T T 1500 schepen met goederen naar Duitsland vervoerd HARRIMAN HOUDT DE MIDDENWEG m Omzet van meer dan één millioen in nauwelijks twee jaar Politie wordt gereorganiseerd Is de Joodse Raad schuldig? v-exdwyjixüig, j Europa zal hard moeten werken, ook als Amerika steun verleent Toestand in Suriname is rustig 80 samenzweerders Nieuw plan voor Palestina Geen grote excessen in de afgelopen zomer op het gebied van kleding Boter wordt duurder Naar meer algemene prijsverlaging? DINSDAG 11 NOVEMBER 1947 PAGINA 3 BUITENLANDS OVERZICHT -r- Zal uw mandaat per 1 Maart eindigen? Hoge onderscheiding voor J. van Hooff TWINTIG JAAR VOOR JODENVERVOLGER De nood der gemeente Raadselachtige Hfj was al buiten, wees naar rechts. eL tWordt vervolgd) Vermicelli, beschuit en koek op de broodbon Eerste Leidse Spaar- en Betaalzegelkas CLANDESTIENE STOKERIJ VERRADEN J. Veldman onderscheiden oen president Truman het initiatief nam tot het bijeenroepen van het Congress voor een speciale zitting °P 17 November, welke gewijd zou aan bespreking van het plan- marshall, werd daarmee een definitieve stap gezet in de jongste geschiedenis van Amerika. Sinds dat ogenblik was het Seker, dat de Verenigde Staten Europa zouden bijstaan in de moeilijke strijd om het bestaan, en het enige waaraan nog twijfel overbleef, was de mate, waarin me bijstand zou worden verleend. In Amerika is niet minder dan in Europa °e aandacht op dit probleem gevestigd. Wen begrijpt er, dat uitvoering van het Pian-Marshall gelijk staat met het rich ten van de ganse Amerikaanse economie °P Europa; dat welslagen voor een groot heel een garantie betekent van Amerika's Welvaart en veiligheid; en dat misluk- k'hg in feite neerkomt èn op het ver spillen van veel geld èn op het naderbij mengen van het gevaar, dat in een Rus sische overheersing van Europa schuilt, men ziet aan de overkant terdege de ontzaglijke ernst van de te nemen be slissing in. en bezint zich rijpelijk alvo- *ens tot de daad over te gaan. Van drie zijden bereidt men op het Ogenblik de speciale zitting van het Con gress voor. Van regeringszijde: het State Department is sinds enige tijd bezig met net opstellen van" aanbevelingen ten kanzien van verschillende onderdelen der hulpverlening. Van de zijde der Republi keinse „oppositie"-partij. En van de' zijde der zakenwereld. Naar verluidt is de regering geneigd, Europa tamelijk overvloedig te steunen. Men houdt zich in heze kringen aan het rapport dat Parijs door de vertegenwoordigers her 16 Europese naties werd tot, stand gebracht. Men meent, dat het totaal-bedrag 16.5 milliard dollar zal hioeten bedragen; dat daarvan 6 a 7 milliard in het eerste jaar ter beschik king moet komen; dat verder 3 milliard buiten de vastgestelde som moet worden besteed aan de stichting van een fonds ter handhaving van de internationale betalingsmiddelen op het huidige peil; en hat bovendien ruim 6 millicen dient te Worden uitgegeven aan hulp gedurende he periode, waarin het plan nog niet in Werking is getreden. De som der Ameri kaanse bijdragen zou dus bijna 20 mil jard. zijn, hetgeen de Parijse raming van 22 milliard aardig nabijkomt. De Republikeinen achten de uitvoering Van het plan-Marshall noodzakelijk, hoch zij zijn beducht voor enkele ge- varen. Zij geloven, dat vergroting van he vraag naar Amerikaanse waren ver hoging van de prijzen tot gevolg zal heb ben, en de prijsstijgingen, welke in de laatste "weken de goederenmarkten der S. hebben beheerst, laten zien, dat er *°or deze vrees reden bestaat. Indien fle artikelen ook voor de Amerikanen kflf duurdér.worden, wellicht zelfs ehigs- klns gerantsoeneerd zullen worden, is &r°te sociale onrust in het land waar- sphynlyk. Daarenboven, in het verkie- kuigsprogram der Republikeinse partij staat vermindering der belastingen ge- Schreven, en wanneer de partij zich vastlegt op zulke enorme uitgaven als voor het plan-Marshall vereist zijn, zal zy zich, voor het geval zij in 1948 de regering in handen krygt, bezwaarlik aan deze belofte kunnen houden. Zij wenst derhalve zuinig te zijn. Robert A. Taft, een van haar belangrykste lei ders, wil per jaar, ook in het eerste jaar, niet meer dan 4 a 5 milliard uit geven, hetgeen dus aanzieniyk minder is dan de regerjng zich voorstelt. Hier tussen staat hetgeen in het rapport-Harriman, waarvan wij gisteren de inhoud meldden, wordt aangegeven. Harriman, minister van Handel, heeft, tezamen met een aantal „vooraanstaande burgers", die represen tatief geacht worden voor het Ameri kaanse economische leven, het advies der Parijse conferentie bestudeerd. De uitslag daarvan is, dat men het ge vraagde bedrag te hoog vindt, en er op sommige punten nogal wat van af doet. De verdienste van dit standpunt ten opzichte van de Amerikaanse binnen landse politieke verhoudingen is, dat het een middenplaats tussen regering en oppositie inneemt, en dus als het ware een brug vormt, die het tegenge stelde meningen mogelijk maakt, tot elkaar te komen. Algemeen verwacht men dan ook, dat de voorstellen, welke Marshall aan het Congress zal voorleg gen, het rapport-Harriman als uitgangs punt zullen nemen. En het is niet on- waarschyniyk, dat men op deze basis wel tot een overeenstemming zal kunnen komen. Het eindbedrag, dat door Harriman wordt genoemd, zweeft tussen twee ver uiteenliggende cijfers. De oorzaak daar van is de onzekerheid omtrent het ver loop der Amerikaanse prijzen. Hoe goed koper de artikelen biyven, des te min der zal het land behoeven uit te geven ten koste van Eurrpa. Tijdens de speci ale Congress-zitting zal ook het pryzen- probleem, dat zo nauw met het plan- Marshall verbonden is, besproken worden. Men vat, terecht, pvjjsverloop en steun verlening als één probleem op en zal trachten, dit gehele probleem in één groep van beslissingen op te lossen. Hoe het daarbij met de prijzen zal gaan, staat geenszins vast. Zal er opnieuw een prysbeheersing worden ingevoerd? Men weet het nog niet. Het lydt geen twijfel, of Europa zal, indien het plan-Harriman aange nomen zal worden, nog altyd hard moeten werken, om de gevolgen van de oorlog te boven te komen. En wanneer het deze, met behulp van Amerikaans geld en goed, eenmaal te boven gekomen is, zal het lange tyd by de V.S. in het krijt biyven staan. Weliswaar beveelt Harriman aan, 3,5 milliard niet in de vorm van een lening, doch van een schenking beschikbaar te stellen. Dat neemt echter niet weg, dat een geweldige schuldenlast voor jaren en jaren op Europa zal komen te rusten. Het is verwijdend, dat de commissie van Harriman uit de benarde positie, waarin de Oude Wereld verkeert, geen conclusies wenst te trekken voor even tuele beïnvloeding der binnenlandse poli tiek der Europese staten door de V.S Men wil helpen, zo niet óm te helpen dan toch slechts om zichzelf voor ge varen te behoeden, in geen geval oor.' an dere landen een regeringsopvatting naar Amerikaans model op te dringen. En men mag hopen, dat deze bedoeling in derdaad worde uitgevoerd. Niet alleen bij het verlenen van de steun, maar ook bij het ontvangen-der terugbetaling. Omtrent de gebeurtenissen in Su riname verneemt het A.N.P. nog na der, dat bü de beweging tot weder rechtelijk ingrijpen in de bestaande bestuursvormen aldaar een 80-tal personen betrokken is, nagenoeg al len uit Indië teruggekeerde Suri naamse oorlogsvrijwilligers. Om de gedemobiliseerde militairen in de gelegenheid te stellen zich een positie in de Surinaamse samenleving te ver werven heeft de regering een vakoplei ding in het leven geroepen en een weke lijkse kostwinnersvergoeding van f 15,— tot f 20,toegekend. Onder de samenzweerders heerste ech ter oen verbitterde stemming, omdat er naar hun mening vrijwel niets voor hen gedaan werd. De leider der beweging, Simon E. H. Sanches, vertoefde dertien jaren in Ne derland en by zyn terugkeer in Surina me in Augustus van dit jaar trachtte hij zich reeds dadelijk een leiderspositie te verwerven. Tegelijk met Sanches zijn 15 anderen aangehouden, onder wie 7 Su rinaamse militairen. De bedoeling was de gouverneur en enkele vooraanstaande Nederlanders te Mej. mr. dr. J. C. Hudig is bij Kon. Be sluit benoemd tot rechter in de Arrondis sementsrechtbank te Rotterdam. gijzelen teneinde de instelling van een nieuw onafhankeiykheidsbestuur af te dwingen. De uitvoering van dit plan kon door tijdig ingrypen van politie en par ket worden voorkomen. De toestand is rustig; het onderzoek wordt voortgezet'. Wegens de wef van.... „Geen artistieke kwaliteiten" Kanaries, zingen en jenever Pleegde Daphne plagiaat? Gevolgen van een lekke band Een geplaagd rtian. Rechter Freund uit Los Angeles greep terug naar een Romeinse wet van ongeveer tweeduizend jaar keieden om zijn beslissing te staven, dat verlovingsring niet aan de vrouw behoort, zolang zy niet is getrouwd. Me- juffrouw Sinclair uit dezelfde stad kon hiets anders doen dan er zich bij neer- leggen en haar diamanten ring aan haar Vroegere verloofde teruggeven. Ten zijzy hem in plaats van de ring 2jiP0 dollar wil betalen. „De verlovings ring is een symbool van trouw,'» aldus te-s de rechter uit de Romeinse wet voor. rïhdien de trouw verbroken wordt, moet "e ring aan de schenker worden terug gegeven." Margaret Truman, dochter van de Amerikaanse president en sinds enige jaren optredend als so praan -zangeres, moest Zondagavond na ®en uitvoering met 't Oklahoma City Or chestra vier keer op het podium terug gen om een applaus in ontvangst te hemen. Het voornaamste dagblad van Oklahoma was minder vriendelijk: ..Na rie keer de sopraan gehoord te hebben, 51® WÜ t°t de conclusie gekomen, dat "ss Truman's stem geen artistieke kwa- 'heiten bezit." Om haar broertje in staat te stellen weer te kunnen lopen, heeft een 16-jarig meisje in Baltimore een ®tuk been van 20 centimeter uit haar hnkerbeen opgeofferd. Het stuk been van het meisje is overgebracht op haar hfoer, die vüf jaar geleden door kinder- 'evlamming kreupel werd. Het meisje binnen zes weken weer kunnen lopen, pt zal echter nog minstens een half laar, duren, vóór dat men zeggen kan, d® Jongen baat bij deze ingrijpende handeling zal vinden. Mogen we mevr. Grasso uit Hartford geloven, dan kan 'n doodgewoon kanariepietje in verhouding beter gen een hartige dronk dan de mens. te erkend fokster van deze vogels durft 7® tenminste te beweren, dat een ka- hariepietje, dat niet wil zingen, met s paar druppels jenever of whiskey P1 wat opgevrolijkt kan worden. Zon- Sch na(teJiSe gevolgen, zonder dronken- jwah van de betreffende kanarie zelfs. et te te proberen. p\ aphne du Maurier, schrijf eter onder andere van de roman „Rebecca", in j. Bal binnenkort voor een tribunaal te-^, 6W York moeten verschijnen, daar hrac^t haar beschuldigingen rijn inSe" pla dat zij met haar werk „Rebecca" <aat heeft gepleegd. Zij zou dit ge- achrufl en van twee werken van de die p, f Edwina Lovin Macdonald, jjj. "5e maanden geleden is overleden, zoon heeft de zaak echter weer aan het rollen gebracht en eist een schadevergoeding en een onmiddeliyk verbod dat het boek „Rebecca" verder verkocht wordt. Daphne du Maurier heeft ontkend, het boek van Edwina Macdonald vóór 1938 gelezen te hebben, toen zij „Rebecca'» schreef, zy erkent echter, dat er enige gelykenis tussen de werken bestaat. Een auto-iykwagen reed met het stoffeiyk overschot van de Mexi caan Téomiro Zarate naar het kerkhof van Mexico City. Onderweg sprong een band van de auto waardoor de chauffeur de macht over het stuur verloor, tegen een boom botste en op slag werd gedood. Twee doden in plaats van èen, zeiden de omstaanders. Zy vergisten zich echter, want gepaard met enig ge stommel hoorden zij de stem van Téo miro zeggen: „Ik ben niet dood. Begraaf my niet." Even later kon de door de schok weer bijgekomen schijndode de kist verlaten, waar de chauffeur in gelegd werd. De historie vermeldt niet of Téo miro nu chauffeur van de wagen wordt. William Tallman in New Port Beach is een geplaagd man, volgens hem? zelf zelfs buitengewoon geplaagd. Hy doet de gehele dag niets anders dan olie scheppen. Drie honderd en vijftig vaten per dag. Het is het eni ge, wat hy doen kan tegen de olievloed, die zijn huis dreigt te overstromen. Hy zou er ryk van kunnen worden, indien de gemeente niet zulke waanzinnige verordeningen kende en hy mocht pom pen en boren in plaats vah laten stro men. Vyftien jaar gelede» stroomde er voor het eerst olie in de tuin van Tallman. Maar de gemeente dekte de bron af, om dat er geen rendabele exploitatie rnoge- lyk was. Intussen is de olieprys geste gen en de olie in kracht en hoeveelheid toegenomen. Enige dagen geleden hoor de Tallman 's nachts een geruis in de tuin. Toen hy buiten kwam zakte hy in de olie. Als geen gemeente-verordeningen het henr verboden zou hij per dag olie voor 350 vaten kunnen opvangen en 525 dollar verdienen. Uit een opinie-onderzoek van de „Daily Express" blykt, dat 41% van een groep ondervraagden voorstander is van regeringsmaatregelen in Engeland tegen de communisten. Acht en twintig procent verlangde normale vryheid voor de communisten, terwijl 24% een nauwkeurig toezicht op de party noodzakelyk achtte. Van de conservatie ve deelnemers aan de proefstemming, meende ruim de helft dat het communis- me>verboden moest worden, terwyi by de Labourdeelnemvers 30% deze mening was toegedaan. Het hospitaalschip „Grote Beer", eal Woensdag naar Indië vertrekken. beide directeuren niet op de hoogte te zijn van welke cyfers ook, hoewel zy persoonlijk de balansen moesten teke- Onder presidium van mr. T. A. M. A. van Löben Seis geschiedde Maandag voor het Haarlems tribu naal de behandeling van de gerucht makende affaire der Abeka, waar van de procuratiehouder G. v. Steenbeek en de directeuren W. Amons en J. Tavenier terecht ston den. Zowel de eerste als de laatste werden in Augustus j.l. geïnter neerd. De zitting die een zeer on- ordeiyk verloop had, verscheideue malen werd in Raadkamer gegaan en men ontzag zich zelfs niet ty- dens de zitting eenvoudig een per soneelsvergadering in de rechtzaal' te houden, trok zeer grote belang stelling, zodat het publiek opeen- geperst op de tribune stond. Als eerste werd gehoord de procuratie houder G. v. Steenbeek, wie ten laste was gelegd, dat hij tijdens de bezetting hulp en steun verleend had aan de vijand door schepen, geladen met zand en grint, te charteren voor Duitsland, en met zijn medeweten schepen voor zijn firma te laten varen die geladen waren met Joodse meubelen. Verdachte erkende de feiten en maakte tsnel de restrictie dat hij handelde als onderge schikte. Het ging de president om de vraag: wie was de opdrachtgever? En in de zitting die van 9.30 uur tot 's avonds half zes duurde en toen nog geschorst moest worden, werd deze vraag niet be antwoord. Wel kwam vast te staan, dat de ene directeur de andere uit de weg had willen ruimen. De heer Amons had hiertoe een verzoek gericht tot de heren De Vries en Van Os om hun revolver te lenen omdat, naar hy voor het tribunaal verklaarde, hy zich niet kon verenigen met de handelingen van Tavenier die het transport der Jodenmeubelen had toegejuicht. Tavenier daarentegen ver klaarde dat Amons bij het horen van de mogelijkheid de goederen te transpor teren, in zijn handen had gewreven en gezegd had: „Prachtig! Wij kunnen het beter verdienen dan die N.S.B.-ers". „Jullie zijn een prachtig stel jon- gens", repliceerde de president. „Hier de mooie mijnheer uithangen, en tijdens de bezetting maar de. win sten in je zakken steken van een zaak die jullie nu, nu het te laat is, veroordelen". In totaal bleken met niet minder dan 1500 schepen goederen v8or de Wehrmacht vervoerd te zijn, waar van 600 met meubels van Joden. Daar een gedeelte van de boekhouding is ontvreemd, kon het tribunaal geen inzicht krijgen van de gemaakte win sten. Daarnaar gevraagd, antwoordden Nadat Rusland zyn oorspronkelyke eisen had laten varen heeft het wêrkco- mité der Palestinacommissie een nieuw ontwerp gemaakt voor de uitvoering van de verdeling van Palestina, dat de vol gende punten bevat; Het mandaat zal 1 Maart eindigen, op welke datum de Britse strijdkrachten moeten zijn teruggetrokken. Na de beëindiging van het mandaat en uiterlyk 1 Juli zal er in Palestina een onafhankelijke Joodse en Arabische, staat worden gevormd ir.et goedkeuring van de Veiligheidsraad. De Assembiée der V.N. zal een pommis. sie van 3 a 5 leden benoemen, bestaande uit kleine mogendheden, die de maatre gelen ten uitvoer zal brengen, die door de Algemene Vergadering worden aanbe volen. De commissie zal handelen onder auto riteit van de Veiligheidsraad en zal ver- antwoordelyk zyn voor het bestuur van Palestina gedurende de tyd tussen het einde van het 'mandaat en de stichting van de twee onafhankelijke staten. Amons die de zaak probeerde te ba gatelliseren, kon geen antwoord geven op de vraag van de president, toen deze hem vroeg: „Vindt u dat niet veel: een omzet van f 1.147.000 in nauwelijks twee jaar? Aan provisies werd byvoorbecld 'rjaariijks niet minder dan 26 mille uit betaald". Van de drie advocaten kreeg mr. Mathuisen uit Amsterdam alleen de ge legenheid het woord te voeren voor de procuratiehouder G. v. Steenbeek, voor wie hij vervallenverklaring der be schuldiging vroeg, daar deze beschul digde een ondergeschikte positie be kleedde. Op zijn verzoek zyn cliënt on middellijk in vryheid te stellen, ging het tribunaal, na raadkamer, niet in. Echter' zal wel over veertien dagen ad vies worden gegeven. De beide overige verdedigers moesten horen dat de zaak van hun cliënt werd geschorst. Op het verzoek van mr. De Pont, Ta venier in vrijheid te stellen evenals de andere directeur, ging het tribunaal niet in. Ook het verzoek van mr. dr. Koen om de zitting te doen voortduren werd niet ingewilligd, daar het Tribu naal van plan is tal van getuigen op te roepen, o.w. de directie van de fa. Pont uit Zaandam, het bestuur van het comité van Houtcargadoors waarvan Tavenier secretaris was, alsmede de fa.'s Kühne en Nagel uit Rotterdam en Schulte en Burns die met hun schepen de besmette lading hadden vervoerd. Het grint en het zand had de O.T. nodig voor de vesting Helgoland, de Joden- meubels gingen naar Bremen, Emme rich, Essen en Stettin." Gisteren heeft de familie van wyien Jan van Hooff, de redder van de Waal brug, van de Engelse ambassade officieel bericht ontvangen, dat het Koning George van Engeland behaagd heeft, aan hun zoon J. van Hooff, die zich tydens de oorlog zeer verdienstelyk gemaakt heeft voor de Geallieerde legermacht, post- huum te onderscheiden met de „King's commandation for brave conduct" met de twee zilveren lauwertakken voor zyn moedig gedrag. Twintig jaar met aftrek eiste Maan dagmiddag de advocaat-fiscaal by de Rotterdamse Kamer van het Haags Bij. zonder Gerechtshof tegen de 26?jarige J. Bijkerk, ex-wachtmeester by de Staats politie te Rotterdam, aan wie ten laste was gelegd', dat hy in Juni 1940 was toe getreden tot de Waffen-SS; van Oct. 1942 tot Maart 1943 te Amsterdam als lid van het politie-bataljon tweede com pagnie meer dan 50 Joden aan de S.D. had overgeleverd en beweerde, dat hy in September 1944 by de Griine Polizei had dienst genomen. Verd. was zo actief geweest bij het oppakken van Joden, dat hy zelfs eens te Amsterdam twee Joden meisjes arresteerde in zyn vrye tijd. B. ontkende by de Waffen-SS te zijn ge weest, beweerde nooit de leiding by ar restaties of patrouilles te hebben gehad volgens hem was hy daarby alleen tegenwoordig geweest en zeide voorts tot dienstneming by de Griine Polizei gedwongen te zyn geweest. Tijdens de zitting bleek dat de leden van zyn compagnie voor de keuze waren gesteld bij de Griine Polizei dienst te nemen of als arbeider in Duits land te worden tewerkgesteld. B. had toen het eerste gekozen, terwijl vele van zyn makkers naar Duitsland waren ge gaan. De minister van Binnenlandse Zaken is doordrongen van de nood zaak, de Zondagswet binnen afzien bare tyd aan herziening te onder werpen. Het is hem niet gebleken, dat zich op het gebied van de kle ding in de afgelopen zomer grote excessen hebben voorgedaan. Wél kan in vele gevallen van een zeker gebrek aan zelfbeheersing en een tekort aan rekening houden met de gevoelens van anderen worden ge sproken. De minister is bereid hier aan de nodige aandacht te schen ken. Hij moet voorts ernstig betwij felen, of van een toenemend mis bruik van sterke drank, danswoede en overmatig bioscoopbezoek in het bijzonder door jeugdige personen kan worden gesproken, aldus de Memorie van Antwoord der rege ring aan de Tweede Kamer inzake de begroting van Binnenlandse Za ken. Het is inderdaad juist, dat de sala rissen en lonen van het overheidsperso neel niet in een mate zijn verhoogd, welke overeenkomt met de verhoging der kosten van het levensonderhoud. Echter diept er op gewezen te worden, dat dit feit niet op zich zelf staat in de algemene salaris- en loonpolitiek der regering. Indien men de thans bestaan de landelijke particuliere loonregelingen analyseert, zal men tot de ontdekking komen, dat deze evenmin met een be paald, voor al die regelingen geldend, percentage zijn verhoogd. De minister staat inmiddels op het standpunt, dat tariffering voor over heidspersoneel niet tot de onmogelijk heden behoort en denkt hierbij piet alleen aan bepaalde werkliedengroepen, maar ook aan byv. bepaalde categorieën van kantoorpersoneel. Het voorberei den van een tariefstelsel dient echter te geschieden door specialisten en de bestudering en inyoering daarvan zal geruime tijd vorderen. De minister ver trouwt, dat binnen enkele weken de salariscommissie bijeengeroepen kan worden voor de definitieve bespreking der aanhangige voorstellen. Het met zyn ambtgenoot van So ciale Zaken gepleegde overleg in zake de instelling van een Ambtena- renziekenfonds heeft de minister tot de conclusie geleid, dat het niet juist kan worden geacht hangen de de regeling van het ziekenfonds wezen ten behoeve van de ca tegorie overheidsdienaren daarop te anticiperen. De minister kan de mening van die leden, welke naar voren brengen, dat in de voorstellen van de ccmmissie- Oud te weinig rekening wórdt gehou den met het natpurlyk accres der uit gaven in de gemeenten niet delen. Gaarna verklaart de minister, dat hy een open oor heeft voor de nood der gemeenten. Hij heeft niet het voorne men, een oplossing van deze noodsitua tie na te streven ten koste van de ge meentelijke autonomie of door uithol ling van de gemeentelijke zelfstandig heid. Het doet de minister genoegen, dat hy, voortbouwend op het werk, dat terzake door zijn ambtsvoorganger is verricht, met zijn ambtgenoot van Justi tie tot overeenstemming is gekomen aan gaande de nieuwe regeling van het po litiewezen. De indiening van een daar toe strekkend ontwerp van wet kan weldra tegemoet worden gezien. Naar de minister van Overzeese Ge biedsdelen, onder wiens ministerie de repatriëringsdienst en alle zaken de re patriëring zelf betreffende, mededeelt, kan het aantal personen, dat nog voor repatriëring vanuit Nederlands-Indië in aanmerking komt, gesteld worden op ongeveer 20.000. Over de vooruitzichten van terugzen; ding van gerepatrieerden naar Indië deelde voornoemde minister nog mede, dat, indien de beschikbare scheepsgele genheid zulks toelaat, het in de bedoe ling ligt, in 1948 een belangrijk aantal gerepatrieerden, die voldoen aan het criterium „in Indië geboren en geto gen", naar Indië terug te zenden. De procureur-fiscaal van het Bijzon der Gerechtshof te Amsterdam, mr. N. J. G. Sikkel, heeft in verband met de arrestatie van de voorzitters van de Joodse Raad, prof. dr. D. Cohen en de heer A. Asscher, het volgende mede gedeeld: „Door de grote omvang van het on derzoek, dat wij na de oorlog in het algmeen hadden te voeren, scheen het ons niet juist in een zo gecompliceerde kwestie, als die van de Joodse Raad, in te grypen. Dit kon eerst dan ge schieden, wanneer er aan de hand van een uitgebreid, omzichtig onderzoek ge gronde bewijzen gevenden waren voor de schuld der leidedde figuren in deze Joodse zaak. Gedurende de laatste maanden heb ben wij het onderzoek naar hun beleid meer intensief ter hand genomen en het bewijsmateriaal over hun onjuiste houding heeft zich zozeer opgestapeld, dat het in het belang van het verdere onderzoek niet verantwoord was, hen langer op vrije voeten te laten. De vraag waar het om draait is: werd door de werkzaamheid van de Joodse Raad de deportatie van Joden bevorderd of belemmerd? Het antwoord hierop is, dat de taak van de Joodse Raad zich zo heeft uitge breid dat men gekomen is tot een niet meer te pardonneren medewerking aan de vijand, waardoor de Joodse deporta tie in belangrijke mate werd verge makkelijkt. Derhalve moet worden aan genomen, dat zonder de medewerking van de Joodse Raad en ook zonder zijn voortgezette medewerking het aantal gedeporteerde Joden zeer belangrijk minder zou zijn geweest". Mr. Sikkel deelde voorts nog mede, dat het de leiding van de Joodse Raad vooral moet worden aangerekend, dat zy, ook op het tijdstip, dat zjj moest weten, welk lot de Joden in Duitsland wachtte, heeft medegewerkt aan het transporteren van Joodse Nederlanders. De bundeling en registratie van Jood se personen heeft het, volgens mr. Sik kel, mogelijk gemaakt, dat de Duitsers vry spel hadden met de deportatie. Ware deze registratie niet door de Joodse Raad uitgeroerd, dan had het grootste deel van de Joden zich over Nederland kunnen verspreiden en kun nen onderduiken om zo uit de handen van de Duitsers te blijven. Mr. Sikkel besloot met de medede ling, dat het onderzoek nog niet afge lopen is en dat het met kracht wordt voortgezet. (Wij verwonderen ons over deze mededelingen van mr. Sikkel. Tenslotte is het niet de Procureur-Fiscaal, maar het Bijzonder Gerechtshof dat vaststelt of iemand schuldig is. Het is zeer onge bruikelijk, dat een vervolgingsambte naar, die alleen maar iemand verden ken kan of mag, zich uitlaat in termen als het bovenstaande. Red.). Zoals bekend, voert de K.L.M. elke Maandag een speciale vlucht uit van Amsterdam naar Berlyn en terug. Ook gisteren vertrok een twee-motorige Dou glas DC3, de PHTDD, onder gezag voerder Meyer naar Berlijn. Boven deze stad gekomen bleek, dat de weersom standigheden zo slecht waren, dat de Nederlandse machine niet kon landen. De PHTDU zette koers naar het vliegveld Wunstorf by Hannover, waar het weerbeter bleek. Gezagvoerder Meyer heeft zyn toestel daar aan de grond gezet. door BRAM VERSCHOOR 20) „Een mooie boel," zei hij. „Niet alleen raak ik myn betrekking, mijn bestaan, kwyt, maar bovendien komt daar nog een politiezaak ook by te pas, die het me natuurlijk niet gemakkelijk zal ma ken, een andere plaats te vinden. Wat tóch al niet mee zou vallen in deze tyd Bijna vermoord? Wie is er bijna ver moord?" „Dat heeft u1 in de krant kunnen le zen,'* antwoordde Arie eerlyk, doch sluw. „Ik lees geen krant. Dat ls toch alle maal sensatie." „Het leven ls soms sensationeel," leraarde Arie Arends. Hy had dit nog niet gezegd, of hy werd in het geiyk gesteld. Terwyl deze laatste twee zinnen gewisseld werden, waren wy de kamer uitgegaan, 't kleine portaal door, naar de voordeur, die mijn vriend, juist toe^n hl) zijn kwalificatie van het leven ten beste gaf, opende. Op ditzelfde ogenblik floot er Iets langs, neen, over onze hoofden en ketste een nydig slagje ergens in het portaaltje. „Ho," zei Arie. „Ziet u wel? De krant is er niets by." Hy rukte de deur wa- genwyd open en stond met één geweldige stap op de stoep, doch tegenover een steile helling, waar boven een weg liep, voordat een bosachtig terrein begon. „Dat is hier prachtig uitgekiend," zei hy, „u woont hier zeldzaam geschikt, om stilletjes te worden doodgeschoten. De dader ligt natuurlyk al op 't kerkhof." „Het kerkhof? Moscowa? Dat ligt daar vlak achter," bibberde Waldhof, die achter mij weggekropen stond, uit angst, dat er nog meer geschoten zou worden. „Kijk eens aan, dat is de tweede "keer, dat ik zo maar voor de vuist weg waar heden als koeien spreek," grinnekte Arie. „Het leven is sensationeel en de dader ligt op het kerkhof. Iets énders moet echter hier liggen. Dat ls de derde waarheid, die ik evenwel meer als con clusie geef. Kom, doe de deur nog even dicht, Bram, en laten we zoeken. Het floot over onze hoofden, het kwam van boven, ginds, van de helling en het ket ste échter ons met een nijdig slagje. Dat moet tlan zijn in de keukendeur, maar die is van glas. Of tegen de kalk van de muur, maar dat zou meer ritseling veroorzaakt hebben, als de kalk omlaag stoof. Of wel in de trap. Wel, laat ons daar beginnen. Zeker zes treden hoog. Wel, stommerd, hoe kan dat?" Dan zou dat ding een bocht omhoog hebben moe ten maken, want het kwam al van "zo veel hoger. Het moet integendeel veel dichterby en veel lager zyn, wil het een rechte baan beschrwen hebben. Open de deur, Bram, opdat we ons tijd be sparen. Zie je? Een lijn van boven aan de helling, over ons hoofd, eindigt niet hoog, doch laag, ongeveer op deze hoogte. Nou, mensen, wat zei ik? Toch in het hout. In de paal van de trap leuning. Het moet maar een haartje gescheeld hebben, of één van ons drieën was er geweest." Hy praatte snel. Hy wilde ons ofwel inderdaad uitleggen, wat er eigeniyk, ge beurd was, ofwel afleiden. Hy had zijn zakmes, waaraan een stevige priem zat, reeds te voorschyn gehaald en peuterde ln het gat onder aan de paal, die de trapleuning ln het portaal afsloot. Wald hof stond er beteuterd by, terwyi Arie splinters uittrok. „Het duurt te lang," zei hy, ln zich zelf. „Bram, haal jU dat ding er uit en u, mijnheer Waldhof, waar kan ik hier vlakby telefoneren?" „Hiernaast. Myn buurman heeft tele foon." „DadeHjk dan. Deze kant?" Doch Waldhof schudde van neen en Arie belde reeds links aan. Ik peuterde verder in de leuningpaal, slaagde er, nadat ik een behoorlyk gat had gemaakt, in, een verwrongen kogel uit het hout te trekken. Ik had hem nog niet helemaal vrij, toen Arie reeds weer terug kwam. Hy stond toe te zien, terwyl ik het gezochte aan het daglicht bracht. „Zo," zei hy. „Lijkt dat op dat an dere, Bram? Of niet?" „Je zou zeggen „Dat er verband bestaat, nietwaar? En als ik verband zoek, doen de men sen, of ik niet goed snik ben. Mijnheer Waldhof, maakt u zich niet bezorgd, dit was voor my bestemd. Kom, Bram, we verlaten deze ongastvrye stad." Wij liepen de straat uit, sloegen de hoek om en zagen de brede weg, 'waar over de tram ons hierheen gebracht had. Er kwam juist een wagen de hoogte af- gesulsd; we hoorden het zware, electri- sche remmen bij een halte. „Die gaat naar het station, Arie," merkte ik op. „wy ook, maar te voet," antwoordde hy. „Ik wou nog even by mevrouw Groenewegen aanwippen, om haar te waarschuwen, zoals ik de dokter ge waarschuwd heb. En een beetje frisse lucht mag je na al die benauwenis wel hebben, dacht ik." Ik legde me er bij neer. Hy had ge- lyk, de frisse lucht deed me goed, nu we de glooiende weg af liepen en ons by na niet hoefden' in 'te spannen, om toch tameiyk vlug vooruit te komen. Ik herinnerde me, hoe hy my opeens dat mes in de handen had geduwd en zelf naar buiten was gesprongen, om te telefoneren. „Wie moest jy plotseling opbellen?" vroeg ik. Hy grinnikte, terwyl hy my van ter zijde aankeek. „Men zal my niet verwyten, dat lk ook maar de kleinste mogelykheid over het hoofd zie, Brammetje," zei hij. „De enigen die weten waar wy heen zUn gegaan, zijn dokter Meertens en mevrouw Van Bemmelen. ik belde mevrouw Van Bemmelen, die was thuis. Ik belde het ziekenhuis, de dokter ligt nog te bed." „Gek," zei ik. „Hoe wou Je nou, dat één van die twee „Dat zei ik toch al? Alleen zy wisten, waar we waren, want aan het bed van de dokter heb ik dit adres gekregen en gezegd, dat we dadeiyk met Waldhof zouden gaan praten." „Maar Je bent op straat al direct be gonnen. met de eerste de beste voorbij ganger de weg te vragen naar de Ber- nard Zweerslaan." (Van onze Haagse redacteur) By de onlangs gehouden interpellatie- Wagenasr heeft minister Mansholt in de Tweede Kamer verklaard, dat slechts in uiterste noodzaak er toe zou worden overgegaan, artikelen, die reeds uit de distributie waren genomen, weer terug op de bon te doen. Deze uiterste hondzaak schijnt thans aanwezig te zijn voor koek, beschuit en vermicelli e.d., want ofschoon een definitief besluit nog niet genomen is, schijnt het toch wel zeker te zijn, dat deze artikelen zeer binnenkort weer op de bon zullen komen." Aangezien dit een uitvloeisel is van de meelpositie, ligt het in de bedoeling geen afzonderlijke bonnen aan te wyzen, doch de genoemde artikelen op de broodbonnen verkrijgbaar te stellen, in mindering dus van het broodrantsoen. Een ander minder prettig bericht is, dat de petroleum weer op de bon zou komen en nu we toch in mineurstemming zyn men moet er rekening mee honden, dat de roomboter duurder zal worden. Men weet, dat enkele weken geleden de consumentenprijs van de melk met 3 cent per liter verhoogd is. Het schijnt wel zeker te zijn, dat deze prysverho- ging aan de consument zal worden door berekend. Behalve een verhoging van de melkprijs heeft dit dan natuur lijk ook een verhoging van de boterprijs ten gevolge, die neerkomt op ongeveer 80 cent per kilo. (Van onze Haagse redacteur) Toen Philips onlangs een prijsverla ging bekend maakte, zullen velen be grepen hebben, dat dit iets te maken had met streven van de regering om over de gehele linie voor industriële ar tikelen een prysdaling te bewerkstelli gen. Men kan het zó zien, dat Philips na overleg met de overheid de kat de bel heeft aangebonden in de hoop, dat dit goede voorbeeld door anderen zou wor den gevolgd. Deze verwachting werd trouwens by die gelegenheid duidelyk uitgesproken. Naar het schynt bestaat er echter weinig animo by de fabrikanten, om vrywillig tot prijsverlaging over te gaan. Thans komt ons ter ore, dat de over heid overtuigd zynde dat een herzie ning der pryzen over de gehele linie mogelijk en gewenst is overweegt, een gedwongen prijsverlaging voor diverse artikelen door te voeren. De commissie uit de crediteuren van de Eerste Leidse Spaar- en Betaalze gelkas in liquidatie, waarvan, zoals ge meld, de vorige week de directie in be waring is gesteld, heeft besloten haar taak neer te leggen. De commissie is tot haar besluit gekomen, omdat de Of ficier van Justitie te 's Gravenhage haar heeft doen weten, dat de ambtelyke voorschriften het niet toelaten, de door de commissie daartoe aangezochte ac countants inzage te laten nemen van de boeken der ELSB, welke de politie te Leiden in beslag heeft genomen. Het bedrag, waarop de commissie ten behoeve van gedupeerden de hand heeft weten te leggen tot dusverre f 20.000.is by de Twentse Bank te Leiden gedeponeerd en zal aan de cu rator worden overgedragen. - De Rotterdamse Kamer van t Haagse Bijzondere Gerechtshof veroordeelde Maandagmiddag de 41-jarige P. J. F. van der Pligt, die in 1944 enige personen, die een clandestiene stokery dreven, aan de S.D. had verraden, tot zes jaar met aftrek. Tevens werd hy veroordeeld voor het feit, dat hij in 1941 was toegetreden tot de Waffen-SS. De Kamer veroordeelde zyn vrouw, de 40-jarige J. Pannekoek, die onder dwang van haar man de SB. het adres van de stokerij had medegedeeld, tot een Jaar en acht maanden met aftrek. De heer J. Veldman, tweede voor zitter van de Nederlandse Katholieke Arbeidersbeweging, is benoemd tot of ficier in de orde van Oranje Nassau.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 3