Gebrek innerlijke eenheid in
Kabinet ontkend
Atoomgeheim bestaat niet
Ruiterstandbeeld van St.
Willibrord onthuld
Volgen wij hem na in de
Naam des Heren
OPEENS SCHEËNÓNZE ARM VERLAMD,
ONZE KRACHT GERROKEN
Protocolaire eerbewijzen aan Kard.
De Jong als vertegenwoordiger
van Staatshoofd
5000 Duitsers worden
uitgewezen
„Aan deze lijn heeft een fatsoenlijk
volk zich opgehangen, met een
enorme zelfbeheersing"
Zuilen van brand en vernietiging
r
Tot hoofd en hart
Het daghet in
het... Centrum
.Het weer
Grenscorrecties van
hoogste belang
C
Voorlopig geen
huurverhoging
Kerkelijk huwelijk vóór het
burgerlijke sluiten?
Pijnlijk
Geen basisverbreding
van het kabinet
DEMARCATIELIJN III
EN VEILIGHEIDSRAAD
VERGADERT....
Onderzoek naar
broodprijs
Geen verkiezingen vóór
1 April a.s.
Als Marshall-plan niet
doorgaat
V.
WINKELS OPEN TOT
10 UUR 'S AVONDS
In St. Nicolaas en
Kersttijd
BINNENKORT VERDERE
PRIJSVERLAGINGEN
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1947 o
71ste JAARGANG No. 23994
REGERING ANTWOORDT TWEEDE KAMER
„Edelmoedig optreden
PONY VAN BEATRIX
DOODGEREDEN
Buitenlandse politiek
Mevr. Heerkens Thijssen van de* Kun onthult het ruiterstandbeeld van
MOLOTOV:
Politiek in Duitsland
Amerikaanse reacties
Afwijzend standpunt
jegens communisme
GEEN DWANG VOOR MEISJES
TOT HUISHOUDHULP
Dan inkrimping van onze
behoef ienbevred iging
WEDEROPBOUW
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
1 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: J. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 1é cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentièn eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Verschenen is de memorie van ant
woord op het voorlopig verslag (al
gemene beschouwingen) der Tweede Ka
mer over de Rijksbegroting 1948:
Te kennen wordt gegeven, dat de re
gering streeft naar een beleid in voor
uitstrevende en christelijke zin. Zij
meent echter, dat het geen pas geeft,
uit de omstandigheid, dat niet elk harer
maatregelen het volle pond kan geven
aan het beginsel der vooruitstrevendheid
en aan de christelijke principes, af te
leiden, dat zij zich onvoldoende beijvert,
het eenmaal aangenomen richtsnoer te
Volgen.
Wat de achterstand in de salarië
ring van de leraren bij het middel
baar en voorbereidend hoger onder
wijs aangaat, te dezer zake heeft de
regering ten aanzien van de princi
piële punten thans definitief haar
standpunt bepaald. In de commissie
van advies en overleg wordt thans
de salarisregeling uitgewerkt, die ge
acht zal worden te zijn ingegaan met
1 September 1947.
Wat de opmerking van enkele leden
betreft, dat de ontvangst van Kardinaal
De Jong door militaire troepen in Maas
tricht in strijd zou zijn met het protes
tants karakter onzer natie, wordt opge
merkt, dat Z. Em. het Maria-congres bij-
Woonde als officieel legaat van Z. H. de
Raus. De minister-president vermag
uiet in te zien, hoe men een ach
terwege laten der protocolair voor
geschreven eerbewijzen, welke toe
bomen aan de vertegenwoordiger van
een staatshoofd, met wie men diplo
matieke betrekkingen onderhoudt, kan
verdedigen met een beroep op „het pro
testants karakter van het Nederlandse
volk".
Her verwijt, dat de regering geen oog
heeft voor de bronnen van onze moei
lijkheden, kan zij niet als gegrond er-
kennen. De moeilijkheden, waarin ons
land verkeert, zijn van velerlei aard.
Hoe men een wijd vertakte ambtenarij
en een te zware belastingdruk voor deze
moeilijkheden verantwoordelijk kan
stellen, ontgaat de regering.
Dat ten slotte het regeringsbeleid
geen innerlijke eenheid vertoont,
meent de regering eveneens met de
grootste beslistheid te moeten ont
kennen.
Nu eenmaal een parlementair kabi
net, steunend op twee partijen, tot
stand is gekomen, meent de minister
president, dat deze figuur inderdaad
de samenwerking op breder basis dan
die van het kabinet buiten hetzelve
niet in de weg hoeft te staan. Zowel
in het parlement als daarbuiten kan
nationale eendracht de nationale ver
schillen overheersen.
De verwachting wordt gekoesterd,
dat de. commissie voor grondwets
herziening nog in de loop van dit
jaar, althans begin 1948, met haar
arbeid gereed zal komen en dat de
eerste parlementaire lezing van het
ontwerp in de eerste helft van het
komende jaar haar beslag zal heb
ben gekregen.
De staatscommissie tot meer alge
mene herziening van de Grondwet, ver
leden jaar aangekondigd, is inderdaad
nog niet ingesteld. De oorzaak moet
Erkend moet worden, aldus zegt de
regering in de Memorie van Ant
woord aan de Tweede Kamer, dat
door de handhaving van het voor
oorlogse huurpeil een offer van de
huiseigenaren wordt gevraagd. Ge
zien het feit, dat ook thans no&
slechts in zeer beperkte mate onder
houdswerkzaamheden kunnen worden
verricht, meent de regering op grond
van het grote algemeen belang van
een stabiel loon- en prijspeil voor
lopig nog geen huurverhoging te
kunnen toestaan.
Naar matige schatting bedraagt het
aantal Duitsers, die hier te lande
vertoeven, minstens 25.000. Waar
schijnlijk zal niet meer dan een vijf
de gedeelte van hen uitgewezen wor
den. De overgrote meerderheid van
de Duitsers, die hier te lande gast
vrijheid hebben genoten, zal dus
hier mogen verblijven. Dit optreden
van de Nederlandse staat tegen zijn
Duitse gasten is na het schandelijk
regime, waaraan Nederland gedu
rende vijf jaren door de Duitse over
weldiger is onderworpen geweest,
biet anders dan als edelmoedig te
bestempelen, aldus de minister van
Justitie, mr. Van Maarseveen, bij de
installatie van de Adviescommissie
inzake uitwijzing van vreemdelingen
van Duitse nationaliteit.
(Van onze correspondent)
t Peggy, de lieveiingsponny van prinses
Beatrix, is Donderdagochtend te Baam
overreden en gedood. De staljongen, die»
jhet het beestje de stal verliet, kon- het
o^r ter hoogte van het postkantoortje
hiet meer meester blijven. Waarechijn-
'jk zenuwachtig geworden van het
Orukke verkeer, rukte het zich los en
ebde de straat op. Het werd door een
hhst passerende auto gegrepen en be-
_jvam zoveel verwondingen, dat het ter
Waatse moest worden doodgeschoten.
gezocht worden in de omstandigheid,
dat deze commissie haar arbeid met
name ten aanzien van de structurele
hervorming van het Koninkrijk slechts
dan met vrucht kan beginnen, wanneer
de resultaten bekend zijn van de con
ferenties, die zowel in de Koninklijke
rede van 7 December 1942 als bij her
haling door de verschillende kabinetten
in uitzicht zijn gesteld.
De regering is er zich ten volle van
bewust, dat ons nationaal lot meer dan
ooit afhankelijk is geworden van het
internationale leven.
Nederland blijft onvermoeid streven
naar een verbetering en versterking
van de oge graad van ordening der
Staten-gemeenschap zonder nochtans
blind te zijn voor of te zwijgen over
fouten, die daarbij worden begaan.
In het bijzonder wat het Marshall
plan betreft, heeft juist de gecombineer
de Nederlands-Belgisch-Luxemburgse
delegatie voorstellen gedaan, waarvan
het grote belang is erkend.
Van Nederlandse zijde wordt alles ge
daan, om samenwerking tussen 't grootst
mogelijke aantal landen te verkrijgen.
Op militair gebied evenals op dat van
de materiële voorziening der krijgs
macht is het streven gericht op een
steeds nauwere samenwerking. De re
gering deelt het gevoelen van de vele
landen, die uiting gaven aan hun grote
bezorgdheid over de ontwikkeling van
de Verenigde Naties.
De vraag, of de ontwikkeling van de
gang van zaken in Duitsland aan de
regering feitelijke aanknopingspunten
biedt, alsnog een „minder benauwde
grenscorrectie" langs de Oostgrens van
ons land te bepleiten, in stede van con
cessies in gebied onder Duitse souve-
reiniteit, moet ontkennend beantwoord
worden.
De regering beschouwt nog steeds het
verkrijgen van bedoelde concessies als
zijnde van het hoogste belang, ten ein
de de door Duitsland zo zwaar geteis
terde Nederlandse economie weereen
krachtige basis te verschaffen, en de
regering hoopt, dat deze desiderata bij
de geallieerden gehoor zullen vinden.
Met betrekking tot de herstelbetalin
gen van Duitsland kan de Kamer bin
nenkort mededelingen tegemoet zien.
St. Willibrord.
„Het is bekend, dat de politiek der
Verenigde Staten gebaseerd is op het
alleen-bezit van het geheim van de
atoombom, ofschoon dit geheim reeds
lang niet meer bestaat," aldus de mi
nister van Buitenlandse Zaken der Sov
jet Unie Vjatsjesjlav Molotov in een
rede op een bijeenkomst te Moskou ter
herdenking van de 30ste verjaardag der
Russische revolutie.
„Het is interessant," zo zeide hij, „dat
in expansionistische kringen der Ver
enigde Staten een nieuw eigenaardig
soort illusie wijd verspreid is, waarbij
vertrouwen wordt gesteld in het geheim
van de atoombom.
Blijkbaar hebben de imperialisten dit
vertrouwen in de atoombom nodig, wel
ke, gelijk bekend, geen middel van
verdediging, doch een wapen van agres
sie is. Velen zijn verontwaardigd dat de
Verenigde Staten en Engeland de orga
nisatie der Verenigde Naties belemme
ren een uiteindelijk besluit over het
verbod van de atoomwapens te nemen."
Molotov legde er de nadruk op, dat de
Sovjet-Unie tot het uiterste de beian-
Het Nederlands gouvernement ontfermt zich over de Indische kinderen die geen ouders
meer hebben of van wie de ouders door oorlogsomstandigheden nog zoek zijn. In
Buitenzorg worden deze kinderen door bekwame krachten verzorgd en onderwezen.
Een klas tijdens een rekenles.
gen van de wereldvrede zou verdedi
gen. „Hoewel de economische systemen
verschillen, hebben gedurende de oor
log de Sovjet-Unie, de Verenigde Sta
ten en Groot-Brittannië samengewerkt.
Waarom zou die samenwerking thans
onmogelijk zijn?" aldus Molotov.
Wat Duitsland betreft, moeten de ver
dragen van Jalta en Potsdam uitgevoerd
worden. De Sovjet-Unie ziet duidelijk,
dat de Anglo-Amerikaanse zone niet
identiek is met Duitsland en dat de Duit
sers het volste recht hebben op een eigen
staat.
De communistische partij der Sovjet-
Unie, zo zeide Molotov verder, begroet
met instemming de vorming van een
orgaan voor de coördinatie van ervarin
gen en de uitwisseling van inzichten der
communistische partij van zekere sta
ten (Kominform). Wij leven in een tijd,
concludeerde hij, waarin alle wegen naar
bet communisme leiden.
De rede van Molotov heeft in Amerika
niet aan de overtuiging kunnen tornen,
dat Rusland geen atoombommen bezit en
niet de mogelijkheden heeft om dit inge
wikkelde wapen -ter maken. De eerste
Amerikaanse reactie '—as, dat de rede
voornamelijk voor binnenlands gebruik
was bestemd. Wel hechtte men enig be
lang aan de kalme, zelfverzekerde toon
van Molotov's opmerkingen, ondanks het
feit, dat hij de atoombom te berde bracht.
Osborn, lid van de Amerikaanse atoom
commissie, verklaarde: „Wat Molotov
heelt gezegd, hebben wij al vele keren
gehoord. Het was vroeger niet waar en
het is nu ook niet waar. Het voortdurend
herhalen maakt het niet minder onjuist."
Een andere autoriteit zeide: „Als zij
het geheim kennen, waarom schreeuwen
zij het van de daken?"
De regering heeft een regeling
overwogen, waardoor het verbod aan
bedienaren van de godsdienst tot
sluiting van een kerkelijk huwelijk
vóór een burgerlijk huwelijk is ge
sloten zou komen te vervallen.
Daarbij is gebleken, dat zulk een
regeling op vele technische bezwaren
stuit. In verband hiermede zal het
vraagstuk aan een hiertoe in te
stellen commissie ter bestudering
worden toevertrouwd.
(Van onze speciale verslaggever).
Vandaag, op de dag, dat in de li
turgie der H. Kerk bijzonder aan
zijn verscheiden wordt herinnerd, is
op het St. Janskerkhof te Utrecht in
tegenwoordigheid van Z.Exc. de Kar
dinaal en de ministers Beel, Van
Maarseveen en Neher een ruiter
standbeeld onthuld, dat St. Willi
brord voorstelt, rijdende in de rich
ting van de Dom.
Prof. W. Nolet die het standbeeld na
mens het bestuur van de Nederlandse
Katholiekendag agn de gemeente Utrecht
aanbood, wees op de nationale Willibrord-
herdeniking iji 1939 toen, aldus prof. No-
let, men de indruk kreeg, dat bij alle
verdeeldheid er één ding is, dat ons ver
enigt: het gemeenschappelijk roemen in
de Naam van Christus. Moge St. Willi
brord ons vermanen, dat waar voorlopig
de eenheid van geloven ontbreekt, de
eenheid van liefde blijkbaar zij.
Burgemeester mr. dr. G. A. W. ter
Pelkwijk die het beeld namens de ge
meente 'aanvaardde, schetste Willibrord
als de gezondene, als degene, die in dienst
van Christus naar de Lage Landen gaat
om de Blijde Boodschap te brengen. Vol
gen wij hem na, aldus zei hij letterlijk,
en als onze wegen zich weer scheiden,
mogen wij elkander herkennen, zij het
als uit de verte, aan de leuze, die op
christendom en beschaving, op verleden
en heden en ook op de toekomst schep
pend en wijdend beslag legt, een leuze
van Sint Willibrord: In Nomine Domini
in de Naam des Heren.
Daarna heeft het Nederlands R. K.
Kerkmuziekzangkoor onder leiding van
pater Oaecilius Huigens O.P.M., een
Gregoriaans koorwerkje, de ant&phoon
uit het Office van St. Willibrord, Dum
Praesilius, uitgevoerd
Het is pijnlijk, doch even voordat
vanmorgen het St. Willibrord's beeld
werd onthuld, hebben wij andermaal on
dervonden, hoe klein de mensen kun
nen zijn, wanneer het er om gaat, een
groot man te huldigen. Op het St. Jans
kerkhof te Utrecht, waar zich in een
wijde kring honderden belangstellenden
hadden verzameld, werden ongetekende
gestencilde pamfletten verspreid, waar
in werd betoogd, dat de katholieken dit
eerbetoon voor de Apostel van Neder,
land hadden misbruikt en gemaakt tot
een katholieke zaak alleen. En dat, ter
wijl ds. Cravemeyer als voorzitter van
de I. K. O., prof. Berkelbach van de
Sprenkel als vertegenwoordiger van de
Eucumenische Raad en met hen vele
andere bedienaren van de Christelijke
Kerken in Nederland, officieel uitgeno
digd en bij de onthulling aanwezig wa
ren.
Het heeft de sfeer van deze mistig
herfstmorgen niet kunnen breken, het
heeft niets afgedaan aan de ontroering,
toen de beide dekzeilen van het gedenk
teken weggleden en de schola van pa
ter Huigens een oude Gregoriaanse an-
tiphoon inzette.
Mevr. Heerkens Thyssenvan der
Kun verrichtte de eigenlijke onthul
ling. Zowel namens de Vereniging der
Nederlandse Katholiekendag als na
mens het Utrechts gemeentebestuur
werden aan de voet van het monu
ment kransen gelegd.
Hierna, nadat nog het eerste en tweede
couplet van het Wilhelmus waren ge
zongen en nadat de hoge gasten, van wie
nog dxs. M. Kohnstamm, die H. M. de
Koningin en de Prinses-Regentes, en
mr. Jan Thomassen, die de Prins verte
genwoordigde, dienen te warden ge
noemd, in „Pays Bays" door de Vereni
ging Nederlandse Katholiekendag waren
ontvangen, speelde weer de Domtoren.
Naar aanleiding van de opmerking van
Tweede-Kamerleden, die een basisver
breding van het Kabinet op dit ogenblik
ongewenst achten, merkt de minister
president in de Memorie van Antwoord
aan de Kamer op, dat ook hij hiertoe de
voorwaarden thans niet aanwezig acht.
Tegenover het communisme als een
leerstelsel dat voor haar onaanvaard
bare opvattingen huldigt over de mate,
waarin de mensenrechten en de per
soonlijke vrijheid ook ten aanzien van
de hogere, geestelijke levenswaarden
moeten worden prijsgegeven ten behoeve
van het materiële welzijn, neemt de re
gering een afwijzerid standpunt in.
Weinig heil is te verwachten, zo deelt
de regering in de memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer mede, van
een maatregel, welke meisjes zou dwin
gen een huishoudelijke betrekking te
aanvaarden. Met een dergelijke maat
regel zou noch de huisvrouw, noch het
jonge meisje gediend zijn.
Officieren, onderofficieren en manschappen van de Kon. Ned. Landmacht en
het Kon, Ned.-Indisch LegerHerinner n uw plicht en taak: gij zijt
niet gekomen om een volk te onderdrukken of te bestrijden. Gij komt dit
volk geen gezag opdringen. Dit volk is uw vijand niet. De vijand, die ge tegenover
u zult vinden, is die van terreur van bandeloze misdadige benden, van onverant
woordelijke elementen belust op moord en roof. Bedenkt, dat gij het volk van
Indonesië de vrijheid komt brengen, die door chaos en anarchie wordt bedreigd.
Bedenkt, dat gij wordt ingezet om de mogelijkheid te scheppen tot verkrijging
van de voorwaarden die de uitvoering van de overeenkomst van Linggadjati waar
borgen zo luidde de instructie die ons van hogerhand werd gegeven, toen
de opmars eindelijk een feit werd, schrijft Willem Brandt in zijn boek „Demar
catielijn."
of wij vrienden gaan verrassen van
wie men jarenlang is gescheiden ge
weest gaan we vooruit. In de koele
schemerochtend zingen de motoren.
Er is niemand die aan oorlog denkt.
Het is zo ver. De regering heeft
bevolen. Men is uitgepraat
En er is niets bereikt, er is
niets overgebleven dan een stapel
papier, dan waardeloze handteke
ningen, dan de bitterheid om de
belofte die de republiek nimmer
is nagekomen en overeenkomsten
die zij nimmer heeft vervuld. Nu
moeten de daden spreken. Er is
geen vreugde in ons. Er is alleen
ernstige, harde vastbeslotenheid om
door die daden te bevestigen dat
de woorden en beloften van onze
kant niet ledig, niet hol en niet vals
zijn geweest.
Zonder gevoelens van wraak,
zonder haat, maar bijna blij, alsof
wü geschenken komen brengen, als-
De zegetocht werd echter niet ten
einde gebracht. Op een gegeven moment
kwam de order om het vuren te staken.
Dat was bitter. Het was alsof wij onze
handen uitstaken naar drenkelingen
en die op het laatste moment weer te
rug trokken. En waarom? Omdat wij
Nederlanders zo oer-fatsoenlijk zijn. En
omdat we van de andere kant ook een
klein beetje fatsoen of tenminste begrip
voor fatsoen hadden verwacht. En zo
is het drama opnieuw begonnen. Zo
staan we nu voor een nieuwe demar
catielijn bitterder en versiagener dan
ooit.
Want de demarcatielijn is langer en
we hebben de verantwoordelijkheid ge
kregen voor net leven en welzijn van
millioenea waar 't eerst honderddui
zenden waren. Ze hebben in ons ge
loofd, ze meenden dat het geluk en de
vrede weerkeerden bij onze komst. Zo
hebben we het gezien en zo hebben we
het ze ook verzekerd. Alles zou goed
worden, maar het werd niet goed, het
werd slechter. Slechter dan ooit tevo
ren, omdat wij hun niet konden geven
wat ze van ons verwachtten: veiligheid,
rust en gerechtigheid.
Wij hebben hen teleurgesteld. Wij
hielden plotseling halt als waren wij
machteloos en bevreesd. Wij hielden
halt en moesten toelaten dat het schuim,
dat wij vóór ons hadden uitgedreven,
hoonlachte om onze schijnbare neder
laag. We moesten het aanzien, hoe
Djokja opnieuw en nu intensiever dan
ooit het giftige zaad van de angst uit
strooide onder het volk ook binnen onze
Unies.
Toen wij kwamen om dè draak van
de terreur te doden, beleefden zij hun
doUe Dinsdag: maar opeens scheen on
ze arm verlamd, de draak werd in een
boek gejaagd, niet gedood, en brulde
vervaarlijker dan ooit en wij wij
deden niets. Want de kracht van onze
arm was gebroken. Op bevel.
Later zal iemand in een museum
de nieuwsgierige vreemdeling de
demarcatielijn laten zien: rode stip
peltjes op een kaart. „Kijk," zal hij
dan zeggen, „,aan die lijn heeft zich
een oer-fatsoenlijk volk opgehan
gen. Oer-fatsoenlijk en met een
enorme zelfbeheersing." En de
vreemdeling zal knikken en ant
woorden: „Zeker, zeker, maar in
ieder geval opgehangen."
Misschien ben ik wat te somber, mis
schien komt straks toch nog de dag,
dat deze lijn verbroken wordt en wij
onze hand kunnen reiken aan zo velen,
die van goede wil zijn en die nu zo
onnoemelijk moeten Ujden. Misschien
komt .toch nog de dag dat het kanker
gezwel van terreur en haat, dat dit
lichaam van zeventig millioen zielen
ondermijnt en verwoest, kan worden
uitgesneden. Nu hebben we half werk
gedaan
De demarcatielijn is een onzichtbare
lijn die door het terrein.... neen, o
neen, de demarcatielijn is een touw, een
worgtouw dat op de kloppende keel
van millioenen hun gejuich om her
wonnen vrijheid en vrede verstomt. Het
is eea worgtouw, dat ieder woord van
Generaal Spoor, groot soldaat,
maar daarnevens ook fijn psycho
loog, man van scherp politiek in
zicht, zonder dat hij zich ooit met
de practische politiek bemoeit,
diplomaat van de eerste rang,
voortreffelijk, mensenkenner, die
bij de eerste oogopslag iemand vol
ledig doorgrondt en naar waarde
weet te schatten. Begaafd met een
sterk gevoel voor humor, man van
bewonderenswaardige allure, een
harde werker, die zich zijn ont
zaglijke verantwoordelijkheid ten
volle bewust is, maar naar het
schijnt physiek zowel als psychisch
onvermoeibaar. Een waarachtig
democraat met levendige belang
stelling voor alles wat ,fiijn sol
daten" betreft, open voor de moei
lijkheden en verlangens van iedere
jongen, streng en doortastend,
wanneer hij hun belangen in ae-
vaar ziet. Jn debat onweerstaan
baar door zijn gevatheid en spran
kelend vernuft. Uitnemend stra
teeg en tacticus, als soldaat èn
diplomaat. Nederland beseft nau
welijks hoezeer het zich gelukkig
mag prijzen, dat het juist onder
deze omstandigheden in Indië een
Legercommandant bezit, jong en
energiek, van een zodanige be
gaafdheid.
vriendschap eri toenadering verstikt.
Het is het koord der verschrikking, het
is de bloedige streep van een onvervul
de plicht, een onvolmaakte bevrijdings
daad: een vloekwaardig merkteken van
de slechts half voltooide belofte, dat wij
bevrijders en redders zouden zijn.
Toen wiekten de trage donkere scha
duwen van twijfel en angst over het
volk. In de dessah ging het van mond
tot mond, men heeft vlug de vuren ge
doofd en de deuren gesloten en bevend
hoort men het huilen der dolle honden
en het geritsel der grijze kalongs, on
heil voorspellend dat onherroepeUjk
nadert.
Maar wjj liggen aan de demarcatie
lijn en hebben het vuren gestaakt.
En de Veiligheidsraad vergadert.
Aan de blauwe tropenlucht staan don
kere zuilen van brand en vernietiging.
De Veiligheidsraad vergadert nog
steeds.
En wij wachten.
Wjj wachten aan de demarcatielijn,
len.
Een volk vergaat, mjjn makkers val-
En waartoe?
De commissie, die een nader on
derzoek zal instellen, in hoeverre
de *thans voorlopig vastgestelde
broodprijs te laag fs of voor ver
dere verlaging in aanmerking
komt, zal dezer dagen haar werk
zaamheden beginnen.
Het Ministerie van Binnenlandse
Zaken heeft aan de gemeentebestu
ren in den lande medegedeeld, dat de
verkiezing voor de leden der Tweede
Kamer, indien de voorgenomen
Grondwetsherziening tot Kameront
binding aanleiding geeft, niet vóór 1
April 1948 zal geschieden.
De verkiezingen zullen dan gehouden
worden volgens de grondslag van de
kiezerslijst 1948.
De minister van Financiën zegt in
zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer, dat omtrent financiële
hulpverlening in het kader van het
Marshall-plan momenteel volstrekte on
zekerheid bestaat en het daarom ondoel
matig is een nationaal budget voor het
jaar 1948 daarop te baseren.
De dekking van het zeer aanzienlijk
tekort op de deviezenbalans, voor 1948
geraamd op ruim 2 milliard, zou voor
wellicht 0.5 milliard kunnen worden
verkregen uit buitenlandse credietver-
strekking en een voortgezette liquidatie
van het bezit aan buitenlandse effec
ten, terwijl het nog resterende tekort
ad 1,5 milliard door bijzondere steun
verlening van buitenlandse zijde zou
moeten worden overbrugd.
Het niet doorgaan van het Marshall
plan zou tot een vermindering van de
invoer dwingen.
Indien deze situatie werkelijkheid zou
worden, wordt inkrimping van de bin
nenlandse behoeftenvoorziening onver
mijdelijk. De regering heeft nog geen
beslissingen genomen over de dan toe
te .passen verlagingen van rantsoenen,
van 'de toewijzingen voor investeringen
en van de overheidsuitgaven.
Een wetsontwerp, houdende nadere
regeling van het betalingsverkeer met
Ned.-Indië, ligt gereed, alsmede een
nota nopens de financiële betrekkingen
tussen Nederland en Ned.-Indië.
De uitgaven, welke na de capitulatie
van Japan ten laste van de rekening-
courant van Ned.-Indië bij 's Rijks
schatkist zijn gedaan, bedragen voor de
jaren 1945, 1946 en 1947 te zamen 405
millioen.
Wat betreft de steun aan de gemeen
ten kan zeer binnenkort de indiening
van een wetsontwerp worden tegemoet
gezien, waarin het stelsel van bijdra
gen voor de eerste jaren wordt ge
regeld.
Het laat zich aanzien, dat de indie
ning van een wetsontwerp op de ma
teriële oorlogsschaden thans spoedig zal
geschieden, evenals een wetsontwerp tot
regeling van een aantal onderwerpen
betreffende de wederopbouw.
De ontroering tekent het mense
lijk hart op zijn. scherpstDe roos
is op haar schoonst, als ZÜ een
dauwparel draagt op haar bloem
bladen.
-
(Van een bijzondere medewerker)
Met een variant op het aloude mid
deleeuwse liedje: het daghet in
het Oosten, zullen vele ouders
van grote gezinnen, terwijl een grote
vreugde in him van zorgen overvolle hart
binnenstroomde, zich afgevraagd heb
ben: zal het te Utrecht gehouden Con
gres van de K V P. licht brengen in het
soms zeer somber bestaan van het grote
gezin? Zal het dagen in het Centrum?
Het rijn nog slechts kleine materiële
dingen, welke ter sprake gebracht
zijn. Het is geen levensbelang voor
het grote gezin, of het wat meer brand
stoffen toegewezen krijgt. Maar toch zal
het voldoen aan dit verlangen een zeker
gevoel van rechtsherstel veroorzaken.
Nog slechts kort geleden hoorden we
van een vader van een zeer groot gezin,
met een aantal studerende kinderen,
dat zjjn verzoek om een extra toewijzing
brandstof niet eens in behandeling ge
nomen kon worden. Tegen deze en veel
andere gelijksoortige besluiten komt het
rechtsgevoel van de ouders in opstand.
Ook goedkopere electriciteits- en gas-
tarieven voor de grote gezinnen, die
uiteraard veel meer moeten gebruiken
dan anderen, zijn voor vele ouders iets
vanzelfsprekends, maar vormen voor
hen geen levensbelangen- Tijdens de
vacanties hebben we er meermalen voor
gepleit, ook de grote gezinnen een betere
en goedkopere gelegenheid te bieden,
van trein en musea te profiteren. Wat
is er al niet geschreven om de moeders
en de vaders van gezinnen met vijf of
meer jeugdige kinderen een behoorlijke
hulp in de huishouding te bezorgen?
Zeker, er is iets gedaan in die richting.
Doch in hoeveel gezinnen snakt men
nog naar hulp? Hoeveel moeders moe
ten nog de ganse dag sloven en zwoe
gen om klaar te komen en hoe weinige
van hen worden, dank zij hulpvaardige
meisjes, in de gelegenheid gesteld, eens
een avondje uit te gaan en eens een
enkel keertje uit de sleur van alle dag
te breken?
Om ten slotte nog één ding te noe
men. Hoeveel grote gezinnen be-»
schikken over een behoorlijke
woningruimte? De huizen, geschikt voor
een groot gezin, moeten met een lan
taarntje gezocht worden. Nogmaals
het grote gezin -staat of valt niet met
al deze betrekkelijk kleine materiële za
ken. Maar vervulling van vele recht
vaardige wensen zal tot vele verbe
teringen in het grote gezin leiden, zal
zeker het lot dier gezinnen wat draag
lijker maken.
Het daghet inUtrecht. De K.V.P.
heeft zich openlijk en officieel voor de
wagen van het grote gezin gespannen.
Dit feit alleen geeft steun en maakt het
vertrouwen in de toekomst levendiger.
Als eenmaal de materiële zorgen onder
de algemene ««indacht gebracht zijn en
het grote gezin materieel de zo zeer
noodzakelijke steun ondervindt, dan zal
terecht het vertrouwen gewekt worden,
dat ook de nog grotere geestelijke nood
van het grote gezin de warme belang
stelling van alle overheden zal trekken,
en alles gedaan zal worden, ook in die
nood enige leniging te brengen.
Zo gezien, bevatten de uitgesproken
wensen van het congres van de K.VP
voor de grote gezinnen een heerlijke be
lofte voor de toekomst. Moge het niet
blijven bij goedgemeende woorden, die
verklinken in de wereldruimte. Het grote
gezin vraagt daden.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Rustig, droog weer. Tijdelijk afne
mende bewolking, doch hier en daar
nevel of mist. Iete konder.
Zon 7.4617.01, maan 1-56—15.50.
Nu de bevoorrading van vele winkel»
zoveel verbeterd is, dat het publiek in
ruimere mate dan in vorige jaren zyn
inkopen kan doen, mag verwacht wor-
den, dat er dit jaar in verhoogde mate
behoefte aan gelegenheid tot het doen
van inkopen, in verband met het St. Ni
colaas- en het Kerstfeest, zal bestaan, zo
deelt de persdienst van het ministerie
van Economische Zaken mede. Op grond
hiervan heeft de minister van Economi
sche Zaken de colleges van B. en W. van
alle gemeenten gemachtigd van de wet
telijke voorschriften inzake de winkel
sluiting ontheffing te verlenen tot uiter
lijk tien uur des avonds op de werkda
gen vallende in de tijdvakken van 1 t/m
5 en 22 t/m 24 December a.s.
Van officiële zijde wordt het volgen
de medegedeeld:
Prijsverlagingen, die deze week zijn
bekend geworden voor Philipsproducten
en voor de tarieven van het goederen
vervoer langs de weg, zullen m de ko
mende weken worden gevolgd door
prijsverlagingen in verscheidene andere
sectoren van het bedrijfsleven. Daar
naast zijn sommige verhogingen in de
agrarische sector onvermijdelijk. Mo
menteel worden nog besprekingen ge
voerd tussen de directeur-generaal van
de Prijzen en vertegenwoordigers van
het bedrijfsleven om, in gezamenlijk
overleg, te komen tot een verlaging van
de bestaande winst en handelsmarges.
Industrie en handel hebben de rege
ring bij dit streven naar prijsverlaging
in beginsel medewerking toegezegd.
Concrete gegevens hierover, die in
verband met de lopende besprekingen
nog niet bekend zijn, zullen in de loop
der maand bekend worden gemaakt.
De regering heeft de Tweede Kamer
medegedeeld, dat verwacht mag wor
den, dat binnenkort een wetsontwerp
tot wijziging van de wet zuivering
kunstenaars ingediend zal kunnen wor-
deo.
