Doel van politionele actie
werd niet gemist
MARINIERSBRIGADE WAARSCHIJNLIJK
IN JANUARI NAAR HUIS
In een jaar wordt sterkte van
marine gehalveerd
Woonruimtewet
ALS DE OORLOG VIER MAANDEN
LANGER GEDUURD HAD
Duitsers smeedden geweldige
nieuwe wapens
l!
SJ
Politionele actie heeft gefaald
Hoe te voorkomen dat aan Linggadjati
internationaal getornd wordt?
Voorwaarde: gunstige
ontwikkeling
Opleving van schermutselingen
R
KAMER VEROORDEELT DE
BAKKERSSTAKING
Prijsvaststelling niet reëel geacht
Commissie zal rapport
Fantasie der geleerden
was onbegrensd
uitbrengen
Het is na- vóór of tegen Soekamo
Tot hoofd en hart
U
ïjjiHpMB
Zevenhonderd Chinezen gedwongen naar
Republikeins gebied
Binnen 10 jaar nieuwe
wereldoorlog?
Vrees vervult veler
harten
Doopplechtigheid van
Prinses Marijke
I A
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1947
69ste JAARGANG No. 23958
ROMME IN DE TWEEDE KAMER
(Vervolg op pag. 3)
Ooli de marine zal zich voor
'n deel uii de Indische archipel
terugtrekken. Wanneer de ioe-
siand op Java zulks veroor
looft, keert de mariniersbri
gade op 1 Januari 1948 naar
Nederland terug. Hei korps
mariniers zal tot een sterkte
van 3600 man worden terug
gebracht. De marinelucht-
vaartdienst blijft echter ge
handhaafd. In een jaar fijds
zal de sferkfe der Koninklijke
Marine van circa 30.000 man
lof 15.000 man worden ge
reduceerd. Sfeeds echfer blijfi
een gunstige ontwikkeling
van de gebeurtenissen in
Indonesië voorwaarde.
Het weer
Groot-Hertogin Charl&t.e
peetmoeder
NAAR CHRISTELIJKE INTERN.
MIDDENSTANDSCOMMISSIE?
MASSAGRAF OP VLIEGVELD
TWENTHE?
Uit de Duitse laboratoria
Raket R4M
die de Atlantische Oceaan kunnen
geleerden, ingenieurs en arbeiders
waren uitmuntend, en kolonel Simon
wijst op het gevaar, dat geleerden,
die in vreemde dienst, hoofdzakelijk
Amerikaanse en Russische, overgaan,
altijd een zekere loyauteit zullen,be
waren jegens een organisatie, met
name het Derde Rijk, die hen in staat
stelde te arbeiden.
Consuls-generaal naar Djokja
Morren maakt een last niet lich
ter. Het komt op de kunst van het
dragen aan.
Dr. MEIJER RAN NE FT:
De heer Meijer Ranneft verweet ver
volgens de heer Vorrink. dat deze in
zijn radiorede wel verklaarde, dat de re
NADJAMOEDDIN
TE BATAVIA
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertentie» 2154J
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 et», p. w., I 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severhk
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
Om half twee gistermiddag werd de
vergadering der Tweede Kamer voortge
zet.
De heer ROMME (K.V.P.) drukt aller
eerst zijn bewondering uit voor onze
troepen in Indonesië, die de dank van
het vaderland hebben verdiend. Hij
brengt hulde aan de nagedachtenis van
hen die voor de zaak van het Rijk zijn
gestorven. Tot de kern der moeilijkheden,
zo betoogt spr. vervolgens, behoort een
verschuiving van het steeds sterker over
wicht van' extreme en destructieve ele
menten.
Er is altijd een onderscheid geweest
tussen de buiten-parlementaire en de
parlementaire oppositie. Voor een
belangrijk deel is de grond aan dat
onderscheid ontvallen door de rede
van hedenmorgen, welke spr. het
comité-Gerbrandy waardig acht.
De heer Schouten heeft verzuimd te
verklaren wat hij dan wel wil. Spr. zou
van de heer Schouten gaarne vernemen
of hij staat op het standpunt, dat een
beleidslijn moet worden gevolgd, volgens
welke onder alle omstandigheden de poli.
tionele actie dient te worden hervat.
Oordeelt hij het juist, dat onmiddellijk,
vandaag, die actie hervat wordt?
De heer Romme stelt vast, dat door het
staken van de actie het doel van de actie
niet werd gemist. Was de actie doelma
tig voor het bereiken van het gestelde
doel: betere voorwaarden te scheppen
voor de uitvoering van het staatkundig
beginsel- neergelegd in de overeenkomst
van Linggadjati?
Hebben de militaire adviseurs als hun
mening te kennen gegeven, dat een be
perkte actie niet doeltreffend zou wezen?
Hebben zij bij hun advies gezegd, dat
naar Djokja moest worden opgerukt?
Voor een beoordeling van de houding
der regering ten aanzien van de concrete
'«perking van de actie zou spr.- ant-
x>rd op deze vraag op prijs stellen.
Als eenmaal zou blijken, dat de
vraag of de beperkte actie doeltref
fend gevoerd kon worden, bevesti
gend beantwoord kan worden, dan
betoogd spr. tot degenen, die zich
daarover van harte verheugen: Als
een nieuwe politionele actie nodig
zou blijken te zijn, dan mogen we
die niet ontgaan.
Het rapport der consuls en der vom-
missle van drie KAN verlichting bren
gen. Als lichtpunt ziet spr. de consoli
datie van de bevrijde gebieden door de
kracht der Indonesiërs zelf die con
structief in plaats van destructief wil
len optreden.
Vervolgens vraagt spr. hoe het staat
met de erkenning van Sumatra's Oost
kust als zelfstandig gebied. Dat het
terreurregime verdwijnen moet, daar
over zullen allen het wel eens zijn.
Maar, zo betoogt spr., dat betekent niet.
dat deze republiek moet verdwijnen dat
is een ongelukkige uitdrukkingswijze,
meent hij. Als een politionele actie no
dig blijkt, dan wenst spr. dat niet ge
lijk te stellen met een vernietiging der
republiek.
De heer Romme wenst voorts ver
duidelijking op enige punten der ver
klaring en vraagt waar er nu eenmaal
gesproken is over onenigheid in de re
gering, hoe haar mening is.
De regering zal z.i. ernstig moeten
overwegen welke houding het meest
dienstig Is om te bestrijden, dat in de
toekomst internationaal aan de Ling-
gadjati-gAndslag zo grof getornd wordt
als thans geschied is. Is, vraagt hij, de
rechtsorde gebaat met een uitspraak
waarin de rechtsorde is geschonden? Met
de mededelingen inzake collegiaal
Ogaan en Commissie-Generaal gaat spr.
accoord.
De begroting van het departement
van Marine rekent op een bezuiniging
van 21 millioen gulden indien deze maat
regelen kunnen worden uitgevoerd. Wat
onze vloot betreft; het is nodig te komen
tot een vlootplan, zij het op zeer be
scheiden schaal. In 1952 zullen de sche
pen, waarover de marine voor haar
eigenlijke oorlogstaak de beschikking
heeft, zijn opgevaren.
Dit zijn: Hr. Ms. Karei Doorman,
Hr. Ms. Tromp, zes torpeöobootjagers,
een zeegaande onderzeebootjager, zes
onderzeeboten en ten werkscvip. Voor
de territoriale verdediging beschikt zij
slechts over een aantal mijnenvege s.
voor de opleiding van het personeel
over Hr. Ms. Heemskerk en Hr. Ms.
Van Kinsbergen als oefenschepen. Zo
wel Hr. Ms. Karei Doorman als het
'werkschip Hr. Ms. Vulkaan werden in
bruikleen verkregen van de Britse Ma
rine.
Betreffende Hr. Ms. Karei Door
man werd in 1945 overeengekomen, dat
dit schip na twee jaar zou worden te
ruggegeven tegen aankoop van een
lightfleetcarrier. Deze aankoop zal
begin 1948 moeten plaats hebben.
Daartoe wordt thans machtiging ge
vraagd.
Het vlootplan moet zo spoedig mo
gelijk bij afzonderlijke wet geregeld
worden. De minister moet echer tot zijn
leedwezen hieraan toevoegen, dat de
toestand van 's lands financiën het in
dienen van een desbetreffend ontwerp
van wet thans nog niet mogelijk maakr.
Een bescheiden gedeelte van een der
gelijk vlootplan, aangepast aan de hui
dige financiële toestand, dient echter
onverwijld in uitvoering te worden ge
nomen. In verband met de tijdige ver
vanging van het in dienst zijnde mate
rieel in 1952 is het thans dringend nood
zakelijk bij deze begroting aan te vra
gen een eerste termijn voor de aankoop
van het reeds bij de begroting voor het
jaar 1946 aangekondigde lichje vlieg
kampschip, alsmede verdere termijnen
voor de in aanbouw zijnde twee krui
sers en een werkschip. Als gevolg van
de slechte deviezenpositie moest nood
gedwongen van aankoop van torpedo-
bootjagers in het buitenland worden af
gezien. Aanbouw van zes onderzeeboot
jagers zal in Nederland plaats hebben.
Het ligt in het voornemen de eerste be
talingen te doen geschieden uit de voor
de jaren 1946 en 1947 voor aankoop c.q.
aanbouw toegestane, doch niet bestede
gelden. In grote lijnen ligt het dus
thans in het voornemen de aanbouw van
de toekomstige zeegaande vloot zodanig
te regelen, dat uiterlijk ultimo Decem
ber 1952 over ten minste één bemand
smaldeel kan worden beschikt.
Om financiële redenen zal van in
richting van een nieuwe marinebasis in
Nederland moeten worden afgezien. De
wederopbouw van de tijdens de oorlog
zo zwaar beschadigde marinebasis Den
Helder is echter ter hand genomen en
het ligt in de bedoeling dat de Koninklij
ke Marine geleidelijk weder haar intrek
in deze basis neemt. Maatregelen zijn
getroffen om de technische opleidingen
te concentreren te Amsterdam, de nieu
we standplaats van de commandant der
zeemacht in Nederland. Rotterdam zal
wederom het hoofdcentrum worden van
het korps mariniers.
Er wordt naar gestreefd het personeel
der koninklijke marine-reserve en de
dienstplichtigen, die reeds geruime tijd
onder de wapenen zijn, zodra de om
standigheden zulks toelaten en voor zo
ver zulks niet reeds is geschied, met
groot verlof te zenden. Ook wordt ver
wacht, dat het grootste gedeelte van de
oorlogsvrijwilligers in het komende iaar
in de gelegenheid kan worden gesteld
de Koninklijke Marine te verlaten, ten
einde zijn plaats in de burgermaat
schappij weer in te nemen.
Ieder, die menen zou, dat hier een
ernstig vliegongeluk heeft plaats ge
vonden, vergist zich deerlijk. Het is nl.
een stunt van een Amerikaan, die een
oud legervliegtuig opkocht en het liet
plaatsen op 't dak van zijn tankstation.
Het vliegtuig is nog bewapend en te
bezichtigen voor iedereen
Het Franse instituut voor opinie-onder-
zoek heeft het resultaat gepubliceerd van
een enquête aangaande de vraag: „Denkt
U dat er in de komende tien jaar een
nieuwe wereldoorlog zal uitbreken?"
Het ontving de volgende antwoorden
uit:
Australië
Canada
Duitsl. (Am.
Denemarken
Frankrijk
Gr.-Brittannië
Italië
Nederland
Tsjechoslow.
Ver. Staten
Zweden
Ja
Geen
Neen
oordeel
35 pet.
50 pet.
15 pet.
42
33
25
44
43
13
45
27
28
35
35
30
48
31
31
59
28
13
39
43
18
24
41
35
53
36
11
28
45
27
Verwachting tot Vrijdagavond:
Tamelijk heldere nacht met iets
minder lage temperaturen. Morgen
overdag: Enkele overdrijvende wol.
kenvelden, bijna overal droog weer.
Matige wind tussen Noord en Oost.
Iets wanner.
Zon 6.30—18.32, .maan 17.51—1.32.
Het verzoek van Prinses Juliana,
gedaan aan Groot-Hertogin Char
lotte van Luxemburg, om peet
moeder van Prinses Marijke te zijn,
is ingewilligd. Met haar zal zich
Prins Felix naar Nederland begeven
om de doopplechtigheid 9 October
bij te wonen.
Tijdens de feestelijke gildemaaltijd
aan het einde van de eerste dag van
het veertiende Nationale Midden
standscongres te Den Bosch heeft de
algemeen secretaris van de Belgische
Christelijke Middenstandsbond, Paul
Eeckman, in een tafelrede voorge
steld een Internationale Christelijke
(katiiolieke) Middenstandscommissie
in het leven te roepen. Hij verzocht
de N.R.K.M. deze kwestie tijdens zijn
eerstvolgende bondsvergadering op
de agenda te plaatsen. Nederland en
België zoudeiA voor deze commissie
de grondslagen moeten leggen, waar
na zij over heel de wereld dient te
worden gepropageerd, teneinde zó de
christelijke beginselen meer en meer
ingang te doen vinden bij de oplos
sing van middenstandsproblemen.
Een voormalig lid van de Sicherheits-
dienst te Enschede, Schober, die te En
schede in arrest zit, heeft verklaard, dat
zich op het vliegveld Twenthe nabij een
der hangars een massagraf bevindt, waar
in de stoffelijke resten van 80 a 100 Ne
derlanders liggen.
In het Nederlandse legerbericht
van ^vandaag wordt gemeld, dat
Woensdag, tijdens een opleving van
de schermutselingen langs de front,
linies op Java en Sumatra, 5 doden
vielen; er waren 15 gewonden. Het
communiqué maakte melding van 14
afzonderlijke botsingen.
Een Nederlandse militaire woordvoer
der heeft vandaag te Batavia verklaard,
dat het republikeinse leger 700 Chine-
j-j r is vaak gesproken over de geheime wapens van Duitsland, waarvan
ride plannen en materialen in handen van de Geallieerden zijn
gevallen. Hitier hoopte er de oorlog mee te winnen. Dat dit geen
geheel ijdele hoop is geweest blijkt uit de onthullingen van Amerikaanse
zijde gedaan over de technische uitrusting die gevonden werd in de labo
ratoria eb ondergrondse werkplaatsen van de Duitse onderzoekers. Alg de
oorlog vier maanden langer had geduurd, dan had de wereld nog ver
schrikkelijke dingen beleefd
Verder noemt het rapport-Simon
enige uitvindingen op, die zo fantas
tisch zijn, dat zij buiten alle verbeel
dingskracht van nuchtere krijgskun
digen gaa^i. Toch behoren zij tót de
mogelijkheden. Het geluidska
non is uitvinding van dr. Richard
Wallanschek, van het laboratorium
Sofen in Oostenrijk. Met dit kanon
kon een man op 300 meter afstand
buiten gevecht en op 60 meter ge
dood worden. De luchtdruk hiermee
opgewekt, heeft bijzonder pijnlijke
uitwerking op de ogen.
Kolonel Leslie E. Simon, directeur
van het laboratorium voor ballistiek
van het Amerikaanse leger, heeft zijn
rapport aangaande de wetenschappe
lijke onderzoekingen der Duitse oor
logsindustrie voor publicatie vrij ge
geven. Het sensationele karakter
hiervan evenaart bijna dat van het
bekende rapport over de atomische
energie.
Hieruit blijkt dat de raket
R 4 M, die ontworpen werd in
het laboratorium Messerschmidt
in Oberammergau, aan Duitsland
de heerschappij in de lucht had
kunnen teruggeven, als de oorlog
slechts enkele maanden gerekt
had kunnen worden. Deze raket
werd afgeschotén door een jager
tegen een vijandelijk vliegtuig.
Men heeft hiermee aldus geëxpe-
rimenteerd. Zes jagers vielen een
formatie geallieerde bommen
werpers aan. Zij hebben toen
veertien vliegende forten neer
gehaald. en zijn alle op hun basis
teruggekeerd. Elk der jagers was
uitgerust met 48 raketten R 4 M.
Dr. Ziffermeyer, eveneens werk
zaam te Sofer, heeft de kunstma
tige cycloon uitgevonden. Een
projectiel van speciale constructie, ge
laden met koolpoeder, werpt deze op
een zeker ogenblik en verspreidt deze
door middel van een explosieve la
ding op zodanige wijze, dat een kunst
matige wervelwind ontstaat, die de
vleugels van een vliegtuig afrukt in
de tijd van een tiende seconde.
Films opgenomen door dr. Ziffer
meyer, tonen aan, dat nog krachtiger
wervelwinden kunnen opgewekt wor-
j den; bovendien is het niet ondenk
baar, dat met gebruikmaking van
atomische energie het effect geweldig
vergroot kan worden. Zelfs cyclonen,
oversteken, zouden zo kunstmatig
verwekt kunnen worden.
Op het Kaiser Wilhelm Institut
werden proeven genomen met een
atomisch bran d-p rojectiel.
Volgens andere bronnen werd in dit
Instituut ook de kunstmatige opwek
king van de bolbliksem, een vrij
zeldzaam, zeer gevaarlijk natuurver
schijnsel, bestudeerd.
Het super-kanon H. D. P. (afkor
ting van Hochdruckpumpe) bevatte
acht kruitkamers verdeeld over de
loop, waardoor de snelheid van het
projectiel door acht opeenvolgende
explosies steeds vergroot werd. Dit
kanon had een draagkracht van 130
kilometer met een projectiel van 75
kilo in de vorm van een sigaar van
2 meter lengte. Dicht bij Calais was
een batterij van vijf dezer kanonnen
opgesteld, klaar om Londen te be
schieten, toen ze door een bombarde
ment van de R.AF. vernietigd wer
den, als gevolg van inlichtingen van
de Franse résistance.
De enorme laboratoria waar deze
wapens gesmeed werden, aldus ver
telt Jeróme Cardon in de Tribune des
Nations, hadden aan niets gebrek.
Ten tijde van de Geallieerde over
winning haden zij betrekkelijk wei
nig van bombardementen geleden en
beschikten nog over enorme voorra
den grondstoffen. Sommige, zoals de
Graf Zeppelin-laboratoria waren in
staat om de V2-projectielen compleet
te bouwen en uit te rusten, wat _wijst
op een merkwaardige organisatie
van instituten voor wetenschappelijk
onderzoek.
De levensomstandigheden van de
zen uit Adjibarang op Midden-Java ge
dwongen heeft naar republikeins gebied
te evacueren.
De woordvoerder zei, dat ongere
gelde elementen van de Indonesische
Islamietische party op Oost-Java
4 Chinezen hebben vermoord, terwyi
in een ander dorp op Oost-Java het
dorpshoofd enkele Chinese kinderen
in een brandend huis heeft gewor
pen.
Officieel is Woensdag bekend ge
maakt, dat de consuls-generaal van
Groot-Brittannië. de Ver. Staten, Frank.
rijk, Australië, België en China zich
Vrijdag met twee speciale vliegtuigen
naar Djokjakarta zullen begeven voor
een voltallige zitting van de consulaire
missie der Ver. Naties.
Het Australische Bureau van
Voorlichting meldt, dat de Australi
sche Raad van Vakverenigingen
heeft besloten aan de federale rege
ring de sluiting van aile Nederlandse
bases in Australië te vragen. De
Raad zal de regering tevens verzoe
ken te verbieden, dat Nederlandse
troepen het werk verrichten, dat
normaal gedaan wordt door Austra
lische burgers. 1
De Australische Raad van Vakvereni
gingen zegt, dat deze beslissing was
genomen na een incident in de haven
van Geelong, Victoria, toen een Neder
lands schip binnenliep met een lading
auto's eft sloepen. De havenarbeiders
weigerden deze vracht te lossen, waar
na Nederlandse troepen werden, gerequi-
reerd.
(Van onze parlementaire redacteur)
Nadat het Indisch debat van Woens
dagmiddag de spanning reeds ruim
schoots had ontladen, hield de Tweede
Kamer gisteravond onder de gebruike-
ïyke minimale belangstelling twee inter
pellaties, namelijk van de heer Hacke
over de bakkersstaking en van de heer
Vondeling over de slechte uitkomsten
van de landbouwbedrüven.
Alle sprekers over de bakkersstaking
waren het er roerend over eens, dat de
bakkers zeer verkeerd gehandeld heb
ben door te gaan staken en nog wel
bulten hun organisatie om. Maar zy wa
ren ook allen van oordeel, dat er In het
tSkkersbedrijf het een en ander hapert
en zy noemden als een hoofdoorzaak
daarvan de wyze, waarop de prysvast-
stelling geregeld is. De heer Hacke en
ook anderen laakten het, dat de prys-
vaststelling van het grote brood wordt
gebaseerd op de winst, die op het kleine
brood, dat niet aan de pry'svaststelllng
gebonden is, wordt gemaakt. Dit is niet
reëel en het voert tot allerlei ongewenste
gevolgen. Het leidt er °°k toe, dat de
bakkersbedrüven, die geen of weinig
klein brood produceren, in moeiiykheden
geraken
Minister Mansholt was in zijn uiteen
zettingen niet krachtig. -Hij moest toege
ven, dat er eigenlijk nooit overeenstem
ming is geweest met de bakkers over de
prijsvaststelling, doch, aelde hij, dit komt
in andere bedrijven zo vaak voor. Dat ls
niets bijzonders. Maar bijzonder fraai ls
het evenmin. Hij deelde voorts mede. dat
de gemiddelde hoeveelheid klein brood,
die er geproduceerd wordt, 7 pCt. is van
In 1940 werd de J. P. Coen tussen de pieren in IJmuiden tot zinken gebracht. Het
schip is sindsdien weggezakt in de bodem, doch belemmert nog altijd de scheepvaart.
Pogingen om het schip op te blazen hadden geensucces. De foto toont twee zand
zuigers die reeds een maand bezig zijn het zand onder het schip weg te zuigenzodat
het dieper komt te liggen en de vaargeul weer geheel vrij komt
de totale broodproductie, doch. zo werd
hem later tegengevoerd, dit is slechts een
gemiddeld cijfer, dat heel weinig houvast
biedt. Men zou ook willen opmerken, dat
dit lage gemiddelde toch wel een heel
smalle basis biedt om er de prijs van het
grote brood op te baseren.
In ieder geval verklaarde de minister
zich thans bereid een commissie in het
leven te roepen, die een rapport over de
situatie in het bakkersbedrijf zal uit
brengen en zal aanwijzen wat er aan de
moeilijkheden gedaan dient te worden.
Als die commissie gegeven, dat het
bestaan van de moeiiykheden reeds lang
bekend was, eens eerder in het leven
was geroepen, dan zou daarmee waar
schijnlijk de bakkersstaking voorkomen zyn
geworden.
Het antwoord van de minister kon nie
mand bijster bevredigen. De heer Hooy
herinnerde er o.a. aan, dat de beslissing
van de minister, waarover de staking aan
de gang kwam, tegen het advies van alle
bakkersorganisaties in gegeven werd. De
heer Schmal merkte op, dat de minister
zich te gemakkelijk laat leiden door de
prysbeheersing. Minister Mansholt hield
in zijn antwoord vol, dat hy geen grote
moeilijkheden, ziet, doch hy gaf een ogen
blik later toe. dat zij er misschien toch
wel kunnen zijn. Men kreeg de Indruk, dat
de minister niet bijzonder op de hoogte
was en wel wat erg gemakkelijk met de
belangen der bakkers is omgesprongen, in
ieder geval: er zal dan nu eindelijk eens
een degelijk onderzoek worden Ingesteld
De landbouwinterpellatie heeft de Ka
mer by lange na niet voltooid. Er komen
nog acht sprekers over, zodat wy er nu
maar weinig van willen zeggen. Uit het
ook alweer enigszins vage antwoord, dat de
minister In eerste Instantie gaf, kreeg men
evenmin op voorhand de Indruk, dat de
klachten uit de landbouwwereld geheel on
gegrond zyn. De minister gaf geweldig veel
cijfers en prijzen, en deelde mede. dat de
uitkomsten van de veehouderij over het lo
pende jaar zeer matig tot zeer slecht zyn
(Van een byzondere medewerker)
eeds vroeger hebben wy de aan
dacht gevestigd op he+ onbevre
digende. dat, wanneer de kanton
rechter krachtens het huurbescher-
mingsbesluit uitspraak heeft gedaan,
dat een eigenaar terecht de huur van
een woning heeft opgezegd en de huur
der dus die woning zal moeten verlaten,
de burgemeester deze uitspraak krachte
loos kan maken door de betreffende
woning voor de huurder te vorderen in
gevolge het Vorderingsbesluit woon
ruimte.
Hieraan komt een einde en wel 1 Oct.
a.s. als de Woonruimtewet 1947 in wer
king treedt. In deze wet en de door de
Minister van Binnenlandse Zaken vast
gestelde richtlynen ls een coördinatie tot
stand gebracht tussen de bevoegdheden
van de kantonrechter en die van bur
gemeester en wethouders.
Omdat deze gevallen zich in de prac-
tijk niet zelden zullen voordoen, volgt
hier een korte uiteenzetting:
A. De gehuurde of gevorderde woon
ruimte wordt onbehoorlijk gebruikt of
aan eigenaar of hoofdbewoner wordt
ernstige overlast aangedaan. Eigenaar of
hoofdbewoner kunnen dan by de kanton
rechter de eis aanhangig maken, dat het
perceel of perceelsgedeelte wordt ont*
ruimd. Indien de kantonrechter de eis
toewyst, bepaalt hy de termijn, binnen
welke de ontruiming moet geschieden.
Burgemeester en wethouders moeten deze
uitspraak van de kantonrechter eerbie
digen en mogen de ten uitvoer legging
daarvan niet door (hernieuwde) vorde
ring verijdelen.
B. Degene. van wie woonruimte is
gevorderd (hetzij eigenaar of hoofd
bewoner) heeft deze zo dringend voor
eigen gebruik nodig, da+ hij de econo
mische belangen en maatschappelyke
behoeften van beide partijen in aan
merking genomen, voortzetting van het
gebruik niet kan dulden.
De eigenaar of hoofdbewoner kan in
dit geval by de kantonrechter een eis tot
ontruiming indienen. Als de kanton
rechter deze eis toewijst, bepaalt hy de
termijn van ontruiming. Burgemeester
en wethouders mogen noch ten behoeve
van veroordeelde, noch ten behoeve van
een ander tot vordering van de te ont
ruimen woonruimte overgaan, tenzy met
machtiging van de Minister van Bin
nenlandse Zaken. En de minster ver
leent die machtiging slechts dan, wan
neer de omstandigheden, sinds het von
nis gewezen is. zodanig zyn veranderd,
dat hij van oordeel is, dat, als de rech
ter van die veranderde omstandigheden
kennis had gedragen, diens uitspraak
anders zou hebben geluid.
C. De verhuurder heeft het verhuurde
goed zo dringend voor eigen gebruik
nodig, dat van hem, de economische be
langen en maatschappelyke behoeften
van beide partyen in aanmerking ge
nomen, voortzetting van de huur niet
kan worden gevergd.
Als de zaak zo staat, kan de verhuur
der zich tot de kantonrechter wenden.
Indien deze de eis toewyst, moet de ont
ruiming volgen binnen een door burge
meester en wethouders te bepalen ter-
myn. Deze mag niet langer zijn dan 180
dagen na de betekening van het vonnis.
Van het moment, dat de vordering is in.
gesteld, mogen burgemeester en wethou
ders niet met vordering tussenbeide ko
men. Na de veroordeling van de huur
der mogen zy ten behoeve van de ver
oordeelde of een ander tot vordering
overgaan met machtiging van de Minis
ter van Binnenlandse Zaken. Deze ver
leent die machtiging alleen, wanneer
naar zyn mening een verandering in de
omstandigheden zich heeft voorgedaan,
zoals omschreven onder geval B.
D. De verhuurder wil het perceel doen
ontruimen wegens wanbetaling van de
huurder.
Doet dit geval zich voor, dan kan de
verhuurder by de kantonrechter een eis
tot ontruiming indienen. Indien de kan
tonrechter tot ontruiming veroordeelt,
kunnen burgemeester en wethouders wel
met vordering ingrypen. Ogenschynlyk
zou men hier een leemte in de wet
geving zien. Dat is echter niet het ge
val. want als burgemeester en wethou
ders tot vordering overgaan, wordt de
gemeente aansprakelijk voor de regel
matige betaling der n& de vordering ver
schenen huurtermijnen. De verhuurder
komt in dat opzicht dus door de vorde
ring niet in ongunstiger conditie, dan
waarin hy zou verkeren, indien hy de
woning na ontruiming aan een soliede
huurder zou hebben verhuurd.
„Er is geen middenweg. Het is nu
vóór of tegen Soekamo en de zijnen,
waartoe ook Sjahrir en Sjarifoeddin
behoren. Hoe het Nederlandse volk
daarover denkt lijkt ons niet twij
felachtig. Ondanks de zelfverzekerd
heid, waarmede de heer Vorrink
spreekt en de heer Romme schryft,
spreekt de uitslag van het opinie
onderzoek duidelijke taal," aldus dr.
J. W. Mejjer Ranneft, oud-voorzitter
van de Volksraad van Ned.-Indië,
gisteravond voor de radio.
Spr. betoogde, dat de politionele ac
tie gefaald heeft. Het einddoel daarvan
kan nooit anders zyn dan tot overeen
stemming komen met de constructieve
elementen van Indonesische volkeren.
Dat is niet bereikt en maakte doorstoten
naar Djokja noodzakeiyk.
„Het zou dwaasheid zijn geweest af
te zien van het doel omdat rrftn zich
eerst ln het middel had vergist." „Ons
leger," aldus de heer Meyer Ranneft, „ls
thans een schiettent geworden met een
premie voor de schutters, die in makke-
lyker positie zyn geplaatst. En behalve
al deze verliezen aan mensen zyn er nog
die aan goederen, die vernield worden in
dat 'doodarme land, waarvan zeker wordt,
dat het armoeland, hongerland zal biy-
ven. Ook Nederland, óók de arbeider zal
dat merken."
publiek door haar actie by de Veilig
heidsraad de Nederlandse regering uit
een impasse had gered, doch geen woord
van mededogen had laten horen voor de
bevolking van Indonesië, geen woord van
begrip voor de toespitsing der afschuwe-
lyke verhoudingen.
De minister-president sprak anders
doch helaas klonk in zyn woorden een
optimisme, dat nu eenmaal schrynt als
het misplaatst is en ongefundeerd.
Een artikel van de heer Romme in de
Volkskrant bespeelde het oude thema,
het voor het Nederlandse gevoel altyd zo
aantrekkelyke zoeken van een midden
weg.
Nadjamoeddin, die verleden week als
minister-president van Oost-Indonesië
ls afgezet wegens medeplichtigheid aan
corruptie, is Woensdag per vliegtuig
in Batavia aangekomen. By het verla
ten van het vliegveld werd Nadjamoed
din begeleid door ambtenaren. Hy werd
echter niet formeel onder arrest ge
steld. Hy wilde niets tegen de verslag
gevers zeggen, doch merkte alleen op:
„Ik hoop zo spoedig mogeiyk naar
Oost-Indonesië terug te keren."
A. F. P. weet nog uit Batavia te mel
den, dat zekere eritiek van Nadjamoed
din op de politionele actie niet vreemd
zou zijn aan zijn gedwongen ontslag-
