DOODGEWAANDE VOOR HET
TRIBUNAAL
Drama óp de Vloeiweide
verder berecht
Tegen de hoofdschuldige hij
verstek de doodstraf geëist
Leider van Studentenfront
voor het tribunaal
m
m
m
e*.«£
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
EEN VETO WAAR GEEN VETO GELDT
Na 22 maanden geïnterneerd te zijn,
thans in vrijheid
r
Wij luisteren naar-
v.
verdere vervolging ontslagen
Van
Avonturen.
incognito
Geen commissie komt de Balkan, het
heilig huisje der Russen, binnen
Belastingverhoging
in Frankrijk
Centraal instituut voor
sportleiders
Wijziging bij het M.O.
Winstmarges voor handel
in groenten
s§
M
VRIJDAG 10 OCTOBER 1947
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICHT
Willem Goossens voor
„Katholiek Thuisfront"
Hier zijn de Polen, maar schrik niet - Radio-activiteit en de
oogst Admiraal Halsey en de Methodisten Ik ben een
bezoeker Kukazwa, de veertiende keizer van Japan
i
F. SPIT STATENLID
Mening der Kamerleden
door CLARENCE
BUDINCTON KELLAND
\-J
w (Wordt vervolgd
N Kostprijs vast ges'el d
INLANDSE TABAK
DAMRUBRIEK
i?
Overgroot succes is de Balkancom-
missie, die enige tijd geleden door
de Veiligheidsraad werd uitgezon
den, om de toestanden aan de Griekse
Noordergrenzen te onderzoeken, niet ten
deel gevallen. Zij bracht het niet tot een
eenstemmig rapport inzake de vraag, of
de Russische satellieten de Griekse op
standelingen al dan niet gesteund had
den en zich daardoor hadden schuldig
gemaakt aan direct vijandelijke hande
lingen. En toen zij een subcommissie ter
voortgezette bewaking Wenste achter te
latén, kreeg deze geen toegang tot de
landen die men Juist graag in het oog
wenste te houden.
Dit heeft de Amerikanen, die nog al
tijd trachten, het Oosten van Europa
open te breken, zozeer verdroten, dat- zij
in de Algemene Vergadering der U.N.O.
de kwestie opnieuw aanhangig hebben
gemaakt. Hun voorstel, een permanente
bewakingscommissie in te stellen, werd
aanvaard, en daar in de Algemene Ver
gadering geen veto-recht geldt, kon Rus
land deze aanvaarding niet ongedaan
maken. In.de politieke commissie der Al
gemene Vergadering, waarvan wij heden
het verslag geven, heeft de Sovjet-Unie
echter een uitspraak gedaan, welke in
de huidige omstandigheden weinig van
een veto verschilt. Zij verklaarde n.l. dat
zij de bewakingscommissie zou boycot
ten; o.a. Joegoslavië viel haar bij, en het
lijdt geen twijfel of ook de beide an
dere betrokken staten, Bulgarije en Al
banië, zullen het Russische voorbeeld
volgen.
Dit betekent op de eerste plaats, dat
er van bewaking wel weer niet veel
terecht zal komen. Het is toch al
ontzaglijk moeilijk, in de bergachtige,
bebostg grensgebieden iets te organiseren,
dat op controle gelijkt. Maar nu de te
genwerking der betrokken regeringen in
de scherpste vorm dreigt te worden uit
gesproken en voor een deel reeds uitge
sproken is, nu kan men wel helemaal
de hoop opgeven, een doeltreffende
grensbewaking in te richten. Als de
commissie toch wordt uitgezonden, dan
zijn haar daden vooraf al gedoodverfd,
eenzijdig genoemd te worden. De staten
waartegen zij eigenlijk bedoeld is, erken,
nen haar niet en zullen zich niet aan
haar beslissingen storen.
Op de tweede plaats wordt weer eens
te meer duidelijk, hoe weinig de U.N.O.
zonder de instemming van Rusland ver
mag, als het zaken betreft, waarbij Rus
land zelf direct betrokken is. Dat de Vei-
In een radiorede tot het Franse volk,
heeft premier Ramadier gisteravond een
beroep op het volk gedaan een einde te
maken „aan alle daden, welke de toch
reeds zieke economie van het larid nog
meer zouden verzwakken". Hij stippelde
maatregelen uit, welke genomen zullen
worden om door belasting-verhoging
het staatsinkomen te vergroten, het
budget van 1948 in evenwicht te bren
gen en de frank te stabiliseren. Met
geen woord repte hij over een eventuele
devaluatie, zulks in strijd met geruch
ten, welke aan het begin van deze week
de ronde deden.
De premier zelde, dat de Franse le
vensstandaard tot de helft zou dalen in
dien er niet geïmporteerd werd. „Het is
om deze noden", aldus de premier, „dat
het voor ons noodzakelijk is met allé
landen van Rusland tot Argentinië sa
men te werken."
Hij deelde het volk dat maat
regelen ontworpen waren fm de rege
ringsuitgaven met 20 pet. te verminde
ren, Welke maatregelen betrekking heb
ben op burgerlijke, militaire en recon
structie-plannen.
ligheidsraad in zulke zaken machteloos
stond, omdat de Sovjets zijn besluiten
altijd konden ontzenuwen door het veto,
was een algemeen bekend feit. Het geval
dat zich nu voordoet, laat zien, dat niet
alleen de Raad, maar ook de vergadering
van alle leden, in wier midden geen veto
bestaat, afhankelijk is van Rusland.
Wysjinski heeft geen veto nodig om de
wereld aan zijn laars te lappen. Zijn
sterke positie onder de gedelegeerden
berust met op een hem toegekend recht,
doch op de macht van zijn land.
Hierdoor komt op de pogingen der V.S.,
de Russische invloed-via-de-Veiiigheids-
raad te verzwakken door naast deze
Raad een Veiligheidscommissie, welke
rechtstreeks onder de Algemene Verga
dering ressorteert en waarin geen veto
recht zal gelden, in te stellen, een nogal
twijfelachtig licht te vallen. En men be
gint zich af te vragen, of de Amerikanen
het kwaad niet aan de verkeerde kant
aanvatten. Niet door het veto immers
staan de Russen sterk, doch door hun
kracht kunnen zij zich de luxe van een
veto permitteren. De kwestie van de
Balkancommissies (de vroegere van de
Veiligheidsraad, de toekomstige van de
Algemene Vergadering) illustreert dit
Onmiskenbaar; geen veto-recht bezit
tend, torpedeert de Sovjet-Unie niet het
bestaan doch wel de doeltreffendheid der
commissie. En dat komt neer op een
verhuld veto.
Voor het eerst na de oorlog is in Amster
dam een lading tabak uit Indlë aangeko-
gten. De lossing van de eerste balen uit
het m.s. „Tarakan"
Willem Goossens' Volkstoneel, dat het
afgelopen seizoen voor de NIWIN een
tournee maakte, waarvan de baten vóór
„onze jongens overzee" waren, zal van
10 October af een tournee door Neder
land maken voor het „Katholiek Thuis
front".
Meermalen was de man, die dezer
dagen als beschuldigde voor het tri
bunaal te Zutphen verscheen, dood
gewaand. Men wist dat hij door de
S. D. in 1944 was gearresteerd, omdat
hij na zijn bedanken voor de N.S.B.
en Germaanse SS geen zin had
dienst te némen in de Nederlandse
Landstorm. Ook wist men dat hij
naar Groningen was getransporteerd
en vandaar naar een kamp in Duits
land. Maar daar had - men hem na
de ineenstorting van het Rijk van
Hitier niet teruggevonden, zodat
aangenomen werd dat de geruchten
over zijn fusillering juist waren.
Zelfs in September 1946 doken in
de pers nog berichten op over zijn
dood. Maar toen zat de hier bedoelde
reeds enkele maanden in een Ne
derlands interneringskamp. Deze man
was C. L. ten Cate, eertijds ambte
naar van het departement van
Binnenlandse Zaken en belast met
de leiding van het Centraal Bureau
voor Sibbekunde te Apeldoorn.
Daarnaast had men hem opgedragen^
het afgeven van afstammingsbewijzen*
na een onderzoek naar de afstamming.
Maar dit gold in hoofdzaak gemengde
huwelijken, waardoor de beschuldigde,
naar hij zei, gelegenheid had gehad vele
mensen te helpen hun eigendommen te
rug te krijgen. Hij was benoemd door de
secretaris-generaal dr. Frederiks, wiens
besluiten door zijn verdediger, irir.
Schadt, aan het tribunaal werden over
gelegd. Daaruit moest blijken, dat de
beschuldigde met handen en voeten ge
bonden was geweest aan de richtlijnen
van de secretaris-generaal.
Hetzelfde werk was een half jaar
tevoren nog verricht door de heer
Kan, een zoon van wijlen staatsraad
Kan. Met Ten C. waren ter benoe
ming voorgedragen jhr. mr. dr. E.
A. van Berestein en baron De Vos
van Steenwijk, voorzitter van de
Hoge' Raad van Adel.
In wezen was het werk, dat deze be
schuldigde in zijn ambtelijke functies had
vervuld, precies hetzelfde als wat elke
ambtenaar van de burgerlijke stand en
menig politie-agent had verricht, zonder
daarvoor ooit ter verantwoording te zijn
geroepen, aldus de verdediger.
Nooit kwam de beschuldigde met de
N. S. B. in aanraking en toen men van
hem eiste, dat hij een portret van Mus-
sert in zijn kantoor zou ophangen had
hij dat geweigerd en voor de N. S. B.
bedankt. Uit animositeit jegens de
N. S. B„ maar ook omdat hij zich aan
getrokken gevoelde voor genealogie en
volkskunde, had hij zich aangesloten bij
de Nederlandse SS, doch toen deze hoe,1
langer hoe meer de Germaanse kant op
ging had hij ook daarvoor bedankt. En
toen hij weigerde bij de Landstorm in
gedeeld te worden, had de S. D. hem
gevangen genomen. Twee maanden had
hij ftp zijn doodvonnis zitten wachten,
maar de S. D. legde drie jaar concen
tratiekamp op. Eerst had hij in Neuren
berg gezeten, daarna in het strafkamp
Dachau. Hij zag kans daaruit te ont
vluchten en had toen enkele dagen met
een bekende illegale Nederlander in de
bossen rondgezworven. Een Amerikaanse
tank had hem meegenomen naar Italië,
waar hij als tolk bij hen" had dienst ge
daan. Ook was hij op het vliegveld Ca
tania op Sicilië voor de Britten werk
zaam geweest.
Toen hij 30 November in Neder
land terugkeerde, had men hem ge
arresteerd en nu zit Ten C. dus reeds
22 maanden geïnterneerd. Zijn ver
dediger kon zich niet onttrekken aan
de indruk, dat men deze dood ge
waande zwaar heeft beschuldigd,
om anderen die in vrijheid leven en
waarvan er bij zijn, die hoge func
ties vervullen, te ontlasten.
Aan het slot van zijn uitvoerig plei
dooi verzocht de verdediger zijn cliënt
in vrijheid te stellen. I
Hoewel het tribunaal over veertien
dagen uitspraak zal doen, werd Ten C.
terstond in voorlopige vrijheid gesteld.
In het holle van de nacht werd er
onlangs bij een boer in Bersenbrück
in de Britse zone van Duitsland op
de deur geklopt, terwijl een stem riep:
„Maak open, hier zijn de kolen". In
dodelijke schrik sprong de boer uit zijn
bed en' belde de politie op. „Help", zei
hü, ,,hier zijn de Polen'*. De Polen zou -
den immers de stoottroepen zijn bij een
Russische invasie van westelijk Duits
land. De politie kwam en arresteerde de
kolen-leverancier en de boer wegens hun
nachtelijke zwarte handel-manipulaties.
Een Japanse landbouwer, die land
bezit waar de atoombom op Na
gasaki viel, heeft wonderbaarlijke
resultaten behaald bij zijn oogst van
dit jaar. Het is gebleken, dat de grond
nog radio-actieve krachten bevat. Nu
de boer de opbrengst van het afgelopen
jaar kan overzien, blijkt, dat de oogst
van tarwe tweemaal, die van katoen
driemaal zo groot Is als vroeger. De op
brengst van diverse groente- en fruit-
soorten was met 50 pet. toegenomen.
Amerikaanse deskundigen hebben de
zaak mèt scepticisme, maag ook met
belangstelling in onderzoek genomen.
Admiraal Halsey, een van de be
kenden uit de Pacific-oorlog, is
op zijn nummer gezet door een
blad van de Amerikaanse Methodisten
wegens een zlnsned? In een artikel van
hem. Hierin uitte hij als zijn mening,
dat afgezien van bepaalde uitzonde
ringen hij „geen vechtend soldaat
^vertrouwt, die niet drinkt of rookt".
Halsey bestelde daarom eens honderd
liter Bourbonwijn voor zijn piloten. Het
Methodistenblad haalt er echter gene
raal Doolittle en enige andere bekende
militairen bij, om Halsdy wantrouwend
te vragen, of hü deze wegens hun ont
houding van sigaar en borrel ook niet
vertrouwt.
In de gevangenis in Texas riep iemand
tot een voorbijgaande cipier; „Laat
mü er uit, ik ben een per ongeluk
opgesloten bezoeker". De bewaker scheen
een goedgelovig man te zijn, want hü
maakte de deur open en een gevangene
verdween
In Amerika werd een man tot echt
scheiding gedreven, aldus luidde rijn
verklaring voor de rechter, omdat
hü van zün vrouw Seen tüdschriften
mofcht zien (wegens foto's van vrouv/en)
omdat hü niets over vrouwen mocht
lezen ln de dagbladen en omdat zij ten
slotte de radio afzette, wanneer er een
vrouwenstem sprak. De rechter meende,
dat men „in dit geval wei van enige
jaloezie" kon spreken.
Iets anders ondervond" een andere
Amerikaan, die, toen hij van een meisje
hoorde, dat zij met hem wilde trouwen,
zó hoog van vreugde in de lucht sprong,
dat 'hü bü het neerkomen een been
brak.
Een plaatselijk blad in Idaho be
richtte een dézer dagen dat het
formaat van de krant vergroot
was, omdat er zovele klachten van
lezers gekomen wanen, dat het papier
te klein was om er een whiskyfles in te
wikkelen.
Een kruidenier uit Nagoya ln Japan
heeft een nieuwe partü opgericht,
die hü de „groep van de wettige
keizerlijke dynastie" heeft genoemd. De
oprichter, Kumazawa luidt zün schone
naam, beweert de veertiende opvolger
te zün van de eerste keizer van Japan.
Zün volgelingen rijn reeds honderd in
getal en zün vastbesloten te strijden
voor een „ideaal Japan, onder het ge
zag van zün wettige keizer". Of met
andere woorden: onder Kukazawa de
Veertiende.
Het Bijzonder Gerechtshof te
's-Heriogenbosch zette gisteren de
behandeling voort van het draina op
de Vloeiweide bij Rijsbergen. De ad
vocaat-fiscaal, mr. Houben, moest
bij het begin van de zitting de iet
wat sensationele mededeling doen,
dat een der hoofdschuldigen in deze
zaak, Zuuring uit Arnhem, na het
betekenen van de dagvaarding, uit
het kamp te Maastricht is verdwe
nen en nog niet is opgespoord. Zijn
daad werd bij verstek behandeld.
Zuuring vervulde op de Vloeiweide
'n zeer actieve en leidinggevende rol.
Hij had meer aandaoht voor de Duit
se bevelen, dan voor het angstge-
schrei der vrouwen en kinderen, die
in de kelder met handgranaten wer
den bestookt. Daags na het drama
arresteerde hij de twee enig overge
bleven verzetslieden Buron en Ber
nards, die hij aan de Duitsers uitle
verde. Voor deze landverrader eiste
de advocaat-fiscaal de zwaarste s.raf,
de doodstraf.
Terwül tot voor kort niet bekend was,
wie de verzetspóst ln brand had gesto
ken, bleek het nu aan het onderzoek
van de adjudant der rükspoiitie A. Ver
hagen die reeds eerder wegens uitne
mend speurwerk is onderscheiden te
danken, dat ook hiervan de dader is
achterhaald. De 53-Jarige C. van de Jagt
uit Den Helder heeft uit een brandende
schuur een schop vlammend hout in de
woning op een daartoe gereed gemaakte
brandstapel geworpen, waarop het huis
weldra in lichter laaie stond. Van deze
misdadiger was aanvankelük niets an
ders bekend dan zijn lidmaatschap van
het N.S.K.K. en deswege was hü reeds
eerder tót drie jaren veroordeeld. Met
byzóndere ir.edezegging van het mini
sterie van Justitie werd zün daad thans
afzonderlük berecht. In een fel requisi
toir eiste de advocaat-fiscaal 20 Jai<en
gevangenisstraf.
Tegen de 33-Jarige C. J. van de
Kerkhof uit Breda werd veertien
jaar gevangenisstraf gevorderd. Hü
had met pistool en machinegeweer
stelling genomen in een sloot achter
de verzetspóst. hü was echter niet
in actie gekomen. Verdachte trad ty-
dens de rechtszitting zeer brutaal op
en zei, dat hü de gehele gebeurtenis
als een oefening had gezien.
Tegen de 47-jarige J. P. van Hooy-
donk uit Teteringen, die de schuur ln
brand stak, eiste mr. Houben 12 Jaar
gevangenisstraf. Voor J. A. Wouterlood
van Doesburg uit Teteringen, een 27-ja-
rigé jongeman, die drie jaren een H.B.S.
en drie jaren een M.T.S. bezocht heeft,
was op verzoek van de verdediging een
psychiatrisch rapport uitgebracht, dat
tot verminderde toerekeningsvatbaarheid
concludeerde. Verdachte had munitie
aangevoerd en gewonde verzetslieden
naar de Feldgendarmerie gebracht Te-
De voorbereidingen, die verband hou
den met de stichting van het „Centraal
instituut voor opleiding van sportleiders"
zijn zover gevorderd, dat mag worden
aangenomen, dat de inrichting op 1 Ja
nuari 1948 zal kunnen worden geopend.
Het instituut zal worden gevestigd op
het landgoed „Duinlust" in de gemeente
Bloemendaal. Het gebouw, de bijbehoren
de terreinen en de plaatselijke oefen
gelegenheden, waarvan gebruik zal wor
den gemaakt, lenen zich uitstekend voor
het gestelde doel, namelyk leerkrachten
op het gebied van de lichamelijke opvoe
ding en de sport te kweken, die, na vol
brachte studie, hun arbeidsveld zullen
vinden buiten schoolverband. Het ge
bouw biedt plaatsruimte aan 175 perso
nen. Aan de opleiding kunnen uitsluitend
mannelü'ke personen deelnemen. De duur
van de opleiding is vastgesteld op maxi
maal twee jaar. Gedurende de eerste
maanden zal het onderwijs zich richten
op de algemene theoretische, practische
en didactisch-methodische vorming op
het gebied van de lichamelijke opvoeding
én de sport. Gedurende het laatste half
jaar worden de cursisten in de gelegen
heid gesteld zich te specialiseren in een
of meer takken van sport
Van de candidaatcursist wordt ver
langd, dat hü de leeftijd van 18 jaar heeft
bereikt, dat hü in het bezit is van het
U.L.O.-diploma, van het einddiploma van
een H.B.S. met een driejarige cursus of
een diploma, dat ongeveer dezelfde ont
wikkeling garandeert, dat hij practische
ervaring heeft op het gebied van de
lichamelyke oefening en de sport, dat hij
over een goede lichaamshouding en een
redelijke bewegingservaring beschikt, dat
hij zich onderwerpt aan een medisch on
derzoek en dat zijn persoonlijk optreden
en algemene gedragswijze aan redelijk te
stellen eisen voldoen.
Op 11 en 12 October zal te Keulen een
internationaal concours-hippique worden
gehouden. Tal van geallieerde officieren
zullen hieraan deelnemen, onder wie ko
lonel De Bruyne (Nederland).
gen hem werd tien jaar gevangenisstraf
geëist.
Tegen D. J. Munnlk uit Breda, die 'n
lijdêlüke rol in het drama had, doch
daarna als een dolleman te keer was
gegaan in Breda en in het Noorden,
waar hü zich als een waar terrorist had
doen kennen, eiste de advocaat-fiscaal
12 jaar gevangenisstraf. Verdachte sloeg
er iir.et een ploertendoder op los, hü
eiste honden op, trachtte een actie te
ontketenen tegen de katholieken en had
als waarnemend burgemeester van het
dorpje Kamerik in Utrecht de kans
waargenbmen veertig kazen te stelen.
Tenslotet verscheen nog voor het
hekje de 49-jarige H. W. Llon uit Breda.
Hü was chauffeur geweest en had ove
rigens een 'lijdelijke rol In het drama,
maar later vorderde hü automobielen en
fietsen. Voorts ging hü er met de be
ruchte Duitse oorlogsmisdadiger Wiegand
van de Bredase Feldgendarmerie op uit
om de Bredase politie en marechaussée's
te ontwapenen. Mr. Houben eiste tegen
hem zeven jaren gevangenisstraf.
De genoemde eisen waren met aftrek
van het voorarrest. De uitspraak ln alle
zaken is bepaald op 22 October a.s.
In de vacature van mr. dr. P. J. Wlt-
teman als lid der Prov. Staten van
Noord-Holland is benoemd verklaard
de heer H. Kemna. Aangezien deze zün
woonplaats met meer in Noord-Holland
heeft, heeft hü zün benoeming niet kun
nen aanvaarden. In zün plaats zal nu
benoemd worden de heer F. Spit, tweede
voorzitter van de Bond van R.K. Over
heidspersoneel.
De heer Spit, die in 1891- te Almelo
werd geboren en te Amsterdam woon
achtig is, bekleedt reeds sedert- vele ja
ren een vooraanstaande positie in de
Katholieke Arbeidersbeweging. Naast
zün functie als tweede voorziter van de
Bond van R.K..Overheidspersoneel, is
de heer Spit ook voorzitter van het Al
gemeen Onderlinge Ziekenfonds en
commissaris fan de Utrechtse electrici-
teitsmaatschappü „Pegus".
VRIJDAG
Hil'sum II 415 m. 16.00 Declamatie.
16.20 Trio. 16.50 Smetana. 17.15 Sans
Sóuci. 17.45 Kleine melodie. 18.15
Gram. 18.30 Geest. lied. 18.45 Ned.
Jongelings verbond. 19.00 Nieuws.
19.15 Nederlanders in Duitsland. 19.45
Verzekering. 20.00 Nieuws. 20.15
Kwartet. 20.45 Landverhuizers hoor
spel. 21.45 Dvorak. 22.00 Vragen aan
voorbijgangers. 22.30 Harp. 22.45
Overd. 23.00 Nieuws. 23.15 Gram.
Hilversum I 301 m. 16.00 Jaq Vogel.
16.30 Jongelui. 17.00 Jphan Jong. 17.20
Muz. babbeltje. 18.00 Nieuws. 18.20
Kilima Hawaians. 18.30 Strijdkr. 19.15
Kwartet Corduwener. 19.30 Geloof.
20.00 Nieuws. 20.05 Zang. 20.30 Pro-
bleem van het leven. 21.00 Gram.
21.30 Lekenrechtbank. 21.50 Piano.
22.00 Overzicht. 22.15 Swing. 22.40 Lez.
22.45 Avondw. 23.15 Symph. comc.
ZATERDAG
Hilversum II 415 m. 7.00 Nieuws.
7.15 Gym. 7.30 Morgengebed. 7.45
Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 10.00
Kleuters 11.00 Zonnebloem. 11.45 Or.
gel. 12.03 Hawaians. 12.33 KI. v.
Beeck. 13.00 Nieuws. 13.20 KI. v.
Beeck. 13.40 Filmkwartier Van Dom
burg. 13.50 Viool-orgel. 14.00 Toneel-
kyker mr. Jan Derks. 14.10 Gram.
14.20 Engelse les. 14.40 Gram. 15.00
Jongelui. 15.15 Jonge Kunstenaars.
15.45 Kiosk. 16.00 Gram. 16.20 Vlie
gende Hollander. 16.30 Gregoriaans.
17.00 Wigwam. 18.00 Pianoduo. 18.15
Weekoverzicht. 18.30 Lord Jumpatit.
19.00 Nieuws. 19.20 Gram. 19.45 Ban
den die binden. 19.55 Piano. 20.00
Nieuws. 20.12 Gew. man. 20.20 Wie
weet. 20.30 Lichtbaken. 21.00 Morgen
is het Zondag. 21.40 Een koets vol ver
halen, hoorspel. 22.00 Ork. z. naam.
22.45 Avondgebed. 23.00 Nieuws. 23.15
Mozart.
Hilversum I 301 m. 7.00 Nieuws.
7.15 Gym. 7.30 Gram. 8.00 Nieuws.
8.15 Gram. 10.00 Morgenw. 10.20
Feuilleton. 10.35 Viool. 11.00 Uitz. v.
arbeiders. 12.00 Gram. 12.33 Miller
sextet. 13.00 Strijdkr. 13.30 Gram.
13.45 Silvester kwartet. 14.00 A.J.C.
14.15 Stafmuziek. 15.00 Toneel en
school. 15.15 Men vraagt. 16.00 Onze
houding tegenover Duitsland. 16.15
Gram. 16.45 Om en nabij twintig. 17.15
Phil. Ork. 18.00 Nieuws. 18.15 Sport.
18.30 Strijdkr. 19.00 Beethoven. 19.30
Ik schreef een brief. 19.45 Nederlan
ders in Duitsland. 20.00 Nieuws. 20.15
Notenkraker. 21.15 Commentaar. 21.39
Ork. 22.00 Don Quichotte, hoorspel.
22.30 Ramblers. 23.00 Nieuws. 23.15
Hobby hoek. 23.30 Vrouwenkoor. 23.50
Gram.
In het voorlopig verslag der Tweede
Kamer nopens het ontwerp van wet tot
wüziging en aanvulling van de Höger-
onderwüswet en de middelbaar onder-
wyswet geven vele leden uiting aan hun
verwondering, dat de regering thans deze
voorstellen tot gedeeltelijke herziening
bq de Kamer aanhangig heeft gemaakt,
terwijl toch volgens aankondiging bin
nenkort een algemene herziening dezer
wetten verwacht mag worden.
Het viel deze leden moeilijk zich een
goed oordeel over deze voorstellen te
vormen, zonder het beeld der aanstaan
de algehele herziening duidelük voor
te hebben. De voorgestelde wijzigingen
konden als evenzovele verbeteringen op
zich zelf vrij algemeen de instemming
der leden verkrijgen.
Algemeen werd als billijk aanvaard,
dat de subsidieregeling wordt herzien in
die zin, dat de toekenning van een be
drag per klas komt te vervallen en dat
de algemene maatregelen van bestuur,
waarin de berekening der subsidie nader
wordt uitgewerkt, in voorkomende geval
len uitzonderingsregelingen mogelijk zul
len maken. Wel zojuden vele leden gaarne
nader nopens een en ander worden inge
licht.
Over de opneming van het vak muziek
en zang in de wet werd verschuilend
geoordeeld. Vele leden vroegen zich af.
of bij de huidige overlading van het
Timide, beleefd en steeds weer
naar de juiste woorden zoekend,
stond Donderdagmiddag voor de 7e
Kamer van het Haarlemse Tribu
naal, onder presidium van mr. Goud
smid, terecht de' gewezen leider van
het Nat. Soo. Studentenfront en de
voormalige geneesheer-directeur van
het Gem. Ziekenhuis te Zaandam,
dr. F. Houdijk. Er was een dossier
van ruim 8 c.M. dik en een ten las
te legging van niet minder dan 12
punten, overigens geheel vrüwillig
door de beschuldigde zelf samenge
steld. Een onbarmhartig doch cor
rect kruisverhoor moest het Tribu
naal inzicht verschaffen in de faits
en gestes van deze .notoire, thans
oprecht bekeerde, N.S.B.-er, die de
moed had openlijk te getuigen van
het verkeerde in de Nationaal-So
cialistische denkwijze en bereid was
de consequenties hiervan te aan
vaarden echter er aan toevoegende,
dat hij nimmer geweten had .hoe
de Joden in Duitsland waren be
handeld. Hetgeen mr. Goudsmid de
opmerking ontlokte: „De voorzitter
van de Joodse Raad wist hiervan
niets, dos waarom zouden wij n niet
geloven."
Daar de beschuldigde vrijwel alle
punten van de ten laste legging toegaf,
had het tribunaal de gelegenheid nauw
keurig navraag te doen naar het feit
hoe het mogelük was dat een jongeman
van nauwelüks 30 laar, pas afgestu
deerd, als directeur van een der groot
ste ziekenhuizen van het land kon wor
den benoemd. Dan blükt, dat de Nat.
Soc. burgemeester van Zaandam eerst
naar de gezindheid en dan pas naar de
bekwaamheid had gekeken. Overigens
was Houdijk liever kinderarts geworden.
Leider van het Studentenfront was hü
geworden doordat prof. Schrieke aan be
schuldigde had verklaard dat het mis
liep met die N.S.B.-studenten, die maar
liever ln een of ander uniform rond
liepen, filmavonden bezochten en van
alles deden behalve studeren. Houdük
heeft toen getracht de studenten op te
vangen, hetgeen maar gedeeltelijk
gelukte, daar er toen reeds tegenstellin
gen bestonden in de N.S.B. over de 3.S,
en andere nazi-instellingen. Met een
zucht gaf Houdijk toe, dat hü al eerder
uit de N.S.B. had moeten treden, maar
een gevoel van trouw weerhield hem.
Toen hij in 1944 op moest treden als
transportgeleider van N.S.B.-ere naar
Duitsland, onttrok hü zich direct aan
verdere activiteit en practiseerde hü in
een diaconessenziekenhuis in Nimburg
(D.). De omgang met Engelse en Ame
rikaanse artsen gaven hem inzicht dat
de lün die hij sinds 1934 volgde naar de
afgrond vosrde. Teruggekomen in Ne
derland stelde hü rich ter beschikking.
Mr. Goudsmid stelde nog enige voor
Houdijk zeer lastige vragen over ver-
dachte's relaties met Blokzijl en de
S.D. En hoewel deze plausibele ver
klaringen kon afleggen, meende de
president, dat dit niet zo gemakkelijk
zou gaan met een motief te vinden
voor het lidmaatschap van de artsen
kamer. En inderdaad moest HondUk
toegeven, dat dit een dolkstoot in de
rug van het medische verzet was ge
weest
Na een gloedvol pleidooi van mr. Tie-
mens uit Groningen trok het tribunaal
rich in raadkamer terug en bracht daar
na als advies uit: onmiddellüke invrij
heidstelling, geen interneringstraf, niet
onder toerichtstelUng, echter wel ont
zetting uit het acief en passief kies
recht. Deze uitspraak motiveerde de pre
sident als volgt: Uit het intensief on
derzoek is gebleken, dat Houdük be
keerd is van de dwalingen zijns weegs
en dit niet alleen met de lippen belijdt.
De 16 maanden internering is voldoende
correctie geweest.
Voorts overwoog het tribunaal, dat het
onder toezichtstellen een belemmering
kan z|jn tot het groeien tot een vol
waardig lid in de maatschappij, zodat
ook doze maatregel niet zal worden toe
gepast, overtuigd als het tribunaal is
van de eerlijke bedoelingen van deze
delinquent.
Maar dat loste geen problemen op en
zou ook zeer zeker geen misdrijf voorko.
men. Jane keek op haar polshorloge
Het was bü enen en zij had trek. Plot
seling dacht zü aan Rapunzel, omdat het
meisje om deze tijd met de geheim
zinnige Barison zou gaan lunchen.
Jane was dicht bij Massey en zü
dacht, dat het misschien wel eens goed
zou zijn eens te kijken wat voor Iemand
die Barison eigenlijk was. Bovendien
zou het haar gedachten afleiden.
Tussen enkele bezoekers in ging zü
naar binnen. Rechts was een kleine
bar, links was de brede entrée van de
eetzaal. Een ogenblik stond zij daar stil
en haar ogen gingen sperrend dnor de
zaal.
Rapunzel zat aan een tafsltje bü het
raam, haar rug naar J£\ne toe. Tegen
over haar zat een slanke jongeman met
een alledaags .ulterlük en lichtblond
haar. Jane dacht aan wat Canopus Jo
nes van hem had gezegd. Inderdaad,
niemand zou hem missen als hü er niet
was.
Rapunzel scheen niet bepaald in de
zevende hemel te züh- Ondanks al de
pogingen van Barison om een gezellig
gesprek te voeren, bleef zü koel en on
bewogen. Zij stelde absoluut geen be
lang in hem en scheen alleen te rijn
gekomen met het doel om te lunchen.
Jane vond 'n tafeltje niet vér van hen
af en rij glimlachte toen zü Ra.punzel's
koele houding zag, maar tegelükertüd
vroeg zü zich af waarom 't meisje dan
in 's hemelsnaam met een type als Ba-
risop uitging
Peinzend gebruikte Jane haar lunch
Toen zü klaar was riep zü direct de
kellner om af te rekenen, zodat zü weg
kon gaan zodra dit nodig mocht zyn.
Jane wilde weten waar Rapunzel naar
tpe ging en waarom. Haar eigen om
standigheden was zü totaal vergeten en
zü dacht geen moment aan de gevolgeri
die het kon hebben wanneer zij daar.
haar eigenwijze neusje in zou steken. Zü
wilde dat Canopus bü haar was of ma
joor Bowie; maar zij was nu eenmaal
alleen. En Jane was geen voorzichtig
meisje. Haar impulsief katakter had
haar altüd tot directe actie aangezet en
de dag van morgen zou wel voor het
züne zorgen.
Rapunzel stond op en Barison haastte
zich om af te rekenen en volgde haar
toen. Jane boog rich over haar tafeltje,
maar Rapunzel had geen belangstelling
voor haar omgeving en keek strak voor
zich uit. Jane wachtte nog even en volg
de hen toen.
Rapunzel liep zo beslist en doelbe
wust voort, dat Barison wel mee moest.
Uit haar gedragingen concludeerde Ja
ne dat het meisje een bepaald doel voor
ogen had en tot haar schrik en verba
zing merkte Jane dat zü vlak bü de
straat waren, waar zü en haar vier
metgezellen woonden. Bü de laatste
hoek kwam haar opeens weer het tele
foongesprek van die morgen in, ge
dachten Rapunzel's bewering dat zü
niet te laat zou zün. Nu begreep zü de
bedoeling van deze woorden. Het meisje
had 'n afspraak gemaakt en kwam die
thans na; het was duidelük waar zü
die afspraak had. Jane's veronderstel
ling werd bewaarheid, want Rapunzel en
Barison hielden stil voor de stoep van
Jane's huls. Naast elkaar bestegen zü de
treden en Barison belde aan. Op het
zelfde ogenblik werd de deur geopend
en zü verdwenen in het huis.
Jane voelde een angst als zü nog nooit
in haar leven had gekend. Haar adem
haling ging snel en zü voelde haar har'
bonzen. Snel liep zp naar huis en stond
een moment besluiteloos. Het een of
ancles plan werd nu ongetwijfeld daar
binnen ten uitvoer gebracht. Rapunzel
was onder een voorwendsel in haar huis
gelokt; het drama bereikte nu zün
hoogtepunt.
Jane wist nu dat zü het bü het rechte
eind had gehad. Niet Jason Tickle, maar
Rapunzel zou het slachtoffer zün; z|j
begreep dat er ln haar huls iets ging
gebeuren iets vreselijks, dat gebruikt
zou kunnen worden om de oude Tickle
een enorme soms gelds af te zetten. En
zü, Jane, stond er alleen voor om in
te grüpen. Elke seconde was kostbaar-
Zü durfde niet weg te gaan om inspec
teur Henge of Link Bowie of Canopus
Jones op te bellen, wat er gedaan kón
worden, moest zü zélf doen.
Het valt niet te verwonderen, dat zü
een ogenblik aarzelde en dat zü er voor
terugschrikte om de stoep van haar
eigen huis te betreden en naar binnen te
gaan. Maar toch moest het, wét voor
risioo het voor haar zelf ook met zich
mede zou bréngen.
Juist zei.te Jane haar voet op de on
derste trede, toen zü een onheilspellend
geluid hoorde in het huis een ge
dempte knal. Van schrik gaf zü een gil
letje; toen rende zij de stoep op, opende
met haar sleutel de deur en trad ,in de
schemerachtige vestibule. Het was stil,
angstig stil. Zü luisterde met Ingehou
den adem, maar geen geluld drong tol
haar door. Toen hoorde zü opeens iets,
een zacht gemompel. Het kwam van
rechts, waar een kleine ontvangkamer
was.
Jane liep op haar tenen naar de deur
en voorzichtig deed zü deze cp een kier
open. De blinden waren voor de ramen
en de kamer was ln half duister gehuld.
Toch kon zü wel wat zien meer dan
genoeg zelfs. Vlak bü de deur stond
Rapunzel, kykend naar Iets op de grond.
Bü haar voeten lag het lichaam van 'n
man, de Jonge Barison. Hü lag voorover
en bü zün hoofd was een donkere plek
op het vloerkleed die zich langzaam
uitbreidde. Hü lag roerloos.
Met stüve bewegingen als van een
slaapwandelaar bracht Rapunzel haar
hand omhoog en keek met een ongelovig
gezicht naar een revolver die zü ln haan1
vingers gekneld hield. Toen wierp zü
het wapen weg. Maar vlak voordat zü
dit deed, werd de kamer gedurende de
fractie van een seconde hel verlicht.
„Rapunzel," riep Jane.
Rapunzel draaide haar hoofd om en
Jane zag een paar verschrikte ogen lp
een lükbleek gelaat. Het meisje scheen
haar niet te herkennen.
„Hü ls van pa," zei ze. „Die revolver
Is van pa."
Toen herkende zei Jane. „Dus hierom
hebt u mü hier laten komen," zei ze
met een matte stem.
leerprogramma het verplicht voorschrij
ven van deze nieuwe vakken aanbeveling
verdient, waarom de minister zich niet
beperkt tot de mogelijkheid van opne
ming dezer vakken in het leerplan.
Vele andere leden hadden node een
nadere omschrijving van wat onder /mu
ziek en zang'' te verstaan is, gemist Er
is toch een duidelijk verschil tussen het
eventueel zelf door de leerlingen bespe
len van bepaalde muziekinstrumenten en
het hun bübrengen van het begrip der
musicologie. Van dit laatste waren deze
leden voorstanders. Voor het ogenblik
zouden zü echter deze vakken slechts
willen toegevoegd zien aan het leerplan
der middelbare meisjesscholen. Aan het
leerplan der gymnasia, hogere burger
scholen en handelsdagscholen kort voor
een algehele herziening achtte hü be
zwaarlijk acceptabel.
De dikwüls optredende onevenwich
tige verhouding tussen de groenten-
prijzen voor de consument en de in
koopprijzen van deze producten op
de veilingen heeft de regering aanlei
ding gegeven tot het doen vaststellen
van handelsmarges, die ten hoogste
een bepaald percentage van de kost
prijs voor de handel mogen uitmaken.
Het Bedrijfschap voor Groenten en
Fruit heeft een door de mfnister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
goedgekeurde verordening uitgevaardigd,
krachtens welke de groothandelaar in
groenten zijn kostprüs (bestaande uit de
door hem betaalde veilingprüs, de fust.
huur en vrachtkosten) mag verhogen
met ten hoogste 12 pet. Mocht de volgens
deze norm berekende verhoging minder
bedragen dan f 1.50 per eenheid (100 kg.,
100 bossen of 100 stuks, naar gelang
de aard van het product), dan mag dit
bedrag van f 1.50 ln rekening worden ge.
bracht.
De kleinhandelaar mag bü levering
van groenten aan consumenten zün kost
prüs (bestaande uit inkoopsprijs, fust-
huur en vracht) verhogen met ten hoog
ste 30 pet. Indien deze verhoging minder
zou bedragen dan f3— per eenheid
(100 kg., 100 bossen of 100 stuks), dan
mag de kleinhandelaar f3.in rekening
brengen.
De prüzen van ruwe Inlandse tabak,
welke door beroepstelers is geteeld, wor
den binnenkort blükens mededeling van
de minister van Landbouw, Visserü en
Voedselvoorziening vrijgelaten. Het Di.
rectoraat-Generaal van de Prijzen vestigt
er echter de aandacht op, dat de prijzen
van de producten, die uit deze Inlandse
tabak worden vervaardigd, hierdoor geen
wijziging ondergaan.
Serie van C.
Mar jot te Amsterdam.
No. 1405
v
No. 1406 11 st. op 7, 9. 10, 12, 14, 16, 17,
20, 22, 24, 25, dam op 50. Wit 10 st op
21, 23, 26, 29, 32—34, 37, 39, 48.
No. 1407 Zw. 11 st. op 4, 7—10, 11, 17,
20, 21, 25, 37. Wit 9 st op 18, 23, 28, 30,
32, 34, 38, 39, 41.
Van bovengenoemde auteur mochten
wy een groot aantal tijdens de oorlog
vervaardigde composities ontvangen. De
heer Marjot een veteraan op damgebied,
heeft nog slechts weinig aan componeren
gedaan, heeft zich ook niet laten leiden
door „Scherpe Regels", doch niettemin
aardige stukjes samengesteld die het op
lossen zeker waard zyn. Voor alle geldt:
wit speelt en wint; oplossingen kunnen
worden ingezonden tot uiterlyk half No
vember aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan
30, Heemstede.
Oplossingen.
Serie van G. de Wolf te Purmerend.
No. 1388 Wit speelt naar 35, 41, 31, 27,
22, 21, 2. 20 en wint. No. 1387: 25, 29—23,
20, 33—29, 9, 4 en wint No. 1388: 35—30,
31, 30, 3934, 24, 4, 5 en wint Zowel van
stand als ontleding prachtig werk!
Van de nummers 1381 en 1382 ver
melden wy nog enige bijoplossingen: No.
1381 bevat naast de auteursoplossing ook
een zeer fraaie nevenoplossing 4943.
43—39, 33, 39, 47—42, 38, 10, 23 en wint!
Dit had de auteursbedoeling kunnen zijn,
doet daar althans niet voor onder. No.
1382 is eenvoudig te winnen door 39,
3329, 18 enz. De heer Jos H. H. Ras
te Pey bereikte met het vinden van het
maximum aantal afwijkingen wederom
de prys voor het 3de kwartaal.
Uitslag Ang.-serie.
De loting onder de goede oplossers van
de Augustus-serie had tot resultaat dat
de prüs ad. f 5.werd toegewezen aan
de heer J. Zuiderduin te Santpoort. De
prijzen worden toegezonden.
Eindspel.
Onlangs toonde mem ons het volgende
eindspel: Zwart 3 st. "op 25, 30 en 31.
Wit 1 stuk op 40 en dam op 46. Wit speelt
en wint. Jammerlük wist men niet de
herkomst, daarom luidt nu de opgave:
Wie zendt ons behalve de oplossing ook
nadere gegeven-"
