1
Waarom de trams zullen verdwijnen
Rika Hopper jubileert in
„Het glazen paleis"
Oude getrouwen van Mussert
voor het Tribunaal
Toestand in Duitsland belemmert
ontplooiing geestelijk leven
Geen katholiek dag- of weekblad
N.Z.H. verdedigt aatobuspolitiek
IETS EXTRA
FA- CL HONING IN.
Gemoedelijke colporteurs van Vb Va
Faber een man mest een
beruchte naam
i
Veel hartelijke woorden bij de huldiging
AG£NDA
WOENSDAG 22 OCTOBER 1947
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
KATH. BUREAU VOOR
BEROEPSKEUZE
KajottersgToep Haarlem VII
Fonds voor zwakke
moeders
Pension- en kamer
verhuurders bijeen
Burgerlijke Stand
DISTRIBUTIENIEUWS
Synagoge moest in
vlammen opgaan
Faillissementen
Taxi? Bei op 1.2.3.4.5.
ft
i
dal willen we allemaal.
Wij kunnen U dit toezeggen. Wanl behalve de zes mud
kolen, die U op de nieuwe kolenbonnen 76 en 77
ontvang!, hebben we exlra ZONDER BON prima
gezeefde bruinkool, houi enz. Uw bonnen krijgen daar
door bij ons een dubbele waarde.
De huldiging
Orgelbespeling
Veertig-jarig jubileum
VOLKSCONCERT H.O.V.
Leden-concert H.O.V.
De wederopbouw
van Velsen
JBh S
Dum-dum-munitie
buitgemaakt
Gisteren drie doden
in Indië
KARDINAAL FRINGS BIJ ONZE KERKVORST
PRIJSHOUDENDE MARKT
V ootr stel-Groo'tebroek
verworpen
HEEMSTEDE
Missionarissen per vliegtuig
vertrokken
BESOMMINGEN
De Stichting Tramarchief, een or
ganisatie te Utrecht gevestigd, heeft
een brouchure uitgegeven, waarin zij
zich in soms heftige termen verzet
tegen de opheffing van de verschil
lende tramlijnen der N.Z.H.V.M. Of
schoon de directie van laatstgenoem
de maatschappij niet van zins is
zich te verweren tegen de misleiden
de inhoud, meent zij er toch goed aan
te doen op ons verzoek enige kantte
keningen te maken en haar ziens
wijze te belichten. De N.Z.H. heeft
nu na jaren van aangename samen
werking- besloten de relaties met de
Stichting te verbreken.
In de brochure, die op nogal ruime
schaal verspreid is, worden enige caxdi-
nale fouten gemaakt, zo deelt de directie
van de N.Z.H. mede. Enerzijds is dit te
wijten aan ondeskundigheid, anderzijds
worden bewuste of onbewuste onwaarhe
den aan het publiek verteld. De reorgani
satie van het vervoer in Haarlem en om
streken hebben de overheid en de maat
schappij uit en te na bestudeerd.
Dat voor de opheffing van tramlijn 1
(HeemstedeHaarlem) en van de tram
lijn LeidenHaarlem op zijn minst 75
autobussen nodig zijn, bewijst de ondes
kundigheid van de schrijver.
Dat de tramtarieven in generlei ver
houding staan tot de stijging van de lo
nen en materiaalprijzen, is de schrijver
blijkbaar ontgaan. Indien het vervoer nog
meer terugloopt dan thans reeds het ge
val is, zullen de tramtarievenwil men
tot een sluitende exploitatie komen
zeker moeten stijgen tot het peil der te
genwoordige autobustarieven. i
Autobusexploitatie behoeft niet duur
der te zijn dan tramexploitatie en is dit
ook niet.
Alle investeringen, welke door de Maat
schappij zijn gedaan of in de toekomst
noodzakelijk zullen zijn, zijn tot het
uiterste beperkt en geen enkele zal als
ontoelaatbaar kunnen worden beschouwd.
Dat de omzetting van tram in auto
bus de Haarlemmers berooft van een zeer
goedkoop transportmiddel, is al evenzeer
onjuist. Als men, om slechts een voor
beeld te noemen, per bus van Bloemen-
daal naar Heemstede kan reizen voor 10
ct., dan kan niet worden gezegd, dat de
Haarlemse burgers zo slecht af zijn.
Alle gTOte autobusmaatschappijen ken
nen lijnen, waarop het vervoer zeer on
regelmatig is en toch zien zij kans, in dat
vervoer te voorzien.
Dat thans in het spitsvervoer op be-
De plannen voor de oprichting van een
R. K. Bureau voor beroepskeuze hebben
thans hun beslag gekregen. Het bureau,
dat gevestigd zal worden in het jeugd
huis aan het Prinsenbolwerk zal geopend
worden Woensdag 5 November 8.15 uur.
Deken Kuilman is verzocht daarbij een
woord te spreken. Het bureau wordt ge
ëxploiteerd door de verschillende stands
organisaties en de Kath. jeugdbeweging
in onze stad. Het bestuur is als volgt
samengesteld: voorzitter is kapelaan P.
Heemskerk, secretaris de heer P. Nooy,
penningmeester de heer J. den Nijs. De
spreekuren zulien worden gehouden
iedere Donderdagavond van half zes tot
half acht, voor het eerst Donderdag 6
November.
Dezer dagen herdachten de Kajotters
van Haarlem VU. In de filmzaal van de
St. Llduinaschool, het één-jarig bestaan
van hun groep met een avond, die een
feestelijk karakter droeg. Na de opening,
waarin de voorzitter de genodigden
verwelkomde, gaf de districtsleider der
KA.J., de heer C. Spruit, een korte uit
eenzetting van het doel der K-A.J. Ver
volgens vulden de Kajotters zelf de
avond met muziek, zang, declamatie en
enige toneelstukjes. Deze werden met
enthousiasme voorgedragen, hetgeen de
aanwezigen ten zeerste wisten te waar
deren.
Tot slot van de avond werd een ver
loting gehouden.
Daar de afd. Haarlem van de K.A.B. in
1648 het 60-jarig bestaan hoopt te vieren,
heeft zij een circulaire gericht tot alle
zusterafdelingen in het bisdom Haarlem,
waarin medewerking wordt gevraagd tot
het vormen van een fonds, teneinde
zwakke en rustbehoevende moeders voor
enige weken te kunnen uitzenden. In de
circulaire wordt van alle leden der afde
lingen één gulden gevraagd om een stam
kapitaal te kunnen formeren.
Dinsdagavond kwamen leden van de
vakgroep Pension- en Kamerverhuurbe
drijven van de Bedrijfs-Horeca, afd.
Noord-Holland, voor het eerst met hun
nieuwe bestuur in restaurant Brinkmann
bijeen. De voorzitter, de heer W. A. van
Dijk, wees er op, dat de houders van ge
mengde bedrijven, n.i. zij, die een pension
houden en tevens kamers verhuren, het
op het ogenblik zeer moeilijk hebben.
Daarna zei hij, dat de rusthuizen, voor
zover zij niet het karakter van een zie
kenhuis dragen, momenteel ook aange
sloten behoren te zijn bij de vakgroep
Pension- en Kamerverhuurbedrijven. In
de toekomst zal misschien een aparte
sectie opgericht worden. De voorzitter
besprak daarna de prijzenvaststelling.
Men is daar tegenwoordig niet over te
vreden. Spreker meende, dat het nuttig
was een uniform boekhoudsysteem
in te voeren. Besloten werd een verhuur
kantoor op te richten in het gebouw Ged.
Oude Gracht 24, de woning van de secre
taris, de heer J. W. Raatgever. Personen,
die kamers willen huren, kunnen daar om
advies vragen. Ook het houden van ver
gaderingen werd besproken en men be
sloot om de drie maanden in Haarlem in
vergadering bijeen te komen. Daarna
werd medegedeeld, dat de cursus voor 't
vaardigheidsdiploma voor de nieuwe
pensionhouders binnenkort gaat beginnen.
GETROUWD: C. J. E. v. Konijnenburg
en L. N. v. Benthem; J. Gosen en E.
Balm; J. Smit en B. F. Wagner.
GEBOREN: G. Willemsen-Roelfsema,
z C v Kessel-Poulon z; C. J. t. Brug-
gen-Wiilems, z: L. J. Lagerweij-Plukker
z L Kok-Bosch, z; S. Bakker-Blaauw,
z. H. J. Vuijst-Kok. d; J. J. v. Kipsha-
gen-v. d. Niet. d: B. Bos-Smit, d; G. J.
Rienstra-v. d. Veldt, d.
OVERLEDEN: E. Brasser-Massa. 60 j„
Indischestraat: J. Gerrits, 5 m.. Zomer-
vaart; R. Blom, 77 j„ Dr. Leydsstraat.
paalde lijnen nog niet in voldoende mate
kan worden voorzien, ligt niet aan de
eploitatievorm doch alleen aan het feit,
dat nog geen enkele maatschappij over
een voldoend aantal autobussen beschikt.
Het vorenstaande houdt dus in, dat
ook het onregelmatige vervoer tussen
Haarlem en Leiden even goed als elders
met autobussen kan worden bewerkstel
ligd.
De schrijver zal het toch met ons eens
zijn, zo schrijft de directie verder, dat
het economisch niet verantwoord is, voor
het verwerken van seizoenspitsen in de
..bollentijd" een tramlijn aan te hou
den.
Indien de schrijver zich de moeite had
getroost, eens naar ons seizoenvervoer
met autobussen te komen kijken, zou hij
wij zijn daarvan overtuigd versteld
hebben gestaan, hoe met een klein aan
tal autobussen in een korte spanne tijds
zoveel reizigers konden worden vervoerd.
Wij zijn van mening, dat hij dan niet
zou hebben geschreven, dat tussen Haar
lem en Leiden het vervoer door bussen
niet kan worden opgevangen.
Zonder overschrijding van de maxi
mum-snelheid kan de reisduur van Haar
lem naar Leiden met 20 minuien wor
den bekort, hetgeen als een voordeel voor
de reizigers moet worden beschouwd. Dat
het tramtracé met „redelijke kosten" is
te verbeteren, is volkomen bezijden de
waarheid. Verbetering is alleen te ver
krijgen door omlegging van de baan naar
de rand der dorpen, hetgeen zeer groie
kosten met zich brengt, afgezien van de
vraag of het uitvoerbaar is. Bovendien
zou dit grote nadelen voor de bewoners
van de streek opleveren.
Komende tot de exploitatie-rekening
en de balans der N.Z.H. moeten wij op
merken, dat de schrijver zich wel op een
zeer gevaarlijk terrein begeeft. Hij tast
daarbij de goede naam onzer Maatschap
pij aan. Wij heben niets te verdoezelen.
Gelukkig hebben wij winst gemaakt.
Eensdeels hebben wij die kunnen gebrui
ken om bij de liquidatie de verliezen van
dochter- en zustermaatschappijen op
één na alle oude trambedrijven op te
vangen, anderzijds hebben wij een re
serve kunnen vormen om daarmede
achterstallig onderhoud, aan te schaffen
materieel enz. te bekostigen en tevens
een spaarpotje te hebben voor de ko
mende magere jaren.
Dat de N.Z.H. wel als dochtermaat
schappij wordt geëxploiteerd in het fi
nancieel belang der N.S. maar niet ais
streekvervoermaatschappij in het belang
der streek, is een bewuste onwaarheid.
De N.Z.H. onderhoudt alleraangenaam
ste relaties met de streek en belangrijke
plannen worden steeds met de overheids
organen in de streek behandeld. Ook het
tegenwoordige reorganisatieplan is met
de daarbij betrokken burgemeesters be
sproken en allen dit moge dan voor
de schrijver niet erg prettig klinken
hebben zich accoord verklaard met de
omzetting van de tramlijn LeldenHaar
lem en van lijn 1 in een antobuslijn.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat
sommige burgemeesters in Waterland nu
tol omzetting van de tramlijn Purmerend
—Amsterdam in een autobuslijn is be
sloten, zich daartegen verzetten.
Donderdag 23 October
Haarlem (Vleeshal): uitreiking bon
kaarten en schoenenbonnen I, Ja tot
en met Jong 8.3012.15 en 24.45 uur.
Overveen (Domi)uitreiking bonkaar
ten en schoenenbonnen IK, 912.30
en 24 uur.
Heemstede (Binnenweg 160)uitrei
king bonkaarten en schoenenbonnen
9—12,30 rest J en 2—4.30 uur Ka.
„U draagt een beruchte naam". Aldus
begon de voorzitter van de Tweede Ka
mer van het Haarlems Tribunaal, mr
P van der Goot, de behandeling van de
zaak tegen de 31-jarige banketbakker
M. K. Faber uit Heemstede.
Faber werd in 1934 lid van de N.S.B.,
trad toe tot de W.A., colporteerde met
de „Zwarte Soldaat", maakte een plan
om de synagoge in Haarlem te vernie
tigen, probeerde een baantje te krijgen
bij de S.D-, en kreeg tenslotte een be
trekking bü de economische dienst van
de Groningse politie. Ofschoon de ten
laste legging meer beschuldigingen in
hield, beperkte de behandeling zich
voornamelijk tot het bovenvermelde.
Faber gaf al het hem ten laste ge
legde toe, ofschoon hy een en ander
als een verweer naar voren meende te
moeten brengen.
Onder invloed van een borreltje had
hy, opgehitst door enige Duitsers, met
enkele vrienden het plan opgevat de
Haarlemse synagoge in brand te steken.
Waarom ging het plan eigeniyk
met door?
Omdat de beweging er mee zou ge
schaad worden.
Dat er daardoor vele mensen ge
dupeerd zouden worden, gaf dus geen
doorslag?
Faber wist hierop geen antwoord te
geven, zoals hy ook tydens de verdere
behandeling öf geen antwoord kon ge
ven öf stamelend een onnozel verweer
naar voren bracht.
Hy beweerde verder niet veel con
tact met anderen te hebben gehad, om
dat het gehele gezin fel nationaal-so-
cialistisch was.
Zei het u dan niets, dat uw familie
in heel Haarlem berucht was? En dat
deze door bijkans iedereen gehaat en
veracht werd?
Besch. verklaarde nooit goed de gele
genheid gehad te hebben over politieke
zaken na te denken, hetgeen de voor
zitter de opmerking ontlokte, dat daar
toe toch wel degelijk gelegenheid had
bestaan tydens het bakken van taartjes
voor de „grijze" meisjes van het Wehr-
machtsheim, die ongeveer een paar
honderd van die dingen per dag ge
bruikten
Maar waarom solliciteerde u dan
naar een baantje by de S-D.?
Ik wilde nu eenmaal graag by de
politie komen, en bovendien was ik ver
bitterd, dat mijn vader door de illegali
teit was neergeschoten.
Bij de verdere behandeling bleek, dat
ook Faber Jr. nogal voor zyn leven
vreesde, want hij had zich op een goeie
dag voorzien van een revolver, maar
prompt daarop werd hy, tot grote hi
lariteit van de Haarlemmers, door de
Duitsers gegrepen en opgesloten voor
het dragen van verboden wapens.
Het was tenslotte de verdediger, die
de verschillende beschuldigingen nog
eens naging en poogde een en ander in
het juiste licht te plaatsen. Hy vroeg
het Tribunaal uiterste clementie te wil
ier betrachten, temeer daar de vader
van Faber reeds doodgeschoten was
en zyn beide broers ter dood waren ver
oordeeld, zodat zijn moeder alleen in
hem nog wat steun zou kunnen vinden.
Uitspraak 4 November.
Beëindigd werd wegens het verbindend
worden der enige uitdelingslijst, het fail
lissement van Cornells Gerardus Visje,
van beroep chauffeur, wonende te Pur
merend, Vooruitstraat 95. Rechtercom
missaris mr. C. G. Bijleveid; curator mr.
J. Lieuwen, advocaat en procureur te
Purmerend.
De Stichting Vrienden der Nederlandse
Tramwegen te Oldenzaal geeft Zaterdag
8 November een Tramavond in café
restaurant Brinkman, Plein 16. Op deze
avond zal de heer P. R. van der Velde
spreken over de gevaren, welke de Haar
lemse stadstramlyn en de tramiyn Haar
lem—Leiden bedreigen.
Naar wij vernemen, is het bezoek van
Prins Bernhard aan de Stormschool te
Bloemendaal tot nader te bepalen datum
uitgesteld.
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG HU.
In de Stadsschouwburg te Haarlem vond, na afloop van de jubileumvoor-
stelling van Het Glazen Paleis", de huldiging plaats van Rika Hopper ter
gelegenheid van haar gouden toneeljubileum. De voorzitter van het
huldigingscomité, de heer J. B. Schuil, huldigde Rika Hopper namens de
Haarlemse burgerij.
Bioscopen:
Rembrandt: Haven der Verleiding
(18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema
Palace: Moord onder narcose (18 j.), 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor: Berucht (volw.)
2, 4.15, 7 en 9.15 u.; City: Tarzan de on
overwinnelijke (18 j.), 2.15, 4.30, 7 en
9.15 u.; Spaame-theater: De Klokken
van Capistrano, Zamboanga (14 j.), 2.30,
7 en 9.15 u
Tentoonstellingen:
Frans Halsmuseum: Rondom Frans
Hals, Zondags: 14 u. en in de week:
104 u.; expositie van „Kunst zii ons
Doel", Zondags: 15 u. en in de week-
105 uur.
Leffelaar (Grote Markt): Gobelins van
de handweverij Knipscheer te Laren,
105 uur
Leffelaar (Wagenweg): Eretentoonstel-
ling bloemschilderijen van mevr. H. Din-
gemans-Numans, Zondags: 25 u. en in
de week: 105 uur.
Biss. Museum: Middeleeuwse Kunst,
Zondag: 13 uur en Dinsdag-Zaterdag:
10—4 uur.
Kunstzalen Heerkens Thijssen (Plein
13): schilderijen, tekeningen en grafi
sche kunst van Lizzy Anssingh, Riek
Wesseling, e.a. kunstenaars, alle werk
dagen: 105 uur.
Woensdag 22 October:
Concertgebouw: Pianorecital Willem
Andriessen, 8 uur.
Geb. Oude Gracht 104: Volksuniver
siteit, de heer A. V. Hartogh over
„Nieuw Wonen", 8 uur.
Donderdag 23 October:
Rest. Brinkmann: Maisie Ward met
Engelse voordracht over Kardinaal
Newman, Geloof en Wetenschap.
Grote Kerk: Orgelbespeling 34 uur.
Toen Cor Hermus besloot een toneel
spel te zoeken, waarin mevrouw Rika
Hopper een hoofdrol zou kunnen ver
vullen om haar 50-jarig jubileum als-
actrice en haar zeventigste verjaardag
te vieren, zal hij al spoedig tot de con
clusie zijn gekomen, dat hij geen ge
makkelijke taak had. Het zou een moe
derrol moeten zyn en er mocht niet
teruggegrepen worden naar de oude
draak. Hij vond ,,Het glazen paleis" van
de Amerikaan Sidney Howard, waarvan
Jeanne van SchaikWilling de bewer
king verzorgde. In zekere zin is hier
sprake van een gelegenheidsstuk en
daarom mag de critiek op de keuze niet
zwaar zijn. Men gaat dit spel trouwens
zien om Rika Hopper te eren en men
krijgt daarby herhaaldelijk gelegenheid
opnieuw te ontdekken welk een actrice
van formaat zij is en hoe vitaal.
Zy is ditmaal een egoïstische en al
truïstische moeder, die de liefde, die
zy in haar huwelijk niet kon vinden,
overgebracht heeft op haar twee zoons,
die groot zyn geworden. De een is pas
getrouwd, de ander verloofd, zy kan
niet hebben, dat een ander ook maar
een deel van haar jongens opeist en
hierdoor ontstaat een tragisch conflict:
de verloofde van de ene zoon veronge
lukt tydens een vlucht uit het huis en
het jonge huweiyk van de ander dreigt
kapot te gaan. Tenslotte biyft zij alleen
achter, in tranen en in de afschuweiyk-
ste verlatenheid. Het moet Rika Hop
per geweld hebben aangedaan, deze
egocentrische vrouw voor te stellen, om
dat zy zelf een en al goedheid is en
zelfzuchtigheid haar hele leven ver
foeid heeft. Toch zette zij deze moeder
met al haar hardheid en tragische in
nerlijke stryd, die soms uiteriyk uit
barst, prachtig en natuuriyk op de
planken. Ank van der Moer was, als de
johg getrouwde vrouw, die moet op
roeien tegen haar schoonmoeder om
haar man niet te verliezen, het best
in de scènes met Henk Rigters, haar
echtgenoot. Lous Hensen maakte het
conflict aannemelijk als de verloofde,
die de schaduw van de hand der moeder
overal mee moet dragen. De vijfde
figuur in dit spel was dan Gerard Re-
Wacht echter niet langer, maar bestel nog heden! Een oude, vertrouwde zaak
NIEUWE GEACHT 86 TELEFOON 10230 HAARLEM SINDS 1877
„Een man uit één stuk", aldus betitelde
de voorzitter van de Tweede Kamer van
het Haarlem Tribunaal de gedetineerde
J. van der Kraan. „Maar 't stuk zelf was
niet al te best," voegde hy er aan toe.
Dit bleek wel uit de 9 punten omvatten
de ten laste legging, welke over het al
gemeen voortvloeiden uit het feit, dat
Van der Kraan reeds in 1935 lid was ge
worden van de N.S.B. en zich steeds een
trouw aanhanger van de beweging had
getoond, zoals wel bleek uit de eed van
trouw, afgelegd aan Mussert, colportage
met Volk en Vaderland, enz. enz.
Het waren heel wat gevallen, die illus
treerden, dat besch. alle moeite had ge
daan om verschillende Nederlanders voor
hun z.g. onjuiste houding te doen straf
fen.
Zo had hij aan een inspecteur van het
onderwys doorgegeven, dat het hoofd
ener school te Zandvoort de foto's van
de leden van „wyien" het Kon. Huis wel
had verwijderd, maar de ïysten uit pro
test had laten hangen. Besch. gaf toe
verkeerd gehandeld te hebben, maar
bracht naar voren, dat hij een en ander
toch alleen maar had doorgegeven aan
een Nederlandse Instantie.
„Waarom haalde u dan In een ander
geval Kxist van de S.D. er by?"
,.Ik wist niet. wie Krist eigenlijk was!"
De voor zitter nam dit niet zonder
meer aan, en zag zich ook genoodzaakt
de verdediger bij diens pleidooi een enke
le maal te onderbreken, omdat deze de
zaak soms min of meer te subjectief be-
'ichtte.
Uitspraak 4 November.
Niet bepaald uit één stuk was de 44-
jarige A. Richel uit Santpoort, filmbe
werker van beroep. Ook zyn ten laste
legging omvatte vele beschuldigingen,
w.o. lidmaatschap van de N.S.B., colpor-
tageleider en propagandist voor Volk en
Vaderland in Bloemendaal. Een van zyn
voornaamste functies tydens de bezetting
was wel geweest die van hoofdcommies
van de afdeling filmwezen op het depar
tement van Volksvoorlichting enz.
In zijn hoedanigheid van colportage-
leider en propagandist had besch. op 29
Juni 1940 een lijst samengesteld van de
genen, die ter gelegenheid van Prins
Bernhard's verjaardag een anjer droe
gen of de vlag uitstaken. Het was de
bedoeling, dat deze mensen zouden wor
den toegevoegd aan de lijst van anti's.
„Ik heb steeds dit weten te bereiken,
dat er in onze kring nimmer een relletje
in het openbaar voorkwam," verklaarde
besch. „Ik probeerde zo gemoedelijk mo-
geiyk de mensen tot een andere over
tuiging te brengen."
„Waarom stelde u dan die lijst op?"
„Om die mensen het meest door onze
propaganda te laten bewerken, want zy
hadden dat zeker zeer nodig."
Lange tyd nam de bespreking in be
slag over de houding van R. als hoofd
commies op het departement.
Vast kwam te staan, dat hy als des
kundige had deelgenomen aan een huls-
zoeking door politie en landwacht by een
filmproducent, die de film „De Dicta
tor" zou gecopieerd hebben.
Besch. verklaarde, dat het alleen maar
te doen was om pornografische films op
te sporen, welke ook inderdaad gevon
den werden, en waarvoor bedoelde pro
ducent gestraft werd.
De verdediger verzocht het Tribunaal
rekening te willen houden met de rnoel-
ïyke omstandigheden, waarin het gezin
van besch. nu verkeert, waarna het Tri.
bunaal de uitspraak bepaalde op 4 No
vember.
kers, die niet veel raad met zijn positie
wist.
Geen stuk met dialogen als kristal,
geen fijn uitgewerkte intrigue, ook geen
draak, maar wel een spel om Rika Hop
per te laten acteren. Dat heeft ze ge
daan tot vreugde van de uitverkochte
schouwburg. v. W.
De directeur van de Stadsschouwburg
behoefde waarlijk niet aan het publiek
te vragen, na de voorstelling te olijven
zitten ten einde aan de huldiging van
de 70-jarige deel te nemen, In zekere
zin was het daarvoor gekomen, want
men kon merken, dat oud en jong by-
een waren, om de sympathieke actrice
de hulde van Haarlem te brengen.
Toen het doek openging nam mevrouw
Hopper, nadat zy een langdurige ovatie
in ontvangst had moeten nemen, ineen
fauteuil plaats, om te luisteren naar een
aantal toespraken en om gaandeweg
achter bloemen te verdwynen.
Het werd een gezellig familiefeest,
waaraan allen deelnamen en dat zijn
hoogtepunt vond bij het dankwoord van
mevrouw Hopper. De wnd. burgemeester,
de heer D. Geluk, bood'de gelukwensen
aan van het gemeentebestuur, roemde
de jubilaresse om het kunstgenot, dat
zij de Haarlemmers vooral de laatste
twee jaren door „Comedia" heeft ge
geven en verklaarde, dat bij bet publiek
de belangstelling voor het gezelschap
niet zal verflauwen.
De heer J. B. Schuil vertolkte de ge
voelens van een uitgebreid huldigings
comité en maakte als recensent met ja
renlange ervaring van de gelegenheid
gebruik het repertoire van mevrouw
Hopper door de jaren heen te belich
ten. Telkens glansden de ogen van de
70-jarige, wanneer de heer Schuil weer
een harer creaties, soms uit het grijs
verleden, liet leven. Hij noemde naar
een schat van een vrouw en de zaal
kon niet nalaten, dat te onderstrepen!
Bloemen en een enveloppe met inhoud
schonk hy namens allen.
De directeur van „Comedia" en tevens
regisseur van het jubileumstuk, ver
klaarde namens het gezelschap zijn
liefde en bewondering voor de konste-
naresse. Dan zei hij iets merkwaardigs
wat wij zo gaarne releveren. Vergeleken
met andere plaatsen in Nederland, al
dus Cor Hermus, is Haarlem een kleine
toneeloase. Eerlijk gezegd, nergens in
het land is de liefde voor het toneel
zo groot als in de bloemenstad. Haar
lem heeft er recht op van de première
van deze jubileum-tournée te genieten.
Daarna spraken nog dr. Tjebbo Fran
ken, als voorzitter van het Ned. To
neelverbond, mevr. Visser, presidente
van de Ned. Ver. voor Huisvrouwen, de
heer H. Deinum, directeur van de Stads
schouwburg, die onthulde, dat hy het
derde geslacht Deinum uitmaakt, waar
mede de actrice in haar loopbaan te
maken kreeg. Mede namens het perso
neel riep hy uit: „wy houden ontzaglijk
veel van U" en de heer Voskuil, toneel
meester, onderstreepte dit en voegde er
een geschenk en bloemen bij.
„U ziet hier voor u een gelukkige
vrouw", aldus mevrouw Rika He pp er
„na een zware dag en een nieuwe rol
heb ik mij vanavond als in trance ge
voeld. Maar nu ik tot de werkelijkheid
ben teruggekomen, die eivolle zaal voor
me zie en al die sympathieke mensen
nu moet ik zeggen, dat ik mij nog rooit
zo prettig en voldaan gevoeld heb." zij
begaf zich naar ieder der sprekers en
uitte haar dankbaarheid met een vro
lijke opmerking, een harteUjk klopje op
de schouder, het schudden met beide
handen en in enkele gevallen een zoen.
Toen viel het doek, maar dé jubilaresse
bleef nog tot diep in de nacht 'n de
foyer van de Stadsschouwburg om te
midden van een exquis gezelschap de
heuglijke avond met een souper te be
sluiten.
Het orgel van de Grote of St. Ravo-
Kerk te Haarlem wordt Donderdag 23
October, des namiddags van 34 uur be
speeld door George Robert.
Het programma vermeldt:
Herr Gott, Dich loben wir
(per omnes versus) J. S. Bach.
Fuga over de naair.' B.A.C.H.
R. Schumann.
Koraalvoorspelen Joh. Brahms,
a. O wie selig seid ihr doch, ihr
Frommen.
b. Es ist ein Ros' entsprungen.
Sonata V F. Mendelssohn
Andante Bartholdy.
Andante con moto
Allegro maestoso
Variaties over: „Nu zyt wellekome
Jesu, lieve Heer!"
P. Chr. van Westering.
Verset de procession sur
l'Adoro te L. Boëllmann.
Dinsdag 28 October a.s. hoopt de heer
H. Zwaanswyk, Hofmeyerstraat 22, de
dag te herdenken, dat hy 40 jaren als
snelpersdrukker in dienst trad bjj de N.V.
Fa, Joh. Enschede en Zn,
Een kort maar goed gekozen en over
het geheel ook met zorg uitgevoerd pro
gramma kregen we op dit eerste Concert
der C-serie onder leiding van Marinu
Adam te horen. Met het rijk geïnstru
menteerde werk van Lalo, de Ouverture
„Le Roi d'Ys" (van 1888) werd geopend.
De fraai geschreven cello-solo werd door
Ed. Biele met veel gevoel en mooie rype
toon gespeeld, evenals de overige solis
tische trekjes door clarinet en hoorn.
In eerste uitvoemg voor Haarlem be
luisterden we vervolgens het Piano-
ooncert (op. 30) in cis-mineur van Rims-
kyKorsakoff. De jeugdige solist Hans
Meihuizen bleek het voornameiyk op
virtuositeit berustend werk van de grote
Rus uit een voorbye generatie van genia
le muzikanten stevig ln hoofd en vingers
te hebben. Dit Pianoconcert bevat geen
sterke gevoelswaarden, op enkele expres
sieve moenten na. vooral in het Andan
tino tranquillo, maar er is daarentegen
plaats te over voor de ontplooiing van
technische kwaliteiten. Hans Meihuizen
gaf zich hierin dan ook zonder reserve,
ln samenspel met het orkest, dat de
overigens meesterlijk geïnstrumenteerde,
aaneengeschakelde delen vlot en klank
rijk vertolkte. Voor het grote succes dat
de solist welverdiend ten deel viel dank
te hy spontaan met een even virtuoze
toegift, waarin hy tevens blijk gaf van
ee» gevoelig en geestig toucher.
Na de pauze kregen we op verzoek de
reprise van Hendrik Andriessen's Derde
Symphonie, waarop we bij onze eerste
bespreking ook aandrongen. Marinus
Adam legde in de vertolking er van de
accenten wat zwaarder en contrastrijker,
waardoor het sterk bewogen, levendige,
ja bijna strydbare karakter van de drie
snellere delen zeker beter tot uitdruk
king kwam. Jammer dat ln het fugati-
sche slotdeel enkele rhythmische minder
gelukkige gedeelten voorkwamen, die
voor een volgende auditie nog zullen
moeten worden bljgslepen. Een werkelijk
prachtig werk!
In het Symphonisch gedicht „Die
Moldau" van B. Smetana viel vooral het
geestig karakter van de boerendans, dooi
de goed aangegeven rhythmische vertra
gingen op. Het slot had mogeiyk wat
gelijkmatiger en verdroomder gekund,
doch het geheel voldeed het talrijke pu
bliek ongetwijfeld zeer, te oordelen naar
de ovatie welke het Adam en zyn musici
bezorgde, en waarvoor hij staande liet
danken. J. SCHEEPENS.
Het ledenconcert van Vrydag 24 Oct.
a.s. (het tweede van serie B) vermeldt
een drietal solisten, n.l. Eduard Biele en
Marius Ruysink, resp. solo-cellist en
solo-fluitist der H.O.V., alsmede de
pianiste Miep van Luin.
Marinus Adam, onder wiens leiding
het concert wederom gegeven wordt,
laat dit openen met de symph. suite
,,Frintemps" van Debussy, waarin de
vierhandig te spelen pianopartij ver
vuld zal worden door de dames Bets
Nederkoorn en Ans Bouter. Hierna zal
Eduard Biele het concert voor cello en
orkest van Saint-Saëns vertolken. Het
tweede programmadeel begint met een
eerste uitvoering te Haarlem van het
Concert -voor piano, fluit en cello met
strijkorkest van Vincent d'Indy. De solo-
partyen worden resp. vervuld door Miep
van Luin, Marius Ruysink en Eduard
Biele. Het concert wordt voorts besloten
met de ouverture „Le Carnaval Romain"
van Berlioz.
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft toestemming ver
leend voor de bouw door de Woning
bouwvereniging van 64 woningen te Vel-
sen-Noord, zulks tegen de door de mi
nister vastgestelde prijs per m3.
Tegen deze prijs zijn hiervan reeds
gegund: 14 beneden- en bovenwoningen:
fa. C. R. W. Nelisen Zn., Beverwijk,
f 130.300.12 beneden- en bovenwo
ningen: fa. H. C. Smit, Beverwijk,
f 111.350.12 beneden- en bovenwo
ningen: fa. W. Berghuis, Velsen f 111.350.-;
14 beneden- en bovenwoningen: N.V.
Aannemersmy. „Velsen", dir. J. Groot,
IJmuiden-O., f 145.600.
Over de gunning van de overige 12
woningen wordt nog onderhandeld. Se
dert het einde van de oorlog zijn thans
te Velsen gegund in totaal 181 woningen.
Verwacht mag worden, dat thans de be-
ginmoeilijkheden zijn overwonnen, en
dat, onvoorziene omstandigheden daar
gelaten, een regelmatige voortgang ais
verzekerd is te beschouwen.
Dat hiermede de woningnood ook maar
enigszins afdoende is gelenigd, ware nog
te veel gezegd. Vergeleken met de ont
stellende behoefte is het aantal gegunde
woningen nog slechts als een druppel op
een gloeiende plaat. Maar toch, het* be
gin is er, en van de bereidheid van alle
bij het bouwbedi-yf betrokkenen en de
materiaalpositie, zal het afhangen of dit
nog bescheiden begin spoedig zal aan
wassen tot een snel vlietende stroom.
Deze week een gezellig kopje koffie
gedronken met dr. Melchior, U
weet wel de vrouwenarts, die met
de vaderlandse walvisvaarder maanden
tussen mannen in het poolgebied heeft
gezwalkt. De dokter staat thans in het
brandpunt van de belangstelling en zijn
voormalige directie werpt harpoenen naar
hem wegens bepaalde publicaties over
verkeerde toestanden aan boord van het
schip.
Dr. Melchior gaf desgevraagd' antwoord
op de vraag hoe men alcohol uit schoen
smeer kan krijgen, zoals aan boord ge-
schied was. Het recept was eenvoudig,
maar de uitwerking weerzinwekkend.
Men wringt uit een aantal doosjes
schoensmeer een drabbig vocht, dat men
op eeii boterham smeert. Na het eten
van deze boterham is men gegarandeerd
bewusteloos. De dokter vertelde de Scan-
dinaviërs (want zij gingen zich aan dit
proces te buiten), dat ze even goed een
paar druppels aether konden nemen,
maar dat was de aardigheid niet. Deze
mensen zoeken in alcohol uitsluitend be
dwelming, iets wat wij, aldus de dokter,
niet kennen. Wij drinken een glaasje of
meer glaasjes om beter te kunnen zin
gen, zoals „Van je hela, hola" en „D'r
is geen club ln Holland", of een zwaar
debat op te zetten, waar waarachtig nog
wat kan inzitten ook.
Of we een borreltje zouden lusten,
vroeg de ober, want de klok wees vijf.
De man heeft het kostelijke vocht ge
bracht, maar we zagen er schoensmeer
in en de smaak leek ons verre van voor
treffelijk. Maar toen de melodie „Van je
hela, hola" door ons brein speelde werd
het wat anders. We hebben er twee ge
dronken en bij het tweede glaasjé kwam
het gesprek op levertraan.
In het Nederlandse legerbericht van
vandaag wordt bericht, dat gisteren aan
Nederlandse zijde bij zes botsingen drie
soldaten gesneuveld zijn en tien gewond
werden.
Bij Garoet op West-Java zijn, naar
gemeld werd, succesvolle operaties gaan
de, waarbij dum-dum-munitie buitge
maakt werd.
Z. Em. Joseph Kardinaal Frings,
Aartsbisschop van Keulen en Voor
zitter van de jaarlijkse Bisschoppen
conferentie te Fulda, heeft op diens
uitnodiging, .zoals bekend, een twee
daags bezoek gebracht aan Z. Em.
Joh. Kardinaal de Jong. Beide Kerk
vorsten hebben ter gelegenheid van
deze persoonlijke ontmoeting, de eer
ste sinds het einde van de oorlog, de
toestand van de Katholieke Kerk in
Duitsland en daarmee samenhangen
de problemen uitvoerig besproken.
Kardinaal De Jong wilde op deze
wijze tot uitdrukking brengen met
welk een belangstelling hier in Ne
derland de ontwikkeling van het
godsdienstig leven in Duitsland ge-
gevolgd wordt.
Beide Kardinalen ontvingen eveneens
een delegatie van het Katholiek Ge
nootschap voor Geesteiyke Vernieuwing,
waarvan Kardinaal De Jong bescherm
heer is, in audiëntie. De delegatie be
stond uit: prof. dr. A. Emmen, prof. dr.
J. J. M. van der Ven, dr. K. J. Haan en
H. Mélissen. Deze audiëntie gaf aan
leiding tot een diepgaande bespreking
over de mogéiykheden cm het cultureel
en geesteiyk leven der Duitse Katholie
ken van Nederland uit te ondersteunen.
Kardinaal Frings vestigde de aandacht
der delegatie op de zorgwekkende mate
riële toestand in Duitsland, welke de
ontplooiing van het geesteiyk leven
zeer belemmert, doch hy was ervan over
tuigd, dat het cultureel contact tussen
de Nederlandse en Duitse Katholieken,
door middel van lezingen, boekenadvies
enz., in de kringen van de Katholieke
jeugd- en arbeidersorganisaties alsmede
in universiteitsmilieux van zeer groot be
lang zal blijken.
Kardinaal Frings betreurde het gebrek
aan een Katholiek dag- of weekblad in
Duitsland. Hierdoor kan de Katholieke
geest zich niet sterk genoeg in het pu
blieke leven doen gelden. De doelstelling
van het Katholiek Genootschap voor
Geestelijke Vernieuwing mag zich, naar
bleek uit deze gedachtenwisseling, in de
bijzondere belangstelling van Kardinaal
Frings, zowel als in zijn grote waardering
verheugen.
Amsterdam, 21 Oct 1947.
De markt had heden over het geheel
een kalmer aanzien dan de voorafgaande
beursdagen het geval was geweest. Op
enig winstaanbod opende de beurs alge
meen iets luier met koersreacties van en
kele procenten. De markt bood echter op
het verlaagde koerspeil vrij goed weer
stand en in de vrije tapes trad hier en
daar een lichte verbetering in.
Rubberaandelen waren merendeels licht
in reactie. Tabaksaandelen bleven prijs
houdend. Van oliewaarden opende Kon-
Olie op het vorig slotpeil, waarna een
lichte reactie volgde, industriële fondsen
gaven weinig verandering te zien.
Zowel in Noordwijkerhout als in Voor
hout werd in een vergadering van de
Alg Ver. voor bloembollencultuur het
voorstel Grootebroek, dat algehele af
schaffing van de bestaande sanerings
maatregelen inhield, met grote meerder
heid van stemmen verworpen.
KerkboIIenveiling
De aangekondigde kerkbollenveiling
ten bate van de kerk van de H. Bavo
aan de Herenweg leverde een totaalbe
drag op van niet minder dan f 5067,
Aan het eind van de avond het was
bijna middernacht dankte pastoor C. v.
Mierlo allen die tot het welslagen van
deze avond hadden medegewerkt en be
trek daarin in het bijzonder notaris Van
Oppen die met zyn medewerkers deze
avond hadden voorbereid.
Nadat de vorige week 15 Nederlandse
Witte Paters per vliegtuig naar Afri
kaans missiegebied waren vertrokken,
zijn hedenmorgen weer 7 missionarissen
(4 paters en 3 broeders) van de paters
van de H. Geest per K.L.M. naar Oost-
Afrika afgereisd. Zes hunner gaan voor
de tweede maal, één voor de eerste keer.
Mgr. B. G. Hilhorst, Apostolisch Vicaris
van Bagamoyo, deed de missionarissen op
Schiphol uitgeleide.
IJMUIDEN, 22 Oct. 3 stoomtrawlers
met een totale besomming van f 56.500;
IJm 102 f 7.280; R.O. 46 f 16.500; kust-
vissers IJm. 91 f 565, IJm. 4 f -315, Urk
114 f 200, Urk 144 f 450 De aanvoer be
stond heden uit 20 kisten tarbot en tong,
40 kisten schol, 360 kisten schelvis 60
kisten koolvis, 200 kisten kabeljauw, 50
kisten makreel, 60 kisten schar, 100 kis
ten wyting en 4080 kisten verse haring.
