Tl
l
1
4:
Herstel van Duitsland mag
niet voorgetrokken worden
TV
r
Loon- en prijspolitiek moet
worden gehandhaafd
FRANKRIJK, ZIEKE IN CRISISUUR
Z
D
M
Rapport der Benelax-landen
Verbetering van de lonen der
landarbeiders bepleit
r
Wij luisteren naar
NIEUWE BONNEN
Dr. Holtrop voijst op het gevaar van
inflationele prijsontwikkeling
ir.
"Setmsma
L
Meningsverschil inzake ondernemingsraden
tussen katholieken en socialisten
V
J
Studenten
kosten geld!
C.A.O. voor dagblad
journalisten
v&Kdwipiin.$
DONDERDAG 27 NOVEMBER '19»
PAGINA 3
BUITENLANDS OVERZICH1
Öe algemene chaos maakt de toestand
rijp voor verrassingen
helpen bij de meeste pijnen
TWEEDE KAMER
Toch moeien ze ook
een
Sinierklaasgeschenk
hebben.
Geef „UW" siudeni een
abonnement op DE TIJD
(iegen speciaal studenten
tarief
Schrijf nog heden 'n brief
kaartje aan de administra
tie N.Z. Voorburgwal 65-73
en wij zorgen voor de toe
zending vanaf 5 December.
Raadselachtige
(Wordt vervolgd)
GRENSVERKEER MET
DUITSLAND
Beurs van New York
2
ich ten aanzien van de situatie in
Frankrijk aan. voorspellingen te
wagen, is een riskant bedrijf. Iets
anders is het, vast te stellen, dat deze
situatie critieker is dan Frankrijk er
sinds de oorlog een gekend heeft.
Heel moeizam en traag is het industriële
en commerciële herstel in zijn werk ge-
gaan. Voortdurend hebben de Franse
economen him plannen en bedoelingen
zien afbrokkelen op de tegenwerking der
door politici van links opgezette bevol
king. De stakingen, die keer op keer de
len der productiemachine tot stilstand
brachten, hebben de genezing van het
gewonde lichaam der natie ingrijpend
gehinderd en het gevolg is dat de pa
tiënt nog altijd bedlegerig is. Op deze
stakingen, op deze voortdurende sabo
tage van het economisch apparaat, is
het regeringsmes aldoor weer bot ge-
Worden. Dat moet wel in het oog sprin
gen, wanneer men nagaat dat aan het
begin van dit jaar het kort-levende ka-
binet-Blum een prijsverlaging van 5 pet.
invoerde, dat Ramadier, Blum's opvol
ger, ook 5 pet. van de prijzen af deed,
terwijl een van de laatste daden van Ra-
madier's ploeg is geweest, de prijzen te
verhogen met een percentage, dat voor
sommige goederen in de tientallen loopt.
Door de tegenwerking van de C.G.T.,
het grote Franse vakverbond, dat, hoe-
Wel lang niet alleen uit communisten
bestaande, voor het merendeel door
communisten wordt geleid, is de prijzen,
politiek der regering mislukt. Op grond
van de hóge prijzen geven nu de com
munisten de regering de schuld van de
huidige onrechtvaardige standaard der
lonen! De normale werkman, de klei
ne ambtenaar, de eenvoudige kantoorbe
diende, zij en vele anderen kunnen
van hun magere inkomens de fabelach
tige prijzen niet betalen, die de winke
liers voor hun waren moeten vragen.
Natuurlijk, zij zouden deze waren wel
hebben kunnen kopen, althans veel be
ter dan thans, indien de C.G.T. zijn le
den niet onophoudelijk tot steking had
aangedreven en de regering een kans
gelaten had, haar politiek tot verlaging
van het prijspeil af te wikkelen. Doch
daar spreken de communisten niet over,
en de weinigen, die er wel over spreken,
Worden niet gehoord door de menigte,
die slechts aandacht heeft voor de el
lende van het ogenblik en niet van
gisteren of morgen weten wil.
Het ogenblik kent inderdaad grote
efllende onder tallozen van de
minder aanzienlijke volksklassen.
Uiteraard kan men het probleem niet
oplossen door nu de lonen naar de prij
zen op te trekken. Dit immers zou bin
nenkort weer prijsstijging veroorzaken
en dus in het geheel geen baat geven.
De meest voor de hand liggende uitweg
Zou de import zijn van minder dure
artikelen. Vermoedelijk zijn de Ameri
kanen bereid in het kader van de
tussentijdse hulp-actie deze import zon
der contante betaling te verzorgen en
Wellicht brengt het plan-Marshall, toe
gepast in Frankrijk, een oplossing op
langere termijn.
Door tegen de uitvoering van het plan-
Marshall en alles wat daarmee samen
hangt te ageren, trachten de commu
nisten de chaos die zij thans geschapen
hebben te bestendigen. Hun oogmerk is
ongetwijfeld door het kweken van alge
hele ontreddering iedere regering het
regeren onmogelijk te maken. Voor het
hioment hebben zij dit doel ten volle be
reikt, en ofschoon Schuman zich tot
eerste taak gesteld heeft, de orde in
het land te herstellen is het niet erg
Waarschijnlijk, dat hij dit op andere
wijze zal kunnen bereiken dan door aan
de algemene kreet om loonsverhoging,
welke de leuze is die de ontelbare stakers
als wapenspreuk dient, gehoor te geven.
Met de zekerheid, dat de remedie niet de
juiste is en dat binnen korte of lange
tijd de kwaal van wanverhouding tussen
loon en prijs zich opnieuw zal openbaren.
e precafre omstandigheden, waarin
Frankrijk zich thans bevindt, stel
len het land voor een opgave, die
enorme krachten eist en die ongetwijfeld
bij zal dragen tot de nationale uitput
ting. Wanneer Frankrijk aldus zijn eco
nomische krachten zal hebben opge
bruikt, wanneer het inderdaad hijgend en
weerloos de dingen over zich zal moe
ten laten komen, dan is het uur van de
communisten aangebroken. De jongste
geschiedenis kent genoeg voorbeelden
waaruit blijkt dat voor staatsabsolutisti-
sche stromingen geen betere kans op
verwerkelijking bestaat dan wanneer een
land van zijn economische krachten is
beroofd. Het Rusland van 1917 zag het
Leninisme zegevieren temidden van
verwarring en nederlagen, van politieke
troebelen en economische onmacht. In
Duitsland, in Hongarije enz. kwamen da
delijk na de eerste wereldoorlog de
S-partacisten, de Radenregering, en
Hitler's Ijeweging kwam aan de macht
na een periode van economische crisis
gelijk Duitsland sinds Napoleon niet
meer had gekend. Mussolini voerde zijn
staatsgreep .in Italië uit, terwijl het
land r.og volop in de naoorlogse malaise
verkeerde en de samenwerking tussen
de politieke partijen alles te wensen
overliet.
Men kan zeggen, dat er thans in
Frankrijk een toestand heerst, die sterk
gelijkt op die, waarin vroeger revolu
ties ontstonden. Frankrijk is, zoals een
ernstig zieke in de crisis, uiterst kwets
baar. De situatie wordt steeds rijper
voor iets ongewoons, voor een staats
greep, een verrasing, een plotseling
schaakmat. Het is waarlijk geen won
der, dat de grote meerderheid van het
niet-communistische bevolkingsdeel met
verlangen uitziet naar de komst van
de „sterke man," die het onheil wel
licht nog kan keren: dat men zich richt
naar de kampioen van het anti-com-
munisme, Charles De Gaulle. Hij blijft
echter zwijgen, en het is sterk de vraag
of hij met zijn nog weinig hecht geor
ganiseerde, niet zeer strijdbare Rassem-
blement du Peuple Frangais een te
genwicht vormt, zwaar genoeg om, des
noods, de gedisciplineerde, felle commu
nisten werkelijk partij te geven. Mis
schien echter zijn het bestaan van zijn
partij en de onzekerheid omtrent haar
stootkracht reeds genoeg om eventuele
communistische plannen wat te vertra
gen en de kansen, die de algemene
chaos voor een communistische verras
sing schept, te doen voorbijgaan. En
mogelijkerwijze is het daarna de tijd,
die raad schaft.
Woensdagmiddag hebben de gezanten
van Nederland, België en Luxemburg
te Londen de gezamenlijke nota over
handigd aan de secretaris-generaal van
de raad van ministers van Buitenlandse
Zaken der Grote Vier.
In de nota, waaruit wij gisteren reeds
de belangrijkste aanbevelingen der Be-
nelux-groep gaven benevens de eis dat
deze landen gehoord wensen te worden,
voordat definitieve beslissingen worden
genomen, wordt verder nog gezegd, dat
de drie landen niet streven naar ver
groting van hun veiligheid door middel
van sterke vermindering van het Duitse
productievermogen, behalve voor typisch
destructie-materiaal, waarvan de pro
ductie moet worden verboden.
Bevordering van het Duitse bedrijfs
leven door enige maatregel, die het
tegenover het geallieerde bedrijfsleven
zou bevoordelen, zo zegt de nota ver
der. is onduldbaar. De welvaart van
Nederland, België en Luxemburg en
hun samenwerking by het herstel van
de welvaart en de handhaving van de
veiligheid verdienen minstens evenveel
aandacht als de belangen van Duits
land.
Het is van belang op te merken, al
dus de nota, dat de politiek der grote
mogendheden in Duitsland in menig
ZWITSAL TABRIEKEM APELDOORN
opzicht hetzelfde beoogt als de aanbe
velingen der drie regeringen. Het theo
retisch productiepeil in de Britse en
Amerikaanse zones is aanzienlijk ver
hoogd. De meerderheid der grote mo
gendheden heeft zich uitgesproken voor
economische eenheid van Duitsland. In
alle zones is de politieke structuur ge-
evolueerd naar de instelling van staten
(Lander) als noodzakelijke basis voor
het uiteindelijke federale bestel. De
mate van zelfbestuur voor de Duitsers
is uitgebreid en het bestuur van de ge
allieerde bestuursraad is minder militair
van karakter geworden. De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken,
Marshall, heeft te kennen gegeven, dat
hij de raad van ministers te Londen
nogmaals wil voorleggen het voorstel
van zijn voorganger, Byrnes, volgens
hetwelk de vier grote bezettende
mogendheden een verdrag zouden slui
ten, dat de ontwapening en demilitari-
satie van Duitsland voor 40 jaar moet
verzekeren.
De drie regeringen bevelen dit plan
ten zeerste aan.
Ofschoon zij met voldoening gecon
stateerd h?bben, dat de grote mogend
heden, wat haar politiek jegens Duits
land betreft, bovengenoemde algemene
beginselen aanvaard hebben, voelen de
drie regeringen zich genoopt uiting te
geven aan haar teleurstelling, dat de
bezettingsautoriteiten in vele opzichten
niet voldoende aandacht geschonken
hebben aan de vitale belangen der drie
landen, vooral op economisch gebied.
Het Franse ministerie van Binnen
landse Zaken heeft bekend gemaakt,
dat 19 Russische onderdanen uit het
land zijn uitgewezen wegens „inmen
ging in de binnenlandse aangelegen
heden van Frankrijk" in de huidige
periode van maatschappelijke onrust.
Zij zouden reeds over de Frans-Duitse
grens gezet zijn.
Japanners, eet meer spek Een lieve schoonmoeder
Zeventien Robinsons Ongewenste vrijheid Beaverbrook
te oud en te rijk om in Engeland te blijven.
Japan had in de afgelopen week te
weinig eten, en het ministerie van
Handel en Nijverheid te Tokio
heeft daarvoor een prachtige verklaring
gegeven. Het kwam zo: de huisvaders
tvaren de bossen in gestuurd om brand
hout te hakken, want de kachel en het
lor nu is moesten toch zeker branden,
°ok al was er geen steenkool genoeg. Zij
hakten zo hard, dat een groot deel van
he nabij dorpen en steden gelegen bos
sen er aan ging. Dit dreef de wilde zwij
gen, die gewoon waren in deze bossen
te jagen, naar de boerderijen, waar zij
öe akkers omwroetten (ongeveer 10 pOt.
van de bebouwde oppervlakte werd al-
hus vernield) en ook het vee niet met
rbst lieten. De schade was aanzienlijk
en deed zich blijkbaar in geheel Japan
gevoelen. En bleef het nu maar bij het
voedsel. Maar neen. De boeren bemerk
ten weldra, dat de zwijnen zich slechts
hoor geëlectrificeerd prikkeldraad lie
ten tegenhouden. Gevolg: Japan heeft
°°k gebrek aan electriciteit (doch dat
han natuurlijk ook wel rechtstreeks aan
het kolengbrek te wijten zijn). Zou er
hu eerstdaags spek op de Japanse tafels
Verschijnen?
Janet Attlee, de oudste dochter van
de Engelse eerste minister, is ge
trouwd met Harold Shipton, een
electro technisch ingenieur. Mevrouw
h.ttlee beschreef haar nieuwe schoon
zon als „heel „pienter en heel lelijk,
hetgeen een teken is, dat Janet uit lief-
he trouwt." Goed bedoeld vermoedelijk,
hiaar of Harold het aardig vindt?
In Amerika schijnt bet toch niet
allemaal rozegeur en maneschijn te
zijn. De heer Harper Henry uit Los
hngeles is tenminste met zeventien van
*|jn kennissen enkele dagen geleden uit
varen naar het eilandje Chirote te-
genover de kust van Panama. De reizi-
?ers- twaalf boeren, waarvan vijf met
echtgenoten, zijn van plan een
hleuw leven te beginnen op het eiland,
vat aan Harper Henry toebehoort. Zij
ebben genoeg yan de hoge prijzen en
n de woningnood in de Ver. Staten
IV JT mder verwondering baart een be-
XVI richt, volgens hetwelk ook in
jj. Duitsland de toestanden zó wei-
florissant ziyn, dat swnmige lieden
voor de samenleving terugschrikken. Bin
nenkort zullen in de Britse zione onge
veer 7500 S.S.-mannen (lagere rangen,
door de Engelsen geclassificeerd onder
de „ongevaarlijken") voorwaardelijk in
vrijheid worden gesteld. De ervaring leert
echter, dat vrijheid voor deze mensen
minder begerenswaardig is dan het leven
in de kampen. Verschillende reeds eer
der in vrijheid gestelde gevangenen
richtten tot de bezetters namelijk het
verzoek, of ze weer in de kampen
mochten terugkomen. Een man was veer
tien dagen in de wereld geweest, toen
hij weer aanklopte bij de poort van het
kamp Bergedorf in de omgeving van
Hamburg. Hij zeide dat hij, ofschoon het
in het kamp ook niet prettig was, er
toch nog liever was dan thuis, waar men
niet voldoende voedsel had, in de kou
zat en bovendien met verschillende vol
wassenen in een enkele kamer moest sa
menwonen. Van al deze dingen had hij
in het kamp nooit last gehad. Wel een
reclame voor de zorg, die de Engelsen
aan hun gevangenen besteden. En een
fraai lokaas voor politieke delinquenten,
die zich tot nog toe schuil hi°lden. Nu
Martin'Bormann nog!
In Engeland evenmin enthousiasme
over de huidige stand van zaken.
Lord Beaverbrook, eigenaar van de
dagbladen „Evening Standard", de .Dai
ly Express" en andere publiciteitsorga-
nen, heeft besloten zich terug te trekken
uit het actieve leven, ten gunste van
zijn zoon. „Ik ben te oud," heeft de no
bele lord, die overigens niet meer dan
68 jaar is, verklaard, „te oud om de
misten van de Theems nog langer te
kunnen verdragen en te rijk om mij te
kunnen laten slachtofferen door Zijner
Majesteits fiscus." Hij gaat nu verhuizen
naar de Bahama-eilanden, waar het kli
maat zacht en lieflijk is en waar geen
belastingen bestaan. Droomeilanden:
geen winter en geen ontvanger.
De zware Noordwesterstormen hebben de grote brul- en lichtboei, die drie mijl buiten
IJmuiden in zee ligt en een zeer belangrijk baken voor de schepen is, losgeslagen. De
boei is bij paal 67 onder Zandvoort aangespoeld.
(Van onze parlementaire redacteur)
De landarbeidersionen vormden het
hoofdthema van het debat over de be
groting van Sociale Zaken, waarmede de
Tweede Kamer Woensdagmiddag een
dag te laat, omdat het departement het
tempo van de Kamer niet kan bijhouden
- een aanvang maakte.
Alle sprekers van alle fracties heb
ben erover gesproken en zij hebben
allemaal verteld, dat de lonen van de
landarbeiders verbeterd moeten wor
den. De heer Louwes, die op dezelfde
dag in Den Haag geharnaste taal sprak
van gelijke tendentie, schijnt de wind
in de Kamer mee te zullen krügen.
Overigens, al neigt de Kamer er dan
toe, deze lonen te laag te achten, ver
schillende sprekers hebben zich toch nog
voorzichtig uitgelaten, blijkbaar om eerst
de ministers maar eens te laten praten,
Zoals alle zaken, is ook dit een uiter
mate ingewikkeld probleem geworden,
waarin men te maken krijgt met ver
schillende soorten van berekeningen
van verschillende instanties, welke be
rekeningen elkaar natuurlijk niet geheel
en al dekken.
Het meest positief was de anti-revo-
lutionnaire woordvoerder, de heer
Smeenk. Hij vergeleek de lonen in de
landbouw met de lonen in het bouw
bedrijf, al gaf hij toe, dat een recht
streekse vergelijking niet wel mogelijk
is, omdat in de landbouw veel langere
werktijden worden gemaakt. Niettemin
kwam hij aan alle kanten tot de con
clusie, dat de landarbeidersionen nomi
naal vijf a zes cents onder de lonen
van de bouwvakarbeiders liggen. Hij
meende, dat hierin te voorzien ware
door de lonen te verhogen tot 68 cent
plus drie cent pensioenpremie en dit
zou volgens de berekeningen het ge
middelde gezin in Nederland slechts te
staan komen op een kostenstijging van
elf gulden en één cent per jaar.
Maar de heer De Kort (K.V.P.) gaf
weer heel andere berekeningen, n.l. van
de Stichting voor de Landbouw en bere
keningen van de minister. Hij wilde daar
het oordeel van de minister over horen,
maar stelde in ieder geval alvast voor
op, dat de lonen van de landarbeiders
geen achterstand mogen vertonen.
Dit was de kern van alles wat er be
toogd werd over dit onderwerp.
Een tweede kwestie, die aan het licht
trad, was 'n meningsverschil tussen de
katholieken en de socialisten inzake de
ondernemingsraden.
De socialistische woordvoerder, de
heer v. d. Born, begon met mede te de
len, dat zijn fractie om practische rede
nen geporteerd is voor een regeling van
de ondernemingsraden buiten de regeling
van de publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisaties om. Daar deelde de heer De
Kort op mede, dat zijn fractie er over
wegend bezwaar tegen had; de anti-
revolutionnairen en de christelijk-
historischen bleken zich bij de katho
lieken aan te sluiten. Het was nu niet
het ogenblik, de zaak uit te vechten;
het gold slechts een positiebepaling; maar
men mag met spanning afwachten, hoe
de regeringspartners de zaak zullen op
lossen. Dit is nu een van die punien,
waarop zij zullen moeten bewijzen, dat
zij het over belangrijke zaken met el
kaar ook werkelijk eens kunnen worden.
Het is overigens van enige betekenis,
dat de socialisten hun standpunt slechts
om practische redenen zeiden in te
nemen.
Ook over de kindertoeslag is, vooral
van katholieke zijde, het een en ander
gezegd, maar dat was eigenlijk meer
om de zaak, na wat prof. Romme er
bij de algemene beschouwingen reeds
over in het midden had gebracht, warm
te houden.
Over de loon- en prijspolitiek hoort
men hier en daar de Kamer grommen.
De heer v. d. Born liet weten, dat de
blijvende steun van zijn fractie aan
de loon- en prijspolitiek in niet geringe
mate bepaald zal worden door de vraag,
of de prijzen omlaag zullen gaan.
Het is te hopen, dat minister Drees
zo verstandig zal zijn niet te verklaren,
dat de prijzen biykens de jongste be
richten reeds gedaald zijn, want prof.
Brouwers heeft hem juist dezer dagen
die weg geblokkeerd door openhartig
te verklaren, dat deze prijsdaling, of
wat een onberaden en verdachte pro
paganda daarvoor door wil laten gaan,
van weinig betekenis is voor het hui
dige prijspeil.
Als de regering eens een keer aan
welbewuste voorlichting doet, dan zit er
nog. een luchtje aan ook
Van verschillende kanten, ook van
katholieke zijde, is overigens betoogd
dat men het loonplafond niet al te
strak moet handhaven. Dat is voor de
verhoging van de arbeidsprestatie be
paald fnuikend.
Andere onderwerpen, die werden aan
geroerd, waren de onbevredigend wer
kende noodregeling voor ouden van da
gen, alsmede de sociale bijstandregeling,
oftewel de werklozensteun, die de heer
Steinmetz oordeelde in vooroorlogse mis
standen te zijn teruggevallen.
En de heer Hacke van de Partij van
de Vrijheid klaagde natuurlijk zou
men haast zeggen over de hoogte
van de sociale lasten, die hem er toe
bracht, zich af te vragen of we weer
niet voor het oude dilemma staan van
het economisch mogelijke en het sociaal
wenselijke.
Minister Drees heeft een begin ge
maakt met het beantwoorden der spre
kers. De lof, die men hem van vele
kanten had toegezwaaid, ontving hij
met gepaste bescheidenheid.
De critische opmerking, dat er van
zijn departement toch zoveel noodrege-
lingen komen, beantwoordde hij met er
op te wijzen, dat dit veroorzaakt wordt
door twee factoren: de spoed, die men
met alles moet betrachten en de nood
zakelijkheid, om over nieuwe regelingen
eerst met alle betrokken organisaties
tot overeenstemming te komen, wat een
tijdrovende procedure oplevert.
De wet op de minder-valide arbeids
krachten hoopte hij met 1 Januari in
werking te kunnen doen treden, nadat
er inmiddels al heel wat van dergelijke
arbeidskrachten een plaats in het be
drijfsleven gevonden hebben.
Vandaag gaat de minister verder.
liedjesboek
snoepgoed
kwaliteit
bovendien!
Chocolade letters 50 cent per 100 gram.
Borstplaat 20 ct. Fondant-Borstplaat 27 ct. p. 100 gr
lChocolade fdjverje soorten) 35 cl per 100 gram.
DONDERDAG
HILVERSUM U, 415 M.: 17.00
Jeugd journaal, 17.30 Geest. lied..
17.50 Over zee, 18.00 Land- en tuin
bouw, 18.15 Marsmuz.. 18.30 Gram..
19.00 Nieuws, 19.15 Pianoduo, 19.45
Gram., 19.55 Bach, 20.00 Nieuws, 20.13
Steravond, 21.30 Vaart der volken,
21.50 Gram., 22.30 Nieuws. 22 45
Overd., 23.00 Cembalo, 23.30 Orgel.
HILVERSUM I. 301 M.: 17.00 Ka-
leidoscoop, 17.20 Portielje. 17.30 Sky-
masters, 18.00 Nieuws. 18.15 Sport,
18.30 Strijdkrachten, 19.05 Person,
19.15 Kleinkunst. 19.45 R.V.D., 20.00
Nieuws, 20.15 Phil, ork., 21.15 Fer-
guut, luisterspel, 22.15 Metropole-
ork., 22.45 Moderne economie, 23.00
Nieuws, 23.15 Gram.
VRIJDAG
HILVERSUM II, 415 M.: 7.00
Nieuws, 7.15 Gram., 7.30 Morgen
gebed, 7.45 Gram., 8.00 Nieuws, 815
Gram., 10.15 Boek der boeken, 10.40
Gram., 11.00 Zonnebloem. 11.35 Als
de ziele luistert, 11.45 Zang, 12.03
Piano-fluit. 12.33 Stafmuziek, 13.00
Nieuws, 13.20 Stafmuziek, 13.40
Gram., 14.00 Kamer kwartet, 14.30
Gram., 15.30 Pianokwartet. 16.00
Gram.. 17.00 Na school. 17.15 Gram.,
17.45 Wat het buitenland leest. 18.00
Volksliederen. 18.25 Jeugd, 18 40
Gram., 19.00 Nieuws, 19.15 Voedings
voorlichting, 19.30 Cembalo, 20.00
Nieuws. 20.12 Gew. man, 20.20 Han
del. 21.00 De drie landen. 21.15 Ork.,
21.50 Oud Testament, 22.30 Menuhin,
22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws,
23.30 Gram.
HILVERSUM I, 301 M.: 7.00
Nieuws, 7.15 Gymn., 7.30 Gram., 8.00
Nieuws, 8.15 Gram.. 10.00 Morgenw..
10.20 Gram., 10.30 Vrouw. 10.45 Mo
zart-Liszt. 11.15 Voordr., 11.30 Johan
Jong, 12.00 Skymasters. 12.38 Pierre
Palia. 13.00 Nieuws. 13.15 Renova.
13.45 Gram.. 14.00 Koken. 14.20
Gram.. 15.00 Boeken, 15.20 Kamer-
ork., 16.00 Virtuoso. 16.20 Tussen
twaalf en zestien, 17.00 Filmland.
17.20 Bruckner. 18.00 Nieuws, 18.15
Felicitaties. 18.30 Striidkr.. 19.15
Jan Vogel, 19.30 Geloof, 20.00 Nieuw-.
20.30 Probleem van het leven. 21 00
Gram., 21.30 Radiorakel. 21.50 Cello.
22.15 Swing. 22.40 Vandaag. 23.00
Nieuws. 23.15 Gram.
..Canada roept Nederland"
golflengte 16.84 en 19 58 M.
Donderdag 27 Nov. 7.308.00 n.m.
Nieuws. Economisch overzicht. De ont
dekking van Canada (Dauphin). Vrij
dag 28 Nov. 7.308 00 n.m. Nieuws
Arbeidsoverzicht. Sport in Canada
(skiing). Zaterdag 29 Nov 7.308.00
n.m. Under Blue Canadian Skies. Po
pulaire muziek.
DE TIJD
In de druk bezochte algemene verga
dering vap de vereniging (J3e Nederland
se Dagbladpers 1945" is, slechts op
enige ondergeschikte punten gewijzigd,
met algemene stemmen aangenomen een
ontwerp voor een collectieve arbeidsover
eenkomst voor dagblad journalisten,
waarover tevoren tussen de N.DP. 1945
en de Federatie van Nederlandse Journa
listen overeenstemming was bereikt.
In dezelfde vergadering zijn als be
stuursleden van de N.DP. 1945 bij ac
clamatie herkozen de heren J. van de
Kieft, algemeen directeur van de N.V.
De Arbeiderspers (Het Vrije Volk), G.
H. J. B. Bodewes, directeur van De Gel
derlander, C. M. Dosker, directeur van
de Maas- en Roerbode, J. W. Henny, di
recteur van het Leidsch Dagblad, M. K.
van Houten, directeur van Trouw. In de
vacatures van wijlen de heer C. Slewe,
directeur van De Volkskrant, en van de
heer J. Groenewegen. directeur van de
(AR.) Rotterdammer, die zich niet her
kiesbaar stelde, werden gekozen de heren
J. Kuypers, directeur van De Maasbode,
en mr. H. Dikkers, directeur van de
Prov. Overijss. en Zwoische Courant.
Van 30 November tot en met 13 De
cember zijn de volgende bonnen geldig:
BONKAARTEN KA, KB, KC 713.
023 Algemeen 2000 gram brood (geldig
tot en met 6 Dec.)
024 Algemeen 100 gram bloem, zelfr.
bakmeel of kindermeel.
025 Algemeen 750 gram suiker, boter
hamstrooisel of 1500 gram jam,
stroop enz. of 750 gram versn.
026 Algemeen 200 gram suiker, boter
hamstrooisel of 400 gram jam,
stroop enz. of 200 gram versn.
(reeds aangewezen)
027 Algemeen 100 gram vlees (gtidig
tot en met 6 Dec.)
028 Algemeen 100 gram vlees (reeds
aangewezen) (geldig tot en met
6 Dec.)
015 Reserve 800 gram brood (geldig
tot en met 6 Dec.)
017 Reserve 400 gram brood (geldig tot
en met 6 Dec.)
BONKAARTEN KD, KE 713
521 Algem. 800 gram brood (geldig tm.
6 Dec.)
522, 523 Algem. 250 gr. suiker, boter
hamstrooisel of 500 gr. jam, stroop
enz., of 250 gr. versnaper.
524 Algem. 200 gr. suiker, boterham-
strooisel of 400 gr. jam, stroop
enz., of 200 gr. versnaper. (reeds
aangewezen)
525 Algem. 100 gr. bloem of zelfrijzend
bakmeel of kinderbiscuits of kin
dermeel
515 Reserve 400 gram brood (geldig
tm. 6 December)
516 Reserve 500 gr. bloem of zelfrijzend
bakmeel of kindermeel of kinder
biscuits.
BONKAARTEN MA, MB, MC, MD,
MH 713
(Bijz. arbeid, a^. moeders en zieken)
1005 Suiker 250 gr. suiker, boterham-
strooisel, of 500 gr. jam, stroop
enz., of 250 gr. versnaper.
TABAK- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 711
S-01, S-03 Tabak 2 rants, sigaretten of
kerftabak
S-01 Versnaper. 200 gr. versnaperingen
of 200 gr. suiker, boterhamstr. enz.,
of 400 gr. jam, stroop enz.
S-03 Versnaper. 100 gr. versnaperingen
of 100 gr. suiker, boterhamstrooisel
enz., of 200 gr. jam, stroop enz.
Voor het Centraal Sociaal Werkgevers
verbond, dat te 's-Gravenhage in eerste
jaarlijkse algemene ledenvergadering bij
een was, en waarhij thans een 40-tal
werkgeversverenigingen en vele individu
ele ondernemingen zijn aangesloten, hield
dr. M. W. Holtrop, president der Nederl.
Bank, een voordracht, waarin hij er op
wees, dat de loon- en prijspolitiek van de
Nederlandse regering steeds als doelstel
ling zou dienen te hebben, dat voor ons
bedrijfsleven de internationale concurren
tie mogelijk blijft.
Tevens zal één van de pijlers van het
regeringsbeleid moeten zijn de handha
ving van de vaste wisselkoersen, waar
toe ons land zich bij de overeenkomst
van Bretton Woods verbonden heeft.
Spreker erkende het gevaar voor een
inflationele prüsontwikkeling in ons
land ook na de geldsanering. Er is nog
een langzame vermeerdering van de to
tale geldcirculatie, welke, inclusief die
van het girale geld in de eerste negen
maanden van 1947 9 bedroeg.
Gunstige factoren zijn dc toenemende
industriële bedrijvigheid, de stijging van de
personeelsbezetting en de stijging van de
export-omzet.
door BRAM VERSCHOOR
34)
„Ferdinand was iemand, die voor op
lichterij niet terugschrok, die stellig ook
tot fraude in staat was geweest. Moge
lijk bestond er «en of andere belan
gengemeenschap tussen hem en zijn oom
Karei".
„Het komt mij voor, dat je zonder
meer aanneemt, dat Ferdinand indertijd
zijn zaak op heel losse schroeven heeft
gezet, zoals zijn oom in Deventer ons
als mogelijkheid te verstaan gaf,"
merkte ik op.
„Wanneer er een vennoot was ge
weest, zou dan Waldhof daar niet over
gesproken hebben? En wat meer zegt:
zou dan mevrouw Van Bemmelen zo
zelfstandig hebben gehandeld by de ver
koop van de onderneming?"
Dit klonk aannemelijk genoeg. Ik
maakte in die zin een aantekening.
„Wat weten we van de oom, die ver
dween? Een bezadigd heer, die echter
van Parijs houdt en vroeger vlinders
prikte, evenwel geen vlieg kwaad zou
doen. Een vlieg is ook niet iets, wat je
kan wensen te bezitten. Vroeger heeft
Kareltje dus, als hij iets wenste te be
zitten, geen rekening gehouden met zijn
tedere gevoelens. Een zakenman, die
stellig geen idioot is, echter al is hij
rechtschapen en verstandig, toch een
aanzienlijke som door zyn neef, de scha
vuit, laat beleggen. Het is mogelijk, dat
hü zich voor de opvoeding van de
knaap verantwoordelijk heeft gevoeld
en nu, nu er van dié neef niets terecht
kwam, zijn eigen geweten sust door
met zydelingse hulp te voorkomen, dat
de roekeloze hals over kop in het ver
derf stort. Het is echter ook mogelijk,
dat hy zelf van zijn tegemoetkomingen
plotseling genoeg heeft gekregen en in
een bevlieging van walging, van woede,
van vrees voor de toekomst, een einde
aan de situatie heeft gemaakt. Wie
vroeger vlinders doodde met een speld,
kan later vergif toedienen aan iemand,
die hy toch zelf niet ziet sterven. Edoch,
Bram, dan zou hy dit vergif op goed ge
luk tussen de slaapmiddelen gemengd
moeten hebben en daarbij het risico
hebben gelopen, dat een ander het in
nam. Dit klopt niet erg met het over
leg, dat een zakenman doorgaans eigen
is. Hoe dan ook, de dag, volgende op die
waarop de neef sterft aan vergiftiging,
verdwijnt de oom, zonder enig spoor
achter te laten. Zelfs in zyn huis, in
zqn kamer, is alles, wat enige aanwij
zing zou kunnen geven, verdwenen. Alle
bescheiden moet hy hebben meegeno
men of ze- zyn naderhand weggehaald.
Hoewel dit laatste niet is uitgesloten,
moet men het toch zeer onwaarschijniyk
achten, aangezien er nergens een spoor
van enige verwarring is, geen enkel te
ken, dat er op wijst, dat een onbekende
ergens naar heeft gezocht. Intussen
staat wél vast, dat er een week later
iemand in zyn huis een bezoek heeft
afgelegd, want dan wordt zijn huishoud
ster vermoord op schandalige manier.
Deze huishoudster werd uit de weg ge
ruimd, eenvoudig omdat ze te véél was.
Niets werd by haar gestolen en indien
de bezoeker elders in het huis zocht,
werd hy niet door haar gestoord of be
trapt, want zij lag in bed, ze sliep, toen
de moordenaar haar kamer binnen
kwam, ja, zelfs op het ogenblik, dat
hy zich voor de moord over haar boog.
Dan hebben we verder een dokter, een
vriend van de verdwenen Karei, op
wie een aanslag wordt gepleegd die,
indien het slachtoffer om het leven ge
komen zou zyn, het hele geval op een
ongeluk zou hebben doen lijken. Deze
geschiedt vóór de moord op de huis
houdster. Alsof de dader toen nog meen
de, zich met gecamoufleerde misdaden
te kunnen bedruipen. We kunnen wel
als zefker aannemen, dat op ons ge
schoten werd, omdat we ontdekten, dat
het ongeluk geen ongeluk, doch opzet
was. Door onze ontdekking immers ver
viel voor de dader het nut van de ca
mouflage. De dokter weet in de Verste
verte niet, wie er op hem geschoten kan
hebben. Hij heeft de laatste dag voor
de verdwijning van Van Bemmelen, zyn
vriend nog bezocht, weet echter niets
van een door die vriend aan mij juist
die dag geschreven brief, waarin mijn
raad dringend wordt gevraagd, zonder
te vermelden waarvoor.
Karei van Bemmelen, nog steeds niet
teruggekeerd, is zeer ryk. Indien hij
zou zyn omgekomen, zal, nadat zijn
dood is vastgesteld, zijn bezit vervallen
aan zijn naaste familieleden, met uit
zondering vermoedelijk van een paar
legaten aan de huishoudster en mis
schien de dokter. Zyn geforceerde dood
zou een verhaaste erfeniskwestie wor
den. De begunstigden echter zullen
zyn nalatenschap niet kunnen bemach
tigen, voordat hij inderdaad iets nage
laten heeft, dat wil zeggen, niet voor
dat zyn dood vaststaat. Gaat het om
de erfenis, dan is het waarschynlyk,
dat men de dood niet zal kunnen vast
stellenvoordat alle mededingers van
de dader uitgeschakeld zyn, doch in dit
geval zou de dader een erfgenaam moe
ten zyn. We kennen het testament van
Karei van Bemmelen niet en we hebben
geen kans, het te leren kennen. Ver
moeden kunnen we, dat er, behalve de
reeds gesneuvelden, nog in voorkomen:
broer Hans, zuster Sophie Zwart en
dokter Meertens, bovendien, in de rech
ten van Ferdinand tredend, mevrouw
Van Bemmelen. Ik geloof niet, dat we
een van deze vier als een monster-in-
stilte mogen beschouwen, maar aange
zien geloof alleen niet voldoende is om
een misdaad.op te helderen, mogen w«
hen toch ook niet alle vier bij voorbaat
vrij pleiten, tenzij ze niet tot die mis
daad in staat kunnen geweest zyn.
Dokter Meertens viel zelf bijna als
slachtoffer van een aanslag. Van die
aanslag is echter niemand getuige ge
weest. Is het mogelijk, dat hy die on
geluk-scène zelf heeft gespeeld, om zich
van alle verdenking te bevrijden? We
zouden het ongeluk dan geheel moeten
reoonstrueren en nogmaals op de plaats
een onderzoek moeten instellen. De dok
ter lykt me schrander genoeg voor zulk
een camouflage.
De Nederlandse betalingsbalans vertoont
nog een zeer somber beeld en al mag men
de kansen, dat het plan-Marshall voor een
zeer groot deel gerealiseerd zal worden,
thans gunstig beoordelen, onzeker is nog
op welk ogenblik dit zal gebeuren en te
gen welke voorwaarden.
Van een wijziging der huidige loon-
en prijspolitiek zal zowel de positie van
de betalingsbalans als de budgetaire
positie alleen maar ongunstiger kunnen
worden.
Ten aanzien van de levensmiddelen-sub
sidies moet op een geleidelijke verlaging
worden aangestuurd, in samenhang met
de opvoering van de arbeidsproductiviteit.
Handhaving van de overheidseontróle op
het bedrijfsleven, is in overeenstemming
met wat onze buitenlandse credietgevers
wensen.
Spreker eindigde met een dringend
beroep te doen op de Nederlandse werk
gevers tezamen met de arbeiders
vakbeweging te blijven staan achter de
loon. en prijspolitiek, die tot dusverre
de regering, heeft gevolgd.
Ir. M. H. Damme. president-directeur
van Werkspoor, sprak over ..onderne
mingsraden". Volgens spr. zal het in
stituut van de ondernemingsraden, zoals
wij dat reeds sedert jaren in ons land ken
nen, op bevredigende wijze kunnen wor
den ontwikkeld. Nodig is daarvoor ook
begrip van arbeiderszijde. v
Van bevoegde zijde vernemen wy, dat
besprekingen gevoerd zyn met de En
gelse bezettingsautoriteiten om te komen
tot een beperkte mate van grensverkeer
voor Nederlanders, die familie in Duits
land willen bezoeken. Tot nu toe is van
Engelse zyde echter nog geen antwoord
binnengekomen op het Nederlandse
rapport
26/11 25/11
Anaconda Copper 36:4 36%
Bethlehem Steel 99'2 9914
Chrysler Corp. 61% 62
General Electric 35 3g%
General Motors 58% 58%
Hudson Motors 19%
Kennecott Cooper 47* 49
Montgomery Ware 53/? as
North American 18% 18\
Radio Coro. 10 10
Republic Steel 27% 27(4
chell Union Oil 30;,4 30%
Southern Pacifir 45% 45
Southern Railwn 34*,2 34
Tidewater 22% 22%
U.S. Steel 75-4 75/4
ex dividend
