
sers in Nongkodjadjar, 15 mijl ten Noord-
Oosten van Malang, gearresteerd,.
Een Nederlandse colonne bü Krawang,
32 mijl West-Zuid-Wtest van .Ba/tavia
werd aangevallen. De aanval werd afge
slagen.
Nederlandse patrouilles ondervon
den tegenstand 13 kilometer ten
Zuid-Westen van Krawang. In Kra
wang is een Nederlands garnizoen
achtergelaten om: dit broeinest van
republikeinse agressie en terroris
tische activiteit uit te roeien.
Het Nederlandse legerbericht maakt
tenslotte melding van hernieuwde Indo-
nesisch-Nederlandse botsingen op Mid-
den-Java, waarbij ongeveer 500 Indone
siërs betrokken waren, öe activiteit van
sluipschutters op Sumatra gaat voort.
De Chinese premier Tsjang Tsjoen
heeft het, uitvoerend comité van de Kwo
Min Tang medegedeeld, dat Chinese
regering overweegt oorlogsschepen en
vliegtuigen naar Indonesië te zenden t,er
bescherming van de Chinese burgers.
Een officieel zegsman van de Neder
landse ambassade te Nanking heeft
hierop onmiddellijk la'.en weten, dat het
ondernemen van zulk een actie zonder
de toestemming van de Nederlandse re
gering zou beschouwd worden als een
inbreuk op de Nederlandse souvereiniteit
en voegde hieraan toe, dat de Neder
landse regering haar toestemming onder
geen voorwaarden zou verlenen.
Voor de eerste keer tijdens zijn Pausschap
is Paus Pius XII op de Sedia Gestatoria
over het Pietersplein gedragenwaar vele
tienduizenden zich verzameld hadden om
een rede aan te horen ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan van de Katholieke
Actie. Vanaf een speciaal op de trappen
van de St. Pieter opgerichte Pauselijke
troon, richtte de Heilige Vader zich tot
de gelovigen, wie hij toeriep, dat de tijd
van plannen maken voorbij was en die
voor actie tegen de toenemende anti-ker
kelijke campagnes was aangebroken. Le
den van de Edelgarde en de Zwitserse lijf
wacht omgaven de stoet en de troon tij
dens het verblijf van de Paus op het plein
voor de basiliek
colonne op opleggers werden
voerd
meege-
De actie op Java werd hoofdzakelijk
uitgevoerd door negen brigades, die res
sorteerden onder drie divisie-hoofdkwar
tieren resp. in Soerabaja, Semarang en
Batavia. De eerste landingen op Oost-
Java geschiedden met moderne landings
vaartuigen. Eenmaal aan land rukten
de Nederlandse eenheden op, zo vlug als
de betrekkelijk onvoldoende republikeinse
brugvemielingen en de toestand van de
wegen toelieten. In sommige gebieden
bedroeg het marstempo zelfs 40 km. per
uur.
De colonnes werden gewoonlijk, voor
afgegaan door een gepantserde afdeling,
welke gevormd wordt door Stewart-
tanks (bij de mariniers Sherman-tanks)
en verkenningswagens, die vooruit gaan
cm te voorkomen, dat belangrijke brug
gen opgeblazen worden. Als er bruggen
vernield waren, kwam onmiddellijk de
genie in actie om omwegen te bouwen
met behulp van bulldozers, die in de
In de elite-eenheden waren de
meeste infanteristen geschoold in het
bcuwen van hruggen. Daar er een
gebrek aan bailey-bruggen was, wer
den deze slechts gebruikt als het ab
soluut noodzakelijk was. Het gebrek
aan materiaal was hoofdzakelijk de
reden van het oponthoud, waardoor
de republikeinen gelegenheid kregen
de stad Malang op Oost-Java to
vernielen.
Er zijn minstens twee geheel gemecha
niseerde brigades, n.l. de V-brigade en
de Mariniers-brigade. In deze eenheden
had men dé beschikking over een voer
tuig voor elke vier of vijf manschappen.
Bij het begin van de actie waren de
Nederlandse verliezen zéér klein en of
schoon er reden is aan te nemen,
dat de aanvankelijk verstrekte cijfers ge
flatteerd geweest zijn, toch gaven deze
verliezen een aanwijzing, welke voorde
len een modern leger heeft.
SuAds het bevel het vuren te staken
zijn er herhaaldelijk republikeinse infil-
Nadat de Britse autoriteiten na enige
ongeregeldheden Dinsdagmiddag het
bevel hadden gegeven de debarkatie
van het derde schip met de „Exodus"-
vluchtelingen, de „Runnymede Park",
stop te zetten, heeft "hen later op de
dag de ontscheping hervat. Er hadden
zich voor de stopzetting wilde tonelen
afgespeeld op het schip, waar de Joden
onder invloed van één man besloten
zouden hebben een strijd op leven en
dood te voeren.
Een aantal manschappen, dat zich aan
boord van de „Runnymede Park" begaf,
was uitgerust met zonderlinge wapens.
Zij droegen bijlen aan de gordel en
scharen voor het doorknippen, van prik
keldraad, vermoedelijk om het draad te
verwijderen, dat naar men aannam, door
de refugiés als versperring was gebruikt.
Er is echter geen enkel bewijs, dat deze
uitrusting als werkelijk wapen gebruikt
is.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
ft,
Jkpelkamp, heeft aan de minister van
jj^rzeese Gebiedsdelen gevraagd al het
J^st is, dat de Surinaamse sinaasap-
kv'en, die in Nederland in de winkels
tot 80 ct. per stuk kosten, in Surina-
met y. cent zijn betaald en of het
minister bekend is, dat in het blad
euw-Suriname" van 30 Augustus 1947
°rdt beweerd, dat de importeurs van
*>e
'•Hi,
jj®8® sinaasappelen 400 pet. winst heb-
11 gemaakt.
leider van de Amerikaanse hulp-
V Ssie in Griekenland, Dwight Griswold.
R.r,-lde Dinsdag, dat de VS. sinds 1
3>'
Jtember de ravitaillering van de
gewapende macht hadden over-
W,°nien. Hierdoor was het Britse leger
ïLlast van de zorg voor ongeveer
'°°0 man. Naar schatting zullen on-
zjj e®r 28 millioen dollar hiervoor nodig
- Voedselvoorraden voor drie maan-
reeds in Griekenland opgeslagen.
W t eerste congres van Duitse schrij-
"at van 1114 Sept. in Berlijn zou
5" gehouden Is ..om technische re-
*°or onbepaalde tjjd uitgesteld."
Z' K. H. Prins Bernhard bracht een bezoek aan de Jaarbeurs te Utrecht. Men ziet hem
hier in een der stands in gezelschap van mrMiliusdirecteur van de Jaarbeurs en
dr. Fentener van Vlissingen
De Britse officieren hadden de opva-
renden van de „Runnymede Park" aan
gemerkt als de Iastigstpn van allen en
deze refugiés hielden hun reputatie hoog.
Er moest van brandslangen gebruik
worden gemaakt om de mensen uit de
ruimen te krijgen. De opvarenden had
den, bij wijze van sabotage, om de solda
ten te dwingen i" dc ruimen te springen,
een gedeelte van dc trappen aan boord
vernield doch voordat alle trappen on
bruikbaar waren gemaakt waren de
Tommies reeds temidden der joelende
Joden gesprongen om hen te dwingen
het schip te verlaten.
Het verzet was zo krachtig, dat voor
iedere emigrant vier of vijf politieman
nen nodig waren. Ofschoon de vrouwen
heftig aan de gevechten deelnamen, be
valen de officieren tegen haar geen
stokken te gebruiken. Tegen de mannen
moest men stokken gebruiken, waarmee
in enkele gevallen slagen ,,p het hoofd
werden uitgedeeld, zodat verscheidene
emigranten bewusteloos werden gesla
gen. Door de Joden werden met prik
keldraad omwikkelde stokken als wapen
gebruikt en vleesmessen naar de solda
ten gesmeten. Een jongen van tien jaar
beet een soldaat de vinger af. In één
dei- ruimen bleek het voor de politie on
mogelijk de toestand meester te worden
en hier moesten tenslotte depassagiers
met een sterke waterstraal worden ver
wijderd.
Van de zijde van het Britse leger
werd later medegedeeld, dat zeventien
Joodse mannen bij de ontscheping van
de „Runnymede Park" gewond werden.
Het aantal arrestaties van Joden, die
ernstig verzet gepleegd hebben, beloopt
vijftig. Zij zijn gebracht naar de Duitse
gevangenis te Altona. Onder hen is de
Zionistische leider Mordekai Rossmann.
Bovendien zijn twintig vrouwen, die tot
de leiders van het verzet behoorden, in
het kamp Poppendorf in verzekerde be
waring gesteld. Bjj de ontruiming der
treinen en het betrekken der kampen
zijn geen incidenten van enlige beteke
nis voorgekomen.
Aan boord van de „Empire Rival" is
in -de boeg een geïmproviseerde bom
ontdekt, die Zeer krachtig was. Genie
soldaten verwijderden de bom uit het
schip en brachten haar naar de marine
kazerne over, waar zij gistermiddag ont
plofte en tot op 100 meter afstand de
ruiten deed springen. Er waren geen
slachtoffers.
tratiepogingen geweest tegen de zwak
bezette Nederlandse stellingen. Hoewel
(je Indonesische verliezen hierbij zwaar
waren, werden er slechts weinig Neder
landers gedood en gewond.
Nederlandse officMeren zetten uiteen,
dat veelal verschil van mening ont
stond over het handhaven van een po
sitie. Zij geloven in agressieve, actieve
verdediging van de door hen bezette ge
bieden door voortduren^ patrouilleren.
Dit. zeggen zij, voorkomt, dat zich een
grote vijandelijke strijdmacht kan ver
zamelen in de nabijheid van hun linies.
Het front bestaat meestal uit een paar
uitgegraven stellingen aan de buiten
kant van een dorp, welke een weg be
heersen, die door omgehakte bomen ge
blokkeerd is. Uit een dergelijke buiten
post trekken soms patrouilles 10 a 15
km. het gebied in, dat de republikeinen
als hun terrein beschouwen.
Hedenavond 21.30 uur zal over de
zender Hilversum I de oud-minister
van Koloniën, Ch. J. I. M. Weiter,
vice-voorzitter van het nationaal comité
„Handhaving,Rijkseenhefd", een radio
rede houden over de Indische kwestie.
Verwachting tot Donderdagavond:
Aanvankelijk nog verder afnemen
de, maar later weer toenemende en
geleidelijk naar Zuid-West of Zuid
krimpende wind. Wisselende bewol
king, bijna overal droog weer. Mor
gen overdag warmer.
Zon 6.06—1S.07, maan 0.47—18.11.
Abdoel Kadir, de recomba voor West-
Java, heeft de terugreis aanvaard. Hij
vertrok gisteravond half zeven met de
K.L.M.-Constellation „Nijmegen," die de
eerste officrele vlucht der nieuwe 42-
urige Constellation-verbinding Amster
damBatavia maakt. Abdoel Kadir, die
tegelijk met dr. Van Mook m ons land
arriveerde, is bij een deel der besprekin
gen tussen de G.-G. en het kabinet aan
wezig geweest en keerde thans «aar In
dië terug, „omdat zijn taak in Nederland
beëindigd is." De regerings-commissaris
werd o.m. uitgeleide gedaan door minis
ter Neher.
De „Nijmegen" vervoerde 1800 kg.
post, in hoofdzaak voor Nederlandse mi
litairen in Indië, die op deze wijze hun
brieven uit het vaderland in recordtijd
zuilen ontvangen.
Prins Bernhard is hedenmorgen
per vliegtuig naar Schotland ver
trokken, waar hij enkele dagen de
gaat zal zijn van het Engelse Ko-
ningspaar. Prinses Juliana was In
verband met een zware verkoudheid
genoodzaakt de reis uit te stellen,
doch zij hoopt tegen het einde dezer
week weer voldoende hersteld te zijn
om de Prins te kunnen volgen.
De beide Kamers der Staten Gene
raal zijn bijeengeroepen voor een ver
enigde vergadering in het gebouw van
de Tweede Kamer op Zaterdag 13 Sep
tember.
De minister van Binnenlandse Za
ken zal in deze vergadering de zitting
19461947 in naam van H. M. de Ko
ningin gesloten verklaren.
Dr. van Mook heeft op een pers
conferentie in de Nederlandse am
bassade te Washington o.m. ver
klaard, dat de activiteit van de Vei
ligheidsraad „nuttig en hulpvaardig"
was geweest, maar dat een oplossing
alléén dan bereikt kon worden, wan
neer beide partijen zich zouden hou
den aan de order tot staken van het
vuur. Er is, zo zeide Van Mook, geen
enkele aanwijzing van republikeinse
zijde in deze richting. Bijgevolg is het
noodzakelijk, dat de onverantwoorde
lijke gewapende benden eerst worden
uitgeschakeld. Indien de V.N. zulks
NIET kunnen doen, dan zal Neder
land er voor verantwoordelijk zijn dit
te doen. De actie van de V.N. heeft 'n
vertraging veroorzaakt, maar ander
zijds brengt deze actie mee, dat de
wereld beter op de hoogte raakt van
de feiten, hetgeen veel goed zal doen.
Hij verklaarde vervolgens, dat Neder
lands enige doel is de mogelijkheid voor
Indonesia te scheppen, als souvereine
staat te bestaan. Wij hebben ernaar ge*
streefd, aldus de Landvoogd, een over
eenkomst in feite te bereiken voor de
opbouw van zulk een souvereine staat,
niet ene op papier. Het is echter te wij
ten aan de onbekwaamheid van de re
publikeinse regering om uit te voeren,
(Van onze Brusselse correspondent)
Het is heel duidelijk te merken, dat
•men in België langzaam maar zeker de
kant op gaat van Nederland en Enge
land. Ondanks de welvaart, die hier ten
opzichte van de meeste andere landen
dan toch op menig plan bestaat, worden
de restricties regelmatig groter. Tot voor
kort was het hier volkomen ondenkbaar
dat niet iedereen op iedere dag van de
week vlees zou kunnen kopen in hoeveel
heden naar wens. Er bestond wel een
reglementering en er bestonden ook wel
vieesbonnen, maar daarbuiten werd de
handel, die natuurlijk „zwart" was, als
een volmaakte vrijhandel beschouwd. In
alle z.g. „broodjeswinkels" was het mo
gelijk op ieder uur en tot 's avonds heel
laat toe broodjes met allerlei soorten
vleeswaren belegd te kopen. Wederom
natuurlijk zwart, want het gebeurde in
de regel zonder bonnen. De prijzen, die
betaald werden, varieerden tussen de 60
en 70 cent per broodje! En dat'is nog wel
iets anders dan de 25, 30 of 35 cent die
men in Amsterdam betaalt, maar dan
officieel en óók zonder bonnen. Hetzelf
de geldt voor koek en gebak. Op dit ter
rein was het heel de oorlog door al mo
gelijk geweest, met en zonder bonnen,
zoveel te kopen als men maar wilde en
wanneer men maar wilde.
En ziedaar, drie Jaar na dc be
vrijding komen er nu plotseling
maatregelen waarbij de slagers
winkels twee dagen in de week ger
sloten moeten zijn cn op di(. dagen
is het ook aan broodjeswinkels en
restaurants verboden vleeswaren te
serveren; dus echte vleesloze dagen!
Drie jaar na de bevrijding komen
er maatregelen die aan de bakkers
en banketbakkers twee dagen per
week verbieden koek, banket en al
dergelijke te vervaardigen, te eta
leren en te verkopen! Zoiets heeft
men bier nog nooit meegemaakt.
Dat wil zeggen; er bestonden hier,
evenals overal elders, natuurlijk wel en
kele beperkende maatregelen; dat was
onvermijdelijk en het sprak bijna van
zelf. Niemand had er iets tegen, om de
eenvoudige reden, dat er in de practijk
toch maar hoogst zelden iets van terecht
kwam. De Belg gaat nu eenmaal door
voor een „plantrekker" en voor iemand
die er op de eerste plaats op bedacht is
behoorlijk te eten en te drinken. Gaat
het niet normaal, dan maar abnormaal;
niet met de wet, dan maar tegen de
wet. De wet ontduiken wordt eigenlijk
niet als een verkeerde daad beschouwd,
maar als iets dat minstens geoorloofd
behoorde te zijn.
Vandaar 'de ontsteltenis onder de win
keliers, de slagers, de bakkers, bij hele
groepen middenstanders, die immers
voor driekwart uit kleine winkeliers be
staan, dat er nu plotseling niet alleen
maatregelen bestaan, dat er zelfs niet
alleen nieuwe maatregelen bij gemaakt
zijn, die veel strenger zjjri dan wat er
op dit gebied tot nog toe bestond, «naar
dat er bovendien een zeer uitgebreid
leger van controleurs de straat op ge
stuurd is, die overal steekproeven hou
den, die hun plicht doen wat men
vroeger ook niet altijd gewend was!
die soms wel eens overdreven hun plicht
doen, naar het schijnt, en de strengste
sancties op de overtreders toepassen. En
wie is er geen overtreder?.,..
In Milaan stortte een pas gebouwd groot gebouw plotseling in. Het ongeluk kostte
aan vele mensen het leven, terwijl er een groot aantal gewoitden was. Het nieuwe ge.
bouw bestond uit vijf verdiepingen. Een onderzoek is gaande naar de oorzaak. Men
veronderstelt een fout in de constructie of ondermijning van de fundering door water
Admiraal Bieri, opperbevelhebber van
de Amerikaanse marine in de Middel
landse Zee, heeft tegenover een corres
pondent van het Italiaanse blad „Mo-
mento Sera" verklaard, dat „de Ame-
kaanse vloot in de Middellandse Zee
hier zal blijven. Zij zal ten nauwste blij
ven samenwerken met de Britse vloot en
de Italiaanse wateren en andere zones
van de Middellandse Zee zelfs na de on
dertekening van het vredesverdrag met
Duitsland blijven bevaren."
Admiraal Bieri sprak de geruchten,
dat de Amerikaanse vloot in Europa zal
worden ingekrompen, tegen. „Overeen
komstig de door de Minister van Marine
in 1946 aangekondigde politiek zullen de
V.S. overal, waar dit nodig is, hun
strijdkrachten handhaven om hun be
langen en politiek in het buitenland te
beschermen en te steunen. Bij mijn weten
is er sindsdien geen enkele wijziging
hierin aangebracht." Op het ogenblik
bevinden er zich vijf Amerikaanse krui
sers, zeven torpedo-jagers, een vliegtuig
moederschip en ongeveer zes hulpsche
pen in de Middellandse Zee, verklaarde
admiraal Bieri.
di
waarover wij het eens waren geworden,
dat de huidige moeilijkheden ziin gere
zen. De plaatselijke commandanten /ge-
hoorzaamden niet aan de bevelen uit
Djokja en de plaatselijke hoofden hebben
op overeenkomstige wijze hun eigenmach
tig optreden voortgezet. In de laatste zes
maanden werd dit nog aanzienlijk slech
ter, zodat er gebieden zijn, waar vier of
vijf verschillende overheden om het gezag
rivaliseren. De republikeinse financiën
verkeren in een chaotische staat. Nie
mand weet. hoeveel geld de republiek in
circulatie heeft gebracht, zelfs de
'Centrale Bank van de republiek weet dit
niet.
Van Mook ging vervolgens gedetail
leerd in op de grootscheepse smok
kelhandel: welke in de honderdmil-
lioen dollar loopt en waarbij de uit
voer de invoer vijfmaal overtreft.
Voor een waarde van zeker 25 millioen
dollar is hierbij in de zakken verdwe
nen van O.W.-ers en smokkelaars.
Het herstel van een functionnerend
regeringsapparaat is een voorwaarde
voor de schepping van een onafhankelijk
Indonesia, zo zeide hij. Er is geen moge
lijkheid aanwezig gebleken, een be
hoorlijke natie te vormen met deze re
publikeinse regering. De huidige repu
blikeinse regering is niet dezelfde als die,
waarmee indertijd de onderhandelingen
zijn gevoerd, aldus Van Mook. Een groot
aantal bekwame figuren is aan de kant
gezet.
Soekamo zelf heeft blijkens zijn
eigen getuigenis tegenover bezoekers te
Djokja het grootste deel van zijn in
vloed verloren. Niemand weet. wat de
plannen van Sjarifceddin zijn. Maar
achter de schermen van de republikeinse
regering trekken de gewapende benden
en die groepen, die belang hebben bij de
smokkelhandel, aan de touwtjes. Ik ben
bang, zo vervolgde dr. Van Mook. dat
Sjahrir niet sterk genoeg is geweest om
diegenen te bestrijden, die tegen een
degelijke reorganisatie gekant waren.
Omtrent de buitenlandse invloeden
in de Republiek zei hij, dat daar de
„gebruikelijke invloeden" werkzaam
waren en hij lichtte dit nader toe
met te verklaren, dat de communis
tische partij in de Republiek stellig
in verbinding staat met de buiten
wereld. De communistische partij in
de Republiek, zo verklaarde hij ver
der. treedt niet sterk op de voor
grond. maar heeft vele leden in al
lerlei organisaties.
De vraag werd gesteld, of een bezetting
van Djokja een oplossing zou opleveren.
Hierop antwoordde Van Mook, dat men
de vraag niet op deze wijze moest stellen,
maar dat men beter kon zeggen: kan
de toestand verbeterd worden, indien de
republikeinse regering zodanig kan wor
den gereorganiseerd, dat zjj werkelijk
met de wederopbouw begint en gezag
krijgt in haar gezagsgebied? Van Mook
beschreef de gevoelens van opluchting,
welke bij de bevolking van de pas-bezette
gebieden tot uitdrukking waren geko
men. In dit verband verklaarde hij te
vens, waarom de contractbreuk van de
Republiek niet aan arbitrage kon worden
onderworpen.
Van Mook bleek niet bereid over zijn
bezoek aan het State Department méér
te zeggen dan. „Het heeft de situatie op
gehelderd". Wel zeide hij nog, dat, voor
zover het de economische aangelegenhe
den betrof, de besprekingen „louter
oriënterend" waren geweest.
De stad München en omgeving hebben
Dinsdag geprofiteerd van een kunstma
tige regenbui, die 44 minuten geduurd
heeft. Een Amerikaans vliegtuig heeft
deze veroorzaakt door 500 kilo kool-
dioxyde op cumulus-welken uit te stor
ten. Later kwamen nog enige verspreide
kleine buien naar beneden.
Dit was het vierde experiment van
dien aard, dat in Europa werd uitge
voerd. In Amerika is het middel reeds
enige malen met succes toegepast.
