MIKOLAJCZYK GAAT NAAR AMERIKA
delegat
Van Mook zou geen
Indië wensen
in
de
Goede pleeggezinnen zijn
dringend nodig
Regentes en Attlee planten
eerste bomen
INDIË GEBUKT ONDER REVOLUTIE,
TERREUR EN MISDAAD
Terreur in Polen neemt openlijke
vormen aan; aanval op de Kerk
spoedig verwacht
ie
uitzending
Heeft
regering van
afgezien?
Duizenden kinderen wachten op
opneming in een gezin
Nieuw leven tussen de ruïnes
„Ze hebben ons een geweer gegeven
en gezegd, dat we uit zelfbehoud
op de blankep schieten moeten"
r
Tol hoofd en hart
Het weer
DEMARCATIELIJN I
Leven der militairen draait om drie dingen
post, eten en sigaretten
Sensationele tocht
Zeer lage waterstand
van de Rijn
Verkeer ligt stil
Ex-krantendirecteur
voor het Hof
Weer 500 gram vlees
Voor een ton. opgelicht
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1947 6
71ste JAARGANG No. 23992
Permanente contactcommissie
te Djokjakarta
Scott naar Bandoeng
Geruchten rand Fiderkiewicz
Met de koetsen, die bij het a.s. huivelijk van Prinses Elizabeth van Engeland
zullen worden gebruikt, is dezer dagen een proefrit gehouden.
RADIOREDE MINISTER WITTEMAN
De waarde van de
huiselijke kring
Minister Witteman: „Ons volk is in
zijn diepste wezen een Christelijk volk
gebleven."
Geen Butlincamp
te Zandvoort
GENERAAL SPOOR NIET
NAAR NEDERLAND
NEDERLANDSE SPIONNE
ONTSNAPT
HISTORISCHE DAG VOOR WALCHEREN
(Van onze speciale verslaggever)
H. K. H. de Prinses-Regenies heefi gisteren bomen geplant
ie Vlissingen, Wesi-Kapelle en Middelburg. De jonge bomen
werden voor Haar en voor de autoriteiten, die mede deze
symbolische plechtigheid verrichtten, aangedragen of klaar
gehouden door kinderhanden. Want dit officieel begin der
herbeplaniing van hei eiland Walcheren was voor alles
een feest van de jeugd, die met haar massale aanwezigheid
en daadwerkelijke deelname de nadruk legde op de toe
komst, op de nieuwe lente, die voor het zwaar geteisterde
eiland zal aanbreken, straks als de bomen en heesiers, die
thans nog dagelijks door rappe kinderhanden worden ge
plant, pntluiken en bloeien. Zij, de kinderen, zullen immers
eenmaal getuigen zijn van groei en wasdom en het lang
zaam helen der diepe wonden, aan stad en land van
Walcheren toegebracht. Dan zullen zij zich deze dag in
November heugen, toen autoriteiten uit binnen- en buiten
land in hun midden de eerste bomen plantten. Zoals deze
autoriteiten bij de plechtigheid van Dinsdag vóór alles de
strijd herdachten, de zware offers gebracht voor de vrijheid
hier op Walcheren.
^Redeloze fanatici
~2\
De dichter en journalist Willem
Brandt (pseudoniem kapitein Wm.
SB. Klooster) die na de capitu
latie van Japan verbonden was
aan de Voorlichtingsdienst van
het kabinet Legercommandant
te Batavia en later ingedeeld bij
de Z-brigade op Noord-Sumatra,
vertelt in zijn pas verschenen boek
„Demarcatielijn" van het leven
onzer militairen overzee, van hun
moeiten en strijd, maar ook van
hun kleine vreugden, hun humor
en geestkracht. Hij verhaalt daar
in van de wijze, waarop zij zowel
op Sumatrh als op Java gedurende
meer dan anderhalf jaar, tot en
met de op 21 Juli ingezette grote
actie, hun zware taak hebben ver
vuld. En hij geeft een scherp en
levendig beeld van hun offervaar
digheid, zelfbeheersing en dapper
heid en van het doordringend be
grip, dat zij niet gekomen waren
om het volk van Indië te over
heersen, doch om het te bevrijden
van anarchie en terreur.
Plechtigheden rond de
eerste boom
Vier jaar geëist
De nieuwe burgemeester van Haarlem
mr. P. O. F. M. Cremers,
Het komt er eigenlijk niet op aan I
op welke gronden men anderen
helpt. Het voornaamste is. dat de
hulp geboden wordt. j
Margarine voor oudere
personen
Hoe komt men aan een auto?
ATTLEE TERUG NAAR
ENGELAND
Oorlog en criminaliteit
STAATSLOTERIJ
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMIivilSlRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents r per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
De Poolse boerenleider, Mikolajczyk,
Verklaarde Dinsdag, dat hij naar de
Verenigde Staten zou gaan evenals zo-
Vele andere Oost-Europese politici, die
Uit hun door de communisten over
heerste landen de vlucht hebben moe
ten nemen.
Mikolajczyk zag er nog vermoeid uit
na zijn overhaaste en heimelijke
reis uit Polen. Hij kon nog niet zeggen
Wanneer hij Engeland zou verlaten en
evenmin of hij zich zou aansluiten bij
de internationale boerenpartij-organisa
tie in Washington. Hij zou echter zo
spoedig mogelijk naar Amerika vertrek
ken om daar vrienden te ontmoeten..
De namen van de personen, die Miko
lajczyk bij zijn vlucht hebben geholpen,
zullen niet bekend worden gemaakt
voordat dit veilig kan geschieden.
Op een vraag, hoe hij er in geslaagd
Was door de Russische zone in Duits
land te komen, antwoordde Mikolajczyk
glimlachend: „Vele Russen zijn zeer
aardige mensen en zij houden vqn jco-
ken en als je dan toevallig wat siga
retten in je zak hebt
Tijdens zijn eerste verklaring tegen
over de pers over toestanden in Polen,
verklaarde Mikolajczyk, dat zijn land
onder voortdurende en openlijke terreur
stond van de communisten. Hij zei, dat
tengevolge van de oprichting van de
Kominform een nog grotere druk op de
bevolking van Oost-Europa te ver
wachten was. Bij vrije verkiezingen
zouden de, communisten volgens hem
met meer dan vijf percent der stem
men behalen in Polen, doch de terreur
ts er in de afgelopen twee en een half
jaar voortdurend geweest en de Polen
hebben er zich met de meeste klem te-
deze
de
gen verzet, doch thans neemt
terreur openlijke vormen aan.
Mykolajczyk verwachtte, dat
communisten spoedig de aanval op de
Katholieke Kerk zullen openen. „Ik
ben er absoluut zeker van", zo zei hij.
„dat u binnen enkele weken iets zult
horen over een priester, die terecht
staat wegens sabotage, en over een
andere wegens het in zijn bezit heb
ben van wapens. Tot nu toe was de
Kerk betrekkelijk vrij geweest en zij
werd meer dan ooit door het volk ge
steund, daar zij de enig overgebleven
plaats was, waar het volk zijn mening
kon uiten.
Naar het K.N.P. meldt heeft de Poolse
regering besloten de verschillende sec
ten toe te staan in het gehele land hun
activiteiten uit te oefenen. Zij zijn gelijk
gesteld met de officiële godsdienstige
organisaties, zodat de decreten, die de
activiteit der secten gedurende de laat
ste eeuw beperkten of onmogeliik maak
ten, thans ongeldig zijn geworden.
In Poolse katholieke kringen ziet men
in deze regeringsmaatregel een onder
deel van het offensief van de huidige
autoriteiten tegen de invloed van de
Kerk en de beproefde eendracht Harer
gelovigen tegenover het communisme.
Het K.N.P. herinnert aan de jongste
brief van het Poolse Episcopaat, waarin
de bisschoppen waarschuwen tegen „de
.activiteiten van allerlei secten, die niets
gemeen hebben met enig geloof, noch
met de waarheid, noch met de algemeen
aanvaarde zedelijke normen."
De romp van de vroegere Poolse
regering in Londen heeft bij monde van
Adam Pragier verklaard: ,Wij staan niet
in connectie met Mikolajczyk en wen-
(Van onze parlementaire redacteur)
Het bericht, dat minister Jonkman, die
reeds verscheidene weken van zijn ziekte
hersteld ts, met ingang van gisteren
zijn gewone ambtsbezigheden aan het de
partement van Overzeese Gebiedsdelen
eindelijk hervat heeft, betekent ten lan-
fiten laatste een officiële aanduiding, dat
andere plannen, die de regering met mi
nister Jonkman voorhad, van de baan
zijn, de plannen n.l. om de heer Jonk
man aan het hoofd te stellen van een
Nederlandse delegatie, die zou toegevoegd
worden aan de commissie van Drie, wan
neer deze haar bemiddelende arbeid in
Oost-Indonesië gaat beginnen. De namen
van de leden dezer delegatie stonden
enige weken geleden vrijwel vast. Dr. Van
Mook en Jhr. Van Vredenburgh zouden
er uit de aard der zaak deel van uit
maken en verder wezen duidelijke teke
nen er op, dat oud-minister Steenberghe
en minister Neher eveneens tot leden van
de delegatie benoemd zouden worden.
Het was o.a. bekend, dat sommige dezer
heren zich lieten inenten tegen allerlei
tropische ziekten, hetgeen wel een zeker
teken is, dat men ernstig voornemens is,
naar de tropen te vertrekken.
Werkelijk vertrokken echter ls niemand
en na enige weken, waarin de geruchten
toenamen, volgens welke de delegatie
niet benoemd zou worden, lijkt dus het
feit, dat minister Jonkman het beheer
van zijn departement weer op zlêh heeft
genomen, een bevestiging van de veron
derstelling, dat van de benoeming der
delegatie niets meer zal komen. Voor de
waarschijnlijkheid van deze conclusie
pleiten overigens nog wel andere motie
ven. Zo was het opvallend, dat de dele
gatie een vrij heterogeen politiek gezel
schap vormde, terw.ijl wij niet ver bezij
den de waarheid menen te zijn, als wij
veronderstellen, dat de Lt.-Gouvemeur-
Generaal weinig gesticht is geweest over
het plan tot uitzending van deze dele
gatie, waarin hij, de landvoogd en ver
tegenwoordiger van de Kroen, onderge
schikt lid zou zijn onder leiding van de
minister van Overzeese Gebiedsdelen in
eigen persoon. Degene, die enigszins in
de Indische staatsrechtelijke verhoudin
gen thuis zijn, kunnen zich voorstellen,
welk een horribele figuur dit zou hebben
opgeleverd. Vroeger jaren hielden minis
ters in functie zich altijd verre van In
dië, om de in de Indische samenleving
zeer gevoelige hoogheid van het ambt
van de landvoogd niet te schaden. Dat
men er thans over gedacht heeft, de mi
nister van Overzeese Gebiedsdelen aan
het hoofd van een delegatie naar Indië
te zenden, nadat trouwens de minister
president zelf reeds een officieel bezoek
aan Indië gebracht heeft is wel ver
klaarbaar uit de zeer gewijzigde omstan
digheden, waarin deze hoogheid van het
landvóogdelijk gezag reeds menige deuk
heeft gekregen, maar wij geloven toch,
dat nadere overweging van de betekenis
van deze uiterste consequentie niet
vreemd is geweest aan het opgeven van
een delegatieplan.
Naar Antara meldt, heeft de Com-
hiissie van Drie een permanente Con
tactcommissie te Djokjakarta ingesteld,
tvaarvan het lidmaatschap mee rouleert
tttet het voorzitterschap van de Com-
jnissie van Drie. Deze week bestaat de
Commissie uit de Amerikanen Brooks
eh Ogburn. Gisteren is Scott, van de
staf van Graham, naar Bandoeng ge
vlogen met een brief voor de voorzitter
Abdoel Kadir. De brief zou de republi
keinse voorstellen betreffende de plaats
van de Nederlandse Contactcommissie,
van de komende onderhandelingen in-
nouden. De Commissie wordt niet vóór
«onderdag te Batayia terug verwacht.
Zo zal het er dus voorlopig wel bt)
blijven, dat dr. Van Mook, bijgestaan
door de hem toegevoegde adviseur, Jhr.
Van Vredenburgh, het Nederlandse
standpunt in de komende onderhandelin
gen zal vertegenwoordigen, al is het
uiteraard niet geheel uitgesloten te ach
ten, dat er toch nog wel eens een speci
ale deskundige naar Indië zal vertrekken.
Intussen behoeft de terugkeer van mi
nister Jonkman naar zijn departement
geenszins te betekenen, dat ook het reeds
eerder in de boezem der regering gerijp
te besluit, om de wel overstelpende
zwaarte van het ambt van de heer Jonk
man enigszins te verlichten, is prijsge
geven. Wellicht zal de regering in deze
kwestie spoedig voorzien en het zou ook
bepaald zijn toe te juichen, indien zij nu
eens met een kloek en klaar besluit voor
de dag kwam, aangezien het zeer ge
wenst is, dat er eindelijk een definitieve
tekening komt op dit zeer gewichtige
punt van het bewind.
sen dat ook niet." Deze regering in bal
lingschap bestaat voornamelijk uit
rechtse elementen, sinds de socialisten
zijn uitgetreden. Leider is de comman
dant van de Poolse Nationale Garde ten
tijde van de opstand in Warschau, ge
neraal Bor-Komorowski.
In het Poolse te Londen verschijnen
de blad Dziennik Polski wordt de te
rugkeer van Mikolajczyk naar Polen ,in
1945 als verraad aan de nationale zaak
beschouwd. De „regering in balling
schap" zal slechts betrekkingen met
Mikolajczyk aanknopen, als deze breekt
met zijn politiek verleden.
Naar te Ottawa in Poolse kringen ver
luidt, is dr. Fiderkiewicz, de vroegere
Poolse gezant te Ottawa, die 6 maanden
geleden naar zijn land werd terugge
roepen, uit Polen gevlucht en bevindt
hij zich thans op weg naar de V. S.
In Poolse kringen te Londen twijfelt
men echter aan de juistheid van dit be
richt.
Men wijst er op, dat Fiderkiewicz niet
in Polen is. doch op een diplomatieke
missie in Hongarije. Voorts is Fiderkie
wicz reeds meer dah 20 jaar lid van de
communistische partij.
Ged. Staten van Noord-Holland heb
ben besloten bij de voorbereiding van het
uitbreidingsplan van de gemeente Zand
voort niet de mogelijkheid te openen tot
stichting van een vacantie-centrum over
te gaan.
Dit betekent dus, dat B. en W. geen
vergunning zullen kunnen verlenen voor
de oprichting van een Butlincamp, zo
dat dit plan, waarom zoveel te doen is
geweest, thans geheel van de baan is.
Van officiële zijde wordt vernomen, dat
het hoogst onwaarschijnlijk is, dat lt.-ge-
neraal S. H. Spoor thans naar Nederland
vertrekt. De mogelijkheid is niet uitge
sloten, dat een van zijn stafleden naar
Nederland reist.
Waar blijven wij met de kinderen,
die aan de zorgen van een voogdij
vereniging worden toevertrouwd, om
dat zij geen ouders meer hebben, die
in staat zijn of waard zijn, hun de
ouderzorg te geven?
Deze vraag stelde Z. Exc. mr. dr. P.
J. Witteman, minister van Binnenlandse
Zaken, toen hij Dinsdagavond voor de
eerste maal na zijn benoeming tot mi
nister in een radiorede sprak over de
talrijke verwaarloosde kinderen, voor
wie de opname in het normale gezins
verband een levenskwestie is-
Als oud-voorzitter, aldus minister
Witteman, ken ik de vele vraagstuk
ken, die met deze kwestie samenhangen.
Voor een voogdij-kind dat is dus
een kind dat aan de ouders moest wor
den ontnomen en een vereniging tot
voogdes kreeg kan de vereniging
slechts op twee manieren zorgen: door
het toe te vertrouwen aan een gesticht,
öf aan pleegouders. In een gesticht ont
vangt het de niet genoeg te prijzen
toewijding van broeders, zusters of le-
Verwachting tot Donderdagavond:
Kouder met op beschutte plaatsen
lichte nachtvorst en hier en daar
ochtendmist. Wisselende bewolking
met voornamelijk in het Noorden
van het land nog een enkel buitje.
Matige tot zwakke wind tussen
Noord-West en Noord-Oost.
Zon 7.42—17.05. Maan onder 15.15.
kenverplegers; het is daar ongetwijfeld
veilig geborgen, het krijgt er een de
gelijke opvoeding en een gedegen op
leiding in een of ander vak of in huis
houdelijke werkzaamheden. Maar er is
iets, wat in een gesticht hoogstens kan
worden benaderd, nimmer geëvenaard:
het is de sfeer, de geest van en de ver
houding in een gezin, de persoonlijke
zorg van een vader en eeir-moeder voor
elk hunner kinderen, het is de met onze
mensennatuur gegeven liefde van ouder
tot kind en van kind tot ouder; van
dit alles kan een kind in een gesticht
slechts een min of meer zwakke na
bootsing vinden. De bel aan de poort
van het gesticht, de grote gangen en
lokaliteiten, de slaapzalen, de maaltij
den in groot-verband, zij zijn niet het
vertrouwde belletje aan de voordeur,
het misschien kleine, misschien armoe
dige, maar toch zo knusse en vertrouw
de van gangetje of kamer in het ouder
lijk huis, niet de wellicht karige, maar
toch gezellige maaltijd met ouders,
broers en zuster onder elkander; en geen
broeder, zuster of lekenverpleegster. hoe
vriendelijk ook, kan het opnemen tegen
vader of moeder, geen gestichtskame
raadje kan een broertje of zusje ver
vangen.
(Vervolg op pag. 4)
De 38-jarige Pauline Vlaeming, van
Nederlandse nationaliteit, is er dezer
dagen in geslaagd te ontshappen uit
het interneringskamp te St. Andries bij
Brugge. De vrouw was tot levenslange
detinering veroordeeld, daar zij deel
uitgemaakt heeft van de Duitse contra-
spionnage.
Ik laat mijn ogen dwalen naar het lichte heuvelgebied in het Oosten, waar
de rijstvelden, de sawahs, als spiegel-mozaïeken glinsteren ,in het licht van
de zon, met daartussen als smalle gele linten de paadjes, die ik ken, met
hun kleine wankele bruggetjes van bamboe; het ligt daar alles zo liefljjk en
vredig, in zijn elementaire kleuren van felgroen en helgeel, met de glinsterende
spiegelvlakjes van het bevloeide rijstveld, waarop men een paar donkere gebogen
figuurtjes ontwaart, dat niemand zou willen geloven hoe dit land gebukt gaat
onder revolutie, terreur en misdaad. Hoe hier mensen lijden en sterven. Hoe
hier in dit land met zijn bezonken stilte en landelijke eenzaamheid de haat zich
verbergtzo begint Willem Brandt zijn boek „Demarcatielijn."*
De demarcatielijn is een onzicht
bare lijn die het patrouillege-
bied der Nederlandse jongens
begrenst. Daarnevens ligt het pa-
trouillegebied der republikeinen,
evenals het onze twee kilometer
breed. Binnen die twee kilometer
mogen noch zij noch wij stellingen
bouwen. Maar de onzichtbare lijn
hebben onze soldaten al spoedig tot
„demoeratielijn" gedoopt, daar zij een
voortdurende bron van zorgen en el
lende is, omdat de republiek zich niet
aan de afspraken houdt. Telkens op
nieuw zie je ze bezig met het op
richten van stellingen, gebouwd uit
zand, keien en gepunte bamboe, daar
waar zich geen stellingen mogen be
vinden.
Wanneer onze troepen komen om ze
op te ruimen zijn de Indonesische solda
ten al op de loop. Dan komt het moei
zame werk van het neerhalen der stel
lingen en een paar dagen later ontdekt
men, dat ze opnieuw begonnen zijn. Of
men ontdekt het pas, als de mortier-
bommen naast onze eigen legering ex
ploderen. Actie, actie. Maar wii komen
net op tijd om de indringers als kleine
poppetjes te zien weghollen. Ze verdwij
nen achter het geboomte op hun eigens
gebied en wij staan voor die onzichtbare
demarcatielijn, wij kunnen ze niet eens
achtervolgen, omdat het niet mag. En
een paar dagen later lezen we in de
„Soelra Repoeblik": Onze dappere pe-
moeda's deden een grote aanval op Me-
dan. Het leger van de Belanda's werd
geheel verslagen; toen wij onze aanval
hadden uitgevoerd en op onze voorste
stellingen terugtrokken was de vijand
nergens meer te zien.
Dit en vele andere dingen, zo gaat de
schrijver dan verder, zijn op de duur ont
moedigend en bet stemt een mens wel
eens bitter. Wat doen we nog langer hier
in die „schiettent"? Dat woord schiet
tent is van generaal Spoor. Het is een
raak en scherp woord, dat de situatie
precies uittekent, voor ieder die hier aan
de demarcatielijn zit en wacht en iedere
dag beschoten wordt
De gevangenen, die ons in handen val
len en die men nieuwsgierig beziet en
uithoort, zijn bezield met de meest fan
tastische opvattingen over de Neder
landse bedoelingen en methoden. Het
zijn meestal jongens nog, opgevoed in
blaakeaha&t, onder (Japans beheer, ge
traind in het wapengeweld door Japanse
deserteurs in heft binnenland.
Waarom vecht je eigenlijk tegen
ons?"
„Ach toewan, ik ga liever terug
naar de sawah, maar ze hebben my
een geweer gegeven en gezegd dat
ik op de blanken schieten moet, an
ders maken ze mij dood. En ik schiet
dus tot de loop roodgloeiend wordt,
ik weet niet waarop en dan stoot ik
de loop in de sloot en dan schiet ik
weer tot alle kogels op zijn".
Hij is nauwelijks veertien jaar.
Maar er zijn ook anderen, ongunstige
typen, door de Japanners uit de gevan
genis bevrijd. En er zijn ook redeloze
fanatici, vergiftigd met een diep inge
vreten haat tegeh alles wat Nederlands
is, een ongebreidelde rancune, misschien
geboren uit een ongelukkige persoonlijke
ervaring, aangewakkerd door de propa
ganda van Japanners en felle republi
keinen. Doch zij vormen een minderheid.
Het opvallende is, dat men niet veel
haat ontmoet. En wanneer de gevange
nen behoorlijk te eten krijgen en een
sigaretje en tot de verbazingwekkende
ontdekking komen, dat wij geen beulen
zijn, zoals men ons in het republikeinse
gebied afschildert, dan valt al spoedig
een grote verandering waar te nemen.
Dan verdwijnt de sluwheid om plaats te
maken voor onmiskenbare dankbaarheid
en opluchting.
Willem Brandt wijst er met nadruk op,
dat er drie dingen zijn, waar het hele
leven van de soldaat in Indië om draait,
n.l.: de post, het eten en de sigaretten.
„O moeder, o vrouw, o meisje, als
jullie eens wisten hoe belangrijk jullie
brieven zijn, belangrijker, gewichtiger
en indringerder dan welk officieel
Staatsstuk ook, dat misschien de loop
der historie bepaalt, want de brief van
een moeder, van een vrouw, van een
meisje, bepaalt de loop van het hart
van ons, in de rimboe, in het verre
land onder zo moeilijke omstandighe
den en allerlei risico's. Ze herinneren
er ons telkens weer aan, dat aan de
overkant van de demarcatielijn ook
moeders, vrouwen en meisjes zijn, met
hun zacht verlangen naar vrede en
rechtvaardigheid, naar het doodgewone
geluk. Daarom moeten jullie ons
schrijven, niet in droefheid en klach
ten, maar van de zon, die de grach
ten van Amsterdam streelt, over de
lente en over de herfst en vooral over
jullie zelf en de kleine bedoeningen,
die ons één ogenblik terug brengen in
het huis van herkomst en waardoor
men des avonds inslaapt met een elim-
lach."
Dan kan er de volgende dag weer con-
vooi worden gereden, een moeilijke, ge
vaarlijke en belangrijke taak, want het
betekent het openhouden van de hart
aderen, die de kleine Nederlandse encla
ves met elkander verbinden. Altijd lig
gen deze wegen zwaar onder het vuur
der extremisten. Maar er wordt gereden,
nog twintig kilometer, nog vijftien, nog
veertien. De motoren brommen als ge
vaarlijke dieren over de weg. De sten-
guns zijn gereed om te vuren. Nog der
tien, als het kan snellerDan kraken
plotseling uit het struikgewas drie, vier
schoten, de stenguns op de pantserwa
gens spuiten vuurrijdenrij
denEen geweldige explosie. De
handen omklemmen wit het stuur. We
rijden nog. De schoten volgen elkaar nu
minder snel op, ze schijnen achter ons
te liggen, maar rechts voor ons klinkt
opnieuw hard en dodelijk het knetteren
van geweren. We moeten er door heen.
Buig je hoofd omlaag, krimp in elkaar,
slik het lauwe bloed weg, dat je lippen
vochtig maakt, klem je handen om het
stuur, geef gas en rijd. Nog dertien kilo
meter, nog twaalf, nog vijf
Een jongen is aangekomen met zijn
handen stijf om het stuurrad geklemd,
het bloed stromend over zijn gelaat,
vreemde plekken op de borst van zijn
overall. We hebben zijn handen losge
maakt en hem uit de wagen gedragen,
zijn ogen waren al gebroken, maar hy
was stervende blijven rijden, want het
moest. Hij is aangekomen, hij kwam aan
bij het laatste station, waarvan hij nim
mer terugkeert. Eén uur later vertrok
het volgende convooi.
De hoge gasten, die de Walcherse
bevolking deze dag in haar midden had,
arriveerden voor het grootste deel per
extra trein uit Den Haag en kwamen
's morgens samen in de oude St. Jacobs-
kerk van Vlissingen. Onder hen waren
minister-president Attlee van Engeland
en minister-president Beel, de ministers
Van Maarseveen, Van Boetzelaer, Witte
man, Fiévez, Neher en Mansholt, ambas
sadeurs en gezanten, vice-admiraal Helf-
rich en de chef van de Generale Staf,
generaal Doorman. Terwijl de Vlissingse
Oratoriumvereniging het „Wilt heden nu
treden" zong, betrad het Prinselijk Paar
de kerk, H.K.H. de Prinses-Regentes ge
kleed in donkere bontmantel met zwarte
hoed en Z.K.H. Prins Bemhard in het
uniform van Inspecteur-Generaal van de
Landmacht. Zij namen plaats tegenover
de met groen en witte herfstbloemen
versierde kansel, waar achtereenvolgens
ds. Hartjes, pastoor Snel van Middelburg
en ds. Visbeek in de Franse, Nederlandse
en Engelse taal uiting gaven aan de ge
voelens van vreugde en rouw, van dank
baarheid en verwachting op deze dag.
De doden zullen wij blijven gedenken,
zeide pastoor Snel, en als onze geloofs
overtuiging dat meebrengt, voor hen
bidden. En moge het Walcheren van de
toekomst, zijn geestelijk en religieus
leven, met de bomen, die thans worden
geplant, groeien en bloeien voor het oog
van God.
Te Vlissingen werden de eerste bo
men geplant op het Bellamy-park pal
bij het Roeiershoofd, waar het silhouet
van De Ruyter's standbeeld in een
carré van vlaggen zich aftekende tegen
het zonnig verschiet. Kinderen boden
de Prinses theerozen en witte cycla
men aan, kinderen droegen de bomen
aan, die de autoriteiten zouden plan
ten, kinderen zongen het Bomenlied.
Er werd gesproken door de heer Ver
hagen, voorzitter van de Stichting
„Nieuw Walcheren", ambassadeur Jean
Rivière van Frankrijk en burgemeester
Kolff van Vlissingen. De gevallenen
van het boven- en ondergronds verzet
werden herdacht; plechtig weerklon
ken het God save the King en de
Marseillaise over plantsoen en plein.
En dan viel een stilte met zachte ko
permuziek van de Marinierskapel en 't
gerucht van schepen over de Schelde.
Prinses Juliana nam de schep ter hand
en wierp de grijze Walcherse aarde
op de wortels van de boom. die kinder
handen voor Haar overeind hielden.
De Vlissingse bevolking, op het plein
samengestroomd, juichte en wuifde.
(Vervolg op pag. 4)
Het peil van de Rijn heeft een diepte
punt bereikt, dat in de geschiedenis van
deze rivier nog nooit werd geregistreerd.
Bij Kaub halverwege tussen Koblenz en
Wiesbaden werd Dinsdag 43 centimeter
geregistreerd, de laagste stand sedert het
begin van de opneming der waterstan
den in de eerste jaren van de vorige
eeuw. Tengevolge van deze lage water
stand is het verkeer op de Rijn nagenoeg
stilgelegd. Het vervoer geschiedt op
eigen risico.
Voor het Bijzonder Gerechtshof -te
's-Gravenhage heeft terechtgestaan jhr.
mr. C. H. M. J. J. van Nispen tot Seve-
naer, oud-directeur van de N.V. Residen
tiebode, thans gedetineerd. Hem was ten
laste gelegd, dat hij ten behoeve van vij
andelijke en met de vijand heulende in
stanties drukwerken heeft vervaardigd,
boeken en weekbladen heeft gedrukt,
o.a. „De Gil", welke allen uitgesproken
propaganda voor nationaal-socialistische
ideeën bevatten. De advocaat-fiscaal, mr.
De Hollander, eiste vier jaar gevangenis
straf met aftrek, ontzetting uit het recht
om ambten te bekleden, uit de kiesrech
ten en uit het recht het beroep van uit
gever uit te oefenen, een en ander voor
de tijd van tien jaar.
„Demarcatielijn", uitgave W. van Hoe
ven. Den Haaf
„Spoorbio" heeft toestemming ge
vraagd om op het Zwolse stationsemnla-
cement een spoorbioscoop te mogen
plaatsen. De Nederlandse Bioscooobond.
wiens goedkeuring nodig is. heeft nog
geen beslissing in deze kwestie genomen.
Indien de plannen doorgaan, dan is
Zwolle de tweede plaats in ons land. die
op haar station een bioscoopwagen heeft.
Zoals bekend, bezit Utrecht reeds enige
jaren een dergelijke instelling.
Morgen zullen weer bonnen worden
aangewezen voor 500 gram vlees.
Voorts bonnen voor 125 gram koffie
en 50 gram thee. Kleine kinderen
krijgen het gewone rantsoen boter,
maar de ouderen moeten het nu met
margarine stellen.
De afdeling „oplichting" van de cen
trale recherche der Haagse politie heeft
een geval van oplichting tot klaarheid
gebracht, dat beschouwd mag worden
als de grootste zaak sinds de oorlog. Een
bedrag van f 100.000 is ermee gemoeid.
De 63-jarige R., houder van een han
delsinstituut aan de Regentesselaan in
Den Haag, heeft maanden lang met een
aantal medewerkers eigenaars van auto
bedrijven voorgespiegeld, dat zij door
zijn bemiddeling in het bezit konden
komen van een aankoopvergunning voor
auto's. Hij eiste daarvoor een bepaald
bedrag, dat hij, naar zijn zeggen, nodig
had voor het omkopen van ambtenaren
der rijksverkeersinspectie. Dit soort
zaken leverde hem f 25.000 op. Toen
breidde hij zijn transacties uit tot tap-
slijt-, bedrijfs- en huisvestingsvergun
ningen. Opbrengst was hier 25.000. Nu
ging hij handelen in toewijzingen voor
alcohol, boter, metaalwaren en schaarse
artikelen, zelfs in belastingzaken stak
hy zich. Tenslotte werd hij ontmaskerd.
Hij bleek al verschillende veroordelingen
inzake oplichting achter de rug te heb
ben. Zijn beide medewerkers, de 33-
jarige autohandelaar A. A. een ge
wezen poütiek delinquent uit Rotter
dam en de 36-jarige autohandelaar H. N.
uit Den Haag. zijn eveneens gearresteerd.
Het onderzoek wordt voortgezet
De Britse premier Attlee is hedenmor
gen kwart voor tien in gezelschap van
zijn echtgenote en Air-Marshall Lees in
hetzelfde York-toestel van de R.A.F,
waarin hij Maandagavond arriveerde,
van Schiphol naar Engeland vertrokken.
De minister van Buitenlandse Zeken,
baron Van Boetzelaer van Oosterhout,
deed hem uitgeleide.
Naar wij vernemen wordt van rege
ringswege een organisatie in het leven
geroepen, die zich zal bezig hóuden met
een onderzoek naar de invloed van de
oorlog op de criminaliteit en moraliteit
van de Nederlandse bevolking. Dit on
derzoek, waarbij de Universiteiten en
andere wetenschappelijke qentra betrok
ken worden, zal met behulp van politie,
statistieken en sociologische enquêtes in
een aantal steden en plattelandsgemeen
ten geschieden.
1 25000: 19452
f 5000: 20073
f 1500: 8812
f 1000: 7595 8980
f 400: 4907 12694
f 200 2770 11243 19711 20937
f 100: 3537 10170 11354 12476 12984
15067 16232 18250 19793 20738 20805
