REGERING GAF ZICH OVER
AAN EEN IDEE-FIXE
Winkelstaking in geheel België
Koningin moet rust nemen
Zij wenst sobere viering van
haar a.s. jubileum
GEMIDDELD MINSTENS 3000 MAN
PER MAAND NAAR HUIS
DEZE WINTER TWAALF MUD KOLEN
NIKOLA PETKOF, SLACHTOFFER
VAN HET COMMUNISME
De zoveelste in de lange rij...
1650 schendingen
van het bestand
Verklaring geeft geen inzicht in de
hoogst moeilijke situatie
Ook het wegverkeer ligt stil
Zeven December-divisie, bewakings
bataljons en deel van tweede
divisie volgend jaar terug
Half October gereed met levering
van eerste zes eenheden
A
Doodstraf voor Ans
van Dijk bevestigd
Meer brandstof voor de
industrie
Uit gezin van politieke
martelaren
Tol hoofd en hart
pfrï
Legerluchtmacht vooral
voor Indië
Amerika verontwaardigd
Landbouwgewassen
liaan er somber voor
Commissie van Drie
naar Singapore?
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1947
69ste JAARGANG No. 23957
SCHOUTEN IN DE TWEEDE KAMER
Requisitoir te laaft
Merkwaardige
blikseminslag
BEPERKING TROEPENMACHT IN INDIË
Voor 1947 zal, naar verwacht
wordt, in totaal 3.650.000 ton
huisbrandkolen beschikbaar
komen, waarbij het niet mo
gelijk zal zijn hei huisbrand-
rantsoen hoger te stellen dan
12 eenheden voor dit seizoen.
Indien de geraamde produc
tie van 12 millioen ion voor
1948 ook werkelijk kan ver
wezenlijkt worden, dan zal er
in dat jaar naar gestreefd
worden, hei huisbrandrant
soen te verhogen.
EEN DOODVONNIS WERD VOLTROKKEN
partij vertegenwoordigde Petkof de lin
kervleugel.
Is een van de oprichters van Het
Vader.cndse Pront, e«n organi
satie, die wortelde in de onder-
*t GooiAjax afgelast
Het weer
Onderhandelingen d enen
te beginnen
Dr. VAN MOOK TE
BATAVIA
„Veel begrip in de V. S.
gevonden"
HET HUWELIJK VAN PRINSES
ELISABETH
Officiële uitnodiging voor
Prinses en Prins
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w., 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severtn.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
terief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiSn eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Bij het begin der Tweede-Kamerver
gadering is hedenmorgen op voorstel van
de voorzitter besloten de vergadering
vanavond 8 uur voort te zetten
Aan de orde is de beraadslaging over
de gisteren afgelegde regeringsverklaring
in verband met de ontwikkeling der ge
beurtenissen zowel op internationaal
terrein als in Indonesië.
De heer SCHOUTEN (A.R.) spreekt
■Ün verwondering er over uit, dat niet
alle leden in he^ bezit gesteld zijn van
het overzicht over het politiek gebeu
ren rondom de republiek, uitgegeven
door de Regeringsvoorlichtingsdienst te
Batavia. Zowel hier als in Batavia wordt
beweerd, daf er voldoende exemplaren
waren. Spr. betoogt, dat de regering op
het standpunt staat, dat eerst beslissin
gen moeten zijn genomen, vóór zij deba^
toelaat. Wij vragen geen toegang tot de
regeringskeuken, zegt spr., doch hij ves
tigt de aandacht op een artikel van prof.
Aalberse in de Maasbode van 3 Sept.,
waarin gezegd wordt, dat de ministers
van de Partij van de Arbeid blijkbaar
voortdurend overleg plegen met het Par
tijbestuur en ook op fractievergaderin
gen verschijnen, dh dat zij zich gebon
den achten aan deze besluiten.
Men bemerkt niet, aldus de heer
Schouten, dat men daardoor bezig is
de grondslagen van het staatsbestel
principieel te wijzigen. Men bemerkt
niet, dat men bezig is de positie van
de Kroon te ondermijnen en de
ministers aan ongrondwettige ban
den te leggen. Wij verlangen geen
toegang tot de regeringskeuken, als
deze nog bestaat, maar als het pro
duct in de keuken gereed is, willen
wij, dat de Kamer in alle gevallen
waarin dat behoort te geschieden,
haar oordeel kan geven alvorens het
stuk in de consumptie wordt ge
bracht.
Vervolgens betoogt de heer Schouten,
dat de politionele actie niet in de eerste
plaats tegen het centrum der republiek
gericht was. Dat heeft zich op velerlei
wjjzen gewroken. Het ontzien van de
republiek was. zeker bij de stand van
zaken als die in Juli was, verkeerd.
De heer Schouten merkt op, dat de
beperkte actie, genoemd in de regerings
verklaring van 10 Juli in een breder
kadert is gesteld dan in de regeringsver
klaring van gisteren.
Spr. is van oordeel, dat de Veiligheids
raad onbevoegd was zich met de zaak in
te laten zoals hij heeft gedaan.
De redevoeringen var. de heer Van
Kleffens in de Veiligheidsraad hebben
sprekers instemmin, voor zover zijn ziens
wijze is gegeven omtrent de positie van
Nederland en die van de republiek.
De heer SCHOUTEN constateert, dat
uit verschillende redevoeringen, van de
Luit.-G. G., Van Kleffens, het overzicht
van de Voorlichtingsdienst te Batavia,
de opinie van Soekawati, van de Sultan
van Pontianak en van Abdoel Kadir, is
gebleken, dat de inzichten van wat men
dan de oppositie noemt juist zijn en,
wat nog belangrijker is, juist waren.
Als maar een deel juist is van het
requisitoir tegen de republiek uitgespro
ken door officiële personen, dan is het
al uitgesloten voor verontschuldiging te
pleiten. Spr. merkt op, dat de radio-rede
van de heer Vorrink de meest vernieti
gende critiek op de republiek bevatte;
immers daarin werd geconstateerd, dat
het centraal gezag ontbreekt.
Het requisitoir is te laat gekomen,
betoogt de heer Schouten verder.
Het schijnt, dat men welbewust en
opzettelijk de werkelijkheid zolang
mogelijk verborgen heeft gehouden.
Dat acht spr. hoogst lakenswaardig.
Lakenswaardig vindt spr., dat de re
gering op grond van haar visie zich
heeft overgegeven aan een idéé
fixe. Welbewust heeft zij aangeno
men dat met de republiek bereikt
zrw kunnen worden, wat zij zich had
voorgenomen. Nu staan we voor een
debacle.
Van constructief denkende leiders in
de republiek waarover de regerings
verklaring spreekt kan men alleen
spreken als men denkt aan mensen, die
inderdaad leiding geven.
De regering blijft streven naar een
gezamenlijke oplossing met de republi
keinse leiders. Dat is onjuist. Allen
dragen verantwoordelijkheid. De bevol
king moet van deze republiek worden"
verlost.
Ten aanzien van de regeringsver-
4 klaring zegt spr., dat deze is te ver
gelijken met een dode tak. Door dit
stuk komt niemand tot het inzicht
van de hoogst moeilijke situatie,
waarin het Koninkrijk zich bevindt.
De verklaring kan geen bezieling
wekken.
Spr. zegt er van overtuigd te zijn, dat
van de verklaring velen hier en in Indië
weinig of niets kunnen begrijpen, in
deze zin dat zij haar verstaan, billijken
en goedkeuren. De troepen zullen het
in deze zin zeker niet verstaan. Er is
en er wordt veel van de troepen ook
geestelijk gevergd. Zij blijven steeds be
dreigd en de haarden daarvan worden
niet aangetast. Spr. betoogt, dat velen,
ook ouders der dienstplichtigen, er geen
raad meer mee weten en gesteld wor
den: mogen we dit nog wel doen. De
regering moet aandacht wijden aan die
spanning.
(De minister-president dr. Beel: De
regering wijdt haag aandacht aan die
spanning.)
Niemand van die naar Indië gaat.
staat meer op het standpunt van de
P. v. d. A. of van de C PN. De volks
wil spreekt thans in een andere richting.
De heer Schouten dringt er op aan,
dat de regering haar beleid zal herzien,
zowel naar binnen als naar buiten. Spr.
constateert tenslotte een merkwaardige
overeenkomst tussen de resolutie der P.
v. d. A. en de passage der regerings
verklaring ten aanzien van het collegiale
orgaan en de Commissie-Generaal.
Spr. verwacht, dat de regering niet zal
overgaan tot instelling van de cëntrale
organisatie en het in het leven roepen
van het collegiaal orgaan, dan nadat
wettelijke maatregelen ter zake aan de
Staten-Generaal zijn voorgelegd en door
gemeen overleg zullen zijn tot stand
gekomen.
De heer Schouten verklaart zich
tenslotte bereid mede te werken aan
de oplossing van het vraagstuk der
verhouding Nederland en Indië, als
deze in overeenstemming is met de
rede van 7 December 1942 en de na
dere uitwerking daarvan in verschil
lende regeringsverklaringen.
Te 12.55 uur schort de voorzitter de
vergadering tot 13.30 mar.
Hedenmorgen deed de Bijzondere Raad
van Cassatie uitspraak in de zaak tegen
de Joden-verraadster Ans van Dijk en
haar handlangster Johaiina de Regt.
Het Bfizonder Gerechtshof te Amster
dam had beiden veroordeeld resp. tot de
doodstraf en tot vier jaar met aftrek.
De advocaat-fiscaal van de Bijzon
dere Raad had voorgesteld ten aanzien
van Ans van Dijk een psychiatrisch on
derzoek in te stellen. In de zaak tegen
Joh. de Regt concludeerde hij op juri
dische gronden tot vernietiging en ver
wijzing naar het Bijzonder Hof te
Leeuwarden.
Nadat de Raad 14 Juli j.l. de nlt-
spraak voor onbepaalde tijd had aan
gehouden, verwierp hy in zijn zit
ting van vandaag de beide beroe
pen. Ans van Dijk is de tweede
vrouw in Nederland, die door 'n Bij
zonder Gerechtshof ter dood veroor
deeld. haar beroep verworpen zag
door de Raad van Cassatie.
Hetzelfde was het geval met Geessien
Bleeker uit Delfzijl, die wegens verraad
van een groot aantal illegale werkers zo
wel door de Groninger als de Drentse
Kamer van het Bijzonder Gerechtshof te
Leeuwarden ter dood was veroordeeld.
Naar men ons mededeelt zal in ver
band met de Kamerdebatten de vaar
tocht van de leden van het kabinet, de
Raad van State en de beide Kamers aan
boord van Hr. Ms. vliegkampschip „Karei
Doorman", welke bepaald was Donder
dag 25 Sept., niet doorgaan.
Rij een kort onweer dat zich gister
middag hoven de hoofdstad ontlastte,
heeft zich een eigenaardig voorval
voorgedaan. Op het Ce^mplein trof
het hemelvuur een boom, dje licht
werd beschadigd. In de omgeving
werden van ongeveer tachtig wonin
gen twee a drie ruiten van ieder huis
vernield, waardoor het plein er uitziet
alsof het door een bomexplosie is ge
troffen. Het K.N.M.I. achtte het ver
schijnsel ook uitermate vreemd, doch
kon in dit stadium geen verklaring
V^geven.
Gehoor gevend aan een oproep van
het Belgisch verbond voor de Midden
stand hebben Dinsdag in vrijwel geheel
België, als protest tegen de regerings
maatregelen, de winkeliers hun deuren
gesloten gehouden. Ook Woensdag heb
ben zij gesloten.
De eigenlijke reden van deze winkel
sluiting is ongetwijfeld het strenge op
treden der regering tegenover de over
treders van de prijsvoorschriften. Een
storm van protesten steeg op van de
belaagde winkeliers en de minister van
Voedselvoorziening zag zich genood
zaakt de strenge controlemaatregelen
enigszins te verzachten.
Tezelfdertijd kondigde hij evenwel
in een radio-rede aan, dat deze controle
gehandhaafd zou blijven als onderdeel
van de door de regering vastgestelde
prijzen- en loonpolitiek. Het Verbond
van de Middenstand, waarin de meeste
winkeliers verenigd zijn, verklaarde
hierop prompt de oorlog aan de minis
ters Duvieusart en Moens de Fernig en
besloten tot oen tweedaagse staking.
De huismoeders '-ebben van de win
kelstaking slechts weinig te lyden.
Reeds dagen van te voren was deze be
kend, zodat de nodige mondvoorraad
in huis kon worden gehaald. De hotels
en restaurants blijven normaal geopend.
Het wegvervoer ligt Intussen ook stil
daar de bond van Wegvervoerders de
staking van de middenstand als een
ideale gelegenheid heeft aangegre
pen om tegelijkertijd te protesteren te
gen de verdubbeling van de verkeers
belasting.
In Engeland zijn oefeningen gehouden, met het vervoer van jeeps en geschut per vlieg
tuig. Men ziet hier liet ophangen van een jeep en een stuk lichtgeschut onder een
vliegtuig. Boven het gestelde doel wordt dit afgeworpen en komt hangend- aan een
parachute naar beneden
's-GRAVENHAGE, 24 Sept. Na een
verblijf op de ..Rüigenhoek", waar H. M.
de Koningin gedurende tien dagen her
stel van gezondheid heeft gezocht, heeft
de Koningin, die heden de Landbouw
tentoonstelling te Leeuwarden heeft be
zocht, wederom haar intrek op ,,Het
Loo" genomen.
Toen H. M. aan het begin van deze
zomer haar voornemen te kennen gaf
zes weken vacantie te nemen, hoopte
Zq in de loop van September weer ge
heel uitgerust haar arbeid te kunnen
hervatten.
De uitzonderlijke warmte en de
vele noodzakelijk gebleken onderbre
kingen van deze rustperiode maken,
dat fle Koningin zich nog zéér ver
moeid voelt en zich opnieuw genoopt
ziet rnst te nemen.
In verband hiermede en met het oog
op thans reeds binnen komende ver
zoeken, acht de Koningin het gewenst
er reeds nu de aandacht op te vestigen,
dat nog niet gezegd kan worden of, en
zo ja, welke plechtigheden naar aan
leiding van Haar regeringsjubileum Zij
met het oog op Haar leeftijd en gezond
heid zal kunnen mede maken.
Het is overifens de wens van de Ko
ningin, dat Haar aanstaand jubileum
in soberheid zal worden gevierd en dat
daarbij het maken van grote onkosten
zal worden vermeden. Men zal er de
Koningin een persoonlijk genoegen mee
doen de gelden, die men aan de jubi
leumfeesten ten koste zon willen leggen,
te gebruiken ter leniging van de noden
hier te lande en in Indonesië,
Wanneer de ioesiand in Indië zich in gunstige zin oniwik-
keli, zullen in 1948 terugkeren een contingent troepen van
de 7 December-divisie, die nog niet zijn afgelost, de zes met
deze divisie uitgezonden bewakingsbaialjons en de tweede
serie van zes bewakingsbaialjons. Indien mogelijk zal tegen
eind 1948 de 2e divisie, die Juni en Juli van dit jaar ver
trokken is, geheel of gedeeltelijk ierugkeren. Dan zou de
gemiddelde sterkte der troepen in 1948 in Indië 60.000 man
bedragen, waarop zij in de begroting geraamd is.
Voor wat onze defensie betreft gaai de regering uit van de
gedachte, dat zelfstandige landsverdediging onmogelijk is.
van Duitsland deel te nemen. Het hangt
van de nog duistere internationale
Situatie en de verplichtingen, voort
vloeiend uit het lidmaatschap der Ver
enigde Naties af. welke maatregelen de
regering inzake het militaire apparaat
zal nemen. Zij zal een apparaat opbou
wen in zulk een omvang als zij nodig
acht.
Onze land- en luchtstrijdkrachten
kunnen slechts optreden in internatio
naal verband. De grootte onzer strijd
macht zal worden bepaald door de eis,
dat wij onze vitale punten kunnen be
veiligen tegen een overrompeling, in het
bijzonder met luchtlandingstroepen!.
Voorts dat wij in onze luchtverdediging
kunnen voorzien, dat wij voor onze bin
nenlandse rnst kannen zorgdragen en
dat wij een harmonische bijdrage kun
nen leveren aan een internationale strijd
macht.
De troepen, die naar Indië gaan, die
nen ter aflossing. Onze economische en
financiële omstandigheden maken het
niet mogelijk aan de militaire bezetting
De toestand van 's lands financiën
dwingt tot de grootst mogelijke soberheid
De troepensterkte in Nederland wordt
behoudens voor wat betreft de leger
luchtmacht beperkt tot hetgene wat
nodig ls om de voorgenomen troepenuit-
zendingen naai- Nederlands-Indië mo
gelijk te maken.
Er zijn voor 1948 plannen uitgewerkt
vooir liet ontvangen en demobiliseren
van het lilt Nederlands-Indtë terugke
rend personeel. Rekening wordt gehou
den met een gemiddelde van minstens
300o per maand.
Veel aandacht. Is besteed aan de nood
zakelijkheid de gedemobiliseerde!! alle
RW de regeringsverklaring in de Tweede
Kamer waren 'o.a. ook aanwezig de presi.
dent van Oost-Indonesië Soekawati en
Sultan Hamid II. Sultan Hamid II verlaat
na. de regeringsverklaring de Tweede Ka
mer in gezelschap van minister
Anak Agoeng
in de 12 eenheden, welke voor het
a.s. seizoen beschikbaar gesteld zullen
worden, zullen ook voor een deel onge
wilde soorten zitten, waarvoor geen be
tere kunnen worden gegeven, omdat
deze er niet zijn. Voorts mag er de aan
dacht op gevestigd worden, dat er als
regel iedere maand gerekend vanaf
1947 1/12 gedeelte beschikbaar komt.
Het zal dus niet mogelijk zijn b.v. in de
koudste maanden de Maart- of April-
eenheid in voorschot te geven, omdat
deze kolen dan nog zullen moeten ge
dolven worden.
In het algemeen kan gezegd worden,
dat het tempo der levering aan het pu
bliek sneller is dan in het vorig jaar.
Half October zal men ongeveer gereed
zijn met de levering van de eerste zes
eenheden.
De dringende beroepen der Westerse
mogendheden ten spijt, is thans
het doodvonnis over Nikola Pet-
kof voltrokken. Vergeefs heeft men op
een revisie van het vonnis aangedron
gen. Vergeefs heeft men getracht inzage
te krijgen in de werkelijke verslagen van
het gevoerde proces. Vergeefs, want de
communisten willen zich in Bulgarije
zo min als ergens anders in de kaart
laten kijken. Petkof was voor hen een
politieke lastpost. Dat was reden genoeg
om hem te elimineren en iedere tussen
komst der voorstanders van een eerlijke
rechtspraak af te weren.
Nikola Petkof komt uit een gezin van
politieke martelaren. Zijn vader, Dimitri
Petkof, een van de leiders der toen
malige Nationale Liberale Parcij, die
van 1903 tot 1907 minister van Binnen
landse Zaken was. werd in 1908 te Sofia
vermoord. Deze misdaad werd indertijd
op min of meer vage wijze toegeschreven
aan Macedoniërs, maar de moordenaars
werden nooit gearresteerd. Nikola Pet-
kofs oudere broeder, Petkof Petkof,
werd een van de voornaamste mede
werkers van de boerenleider Stamboeliski,
die premier was in de jaren 19191923.
In 1920 werd hij als afgevaardigde in
het parlement gekozen. In 1922. één
jaar vóór de aanslag op Stamboeliski,
werd ook Petkof Petkof vermoord. Hier
na begon Nikola Petkofs activiteit, in
de Boerenpartij. Verscheidene malen werd
hij geïnterneerd door dictatoriale rege
ringen. De Boerenpartij stond op slechte
voet met koning Boris, die zij als ..mo
reel verantwoordelijk" beschouwde voor
de moord op Stamboeliski. Binnen de
grondse beweging tegen de nazi's en die
gebaseerd was op samenwerking tussen
de Boerenpartij, de communisten en
andere groepen, ging Petkof in 1944
naar Moskou om liet Bulgaarse wapen
stilstandsverdrag te ondertekenen. Later
werd hij vice-premier in een kabinet,
waarvan de sleutelposities bezet waren
door communisten. Petkof, die zover
toegaf aan de communistische wensen,
als hij met zijn niet-communist-zijn in
overeenstemming kon brengen, wordt
thans beschouwd als „fascist" en „volks
vijand". Dit geeft een duidelijk beeld
van de weg, die de Bulgaarse commu
nisten, bijgestaan door de Russische be
zettingsautoriteiten, in beide afgelopen
jaren hebben afgelegd.
In Bulgarije, evenals in Hongarije,
Joegoslavië en Roemenië, heeft de
Boerenpartij langer dan een generatie
de bij de landelijke bevolking algemeen
aanvaarde democratische opvattingen
vertegenwoordigd. Onder verschillende
dictatoriale regimes stond zij aan ver
volging bloot. Na de ineenstorting van
Hitler's macht vormde zij de meest ge
zonde basis voor een herstel van de
democratie. Zelfs de communisten
schenen dit te beseffen, want in alle
bovengenoemde landen sloten zij „bond
genootschappen" met de Boerenpartijen.
In ieder van deze landen echter, werden
de „bondgenoten" gaandeweg als „fas
cistische samenzweerders" door de
communisten uitgeschakeld.
Gedurende de oorlog en tijdens de
beginperiode van de Russische bezetting,
deed Petkof zijn best om het Vader
landse Pront en de samenwerking met
de communisten te doen slagen. In deze
pogingen volhardde hij zelfs nog langer
dan de Secretaris-generaal van de Boe
renpartij, Dr. G. M. Dimitrof (thans
in ballingschap in de V.S. en niet te
verwarren met de communistische Bul
gaarse Premier, Georgi Dimitrof). Na
dat deze zich in veiligheid had gesteld,
werd Petkof zijn opvolger als secretaris
generaal. In Juli 1945 brak hij tenslotte
met de communisten en nam hij de lei
ding van de oppositie op zich. Het door
hem geredigeerde dagblad „Nova Ze-
medelsko Zname" (De Nieuwe Boeren
Banier) werd het oppositie-orgaan bij
uitnemendheid. Indien er vrije verkie
zingen waren geweest, zou zijn partij
het 'and misschien hebben meegesleept:
zelfs bij terreur en bedrog van commu
nistische zijde behaalde zij in October
1946 nog 29 pet. van de uitgebrachte
stemmen, hetgeen een aanhang van
meer dan 1.200.000 man betekent.
PeJcof's arrestatie in Juni 1947 ge
schiedde onder omstandigheden
die zeer veel overeenkomst ver
toonden met die, waaronder Bela Ko-
vacs, de secretaris-generaal van de
Hongaarse Boerenpartij, werd gearres
teerd. Volgens de beweringen werd zijn
naam in de papieren van een onder
grondse samenzwering gevonden. Op 16
Augustus werd hij veroordeeld tot de
dood door ophanging. De drie rechters
en de beide openbare 'aanklagers waren
communisten. Slechts ten aanzien van
de medebeschuldigden, wier „bekente
nissen" aan de aanklacht tegen Petkof'
ten grondslag hadden gelegen, werd door
de openbare aanklagers „consideratie"
aanbevolen.
Zijn dood is een voorbeeld van de
wijze waarop de communisten in de Bal-
kanlanden hun pad zuiveren van alles
en allen die het trachten te versperren
wanneer zij zien dat het naar de on
dergang voert. Hij is de zooveelste in
de rij die onder de Russische bezetting
is begonnen en waarvan men het einde
nog niet kan zien.
De Amerikaanse regering heeft ver
klaard, dat de Bulgaarse regering door
de terechtstelling Van Petkof getoond
heeft geen eerbied voor „de elementaire
principes van rechtvaardigheid en
rechten van de mens" te bezitten. De
executie had plaats ondanks de herhaal
de protesten van Engeland en de V.S. De
Amerikaanse regering noemt het pro
ces een „travestie van rechtspraak". Dit
proces is slechts een der maatregelen
om een totalitaire regeringsvorm te con
solideren.
Bruto zullen beschikbaar zijn voor bin
nenlands verbruik 13.313.000 ton (in 1939
14.035.000 ton). Dit bedrag wordt verkre
gen door een geraamde productie van
10.000.000 ton (12.862.000 ton in 1939),
vermeerderd met een invoer van
3.838,000 ton (6.761.000 ton in 1939) en
verminderd met een uitvoer van 525.000
ton (5 588 ton in 1939).
Dit werd gistermiddag door de heer
H. H. Wemmers Jr., directeur van het
Rjjkskolenbureau. meegedeeld op een
persconferentie van het ministerie van
Economische Zaken.
Evenals in het vorig jaar kon worden
medegedeeld, dat naast de gasfabrieken,
de electriciteitsbedrijven. de spoor- en
tramwegen en de voedselgroepen aan
welke de door deze benodigde brandstof
fen practisch geheel kunnen worden toe
gewezen ook de industriesector (voor
namelijk de grootindustrie) op ruimere
schaal over brandstoffen zal kunnen be
schikken. Wei is de behoefte inmiddels
toegenomen, doch .deze toeneming zal
kunnen worden opgevangen door een
stijgende productie (verwacht wordt
10.000.000 ton in 1947 tegen 8.313.827 ton
in 1946).
Voorts dient men bij de beschouwing van
de In 1947 ter beschikking komende hoe
veelheid vaste brandstoffen rekening te
liouden met het feit, dat» onze bevolking
vergeleken met 1939 met meer dan 10
is toegenomen. Hierdoor is niet alleen de
behoefte aan huisbrandkolen gestegen,
doch ook het industriële kolenverbruik. Zo
geven om dit laatste te illustreren de pro-
duotie-iudices van de electrictteits. en
gasbedrijven voor Juli resp. 144 pCt. en
128 pCt. aan van de productie in 1938.
Wat de gas- en electrlcltel^voorziening
betreft blijft de distributie zo, dat een
normaal gezin met normale behoeften
daarmee rond kan komen. De normen zijn
voor het gehele land gelijk.
Een loslating van de gas- en electrici-
teitsdistributle acht men alleen dan ver
antwoord wanneer ook de kolen geheel vrij
kemen. De turf is geheel vrij gekomen,
doch daar verschillende Drentse bedrijven,
die altijd turf als brandstof gebruiken,
door de grote vraag in het gedrang kwa
men, heeft de minister een vervoersver.
bod afgekondigd. Zodra de voorziening de-
zer bedrijven is verzekerd, zal het ver
bod weer opgeheven worden.
Met betrekking op de invoer kan mee
gedeeld worden dat uit Duitsland over
1947 1.086.723 ton kolen en bruinkoolbri
ketten komen, uit Amerika 2.413.337 ton
kolen en uit Polen 338 396 ton.
Was het Augustus-bericht betref
fende de stand der landbouwgewas
sen in mineur gestemd, de toon van
het September-bericht is somberder.
De verder aanhoudende droogte
heeft over de gehele linie de stand
nadelig beïnvloed. Het weiland is
nu niet alleen op de hoge zand- en
de rivierkleigronden verbrand, doch
laat in het gehele land te wensen
over. Slechts het standcijfer voor
aardappelen bleef gunstig. Voor
fabrieksaardappelen ligt dit zelfs
belangrijk boven normaal.
In verba"d met de beslissing van de
Amersfoortse burgemeester, om, in ver
band met de daar heersende kinder
verlamming alle sportwedstrijden in deze
gemeente af te lassen, zal dus ook de
wedstrijd 't GooiAjax. die op het HVC-
terrein zou worden gespeeld, niet kun
nen doorgaan. Naar men ons mededeelt
zal 't Gooi geen pogingen in het werk
stellen deze wedstrijd alsnog elders te
doen verspelen.
Lachen is de klank van de geest
Een echt o1 vals muntstuk herkent
men ook aan de klank.J
hulp te bieden bij hun terugkeer in de
burgermaatschappij.
Het voornemen bestaat de in 1918
naar Nederlands-Indië te zenden troe
pen der koninklijke landmacht te for-
merui in zodanige eenheden der ver
bonden wapens, dat deze, na terugkeer
in de hier te lande op te bouwen i or-
1 logsorganisatie zullen passen. Te dien
einde zullen de eenheden, gevormd uit
de lichting 1948, bestaan uit zelfstan
dige brigades.
Per Jaar zullen twee van deze zelfstan
dige brigades worden uitgezonden, on
voorziene omstandigheden daargelaten.
De sterkte van het in Nederland vertoe
vende gedeelte van de koninklijke land
macht, zal met inbegrip van de lucht
strijdkrachten. worden teruggebracht tot
een gemiddelde van 50.000 man. Het hier
van deel uitmakende contingent dienst
plichtigen in opleiding bedraagt onee-
reken^ het personeel van de legerlucht
macht 11.150 man.
De legerluchtmacht in Nederland
wordt in de eerste plaats gericht op de
behoeften van Nederlands-Indië, terwijl
daarnaast een bescheiden begin wordt
gemaakt met de luchtverdediging van
Nederland.
Hoewel de samenwerking tassen het
K.N.I.L. en de K.L. ook in hetlaar 1948
zeer nauw zal blijven, lijkt een volledige
samenwerking vooralsnog praematuur.
De opbouw van het wapen der Kon.
Marechaussee zal in 1948 zijn voltooid.
De totale sterkte van het wapen in
Nederland zal in 1948 3000 man bedra
gen.
Het is de bedoeling dat de territo
riale troepen medio 1948 worden gede
mobiliseerd. De staven van de territo
riaal bevelhebber in Nederland en de
bevelhebbers der militaire afdelingen
zullen worden gecombineerd met de sta
ven der commandanten van de oefen-
centra. welke in 1948 de naam geweste
lijke commandanten zullen krijgen. De
sterkte der territoriale troepen, staven
inbegrepen, zal 1 Januari 1948 6000 man
bedragen. De oprichting van een school
tot vorming van beroepsofficieren tot in
tendant ligt in het voornemen.
Verwachting tot Donderdagavond:
Koude nacht met kans op lichte
nachtvorst op beschutte plaats en
nog enkele buien in de kuststreek
Morgen overdag: Wisselende Bewol
king en bijna nergens buien meer.
Ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag. Zwakke tot matige wind
tussen Noord en West.
Zon 6.2918.34, Maan 17.29—8.22
Het Nederlandse leger heeft van
daag bekend gemaakt, dat de repu
bliek de wapenstilstand 1650 maal
geschonden heeft. By de 14 botsingen,
die Dinsdag geschiedden, verloren
de Nederlanders lwee doden. Er zyn
vijf gewonden en twee vermisten.
De Australische premier, Chifley,
heeft vandaag bekend gemaakt, dat mr.
Kirby. rechter in het Australische Hof
van Arbitrage aangewezen is om Au
stralië te vertegenwoordigen in do
Commissie van Drie.
Hij verklaarde te hopen, dat de
Commissie spoedig te Singapore bijeen
zou komen, aangezien het toezicht op
de naleving van de order „staakt het
vuren" in Indië, dat door de Veilig
heidsraad gegeven is, niet voor onbe
paalde tijd kon voortduren en het
daarom noodzakelijk was, dat de onder
handelingen om tot een permanente
regeling te komen, zo spoedig mogelijk
zouden beginnen.
Aneta meldt uit Batavia, dat de con
sulaire commissie nog deze week Djok
jakarta za] bereiken.
Dr. Van Mook is gisteravond te
Batavia gearriveerd. Ter verwelko
ming waren aanwezig lt.-generaal
S. H. Spoor en vele andere mili
taire en burgerlijke autoriteiten. Van
Mook, die de terugreis tezamen met
de chef van de Ned.-Indische R. V.
D. dr. Ozinga heeft gemaakt, zeide
in een korte verklaring voor de mi
crofoon, dat hij tijdens zijn kort
verblijf in de V. S. veel begrip nad
gevonden en dat er in de publieke
opinie in Nederland meer overeen
stemming bestond t.a.v. het Indo
nesisch probleem dan een Jaar ge
leden.
Naar wij vernemen zal jhr. mr H.
van Vredenburch, chef der directie po
litieke zaken van het ministerie van
Buitenlandse Zaken, zich binnenkort
naar Batavia begeven. Zijn verblijf al
daar, dat vermpedelijk enige maanden
zal duren, en waartoe besloten werd in
overleg met de Luitenant-Gouverneur-
Generaal. houdt verband met diverse
vraagstukken van actueel belang.
Naar wij vernemen, hebben Prinses
Juliana en Prins Bernhard een offi
ciële uitnodiging ontvangen tot bij
woning van de huwelijksplechtigheid
van de Engelse Kroon-Prinses Elisa
beth op 20 November a-s.