Hoe ontkwam Mikolajczyk
uit zijn vaderland?
Hij is welkom in Engeland
Wysjinsky wekt verbazing
Demontering 682 fabrieken laatste
faze van ontmanteling
Nog 14.000 gedetineerden
niet veroordeeld
WAARDIGE HERDENKINGSAVOND
TRINITEITSLYCEUM
JACHT OP NAAR ONS LAND
GESMOKKELDE AUTO'S
u
en wee in
de woningbouw
Het weer.
Vliegtuig tegen berg
Per maand staan twee duizend
delinquenten terecht
„Wijsheid en Wetenschap'
Augastijnse Opvoedingsideaal
en „Het
Aanbieding van een
geschenk
Den Haag beraamt plannen voor
een grootscheepse actie
Tot hoofd en hart
VERZOENEND GEBAAR
Duitsland zal ook aankoop van voedsel
moeten restitueren
Comm. van Drie naar
Djokjakarta
Putter en Van Veen stellen
functies ter beschikking
-
DINSDAG 28 OCTOBER 1947 p
71ste JAARGANG No. 23986
45 doden in Griekenland
BEVIN IN LAGERHUIS
Bezoeken aan Van Mook
en Gani
Prinselijk Paar op Goeree
en Overflakkee
Hoe snel het totale
yy
Hei gaai een school goed, wanneer zij een gemeenschap
vormi lussen opvoeders en leerlingen van de ene kani en
opvoeders en ouders van de andere. Daarom was hei vaïi
de recior van hei feestvierende Triniieiislyceum zo'n uit
stekende gedachte om voor de officiële herdenkingsavond,
naasi een sioei van auioriieiien, de ouders der leerlingen
uil ie nodigen. Zij hebben gisteravond in hel Concertge
bouw kunnen luisteren naar een brillanie rede over „Wijs
heid en Weienschap" en naar de betekenis van hei Augus-
iijnse opvoedingsideaal. Zij hebben kunnen luisteren naar
muziek en zang en zovele leerlingen in de beoefening
daarvan bewonderd. Zij hebben ook geluisterd naar hun
woordvoerder, die een geschenk van allen aanbood, als
uiting en bewijs van die gemeenschapszin.
Het feestgeschenk
Rijvergunning en nummer-
bewijs
Ie men zich in Den Haag terdege be
Het leven groeft vaak meer rim
pels in het hart dan op het gelaat.
(Vervólg op pag. 3/
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets, p. w., f 3.90 p. Itwart
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
De Britse regering heeft medegedeeld,
dat de Poolse boerenleider Mikolajc
zyk, die uit zijn land gevlucht is, wel
kom is in Engeland. In antwoord op een
desbetreffende vraag in het Lagerhuis,
zeide de onderminister van Buitenlandse
Zaken: „De Britse regering zal zich in
het geval Mikolajczyk zeer zeker hou
den aan de traditionele Britse politiek
van het verlenen van gastvrijheid in
Engeland".
Een woordvoerder van het Poolse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken ver
klaarde Maandag, dat het er de schijn
van had, dat de Poolse boerenleider
Stanislaw Mikolajczyk bij zijn vlucht
door een buitenlandse mogendheid ge
holpen was. De woordvoerder gaf te
kennen, dat de Poolse regering niet zo
zeer belang stelt in de vraag, waar Mi
kolajczyk zich bevindt, als wel in de
kwestie hoe hij vertrokken is, indien dit
het geval is. Men gaf toe, dat de grens
bewakers zich aan nalatigheid hadden
schuldig gemaakt, wanneer de zes per
sonen de grens onopgemerkt hebben
overschreden.
Vrienden van de boerenleider in Lon
den hebben medegedeeld, dat Mikolajczyk
„op een veilige plaats" is. Zij weigerden
echter iets naders over zijn verblijfplaats
uit te laten. Officieel is over een aan
komst in Londen nog niets bekend.
De regeringswoordvoerder Gros zei-
de, dat er officieel gesproken geen reden
Was te geloven, dat Mikolajczyk het land
verlaten had, waaraan hij toevoegde, dat
de wachten aan de landsgrenzen, langs
de kust en in de havens op het ogenblik
ondervraagd worden. De woordvoerder
herinnerde er aan, dat Mikolajczyk
slechts twee weken geleden aan journa
listen had verklaard, dat hij met het
plan had het land te verlaten.
De beweringen van de „Stem van
Amerika", dat Mikolajczyk gevlucht is
om aan een arrestatie te ontkomen, zijn
volgens de woordvoerder reeds beant
woord door de Poolse president, toen
deze twee weken geleden verklaarde,
dat het niet het plan was een vervolging
tegen Mikolajczyk in te stellen.
Het semi-officiële orgaan van het Pool-
se ministerie van Buitenlandse Zaken
„Rzeczpopolita" zegt, dat de boerenleider
door zijn vlucht de missie in de steek
.heeft gelaten „die hem door zijn buiten
landse meesters was toevertrouwd".
Inmiddels hebben vertegenwoordigers
van de "uiterst rechtse ballingenregering
van generaal jFadeusz Bor Komorowski,
de verdediger van Warschau te ken
nen gegeven, dat Mikolajczyk in hun
ogen in Londen niet welkom is. Hei
schijnt, dat generaal Bor van mening is,
dat Mikolajczyk de emigrantenregering
verraden heeft, toen hjj op instigatie van
Engeland en de V.S. toetrad tot de pro-
Russische Lublin-regering. Generaal Bor
is uitermate populair' onder de pl.m.
honderdduizend leden der voormalige
Poolse strijdkrachten, die niet ingegaan
zijn op de invitatie van Warschau om
naar Polen terug te keren. Van deze
100.000 zijn 44.000 overgegaan naar het
Pools? „Resettlement, corps", een lichaam
dat Engeland heeft opgericht en dat de
liqüidatie van het Poolse leger beoogt.
Ongeveer 45.000 hebben een burgerbe
staan gevonden in Engeland en enige
duizenden dienen bij de Britse strijd
krachten, voornamelijk" in Palestina.
Inmiddels heeft de Engelse regering
bekend gemaakt, dat Whitehead, de
Poolse employé bij de Britse ambas
sade, die door de veiligheidspolitie
wordt vastgehouden, beschuldigd v/ordt
van collaboratie met de Duitsers en van
het aanbrengen van ondergrondse wer
kers, die tijdens de oorlog werkzaam
waren in de fabriek, waarvan hij di
recteur was.
Whitehead, wiens Britse ouders de
stichters zijn van de beroemde Wendel-
suikergoedfabrieken, was tijdens de!
oorlog technisch directeur van de Wen-
delfabriek in Warschau. Daarna werkte
hij in de commerciële' afdeling van de
Britse ambassade, totdat hij 17 October
gearresteerd werd. Aan Whitehead
wordt voorts ten laste gelegd, dat zijn
fabriek gedurende de bezetting uitslui
tend voor de Duitsers werkte en dat
hij een netwerk van agenten had ge
spannen om ondergrondse werkers te
bespionneren.
De officiële woordvoerder verklaarde
voorts, dat de Poolse regering geen for
meel protest had ontvangen in verband
met de beweerde mishandeling van
Wanda Soroka, employé op de Ameri
kaanse ambassade, die door de Poolse
veiligheidspolitie in verhoor was geno
men. De Amerikanen hadden slechts
een „infórmatorisch memorandum" in
gediend, waarin de aandacht van de
Poolse autoriteiten op het gebeurde
werd gevestigd. De woordvoerder zei,
dat er een vergissing in het spel was
en dat men mej. Soroka gehouden had
voor de echtgenote van een Pool, die
voor de Gestapo gewerkt had.
Andrei Wysjinsky, de Sovjet-afgrevaar-
hee" 'n de Politieke Commissie
een Pools amendement gesteund, dat werd
ingediend met de bedoeling het Sovjet-
voorstel waarbij de V.S., Turkije en Grie
kenland verantwoordelijk gesteld worden
voor oorlogspropaganda, te schrappen.
Het Poolse amendement verzoekt slechts
„alle vorm van propaganda, in welk
land ook gevoerd, die de vrede zou kun
nen bedreigen" te veroordelen. Het was
op dezelfde wijze geformuleerd als het
Voornaamste deel van een gemeenschap
pelijke resolutie van Australië, Canada en
Frankrijk, die, evenals het Pools amende
ment, Maandag werd ingediend.
Wysjinsky, die zeer rustig sprak, zeide,
dat, hoewel het Poolse voorstel niet ge
heel voldeed, daar het de landen waar
oorlogspropaganda werd gevoerd, niet
aanduidde, hij niettemin bereid was het
te accepteren. De bedoeling van de Sov
jet-resolutie was, de gemoederen te kal
meren en zekere belemmeringen in de
weg te leggen aan ongebreidelde propa-
ganda".
Wysjinsky's verzoenend gebaar verras
te de aanwezigen. Zij keken elkaar ver
baasd aan, terwijl zij de koptelefoons te-
Verwachting tot Woensdagavond:
Aanhoudend droog en koud weer
met meest matige Oostelijke wind en
overdrijvende wolkenvelden.
Zon 7.27—17.19, maan 17.22—6 42.
Een Zweeds vliegtuig, een DC 4, is
Maandag op weg van Istanboel naar
Athene, tegen de berg Hymettos in
Griekenland te pletter gevlogen. Passa
giers en bemanning, tezamen 45 perso
nen, kwamen allen om het leven. Vele
lijken zijn onherkenbaar verminkt.
Op de passagierslijst kwamen twee
Amerikanen voor, twee Engelsen, twee
Denen, 16 Turken, een Zwitser, nejren
Italianen, twee Grieken, een Noor, een
Fransman en een Pers. Tot dusver zijn
geen namen bekend.
De Hymettos is een berg, die vrij on
verwacht uit een vlakte nabij Athene
oprijst. De lichamen en de brokstukken
van het vliegtuig lagen over grote af
stand langs de helling verspreid. De
piloot was een Engelsman, genaamd
Douglas. De piloot ^heeft kort voordat
het vliegtuig neerstortte nog verbinding
toet het vliegveld van Athene gehad. Het
Weer was zeer slecht. Het vliegveld ad
viseerde een landing op de instrumen
ten. De piloot ging hiermede aanvan
kelijk accoord, doch zeide later, dat hij
de lichten van de stad kon zien en zou
trachten een gewone landing uit te Voe
ren.
De pogingen om de 45 stoffelijke over
schotten te bergen zijn bij het invallen
her duisternis gestaakt.
De Belgische regering heeft de autori
feiten van Pakistan doen weten dat zi
de diplomatieke betrekkingen met tü-
land wenst aan te knopen. In afwachting
van de protocolaire goedkeuring heeft
heer earlier, consul-generaal van België
te Bombay, het contact opgenomen met
Liaquat All Chan, eerste minister, en
toinister van Buitenlandse Zaken van
ï'aiustan.
gen hun oren geklemd hielden. Na een
ogenblik van aarzeling verklaarde do Bel
gische afgevaardigde, dat hij toch nog
tegen de Sovjet-resolutie zou stemmen,
terwijl de Franse vertegenwoordiger een
beroep dcejj op de Sovjet-afgevaardigde
om de resolutie geheel in te trekken.
Na de verwerping der Sovjet-resolutie
aanvaardde de Commissie eenstemmig de
gemeenschappelijke resolutie van Austra
lië, Canada en Frankrijk. Deze resolutie
veroordeelt iedero vorm van propaganda,
die.de vrede zou kunnen bedreigen of
agressie zou kunnen uitlokken.
Enkele gasten en docenten tijdens de herdenkingsbijeenkomst
De Britse Minister van Buitenlandse
Zaken, Bevin, heeft Maandagavond in
het Lagerhuis medegedeeld, dat de de
montering van de 682 fabrieken in
West-Duitsland de laatste phase zou zijn
van het Anglo-Amerikaanse plan om de
industrie in de bezettingszones te ont
mantelen. Hij verklaarde, dat Duits
land, zodra de Duitse economie zou
zijn hersteld, op de eerste plaats alle
door de geallieerden uitgegeven bedra
gen voor de aankoop van voedsel zou
moeten restitueren. Verdere herstel
betalingen zullen slechts worden ge
vorderd nit de productie, die zou wor
den bereikt boven het nieuwe peil, dat
was vastgesteld voor de industrie in de
Anglo-Amerikaanse zone. Door de ont
manteling worden slechts 50.000 arbei
ders uit een bevolking van 23 millioen
getroffen.
Hij pleitteervoor, dat er herstelbe
talingen zouden worden uitgekeerd
aan de landen, die door de Nazi's be
zet waren geweest: Frankrijk, Ne
derland, Luxemburg en Joegoslavië,
en verklaarde: „Ik ben vergevingsge
zind, doch niet te vergevingsgezind;
de volken, wier land verwoest is, héb
ben recht op enige vergoeding en ik
verzoek het Huis mij bij die taak te
steunen."
„Als je een Fransman zou zijn en
geen Engelsman", voegde Bevin er aan
toe, „zou je je zorgen maken over een
opleving van Duitsland, en als je een
Belg was of een Nederlander,
zou deze kwestie een zeer ernstig pro
bleem voor je zijn. Ik vraag het Huis,
dit niet louter en alleen te ziep vanuit
het standpunt van de Engelsman, doch
als leden van een bond van de landen
van West-Europa."
Bevin's rede werd afgebroken door een
incident. Plotseling stond er tegen het
einde iemand op de publieke tribune op,
die uitriep: „Ik wens vrijheid voor mijn
De ontmanteling van de Kruppfabrieken in Duitsland. Een foto van de ravage, die
overbleef toen men alle machines die vroeger oorlogstuig fabriceerden, verwijderd had.
land, Egypte. Lahg leve het Nijldal. Wij
willen vrijheid, vrijheid, vrijheid
Hij ging nog voort met schreeuwen toen
hij door de zaalwachters werd wegge
voerd. Bevin, die toch bijna aan het ein
de van zijn rede was, merkte op: „Deze
onderbreking geeft mij het recht te ein
digen" en hij ging onder grote hilariteit
der aanwezigen zitten.
De Commissie van Goede Diensten
meldde Maandagavond in een commu
niqué, dat bezoeken zijn gebracht aan
dr. Van Mook en Gani. De Commissie
zal Woensdag 29 October naar Djokja
reizen in èen Amerikaans vliegtuig.
Aneta verneemt, dat de mogelijk
heid bestaat, dat Gani met de Com
missie naar Djokja zal reizen. Dit
zou het eerste bezoek van Gani aan
Djokja zijn na het inzetten van de
politionele actie.
De Commissie zal slechts één Mag
te Djokja blijven en wordt Donder
dag weer te Batavia terugverwacht.
Antara meldde heden, dat de Indone
sische delegatie voor de komende be
sprekingen hedenochtend voor het eerst
te Djokja vergaderd heeft ter voorbe
reiding van de aankomst der Commissie
van Goede Diensten.
Gisteren heeft het Prinselijk Paar een
bezoek gebracht aan Goeree en Over
flakkee. Bij aankomst te Middelharnis
werden Prinses en Prins begroet door
de Commissaris der Koningin in de pro
vincie Zuid-Holland, mr. Kesper. Hierna
werden tal van plaatsen bezocht; overal
werd het Prinselijk Paar luide toege
juicht. Te Stad aan 't Haringvliet wer
den vier voor de Prinsesjes bestemde
poppen aangeboden, gekleed in de Flak-
keese klederdracht, en genoemd naar de
meest voorkomende namen op het eiland,
n.l. Dirkje, Tannetje, Jopje en Leuntje.
Bij gebrek aan de vurig verlangde brug
aanvaardden de vorstelijke personen ten
slotte met een veerboot over het Ha
ringvliet de terugreis naar paleis Soest-
dijk.
De voorzitter en secretaris van de
Commissie Katholiek Voethal te Am-
sterdan# de heren Henri Putter en Frits
van Veen, hebben heslóten hun functies
in deze commissie tey beschikking te
stellen.
/De vaste commissie voor privaat- en
strafrecht heeft verslag uitgebracht om
trent haar bezoeken aan kampen voor
politieke delinquenten en strafgestichten.
Nadat de commissie in het voorjaar van
1946 een groot aantal bewarings- en in
terneringskampen voor politieke delin
quenten had bezocht en daaromtrent ver
slag had uitgebracht, heeft zij het wen
selijk geoordeeld, deze bezoeken in de
zomer van 1947 te herhalen. Met volle
dige medewerking van de minister van
Justitie heeft zij ditmaal haar bezoeken
niet beperkt tot de kampen, welke val
len onder het Directoraat-Generaal voor
de bijzondere rechtspleging, doch deze
ook uitgestrekt tot een aantal strafge
stichten, welke rechtstreeks onder het
departemënt van Justitie ressorteren.
mann. vr.
13040 430
3460 383
753 28
Vreemdelingen (burgers) 309 45
Vreemdelingen (krijgsgev.) 210
Gedetineerd
Geïnterneerden
Veroordeelden
1777 886
Voorts bevonden zich In de straf
gestichten, welke rechtstreeks onder
het departement van Justitie vallen,
op 6 October 1947 4636 politieke de
linquenten, verdeeld als volgt:
Onveroordeelden
Veroordeelden
mann. vr.
1103 107
3247 179
4350 286
aantal politieke
delinquenten, dat nog gevangen gehou
den wordt, is gedaald, blijkt wel, in
dien men deze cijfers (totaal ruim 23.000,
waaronder ongeveer 1150 vrouwen)
vergelijkt met die, genoemd in het eer
ste verslag der commissie: op 15 Ja
nuari 1946 rond 93.000, waaronder rond
20.000 vrouwen; op 1 Mei 1946 74.235,
waaronder 14.333 vrouwen.
Natuurlijk is het aantal onveroordeel
den (ruim 14.000) nog veel te groot.
Bedenkt men echter, dat de tribunalen
en de bijzondere gerechtshoven te za-
men in de laatste maanden meer dan
2000 zaken per maand hebben afgedaan,
dan mag men de hoop koesteren, dat
ook hierin spoedig verbetering zal
komen.
Op 15 September j.l. waren er nog 37
bewarings- en interneringskampen in
gebruik. Hun aantal houdt vrijwel ge
lijke tred met de vermindering van
het aantal gedetineerden en geïnter
neerden; het neemt regelmatig af. In
Januari 1946 waren er 106.
Vergelijkt de commissie haar ervarin
gen met die van verleden voorjaar, dan
kan de algemene indruk ten aanzien van
de bewarings- en interneringskampen
geen andere zijn dan die van een zeer
belangrijke verbetering. Dat er niette
min ook nu nog veel nadelen aan de
detinering en internering van nog altijd
grote groepen van politieke delinquenten
verbonden zijn, spreekt vanzelf. Over het
geheel genomen voldoen de gebouwen in
de kampen thans aan redeljjke eisen,
In de behandeling der gedetineerden
is veel meer gelijkheid gekomen.
In het begin van 1947 werd in alle
kampen bekend gemaakt, dat diegenen,
die ontvluchtten en daarna weer zouden
worden gearresteerd of die pogingen
tot ontvluchting deden, zouden
worden overgebracht naar het kamp
Crailo, waar te dien einde een speciale
afdeling met strenge tucht zou worden
ingericht. De commissie heeft deze af
deling bezocht en de toestand aldaar
hoogst onbevredigend gevonden. Het is
de commissie een raadsel, hoe men er toe
gekomen is, deze afdeling voor ontvluch
ten in te richten in een kamp, waar zo
weinig werkgelegenheid was als juist in
Crailo. Er werd trouwens, voor zover de
commissie kon nagaan, generlei onder-
scheld gemaakt naar de redenen voor
ontvluchting, toch blijken deze gevallen
zeer ver uiteen te lopen.
Op geen enkel gebied is de verbete
ring, die de commissie sedert haar vo
rige bezoeken kon constateren, zo groot
als op dat der tewerkstelling. Moest zij
verleden jaar de ervaring opdoen, dat
in tal van kampen een deel en zelfs een
groot deel van de gedetineerden in het
geheel niet werkte, thans is daarvan
bijna nergens meer sprake.
Dat een geregeld contact met de ge
zinnen zeer nodig is, blijkt wel uit de
telkens terugkerende klachten over
„het kapot gaan van huwelijken."
Tot haar leedwezen heeft de commis
sie opnieuw moeten constateren, dat
vele gedetineerden nog altijd niet inzien,
dat zij verkeerd gehandeld hebben door
de vijand hulp te bieden, zien zij dit
thans wel in, dan menen zij nog dik.'
wijls, dat zij het verkeerde van hun da
den indertijd inieder geval niet had
den kunnen beseffen. Zij achten zich
dus onrechtvaardig behandeld.
Hetgeen zij heeft medegedeeld, acht
de commissie voldoende om aan te to
nen, dat de toestanden in de bewar.ngs-
en interneringskampen nog wel geens
zins ideaal zijn, doch dat zij toch aan
zienlijk ffljn verbeterd.
Pater rector Modestus van Straaten
O.E.S.A. mocht in gijn begroetingswoord
de volgende autoriteiten welkom heten:
Mgr. N. Ammerlaan, Vicaris-Generaal
van de Bisschop, Pater Sebastianus van
Nuenen, Provinciaal van de Nederlandse
Augustijnenprovincie, de heer Chr. Kok,
chef van de afdeling VHMO van het de
partement, als vertegenwoordiger van
de minister van Onderwijs, K. en W„ de
heer D. J. A. Geluk, loco-burgemeester
van Haarlem, de heren J. van Andel en
A. J. S. van Dam, inspecteurs van het
Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs,
pater Th. Vlaar OESA, prior van het
Thomascollege te Venlo, en em. Rector
var het Triniteits-Lyceum. Verder ver
schillende pastoors, de rectoren van de
beide andere Augustijnencolleges in Ne
derland, pater Lucas Hoogveld en pater
Carolus Nieuwhof, pater Ph. Esser, oud
conrector van het Triniteitslyceum. De
rectoren en directeuren van andere mid
delbare scholen in Haarlem en verschil
lende andere steden; het voltallige le
rarencorps, vele Augustijnen uit de ver
schillende klooster^ en talrijke ouders
en oud-leerlingen.
De rector richtte zich .vervolgens met
een inleidende toespraak tot de aanwe
zigen. „Vijf en twintig jaar lang," aldus
spr„ „hebben wij de jeugd in Katholieke
eti Augustijnse geest voorbereid op de
maatschappelijke taak, die voor ieder
in het leven is weggelegd. We prijzen
ons gelukkig, dat we, behalve profane
kennis, ook de rijkdom der Katholieke
overtuiging aan zovele Katholieke jonge
mensen hebben mogen meegeven. Daar
om is er in ons een gevoel van dank
baarheid en wij denken bij dit zilveren
jubileum, dat het eerste deel van de
geschiedenis van het Triniteitslyceum
afsluit, aan allen, die nauw betrokken
zijn geweest bij de stichting, aan de eer
ste rector, pater Vlaar en de zes leraren,
die van het begin af aan de school ver
bonden zijn. Door samenwerking tussen
priesters en leken is een groot stuk werk
verricht. Moge dit ook in de volgende
jaren zo zijn, samenwerking immers be
tekent een garantie voor de toekomst,"
aldus besloot pater Van Straaten.
Na een stemmig uitgevoerd sympho-
nisch werkje door het orkest „Vicit Vim
Virtus", hield de oud-lyceïst, drs. N. H.
C. van Loenen een uiterst boeiende, voor
treffelijk opgebouwde rede over het on
derwerp „Wijsheid en Wetenschap". Met
de vraag „Hoe te leven?" als kern, wilde
spr. eAige gedachten over het onderwijs,
dat tot doel heeft: het weten, naar vo
ren brengen. Hij wees op de vooruitgang
in de techniek en de geneeskunde en
constateerde, dat de universiteit haar
eigenlijk karakter in de loop der jaren
verloren heeft. Het onderwijs is zich
gaan instellen op het nieuwe weten:,
waardoor de reeds verminderde belang
stelling voor de wijsbegeerte, die toch
de moeder van alle wetenschap heet, nog
meer in de hand gewerkt wordt. Spr.
toonde de noodzakelijkheid aan van een
samengaan tussen de philosophie en het
weten, tussen de wij she 14 en de weten
schap. De wijsheid echter kan men
slechts bereiken met de inzet van de
gehele mens, het gewoon verstand is
niet voldoende.
Kennis is geen cultuur, zo ging de in
leider voort, louter kennis betekent niet
veel. De mensheid kent nu bijna alles,
maar niet zich zelf en hoe kan de mens,
vroeg spr. zich af, God vinden, als hij
zichzelf verloren heeft?
Hierna onderwierp drs. Van Loenen
het bijzondere in het bijzonder onder
wijs aan een onderzoek. Dikwijls wordt
de zaak te negatief bezien, door gods
dienst op school te beschouwen als leer
vak. Godsdienst dient als een onder
stroom voor alle stromen, strekt tot het
herstel van de menselijke persoon, ves-
tigd de aandacht op de mens van alle
tijden en heeft tot taak, de wetenschap
te bezielen, aldus eindigde spr., die deze
moeilijke, wijsgerige materie in heldere
logische betoogtrant uiteenzette.
Het versterkt Lyceumkoor zong ver
volgens met kracht en overtuiging het
prachtige eerste deel van Haydn's Ora
torium „Die Schöpfung", begeleid door
„Vicit Vim Virtus" en een aantal leden
van het Lyceumorkest, en leverde daar»
mee een prestatie, welke bewondering
afdwingt, niet het minst door de fraaie
solozang van Jeanne Duvergé, Bob
Bruschke en Henk Snoek. De leiding
was in de vaardige handen van Pater B.
Duvergé.
Na de pauze beklom de heer J. J. W.
Boerrigter het spreekgestoelte dm na
mens een huldigings-comité een kort
woord te spreken.
En zo is dan met deze officiële her
denkingsavond een feest ingezet, dat,
het kan, gezien» het programma, geen
twijfel lijden, klinken zal als een klok
en waarvan de nagalm niet spoedig ver
storven zal zijn, aldus spr. Ons past
De heer J. J. W. Boerrigter biedt pater
Van Straaten O.E.S.M. het feestgeschenk
aan in de vorm van een couvert
met inhoud
De laatste t«d is er een vrij grote
hoeveelheid nieuwe en tweede-hands
auto's ons land binnengesmokkeld,
zowel over zee als via België en
Duitsland. In verband met de om
vang, die deze autosmokkel heeft
aangenomen worden op het ogenblik
te Den Haag plannen ontwikkeld om
tot een grootscheepse controle van
de rüpapieren, in het bijzonder het
nationaliteitsbewijs, over te gaan.
Omtrent de organisatie van deze con
trole konden, gezien de zeer vele
moeilijkheden, die aan een dergelijke
actie vast zitten, nog geen nadere
mededelingen verstrekt worden.
Stellig houdt deze jacht op in ons land
clandestien ingevoerde auto's verband
met het kortgeleden, ontdekte complot,
waarbij gloednieuwe auto's van eigenaar
verwisselden tegen steeds hogere be-t
dragen.
Insiders weten maar al te goed dat
de na-oorlogse omstandigheden het a-
sociale elementen maar al te gemakke
lijk hebben gemaakt zich op het verwer
ven van auto's in het buitenland toe te
leggen en deze ons land binnen te smok
kelen. Vooral Duitsland was een geliefd
jachtterrein voor een ruilhandel, waarbij
de smokkelaars gewapend met tabak,
koffie, thee en andere begerenswaardige
voedingsmiddelen op goedkope wijze in
het bezit van nieuwe en gebruikte auto's
wisten en weten te komen.
Waar een hermetische sluiting van de
grenzen nu eenmaal onmogelijk is, zul
len de bona-fide autobezitters stellig de
thans aangekondigde actie met vreugde
begroeten. Het ligt in de verwachting
dat een groot bedrag aan ontdoken in
voerrechten op deze wijze achterhaald
wordt.
wust van de practische bezwaren, ver
bonden aan een dergelijke actie, onzer
zijds vestigen wij gaarne de aandacht op
het feit, dat elke auto-eigenaar, die
thans op de weg met zijn voertuig is, in
het bezit moet zijn van een rijvergun
ning, afgegeven door de Rijksverkeers
inspectie, en een nummerbewijs, afgege
ven door de provinciale griffie.
Ziedaar twee bronnen van informatie
over het huidige Nederlandse autopark,
waarvan de inschakeling stellig van
groot belang is te achten om alle ons
land binnengesmokkelde auto's te ach
terhalen.
Waren de vooruitzichten op een „goe
de vangst" gering, stellig zou Den Haag
niet besloten hebben tot dezë veel
tijd en personeel /vergende actie over te
gaan. Maar al zou het aantal auto's, dat
langs clandestiene wegen onze grenzen
is gepasseerd, minder zijn dan men over
het algemeen aanneemt, dan nog zal
deze controle bijdragen om een halt toe
te roepen aan de practijken van a-sociale
elementen, die er blijkbaar geen been
in zien misbruik te maken van het
zo grote tekort aan auto's in ons land.
En de straf voor degenen, die in een
auto rijden, waarvan de herkomst in het
duister ligt? Het valt te hopen, dat men
het niét laat bij het innen van de ont
doken invoerrechten, maar ook een be
hoorlijke bijkomende straf uitdeelt.
In het Overijsselse dorpje Lutten zijn
bij het uitdiepen van een vaart enige
beenderen en een schedel in de grond
gevonden, welke bij nader onderzoek
de overblijfselen bleken te zijn van een
oer-os.
thans dankbaarheid voor het feit, dat
deze mijlpaal van een kwart eeuw is
bereikt, waarbij wij ons er scherp van
bewust zijn, op welk een hecht funda
ment deze school rust.
In 25 jaar is zij van niete gegroeid
tot de imponerende instelling, die zij
thans is, onder leiding van de paters
Augustijnen, deze bouwers aan de Stad
Gods naar het groots en bezield pro
gram van hun vader Augustinus.
Wij hebben kunnen menen, dat dit
lyceum niet kan bestaan zonder de lei
ding van de oprichter er van, pater
Vlaar, aan wie het zo ontzaglijk veel
te danken heeft. Wie dit heeft gemeend,
heeft één ding over het hoofd gezien,
dit: dat, wanneer de grote gaven van
hart en geest, pater Vlaar geschonken,
hier zo vruchtbaar zijn geweest, dit ook
het geval is geweest, omdat pater Vlaar
niet zijn grote gaven geplant stond
als ik bet zo zeggen mag in de
vruchtbare grond van het Augustijnse
ideaal en de Augustijnse traditie. Het
zijn dit ideaal en deze traditie geweest,
die zijn gaven de rijke bloei nebben
doen bewerken, die wij thans in dank
baarheid en bewondering waarnemen en
vieren.
Pater Vlaar ging tot ons aller groot
leedwezen heen, de leiding van het
Augustijnse ideaal en van de Augus
tijnse traditie bleef. De nieuwe, jonge
rector, pater Modestus van Straaten, is
in diezelfde rijke humus geworteld. Het
lyceum bleef wat het was, omdat het
een niet onstuimig maar beheerst ont
wikkelend instituut is. Grote dank past
het ons daarvoor te brengen aar. de
provinciaal, de rectoren, de jubilerende
leraren.
De heer Boerrigter overhandigde
daarna bet feestgeschenk van ouders
en oud-leerlingen, een Dedrag in klin
kende munt, te gebruiken voor een doel,
dat aan de school ten goede. komt. Hü
liet de enveloppe vergezeld gaan van
ten boek, bevattende de handtekeningen
van allen die hebben bijgedragen, en
hoopte, dat de feestgave zodanig zal
worden besteed, dat er een gedenk
plaatje op kan worden aangebracht.
Geld, heet het, besloot spr. 2jjn rede,
is loud, hard en zielloo'- D kunt er
zich van overtuigd houden, dat zulks
met dit, geld niet het geval is. Het is
de uitdrukking onzer warme dankbaar
heid.
Pater-rector dankte voor het ge
schenk. dat zal worden omgezet in iets,
dat Luiten het strikte onicrwijs op een
kalholieke school noodzakehik is.
(Vervolg op pag. 2)
(Van een bijzondere, medewerker)
Er begint wat schot te komen in de
woningbouw. De voor 1947 geraam
de nieuwbouw van 25000 woningen
is tot aanbesteding gekomen, zodat de
minister van Wederopbouw en volks
huisvesting voor de resterende maan
den van 1947 een „stop'» heeft moeten
afkondigen voor nieuwe aanbestedin
gen. ten einde de bouwnijverheid niet
boven haar capaciteit te belasten.
Aanvankelijk zag het er niet naar
uit, dat in dit jaar het aantal van
25000 nieuwe woningen bereikt zou wor
den. Immers verschillende, gemeenten
hadden het voor het eerste halfjaar
toegewezen bouwvolume niet gebruikt.
Dit waren hoofdzakelijk kleinere ge
meenten, die niet- hadden zorg gedra
gen tijdig de beschikking te krijgen over
geschikte bouwterreinen. Ook waren er
gemeentebesturen, die bezwaar hadden
om 25 pCt. van het exploitatietekort
van woningwetwoningen voor haar reke
ning te nemen. Een met het oog op de
funeste gevolgen van het woningtekort
niet te rechtvaardigen zuinigheid.
De centrale directie van de volkshuis
vesting heeft toen ingegrepen en het
in sommige gemeenten onbenut gebleven
bouwvolume extra toegewezen aan de
gemeenten, die nog onuitgevoerde bouw
plannen gereed hadden liggen.
Een andere oorzaak van vertraging
vormen de bouwkosten. Het ministerie
van Wederopbouw en Volkshuisvesting
staat op het standpunt dat deze niet
hoger mogen zijn dan ƒ33 tot 35 per
M3. In het vorig jaar kon men voor
déze prijzen wel tot aanbesteding ko
men; inmiddels hebben de aannemers
de ervaring opgedaan, dat de nog niet
geheel verzekerde aanvoer van mate
rialen soms plotseling stagnatie in de
bouw kan veroorzaken, hetgeen voor de
aannemers een schadepost is. Boven
dien vielen de Uitgaven voor arbeids
lonen tegen. De arbeiders, die in de
geteisterde gebieden zijn gaan werken,
hebben een werkweek van vijf dagen
en ontvangen een bijzondere toeslag.
Om verloop van hun personeel tegen
te gaan zijn de aannemers in de niet-
geteisterde gebieden genoodzaakt ook
iets extra's te doen. Voorts heeft de be
trekkelijke afhankelijkheid van de aan
nemers van de werkkracht van de ar
beiders bij een deel van laatstgenoem
den een mentaliteit doen ontstaan, welke
de arbeidsproductiviteit niet heeft be
vorderd. Dientengevolge schreven de
aannemers bij latere aanbestedingen in
voor hogere bedragen, die neerkwamen
op prijzen van 40 tot 45 pier M3. Het
ministerie kon dergelijke prijzen niet
goedkeuren, omdat dan het hek van de
dam zou zijn en de bouwkosten- steeds
verder zouden oplopen. Na vrijwel elke
aanbesteding begonnen langdurige on
derhandelingen met de laagste inschrij
vers, die nieuwe calculaties moesten
maken. In alle gevallen werd op de
kwaliteit van de woningen belangrijk
bezuinigd door eenvoudiger constructies
toe te passen en bepaalde onderdelen
achterwege te laten. Zo werd bezuinigd
op schilderwerk, sanitair, behang enz.
In sommige gevallen ging men zó ver,
zelfs de kastdeuren weg te laten;
de toekomstige bewoners zullen hun
kasten desveriangd met een gordijn
moeten afsluiten! De verkregen bezui
niging in geld is dus fictief; de kwali
teit van de in 1947 gegunde woningen
blijft aanmerkelijk ten achter bij de
woningen, die in 1946 werden aanbe
steed en thans betrokken kunnen
worden.
