Voorkomen beter dan genezen
SPANNENDE STRIJD OM EEN
LAGERHUISZETEL
WEER VERVLIEGT DE ILLUSIE VAN
WERELD-EENHEID DER ARBEIDERS
Conservatieven noteerden 6-4
Hefschroefvliegtuig te
Amstelveen
PAGINA 3
DINSDAG 25 NOVEMBER 1947
SOCIALE GEZONDHEIDSZORG
BUITENLANDS OVERZICM
Strafbaar feit Koch
proces-verbaal
Politieke factoren doen te Parijs hun
ontbindende invloed gelden
PATER WESSELS
ONDERSCHEIDEN
Bittere Russische aanval
óp Engeland
Tegen „achterdeurtjes"
ZACHTE ZEEP KAN
WIT WORDEN
Kwaliteit blijft ech'er
dezelfde
VROUW VERRIED HAAR
JOODSE MAN
(Wordt vervolgd
Raadselachtige
"1VWSAL- f ABRI E Kf Sl'-APtt OOpft'N
sche, tegen de belangen der arbeiders
gerichte operatie van een heersende
klasse zou zijn.
Tussen beiden in bevindt zich de grote
middengroep, met de Britse T.Ü.C. aan
het hoofd. Tot nog toe was de T.U.C.
in staat, zowel naar Cost als naar West
goede relaties te onderhouden. Te Parijs
voor de keus gesteld, zal zij, en in haar
voetspoor vermoedelijk de arbeidersbe
weging van geheel West-Europa, zich
aan de Amerikaanse zijde moeten stel
len.
Dat betekent dan onverbiddelijk het
einde van de W.F.T.U. als vereniging
van alle arbeiders ter wereld. Wellicht
brengt het ook in de nationale vakver
enigingen splitsing en verdeeldheid met
zich mee. Het bestaan van de W.F.T U.
als niet-politiek lichaam zou een mach
tig middel tot stabilisatie van de vrede
kunnen zijn. Politieke verhoudingen, aan
het begin met een, naar nu blijkt, te
groot optimisme beoordeeld, dreigen
haar ondergang te veroorzaken. De
spanningen op het politieke veld sprin
gen over naar het sociale, zoals zij reeds
lang het economische hebben ingeno
men. En andermaal vervliegt de illusie,
dat het ideaal bereikt zou zijn.
Van tijd tot tijd zo vaak de schaarse
papiertoewijzingen <üt toelaten zullen
de lezers vergast worden op beschouwin
gen over het krookbaar riet, dat ons li
chaam is. Begrijpt U oris goed dit is
geen medische rubriek in de eigenlijike
zin van het woord. Hoe U bevrijd moet
raken van Uw wel interessant, maar
toch verfoeilijk kwaaltje, moet U van
de dokter horen. In de abonnements
prijs van dit blad is de medische behan
deling zeer beslist niet begrepen. Is
dit hoekje dan alleen maar interessant
zonder enig practisch nut? Met ande
re woorden: „Hebt U er niets aan"?
Verre van dien. Tussen de eigenlijike me
dische praktijk die dus het bijzon
dere tam in is van de arts en diens ter
rein zial blijven en een volkomen theo
retische beschouwing ligt een groot ge
bied, dat men zou kunnen betitelen met
de naam sociale gezondheidszorg een
gebied, dat in haast geen land ter wereld
zo intens wordt bewerkt als in ons va
derland. Het is een gebied, waar over
heid en particulier initiatief óp volkomen
harmonische wijze samenwerken.
Een bijzondere plaats in dit werk ne
men- de z.g. Kruisverenigingen in, en het
is dan ook in samenwerking met het
Wit-Gele Kruis, dat deze rubriek wordt
opgesteld.
De oude opvatting op geneeskundig
gebied, die bij het grote publiek nog niet
geheel is verdwenen, vindt, dat er goede
medische zorg is, wanneer er voldoende
hulp by ziekte. Dat is in zekere zin
waar maar de moderne mens gaat
verder.
Wat zoudt u zeggen van m opvoeder,
die de kinderen niet vertelde, dat ze
niet mogen stelen en eerst na de eer
ste diefstal met bekeringspogingen zou
gaan beginnen en dan duidelijk maken,
dat stelen niet je „dAt" is. Tameiyk
idioot, nietwaar? Welnu, de moderne ge
neeskunst wenst niet te wachten tot de
mensen flink ziek zijn, maar wil de ziekte
voorkomen.
Een groot deel van het leed, pyh en
schade, voortkomend uit ziekten van li
chaam en geest, kan voorkomen worden.
Dat niet langer (zoals 100 jaar terug)
20 van alle zuigelingen sterven, maar
nog slechts 3 is een prachtig re
sultaat van deze maatschappelijke ge
zondheidszorg. Op bonderden wyzen
worden wy in onze gezondheid bedreigd
en de dreigingen te kennen is reeds
voor een groot deel ze overwinnen. En
U daarby te helpen dat is het doel
van deze rubriek.
Steeds opnieuw zyn er organisaties
ontstaan, waarin alle arbeiders van
de wereld verenigd zouden zijn, en
®»tijd weer bleek die eenheid een ideaal
£at nagestreefd maar nog niet bereikt
ton worden. Ook de na-ooriogse periode
heeft zulk een" poging tot eenheid ge
jend, n.l. in de World Federation of
Trade Unions (Wereld-Federatie van
vakverenigingen) die, in 1945 gesticht,
finds enige tijd het voorwerp is van een
heftige strijd tussen Oost- en West. Naar
Jiien vermoedt zal deze strijd worden
"flecht op de byeenkomst der aange
sloten verenigingen, welke dezer dagen
te Parijs werd geopend. Het behoeft
geen verwondering te wekken, dat poli
tieke factoren hun invloed doer, gelden
°T> een organisatie die op grond van
folitieke overwegingen in het leven ge-
fccpen werd.
t>e W.F.T.U. is immers een creatie
geweest Van de Britse Trade Unions
Corporation; deze geloofde, vlak na de
oorlog, de internationale verbroedering
cler grote geallieerden te kunnen beves
tigen door het stichten van een lichaam
fat, in tegenstelling tot het verleden,
Ook de Russische vakverenigingen zou
omvatten en aldus voor de toekomst de
samenwerking tussen arbeiders in Oost
T- West zou garanderen. De twee jaren,
Sinds de stichting verlopen, hebben ge
werd, dat deze geallieerde verbroede-
ring niet kon standhouden en dat even
ts de eenheid der arbeiders niet meer
öan een theorie was.
de vakverenigingen en de W.F.T.U. wil
hanteren als instrument tegen de uit
voering van het plan-Marshall, dat men
de Westerse invloed in de W.F.T.U. tot
een minimum tracht te beperken, en
dat de etiketten van „reactie", „conser
vatisme" e.d., in het politieke leven da
gelijks aan de een of ander opgeplakt,
thans ook in de internationale vakver
eniging worden aangewend, voor de ge
legenheid beschreven met nieuwe ter
men, die wat hun inhoud betreft niet
verschillen van de oude.
Ofschoon officieel het plan-Marshall
niet eens op de agenda voorkomt, be
looft het de kern te worden van de Pa-
rijse vergadering. Aan de ene kant staan
de Russen, die onder de 70 000 000 leden
der W.F.T.U. vermoedelijk meer aan
hangers dan tegenstanders hebben. Aan
de andere kant de Amerikanen, die door
hun eensgezinde steun aan het plan-
Marshall een weerlegging geven van de
bewering, dat dit plan een kapitalisti-
Prinses Elizabeth en de Duke of Edin
burgh tijdens een wandeling in de bossen
van Broadlands, waar zij hun wittebroods
weken doorbrengen.
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Maandagavond, Londen.
Vanmiddag opende Bevin, Enge-
lands minister van Bnitenlandse Za
ken, officieel de bijeenkomst van de
ministers van Buitenlandse Zaken
van de vier grote mogendheden in
Lancaster House in Londen.
Ondanks de waarschuwing van
Marshall en Bevin aan de vooravond
van deze belangrijke conferentie, niet
toe te geven aan pessimisme, is de hoop
op een gunstig resultaat gering. Hier en
daar hebben wij de laatste dagen een
aarzelende stem gehoord, die uiting gaf
aan een vage hoop, dat Rusland een on
verwachte volte-face zou maken, maar
het is moeilijk hier in te geloven, gezien
de gebeurtenissen, die aan deze confe
rentie voorafgegaan zijn.
Daar is ten eerste het allertreurigst
resultaat van de bijeenkomst van de
plaatsvervangers der 4 ministers, een
bijeenkomst, die sinds 6 November te
vergeefs getracht heeft, ook maar in een
enkel opzicht tot overeenstemming te
komen. De voorbereidende discussies
vertoonden het vertrouwde beeld van
drie ja-stemmen van Amerika, Engeland
en Frankrijk tegen het neen-geluid van
do Russen. Het einde van de voorberei
dende conferentie was bijna potsierlijk;
men kon het n.l. niet eens worden over
de formulering van een rapport, waarin
aan de ministers van Buitenlandse Zaken
zou worden medegedeeld, dat men het
over niets eens was geworden.
Het teleurstellende resultaat van de
voorbereidende bijeenkomst is evenwel
niet de enige reden, tot pessimisme. Een
veel ernstiger voorspel vormen de ge
beurtenissen in Italië en Frankrijk, waar
de communisten, de vyfde colonne vaö
Rusland, openlijk de strijd hebben aan
gebonden tegen de Westerse democra
tieën, een strijd tussen Oost en West,
voornamelijk door de gebeurtenissen in
Frankrijk zo schaamteloos verplaatst van
de diplomatieke conferentietafel naar de
straten van Parijs en Marseille, dat de
bijeenkomst der Grote Vier te Londen
het karakter heeft gekregen van een
parodie. En alsof dit alles nog niet ge
noeg was, hebben de Russen ervoor ge
zorgd, dat op het laatste ogenblik, roet
in het eten geworpen zou worden door
Republikeinse leden van de commis
sie voor buitenlandse aangelegenheden
van het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden hebben medegedeeld, dat er
verdeeldheid bestaat over de vorm van
de spoedeisende hulp aan Europa.
De meningen zijn vooral verdeeld met
betrekking tot de kwestie of de interim-
hulp beschouwd moet worden ais een
geleidelijke vermindering van de be
staande steunmaatregelen of als een
voorloper op het plan-Marshall. Volgens
zegslieden in Washington is er een fun
damentele splitsing over deze aangele
genheid in de republikeinse partij.
Senator Vandenberg deed een drin
gend beroep op de Senaat om de tus
sentijdse hulp toe te staan. „Wanneer
wij deze steun niet toekennen, kan dit
tot een oorlog leiden, die gemakkelijk
voorkomen had kunnen worden," aldus
zei hij.
Na Vandenberg's verklaring bleef vrij
wel alle critiek uit. Slechts de republi
keinse senator Morse zeide, dat het niet
gerechtvaardigd was het oog naar
Europa te richten, wanneer men tegen
over de „communistische omsingeling"
in de Stille Oceaan geplaatst werd. De
hulp aan Europa moet volgens hem ge
paard gaan met een soortgelijke hulp
aan China, Korea en de Philippijnen.
De Sovjet-Russische afgevaardigde in
de Commissie voor Palestina, Tsarapkin,
beeft een bittere aanval op Engeland
gelanceerd wegens de „eigenaardige
houding" van dit land ten opzichte van
het verdelingsplan voor Palestina.
Tsarapkin zeide, dat de door Engeland
gestelde voorwaarden een „achter
deurtje" vormen voor degenen, die zich
tegen de verdeling van Palestina willen
verzetten. Hij verklaarde, dat de Britse
houding van ernstige tweeslachtigheid
blijk gaf, daar Engeland de Palestijnse
kwestie aan de V.N. voorlegt, doch aan
de andere kant door allerlei voorwaar
den de oplossing der kwestie saboteert.
Van meet af hield de grote Ame
rikaanse arbeidersvereniging AT.L.
zich verre van de W.F.T.U., omdat
zi) geen vrede had met de aanwezigheid
Van de Russen en van haar concurrent,
C.IO. Wel echter onderhield zij
bauw contact met de vakverenigingen In
aUe delen van de wereld, en dit contact
s blijkbaar zo stevig, dat de AF.L. het
^cornemen te kennen gegeven heeft, ter
bestrijding van het communisme een
bieuwe wereld-arbeidersorganisatie te
stichten, zy heeft hieraan nog geen ge-
^>ig gegeven, doch op dit terrein kan er
ba dg Parijse vergadering nog van alles
Gebeuren.
De A.F.L. heeft zich opgeworpen als
kampioene van het plan-Marshall, en
öaarby stemt de C.I.O. geheel met
baar in. Drie vooraanstaande C.I.O.-
bsstuurders nemen thans te Parüs deel
8an de beraadslagingen, en naar men
yerwacht zullen zy voorstellen, dat de
W.F.t.u. een openlijke uitspraak doet
teh gunste van de Amerikaanse hulp
verlening aan Europa.
Uiteraard is dit de Russen zeer on
welkom. De leider der Russische
vakverenigingen, Koesnetsof, zei
b°g pas enkele dagen geleden, dat in alle
lanc!en de vakverenigingen de commu-
bistische partyen moesten terzy'de staan
"in hun stryd voor de onafhankeiykheid
eer volkeren en voor de belangen der
arbeidersklassen". Het blad der Sovjet
arbeiders, „Trud", wenste de W.F.T.U.
to maken tot een „strijdbaar orgaan der
arbeidersklassen, dat gevrijwaard moest
borden van alle reformistische en con
formistische invloeden".
Ifet is duideiyk, dat men te Moskou
Bjj de Tvupede Kamer is ingediend het
ontwerp van wet noodvoorziening go-
meentefinanciën.
Biykens de memorie van toelichting is
het rijk, ondanks de buitengewoon moei
lijke financiële omstandigheden, waarin
het zelf verkeert, bereid de nodige gel
den beschikbaar te stellen om de ge-
meentefinanciën daadwerkelijk te sane
ren.
De ministers van Financiën en van
Binnenlandse Zaken wijzen er in de
memorie van toelichting met nadruk op.
dat de verantwoordelijkheid voor het
bewaren van het herstelde evenwicht
tussen de inkomsten en uitgaven voort
aan weder bij de gemeentebesturen zal
kunnen en moeten berusten. De geringe
marge, welke in het algemeen zal be
staan tussen de toegemeten inkomsten
en de behoefte aan dekkingsmiddelen
deren in beslag neemt, worden deze
in de pakhuizen of opslagplaatsen
gedeponeerd tot na de rechtspraak.
Sinds enige tijd blijven zij niet meer
opgeslagen bij de opsporingsdien
sten. Naar gelang van de uitslag der
rechtspraak worden de goederen te
ruggegeven of verbeurd verklaard.
Uiteraard loopt de aard der dikwijls
grote hoeveelheden goederen zeer uit
een: van spelden tot schepen. Met in
achtneming van de daarvoor geldende
bepalingen wordt alles weer in de ver
koop gebracht. Door ABEGO worden
hiervoor de betreffende rijksdiensten
ingeschakeld. Voor voedingsartikelen de
prov. voedselcommissaris, voor textiel
de Distex en voor industriële goederen
weer andere rijksdiensten. Veel wordt
door bemiddeling van rijksbureaux en
distributie aan sociale instellingen ver
kocht.
Voor textiel wordt door bemiddeling
van de Distex dikwijls een winkelier
aangewezen, die onder toezicht van een
Distex-ambtenaar de goederen weer on
der de mensen brengt.
De textielgoedercn worden dan op
punten verkocht tegen de pryzen
van 1940, verhoogd met 30 pet. Be-
grijpeiyk is hiervoor onder het pu
bliek grote belangstelling, omdat het
veelal begerenswaardige artikelen
betreft tegen aantrekkelijke prijzen.
Oorspronkeiyk gingen de goederen
alleen naar de getroffen gebieden,
maar later kwamen er verkoopgele
genheden in alle delen van het land.
Zo is bijv. het elastiek, dat uit een
te water gereden smokkeljeep
kwam, in een warenhuis aldaar ver
kocht. Maandagmiddag was er grote
toeloop van huisvrouwen bij een
manufacturenzaak in de Domstad.
Daar begon om twee uur de ver
koop van een partij inbeslaggeno-'
men textiel. Onder controle van de
Distex wordt daar voor 10.000 ver
kocht aan werkkleding, heren- en
damesstoffen, kousen, veters, flanel,
wol, breikatoen, ondergoederen,
pyama's enz.
Rookartikelen gaan naar Niwin,
Volksherstel, diensten van wederop
bouw, gestichten e.d. Vrüe artikelen
gaan behalve naar sociale instellingen
ook naar handel en industrie, waarby
taxateurs worden ingeschakeld.
Reeds tijdens de oorlog is een
rijksdienst voor inbeslaggenomen
goederen ingesteld. De algemeen ge
machtigde voor inbeslaggenomen
goederen (de ABEGO) zetelt in Den
Haag, waar het hoofdkantoor is ge
vestigd. De dienst is onderverdeeld
in vier districten: West, Oost, Noord
en Zuid, met centrale pakhuizen in
Amsterdam, Rotterdam, Den Haag
en Utrecht. Voorts zijn er nog der
tig sub-opslagplaatsen door het ge
hele land verspreid. Wanneer de
douane, de C.C.D. of een andere op-
sponngsdienst bij gevallen van
smokkel, van prijsdelict e.d., goe-
Een dienst aan toekomstige historici Winchester betaalt met
rente terug - Proefvlucht en kerkgang - Een goede dag „Hij
is er niet"
op pleinen en zelfs op de daken om het
reuzen-gevaarte in de lucht te zien.
Aanvankeiyk zou de proefvlucht in de
morgenuren plaats vinden, maar zy werd
tot de middag uitgesteld..,, op verzoek
van de geesteiykheid, die vreesde dat de
kerkbanken leeg zouden blijven.
De burgemeester van een Engels
dorp wil een dienst bewüzen aan
de historici van een verre toe
komst. Om het deze iets gemakkelijker
'o maken, heeft hy een kist met foto's
van hem zelf en van zy'n wethouders, een
®®meenteregister en enkele andere pa-
Weren doen begraven met de boodschap
by, dat de lust niet eerder geopend
Wag worden dan over 250 jaar. Om pre-
®iès te zy'n, de burgemeester voegt er
kan toe: „in het atoomtydperk."
Voorwaar een nobel gebaar van deze
burgervader. Maar er zijn natuurlijk
Wensen in zy'n dorpsgemeente, die er
°Ver roddelen. „Hy schynt zich zelf
kogal belangryk te vinden" en „Alsof
Wen over 250 jaar nog belangstelling
heeft voor onze dorpsruzies" zyn zin
leden uit het plaatselyke weekblad,
"W gretig ingang hebben gevonden.
„Hy is er niet," zei zij.
„Wie is er niet?" vroeg de ander.
„Wie wilde u spreken?" vroe
vrouw.
In verband met klachten, welke wor
den geuit over de kwaliteit van de
zachte zeep, die momenteel wordt ge
distribueerd, deelt de directeur van het
Rijksbureau voor Chemische Producten
het volgende mede: Door het groote ge
brek aan grondstoffen, welke het meest
geschikt zyn voor de fabricage van
zachte zeep. moet noodgedwongen een
niet ónaanzienlyke percentage cocosolie
aan de zachte zeep-industrie worden
toegewezen. Het mag als voldoende be
kend worden verondersteld, dat cocos
olie een zeer hoogwaardige olie is. By
deze toepassing is cr echter het nadeel
aan verbonden, dat zy de zachte zeep
temperatuurgevoelig maakt; zodat deze
zeep in de koude wit wordt, dus minder
aantrekkelijk van uiterlyk. Er wordt
evenwel met de meeste nadruk op ge
wezen, dat dit veranderde uiterlijk in
het geheel geen afbreuk doet aan de
reinigende werking van het product
Jy moet advocaat worden, zei een
rechter tegen een twaalfjarige jon
gen in New York, die zyn moeder
voor het gerecht verdedigde en gedaan
kreeg dat zy werd vrijgesproken, zij was
beschuldigd twee vuilnisemmers voor
haar huis te hebben laten staan.
De jongen praatte net zo lang, tot de
rechter weinig anders overbleef, dan hem
gelijk te geven en zijn moeder vry te
spreken.
servatieven hebben met behulp van hun
jonge garde zeer intensief huisbezoek
verricht.
De conservatieven, aangemoedigd door
het succes by de gemeenteraadsverkie
zingen, concentrererj hun critiek op de
steeds dalende levensstandaard en op
de toenemende regerings-bemoeiing in
al zyn vormen. Tot aan het eind van de
afgelopen week was de verwachting in
Gravesend zelf, dat Labour, die de
vorige keer won met een meerderheid
van ruim 7000 stemmen, deze keer zou
verliezen. Men wedde volgens goed
vaderlandse gewoonte 6 tegen 4 op een
conservatief succes. Sindsdien is even
wel de toestand veranderd ten gunste
van Labour en in het kiesdistrict ver
wacht men een spannende eindstryd.
De verkiezingen te Gravesend zijn de
eerste in een serie van 5 tussentydse
verkiezingen, aan het einde waarvan het
mogelijk zal zyn, zich een indruk te
vormen over het aanzien, dat de rege-
ringsparty geniet in het gehele land.
(Van onze Londense correspondent)
Londen, 25 Nov.
Morgen vinden te Gravesend tussen
tijdse verkiezingen plaats voor de
Lagerhuiszetel, welke vry is gekomen
door het heengaan van G. Allighan, het
Labourlid, dat van zijn zetel ontheven
werd, tengevolge van het verkopen van
parlementaire informaties aan een
nieuwsblad.
De verkiezingsstrijd is zeer hevig ge
weest, omdat zowel conservatieven als
socialisten, de enige partijen, die candi-
daten hebben gesteld, het resultaat
tegemoet zien als een beslissende aan
wijzing van de politieke stemming :n
Engeland. Beide partijen hebben hun
zwaarste geschut in het veld gebracht.
Kopstukken van beide partijen hebben
in het district hun candidaten gesteund
door toespraken en redevoeringen. De
socialisten hebben dagelijks een bus
lading met Labourleden van het Lager
huis uit Londen laten overkomen om
mee te helpen met het werven van
stemmen door huisbezoek. Ook de con-
Na vele kwade dagen heeft de Brit
se Labourparty nu weer eens
een goede dag gehad. Zo zal in
ieder geval de penningmeester van de
beweging er over denken. Hij jcreeg be
richt, dat de fabrikant Hopkinson, Vrij
dag overleden, zyn gehele vermogen van
meer dan twee-en-een-half-ar.illioen
gulden hee# nagelaten aan de party
„voor het onderricht van het volk van
Engeland in de socialistische principes".
Zyn zoon en dochter kregen niets, wel
zyn huishoudster, die zijn huis en per-
soonlyke bezittingen zal erven.
De zwygzaamheid van Russische am
bassades is spreekwoordeiyk. In
Londen belde iemand de Sowjet-
ambassade op om inlichtingen over een
kwestie. Een vrouw kwam aan de tele
foon.
bracht. Ze kon trouwens niet voelen,
dat het een insinuatie was, want ze
moest er van overtuigd zyn, dat Ferdi
nand een natuuriyke dood gestorven
was.
„Als het mogelyk is, zou ik graag ook
nog even mynheer Zwart iets vragen,"
hernam A. A., terwyi hy opstond om
afscheid te nemen.
Mevrouw Zwart beduidde hem, dat hij
weer plaats moest nemen. „Als u een
minuut of tien wacht, komt hy koffie
drinken. Maar laat Ik u een kop koffie
laten brengen. En excuseert u my dan
een ogenblik; zo dadelyk komen de kin
deren thuis."
Ze liet ons alleen. Even daarna bracht
een dienstmeisje koffie, waarna we
wederom samen in het vertrek bleven.
„We schieten al een aardig stuk op,"
zei ik, niet zonder ironie.
,We mogen niet klagen, Bram."
Het klonk geméér.o. Ofschoon me
vrouw Zwart ons toch eigenlijk niets
nieuws verteld had. Ik zei dit.
„Behalve, dat het er hoe langer hoe
meer op gaat lyken, dat onze neef Fer
dinand misschien wel niet de. doodstraf
verdiend heeft, maar dan toch genoeg
op zyn kerfstok had, om door niemand
te worden betreurd. En wat denk je van
een man, die geen vlieg kwaad kan
doen, doch vlinders opprikt? Vlinders
opprikken heb ik myn leven lang een
der wreedste genoegens gevonden, die je
bedenken kunt. Het effectenkantoor
van Ferdinand is bovendien niet op be
paald degelyke basis gegrondvest, dunkt
me. Ik ben benieuwd, of de advocaat
daar iets naders over wil uitlaten."
Er verliepen nog enige minuten, voor
dat de heer des huizes, blijkbaar reeds
door zyn vrouw ingelicht, de kamer bin
nenkwam. Hy was een kleine, enigszins
gezette, doch zeer beweegiyke rr.an. Geen
seoonde bleef hy in volkomen rust. Alles
aan hem verried een enorme vitaliteit.
Ik zag hem direct als een huisvader, die
beurtelings met zyn kinderen stoeit en
hen helpt by hun huiswerk. De joviali
teit van zijn ronde gezicht gaf my deze
indruk, terwijl zyn scherpe oogopslag,
eigenaardig bij donkere ogen, hem als
jurist deed herkennen. Hy moest de
hem opgedragen zaken met grote toe
wijding behartigen, zonder zich evenwel
door een cliënt om de tuin te laten lei
den.
„Heren, waarar.ee kan ik u van dienst
zyn. Het spyt me, maar ik moet u al
aanstonds mededelen, dat ik zeer weinig
tyd voor u beschikbaar heb. Myn vrouw
heeft me terloops ingelicht, zodat u een
tweede uitleg bespaard kan zyn".
moeder, zich nog altyd verantwoordeiyk
voelde voor wat onze neef deed."
„In dergeiyke gevallen gaat de kruik
zolang te water tot ze breekt," meende
A. A. op een toon, die mij de situatie
opeens weer geheel anders deed zien.
Dat ik zyn verzwegen bedoeling juist
begreep, bleek uit het vervolg van het
gesprek. „Maar uw broer zou, zoals zyn
vriend dokter Meertens zeide, geen vlieg
kwaad doen."
De wenkbrauwen van mevrouw Zwart
gingen wederom opwaarts. Haar goe
dige gezicht kreeg er een Ietwat stupide
uitdrukking door; ze begreep in- het
minst niet de plotselinge overgang van
myn vriend En toch, lag het niét voor
de hand, dat men, r.u de zaken zó ston
den, de verdwenen heer Van Bemmelen
althans lichtelyk verdacht zyn neef te
hebben gedood en zelf daarna te zyn
ondergedoken?
„Die vriend heeft gelijk," hernam ze
r.a een poosje. „Al is het ook niet let--
terlyk. Want Karei had vroeger een vry
grote collectie vlinders, die hy zelf ge
vangen en opgeprikt had. Later, nadat
er eerst een hele tyd geen nieuwe waren
bygekomen, heeft hy de hele boel weg
gegeven."
Ze vroeg niet wat myn vriend tot
herhaling van des dokters verklaring
geweest. Na dfe tyd hebben we nooit
meer iets van hem gehoord, ook niet of
hij zo'n kantoor had of daarna geopend
heeft. Trouwens, vóór die tijd zagen we
hem ook slechts uiterst zelden, of
schoon hy enig kind is van een jong
gestorven broer en hy in zyn jeugd
nogal door ons werd verwend."
„De manier, waarop ook uw broer in
Den Haag over de2fe neef spreekt, doet
Ferdfnand nu niet bepaald kennen als
een favoriet van de familie," merkte
A. A. droogjes op.
„Ferdinand was niet te vertrouwen.
Het is Hans en my altyd een raadsel
gebleven, waarom Karei nem zo de
hand boven het hoofd hield."
„Zou dit verklaard kunnen worden,
doordat zy gemeenschappeiyk zaken
dreven, die, eh, minder oirbaar waren?"
„Karei en Ferdinand? Daar hoeft u
geen moment aan te denken. Karei ging
steeds recht door zee."
„Ferdinand niet, blykbaar."
„Neen, inderdaad, dat moet, wanneer
die twee omgang gehouden hebben tot
r.u toe, een voortdurende reden tot er
gernis van myn broer geweest zyn. De
enig mogeiyke reden moet zyn, dat
mijn broer, die Ferdinand verscheidene
jaren in huis heeft gehad en nog wel
zor.der toezicht van een vrouw, van een
Acht jaar gevangenisstraf met aftrek
en verlies van de kiesrechten voor de
duur van het leven hoorde de 51-jarige
vrouw J. M. Breek Maandagmiddag te
gen zich eisen voor de Rotterdamse Ka
mer van het Haagse Byzondere Ge
rechtshof, wegens het verraad van haar
Joodse man aan de S.D. De schoondoch
ter van verdachte, die als getuige werd
gehoord, verklaarde, dat haar schoon
moeder haar eigen zoon en enige Am
sterdamse Joodse familieleden by de
S.D. had aangebracht en wel, om haar
man, die zy zelf had verraden, weer vry
te krygen. Volgens de getuige waren op
de dag, nadat de man van verdachte
was vrijgekomen, deze zoon en verschil
lende Joodse familieleden uit Amsterdam
gearresteerd. De verdachte en haar man
zouden vervolgens als handlangers van
de S.D. zyn opgetreden en adressen van
Joodse families voor deze instantie ver
zameld hebben. Verdachte ontkende het
verraad te hebben gepleegd. De arrestatie
van haar man had zy niet gewild, zy
had zich geërgerd aan zyn ontrouw en
daarover gesproken met een lid van
groep 10, die het aan de S.D. zou heb
ben overgebracht. De advocaat-fiscaal,
mr. J. Donker, achtte het verraad wel
degelijk bewezen.
door BRAM VERSCHOOR
