Christelijke Oratoriumvereniging
r
OlfDU
Columbus ontdehj
Amerika
Prestatiegeld
DOKIE DURF EN DE TIJDSTOEL
SPINNETJE SPIJKER en HOLLETJE HAAIEWIET
Van het witte doek
JjOXL t Bel 13000
©cearnca
Clafïte
Kinderen gescheiden
van hun ouders 1
Belangrijke uitvoering van Bach's Hohe Mes se
1947
R ozen k ransrnaand
ZATERDAG 18 OCTOBER 1947
PAGINA 3
Chin. Ind. Rest. Hongkong
GEZINSAVOND K.A.B.
BLOEMBOLLENCULTUUR
Ook deze afdeling tegen
referendum
Cabaret-avond ten bate van
R.K. Kinderhuis
De natuür in de war
u
BANANEN
Eerst eten
Schrijvende vliegtuigen
TEKENCURSUS
Het gouden zwaard,
dat Koningin Wil-
helmina aan gene
raal Eisenhower ten
geschenke heeft ge
geven, om daarme
de de dank van het
Nederlandse volk
voor de bevrijding
tot uitdrukking te
brengen, is Dinsdag
door onze ambas
sadeur in Washing
ton, mr.. E. van
Kleffens, aangebo
den. De overhan
diging had plaats
tijdens een kleine
plechtigheid in de
Nederlandse Am
bassadeGeneraal
Eisenhower zeide in
zijn dankspeech:
„Dit zwaard zal voor
millioenen Ameri
kanen een herinne
ring zijn aan de
moed van het Ne
derlandse volk,"
Twee militairen gewond bij
granaatontploffing
Achtergelaten betrekkingen
van Indië-gangers
Officiële Publicatie
Na jarenlang bestuderen en uitvoeren
Van de Matthaus-passie heeft George
Robert het in 1941 aangedurfd, het twee
de omvangrijke, magistrale Bach-werk,
de Hohe Messe, dat van het koor nog
meer eist dan de passie, uit te voeren.
Een herhaling volgde in 1946 en beide
malen was de oude Baaf met duizenden
bezoekers gevuld.
Voordat men een ander meesterwerk
in studie gaat nemen, volgde gisteren nog
eén uitvoering van de Mis. echter in de
concertzaal, alwaar ook in 1934 de eerste
Uitvoering van dit werk in Haarlem door
de Ned. Bach vereniging geschiedde.
Deze eerste uitvoering voldeed in alle
opzichten; alleen kon men een aanmer
king maken op de zaal-entourage, welke
toch eigenlijk niet geschikt is voor een
Werk, bedoeld voor liturgisch gebruik bij
de Evangelisch Luterse Kerkdienst. En
dat voelde men ook thans weder, al
schepte Robert zoveel mogelijk sfeer van
een gewijde omgeving.
Een zaaluitvoering biedt op dit punt
Cen nadeel, doch ook voordelen. In de
°ude Bavo-kerk met haar ontzaglijke
ruimte en prachtige, maar tevens ge
vaarlijke acoustiek is het b.v. zeer
moeilijk bij gecompliceerde polypho-
hische onderdelen de klank van zang en
spel correct rhythmisch te houden, de
Pianozang vooral niet vaag, ondefinieer
baar te laten worden. En hieraan voegen
We ook toe: de spanning in de koorzang
met te doen verslappen, deze zang zui
Ver te houden ondanks de enorm grote
taak. die het koor in dit werk heeft te
Vervullen (15 van de 24 nummers, waar-
Van slechts 6 vier-, de overige 5, 6 en
o-stemmig!).
In de zaal kon men nu dan ook veel ge
makkelijker 't polyphone stemmenweef-
*el. zoals in 2-de Kyrie, Gratias en Cru-
cifixus, volgen, klonk de zang aldaar op
een enkele uitzondering na, strak rhyth
misch, bleef de piano-zang (b.v. Et in-
carnatus est) duidelijk hoorbaar, werd
®r vrijwel steeds zuiver gezongen en
BaaklEM. Smedestraat 21, telefoon 21875
(Adv.)
In zijn bundel „Hart van Brabant"
Schreef Anton'van Duinkerken het won
derschone gedicht „Lied om Eva", waar
in hij de grote eenzaamheid schildert
Van Adam. God zag die eenzaamheid en
schiep uit Adam de vrouw om hem in
dienende liefde bij te staan.
Aldus begon pater Tijnagel O.F.M. zijn
Verhandeling over het gezin, die hij gis
teravond hield op de gezinsavond van
de K.A.B.. kring-centrum.
Alle eeuwen door is die eenzaamheid
het merkteken geweest van de man, ter
wijl de vrouw als een geestelijke aanvul
ling steeds naar de man toe geschapen
Werd om zo in het huwelijk met hen»
Cen twee-eenheid te vormen.
Dit is de katholieke visie op huwelijk
en gezin in tegenstelling tot hen, die het
huwelijk zuiver beschouwen als een za
kelijk contract, dat even gemakkelijk
opgezegd kan worden ais dat het geslo
Ipn wordt.
Wij moeten niet zien naar de gekroon
de hoofden, want in Gods ogen hebben
gekroonde zielen de meeste waarde. De
man is in het gezin de ongekroonde
koning, de vrouw de Ongekroonde konin
gin.
Pater Tijnagel wees er dan ook op
dat de vader een man van gezag dient te
2ijn, de moeder een stille kracht van de
helde en de kinderen zuivere kinderen
In de ware zin van het woord.
Dan pas kan het gezin echt christelijk
*ijn en het zal bij eventuele moeilijkhe
den nimmer ten onder kunnen gaan.
De verhandeling van de spreker werd
Uitstekend omlijst door het mannenkwgr-
tet Orpheus, Het is te betreuren, dat de
opkomst op deze avond waaraan zoveel
Zorg was besteed zo uiterst miniem was.
gingen de pompeuze forte-delen, o.a.
Sanctus. met een intense spanning en
niet misplaatste geestdrift. Alleen in het
zeer lange slotdeel van het Credo bleken
de sopranen een weinig vermoeid te
zijn.
De vocale en instrumentale koren
sloten goed ineen, het orgel verschafte
steun en glaffr. soms door ietwat te sterk
vulstemmengebruik een glans van te,
helle kleur. De vocale solisten: de dames
Wickevoort Crommelin en Woud. de
heren le Fèvre en Hekman droegen hun
partijen klank- en stijlvol voor. waar
door tussen de talrijke koornummers een
fraaie afwisseling werd verkregen. De
instrumentale solisten blonken uit door
gevoelvol en kleurrijk spel, waarmede
zij de solisten secundeerden. Bovenal
viel het bepaald schone, artistieke spel
van concertmeester Oelers op.
Dirigent George Robert leidde rustig
en waardig, met juist inzicht van stijl en
geest; kleine afwijkingen in de koorzang
werden aldra door hem hersteld. De
zaal was goed bezet; niet uitverkocht, al
telt Haarlem talrijke Bachkenners en
vereerders. Te hoge entréeprijzen?
OL. KOOP.
De afdeling Heemstede van de Alge
mene Vereniging van Bloembollencultuur
is gisteravond in het R.K. Verenigings
gebouw in vergadering bijeen gekomen.
Na een openingswoord van de voorzitter,
de heer J. F. Ch. Dix, werden de be,-
schrijvingsbrief van jhr. Van Nispen tot
Pannerden en het voorstel Grootebroek
tot opheffing van alle saneringsmaatre
gelen, gesteund door 12 afdelingen, in
behandeling genomen. Al spoedig bleek,
dat een grote meerderheid zich kantte
tegen het voorstel Grootebroek, hetgeen
duidelijk tot uiting kwam in de stem
ming. Met 20 tegen, 9 voor en 2 blanco
werd het voorstel verworpen.
Het verzoek van het hoofdbestuur, over
te gaan tot het houden van een referen
dum onder alle bollenkwekers, dus ook
onder de niet-leden, werd met nog grote
meerderheid van de hand gewezen en
wel met 26 stemmen tegen en 5 stemmen
voor.
Een bij de rondvraag besproken kwesT
tie betreffende hen. die de teelt vrijwil
lig inkrimpen en toch 5 pet. voor het
surplusfonds moeten betalen, zal op de
aanstaande algemene vergadering worden
voorgelegd.
Tot afgevaardigden voor deze verga
dering werden gekozen: Jac. Roozen Jzn.,
Coen Roozen, Anton Roozen en W. de
Boer als- plaatsvervanger.
Ten bate van de wederopbouw van haar
in September 1944 door de Duitsers ver
woeste kinderhuis hield de R. K. Her
stellingsoord-vereniging van Spoor, en
Trampersoneel „Mgr. Mutsaers" Vrijdag
een cabaret- en feesjApvond in hotel „De
Leeuwerik". Vcor hetzelfde doel was op
deze avond ook nog een loterij met
waardevolle en aardige prijzen georgani
seerd. Medewerking verleenden het ca
baretgroepje H.V.A.T., het dansorkest
„De Melodisten" onder leiding' van W. T.
de Clerq, de Samoa Hawaiians onder lei
ding van B. Sleper, en een dansgroepje.
Genieten kon men vcorts van enkele
mooie accordeonsolo's en van het prach
tig door Elly Kales gezongen Pa nis An-
gelicus. Zeer vlot danste mej. A. v. d.
Heyden de 5e Hongaarse dans van
Brahms. Sketches ontbraken natuurlijk
niet cp het programma.
Tot slot van de avond was er gelegen
heid tot dansen op de muziek van „De
Melodisten".
Het is een trieste geschiedenis, die zich
daar in een Engelse haven afspeelt. Een
betrouwbare seinwachter is getuige van
een vechtpartij aan de. waterkant en ziet,
dat een man in het water geworpen
wordt, die dreigt te verdrinken. Hij
tracht hem te redden, maar dit lukt hem
niet. Wél komt hij met een koffertje
bankbiljetten aan de wal en om dat kof
fertje ontspint zich de tragedie. Een ster
ke, goed-gespeelde, soms adembenemende
film. niet alleen door het verhaal, maar
meer nog door het sublieme spel van
Simone Simon en Robert Newton. Vol
wassenen kunnen „Haven der verleiding"
in Rembrandt gaan zien.
In het voorprogramma toont City
deze week een aardige rolprent over het
leven op een Franse boerderij. Daarna
verschijnt het tweede deel van „Tarzan
de Onoverwinnelijke" op het witte doek
en men ziet de aapmens weer in talrijke
gevechten op zijn speurtocht naar „De
Groene' Godin". Deze week is zijn opera
tieterrein echter niet alleen de jungle.
Met vrienden en tegenstanders bevindt
hij zich op een zeilschip in een ontzettend
noodweer. Woeste golven slaan over de
reling, de masten breken af en het schip
vergaat. In het tumult, dat ontstaat, sneu
velen de vijanden. Na hun redding zien
we Tarzan en zijn gezelschap ergens in
Hongarije, gekleed in de dracht der
streek. Hoe zij daar terecht komen, ver
telt de rolprent niet. wel echter, dat Tar
zan zijn geliefde vindt. Enigszins onsa
menhangend is het verhaal wel. Toegang
18 jaar.
Een vreemde geschiedenis brengt de
film „Moord onder narcose", welige deze
week in Cinema Palace draait.
In een Engels hospitaal sterft bij een
operatie een postbode onder verdachte
omstandigheden. Een verpleegster, die
blijkbaar te veel weet, wordt door de on
bekende moordenaar neergestoken. Een
inspecteur van Scotland Yard bemoeit
er zich mee en brengt tenslotte het hele
geval tot een oplossing, die hem echter
zelf niet bevredigt ende toeschou
wer evenmin
Het verhaal, dat door een vervelende
amourette bar langdradig wordt, gaat
tenminste uit als de bekende nacht
kaars.
Boven dé 18 jaar.
De vruchtbare Alfred Hitchcock is in
het Luxor-theater vertegenwoordigd
met „Berucht" (Notorious), een film, die
hij natuurlijk knap in elkaar heeft
gezet, maar die niettemin doet verlan
gen naar een ander, belangrijker onder
werp, door deze regisseur behandeld.-
Vooral het begin Is weinig verheffend,
doch langzamerhand ontspint zich een
interessant verwikkelde sptonnage-ge.
schiedenis, die aan het eind een span
nend hoogtepunt 'bereikt.
Ingrid Bergman, de begaafde actrice,
en Cary Gran spelen de hoofdrollen.
(Volwassenen).
Zoals reeds gemeld, draait in het
Spaarne-theater de prachtige Zuidzee-
film „Zamboanga", In het voorprogram
ma een première voor Nederland „De
Klokken van Capistrano".
DAG EN NACHT
In een der Bloemendaalse tuinen doet
zich hét opmerkelijke verschijnsel voor,
dat reeds voor de tweede keer in dit sei
zoen een appelboom zich in haar volle
bloesempracift ontplooit. Ongetwijfeld
laat de natuur zich docr de uitermate
milde temperatuur van de laatste dagen
enigszins in de war brengen
Hef gevaarlijke in hef mannequin-beroep Kiest Aftlee partij
in een oude kwestie? Prinses Margaret's eerste officieel optre
den „No, No" schreeuwden 700 vrouwen.
Een mannequin in een riiodeme lange
japon, die de moed had zich op
een markt te begeven, is zonder
meer door de Parijse marktbezoeksters
aangevallen enuitgekleed. Er kwam
natuurlijk een tikje jalouzie bij. De rel
begon, toen iemand riep; „Kijk eens naar
die japon van 40.000 francs, terwijl onze
kinderen geen melk kunnen krijgen!"
Meteen waren alle hekken van de dam.
Het Damesblad, dat de mannequin de
markt opstuurde in gezelschap van een
fotograaf, heeft in ieder geval bereikt wat
het wilde weteh: de reactie van de huis
vrouwen op de nieuwe mode.
In het buitenhuis van de Engelse pre
mier, het bekende „Chequers", zijn
voortaan mannelijke bediendes taboe.
Attlee heeft de oorlogsmaatregel van
Churchill, om militair vrouwelijk perso
neel het huishoudelijke werk te laten
doen, eerst gehandhaafd en nu definitief
gemaakt. De premiers menen vrouwen
beter te kunnen vertrouwen dan de man
hen, wanneer het gaat de geheimen van
het huis bewaard te houden! De land-
hger-meisjes zijn echter door Attlee
vervangen door .Wrens" van de marine,
die op hun beurt weer opgevolgd zullen
borden door de „Waafs" van de „Royal
Air Force".
De eerste zelfstandige prinsesselijke
handeling, die Prinses Margaret
Rose heeft verricht, bestond uit
het stuk gooien van een fles Zuid-Afri
kaanse wijn! Deze daad was niet zo ne
gatief als het misschien lijkt, daar op 't
moment, dat de scherven omlaag vielen
en de witte wijn wegspatte, het 28.500
ton metende passagiersschip „Edin
burgh" van de helling gleed. Met dit
Wegglijden van het schip van de hel
ling werden de lasten op de schouders
van de prinses geladen van een vol
waardig lid van de koninklijke familie.
De nieuwste vorm- van chantage is
ergens in Engeland voorgekomen,
waar iemand een dreigbrief ont
ving, waarin niet alleen 500 gulden, maar
een paar nylons werden geëist.
Zevenhonderd vrouwen schreeuwden:
..No no", toen de Engelse minister
Sir Stafford Cripps in een rede In
Wolverhampton zinspeelde op een mo
gelijke verhoging van de tabaksprijzen.
De luisteraars hadden liever rantsoene
ring dan hogere prijzen. De minister trok
«r zich weinig van aan en sloot zijn
°espraak met de woorden, dat het meer
dan erg was, zoveel geld als de mensen
aan tabakswaren wilden uitgeven.
De eigenaar van een restaurant in
Nottingham werd tot 10 gulden
boete veroordeeld wegens het ver
kwisten van stroom. Controleurs had
den ontdekt, dat hij zes lampen voor ad-
vértentie-doeleinden had branden, ter
wijl de zon helde/ aan de hemel stond.
Alle meisjes van de zesde klas van
een Britse Hogere Internaat-School
zijn in een soort „eet-staking" ge
gaan. Slecht gekookte aardappelen en
aangebrand eten zijn de aanleiding van
deze actie, die de meisjes allerminst zal
doen vermageren. Want wanneer de klok
voor het diner luidt, verlaten zij het ge
bouw en gaan in een naburig restau
rant een eigen maaltijd eten. Dit als
duidelijk protest, aldus verklaarden zij,
tegen het kostschool-eten. In de vijfde
klas zijn al stemmen opgegaan voor een
sympathie-staking, zodat vandaag of
morgen de kok wel eens met zijn brouw
sels zou kunnen blijven zitten.
Een Amerikaans geleerde met de Ne
derlandse naam Kuiper heeft een
belangrijke ontdekking gedaan: na
jarenlang speuren heeft hjj gevonden,
dat er zich in de atmospheer op Mars
een hoeveelheid carbon dioxyde bevindt
gelijk aan die, welke op de aarde voor
komt. „Dit betekent", aldus zegt de ge
leerde In een verklaring, ,,dat wij nu
tenminste iets weten van de atmospheer
op Mars. Tot nu toe wisten wij niets."
Luckman, Amerika's zuinigheidsko
ning, mag niet over gebrek klagen
aan volgzaamheid van vele Ame
rikanen. Acht senatoren hebben hem
laten zien, hoe zij het doen. Toen zij hem
enige dagen geleden uitnodigden over zijn
programma te discussiëren hebben zij
hem ontvangen op een wijze, die slechts
zjjn goedkeuring kan hebben gehad.
Want iiet menu, dat hem en elf anderen
werd voorgezet bestond uit een bordje
benenscep, wat gestoofde appeltjes, bis
cuit en koffie. In het dure Amerika
kostte dit maal voor twaalf man. A,
tien gulden!
aiiiiiiiiiiiiiiiiitiiuiiiitiitniiiiiiiiitiiu
I 1ste JAARGANG 1
aimntni mmnnmmmmnmnuiiic
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiinimnniim
Zo denken wij weer aan het
kleine regeltje uit ons geschie
denisboekje: 1492, Columbus
ontdekt Amerika. Maar zo een-
voudig als het in de geschiede
nis, staat, is het heus niet ge
gaan.
Columbus was Italiaan van
geboorte. Uit zijn jeugd is wei
nig bekend: hij was kaartenma
ker, dus behulpzaam bJj het
vervaardigen van kaarten, wat
in die tijd een moeilijk vak was,
omdat lang niet alle landstre
ken bekend waren. Maar hij
voelde zich het meest tot de
zee aangetrokken Van zichzelf
getuigde hü:
„Van mijn vroegste jeugd af
was ik zeeman en dit ben ik ge
bleven tot op de huidige dag.
De zeeman wil de geheimen van
de wereld doorgronden. Alle
plaatsen ter wereld, waar men
per schip kan komen, heb ik per
schip bezocht. Gezien en waar
lijk bestudeerd heb ik alle boe
ken, wereldbeschrijving, historie,
kronieken."
Hij wilde Zlpangu, dat is Ja
pan, Ontdekker, en het uiterste
Indië, het wonderbare goudland,
het rijk van de grote Kahn.
Dit wilde hij schatplichtig
(d.I. belasting opbrengend) ma-
ken aan de Kerk van Christus,
om met het goud uit het
Westen de Turken uit het Oos
ten te bestrijden. Zijn ontdek,
king, waarvan hij ze.
ker was, beschouwde
hij slechts als een in
leiding tot de
grootst mogelij
ke van alle men
sendaden de
vestiging van Chris
tus' Wereldrijk „van
de opgang tot de on.
dergang der zon".
Maar hij moest voor
dft doel heel wat geld
en toestemming krij.
gen, om een dusdanig
grote tocht te onder
nemen.
Te Genua in Italië,
in Portugal, in Enge-
land, in Frankrijk,
heeft hij de paleizen
afgelopen en uit den
treure moeten wach
ten op de uiteindeiy.
ke teleurstelling, dat
men hem niet helpen
kon. Jaren en jaren
zwierf hij rond, be
nauwd, dat hü kon
Een nakomeling van Co
lumbus, de Hertog van
Christobal, is van plan
een oude gewoonte in
zijn familie le herstellen
en met een jacht een
reis naar Amerika te
maken over dezelfde
route (richting) als zijn
voorvader Columbus.
sterven voor er fets gebeurd
kon zijn, maar altijd zeker, dat
zijn droom geen bedrog was.
In Spanje vond' hij ten slotte
gehcyr en hij kreeg schepen ter
beschikking. Augustus 1492 ver.
trok het eskader, met de „Sanc-.
ta Maria" als admiraalsschip.
Toen begon die beroemde zee
reis, wellce leidde tot de ont..
dekking van ^merika. De be
manning bestond uit ontslagen
gevangenen, omdat niemand
anders het aandurfde Columbus
op dit avontuur te vergezellen.
(Vervolg volgende week)
Bananen kregen hun naam
pas in de zestiende eeuw, toen
men deze ontleende aan een
Afrikaanse stam. Daarvóór
heetten ze: Paradijsappels of
Adamsvijgen.
Christojfel Columbus
Eerst eten, zeggen ze in Oos
terhout.
Eens moest daar een misda-
diger ter dood gebracht wor.
den. Al de voorbereidende
maatregelen warén genomen.
De scherprechter, ontboden,
had zijn zwaard nog eens extra
geslepen, zijn knechts stonden
gereed het vonnis te hel-
pen voltrekken en de heren
van het gerecht waren in vollen
getale en luister aanwezig,
toenhet etensuur sloeg
De heren rezen van hun ze
tels. „Eerst eten," zelden ze en
zetten zich aan tafel en de beul
en zijn rakkers gingen de her-
berg binnen om de tijd te kor-
ten met het drinken van kruik,
jes bier.
Terwijl allen aten en dron
ken, ging de veroordeelde er
van door.
Men wacht nog steeds op
zijn terugkomst
Voor de oorlog hebben jullie
zeker ook fn ons land wel eens
een vliegtuig hoog in de lucht
gezien, dat letters vormde door
het uitlaten van lange slierten
witte rook. Het woord „Persil"
zag je nogal eens in de lucht.
Die rook ontstaat door een
chemische stof In de uitlaat-
buizen van de motor te bren
gen.
De hoogte voor het schrijven
van zulke rookletters is meestal
2COO3000 meter en de letters
hebben een lengte van 500 tot
900 meter.
In het jaar 1571 was een
nachtige Turkse vloot gereed
jemaakt, om Christelijk Europa
en onder te brengen en overal
le leer vap Mohammed in te
oeren.
De vorsten van Europa had-
len het gevaar ingezien. Boven,
lien had Z. H. Paus Pius V
„Christelijk Europa opgeroepen,
n de Octobermaand, door
iet gezamenlijk bidden van de
Rozenkrans, het dreigende ge
vaar te bezweren. En in die
October-Rozenkransmaand heb.
ben de mensen niet tevergeefs
gebeden. ïn de geweldige zeeslag
bij Lepanto (Griekenland) werd
de Turkse vloot totaal verslagen
en de gevaarlijke macht van de
Turken gebroken.
Uit dankbaarheid voor deze
bijzondere redding heeft de
Paus voorgeschreven, dat de Oc
tobermaand in het vervolg altijd
de „Rozenkransmaand" zou blij
ven. En dat is gebeurd.
Al behoeven we nu niet meer
bevreesd te zijn voor de vernie
lende macht van de Turken, er
zijn nog genoeg andere gevaren.
Het grote gevaar der Turken
werd, dank zij het ijveren
van Paus Pius V, bij. Le
panto, in 1571, bedwongen.
die Kerk en land bedreigen, zo
dat er ook nu, minstens even
veel als vroeger, alle reden is
het Rozenkransgebed te blijven
bidden
een lange steel. De nerven lo
pen natuurlijk naar de punten
van het blad.
Beste meisjes en jongens, wij
beginnen nu een serie bladvor-
men te tekenen. Vanzelfspre
kend kunnen we niet alle blad
soorten behandelen, want er
zijn er duizenden. Doch de
meest typische vormen gaan we
wel tekenen. Zie je kans echte
bladeren te vinden in park of
bos, des te beter, maar plukt ze
ntet af, want dat mag nooit.
Je vindt er genoeg op de grond.
De bovenste bladvorm is van
de Gouden Regen en bestaat
uit een driedelig blad; het zijn
eigenlijk drie blaadjes. De pun
ten a, b, c vormen een drie-
hoek en a, b, c, d een schuin
vierkant.
De onderste, het bekende
klimopblad, vormt een vijfhoek
Tekenen jullie echter eerst een
driehoekvorm 1, 2, 3, 6 en 1, 4,
5. 7, dan heb je een grondbegin.
Het midden van het blad ligt
ongeveer op de lijn 3 tot 5. Let
daar vooral op. Maakt voorts
Het admiraalsschip
%Ho°-
De schepen van Columbus
Als om Spinnetje'?
woorden te bevestigen
ontdekten 'ze vlak bdj
de valbrug een heel
bosje rode kraaltjes
tegel ijk
„Een noodkreet van
Valentijn," zei Spin
plechtig.
„Laten we hem ei
uit halen, Spin," smeekte Hol.
letje bijna.
„Kalm aan, vriend. Nooit te
overijld handelen. De duisternis
begint te vallen. We kunnen be
ter het vroege morgenuur af
wachten."
Ze besloten in een der bosjes
te overnachten. Ze kropen uit
hun harnassen en bonden hun
paarden, met de ijzeren massa's
nog op de rug, aan één van de
bomen vast. Toen zochten ze een
veilfg en beschut plekje tussen
de struiken en doken weg in het
zachte mos. Het duurde niet lang
of ze sliepen. Midden in de
nacht echter werden ze wakker
door het geluid van stemmen.
„Hoor je dat, Spin," fluis
terde Holletje. „Daar zijn man
nen OP de weg."
„Ja, stil! Loer maar door de
struiken heen, dan kun je ze
zien. Ze omsingelen onze paar
den."
„En onze harnassen," vulde
Hol aan.
Bij het licht van de maan
konden de twee in het mos dui
delijk zien, hoe een tiental man
nen de paarden naderden. Een
vreemde stem zei:
„Jullie zien wel, bij
maanlicht zijn de spo.
ken machteloos. Ze
verroeren zich niet
eens. Wij zuilen deze
gasten in levenden lij
ve voor onze heer
Jan /zonder Land
brengen.''
Spinnetje en Hol zagen, hoe
hun paarden losgemaakt werden
van de boom en voorzichtig, tus
sen de soldaten ia, werden
meegevoerd. De hamassen bis
ven recht en stevig op de
paarden vast zitten. De solda
ten juichten, dat ze nu eindelijk
die twee lastposten te pakken
hadden.
„Wat zullen ze schrikken al*
ze ontdekken, dat ze twee lege
harnassen te pakken hebben,"
glunderde Spinnetje ook.
„Daar zullen we morgen pro
fijt van hebben. Zonder enige
moeite krijgen wij Valentijn."
In dit prettige vooruitzicht
gingen ze nog maar even slapen.
1
(Vervolg van pagina 1)
De moordende concurrentie bracht er
vele werkgevers toe, b.v. tegen een
uiterst gering bedrag bepaalde werken
aan te nemen. Men calculeerde een
zekere loonsom en bracht er de arbeiders
hoe dan ook toe, het werk aan
te nemen binnen deze uitgetrokken
loonsom. De vrees voor werkloosheid
bij de bonafide arbeiders bracht er
dezen vaak toe, zich tot het uiterste in
te spannen, ten e.inde nog een draaglijk
weekloon thuis te kunnen brengen. Her
inneren wij ons niet de voorbeelden uit
het bouwbedrijf, o. a. de beruchte „Dui-
zendpoterjj", die veel „eigen baasjes"
kweekte, hetgeen evenwel in feite vaak
neerkwam op even zoveel beunhazen
en armoedzaaiers? Of 't voorbeeld van de
metaalwarenfabriek, waar een bepaald
werkstuk werd vervaardigd tegen een
draaglijk tijdloon, hetgeen èn voor de
werkgever èn voor de werknemers aan
vankelijk bevredigend was? Speculerend
op de materialistische trek, die welhaast
geen mens vreemd is, werd op de ver
vaardiging van het werkstuk een zeker
accoordloon toegepast, waardoor het
directe weekinkomen aanvankelijk merk
baar steeg. Na enige weken evenwel
werd het stuktarief verlaagd en moest
de verhoogde prestatie worden geleverd
tegen een vaak verlaagd inkomen. Hier
ontstonden de -4>eruchte jaagsystemen,
waarover alle arbeiders ontevreden wa
ren, maar waaraan men niets kon doen,
omdat men anders werkloosheid vreesde
of ook wel, en dit is een psychologische
reden, omdat ook de arbeiders in de
atmosfeer werden gebracht van het
tegen elkander opbieden. We geven on
middellijk toe, dat het uitermate moei
lijk zal zijn, een juiste omschrijving van
het begrip normale arbeidsprestatie té
geven. Het komt ons voor, dat dit
slechts langs wetenschappelijke weg is
te bepalen, alhoewel hier de nodigs
voorzichtigheid betracht moet worden.
Feit is, dat in alle belangrijke In
dustriële landen het tarief loon een be
langrijke plaats is gaan Innemen, Ne
derland kan zich niet terugtrekken in
isolement. Toepassing van een tarief-
40. „Waar wilt U
heen?" vroeg het
Molentje, terwijl
hij zich kramp
achtig aan zijn
bezemsteel vast
klemde. ,.Wij zwe
ven naar de draken-
berg, hihi," kreet
de heks met schril
le stem. „Een mo
len zou daar goed
staan, het dorre
landschap zou er
iets vriendelijker
door worden." Mo
lentje begreep niet
wat de heks be
doelde. Hij zweeg
bedrukt. Met een behendige wending stuurde de heks de snelle
bezemsteel recht op een berg aan. Met een lichte schok kwa
men zij oto de grond terecht.
Inmiddels had mevrouw Tweebeen zich voor de maaitijd
VAh -t* MlLAfeOO
gekleed. Statig bega) zij zich haar de eetzaal. Met zijn vrien
delijkste glimlach wachtte ridder Alewijn daar op haar.
„Treedt binnen, nobele vrouwe!"
sprak hij honingzoet.
stelsel behoeft bovendien niet per 6e te
voeren tot jaagsystemen. Naast weten
schappelijke waarnemingen zal men
daartoe de stem van de practijk, dus
van de arbeiders zelf, in het bepalen
van de tarieven moeten laten mee
klinken.
Daarnaast moet verhoogde prestatie,
om medische, sociale en economische
redenen, aan een hoogtelimiet worden
gebonden. Het ga»antie-inkomen dient
altijd minstens het sociale minimum te
dekken. De prestatietoeslag, aan een
bepaalde hoogte dus gebonden, zij een
extra prikkel, zonder meer.
We hebben de overtuiging dat in de
Raad van Vakcentrales dit bewustzijn
sterk leeft. Moge het ook duidelijk tot
de werkgevers spreken.
Toen Woensdagmiddag de ondersteu
ningscompagnie, instructiebataljon 3
R. I. uit de Cort Heiligerskazerne te
Bergen op Zoom nabij Wouw aan hét
oefenen was, kwam plotseling een phos
phor handgranaat tot ontploffing. T~~ee
militairen, de vaandrig W. P. de Jong
en korporaal W. F. Schell werden "Jaar
bij zo ernstig gewond, dat zij naar het
ziekenhuis Charltas te Roosendaal moes
ten worden overgebracht.
Men schrijft ons:
Onder de passagiers die de laatste tijd
weer van Nederland naar Ned.-Indië ver
trekken, bevinden zich, zoals dat voor
de oorlog ook dikwijls het geval was, we
derom geregeld ouders, die hun kinderen,
in verband met hnn opleiding, noodge
dwongen in het vaderland moeten ach
terlaten. Komen ouders voor 't eerst voor
een dergelijk geval te staan, dan zijn zij
er dikwijls niet ten volle van doordron
gen, met welke grote gevaren hun kin
deren te kampen zullen krijgen.
Zij kunnen in materieel opzicht de
mogelijkheid van een goede verzorging
van hun kinderen openen, wat echter
geenszins de zekerheid geeft, dat de jeug
dige achterblijvers die ook werkelijk zul
len genieten. Zij Komen dikwijls in ge
heel andere omstandigheden en onder
onvoldoende toezicht, onachtzaamheid,
verwaarlozing, niet gewenste beïnvloe
ding en vele nieuwe ervaringen, voeren
hen vaak te gronde en hebben slechts in
enkele gevallen een gunstige uitwerking.
Men moet voorkomen dat nieuwe slacht
offers gemaakt worden. Het leed. dat
kinderen, die van him ouders gescheiden
zijn. vroeger en vooral in de oorlog heb
ben ondergaan, heeft het tekort aan zorg
in dergelijke gevallen duidelijk gemaakt.
Reeds bestaat er een organisatie die dit
vraagstuk ter hand heeft genomen. Zij
heeft haar nut bewezen, doch zij hield
geen rekening met speciaal katholieke
wensen. Tot dit doel zal een comité ge
vormd worden dat de taak heeft na te
gaan of de directe verzorgers van de ln
Nederland achtergebleven kinderen aan
hun verplichtingen voldoen en of zij de
wensen van de ouders voldoende inwilligen.
De leden van dit comité houden schrifte
lijk en persoonlijk contact met pleegouders
en pleegkinderen, controleren de toestand
en grijpen zonoerg in. De kosten van rei
zen en administratie moeten door een
jaarlijkse bijdrage van de betrokken ouders
bestreden worden.
Finantieel onafhar.kelijken. beschikkend
over voldoende vrije tijd. worden uitge
nodigd lid te worden van dit comité. Ge
gadigden voor deze eervolle taak gelieven
zich in verbinding te stellen met F. van
der Veen Stadhouderskade 9 te Amster
dam. Ook belangstellenden en eerstdaags
vertrekkende ouders ontvangen op aan
vraag aan dit adres nadere inlichtingen.
Het C.D.K. deelt mede, dat handelaren
de rantsoenbonnen voor textiel van de
serie B. welke nog t.m. 18 October a.s.
geldig zijn, van 19 October t.m. 1 No
vember bij de plaatselijke distributie-
dienst moeten inwisselen tegen toewij
zingen.
