Besprekingen op een schip
i m
Missieschool voor jonge
vrouwen geopend
Ongeveer 25.000 Belgische Joden
kwamen in de oorlog om
Hebben radio-actieve stoffen invloed
op de groei van planten?
Oogsten van fruit en groenten in
Nagasaki tot veelvoud gestegen
'J
Onderhandelingen stonden op de
rand van mislukking
RODE LEGER PARADEERT
Truman groet het Russische volk
Werk van St. Willibrord moet
worden voortgezet
m
W
VERLIEZEN IN INDIË
A. C. de Bruyn-
instituut
Stalin niet aanwezig
bij grote parade
Geestelijk monument,
aldus Mgr. Huibers
Geen loonsverhoging
voor landarbeiders
Twee ministers van
Overzeese Gebiedsdelen
Toevallige ontdekking
van Japanner
Extra-brandstoffen voor
grote gezinnen
Tot hoofd en hart
Het weer
Nuttig gebruik van atoomkracht
ZATERDAG 8 NOVEMBER 1947
71ste JAARGANG No. 23995
NEDERLAND—INDONESIË
Weer vijf doden
Feest op Cicilienhof'
Proeven van Wallace
NIEUW-AMSTERDAM KOMT
MET GESCHENKEN
AANVARING OP DE
NOORDZEE
De IJmuiden 384 gezonken
KAMPONGBEVOLKING
BEVRIJD
Mgr. Giobbi neemt rust
IJdele roem draagt wel bloemen
maar geen vruchten.
BUREAUX VAN REDACllt EN ADMMioiRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
f 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. noogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
De Commissie van Goede Diensten
heeft bekend gemaakt, dat de aan
staande Nederlands-Indonesische on
derhandelingen gehouden zullen
worden aan boord van een schip. In
een speciaal communiqué wordt hier
aan toegevoegd: „Aan de Verenigde
Staten is verzocht een schip te ver
schaffen ais een bijdrage tot de
Vrede."
De Commissie gaf toe, dat de
U.N.O.-missie in Indonesië vóórdat
de impasse betreffende de plaats van
samenkomst was doorbroken met
het beslpit om een schip te nemen,
op de rand van volkomen mislukking
had gestaan. Een precedent voor een
conferentie op zee werd geschapen
door de ondertekening van het At-
1 lantisch Handvest.
De Nederlanders, zo meldt U P., wei
gerden zonder meer de conferentie
buiten Indonesië te houden, in plaatsen
als Singapore, Bangkok en Manilla. De
republikeinen op hun beurt weigerden
alle voorstellen om in Indonesië te ver
gaderen, o.a. werden Batavia en Soera-
karta door hen van de hand gewezen.
Tenslotte kwam men tot het alternatief
van een conferentie op zée.
Intussen is bekend gemaakt, dat de
Commissie de consulaire commissie der
zes naties heeft ontmoet, ter bespreking
van het probleem tot oplossing van
de huidige schendingen van het door
de Veiligheidsraad gedane verzoek om
het vuren te staken. De republiek heeft
reeds een negen punten bevattend voor
stel tot het staken van de grensgevech
ten ingediend en verwacht wordt, dat
een Nederlands voorstel gedurende dit
weekend zal volgen.
Officieel wordt uit Batavia gemeld, dat
volgens de tot dusver ontvangen berich
ten 6 November vijf Nederlanders zijn
gesneuveld en zeven gewond.
In West-Java waren in de grensgebie
den nabij Tjisaoek en Leuwiliang scher
mutselingen met republikeinse strijd
troepen.
Z. H. Exc. Mgr.
J. P. Huibers
heeft de eerste
Missieschool van-
de vrouwen van
Nazareth op de
Tïltenberg te Vo
gelenzang plech
tig geopend. Ook
Z. Exc. minister
president Beel
raas aanwezig.
De Bisschop van Haarlem, Z. H.
Exc. Mgr. 3. P. Huibers heeft gis
termiddag op „De Tiltenberg" te
Vogelenzang, in aanwezigheid van
vele autoriteiten, o.m. de minister
president; dr. L. J. M. Beel, en de
gouverneur van Curacao. P. Kas-
steel, de eerste Missieschool voor
Jonge Vrouwen in Nederland, wel
ke onder leiding staat van de Vrou
wen van Nazareth, officieel geopend.
De Missieschool beoogt vrouwelijke
leken voor het missie-apostolaat te vor
men en ze uit te sturen naar die ge
bieden, waar een Missiebisschop assis
tentie zoekt voor de in zijn Vicariaat
werkzame priesters. Deze vrouwen, die
allen een beroep moeten hebben of een
vak moeten kennen (dus onderwijzeres
sen, - verpleegsters, enz.) zullen na een
opleiding van. acht maanden, waarin
speciaal aandacht wordt besteed aan
haar persoonlijkheid en haar toekom
stige taak, o.a. de catechese, zelfstandig
kunnen werken. Zij behoren niet tot de
Vanaf het mausoleum van Lenin hebben
Molotov en de andere leden van 't Polit
buro der S,ovjet-Unie Vrijdag te Moscou de
grote parade van het Rode Lcger_ en van
Vertegenwoordigers van het volk, welke
gehouden werd ter herdenking van de
■10ste verjaardag der revolutie, gadege-
s'agen. Stalin zelf was niet aanwezig.
Maarschalk Boelganin nam de parade
her troepen af, gezeten op een dienst
paard. In gestadige regen met nu en dan
Pagel en sneeuwvlagen trokken infan
terie, cavalerie, tanks, artillerie en para
chutisten voorbij, waarbij het opviel, dat
alle uitrusting van Russische makelij
Was. Door het slechte weer kon de
luchtmacht niet aan de wapenschouw
deelnemen
Onmiddellijk na de parade volgde een
Volkse demonstratie. Verscheidene groe-
Pcn droegen caricaturen, die op Groot-
®rittannië of de V.S. betrekking hadden,
•het zich. Maarschalk Boelganin, die
onlangs Stalin opgevolgd is als minister
van de gewapende macht, hield voor de
Parade de voornaamste redevoering op
Plein. Evenals in zijn dagorder,
Welke Donderdagavond laat werd uitge
geven, schetste de maarschalk de Sovjet-
linie als de verdedigster van de wereld
vrede tegen imperialistische plannen van
de kapitalistische landen, in het bijzon
der de V.S.
Deze dagorder en de rede waren vol
komen in overeenstemming met de rede
Van Molotov.
De Amerikaanse ambassadeur, Bedel
Smith, was, ofschoon hij een uitnodiging
«ad ontvangen, niet aanwezig. De Ame
rikaanse militaire attachés hadden ech-
'er geen uitnodiging ontvangen. De
attachés van andere landen woonden de
Parade bij, o.a. ook de Britse attaché,
generaal Hilton, die dezer dagen door
fabrieksarbeiders is beschuldigd van
sPionnage
President Truman heeft ter gelegen
beid van de dertigste verjaardag der
fevolutie zijn groeten gezonden aan he
Russische volk. De gebruikelijke bood
Schap aan de President der Sovjet-Unie
aan de Russische regering, werd
echter ditmaal achterwege gelaten.
.In de Russische bezettingszone van
Duitsland is de verjaardag der revolu-
met grote luister gevierd. De gou
verneur, maarschalk Sokolovsky, gaf een
Kroot feest op paleis Cicilienhof in Pots
dam, waaraan 2000 diplomaten en offi-
"Ueren deelnamen. Bij aankomst van de
Amerikaanse militaire gouverneur, ge-
Peraal Clay, die zo juist een propagan-
«aveldtocht tegen het communisme heeft
Afgekondigd, deed zich de moeilijkheid
y°or, dat hij zijn uitnodiging vergeten
Pud en de wachtposten hem niet wil
den doorlaten, totdat Russische officie-
,°p het misverstand bemerkten. Er
"eerste, op de receptie een uitgesproken
westelijke en vriendschappelijke sfeer,
'e herinnerde aan de dagen toen de
erste ontmoeting der oprukkende ie-
(Van onze Haagse redacteur)
fHa=nZte zomer hebben wij melding ge-
de t Y?n het feit- dat de Stichting voor
cialo 5 ouw er Pi' de minister van So
upa) .aken op had aangedrongen, naar
ben ICj van de herziening van het loon-
pjj 'P de metaalnijverheid en de bouw-
te ,„Tii d- de lonen van de landarbeiders
Rin„ n verhogen. Er werd een verho-
t0i „nRevraaRd van het loonpeil van 64
Wfri cent' waarmede onverbrekelijk
koste se.acDt, dat de verhoogde productie-
dniwu ln de prijzen moesten worden
desti (frekend- Ee "^bister stelde zich
z°P een afwijzend standpunt, doch
tiio,, .oe 'n het najaar de kwestie op-
w te zullen bekijken.
Naar wij vernemen is in deze kwes-
le het advies gevraagd van het Col-
ege van Rijksbemiddelaars en neeft
't college afwijzend op het verzoek
beschikt.
Het motief voor de afwijzende be-
jikking was, dat de regering geen
e den beschikbaar kon stellen ter dek-
«fng van de uit
oortvloeiende
Puenties.
schhniu£ze consequenfies moeten waar-
P°oci7a il„i veeral gerekend worden de
aan r]P ii verhoging van de subsidie
Verhnnn;„ ,?uw, alsmede de scheve
staan t7,^.s' i.e dientengevolge zou ont
zie pppn boeren die wel en boeren
^lat zou j^bdarbeiders in dienst hebben.
de loonsverhoging
economische consc-
7nn iw, WUCiö J11 uicuöt iieuucii.
5te van rtL m®rs °bdoenlijk zijn de iaat-
Aahepnn£rilsvertl0fdbg.uit té zonderen.
?tichtin!?^en j mafi worden, dat de
literaard voor de Landbouw, hoewel zij
h?en. waarmee feefLY°0^ de
Hampen nfpt^fp Je resering heeft te
Sen- dat j zonder meer kan aanvaar-
j°UW on 3_a>onsverh°King in de !and-
uan die in Hp p -wiize w°rdt getoetst
6 111 de overige bedrijfstakken.
gers der geallieerden plaats had.
Aan de herdenkingsrede welke Molo
tov Donderdag hield, wijdde het Vati
caanse blad „Osservatore Romano" gis
teren bijna de gehele voorpagina. In een
commentaar op Molotov's bewering, dat
de atoombom geen geheim meer is,
spreekt het blad de hoop uit, dat deze
herontdekking de spanning zal vermin
deren.
Rusland, zo zegt de Osservatore, is
even bevreesd voor een aanval, als de
andere partij beducht is voor een Sov
jetexpansie. In deze atmosfeer is de
atoombom nu ook gelegd in de Sovjet
zijde der weegschaal, die dreigde over
te hellen naar een naderende oorlog.
Moge dit thans enige ontspanning bren
gen.
Verwachting tot Zondagavond:
Matige, later vooral aan de kust
tijdelijk krachtige wind tussen West
en Zuid-West. Zwaar bewolkt met
plaatselijk enige regen, voornamelijk
in het Noorden van het land. Zacht
voor de tijd van het jaar.
Zondag zon 7.4717.00, maan 3.18
16.03. Maandag zon 7.4916-58,
maan 44.38—16.17.
De TBC-bestrijding bij het vee zal
binnenkort in Zeeland verplicht gesteld
worden.
Het personeel van de Parijse reinigingsdiensten is in staking gegaan. Bij
gen demonstratie welke voor het arbeidsbureau werd gehouden, kwam het
tot een treffen met de politie.
Van de 25.437 Joden, die gedurende de
oorlog uit België naar concentratiekam
pen der nazi's zijn gedeporteerd, hebben
niet meer dan 1276 er het leven afgC'
bracht. Dit blijkt uit een rapport van de
Belgische commissie inzake oorlogsmis
daden, waarin wordt onthuld, dat dc
nazi's een program voor de verdelging
der Joden hadden opgesteld.
Dit program behelsde o.a.: de Joden
concentrerenen isoleren; hun eigendom
men in beslag nemen; deportatie; dwang
arbeid tot de dood er op volgt.
Nadat de Duitsers België hadden be
zet, werden alle Joden verplicht zich bij
de militaire autoriteiten te doen inschrij
ven en gedwongen een gele ster te dra
gen. Onmiddellijk daarop werden zij uit
alle openbare diensten gezet.
In 1942 werden Joodse kinderen niet
langer tot de scholen toegelaten en van
die tijd af mochten de Joden geen schouw
burgen, bioscopen, restaurants, zwem
baden en sportterreinen meer bezoe
ken. Voorts mochten zij slechts in vier
steden wonen, n.l. in Brussel, Antwer
pen, Luik en Charleroi.
Tot September 1943 werden slechts
Joden, die niet de Belgische nationali
teit bezaten, gedeporteerd, maar in de
(Van onze parlementaire redacteur)
De regering heeft overeenstem
ming bereikt aangaande de wjjze
waarop voorzien dient te worden in
de noodzakelijkheid om de taak van
minister J. A. Jonkman te verlich
ten. Benoemd is de heer L. Götzen.
anneer keizer Hirohito van Japan over enige dagen voor het eerst
sinds de oorlog de door atoombommen getroffen steden Hirosjima en
Nagasaki zal bezoeken, zal een van zijn bezoeken de „eerbiedwaardige''
Takeo Foruno gelden een trouw onderdaan van de Mikado die tot voor
kort een onbekende Japanner was, maar aan de atoombommen te danken
heeft, dat zijn naam in de wereld bekend is geworden.
Op een stukje geatomiseerde grond
in Nagasaki heeft Foruno zijn groen
ten en fruit op een wonderbaarlijke
wijze zien gedijen. Nooit heeft hij* in
vorige seizoenen zulke appelen en zo
mooie peren en kersen gehad als dit
jaar. De oogst van sperciebonen, toma
ten en komkommers overtrof vroegere
opbrengsten in percentages, - die varieer
den van 50 tot 300 procent. En Fo
runo vermeldt het als „aardige" bijzon
derheid zijn tuin ligt daar, waar vroe
ger een van Nagasaki's werkhoven lag.
Foruno deelde al deze ondervindingen
aan de Amerikanen mede, die ze op
hun beurt aan Amerikaanse landbouw
kundigen doorgaven.
Deze waren aanvankelijk zeer scep
tisch. Kon de vruchtbaarheid ook niet
gevolg zijn van het feit, dat de
tuinen op de begraafplaats waren gele
gen? Onderzoekingen op andere terrei
nen wezen uit, dat ook daar van een
grotere opbrengst sprake was.
Hiervan vernam de president van een
Canadese Radium en Uranium Maat
schappij, Boris Pregel, die toen het re
sultaat van dertig jaren onderzoekipgen
over de invloed van radio-actieve stof
fen op de groei van planten publiceerde.
De onderzoekingen, die deze geleerde
zijn gehele leven heeft gedaan, hebben
hem overtuigd, dat kleine hoeveelheden
van radio-actieve stoffen in staat zijn
voedingspianten 50 maal sneller te doen
grori-n op één dag dan normaal. Pregel
bezit een proeftuin in dc omgeving van
New York. Hg heeft er vele planten
gekweekt en met radio-actieve substan
ties bewerkt. Hü had de voldoening oog
sten te verkrijgen, die dc opbrengsten
van andere in de omgeving van zijn
tuin liggende landerijen verre overtrof
fen. De gekweekte groenten en fruit-
soorten, zoals tomaten, wortelen, erw
ten, sperciebonen, werden groter, wogen
meer, groeiden sneller, bleken beter be
stand tegen temperatuurswisselingen en
dat is eigenlijk het wonderbaarlijkste
zij hadden ook een fijnere smaak!
Boris Pregel heeft de naam van het
gebruikte radio-actief nog niet willen
onthullen. Alles wat de geleerde tot nu
toe heeft uitgelaten, is, dat een hoeveel
heid variërende van een miliiardste tot
een tiende van een miliiardste gram vol
doende is om anderhalve kilo grond
meer vruchtbaarheid te geven. De radio
actieve stoffen zijn op zich zelf niet
vruchtbaarmakend. Eerst wanneer ze
worden toegevoegd aan „een andere
stof", krijgt de verkregen combinatie
eigenschappen, welke tot een grotere
vruchtbaarheid leiden.
Henry Wallace, oud-vice-president
van Amerika en oud-minister van Land
bouw, heeft zich onmiddellijk voor deze
zaak geïnteresseerd en Pregel zijn steun
toegezegd. Wallace is zelf een bekend
onderzoeker in landbouwzaken en heeft
vele verbeteringen ingevoerd. Na ge
sprekken met Einstein heeft Wallace
zelf in een proeftuin planten doen
groeien met behulp van radio-actieve
stoffen. Hij nam proeven met tomaten
meloenen, peren en perziken. Hij liet
zijn prosfplanten in grote cementèn
bassins groeien, waarin de aarde met
radio-actieve substanties was vermengd.
Zijn resultaten gingen niet in alle op
zichten zo ver ais die van Pregel, maar
de door Wallace gekweekte planten
bleken wel beter opgewassen tegen de
verschillende plantenziekten.
Het voordeel van deze bevordering
van een snelle- groei wordt door velen
op deze gronden bestreden, dat de
radio-actieve stoffen, die de plant op
neemt, bij consumptie nadelig voor de
mens kunnen zijn. Verschillende ziekten,
die zich b.v. in de geatomiseerde steden
in Japan nog steeds voordoen, wijt men
aan de ^radio-actieve stoffen, die via
consumptie van groentes e.d. door de
mens worden genuttigd. Wallace be
strijdt deze meningen en zegt, nog nooit
enig nadelig gevolg te hebben onder
vonden van de door hem gegeten
„radio-actieve" groentes.
Oqk in Rusland heeft men veel be
langstelling voor deze nieuwe mogelijk
heden van de atomische wetenschap.
Professor Vernadsky, een van de be
kendste Russische geleerden op dit ge
bied, heeft bekend gemaakt dat ook
Rusland zich sedert enige tijd met de
zelfde proeven als Pregel bezig houdt
en dat daarbij eveneens goede resulta
ten zijn bereikt. Op een oppervlakte van
één hectare werd, variërend naar de
bodemgesteldheid, 1 tot 10 kg. uranium
aan de grond toegevoegd. Na enige tijd
bleek, dat de radio-actieve stoffen een
geheel andere uitwerking hadden dan
gewone kunstmeststoffen.
Wanneer deze onderzoekingen verdere
resultaten afwerpen, zal het mogelijk
zijn, dat de wereld, nu bevreesd voor de
grachten van atomen, ook zegeningen
ervan kan verwachten, vooral nu in vele
landen hongersnood dreigt.
Een tweede verwachting, die hiermee
samenhang, is de wi'jziging van meteoro
logische omstandigheden, zodat b.v. ge
bieden voor de verbouw van landbouw
producten geschikt kunnen worden ge
maakt.
De min of meer toevallige ontdekking
van Foruno heeft aldus bevestigd, wat
geleerden reeds langs wetenschappelijk-
experimentele weg hadden bereikt. Hoe
dit alles tot voordeel van de mensheid
kan worden gebruikt, is een nog niet be
antwoorde vraag. Noch Pregel, noch
Vernadsky is zover gevorderd, dat zij
onmiddellijk hun vindingen in het groot
kunnen toepassen.
nacht van 4 September werden honder
den Belgische Joden opgepakt en in mi
litaire barakken verzameld. Twee we
ken later werd het eerste contingent
Belgische Joden, bestaande uit 1413 man
nen, vrouwen en kinderen, naar Ausch
witz gedeporteerd. Dit transport werd
door vele andere gevolgd, onge
acht de belofte, welke door de militaire
gouverneur van België, generaal Von
Falckenhausen, zou ziin gedaan aan Ko
ningin Elisabeth, dat geen Belgische
Joden zouden worden gedeporteerd.
De lading van de Nieuw-Amsterdam,
die Maandag uit New York naar Rot
terdam vertrekt, zal o.a. bestaan uit 214
kisten textielgoederen met giften van
Amerikaanse kerken, scholen, instellin
gen, gezinnen en particulieren aan Ne
derlanders en Nederlandse organisaties.
Onder de zending bevinden zich 8 kis
ten met kleren, 1 kist met suiker en drie
kisten met levensmiddelen en zeep, die
een geschenk zijn van Brielle (New
Jersey) aan het geadopteerde Brielle
in Nederland. Verder zijn er giften van
Schenectady (New York) aan Deventer,
van Rutgers University aan de Leidse
Universiteit en van de Friends Central
School van O verb rook (Pennsylvania)
aan de Mulo-school in Arnhem. Voorts
zal het Bio Vacantie Oord verrast wor
den met een uitrusting voor buitenspe
len en gereedschappen. Nederlandse bi
bliotheken zijn goed bedacht met 19 kis
ten boeken en tenslotte zijn er nog
Kerstcadeaux voor kinderen.
Gistermorgen omstreeks half acht zijn
twee stoomtrawlers met elkaar in aan
varing gekomen op de Noordzee. Door
een nog niet opgehelderde oorzaak kwam
de IJmiuden 117, de „Prinses Beatrix"
in aanraking met de IJmuiden 384, de
,Uiver", met het gevolg, dat de laatste
trawler drie minuten later zonk. M.
Blok, de kok van de „Uiver", liep zulke
zware verwondingen op, dat hij is over
leden.
De „Prinses Beatrix" nam alle opva
renden van de „Uiver" aan boord en
stoomde op eigen kracht naar IJmui
den, waar zij hedennacht is "binnenge
lopen.
Het „Medan Bulletin" maakt melding
van de bevrijding van 4052 mannen,
vrouwen en kinderen in het Medanse.
behorende tot de kampongbevolking,
die werd' weggevoerd toen de Neder
landse troepen in Augustus tot de bezet
ting van enkele ondernemingen over
gingen. Deze bevrijding is het resultaat
van een actie in groot verband tegen
een verblijfplaats, die eindelijk na een
aantal vergeefse pogingen werd ontdekt.
Vrouwen van Nazareth, ofschoon zij
wel in contact met de Congregatie zul
len staan.
De Vrouwen van Nazareth, die oor
spronkelijk van de stichter, prof. Jac.
Van Ginneken z.g., als doel de missio
nering opkregen, maar zich in 1928 op
wens van Mgr. Aengenent de Graal op
richtten, zijn juist dank zij de Graal
beweging over vele landen verspreid.
Zij bevinden zich o.a. in Amerika. Au
stralië, Brazilië, China, Engeland en
Schotland. Thans hebben zij haar eigen
lijk werk weer opgevat en de vorming
van jonge vrouwen tot leken-missiona-
rissen ter hand genomen. Begonnen
wordt roet de opleiding van een 12-tal
vrouwen, nauwkeurig geselecteerd, die
allen naar Indonesië zullen gaan, het
land, dat de oudste rechten heeft. (De
Vrouwen van Nazareth waren reeds
eerder werkzaam op Java). De rectrix
van de Missieschool is mej. dr. E. AI-
lard, die zelf geruime tijd in de Oost
zegenrijke arbeid verricht heeft.
De feestelijke opening werd ingeleid
met een kort Lof in de intieme kapel,
door Mgr. Huibers gecelebreerd en door
een aantal genodigden, de docenten en
de leerlingen, bijgewoond.
Hierna begaf het gezelschap zich
naar de conversatiezaal, waar de mode
rator der Vrouwen van Nazareth, pater
dr. B. Naaykens M.S.C. een welkomst
woord sprak. Vervolgens richtte de
Bisschop zich in een toespraak tot de
aanwezigen.
Vandaag is het, aldus Mgr. Huibers.
het feest van de H. Willibrordus, aan
wie ons gehele Nederlandse volk grote
dank verschuldigd is. Heden is deze
apostel en missionaris ter ere een mo
nument opgericht in Utrecht, maar hier
in Vogelenzang is met de stichting van
deze Missieschool voor Jonge Vrouwen
een geestelijk monument verrezen ten
teken van dankbaarheid voor het on
noemelijk veie, dat de H. Willibrordus
voor de Christianisering van ons land
deed. Mogen zij, die in dit instituut haar
opleiding ontvangen tot lekenmissiona
rissen, het werk van deze Heilige op
grootse wijze in den vreemde voortzet
ten.
De jonge vrou-.ven. zo ging de Bis
schop verder, die er hun levenstaak in
willen stellen, de apostolaatsgedachte
in practijk te brengen, zullen op ,.De
Tiltenberg" niet alleen een leerschool,
maar ook een oefenschool vinden. Zij,
die eens zullen uittrekken, moeten een
vast karakter bezitten, een diep geloof,
een grote kennis en een vurige zielen
ijver. Tenslotte wenste Mgr. Huibers
de vrouwen van Nazareth geluk, die
met ide leiding van deze Missieschool
zich een nieuwe, verheven taak zien
opgelegd. Hiermee verklaarde de Bis
schop de school voor geopend.
Dan hield de minister-president een
rede, waarin hij zei, dat hij namens de
regering van belangstelling voor het
werk, dat de Vrouwen van Nazareth
gaan beginnen, blijk wilde geven.
Het stemt tot grote voldoening, aldus
spr., te zien, dat ons vaderland, ons
volk initiatieven ontplooit, initiatieven,
welke getuigen van levenskracht. De
eerste groep jonge vrouwen zullen
naar een gebied gaan hetwelk ver
dient, dat de besten van ons volk zich
geven, zo sprak dr. Beel. „Moge de geest
van de H. Willibrordus u bezielen,
wanneer u uw gaven van hoofd, maai
vooral uw gaven van hart overzee zult
brengen."
Het C.D.K. deelt mede. dat aan
gezinnen, welke op 1 November j.l.
uit acht of meer personen beston
den, binnenkort rantsoenbonnen
zullen worden uitgereikt voor twee
eenheden brandstoffen.
Deze rantsoenbonnen zijn te beschou
wen als een toeslag op de reeds eerder
verstrekte gezinskaart. Inwonenden,
familie en personeelsleden mogen in
dit minimum van acht personen wor
den medegerekend, mits aan deze per
sonen niet reeds eerder een brandstof -
fenkaart voor kamerbewoners werd uit
gereikt. Datum en plaats van uitreiking
zullen door de plaatselijke distributie
diensten nader worden bekend gemaakt.
Mgr. P. Giobbe, Pauselijk Internun
tius in Nederland, is voor een korte
rustpoos in Rome aangekomen.
Ter gelegenheid van het vertrek op
12 November van het 5e bataljon van
het 2e R.I. te Nijmegen is Donderdag
een grote afscheidsdag gehouden. Het
initiatief voor deze dag was uitgegaan
van „Katholiek Thuisfront".
In de garnizoenskerk van Sint Anto-
nius aan de Groesbeekse weg werd een
plechtige Mis opgedragen met assistentie
van de legeraalmoezeniers M. B. van
Meegen en Snijders. Vele geestelijke,
burgerlijke en militairen autoriteiten
waren aanwezig.
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen in de afgelopen week
de volgende verliezen zijn gerappor
teerd:
Kon. Marine:
Mar. J. J. G. M. CROUSEN, afkomstig
uit Heerlen.
Korp. J. S. A. KOP-JANSEN, afkom
stig uit Haarlem.
afkomstig
uit
Kon. Landmacht:
Sold. F. D. BAAS,
Haarlem.
Sold. 1ste kl. W. BOLL, van 12e genie
veldcompagnie, afkomstig uit Gouda,
gesneuveld 1 November 1947 te Ben-
doengan.
Korp. J. BONGENAAR van 4—10 R.I.,
afkomstig uit Amsterdam, gesneuveld
29 October 1947 te Paboewaran.
Sold. F. HOEKSTRA, van 7 R. S„ af
komstig uit 's-Gravenhage, gesneuveld
1 November 1947 te Baroe.
Sold. H. C. KRIJNEN, van 1—3 R. I.
afkomstig uit Oosterhout, gesneuveld 2
November 1947 te Malipoetjong.
Kapt. H. PUNTER, van 3—11 R. I„
afkomstig uit Nijmegen, gesneuveld
tussen 23 October en 3 November 1947
na vermissing.
Sold. H. P. REUDINK, van 1—1 R. I„
afkomstig uit Lochem, gesneuveld 31
October 1947 nabij Tigaras.
Sold. 1ste kl. A. SMITS, van le Reg.
Jagers, afkomstig uit Utrecht, gesneu
veld t.g.v. bekomen verwondingen bij
vijandelijke actie, te Pasar Oesang d.d
24 October 1947.
Sold. B. H. SMITS, van 12 genie veld-
comp., afkomstig uit Culemborg, ge
sneuveld 1 November 1947 te Bendoen-
gang.
Serg. H. A. SWINKELS, van 3—2
R. I.. afkomstig uit Beek en Donk
(N.-B.), gesneuveld 31 October 1947 ;e
Tjikoewit.
Sold. A. DE VOS. van le mitr. bat.
7 Dec. Div„ afkomstig uit Sneek, ge
sneuveld 30 October 1947 nabij Kam
pong Sadang, tengevolge van oorlogs
verwonding.
Korp. J. H. WIERICKE, van 4—10
R. I„ afkomstig uit Hengelê. gesneuveld
29 October 1947 nabij Paboewaran.
Kon. Nederlands-Indi».rhe Leger:
Br.-Ind. soldaat 2e kl. Inf. ALEGA-
PAN, afkomstig uit Ned.-Indië, gesneu
veld 28 October 1947. (Plaats niet ver
meld).
Sold. 2de kl. genie F. J. CARLI, af
komstig uit Ned.-Indië. gesneuveld 1
November 1947 te Bandoengan (West-
Java).
(Van een bijzondere medewerker)
Met buitenlandse vrienden brach
ten we deze zomer een bezoek
aan een unieke onderwijsinstel
ling in Nederland, tot vóór enkele dagen
bekend onder de naam: Sociaal-econo
misch Vormingsinstituut, te Doom. Een
eenvoudig gemeubelde villa in een tot
wandelend mediteren en studeren
nodend park is het vormingscentrum,
waar nu sinds ongeveer een jaar ruim
20 jonge mannen onder de vormende
leiding staan van dr. Olierook en diens
medewerkers. Juist waren die dag enkele
studenten van de Tilburgse handels
hogeschool op bezoek en we mochten
getuigen zijn van een discussie tussen
twee groepen studerenden. Wat hierbij
opviel, was niet op de eerste plaats de
aard van de onderwerpen, maar veeleer
de hartelijk vriendschappelijke sfeer
tuisen deze twee groepen. Op zich is
dat natuurlijk niet vreemd. Als „Veritas"
bij „Carolus Magnus" op bezoek komt.
is er ook hartelijkheid en vriendschap.
Maar in Doorn betekende deze vriend
schap toch iets anders. De Doomse stu
denten immers zijn geen van allen lid
van een of andere studentenvereniging;
wel wekt een Latijnse tekst aan de
achtergevel van het gebouw een min of
meer studentikoze indruk, maar geen
der jongelui is latinist. Heel het terrein
van de humaniora is op het moment,
dat zij in Doorn beginnen, onontdekt
gebied. Homerus en Plato, Horatius en
Cicero zijn hoogstens vage begrippen,
waar ze „wel eens van gehoord hebben"
maar die hun overigens niets zeggen.
Het zijn „dus" wel eigenaardige studs.
Trouwens, na de diverse tentamens
wacht hun geen candidaats, geen pro
motie, geen bul. Na drie jaar „Doom"
zullen ze, met een eenvoudig diploma
als bul gewapend, een eigen keuze moe
iten maken omtrent de wijze, waarop zij
de verkregen kennis ten dienste der ge
meenschap zullen gaan stellen. De voor
opleiding van deze jongelui beperkte
zich veelal tot ervaring in jeugdorgani
saties en een klein beetje praktijk van
vakverenigingswerk.
We hebben hier m. a. w. te maken met
een groepje eenvoudige arbeiders jongens,
dat de Katholieke Arbeidersbeweging de
kans biedt hun reeds in de practijk ge
toonde liefde voor de sociale beweging
te verdiepen door grondige studie van
de sociale vraagstukken en alles wat
daarmede samenhangt.
Na de bovenvermelde discussie te
hebben aanhoord, hadden we in de ge
zellige directeurskamer van dr. Olie
rook nog een langdurig gesprek over dit
experiment, voor zover we weten enig
in de Nederlandse sociale historie. Wel
haast jaloers verklaarden zich onze bui
tenlandse vrienden (zelf in deN leid*
van de arbeidersbeweging in hm
land) over dit rijke bezit van
de K.A.B., want; .JHet is toch zeker de
bedoeling dat hieruit op de eerste plaats
gerecruteerd -worden de as. leiders der
K.A.B.?'» Het antwoord van dr. Olie
rook liet geen twjjfel. Men hoopt inder
daad uit deze jongelui bekwame en ka
raktervolle bestuurders te zien groeien,
„Maar", merkte tóen een der bezoekers
op, „meest u niet, dat deze jongelui na
drie jaar studie, gedurende welke tijd
ze noodzakelijk met andere studerende
groepen in aanraking moeten komen,
en waarin ze zeer weinig contact heb
ben met de realiteit van het arbeiders
leven. een tyd ook, waarin ze zo veel
mogelijk vrij moeten worden gehouden
van al te ernstige zorgen om den brode
(de 6tudies worden veelal gemaakt op
kosten van de KAB.), zullen zijn weg-
gegroeid van de arbeidersstand, dat ze
dus niet meer in de goede zin van dat
raak onjuist gebruikte woord „vrijge
stelden" zullen zijn? Is er geen kans,
dat dit instituut inplaats van leiders,
ambtenaren'aflevert met hoogstens wat
aangeleerd begrip voor het wezenlijke
ran de K.A.B. Het duurde even voor
dr. Olierook op deze concrete vraag ant
woordde. „Vanzelfsprekend", gaf hij
daarna toe, ,4s dit gevaar volledig aan
wezig. Vandaar, dat een belangrijk deel
van de tijd wordt besteed aan karakter
vorming.''
Enige weken geleden heeft het „In
stituut", zoals het reeds kortweg
wordt genoemd, een eigen kapel ge
kregen. Bij die gelegenheid heeft ver-
bondsvoorzitter A. C. de Bruyn een
speech gehouden, waarin hij over de be
tekenis van deze opleiding, maar meer
nog over de a.s. taak van deze jongelui,
behartigenswaardige woorden sprak.
„Zeker", sprak deze oud-Amsterdamse
metaalbewerker, „we hebben nu en in de
toekomst steeds meer mannen nodig met
'gedegen kennis van zaken. Deskundigen,
die over de problemen, waarvoor de ar
beidersbeweging in toenemende mate
mede verantwoordelijk wordt gesteld,
bevoegd zijn te oordelen. Verstandelijke
kennis is noodzakelijk, maar geleer
den, die geen liefde hebben voor de be
weging, die niet bereid zijn er dag na
dag, als het moet ook nacht na nacht,
voor te werken, baantjesjagers, loket
mensen, kijkers-op-de-klok. zulke lieden
kunnen we missen. Die dienen de bewe
ging niet, maar hoogstens zich zelF'.
Als één vrijgestelde in Nederland het
recht heeft zó te spreken, dan^is dat
deze man. die nu reeds meer dan 33 jaar
de beweging in gesalarieerd verband wer
kelijk dient. Die elk woord, dat hij over
het karakter van de vrijgestelde van nu
en in de toekomst zegt, eerst op zich
zelf toepast, eerst zelf heeft gepracti-
seerd. Zij, die zich reeds jarenlang ge
lukkig achten tot zijn naaste medewer
kers en vrienden te mogen behoren, ken
nen de voorname geestes- en karakter
eigenschappen van deze onbetwiste en
algemeen erkende leider der Nederland
se katholieke arbeiders.
5 November j.l. werd A. C„ zoals intimi
hem noemen, 60 jaar. Men heeft hem
niet beter kunnen huldigen, dan door
het opleidingsinstituut te Doorn naar
hem te noemen. Voor de jongeren in de
beweging moge een voortdurende herin
nering zijn. indien zij streven naar een
.betaalde bestuursbaan" (a-at op zich
zeer goed kan zijn) het levensdevies van
De Bruyn, wat hij nooit neerschreef en
van zichzelf nooit getuigde, maar wat
hij steeds practiseerde: lek dien.
Het plan om een deel van de Ameri
kaanse goudschat in- het kader van het
Marshall-plan naar Europa te brengen,
is in Amerika zonder veel commentaar
ontvangen. Het voorstel betreffende deze
goudverzending zal 17 November Dij het
Congress worden ingediend.