Frankrijk, Italië en Oostenrijk moeten
de winter doorkomen
Marshall vraagt als spoedhulp
597 millioen dollar
In 1949
Uitbreiding
maand
benoeming van
H. College volgende
onwaarschijnlijk
Hollands glorie op
haar best
Wilde luchtvaart onder onze vlag?
Frits Diepen heeft de concessie,
de „Nederland" het geld
Vliegende reders
'J
Kardinalen?
NAAR MEER VERANTWOORD
GEVANGENISWEZEN
Toestand in Italië zeer ernstig
Beste monument is: goede zorg
voor oorlogsslachtoffers
Minister Drees pleit vóór milde
offervaardigheid
Min. van Marine
zal aftreden
Gewelddadigheden
der Indonesiërs
Alle zes tinbaggermolens veilig op
de plaats van bestemming
Belangrijke opdrachten
Synthese van cel en gemeenschap
Apart voorstel voor
herstel van Duitsland
pMackenzieKing—
Eerste proef met atoom
bom in Rusland
MM
100.000 Nederlanders
in Duitsland
Overvallen op onder
nemingen
THANS TELT MEN 62
KARDINALEN
Het weer.
Tot hoofd en hart
I
SCHOENEN GOEDKOPER
DINSDAG 11 NOVEMBER 1947
71ste JAARGANG No. 23997
William Lyon Mackenzie King werd
17 December 1874 te Kitchener, toen
Berlin gehetenin Ontario geboren.
Mackenzie King behaalde.de doctors
graad in de politieke wetenschap en
was geruime tijd lector aan die uni
versiteit van Chicago (1896'97en
Harvard (1897—1900).
In 1900 werd hij onderminister aan
het pas ingestelde ministerie van
Arbeid, dat hij had helpen opbouwen-
In 1908 deed Mackenzie zijn intrede
in de politiek door zich als lid van de
liberale partij candidaat te stellen.
Bij de verkiezingen voor het Cana
dese Lagerhuis werd hij gekozen. In
1909 werd hij tot minister van Arbeid
benoemd in het kabinet van Sir Wil
frid Laurier. In 1914 werd Mackenzie
King wegens zijn lange vervaring in
industriële aangelegenheden tot
directeur van het industrieel onder
zoek van de „Rockefeller Foundation"
gekozen. Zijn onderzoekingen hielpen
de Amerikaanse en Canadese indus
trieën zeer bij haar oorlogsinspan
ning. Na de dood van Sir Wilfrid
Laurier, in 1919, werd Mackenzie
King tot leider van de liberale partij
gekozen. In 1927 verkreeg de liberale
Partij de meerderheid in het Lager
huis en Mackenzie King werd eerste
minister. Behalve eerste minister en
voorzitter van de Privy Council was
hij, gedurende bijna zijn gehele
ambtstijd, tot 1946, ook minister van
Buitenlandse Zaken. Hij heeft in deze
functie een grote uitbreiding van
Canada's vertegenwoordiging in het
buitenland tot stand gebracht.
10 Juni 1947 was Mackenzie King
twintig jaar eerste minister- 3 Juni
bekleedde hij deze functie gedurende
zen kwart gedeelte van de periode,
Waarin Canada een federale unie is.
Kij is langer eerste minister dan welk
ander thans levend regeringshoofd
ook.
SYMBOLISCHE VERKOOP DAMPLANTSOEN
Hiii"
p
Kleding en schoeisel
worden verstrekt
Gaai te Singapore
\la
Goedheid is heel iets anders dan
lafheid of luiheid tot handelen,
p§Sg|gj
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 - Postgiro 143480
ABONNEMENTSPRIJS 34 cents per week,
i 1.47 per maand, f 4.42 per kwartaal.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt ric^het recht voor
advertentlën eventueel «onder opgave van
redenen te weigeren.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken George Marshall heeft Maan
dag het Congress verzocht 597 millioen dollar beschikbaar te stellen als spoedhulp
voor Frankrijk, Italië en Oostenrijk. Van dit bedrag zou 328 millioen dollar gebruikt
moeten worden voor Frankrijk, 227 millioen voor Italië en 42 millioen voor
Oostenrijk.
Voor het eigenlijke plan-Marshall vroeg de minister voor de termen van 1 April
1948 tot 1 Juli 1949 rond 7.5 milliard dollar, waarvan 1.5 milliard in het lopende
belastingjaar tot 1 Juli 1948.
De totale kosten van het plan-Marshall schatte de minister op 16 a 20 milliard
dollar, doch hij wilde hierover thans nog geen definitief voorstel doen aan het
Congress. De Parijse conferentie had de totale kosten van het plan geschat op 22.44
milliard dollar.
Marshall verklaarde, dat de hulp zou
worden verleend in de vorm van schen
kingen of leningen, naar gelang van de
draagkracht van het betrokken land.
Als algemeen principe zou gelden, dat de
financiering van invoer van voedsel,
kunstmest, brandstof e. d. door middel
van schenkingen gebeurt. Bepaalde uit
rustingsstukken en grondstoffen, met be
hulp waarvan betaalmiddelen geprodu
ceerd konden worden, worden niet ge
schonken. Marshall stelde voor, dat de
V. S. met elk der zestien landen bilate
rale overeenkomsten zou aangaan.
Een zeer doeltreffende administratie
Is hier, volgens Marshall, van het groot
ste belang. Hij legde er de nadruk op,
dat de uitvoering van het programma in
menig opzicht de buitenlandse politiek
der V. S. zou bepalen. Zo althans zou
het oordeel der wereld zijn en daarom
moet het plan zo uitgevoerd worden,
als de president tot uitdrukking had ge
bracht. Marshall somde daarop een aan
tal technische voorwaarden op, vnpar-
aan, naar zijn mening, de administratie
had te voldoen.
Minister Marshall deed zijn voorstellen
in een rede tot de verenigde commissie
voor Buitenlandse Zaken van de beide
Huizen van het Congress, uitgesproken
in tegenwoordigheid van President Tru
man. Na zijn programma te hebben uit
gestippeld zeide Marshall, dat een auto
matisch succes van zijn plannen niet ge
garandeerd kon worden In verband met
verscheidene risico's, doch hij meende,
dat er een behoorlijke kans van slagen
was.
Drie der grote mogendheden welke
tegen de As gevochten hebben werken
mede aan het herstel van Europa, doch
het is nu duidelijk, dat de Sovjet-Unie
om eigen redenen hieraan niet deelneemt,
aldus Marshall. Niet alle Europese lan
den, zo zeide hij, worden vrijgelaten om
hun plaats in te nemen in de gemeen
schap waarvan zü logischerwijze deel
uitmaken. Ten Oosten van de grens,
waar de geallieerde legers de oorlog in
Duitslahd beëindigen, is het „onmisken
bare teken van een vreemde hand". Als
gevolg daarvan wordt de geografische
grens van het herstelprogramma, dat
Amerika overweegt, beperkt tot die lan
den, die in overeenstemming met hun
nationale tradities vrijheid van handelen
hebben.
De Sovjet-Unie zou haar eerste proef-
atoomhom in de morgen van 10 Juni 1.1_.
*n een afgelegen gebied van Siberië
hebben laten exploderen.
Aldus meldt de Russische correspon
dent van het Franse blad „1' Intransi-
eeantMeer dan 280 Russische atoom
deskundigen en regeringsfunctionnaris-
zouden bij de proefneming in de
^eving van Irkoetsk tegenwoordig
'Tin geweest
In verband met het verlangen van het
Congress om de uitvoering van het pro
gramma uit handen van het departement
van Buitenlandse Zaken te nemen, zei
Marshall, dat eenheid hier eerder ge
wenst was dan verdeling van macht en
verantwoordelijkheid.
Marshall achtte het noodzakelijk, dat
telkens wanneer de Internationale Bank
zulks nodig acht, van de hulpbronnen
van deze instelling gebruik gemaakt
wordt.
De economische uitwerking van het
hulpprogramma zal ver buiten de gren
zen van de betrokken 16 landen gevoeld
worden en het zal inderdaad een pro
gramma voor het wereldherstel worden,
zo vervolgde hij. Ik behoef u niet te ver
tellen, dat er bij dit programma ten op
zichte van de buitenlandse economie
niet naar een bepaald voordeel ge
streefd wordt, en dat er geen duistere
bedoelingen achter schuilen. Het is een
programma voor opbouw, productie en
herstel. Geen enkel land wordt er door
bedreigd.
Het plan is speciaal ontworpen om in
zo kort mogelijke tijd een eind te ma
ken aan de afhankelijkheid van die
landen van de hulp uit de Verenigde
Staten. Onze enige bedoeling is, dat zij
voor zichzelf zullen kunnen zorgen.
Het programma op korte termijn was
volgens Marshall niet bedoeld als her
stel-programma, doch als noodmaat
regel.
Hij drong aan op onmiddellijke en
dringende overweging door het Congres?
van het wetsontwerp, waardoor genoeg
geld gevoteerd zou worden, om de nood
zakelijke voorraden voor Italië, Frank
rijk en Oostenrijk te verschaffen, zodat
die landen de winter konden doorko
men. Zonder onverwijlde hulp zouden
deze landen volgens de minister voor
een economisch en sociaal débacle
staan. Vooral de toestand in Italië
schetste hij als zeer ernstig.
Marshall bleek van plan de Ameri-
kaa'nse hulp ook uit te breiden tot Chi
na.
Naar aanleiding van vragen zeide hü,
dat voor de opbouw van Duitsland een
apart voorstel zou worden gedaan door
het Ministerie van Oorlog, dat het Con
gress zal verzoeken voor de periode tot
1 Juli 1948 500 millioen dollar voor be-
zettingskosten te verstrekken en ruim
300, millioen voor extra kosten.
De minister van Sociale Zaken,
W. Drees, heeft Maandagavond voor
de radio de actie van de nationale
monumenten-commissie ingeleid met
een toespraak, waarin hij wees op de
oprichting van een nationaal monu
ment in het Damplantsoen. Er kan
geen twijfel bestaan, aldus de mi
nister, dat hiermede de enig juiste
keuze is gedaan.
De Dam is het historische hart van
's lande hoofdstad Amsterdam, draag
ster van het in deze strijd verdiende
devies: heldhaftig, vastberaden, barm
hartig. Amsterdam, dat de zwaarste tol
aan mensenlevens heeft betaald door
dat de juist daar zo talrijke Joodse be
volkingsgroep vrijwel in haar geheel
naar het Oosten de dood in is gejaagd.
Amsterdam, dat echter ook in de Fe
bruaristaking van '41 het glorierijk voor
beeld heeft gegeven van massaal verzet
toen de nazt-aamvallen op Joden be
gonnen. De Dam, waar in de dageraad
der bevrijding de laatste schoten van
de vijand knalden en de laatste slacht
offers vielen.
Een motto van het werkcomité is ook:
Het beste monument voor de oorlogs
jaren is een behoorlijke zorg voor de
slachtoffers. Deze zorg is natuurlijk in
de eerste plaats een taak van de staat.
De wettelijke regeling van de pensioenen
voor invalide militairen en verzets-
slachtoffers of voor de nabestaanden
van hen, die het offer van de strijd
werden, is, al zijn niet alle verlangens
bevredigd, ruimer dan vroegere pen
sioenregelingen ooit zijn geweest. Er
blijven echter noden, waarin niet afdoen
de is voorzien.
In de Stichting 19401945 hebben de
oud-illegale werkers zelf de taak op zich
genomen hun vroegere makkers of
hun weduwen en wezen en financieel en
moreel bij te staan.
Naast de wettelijke regeling bestaan
ook voor degenen, die deel uitmaakten
van leger, vloot en luchtmacht en van
de koopvaardij, organisaties ten behoeve
van bijzondere gevallen: 't Prinses Mar
griet-fonds, het Doormanfonds, Ere
schuld en Dankbaarheid e. a.
Het is de bedoeling, dat wat bij
de symbolische verkoop van het
Damterrein meer ontvangen wordt
dan voor de monumenten nodig is
en het comité vertrouwt, dat het
véél meer zal zijn ten goede zal
komen aan de organisaties die ik
noemde en aan nog enkele andere,
en dat daarmede dus de Sociale be
langen gediend worden van de
slachtoffers van de militaire strijd
en van het ondergrondse verzet.
Daarnaast zal een bedrag ter beschik
king worden gesteld van de Oorlogs
gravenstichting, die zich een waardige
verzorging van de Nederlandse oorlogs
graven ten doel stelt. Ook dit raakt een
ereplicht van ons volk.
Als dank voor de gastvrijheid, welke Denemarken Nederlandse kinderen bood in de
moeilijke tijd direct na de bevrijding, is een grote zending druiven naar Denemarken
gestuurd. Het inladen der druiven in De Lier (Z.H.)
(Van onze parlementaire redacteur)
Naar ons ter ore komt, heeft minister
J. J. A. Schagen van Leeuwen, minister
van Marine, besloten zijn ontslag aan
te bieden. De redenen tot dit voornemen,
waarover een definitieve beslissing nog
niet gevallen is, doch spoedig verwacht
kan worden, zouden enerzijds zijn 's mi
nisters afwijkende mening inzake de In
dische politiek, anderzijds zijn groeiende
bezwaren tegen de voorgenomen bezui
nigingen op Marine. Wat dit laatste
betreft is 'bet opmerkelijk, dat de mi
nister eerst enige weken geleden zijn
Marinebegroting bij de Staten-Generaal
heeft, ingediend.
De situatie der Nederlanders in Duits
land is, aldus de minister van Binnen
landse Zaken in zijn Memorie van Ant
woord op het voorlopig verslag der
Tweede Kamer over de Rijksbegroting
1948, gelijk aan die der Duitse onderda
nen. Zulks houdt in. dathun positie
voor wat bijv. het woningvraagstuk aan
gaat even moeilijk is als die der Duit
sers.
Ten aanzien van het kleding- en
schoeiselvraagstuk kan de Neder
landse regering echter de helpende
hand bieden, hetgeen ook inderdaad
geschiedt. Uitbreiding van deze
vorm van hulp kan spoedig worden
tegemoet gezien.
Het aantal in Duitsland verblijven
de Nederlanders bedraagt naar schat
ting rond 100.000 personen.
Van de zijde van de Ondernemers-
raad voor Ned.-Indië wordt ons het
volgende medegedeeld: Zoals blijkt
uit een telegrafisch bericht is 2 de
zer een Nederlands geëmployeerde
van de sedert 1947 weer in exploi
tatie zijnde rubberonderneming
Bodjong Gedeh bij Buitenzorg op
klaarlichte dag door extremisten
ontvoerd en omgebracht.
Reeds eerder is hier te lande be
richt ontvangen, dat in de laatste
dagen van October bij een nachte
lijke overval van een bende op de
thee-onderneming Gamboeng de ad
ministrateur en de eerste geëmploy
eerde dier onderneming de dood
hebben gevonden.
Van officiële Nederlandse zijde wordt
gemeld, dat de Nederlandse verliezen
Zaterdag en Zondag bedroegen. 4 ge
sneuvelden en 15 gewonden. In de grens
gebieden op Midden- en Oost-Java wer
en Nederlandse detachementen be
schoten. Op Zuid-Sumatra in het grens
gebied ten Noord-Oosten van Martapoe-
ra moest tegen infiltrerende benden
worden opgetreden. In het grensgebied
op Midden-Sumatra ten Noordwesten
van Loeboek Aloeng, werd een TNI-
bende, die zich in de moskee had ver
schanst, verdreven. Voorts waren op
Java en Sumatra de gebruikelijke be
schietingen van Nederlandse posten en
patrouilles.
Hedenochtend arriveerde Gani te Sin
gapore, nadat hij vanochtend vroeg per
K.L.M. uit Batavia was vertrokken. De
correspondent van Aneta te Singapore
meldt, dat Gani in het restaurant van
het vliegveld een ontmoeting had met
Lord Killearn en gedurende een half
uur in aanwezigheid van dr. Koets een
onderhoud met hem had.
Gani deelde mede, dat do. onderhan
delingen tussen de Nederlanders en de
republiek 'op een Amerikaans handels-
sphip 'zullen worden gehouden, dat zal
varen tot een punt gelegen buiten de
territoriale wateren.
(Van onze bijzondere correspondent).
Rome, 7 November.
Onlangs meldden wij dat in Ro
meinse kringen verwacht wordt, dat er
binnenkort 'n consistorie zal plaats vin
den, waarin enige kardinaalscreaties
verwacht worden. Deze veronderstelling
kan natuurlijk niet met zekerheid be
vestigd worden, maar is verdedigbaar.
Van de 62 kardinalen, die op het
ogenblik het H. College vormen, zijn er
17 in de maand December gecreëerd.
Neemt men daarenboven in aanmerking,
dat van deze 62 kardinalen er 29 in het
laatst gehouden consistorie van 18 Fe
bruari 1946 de waardigheid van kar
dinaal verkregen hebben, doch dat hun
namen reeds in December 1945 gepubli
ceerd waren, dan komt het getal der
kardinalen, die gedurende verschillende
jaren in December benoemd zijn, op 46,
dat is 73 van het aantal in leven
zijnde kardinalen. De maand December
is dus rijk aan kardinaalsbenoemingen,
ofschoon men daaruit nog niet mag be
sluiten, dat de aanstaande maand De
cember, al zou er een consistorie plaats
hebben, noodzakelijkerwijze ook" kar
dinaalsbenoemingen met zich zou moe
ten medebrengen.
Verwachting tot Woensdagavond:
Meest zwaar bewolkt met nu en
dan regen. In het Noorden van hel
land tijdelijk veranderlijke wind.
Overigens nu en dan krachtige en
aan de kust tijdelijk harde Weste
lijke wind. Zacht voor de tijd van
het jaar, vooral in het Zuiden van
het land.
Zon 7.53—16.55, maan 7.17—16.47.
Want zo men ovfer kardinaalsbenoe
mingen spreekt of schrijft, moet men
steeds de grondregel in gedachte hou
den, dat de uitverkiezing van kardina
len uitsluitend het recht van de Paus is.
Op dit ogenblik is de mening van de
hoge Prelatuur van de Romeinse Curie,
dat de Paus de eerstvolgende benoeming
van meerdere kardinalen wil reserveren
voor 1949, het jaar van Zijn gouden
priesterjubilé, terwijl daarenboven nog
op 24 December 1949 de plechtigheden
van de viering van het Heilig Jaar be
ginnen. De benoeming van verschillende
kardinalen zou deze dubbele viering
zonder twijfel opluisteren. Een andere
reden om geen kardinaalsbenoeming in
de aanstaande maand December te ver
wachten is gelegen in het feit, dat er
bij eventueel overlijden van het hoofd
van het een of ander decasterie van de
Curie nog twee kardinalen disponibel
zijn om de opengevallen plaats in te
nemen.
Zij, die een consistorie met kardinaals
benoemingen in December a.s. waar
schijnlijk achten, beroepen zich op de
omstandigheid, dat er slechts 18 curie
kardinalen zijn, die overbelast zijn met
arbeid. Van deze 18 kardinalen staan er
16 aan het hoofd van een decasterie
dat gelijk staat met een ministerie bij
een civiele regering terwijl zij dan
nog van tijd tot tijd, bijna elke week,
deel moeten nemen aan de plenaire zit
ting van andere decasteries, waarvan zij
eventueel lid zijn. Daarenboven ont
breekt nog steeds de kardinaal-staats
secretaris, voor welk ambt de Paus bij
een eventuele op handen zijnde kardi
naalsbenoeming de door Hem gewenste
candidaat tot de waardigheid van kar
dinaal zou kunnen verheffen.
Het is echter niet in te zien, waarom
Pius Xir, Die sedert 22 Augustus 1944,
de sterfdag van Kardinaal Maglione,
zonder staatssecretaris geregeerd heeft
niet evengoed zonder deze waardigheids
bekleder Zijn regering tot 1949 zou kun
nen voortzettén, zulks te meer, daar in
Rome algemeen bekend is, dat de Sub
stituut van de Staatssecretarie Mgr.
Montini met volle voldoening van de
Paus voor een groot gedeelte het werk
van staatssecretaris verricht.
Bij de benoeming van de niet-lta-
liaanse kardinalen in Februari 1946 wa
ren slechts 21 hoeden voor de Romeinse
Curie gereserveerd, terwijl toen het H.
De laatste der zes in Nederland
gebouwde tinbaggermolens is Zater
dag veilig op zijn bestemming afge
leverd. De eerste drie van deze ko
lossen waarvan de opbouw ongeveer
25 M. boven de waterlijn uitsteekt,
vertrokken omstreeks Maart van
Rotterdam. In de Golf van Biscay e
hadden zij met buitengewoon slecht
weer te kampen. Soms was men ver
plicht terug te keren, om de hoge
opbouw niet bloot te stellen aan het
gevaa- van ernstige beschadiging
door de ruwe zee. Dat beschadiging
als deze zich toch nog voordeed, tot
(Van onze luchtvaartrnedewerkei
Ondanks het besluit van de rege
ring onze scheepvaart niet te steu
nen bij haar pogingen zelf tot een
luchtverkeersbedrijf te komen,
gaan de reders tóch door met hun
initiatief. Thans zoeken zü het in
de wilde vaart, een element, dat
vooral na de oorlog in de lucht
vaart is gekomen. In de Scandi
navische landen heeft zich zeifs
tot een behoorlijk winstgevend be
drijf ontwikkeld.
Ook Frankrijk kent een aantal
bedrijven, die zich op wilde lucht
vaart hebben toegelegd. Het re
gelmatig lijnverkeer, zoals dat
door de K. L. M. wordt bedreven,
ondervindt voorlopig nog geen en
kel nadeeL De vraag naar luchtver
voer is immers nog zo overstelpend
groot ten opzichte van het aanbod,
dat onze nationale luchtvaart
maatschappij nog een reeks van
■jaren aan de opbouw van haar
luchtnet kan werken, alvorens zij
gelegenheid heeft zelf ook aan wil
de vaart te kunnen denken.
Wilde vaart»* Wü kennen de bete
kenis: het wil zeggen overal ongeregel
de vrachten ophalen, waar die aange
boden worden en waar die ook heen
moeten, al zou het van Almelo naar
Tsjoengking zijn.
De grote moeilijkheid daarbij is het
vinden van een thuislading. Men zal
daarvoor een vertegenwoordiger in
ons geval in Tsjoengking moeten be
zitten, die zich tijdig inspant om een
vracht van China naar Europa gereed
te hebben. Wil men wilde vaart op
grote schaal en op een behoorlijk eco
nomische grondslag, dan dient men al
dus over een gfote organisatie van ver
tegenwoordigers in het buitenland te
beschikken. Daarop kunnen onze
scheepvaartmaatschappijen wel bogen;
zij hebben immers in alle centra van
handel en industrie ter wereld hun
agenten en waar zij niet rechtstreeks
een agentschap bezitten is er altijd wel
een zusterorganisatie, die voor die hoek
in de wereld de belangen van de rederij
behartigt.
De Stoomvaart Mij. Nederland
treedt in ons land op als de voor
vechtster voor alle luchtvaartambi
ties van de rederijen. Zij trad voor
de oorlog als promotor op voor tal
van luchtvaartobjecten, zoals het
Zeppelinplan voor Indië en het pro
ject om de post per Postjager in een
sneldienst naar Batavia te brengen.
Deze maatschappij nu heeft het
contact opgenomen met het lucht
taxi-bedrijf van Frits Diepen, dat
zijn hoofdkwartier op het Haagse
vliegveld Ypenburg heeft.
Diepen heeft een concessie voor zijn
taxibedrijf, dat feitelijk ook een wilde-
vaart-onderneming is; Diepen voert im
mers geen lijnverkeer in regelmatige
dienst uit.
Hij brengt een passagier naar Gro
ningen of naar Maastricht en naar
iedere andere bestemming, welke zijn
reiziger toevallig heeft. Diepen's taxi
bedrijf is een kleine onderneming, maar
de concessie is de moeite waard voor
een kapitaalkrachtige maatschappij als
de „Nederland" met haar agenten-orga
nisatie overal in de wereld. De „Ne
derland" heeft zich reeds op het terrein
van de luchtvaart begeven met de op
richting van de British Nederland Air
Services, een kleine luchtvaartonderne
ming, die zich speciaal op vrachtvervoer
heeft toegelegd.
Een samengaan tussen Diepen en de
„Nederland" opent nieuwe perspectie
ven voor onze vliegerij: zó kan immers
een wilde luchtvaart onder Nederlandse
vlag groeien, welke haar activiteit ver
buiten onze landsgrenzen zal uitdragen.
een minimum beperkt bleef, spreekt
voor de bodem van deze stalen ge
vaarten n voor het zeemanschap
van het personeel der sleepboten. Na
ongeveer ze- weken nam de storm
wat af en kon de gevaarlijke Golf
van Biscaye gepasseerd worden.
Intussen was het te laat geworden
voor een van de transporten om nog op
tijd in de Indische Oceaan te komen.
Deze moet n.l. overgestoken worden
voordat de Zuid-West-moesson inzet.
Zodoende bereikten twee van de tin
baggermolens hun bestemming in Juni
j.l., n.l. de „Dendang" per „Tyne" en de
„Menoembing" per „Thames," terwijl de
derde naar Nederland teruggekeerd was,
om in Augustus tezamen met de drie,
die nog in aanbouw waren, naar Indie
■te vertrekken.
In Augustus vertrokken de volgende
transporten: de sleepboot „Thames"' met
de tinbaggermolen „Mendanau," de
„Zwarte Zee" met de „Maras," de „Pool-
zee" en de „Hudson" met de „Kalmoa"
en de „Tyne" met de „Singkep". Inplaats
van zes weken oponthoud in de Golf
van Biscaye was men nu in enkele da
gen deze Golf gepasseerd, dank zij het
mooie weer. De sleepboot „Thames"
maakte een recordreis. Zij arriveerde
te Singlcep 19 October. De „Zwarte
Zee" arriveerde met de „Maras" op
Banka 27 October. De „Poolzee" met de
„Kalmoa" kwam 30 October te Billiton
aan en de „Tyne" leverde haar kost
bare vracht 8 November af te Dabo op
het eiland Singkep. De „Hudson," die de
„Kalmoa" samen met de Fooizee" tot
Aden gesleept had, was van daar alleen
verder gegaan naar Soerabaja met een
baggermolen en een bak, welke daar 2
November veilig afgeleverd werden.
Een zeer belangrijke sleepopdracht
was hiermee tot een goed einde ge
bracht. Als bijzonderheid mag wel ver
meld worden, dat de molens bij aan
komst practise!» zonder verder opont-
Jioud in werking gesteld konden worden.
Hoe belangrijk deze transporten waren
moge blijken nit de verzekerde waar
de, die in totaal ruim dertig millioen
gulden bedroeg.
De sleepboten zijn intussen reeds
weer op weg om nieuwe opdrachten uit
te voeren. De „Zwarte Zee" vertrekt
binnenkort van Aden naar Tandjong
Priok met een 7000 tons droogdok. De
„Poolzee" gaat een dok van 750 ton sle
pen van Bombay naar Sarong op
Nieuw-Guinea e:i daarna eenzelfde dok
van Cochin via Kaapstad naar Zuid
Amerika brengen. De „Tyne" gaat naar
Karachi, teneinde een dok naar Zuid-
Amerika te brengen en de „Witte Zee,"
die kort geleden een dok van Kaap
stad naar Zuid-Amerika vervoerde, is nu
op weg van Vizagapatam, om vandaar
een dok naar La Plata te slepen.
Het gebrek aan drinkwater op het eiland
Urk was de laatste tijd zo groot gewor
den, dat men water uit Kampen moest
laten komen. Ter besparing van drink
water wordt voor waswater gebruik ge
maakt van gezuiverd IJselmeerwater, dat
op verschillende plaatsen in het dorp uit
pompen verkrijgbaar is.
College reeds 69 leden telde. De toen
vacante hoed was die van de aartsbis
schoppelijke zetel van Genua, dus ook
geen Curiekardinaal.
Wil men dus de mening verdedigen,
dat de arbeid in de Romeinse Curie
voor het geringe aantal Curiekardinalen
te overdadig is, dan zal de vermeerde
ring van dit aantal met drie door een
aanstaande nieuwe kardinaalsbenoeming
daarin geen ingrijpende verandering
brengen. Daarom hoort men wel eens de
mening verkondigen, dat het H. College
der kardinalen, dat. volgens de bepaling
van Paus Sixtus V, die van 1585 tot 1590
regeerde, 70 leden bevat, uitgebreid zou
moeten worden. De verdedigers V3n
deze stelling beweren, dat in de tijd van
Sixtus V de katholieke wereld nog geen
vijfde gedeelte telde van het aantal gelo
vigen van onze dagen, toen Amerika
praktisch voor de Kerk nog niet bestond
en 't moeilijker was van Keulen en To
ledo naar Rome te komen, dan heden
van Shanghai en Melbourne. Op deze
wiize zou men. volgens hen. aan ieder
volk zijn vertegenwoordiger in het H.
College kunnen geven, terwijl er dan
nog een voldoend aantal hoeden zou
overblijven om aan Curiekardinalen te
worden vergeven.
Ofschoon tegen deze stelling nit de
aard der zaak weinig kan worden op
geworpen, daar de tegenwoordige Paus,
gezien de grotere behoeften van onze
tijd, het door Sixtus V vastgestelde aan
tal van 70 met evenveel recht tot 100 en
120 kan uitbreiden, moet men niet ver
geten dat het budget van een curie
kardinaal geheel ten laste van de Ad
ministratie van de Goederen van de H.
Stoel komt. en deze Administratie heeft
elk jaar reeds een aanzienlijk tekort op
haar rekening. Wie de economische en
sobere aanleg van Pius XII kent, Die
bij monde van bovengenoemde Admini
stratie reeds meermalen in deze dure
tijden tot betrachting van bezuiniging in
de bureaux van de Romeinse Curie
heeft aangespoord, zal geneigd zijn geen
vermeerdering van het aantal kardina
len ran deze Paus te verwachten.
Een nog praktischer reden schijnt een
uitbreiding van het College van Kardi
nalen in de weg te staan. Een der voor
naamste taken van het H. College is
zich bij de dood van de Paus in con
claaf te verenigen om diens opvolger te
verkiezen. Om tot Paus verkozen te
worden, moet de candidaat volgens de
laatste beschikking van Pius XÜ twee
derden plus een van de stemmen op zich
verenigen. Deze grote meerderheid van
stemmen is gemakkelijker te verkrijgen
in een college bestaande uit een be
grensd aantal leden, dan in het geval,
dat de leden zeer talrijk ziin. In een
veeltallig college zal het veel moeilijker
ziin een overgroot gedeelte van de stem
men op een en dezelfde candidaat te
combineren. De middeleeuwen, waarin
adellijke Romeinse families elkaar de
Pauselijke troon betwistten, zijn. God
zii dank. voorbij. Wij leven in een tijd
perk. waarin de Kerk en het hoge ker
kelijke bestuur in Rome omgeven is
door een hoge mate van ernst, van vol
heid van verantwoordeliikheidsbesef en
door de overtuiging, dat het hoogste be
stuur van de Kerk slechts aan mannen
mag worden toevertrouwd, die niets an
ders dienen dan het geesteliik belang
van Kerk en gelovigen. De waardigheid
van kardinaal moet in de Kerk van
Christus een uitzondering blijven en
slechts gelegd worden op de schouders
van hen. die door hun waarliik eminente
figuur uitblinken boven alle andere le
den van de katholieke geestelijkheid.
Begin December zal de prijs van
dames-, heren- en kinderschoeisel
met circa 6% worden verlaagd. Reeds
in de loop van die maand zal deze
prijsverlaging merkbaar worden. De
handel krijgt echter tot ongeveer 10
Januari 1948 gelegenheid zijn voor
raad duurdere schoenen uit te verko
pen. In het bijzonder wordt de aan
dacht van het kopend pnbüek er op
gevestigd, dat de verbruikersprijs ge
stempeld moet zijn in de hielvoering
of op de loopzooi van de linkerschoen
van ieder paar.
De nieuw-benoemde minister, de heer
L. Gotzen, is hedenmorgen op het Pa
leis Soestdijk door de Prinses-Regentes
beëdigd.
Bij de Landsdrukkerij is het rapport
verschenen van de in 1946 ingestelde
commissie voor de verdere uitbouw van
ons gevangeniswezen. Dit rapport ont
werpt in grote lijnen de opbouw van
een op de hoogte van zijn tijd staand,
wetenschappelijk verantwoord gevan
geniswezen. De commissie verwerpt
zowel het uitsluitend cellulaire stelsel
als het ondergaan der straf in volledige
gemeenschap. Zij is gekomen tot een
synthese van cel en gemeenschap, die
de voordelen van beide verenigt en de
nadelen achterwege laat. Het rapport
legt grote nadruk op een juiste verde
ling der gevangenen over de verschil
lende onderling qua inrichting en regi
me uiteenlopende gestichten en het be
veelt hiertoe de vorming van selecte
rende organen aan, een in het ressort
van elk gerechtshof.
Uitgebreide beschouwingen wijdt de
commissie aan het meest juiste regime
in het toekomstige gevangeniswezen,
waarbij zij een groot aantal catagorieën
gevangenen de revue laat passeren. Zo
handelt zij over de beroeps- en gewoon
temisdadigers, waarvoor zij het instituut
der „bewaring" warm aanbeveelt en be
licht zij de verschillende aspecten der
jeugdige gevangenen, der langgestraf
ten, der vrouwelijke gedetineerden nc.
Als algemene grondslag van het re
gime wenst de commissie een systema
tische poging tot heropvoeding en we
deraanpassing aan de maatschappij,
zonder dat daarbij het strafkarakter
op de achtergrond geraakt. In dit ver
band wordt het pleit gevoerd voor in
stelling van een sociale dienst in de
onderscheiden strafgestichten. Een apart
hoofdstuk wordt gewijd aan de gevan-
genisarbeid, waarvoor de commissie
verschillende denkbeelden aan de hand
doet, welke kunnen leiden tot een gro
tere efficiency dan thans veelal bereikt
wordt. Nadat ook aan de opleiding van
het gevangenispersoneel ruime aandacht
is besteed, eindigt het rapport met een
vermelding van de verschillende wijzi
gingen. welke behoren te worden aan-
gebrach. in de onderscheiden op net
wetten en algemene maatregelen van
gevangeniswezen betrekking hebbende
bestuur.
i
